AMËRSFOOKTStH DAGBLAD
VOOR DE VRIJHEID IN DEN ETHER
St. NICOLAAS
IJmuider Vischhandei
H. GLASTRA Co. IM.V.
Donderdag 18 September 1930
_DE EEMLANDER-
29e Jaargang No. 68
Protestvergadering der
S.D.A.P.
Samenspreking der omroepen
ymnonr:
Dagelijks versch
is en blijft alleen gevestigd
Utrechtschestraat 40 TeSef. 92
IJmuider Vischhandei H. GLASTRA Co. N.V.
is en blijft alleen gevestigd Utrechtschestraat 4G
Telef. 92 EET MEER VISCH
FEUILLETON
De Louteringkuus*
Scherpe critiek op het beleid der
controlecommissie
Ams tecrda m, 17 Sept. Door de partij
federatie van de S.D.A.P., de Bestuurders-
bond en de Federatie Amsterdam der V. A.
R. A. was hedenavond een protestmeeting
belegd tegen de radiocensuur in het alge
meen en in het bijzonder tegen het verbod
van uitzenden van het demonstratieve con
gres op j.l. Zaterdag en het afbreken van
de radiorede van den voorzitter der V. A.
R.A. den beer de Vries, aan den vooravond
van den „Roodcn Zondag" door de Radio-
omroep controle-commissie.
Reeds lang voor den aanvang der bijeen
komst, waarop J. \Y. Lebon, F. v. d. Walle
en mr. J. E. W. Duys het woord voerden,
was de groote zaal geheel gevuld. Reeds
gisteren waren alle kaarten verkocht. Met
het oog hierop was eveneens een protest-
bijeenkomst belegd in de beuVs voor den
Diamanthandel, waar hel woord werd ge
voerd door de heeren Jan Oudegeest, W. v.
d. Houvcn en M. Sluyser.
Nadat spontaan eenige liederen waren
gezongen, opende do voorzitter, wethouder
S. R. de Miranda, te kwart over acht de
bijeenkomst in het Concertgebouw.
De eerste spreker was de heer J. \Y. Ie
Bon, die namens de V.A.R.A. sprak.
Spr. wees er op, dat dc V.A.R.A. vóór
liet bestaan van dc contrólc-commissic met
haar programma's nooit in botsing met de
strafwet was gekomen. Wij weten zélf wel
wat al en niet geschikt is om uit te zen
den. Het toezicht is steeds repressief ge
weest, plotseling, na zeven jaren, is een
commissie samengesteld, waarin geen en
kele sociaal-democraat zitting heeft. Het. is
ons, aldus Spr., een raadsel, hoe een man
als Dr. de Visser, van een dergelijke com
missie voorzitter wil zijn. Spr. gaf een groot
aantal voorbeelden van dc willekeurige
handelwijze deer commissie. Ieder woord,
dat door de microfoon wordt gesproken,
moet vooruit.aan de radio-contrólc-commis-
sic bekend zijn. Wij hebben in Nederland
geen behoefte oan een dergelijke politieke
dictatuur. (Applaus). Aanvankelijk wilde dc
commissie geen overleg plegen met de
V.A.R.A. Nu heeft dc V.A.R.A. echter een
uitnoodiging gekregen te komen praten.
Dc strijd zal echter niet beëindigd worden
vóór de dictatuur uit den aether is verdwe
nen. (Daverend applaus) Ook van burger
lijke zijde wordt de houding van dc con
trole-commissie afgekeurd: ook de A.V.R.O.
schaart zich in deze quacstic. aan dc zijde
van de V.A.R.A. Wij zullen nooit vergeten,
dat dc V.A.R.A. allereerst dc belangen van
de arbeidersbeweging moet steunen en de
contróle-commissio maakt dit onmogelijk.
Dc V.A.R.A. heeft aan de andere omroep-
vereenigingen een uitnoodiging gezonden
tot het gezamenlijk houden van een bespre
king, om paal en perk te stellen aan de
contrólo-v.illekeur.
Dc voorzitter las hierop een telegram van
de V.R.O. (Vrijdenkers Radio-omroep) voor,
met de mededceling, dat deze zich geheel
aan dc zijde schaart van dc V.A.R.A.
Hieroj) u'as het woord aan den heer F.
v. d. Walle, secretaris van het N.V.V.
Uitvoerig en in felle kleuren schilderde
spreker het gebeurde van j.l. Zaterdag en
dc onbillijkheid van dc controle-commis
sie uitzending van het congres te weigeren.
Er werd, aldus Spr., op het congres niets
behandeld strijdig met de goede zeden en
dc openbare orde, integendeel'
Vele zijn, aldus Spr., de lacunes in de
sociale wetgeving; het is ons recht hierop
te wijzen en te trachten hierin verbetering
tc brengen. Misschien heeft dc radio-com
missie wel het recht programma's tc keu
ren, doch zéér zeker heeft deze commissie
niet het recht politieke redevoeringen te
eensureeren. Wij hebben allen het recht te
zeggen en tc schrijven wat wij willen, mits
wij slechts niet in botsing met dc justitie
komen. Het opvragen van dc redevoerin
gen is het grootste schandaal, ooit in Ne
derland voorgekomen. Nog erger >"s het dat
de minister van Waterstaat niet heeft inge
grepen; bij i6 wel degelijk de beroepsinstan
tie. zoolang geen andere beroepsinstantie
bestaat. Wij zuilen pal staan voor de vrije
uitzending van onze meening, het volks
recht bij uitnemendheid.
Nadat een oogenblik was gepauzeerd, be
trad de derde spreker, de heer m r. Duys,
namens de S.D.A.P. het spreekgestoelte.
Spr. wees op het groote verschil met de
voorgaande radio-vergadecringen. Er is
hier sprake van een politiek en maatschap
pelijk vraagstuk van den eersten rang. In
de grondwet is dc vrijheid van drukpers
samengesteld. Nu, in 1930, moeten wij een
strijd beginnen van veel grooter belang dan
de vrijheid van drukpers. De radio is een
machtiger strijdmiddel nog dan de pers. De
strijd om de vrijheid in den aether is op
nieuw een stuk van den klassestrijd. Pre
ventieve censuur noemde spr. een schan
daal. Het verbod van de controle-commissie
noemde Spr. kwajongenswerk. De minis
ter was volgens den heer Duys volkomen
bevoegd in tc grijpen; het is een lafheii,
aldu6 Spr., zich achter een uitvlucht te
verschuilen.
ARBEIDSVOORWAARDEN BIJ DE K.L.M.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid
den heer Van Braambeek betreffende rege
ling der arbeidsvoorwaarden van het perso
neel der Kon. Luchtvaart Mij. cn spoedige
beëindiging van het hij die maatschappij
uitgebroken conflict, heeft de minister van
Waterstaat geantwoord:
Omtrent den inhoud der arbeidsvoor
waarden zal in gewijzigdcn vorm verder
worden overlegd. De uitslag van dit over
leg behoort te worden afgewacht.
Voorts heeft de minister op cle vragen
van den heer F. Vos, of het juist is dat de
directie van de K. L. M. niet is ingegaan op
hot voorstel van den Rijksbemiddelaar, al
vorens ruggespraak te houden met haar
raad van beheer, geantwoord dat de direc
tie der K. I.. M jegens den raad van bestuur
dc statuten en haar instructie in acht heeft
genomen, zoodM op haar handelwijze geen
aanmerking kon vallen.
EERSTE STEENLEGGING NIEUWE
RAADHUIS TE ENSCHEDE.
Maandagnaniiddag had in tegenwoordig
heid van vele genoodigden en belangstellen
den dc eerstc-steenlegging plaats voor bet
nieuwe raadhuis. T)e plechtigheid geschied
de door den burgemeester, den heer Edo J.
Bergsrna, die daarbij een rede hield.
Eet meer Visch!
PRIJZEN VOOR DEZE WEEK:
KABELJAUW, niet uitgesneden40 ct. per pond.
dikke moten 55
staartstuk55
BAKSCHOL, vanaf30
KOORSCHOL, vanai50
BAKSCHELVISCH, vanaf20
KOOKSCHELVISCH 40
TARBOT 70
uitgesneden 95
KOOKTONG150
iAKTONf.150
Gekoelde Zalm 175
Alle soorten vcrsche Noord- en Zuiderzeevisch. lederen dag vcrsche
aanvoer. Levende Zuiderzeebot, versche garnalen, zouteviscb. stokviscb.
gerookte zalm enz. De meeste soorten vischconserven.
THUIS BEZORGEN ZONDER VERHOOGING
Onze overheerlijke gebakken visch. Zaterdags, nam. steeds gemalen
croquetten cn vischkoekjes verkrijgbaar.
DE GEVONDEN lt.COO.
Nog geen beslissing.
A mslerdA m, 1 Sept. Naar wij ver
nemen zal in de kwestie betreffende de
drie jaar geleden in het Vondelpark gevon?
den 1 i.000, welk ezaak op het oogenblik
in bespreking is bij do afdeeling Algemecne
Zaken ten Stadhuize, binnenkort een be
slissing worden genomen. Qf deze beslis
sing gunstig voor den vinder een con
cierge zal uitvallen, kon men ons nog
niet medcdcelcn.
DE OVERVAL OP WILLEMSTAD.
Behandeling van de zaak-Borren
op 2 October.
Naar wij vernemen, zal de behandeling
voor het Hoog Militair Gerechtshof van de
strafzaak tegen den kapitein A. F. Borren,
destijds commandant van dc troepen op Cu
rasao op S Juni 1929, een aanvang nemen op
Donderdag 2 October a.s., des ochtends tc
10 uur en zoo noodig den volgenden dag
worden voortgezet.
Er zullen 8 getuigen worden gehoord,
ten dcele op verzoek van do verdediging.
Zooals reeds werd gemeld, zal kapitein
Borren worden bijgestaan door mr. J. II.
Rolandus Hagedoorn, advocaat cn procu
reur te 's-Gravcnhage.
UIT DE DIAMANTNIJVERHEID.
De gestadige werkloosheid in de diamant
industrie heeft, zooals wij reeds hebben ge
meld, geleid tot samensprekingen tusschen
cle werkgevers en werknemers over de ar
beidsvoorwaarden, welke hier in het al-
erneen gunstiger zijn dan in België.
Tot een algemeen besluit is men naar
wij vernemen niet gekomen. Wel is over
eenstemming verkregen in dien zin, dat de
loonen bij iederen werkgever telkens indi
vidueel in overleg met den A.N.D.B. zullen
worden vastgesteld, zooveel mogelijk in
overeenstemming met liet Belgische loon
peil, ten einde de concurrentie met het bui
tenland op den duur niet onmogelijk te ma
ken. iHbld.)
NED. BURGERLIJK RECHT TE LEIDEN.
Een assistent-hoogleeraar.
Leiden, 17 Sept. Wij hebben kort gele
den gemeld, dat zou worden overgegaan tot
benoeming van een assistent-hooglceraar
in het Ned. Burgerlijk Recht en dat daar
voor zou worden benoemd mr. L. J. Wcry,
commies griffier bij de Tweede Kamer.
Deze benoeming is thans geschied.
Ter toelichting diene,'dat daartoe is be
sloten ten einde het euvel van te veel repe-
teeren bij repitoren, waarover onlangs in
een vergadering van studentenverenigin
gen is gesproken, tegen te gaan.
Mr. Wery zal met het oog daarop aan de
juridische candidaten hij hun studie voor
het doctoraal examen hulp vcrlecnen door
het geven van speciaal daartoe bestemde
colleges.
NU DE STAATSEEGROOTING ER IS...!
De Staatsbegroting is er
Hoe wc 't bekijken mochten,
We zijn zoo arm als Job,
Holland is erg gesjochten!
We moeten zitinig zijn.
Komt men ons decretecrcn.
Dan is misschen I bankroet
Nog mogelijk te kecren.
't Miljoenen lijstje toont
Met vrecs'lijkc getallen.
De donk'rc toekomst aan
Als schrikbeeld voor ons allen.
Wel zegt nu tot besluit:
„Mood'loosheul heeft geen zin"
En zingt men opgewekt:
„Hou er de moed maar in!!'
Toch ben ik heel benauwd!
Ik ben me dood geschrokken!
Want 't einde zal wel zijn,
Dat we nog ineer gaan „dokken"
Want hoe men 't keert of wendt,
En wat men gaat hesluiten,
Een ding staat voor me. vast:
De hoofdzaak blijft: do duiten!
Het kan gezellig worden
Om van dc kook (o raken
Malaise is er in 't kwadraat,
En groote slapt'-in zaken.
Du lasten, reeds te zwaar,
Zullen nog zwaarder drukken,
En grooter wordt 't getal
Der zaken-ongelukken!
In overoude tijden.
Gaf men voor 't land zijn leven.
In dcez' modernen tijd
Gaan we dat niet meer 'geven.
Ons Vaderlandsch gevoel
Gaan we nu andeis uiten:
Wij leven van den wind!
En geven 't land onz' duiten
GROEGROE.
(Alle rechten voorbehouden)
VROUWELIJKE STUDENTENVEREDN.
TE LEIDEN.
131 nieuwe leden.
Bij de Vcrecniging voor Vrouwelijke Stu
denten te Leiden hebben zich dit jaar 131
nieuwe leden laten inschrijven tegen 110 het
vorig jaar. De nieuw-ingeschreven zijn over
de faculteiten verdeeld als volgt: Rechten
38, letteren en wijsbegeerte 39, wis- cn na-<
tuurkundc 36, geneeskunde 17 en theoi
logic 1.
De opening der Staten-Gcneraal. De aankomst van dc koningin op het Binnenhof.
De ziel is geen vat, dat gevuld moet wor
den, maar een brandstof die om een vonk-
vraagt.
PLUTARCH US.
door
CISSY VAN MARXVELDT.
„Doe toch niet zoo onvriendelijk. Ik mécn
dat. Hoe vind jij dat Suus er uit ziet?
„Zuur," zei Tluib laconiek.
„En zou jij 't nu niet zalig vinden om de
kuiltjes in haar wangen terug tc toove-
ren?"
„Heeft ze die dan?"
„Ja, als ze lacht; verzekrde Trix.
..Pas op, als je me voor de mal houdt."
dreigde I-Iuib. „Wat moet ik met die kuil
tjes doen?"
„Niets. Jc vinger insteken. O nee, dat
hoeft niet natuurlijk. Maar je moet eens
met haar praten I-Iuib. Je moet. zooals ik
zei, interesse toonen. Ze voelt zich zoo een
zaam Iluib. En ze heeft de vaderlijke he
langstelling van jou zoo hard noodig als
brood. Dan gaat ze opbloeien. Zul je zien
„Als je me nu maar niet na haar opbloei
opdraagt om kuiltjes in do wangen van
cle K.V.S. te tooveren. Want daar pas ik
voor." zei I-Iuib.
„Dat weet je toch wel beter.' Trix stak
haar arm door ITuib s arm. „Zeg doe je
't? Je weet niet welk een weldaad je Suus
bewijzen zult.
„'ld Zal er nog eens over denken hoor!"
„IIc liee, het moet spontaan gebéuren.
„Dus volgens jou moet ik nu opstaan en
naar haar toegaan cn kuiltjes in haar
wang tooveren."
„Ja, 't is ïou best toevertrouwd," prees
Trix. „Zeg, mag ik nu het feuilleton?"
„Eerst mijn artikel aflezen. Maar je mag
hier wel blijven zitten. Of zit je liever bij je
jeugdvriend."
„Nee, liever bij jou," zei Trix.
De thee werd binnengebracht. Jacquelien-
tje sprong op.
„Zal ik voor U theeschenken meneer Rei
gersberg?"
„Als u zoo vriendelijk wilt zijn?"
„Suiker en melk?' Ze hief elegant de
suikertang.
„Geen suiker. En weinig melk."
„Bang voor de slanke lijn? vroeg Jacque-
lientje, hoofd op zij.
„Doodsbang."
Iluib keek eens over de krant heen. Hij
stootte Trix aan.
„Zeg, als je niet oppast, kaapt Sabientje
die jeugclvrijer van je weg."
„Pfft. Kan me niet schelen," zei Trix.
„Kom, kom, Beatrijs...' Huib keek pla
gend.
„Lees jij nu maar," drong Trix. „Ik snak
naar mijn feuilleton."
Mary kwam met twee kopjes thee naar
hen toe.
„Asjeblieft tortelduiv en."
„We doen niets dan vèchten,"' weerde
Trix af. „Och, bê-thec jij Frank ook even?"
„Heb ik allang gedaan. Ze had even
een lichte mimiek naar Jacquelientje, die
met een diepe buiging de thee voor Rei
gersberg neerzette.
„Dat belooft wel wat. zei ze zacht.
„Ileh ik ook al gezegd," bromde Huib.
Mary lachte, ,,'t Zou een prachtoploseing
zijn. Dan hoeft ze ook niet naar de school
voor maatschappelijk werk. Kom je aan
stonds bij de Manderslooljes en mij zitten
Trix1
„Ik kan van dezen man niet scheiden
zuchtte Trix.
Is haar om het feuilleton tc doen hoor,"
baste Huib.
„Alsof ik dat niet wist," plaagde Mary. Ze
liep glimlachend terug naar haai hoekje.
Huibs krant ritselde. Frank las. Reinier
gaapte.
„O, wat is het hiér saai,' zei Jacquelien
tje in eens. opspringend. „Zullen we wat
gaan dansen?'
„Moet dat gespring nu al beginnen?"
vroeg Iluib.
„Hé wat ben! u onaardig." Jacquelientje
tikte speelsch tegen de krant. ..Ik beloof
u. dat ik met u een polka zal dansen. Nu
goed?"
„Ik wil heelemaal niet dansen. Geen pol
ka en geen hoe-heet-het. Ik wil rustig mijn
krant lezen," brieschte Huib. Trix tikte
hem kalmeercnd op zijn arm.
„Kalm Huib. Nur die Rulie allein kann's
machen Zullen wij samen misschien in de
salon gaan zitten?"
„Nee, zei Huib onvriendelijk. Hier is je
feuilleton, Beatrijs, 'k Geloof, dat zo mekaar
al hebben."
„Jij bent vanavond wel bijzonder uit je
humeur," zei Trix.
Huib zweeg, las verder.
Jacquelientje was met do handen op haar
rug naar de haard teruggestept.
„Zullen we wat dansen? Toe meneer
Bron, zet u eens een plaat op. U mag zelf
kiezen. Danst u graag, meneer Reigers
berg?"
Trix hief even haar hoofd.
„Als ik niet zoo lui ben als op het mo
ment, dan dolgraag," zei hij. Trix dook
weer in het feuilleton.
„Je moet niet vergeten, meneer Reigers
berg is moe, klonk de stem van .de K.V.S.
Alsof er een bom naast haar was ont
ploft, zoo schrok Trix op. Ja, warempel,
«laai- schreed de K.V.S. binnen, gevolgd door
Gijsjc met het theeblad. Dat was de eerste
avond, dat zij zich verwaardigde om in dc
hall ie komen theedrinken.
„Bént u moe?" vroeg Jacquelientje.
„Gaat nog al."
„Maar we moéten vanavond beslist den
boom versieren," zei Mary, „Er is gister
avond ook niets van gekomen."
„Ja natuurlijk." Jacquelientje haalde
haar schouders op. „Maar zullen we dan
eerst, even dansen?"
Pieter Bron had al een plaat opgezet.
Jacquelientje draaide rond op luar hiel.
Frank zat cn rookte zwijgend. De jeugd-
vrind' lag meer dan hij zat. En Jacquelien
tje draaide rond op haar hiel en zong een
weinig tc hoog:
..I can't forget, that lovely summer
When I met you... Nu, hoe is 't, danst
u geen van alien?"
Toen sprong Reinier op.
„Ik graag. Zullen wo?"
„Dól graag," zei Jacquelientje.
„Ga jij nu kuiltjes tooveren." fluisterde
Trix. ,,'n Prachtige gelegenheid. Toe hou.
Huib."
„Wat ben jc toch verdraaid lastig.
„Hè, toe nou Huib," drong Trix.
„Nee, 't is me nog te vroeg op den avond
Strake onder den Kerstboom."
Toen zag Trix, dat haar jeugdvriend zicii
verhief. Zou die dc K. V. S. gaan bestor
men? Neen, hij schoof een tafeltje opzij,
kwam naar haar toe.
„Zullen wij nog eens probecren of we sa-,
men zoo goed kunnen dansen als op dat
boerebal?
„Best", zei Trix.
„Weet je nog wel zei hij, hun voeten
gleden zoo rythmisch over dc parketvloer
„Merkwaardig, dat onze conversatie alleen
blijkt te bestaan uit „weelj'e-nog-vvels!"
Maar wéét jc nog wel, hoe wc op dat boere
hal al die ouwervvetschn dansen hebben
meegesprongen. Zou jc ze nog kunnen?"
Trix keek naar hem op.
„Zeg, we behoeven toch voor elkaar geen
comedie te spelen. Ik word beslist angstig."
„Maar als wc, ook als vvo samen zijn,
comediespolén, zooals jij het noemt, dan
wordt dit in het openbare leven gemakke
lijker onze tweede natuur", meende hij.
(Wordt vervolgd)'.
VROOM DREESMANN
Langestraat.
Moderne en Oud-Hollandsche
GANGS?! EG ELS
Extra voordeeligf 2,90
C7i. Leeuwenkopje3.50
Kogelvormig mode!4.10