HOE DE ZAAK TOT STAND KWAM Bel dan op No. 42 Voorschotten aan de Kon. Holl. Lloyd Uiteenzettingen van Hongaarsche zijde Een geldleening van Amsterdam AUTO VAN DEN DIJK GESTORT Een heele equipage vergiftigd Hebt U een Taxi af Auto noodig? SCHIP VERGAAN OP DE ZUIDERZEE Omgeslagen en gezonken HUMORHOEKJE SODALITAS MEDICO RUM f Een 'nieuwe tgleteenfcömst De geestelijkheid daar te lande treft geen blaam Het bad functioneert goed 's-G ravenhage, 2 2 Juli. Zooals be kend is, kon op de gisteravond gehouden .vergadering van obligatiehouders het inge diende rapport der commissie van onder zoek niet in bespreking komen. Dr. Jordan, advocaat te Budapest, was (Wederom naar den Haag gekomen 0111 in dien dit noodig mocht blijken nog nadere inlichtingen te geven en eventueel de in zijn bezit zijnde documenten over tc leggen. iWaar echter het rapport der commissie niet in bespreking kon worden gebracht, is dr. Jordan gisteravond niet aart het woord gekomen en kon hij enkele aanvullende inc- dedeclingen op het rapport ter vergadering niet doen. In verband hiarmee heeft hij hedenoch tend aan de pers deze mededeelingen ver strekt, welke dus eigenlijk voor de vergade ring van gisteravond bestemd waren. Dr. Jordan ving- aan met te zeggen, dat bij niet in Holland was gekomen namens bepaalde kringen van belanghebbenden in Hongarije. Geheel spontaan, als Hongaarscli Staatsburger, is hij naar hier gekomen om de Hongaarsche geestelijkheid tc zuiveren wan een onverdienden blaam, welke door sommigen op liaar geworpen was. In den breede ging dr. Jordan vervolgens na hoe de hypothecaire obligaticleening tot 6tand was gekomen. Het Salzbad, het object waar de hypo theek op werd verstrekt, bestaat eigenlijk uit twee deelen. Ten eerste 20,723 kwadraat klaoter grond, waarop het eigenlijke bad is gebouwd, waar men de bronnen heeft, een sanatorium, een hotel, en verschillende bij gebouwen. Het tweede deel is een stuk van circa 23,000 kwadraat klaoter, dat echter voor bouwgrond is bestemd en waar een bieuwe woning wijk. gesticht kan worden Hiervan is echter een gedeelte reeds ver kocht. Pater Robert Koch, een priester uit Oos tenrijk, had nu het plan onvermogende jon gelui op te leiden tot missic-arlscn. Ilij had Sn een der wijken van Budapest een huisje gekocht en daar eenigen tijd gearbeid. Toen is hij op de een of andere manier in aanra king gekomen met dr. Leenes van Burgers jen Co.'s Bank en toen is het plan uitgewerkt pm het Elisabeth Salzbad te koopen. AVat het tot stand komen dezer koop aan gaat, deelde dr. Jordan het volgende mede: Op 1 Juni 1927 heeft de Sodalitas van de gebroeders Ralz gekocht de N. V. Elisabeth Salzbad en haar bezittingen voor 1.180.000 pengó. Dr. Leenes heeft ontkendbij deze koop te genwoordig te zijn geweest. In verband hier mede toonde dr. Jordan een brief van dr. Geile, notaris le Budapest, gedateerd 12 Juli 1930, van den volgenden inhoud: „U vraagt mij mede te deelen wie aan de ïotstandkoming van de op den lslen Juni ^1927 tusschen de gebroeders Ratz eenerzijds jen de Oblaten Missions Artze Gesellschaft anderzijds gesloten overeenkomst met be trekking tot den aankoop der aandeelen van het Salzbad, deelgenomen heeft. In ant woord op deze vraag heb ik de eer mede te deelen, dat wij met dr. Julius Baransky het voor deze aangelegenheid door mij op gestelde voorloopig contract, ingevolge ver zoek van den heer Leenes in het Duitsch hebben vertaald. Daarna heeft do heer Lee nes in een eigenhandig door hem opgesteld concept in de Duitsche taal eenige veran deringen geconcipieerd, welke in den tekst van het definitieve koopcontract moesten pvergenomen worden. Dit concept is in het Ilongaarsch vertaald tn heb ik met hem en met zijn advocaat, dr. Vizdos, de kwestie behandeld. Op deze basis heb ik het definitieve koopcontract (opgemaakt. Bij de voorlezing en ondertee- kening daarvan was dr. Leenes tegenwoor Sd ig." (w. g.) dr. A. Gerlé IIoc dr. Leenes dan ook kan zeggen, dat hij van den koop in het geheel niets af wist, is dr. Jordan dan ook een raadsel. Op dienzelfden dag werd de hypotheek- hkte onderteekend. Dit was een éénzijdige schuldbekentenis, opgesteld door notaris dr. Feketé, en geteekend door Robert Koch als superior der Sodalitas Medicorum. In het koopcontract wordt het Salzbad ge kocht voor 1,480,000 pengö, terwijl Burgers en Co.'s Bank op dienzelfden dag als hypo theek 2,000,000 pengö verstrekt. Voor bemiddeling van de Irmcrstudtische Sparkasse werd aan de Sodalitas een lee ning verstrekt van 320,000 pengó, welke als handgeld aan de gebroeders Ratz ter hand werden gesteld. Deze Sparkasse is echter slechts de correspondent van Burgers en Co.'s Bank, zoodat volgens dr. Jordan deze hank den aankooop geheel heeft gefinan cierd. lu de 3oor Koch ondertcekende schuldbe kentenis slaat dat Burgers en Co.'s Bank het recht heeft in te grijpen als cle zaken [verkeerd gingen. Dit had de lieer Leenes moeten doen; hij Jtvas dit verplicht geweest als vertrouwens man der obligatiehouders. Dr. Jordan deelde nog mede. dat de hypo theek in het kadaster te Budapest staat in geschreven niet ten name van do trustee, doch ten name van Burger en Co.'s Bank. De zaken onder leiding van Robert Koch gingen slecht cn daarom werd op 13 Nov. 192S het Salzbad aan do Bohunieskv- bank' overgedaan voor ccn bedrag van 8S19 peiigü. Deze bank aanvaardde daarbij echter ook alle verantwoordelijkheid jegens do Hollandschc katholieken voor wat betreft de rente en amortisatie der hypotheek.^ De Oblaten waren daarmee van het too- neel verdwenen en het geheele kerkelijke karakter der transactie. Met de Bohunicsky-bank ging het echter ook niet cn op 20 Maart 1930 heeft de lieer Leenes de gezamenlijke aandeelen van het Salzbad en de gezamenlijke aandeelen der Bohunicsky-bank gekocht. AVat betreft de rol, welke do Hongaarsche kerk 'n deze geschiedenis heeft gespeeld, deelde dr. Jordan het volgende mede: Reeds bij cle oprichting had de Sodalitas bopaalde voorschriften niet gehouden en en kele waarschuwingen der kerkelijke over heid gekregen. Met betrekking tot de finan- cieele aangelegenheid, is de kerk niet ver antwoordelijk voor verplichtingen der derde orde. Niet de leening zelve is goedgekeurd, slechts het doel, waarvoor geld gevraagd werd, had dc instemming van do kerkelijke overheid. Uit een en ander volgt duidelijk aldus dr. Jordan dat clc kerkelijke overheid niet do minste aansprakelijkheid voor het ge beurde heeft. De eenige, die de verantwoor delijkheid draagt is Burgers cn Co.'s Bank. i. c. de heer Leenes. Reeds verschillende malen heeft men ge tracht het Salzbad te verkoopen, maar ten gevolge van fantastische prijzen, welke de lieer Leenes door zijn advocaat dr. vizolos liet vragen, kon men niet tot zaken komen. A\rat den tegenwoordigen toestand betreft, het bad functioneert goed. Maar de inkom sten komen allo bij den lieer Leenes. Ook kan er nog veel bouwgrond verkocht wor den en per saldo zal er dan werkelijk niet zooveel te saneeren overblijven. AVeliswaar zijn cr schulden, doch clcze zijn niet zoo drukkend cn met de schuldeischers valt te praten. Er wordt wel gesproken over een dreigend faillissement, doch sinds 1928 is er geen enkele faillissementsaanvrage inge diend. Het 'is absoluut niet noodig het ge- heelo object te verkoopen. Laat men het houden en rustig verder exploilcercn In het belang van de goede verstandhou ding tusschen Hongarije en Nederland hoop te dr. Jordan, dat deze onverkwikkelijke aangelegenheid spoedig geregeld zal zijn. MAJOOR H. BREITENSTEIN. f 's-Gravenliage, 22 Juli. Hier ter stede is lieden overleden, in den ouderdom van 82 jaar, de gcp. officier van gezondheid le klasse, de majoor tit. van liet Ned. Indische leger H. Breitenstein. Majoor Breitcnstein, die het eeretcckcn voor belangrijke krijgsverrichtingen cn 'het officierskruis voor 20-jarigen dienst droeg, werd in 187G benoemd tot off. van gezond heid 2e klasse en diende het Indische leger 21 jaren als officier. Hij werd in 1897 ge- pensionneerd met den titulairen rang van majoor. Gedurende zijn militaire loopbaan heeft hij o.a. in den bewogen tijd der expedities in Atjeh gediend. Na zijn pensionnecring heeft hij nog ge- ruimen tijd op Banda gearbeid, waar hij en zijn echtgenoote, evenals later hier ter ste de, zich door hun beminnelijke karakters vele vrienden verwierven. Ruimere bekendheid verwierf dc thans ontslapene zich door zijn in het Duitsch uit gegeven twecdeelig werk: „Zvvanzig Jalire in Indien." De crematie heeft plaats te AVesterveld op A"rij dag a.s. na aankomst van den trein van 13.15. BOTSING TUSSCHEN TRACTOR EN TAXI Rotterdam, 22 Juli. Hedenmiddag heeft op den AA'estzecdijk een aanrijding plaats gehad tusschen een tractor met aanhang wagen bestuurd door F. v. P. uit Delft, en een taxi, die van tegenovergestelde richting kwam. De tractor reed achter een tweetal vrachtauto's, waarvan dc voorste een zijweg wilde inrijden tc ver doorreed en daarom stopte. In de verkeersstagnatic, die toen ontstond, zijn de tractor en de taxi op elkaar gereden. Beide voertuigen werden geheel vernield. De 49-jarige J. C.H. uit Delft, die naast den chauffeur van den tractor zat, werd eraf geslingerd cn kreeg ernstige inwen dige kneuzingen en een hoofdwond. Ilij is in het ziekenhuis Coolsingel opgenomen, liet tramverkeer ondervond een half uur stagnatie. EEN NEDERLANDER BIJ DE INT. BANK. De heer A. Peil uit Genève naar Bazel gedetacheerd. Naar de Hbld.-corrcspondcnl tc Genève seint is aan den Nederlandschen Volkcn- bondsainbtcnaar A. Pelt de eervolle op dracht te beun gevallen, om tijdelijk aan de Internationale Bank in Bazel te worden gedetacheerd, teneinde medewerking te vcr- leencn hij dc organisatie van den internen dienst der Bank. Dit geschiedt op verzoek van den heer Quesnay. directeur van de Internationale Bank. DE ECONOMISCHE VOORLICHTINGS- DIENST. De heer A'an Rappard heeft aan den mi nister van binnenlandsche zaken en land bouw de volgende vraag gesteld: Is de minister 'bereid, alvorens een be slissing te nemen in dit voor onzen land en tuinbouw zoo belangrijk vraagstuk, het oordeel in te winnen van den georgani- seerden landbouw over liet rapport van do commissie van voorbereiding eener orga nisatie van den economische n .voorlich tingsdienst? Kmster'dam, 22 Juli. Tusschen Hé geering ent den Koninklijken Ilollandscïïen Lloyd werd reeds tweemaal eert overeen komst aangegaan betreffende Bteunverlee- ning. teneinde het bedrijf aan do eischen des iijds aan te passen, ert ook overigens zijn voortbestaan zooveel mogelijk te ycr- zekeren. Bij deze Overeenkomsten werd als voor waarde gesteld, dat het Amsterdamsche ge meentebestuur zich bij de steunverleening zou aansluiten tot een derde van de bedra gen, door clen slaat te verstrekken. Deze steunregeling loopt aan het eind van. dit jaar af. De regeering wenscht echter op de zelfde voorwaarden nog twee jaren dc over eenkomst te verlengen en in die periode ten hoogste twee millioen aan voorschotten te geven, zoodat thans aan den gemeenteraad van Amsterdam wordt gevraagd om op nieuw een overeenkomst aan te gaan met den Kon. lloll. Lloyd voor een uitkecring van 6G6.6G7. Deze nieuwe overeenkomst wordt hier mede gemotiveerd, dat de Lloyd haar po sitie heeft verstevigd door een pool-over- cenkomst aan te gaan met den Norcldeut- schen Lloyd te Bremen. De Directie der Maatschappij verwacht van deze overeen komst belangrijke financieele voordeelen. Aangezien deze voordeelen eerst geleidelijk zullen worden gerealiseerd, zou door het niet voortzetten van den door staat en ge meente verleenden steun na expireeren \an de thans loopende overeenkomst, het doel dat met die steunverleening destijds werd beoogd, niet worden bereikt. Ten bedrage van 10 millioen Amsterdam, 22 Juli. B. en AA', vragen machtiging tot liet aangaan van een geld leening groot 10 millioen, tot dekking van buitengewone uit geldleeningen te be strijden uitgaven. Bedoelde uitgaven voor zoover het gebruikelijk is daarvoor 40- jarige leeningen met een vaste aflossing tc sluiten, bedroegen op 1 April j.l. rond 30 millioen. In mindering van dit bedrag kon worden gebracht dc opbrengst der leening van 5 millioen, op 2 Juli j.l. gesloten. Het nog te leenen bedrag kan dus worden gesteld op rond 25 millioen gulden, welk bedrag is uit te geven voor bedrijven, scholenbouw, ziekenhuizen enz. Het aangaan cencr leening van tien mil lioen is dus ton volle gemotiveerd. On der mededeeling dat B. en AV. van een ban- kicrsconsortium voor de openbare uitgifte eener leening als bedoeld ccn aanbieding hebben ontvangen, welke naar hun mee ning aannemelijk js, vragen zij hierop de goedkeuring van den Raad. Een passagier gedood Doodewaard, 22 Juli. Hedenmiddag omstreeks 2 uur heeft op den AA'aalbandijk nabij Doodewaard een ernstig auto-ongeval plaats gehad, dat een persoon het leven heeft gekost. Een met bessen geladen Chevrolet- vrachtauto van de vruchtenconservenfa- briek .,De Betuwe" te Tiel moest op den AVaalbandijk uitwijken voor een haar pas- seerende wagen. Tc veel aan den kant van den dijk rijdend, zakte de auto weg. sloeg om en bleef zwaar gehavend liggen aan den voet van den dijk. De chauffeur, zekere Slech uit Tiel, werd ernstig gewond en hacl snijwonden in het gelaat, terwijl de naast hem zittende G., eveneens uit Tiel afkom stig. die vermoedelijk tijdens den val po gingen heeft gedaan uit dc auto te sprin gen, dit mot den dood heeft moeten bekoo- pen. De eerste geneeskundige hulp werd ver leend door dr. J. Sleeswijk uit Doodewaard. Een onderzoek wordt ingesteld. INVAL IN EEN SPEELHOL. Rotterdam, 22 Juli. vanavond heeft dc po litic een inval gedaan in een pand aan dc Leuvchavcn, dat reeds langen tijd onder verdenking stond, flat er hazardspel werd beoefend. Bij (lezen overval werden inder. daad tien personen aangetroffen, dio zaten tc kaaiden. Onder hen was een Franschman die berucht is om zijn geluk hij het spel en die reeds van \eel tegenstanders in korten tijd groote bedragen uit den zak geklopt beeft. Allen zijn. door de politic meegenomen naar het bureau Paamvstceg. RIJAVIELDIEFSTAL. Om onderdak te komen. Amsterda m, *22 Juli. De A'acantieka- mer van de Amsterdamsche rechtbank be handelde heden de strafzaak tegen den 53- jarigen recidivist \T. v. d. AA\, dio op 30 April j.l. een rijwiel had weggenomen. Vcrd. bekende de hem ten laste gelegde diefstal. Hij had echter gestolen om on derdak tc krijgen, en... orn alleen te zijn. Dr. Bakker bracht een psychiatrisch rap port uit, waarin hij verklaarde, dat verd. niet ontoerekeningsvatbaar was, doch wel sférT3 psychopathisch fcan aanlegj cïït uit zich' lu neerslachtige stemmingen, 'die yerÜ poogt te yerdrinken, de man weet 'dan niet precies mee* wat hij doet. Het .0. M* waargenomen door ïnr. Rcï- ïiögfo 'èSschte Iwee maanden gevangenis straf tegen: jrerd. en ter beschikking stel ling SBH 'de regeering. De Verdediger mr. D» ït. 13. Molhuizen .vroeg rich af, of de strafmaat juist was, van preventie is hier immers geen sprake. PI. vroeg tenslottte een straf gelijk aan den lijd in voorarrest doorgebracht en on middellijk ter beschikking stelling yan verd. van de regeering. Uitspraak Maandag 23 UulL Het schip dreef hulpeloos op zee Amsterdam, 22 Juli. De Raad voor de Scheepvaart heeft hedenmiddag een on derzoek ingesteld naar de oorzaak van een merkwaardig voorval, dat zich heeft voor gedaan aan boord van liet stoomvisschers- vaartuig ,Derika Y Ym. 418. Op 14 Juni j.l. heeft dit schip n.l. hulpe loos op zee gedreven, tengevolge van onbe kwaamheid tot werken door vergiftiging der geheele equipage. De schipper, die als getuige werd gehoord verklaarde dat hij op genoemden dag te ongeveer kwart over twee door den eersten stuurman uit zijn kooi geroepen werd met de woorden: „Schipper, als je nog levende mcnschcn wilt zien, dan moet je gauw ko men; ik kan ook niet meer!" „Ik voel niks!" had get. geantwoord. Aan dek komende, zag hij de geheele equipage als slangen rondkruipen, kermende van de pijn. De mensdien waren van boven tot on der bevuild, ook het dek cn dc logiezen wa ren niet toonbaar meer. Na eenige oogen- blikken kreeg ook get. hevige kramp in de buik; hij kon zich nog naar de verschan sing sleepen, waar hij gedurende ccn half uur den inhoud van zijn maag aan de zee prijsgaf. Niemand was in staat te werken. Om vier uur stopte de machine vanzelf en dreef het schip. De machinist en get. hebben later de machine weer op gang gebracht en zoo goed en zoo kwaad als het ging bereikte men de haven van IJmuiden. De logiezen wer den mot een waterstraal gereinigd en tc acht uur 's morgens van 15 Juni arriveerde het schip in de vissèhershaven. De dokter, die aan boord kwam, vermoed de vlecschyergiftiging. Ook had de kok op li Juni, tc elf uur 'smorgens, ccn blik an dijvie opengemaakt. Het blik scheen cenigs zins bol te staan, de vloeibare inhoud spoot bij het openen op zijn handen. Doch de andijvie maakte in het geheel niet den indruk, bedorven te zijn. Een lid der bemanning, dat geen groente had ge bruikt, is toch ziek geworden: get. gelooft echter, dat deze man een tipje" andijvie ge geten heeft. Om den anderen dag werd de ze reis vleesch gegeten. De porties meege nomen vleesch werden in een kuiltje op het ijs gezet. Dc laatste portie was den vorigen dag door den kok gebraden cn in het vet gezet. De Hoofdinspecteur voor de Scheepvaart, vice-admiraal b. d. Fock, gaf als zijn oor deel te kennen dat de oorzaak van cle ver giftiging niet vaststaat omdat den dokter niets meer ten onderzoek kon worden ver toond. Arleeschvcrgiftiging acht spr. echter niet uitgesloten. De kok en dc dokter, die aan boord een onderzoek had ingesteld, waren verhinderd ter zitting te komen. De Raad zal later uitspraak doen. ERNSTIGE AANRIJDING. 's-Gravcnhage, 22 Juli. Hedenmiddag te kwart voor vijf heeft op den hoek van dc AVeteringkade cn dc Pletterijstraat een ern stige aanrijding plaats gehad. Dc sergeant- majoor D. A. H. uit A'oorburg, is daar door een vrachtauto aangereden en met een sche dolbasisfractuur naar het Militair Hospitaal gebracht. Vermoedelijk heeft de chauffeur van de vrachtauto den sergeant-majoor, die per rijwiel daar passeerde, ten onrechte geen voorrang gegeven. De opvarenden in veiligheid Schokland, 22 Juli. In den afgeloopen nacht is het zeilschip „Eben Haczer" van schipper Klaas Kroezen uit Zwartsluis tij dens het hevige stormweer op de Zuiderzeo tusschen Schokland en Harderwijk omge slagen en gezonken. Het schip was niet geladen cn was van Kampen op weg naar Amsterdam. Do schipper wist met levensgevaar zijn vrouw en drie kinderen van acht, vier en drie jaar oud, van boord te halen en in de sloep tc brengen. Deze sloep werd later door schipper Bouwmeester uit Zwolle, die met zijn motorschip passeerde op sleeptouw ge nomen en naar Schokland gebracht, alwaar, de schipper Kroezen en zijn gezin thans nog vertoeven. Men zal trachten de „Eben ITaëzer", een licht scheepje van 134 ton, te lichten. Het v aartuig was verzekerd, de inboedel echter niet. DE MOORD AAN HET BEZUIDENHOUT. Op 5 Augustus behandeling van het cassatieberoep. 's-Gravenhage, 22 Juli. De Hoogc Raad zal, op 5 Augustus a.s. het cassatieberoep! van Kr. v. d. M., alhier, behandelen, die wegens moord op mevr. Odem, te haren huize aan het Bezuidenhout in September j.l. gepleegd, door het Gerechtshof tot twin tig jaar gevangenisstraf was veroordeeld. VAN EEN VRACHTAUTO GEVALLEN. 's-Gravcnhage, 22 Juli. Hedenavond te ongeveer kwart voor zeven is een tot nu too onbekend gebleven man, die zich op do Loosduinsche weg, ter hoogte van de Noor derbeekstraat, achter op een auto-vracht wagen bevond, daarvan vermoedelijk afge sprongen of af gevallen. De man, die ter plaatse bleef liggen, werd door den genees kundigen dienst naar liet Ziekenhuis aan den Zuidwal vervoerd. Bij aankomst aldaar bleek hij reeds overleden te zijn. DRIE AVOONHUIZEN AFGEBRAND. De oorzaak onbekend. Enschede, 22 Juli. Hedenmorgen vroeg zijn onder dc gemeente Lonncker aan den Velvervveg drie woonhuizen, toebehoorende aan den heer Spelberg, afgebrand. De be woners moesten in nachtgewaad vluchten. Er kon niets worden gered. De oorzaak van den brand is onbekend. Verzekering dekt de schade. VOORDRACHT HOOGLEERAREN TE AMSTERDAM. B. en AAr. van Amsterdam leggen den raad voor een voordracht van curatoren der Universiteit ter benoeming van een gewoon hoorleeraar in de huid- cn geslacntszieklen. De voordracht luidt als volgt: 1. dr. AA'. L. L. Carol, huidarts te Amsterdam; 2. dr. K. Edel, idem te Haarlem. A'erder een voordracht van curatoren der Universiteit Ier benoeming van dr. J. S. Theissen, bibliothecaris der Universiteisbn bliotheek, tot buitengewoon hoorleeraar in de vaderlandsche geschiedenis. DE BUITENPLAATS MIDDENBURCH DOOR VOORBURG AANGEKOCHT. Dc gemeenteraad van A'oorburg heeft be* sloten dc groote buitenplaats Middenburch' in het AA'estcinde onder bepaalde voorwaar den aan to koopen voor den prijs van 220.000. Hoewel de bestemming van deze buiten plaats nog niet definitief is vastgelegd, mag worden verwacht, dat dit mooie stuk na tuurschoon toch behouden zal blijven. Rechter„Ik zie daar dat dit al de vijfde persoon Is die u heeft overreden." Snelheidsmaniak „Pardon, edelachtbare, de vierde1 eentje heb ik twee keer overreden." (Passing Show).

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1930 | | pagina 6