BUITENLANDSCH OVERZICHT
BUITENLAND
min
DE.EERLANDEh
Woensdag 17 September 1930 Uitgave: VALKH0FF Co. 0°, Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
29e Jaargang No. 67
Groot smokkelcomplot
ontdekt
Amsterdamsche bank bij de
zaak betrokken
fortmann en
hehenkamp
moderne indanthren ge
verfde stoffen voor slaap
kamers, serre's enz.
1.90 en 2.10 per meter.
U KUNT
Aanvaardt Japan het
vlootverdrag?
Beweerde goedkeuring door
den geheimen raad
V erkiezingsonlusten
in Irak
Verscheidene personen
gedood
Een proteststaking te
Warschau
00K ITALIË VOOR ONTWAPENING
Scialoja sluit zich aan
bij Henderson
Het ontwapehingstempo
te langzaam
L. J. LUYCX ZOON
Het lijk van Frankel in
Noorwegen
Persoonlijke brieven gevonden
AMERSFOOR
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort f 2.10, per maand 0.75, per
week (me» gratis vcrzekeriag tegeo oigelokken) 0.17*/*
Binnenland franco per post per 3 matndeti f 3,-> Afsonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 ^JfiEFOON 1NTERC 3JJ
PRIJS DER ADVERTENTIES van 1—4 regels f 1.03 met InbegHp van een bewijsnummer;
mhuuti.ni.nMi.» elke regel meer f0.25. Lle/dadlghelds-advertentlto voorde
helft van den prijt. Kleine Advertentlën „KEITJES" béj vooruitbetaling 1—5 rtgsk"
50 cent, elk? repel «eer 10 cent, drkaaal plaatsen XI*—» Bf wilspunyncr e*tu» f 0M
Het succes der nationaal-
socialisten in Duitschland.
De weerklank in Italië en
Amerika.
Dat ook do bui tenia ndsche peis kolom-
menlange beschouwingen wijclt aan den op-
zienbarenden uitslag der Duitsche verkie
zingen, behoeft geen uitvoerig betoog en
evenmin is het noodig uiteen te zetten, dat
de Ita'.iaansche peis ecu heel ander geluid
laat hooien dan de bladen der overige lan
den. Immers: tusschcn de 'èationaal-socia
listen en dc fascisten bestaan geestelijke
verwantschappen en daarom deden do Ita-
liaansclie kranten de ongerustheid niet,
welke tot uiting komt in de artikelen van
vele Fransclie journalisten.
Integendeel: vele fascisten zijn van ge
voelen, dat tie nationaal-spcialistcn de
hitiewc nationale kracht cn het levendigste
deel Aan do politieke actie in Duitschland
vormen. Dc Corrièrc della .Sera meent clan
ook, dat de Italianen sympathiek moeten
staan tegenover do pogingen, die dc Duit
sche natie onder geweldige moeilijkheden
oTidernjaemt om zichzelf terug to vinden cn
zich ccn politiek regime te bezorgen, dat
leven cn niet dood, gezag en niet zwakte,
beweging en niet stilstand betcekcnt: „Vroe
ger besliste tegenstanders ecner Duitsche
hegemonie, die ons tot vazallen zou hebben
gemaakt, zijn wij thans hcelcmaal1 voor de
wedergeboorte van een Duitschland, dat
in Europa zorgt voor een gezond evenwicht
en ertoe bijdraagt het ontstaan van andere
hegemonieën te beletten, waardoor de voor
uitgang der Euiopeesciie cultuur tientallen
jaren zou worden tegengehouden".
Mussolini's Popoio d'Italia levert nog
geen commentaar, maar wel valt te beschik
ken over een uitvoerig interview* van zijn
Berlijnselicn correspondent met Hitler's
plaatsvervanger, Góbbcls, die omtrent de
bui ten land sc lie politiek der natipna a I-soci
alisten heelt gezegd, dat hun doel is: dc
annuleciing van liet plan-Young, liet ver
drag van Versailles met al zijn gevolgen
en het te niet doen van de leugen, ais
zou Duitschland de eenige schuldige zijn
aan den oorlog. Volgens Göbbcls hopen de
nationaal-socialistcn vurig liet aspect van
Europa te kunnen wijzigen door een doel
bewuste toenaderings- en bondsgenoot-
schaps-politiek met dc tegenstanders van
Frankrijk. Er bestaat, aldus de nationaal-
socialistische leidci, een lotsgemeenschap
met Italië, daar Frankrijk alles doet. om dc
bestaansmogelijkheid der beide landen, die
binnen hun nauwe grenzen dreigen to ver
slikken, te verkleinen.
Wat het oordeel der Amerikanen betreft,
hiervan krijgt men ecnigszins een indruk,
wanneer 'men kennis neemt van dc opvat
tingen, die een aantal leidende staatslieden
eri financiers over den uitslag der jongste
rijksdagverkiezingcii te beste hebben gege
ven. De democratische senator Barkley, ccn
vooraanstaand lid der financiëclc commis
sie, die pas onlangs van ccn reis uit. Europa
is teruggekeerd, verklaarde dat de verschui
ving Aan de machtpositic der Duitsche
partijen de Duitsch-Amcrikaansche betrek
kingen weinig beïnvloedt. Duitschland toch
heeft van dezelfde economische depressie
te lijden als de andere landen en zal uit
dezen hoofde niets ondernemen, waardoor
het zijn eigen positie zou bemoeilijken.
Barkley geloofde, dat vroeger of later heel
het vraagstuk der schulden cn schadever
goedingen weer op het tapijt zou worden
gebracht, maar z.i. waren de Duitschers
veel te verstandig cn betrouwbaar dan dat
zij -ertoe zouden overgaan hun verplichtin
gen van de hand te wijzen.
Ook senator Harrison, een invloedrijk lid
van de commissie van Luitcnlandsche za
ken uit den senaat, geloofde niet, dat het
resultaat der Duitsche verkiezingen moest
a\orden 'opgevat als ccn leeken, dat dc te
genwoordige Duitsche regeering van het
tooneel zou verdwijnen: dc 'uitslag van don
stembusstrijd is z.iC ccn zuiver binnen-
lamlscli-polilieke aangelegenheid, dia- Aine-
ika's vertrouwen in de Duitsche regeering
op gecnerlei Avijze kan schokken. Hoogc
ambtenaren van dc departementen van
handel cn binnenlandschc zaken meen dan
eveneens, dat er niet dc minste au ni ei ding
a oor pessimisme is.
Natuurlijk zijn er ook wel minder gun
stige oordeeh ellïngen de Washington
Post b. v. zet boven ccn artikel: „Uuilscli-
latids zwarte Zondag" en schrijft, dat de
uilslag der verkiezingen alleen te Home
vreugde wekt maar zelfs een man als
senator King, die den uitslag betreurt, hooft
nog niet allen moed opgegeven. Wanneei
de verkiezingsuitslag zou leiden tot den aal
eener rechtmatige en verantwoordelijke
regeering, dan zou dit z.i. Duilschlands po
litieke cn economische leven ernstig schok
ken en de gevolgen a an binnenlandschc
onlusten zouden zeer waarschijnlijk niet
nalaten invloed te oefenen op do houding
der buurstaten. Niettemin uitte King de
hoop, dat de gezonde zin van liet Duitsche
volk en de goede eigenschappen \an dc
Duitschers 'elke poging om het militarisme
weer te herstellen.en de democratie tc ver
nietigen, die in het Duitschland van na den
oorlog zulke schitterende vorderingen heeft
gemaakt, zouden verijdelen.
Ook te Hamburg heroïne
zendingen in beslag
genomen
Hamburg, 15 Sept. (H.N.) Dc Harn-
btngsclie politie, die daartoe met de politie
tc Rotterdam, Parijs en Berlijn samenwerk
te, is er in geslaagd een groot complot op
het spoor te komen, dat zich op het smok
kelen van narcotische middelen liad toege
legd. Jii het geheel zijn in twee zendingen
200 K.G. heroine in beslag genomen, die een
waarde van ongeveer 109.000 gulden in don
groothandel hebben.
De heroïne was door een groep Japan
ners te Constantinopel bij een fabriek ge
kocht en vandaar verladen, waarvoor de he
roïne bij andere goederen verpakt was.
Bij dc aankomst le Hamburg zou dc he
roïne dan opnieuw verladen, en naar Yoko
hama verzonden worden. Eén der Japan
ners zou te Hamburg" toezicht op het ver
schepen houden.
Hij is echter naar- Londen goA lucht, doch
daar gelukte 't de politic verscheidene hem
tpcbehooroncle documenten te ontdekken,
zoodat men een nauwkeurig- overzicht van
het werken van dc bende kon krijgen.
Van bijzonder belang was het adre'ssan-
rnatèriaal, Avaardoor men. op het spoor van
smokkelfirma's in bijna alle landen is ge
komen.
De Japanners stonden, behalve niet Lon
den cn Berlijn, ook met Parijs, Zwitserland,
Italië en verschillende Amerikaansche lan
den. in verbinding. De geldelijke zaken wer
den a oor een groot gedeelte door bêmiddc-
ding van een bank le Amsterdam, afgewik
keld.
CUNNINGHAM'S VLIEGTOCHT VAN
AUSTRALIË NAAR ENGELAND.
De Australische vlieger Gunningham
heeft Maandag in een moeras bij liet Alieg-
veld van Singapore een landing moeten
doen, omdat er een bcnzinclcidingsbuis lek
was. Een wiel trof een boomstomp en het
\liegtuig sloeg om. Dc schreef brak en een
vleugel werd beschadigd.
Men jw eet niet, of Cunningham zijn tocht
wel zal kunnen hervatten.
langestraat 63 tel. 88
Incassokosten, tijdverlies cn
moeite vermijden, door ons
tc machtigen, uw abonne
mentsgelden automatisch en
zonder hosten van uw giro
rekening af tc schrijven.
U behoeft daartoe slechts ccn
machtigingsformulier in ie
vullen, dal ic ij u met genoe
gen zenden.
Het spreekt vanzelf, dal dc
machtiging vervalt bij dc op
zegging van hel abonnement.
Mogen wij u zuil:een formu
lier zenden?
Ook ons maakt u bel daar
mee gemakkelijker.
Vriendelijk dank!
Adm. Amersf. Dagblad
Tokio, 15 Sept. Hoewel het gerucht ge
loopfin lieeft, dat het. vlootverdrag Aan Lon
den -verworpen zou zijn door dc speciale
commissie uit den Japanschen geheimen
laad, die met do vborloopige bcstudeenng
belast is, gelooft men in bevoegde kringen,
dat de geheime raad den keizer zal advi-
seeren het verdrag goed le keuren, zoo mo
gelijk nog vóór October. Men hecht, geen
geloof aan de geruchten, dat de val van het
kabinet aanslaande is.
Londen, 16 Sc-pt. (V.D.J Tijdens 'do ver
kiezingen in Sulaimanieh in Irak worden
19 personen gedood. De opw inding der be
volking was voornamelijk tegen dc Engel-
scho beambten gericht, die an clo kazerno
moesten vluchten.
Tegen de 'gevangenneming dev
oppositieleiders en het op
treden der politie
Berlijn, 16 Sept. (V. D.) De sociaal
democratische „Abend" meldt uit War
schau, dat hedenmorgen vroeg tc Wal
schap de algemeene proteststaking is uit
gebroken. Deze zal één dag duren en is ge
proclameerd als protest van de arbeiders
beweging tegen do gevangenneming van de
leiders der oppositie cn tegen het optreden
der politie. Alle grootc en ook de meeste
minder groote fabrieken liggen stil. Het per
soneel van de tram heeft besloten in over
eenstemming met de leiding van de sta
king het werk niet neer tc leggen. Wèl wor
den protestvergaderingen belegd in samen
werking, met het andere rijks— en gemecn-
tepersoneel. De staking heeft zich uitslui
tend tot Warschau beperkt.
SLACHTOFFERS DER ELECTRICITEIT.
Stockholm, 16 Sept, (H.N.) Te Göte-
borg is tijdens een onweer de bliksem in
het net van een eleclrischc hoogspannings
leiding geslagen, Avaardoor één dér draden
•brak. Drie personen, o.a. een dienstmeisje,
die met de draad in aanraking kwamen,
zijn gedood.
DUITSCHLAND ERKENT DE NIEUWE
REGEERING IN ARGENTINIë.
B e r 1 ij n16 Sept. (V. D.) Dc Duitsche
gezant te Buenos Aires heeft opdracht ont
vangen de nieuwe Argenlijnsche regeering
mede te dcelen, dat. zij door de Duitsche
regccring Avordt. erkend.
Curtius houdt een pleidooi voor
vredelievende regelingen
Genive, 10 Sept. (V.D.). Voor de verga
dering van den Volkenbond, die hedenmor
gen Avcrcl voortgezet, bestond heden hinten-
gewone grootc belangstelling. Aanleiding
hiertoe was liet feil, dat niet alleen dc Ita-
liaanschó gedelegeerde Scialoja het woord
zou voeren, doch dat ook de leider der Duit
sche delegatie, de minister van buitcnland-
sche zaken dr. Curtius, zou spreken. Vooral
in verband met den uitslag der verkiezin
gen in Duitschland bestond voor de redo van
den leider der Duitsche delegatie groote
belangstelling. De meeste delegaties waren
dan ook volledig verschenen. De diploma
tenloges cn dc perstribune waren geheel be
zet.
De ltaliaanschs gedelegeerde Scialoja
heeft naast woorden, van critiek zijn erken
ning uitgesproken over het feit, dat bet den
Volkenbond gelukt is het middel van het
Internationale recht te ontwikkelen cn in
het bizonder een stelsel op tc bouwen, dat
tot voor eenige jaren nog niet bestond. Men
is geneigd dit te gauw fc vergeten. Er zijn
belangrijke vorderingen gemaakt op het ge
bied Aan het colificecren van het interna
tionaal recht.
Scialoja sprak vervolgens over de kwestie
der ontwapening en betoogde, dat do door
den Engelschcn minister van buitcnland-
sche zaken Henderson krachtig gestekte
cisch tot spoedige bijeenroeping Aan dc ont-
w apcningsconfcveiuie onvoorwaardelijk
door de Italiaahsche regccring wordt ge
steund.
Scialoja kw am vei volgens op de kwestie
van de reorganisatie van het secretariaat
van den Volkenbond. Hij verdedigde het be
kende Ilaliaansche standpunt tot gelijkma
tige verdeeling der functies in iiet secrctar
riaat tusschen do landen.
Nadat dr. Curtius alle sprekers bedankt
had voor dc hartelijke woorden, die zij» aan
dc nagedachtenis van dr. Strescmann ge
wijd licbhen, verklaarde hij o.a., dat al heeft
de internationale ontwikkeling vele teleur
stellingen gebracht, de houding van Duitsch
land desondanks tegenover den Volkenbond
volstrekt positief is. De Volkenbond blijft
een belangrijke factor voor do volken en
aan de ontwikkeling daarvan zal Duitsch
land met alle kracht blijven medewerken.
In dc werkzaamheden van den Volkenbond
mag echter geen stagnatie ontstaan. In dc
redevoeringen, die tot nu toe gehouden a\ er-
den, is ernstige bezorgdheid aan den dag
getreden. Er moeten evenwel andere midde
len dan de oorlog gevonden worden om pto-
blomen, welke bestaan of nog zouden ont
staan, rechtvaardig op tc lossen.
Dr. Curtius sprak vervolgens over do taak
van den Volkeboud. De Volkenbond moet
zoodanig zijn ingericht, dat een vredelieven
de regeling van geschillen, ook wanneer de
toestand ernstig is, verzekerd is. Duitsch
land is van meening, dat zijn arbeid in de
organisatie Aan den vrede er op gericht
moet zijn den oorlog door voorzorgsmaatre
gelen tc verhinderen. Het komt er in de
eerste plaats op aan dc oorzaken der con
flicten Aveg te nemen.
Het is onmogelijk, verklaarde spreker,
over do kwestie van de ontwapening nog
nieuwe denkbeelden naar voren to bren
gen. Op do Voorstellen, die dc Duitsche dele
gatie sinds vier ja en gedaan heeft, zijn nog
geen beslissingen gevolgd. De regeeringen
zijn met de vervulling van hun verplichtin
gen ten opzichte \nn dc ontwapening reeds
jaren ten achter. Duitschland acht liet van
zelfsprekend, dat de ontwapeningsconferen
tie nog in den loop van het volgend jaar bij
eenkomt. Duitschland verwacht van dc con
ferentie een oplossing, die voor alle staten
een gerechte veiligheid brengt, volledige
publiciteit van allo bewapeningsfactoren en,
een belangrijke vermindering van de bewa
pening, gevolgd door verdere stappen naar
ontwapening binnen afzienbaren tijd.
Curtius roert het vraagstuk
der minderheden aan.
Dr. Curtius besprak in het vervolg van
zijn rede de kwestie der minderheden, waar
aan de Duitsche regeering groote betcckenis
hecht. In aansluiting aan de besluiten van
den Raad van den Volkenbond heeft de
Duitsche vertegenwoordiger het vorige jaar
in dc Volkcnbomhvergadering zijn stand
punt uitvoerig uiteengezet. Thans is het
standpunt van Duitschland nog precies het
zelfde. Duitschland acht het noodzakelijk,
dat de Volkenbondsvergadering niet eenvou
dig de verdere ontwikkeling afwacht, doch
dat zij zich voortdurend met dc practijk be
zig houdt. Slechts op deze wijze is het mo
gelijk. to constateercn, of dc toestand her
steld is, welke het doel van dc door den
Volkenbond op zich genomen garantie moet
zijn. Slechts op deze wijze is het mogelijk
ccn definitieve regeling vast le stellen.
Dr. Curtius besprak vervolgens het plan
van Briand inzake de Vcreenigde Staten
van Europa en hij verklaarde:
Geen land heeft meer belangstelling voor
verbetering van den toestand in Europa dan
Duitschland. Geen land kan dringender de
aaneensluiting van alle landen van Europa
vvcnschen.
Ook Duitschland voor de Euro-
peesche federatieplannen.
Na jaren onder do zwaarste offers een ver_
zocningspolitick gevoerd te hebben, verkeert
Duitschland thans in een toestand, die aan
leiding tot ernstige ongerustheid geeft. Dit
zou niet mogelijk zijn geweest, wanneer reeds
vroeger een internationale aaneensluiting
had plaats, gehad. Het geheole pan-Europa
probleem moet naar een studiecommissie
verwezen worden, waarin alle landen ver
tegenwoordigd zijn, wier deelneming wen-
sclielijk is.
Dr. Curtius besprak vervolgens de econo-
rnisch-politieke resultaten en betoogde:
Overal, niet slechts Aveinig uitzonderingen,
hcerscht do grootste economische depressie,
Daardoor is do gedachte aan een Europee-
schc samenwerking op economisch gebied
ontstaan. Duitschland is bereid hieraan me
de te wérken. Duitschland heeft het groot
ste belang bij de meest-begunstigings-clau-
sulc.
Dr. Curtius betoogde tenslotte, dat bet
niet gaat om kleine voordeelen voor ccn
korten tijd te verkrijgen, doch om voor een
langen termijn bet economisch stelsel van
Europa te ïegelen,
WEERBERICHT.
II oogst c Ba rome tere tand:
765.fi te Elormont.
Laagste Barometerstand:
748.7 te Stockholm^
Verwachting:
Zwakko wind uit rich
tingen, nevelig tot betrokken
of zwaar bewolkt. waar
schijnlijk regen, iets war
mer, vooral in het Noorden.
Langestraat 49-51 Tel. 190
Bewonderenswaardig is onze
nieuwe collectie
FLANELLEN NACHTHEMDEN
en PYAMA's
voor Dames en Kinderen.
Zijn de ontdekkingsreizigers door.
bevriezing om het leven
gekomen?.
Stockholm, 15 Sept. (Y.D.) Het expe
ditieschip Isbjoern is heden met bet stof
felijk overschot van d' n Poolonderzoekcr
Frankel aangekomen. Het schip ankerde
echter niet in den haven van Tromsö, doch
in ccn afgelegen kleine haven, Skogvik. Een
vliegtuig is onmiddellijk derwaarts gctrbki
ken, teneinde ccn foto in ontvangst te ne
men. Dinsdagmorgen om 10 uur zal dc Is
bjoern naar Tromsö opvaren. De kruiser
Svcnksund en de Michael Stars zullen bij
het binncnloopcn Aan de haven als escorte
dienen.
Stockholm, 16 Sept. (V. D.) Heden*4
morgen is het expeditieschip „Isbjoern'to
Tromsö aangekomen, begeleid door de
Zwcedscho kanonneerboot „Svensksund"' eit
het Noorscho expediticschip „Michael Sars
De „Isbjoern" nam onmiddellijk ligplaats
bij den landingssteiger van het kusthoëpi*
taal tc Tromsö. In den loop a*an den dag
zijn naar dit hospitaal dc kist met het lijk
van Fraonltcl, de waarschijnlijk van Andrce
ofkomstigen schedel, het dagboek, alsmede
de overige vondsten van het Witte Eiland
overgebracht.
De Avetenschappelijkc commissie zal on-»
middellijk met haar arbeid aanvangen. IleC
lijk van Fraenkcl bestaat slechts uit been
deren; de schedel van Andrce is vrij gaaf
bewaard gebleven, zelfs de landen ontbre*»
ken er niet aan. Alles wijst cr op dat do
dood niet door ziekte; is veroorzaakt, doch
dat dc ontdekkingsreizigers door bevriezing"
om het leven zijn gekomen. De kist Avas ge-»
dekt met de vlag, welke door Andrée op de
Pool zou worden neergeworpen. Met bijzon-»
dere belangstelling ziet men het onderzoek
van het gevonden fotografische materiaal
tegemoet. Ook zijn een groot aantal persoon
lijke brieven van Fraenkcl en Strindberg
gevonden, waaronder eenige gestenogra*»
feerdc epistels van laatstgenoemde.
BRIAND'S FEDERATIEPLANNEN.
Een commissie, die een ver«
slag zal uitbrengen.
Londen, 16 Sept. (V.D.) Volgens eefl
telegram a.iii de Daily Telegraph uit Ge-»
nève zijn Henderson cn Briand het giste-»
ren eens geworden over een voorstel, dat!
aan het slot van de debatten over het Pan-»
Europa-plan van Briand aan de vergade-,
ring van den volkenbond zal worden voor
gelegd.
Volgens dit voorstel zullen de 27 Euro-
peeéche staten de vrijheid hebben een com-i
missie lo benoemen, die de kwestie van
de Europeesche samenwerking zal onder
zoeken en die aan de -wolkenbondsvergade-»
ring bot volgend jaar een. rapport zal uit-»
brengen.