AM EPSFOORIS CR DAGBLAD
BINNENLAND
IJmuider Vischhandel
H. GLASTRA Co. N.V.
Donderdag 25 September 1930
-DE EEMLANDEft:
29e Jaargang No. 74
TWEEDE BLAD
DE BRIEF UIT ALGIERS
Een onderhoud met
de ouders
Een winstgevend bedryf
is en blijft alleen gevestigd
Utrechtschestraat 40 Telef. 92
Umuider ViscSïhandel H. GLASTRA Co. N.V.
is en blijft aiteen gevestigd Utrechtschestraat 40
Telef. 92
EET BV9EER VISCH
OP DEN VERKEERDEN
WEG
DE V.A.R.A. WEER
AFGEBROKEN
Het lot der reform-
paarden
Opnieuw een schrede in de
goede richting
FEUILLETON
De Louteringkuur
DE ZAAK-LANS
De schrijver is voor 't vreem
delingenlegioen geronseld
Dezer dagen hebben wij een onderzoek in
gesteld naar den geheimzinnigcn briefschrij
ver uit Algiers, die in het proces Lans ter
sprake is gekomen.
Zooals men weet was bij de politie uit
Algiers een brief gekomen, van iemand die
zich als dader aangaf.
Dit bleek een truc van iemand, die meen
de, dat hij op deze manier uit het Vreem
delingenlegioen zou kunnen ontsnappen.
Men had vermoedelijk weer te clocn met de
geschiedenis van de groote desillusie die
-volgt op de mooie voorspiegelingen van den
ronselaar van het Legioen.
Henk Slavenburg, de schrijver van den
brief, is nog een jongeman, wien het niet
aan ondernemingslust ontbreekt. Toen hij
geen werk kon vinden, trok hij er op uit.
Ten einde raad teekende hij voor Algiers.
De vriend aan wien hij schreef, dien wij
opzochten, schildert hem als een oppassen-
den flinken jongen, wien het in het vader
land niet mee liep.
Hoe hij 't plan om op deze wijz9 vrij te
komen, verzonnen had kon hij niet hegrij
pen
Maar een kat die in 't nauw zit, doet
vreemde sprongen.
Wij hebben nog een onderhoud gehad in
het ouderlijk huis van II. Slavenburg, met
diens zuster. Deze vertelde, dat. zij altijd
uitstekend met hem had kunnen opschie
ten. Thuis hadden zij ook nooit last met
hem. Hij was een behulpzame jongeman, in
het kort„een reuzen knul".
Toen hij verleden jaar 1 October het va
derland verliet, was hij nog geen 21 jaar.
Henk was niet bang voor avonturen. Toen
hij hier te lande geen geschikte betrekking
kon vindon ging hij er op uit. De lust om
te zwerven had er al lang in gezeten. Hij
wilde altijd naar zee, maar clit lukte hem
steeds niet; voor matroos bij de marine -vos
hij afgekeurd. Op 1 October 1920 zei hij
werk te gaan zoeken in Duitsch!?.nd, maar
het bleek hem daar al gauw, da- het daar
ook geen botertje tot den boóm was, zoodat
hij verder zwierf, naar Frankrijk met wei
nig geld op zak.
Daar kwam hij al gauw in aanraking met
de ronselaars en op 25 October reeds kre
gen de ouders een brief uit Marseille, dat
Henk geteekend had voor vijf jaar voor het
Legioen. Het zou uitstekend worden daar
in Noord-Afrika, schreef de optimistische
jongeman. Er was hem een goed leven en
een mooie toekomst voorspeld.
Maar dc tweede brief, die uit Algiers
kwarn was reeds een noodkr.cet. ITenk wou
op een of andere wijze terug, schreef hij
wanhopig, er viel echter niets meer aan te
doen.
Er volgden meer brieven, die alle han
delde over het zware leven, de ontzettend
strenge discipline, gevechten en soms over
gevaren, waarbij vele dooden vielen. Het
cslot was steedHoe kom ik terug.
In de eenzaamheid van de woestijn, moet
hern het plan zijn opgekomen, om zich als
moordenaar van Lans aan te geven. Ann
de familie heeft hij hierover niets bericht.
Toen dc politie hij de ouders kwam. kon
den deze er dan ook niets over modedeelcn
behalve dan dat zooiets natuurlijk onzin
was. en Henk stellig niets mot de zaak uit
staande had. Zij verwezen dc politie naar
zijn vriend, met wien Henk steeds ook cor
respondeerde en toen bleek, dat hij aan da
zen vriend wel geschreven had over den
„trucbrief".
Tot nu toe hebben de ouders nog geen
bericht van hun zoon gekregen over deze
kwestie, maar wellicht zal hij hen daar
over thans wel spoedig iet6 schrijven.
Wat wij bij deze bezoeken vernamen
klopt du6 volkomen met hetgeen op de zit
ting van 't Haagsehe Hof is bekend gewor
den. Verband met dc zaak-Lans is er niet.
De tol te Zaandijk
Bij den strijd voor afschaffing van dc tol
len is meermalen gebleken, dat de opbrengst
van een tol uitging, soms zelfs heel ver b9
ven de bedragen, die voor het onderhoud
van den desbetreffenden weg worden be
steed. Een merkwaardig staaltje daarvan
geeft de tol in de gemeente Zaandijk te zien
en te loeren.
In het jaar 1925 kreeg die gemeente Ko
ninklijke goedkeuring tot 31 December 1930
werd verleend. De opbrengst van den tol
werd geraamd op 5000.'sjaars, welk
bedrag voor het onderhoud en voor de af
schrijving der kosten van aanleg en verbe
tering wcri noodig geacht. De looptijd der
leeningen was op twintig jaar gesteld. Thans
is gebleken, dat dc opbrengst aan het einde
van 19^0 het bedrag van 62 mille zal hebben
overschreden, een veel hooger bedrag dus
dan bij raming was verwacht. Toch vroeg
het gemeentebestuur Koninklijke goedkeu
ring voor ongewijzigde voortzetting der tol
heffing. Ais motief daarvoor \yerd in dc
raadsvergadering van Zaandijk op 25 Juni
j.l. aangevoerd, dat de nieuwe financieele
verhouding tusschcn Rijk en Gemeente de
inkomsten van deze gemeente met bijna
twintig duizend gulden zou doen dalen. Uit
dit motief bleek dus, dat men de tolgelden
niet alleen beschouwde als een bestem
mingsheffing voor het onderhoud der we
gen, maar als een indirecte belasting, waar
van de haten in de gemeentelijke schatkist
zouden vloeien.
Later bleek echter, dat het motief nog ge
heel onjuist was en dat de nieuwe finan
cieele verhouding van Rijk cn Gemeente in
plaats van een nadeel van 20 mille een voor
dcel van 25 mille voor deze gemeente zou
opleveren.
Zonder nader op de verkeerd gemotiveer
de aanvankelijke beslissing van dien ge
meenteraad in te gaan, dient met nadruk
thans geconstateerd, dat inwilliging van
het verzoek om de verordening op het hef
fen van tolgelden ook na 31. December 1930
te blijven goedkeuren, in hooge mate on
redelijk zou zijn.
De B.B.N., Bond van Bedrijfsautohouders
heeft met het oog daarop, eenigen tijd gele
den, zich met een uitvoerig adres tot II.M
dc Koningin gewend cn na ampele uiteen
zetting der ook hier gegeven feiten en om
standigheden, II.M. verzocht niet opnieuw
oedkeuring te willen vcrlccnen aan de ge
meentelijke verordening op liet. heffen van
tolgelden in de gemeente Zaandijk.
JONGEN ONDER VRACHTAUTO
Grave, 24 September. Nabij het vlies-
terrein hij de Gravcsche Stuwbrug, aange
legd in verband met de groote manoeuvres,
10 hedenmiddag een ernstig ongeluk ge
beurd. v
Dc ongeveer 16-jarige zoon van slager
Laurent uit Wychen, stak per fiets plotse
ling den zeer drukken verkeersweg Nijme
genGrave over. Hij werd daarbij door een
zware vrachtauto uit Oss aangereden. Bei
de beencn werden den jongen verbrijzeld.
Dr. Kantors uit Grave was spoedig tci
plaatse en verleende de ceiste hulp. De jon
gen werd per auto naar het ziekenhuis te
Nijmegen vervoerd, waar een der beencn
wérd geamputeerd. Zijn toestand is zorg
wekkend
Eet meer Visch!
PRIJZEN VOOR DEZE WEEK:
KABELJAUW, niet uitgesneden
dikke moten
staartstuk
BAKSCHOL, vaaal
KOORSCHOL, vanaf
BAICSCHELVISCH, vanaf
KOOKSCHELVISCH
TARBOT
uitgesneden
KOOKTONG
BAKTONG
Gekoelde Zalm
Alle soorten verseke Noord- en Zuiderzeeviscb. lederen dag versche
aanvoer. Leverde Zuiderzeebot, versche garnalen, zouleviscb. stokvisch.
gerookte zalm enz. De meeste soorten vischconserven.
THUIS BEZORGEN ZONDER VERHOOGING.
Onze overheerlijke gebakken visch. Zaterdags, nam. steeds garnalen
croqucitcn en vischkoekjes verkrijgbaar.
0
9
0
30 ct.
per pond.
9
0
0
40
»t t»
0
9
0
40
M
9
0
30
tt It
9
0
0
45
tt 1»
9
0
0
15
It
0
30
It
70
1»
9
95
I»
9
180
tt tt
180
tt tt
175
tt t
Nog eens dc radio-
censuur
Een citaat uit een artikel van het Alge
meen Handelsblad over de radio-censuur.
Wij hebben na den befaamden lódcn Mei
op radio-gebied al veel vreemde dingen be
leefd: wij denken aan de onverkwikkelijke
koersen-affaire, de morgenwijdingen cn ons
Nederlandsche volkslied, liet cenc was al
zonderlinger dan het andere. En in plaats
dat clc onjuistheden verminderen, vei meer
deren zij zich waardoor men zich afvraagt:
waar moet dat heen?
Voor een dergelijke censuur cn voor een
dergelijke wijze van werken'heeft dc door
snee-Nederlander geen andéren naam dan:
ergerlijk.
Censuur is dikwijls noodig. Wij denken
slachts aan „Dc lichte last", waar zij niet
werd toegepast! Maar wij denken óók aan
Boutcns' kunstwerk, het Koiiingiiuicgcdicht
van 1 September. W ij hebben reeds meege
deeld, dat, naar ons uit betrouwbare bron
ter ooro kwam, dien avond liet sociaal-de
mocratische lid den „wcekriicnsl1 had. Dat
op zichzelf werpt nog weer een ander licht
op deze historie! Iemand, die geen aanhan
ger van ons koninklijk huis i-, heeft du£ tc
bcoordeelen een nationaal programma
ter ecre van den vijfligstcn verjaardag van
H. M. de Koningin. Werkelijk, liét is tc dol!
Het wordt hoog lijd. dat dc interpellatie
des heeren Albarda over deze censuur in dc
Tweede Kamer in behandeling komt. Dc in
terpdllant kan zeker zijn, dat hij van vele
zijden steun zal erlangen.
ONTSLAG UIT DEN MILITAIREN DIENST
Aan de hierna tc noemen reserve-officie-
rt-n is op het daartoe door hen gedaan
verzoek, een eervol ontslag als zoodanig
verleend uit den militairen dienst, i..v.:
A. met ingang van 20 September J920,
aan den reserve-eerstè-luitenant W. C. J-
van Huystce, van het 22e Regiment Infan
terie;
aan den reserve-eerste-luitcnant voor spe
ciale diensten Mr. F. van der Goot, van
den Staf van het wapen der Infanterie en
aan den rcserve-ccrste-luitenant der mili
taire administratie G. A. de Beus, van de
Schoolcompagnie van den motordienst;
B. met ingang van 25 November 1930. ann
den reserve-eerste-luitcnant S. Koekendorp,
van het Regiment Kust-Artillerie;
C. met ingang van 1 December 1930, aan
den rescrve-eerstc-luitcnant A. IJ Hcndrlkx.
van het 2e Regiment Infanterie.
Zij staakt een half uur
uit protest
Gisteravond heeft voor de zoóveelste maal
in korten tijd de radio-contróle-commissie
van haar beslaan doen blijken. Zij heeft
namelijk verboden een rede, die de
voorzitter van de V.A.R.A., de lieer de
Vries, uitsprak op een vergadering tc Ilee
renveen. cn die door Hilversum word uit
gezonden. Dit afbreken geschiedde weder
om op grond van het motief, dat dc lekst
van deze rede niet \ooraf aan dc commie
sie was ingezonden.
De V. A. R. A. heeft na dit verbod liaar
uitzending voor een half uur onderbroken,
als protest tegen deze handelwijze der com
missie.
Wij lezen in het orgaan „Dierenbescher
ming"':
„Op de jongste algemcene vergadering te
Bussum werd door de afd. 's-Gravenhago
bij monde van mr. J. A. Büchner het betreu
renswaardige lot van een deel der uit het
leger op reform gestelde en in het openbaar
verkochte paarden, voornamelijk voor zoo
ver die van de cavalerie afkomstig zijn en
du3 als regel niet hebben leeren trekken,
nogmaals ter sprako gebracht. De voorzit-
ter doelde naar aanleiding daarvan mede,
dat do afdeeling Zeist deze aangelegenheid
korten tijd geleden schriftelijk bij het hoofd
bestuur had voorgebracht en door hem zoo
wel als door den kolonel van der Burg ter
zako nog eens ampole besprekingen waren
gehouden met den naastbetrokken hoofd
officier. Deze bleek ten volle bereid om bin"
hen zijn bevoegdheid de wenschcn der die
renbescherming ter wille te zijn, maar kan
op economische (lal van reformpaarden ver-
i ichten nog jaren lang goede diensten in
de burgermaatschappij) en moreele gron
den moeilijk zijn medewerking verleencn
tot het uitvaardigen van een dwingend ge
bod om alle reformpaarden naar de
slachtbank te verwijzen. Hoewel in verband
hiermede niet kon worden verwacht, dat
momenteel meer zou kunnen worden be
reikt dan de conlrólc, die reeds door de die
renbescherming op dc niet voor de slacht
bank bestemde reformpaarden wordt uitge
oefend, heeft het hoofdbestuur gemeend zich
toch nog eenmaal schriftelijk tot Z.E. den
minister van defensie te moeten wenden,
met het resultaat, dat van dezen bewinds
man het hierondeV volgende schrijven werd
ontvangen:
„Ter tegemoetkoming aan het in uw
schrijven van 25 Juni 1930 uitgedrukt
verlangen, heb ik bepaald, dat wan
neer tijdens een openbare verkooping
van af te schaffen lcgerpaardcn bij
den verkooper gegrond vermoeden be
staat, dat een paard in handen zou
komen van een persoon, van wie mag
worden verwacht dat een goede behan
deling van Jiet paard niet is gewaar
borgd de verkoop van dit paard kan
worden opgehouden cn het paard na
der voor de slachtbank kan worden
bestemd.
Dc Minister van Defensie,
Voor den Minister,
De Secretaris-Generaal,
w.g. WOLTMAN,
Wij kunnen Z.E. den minister van defen-
sie niet dan dankbaar zijn voor zijn hulp
bij ons streven om het aantal legerpaai -
den, dat na volbrachten of voortijdig on
derbroken militairen dienst in de burger
maatschappij zeer dikwijis een droevig be
staan moot voeren, tot een minimum terug
te brengcu.
PLATEELBAKKERIJ „ZUID-HOLLAND".
Hot praedicaat „Koninklijke".
De Koningin heeft het praedicaat ..Ko
ninklijke' verleend aan dc. N.V. Plateelbak
kerij „Zuid-IIolland" te Gouda.
Staven banket
Letterbanket
Dunne en Dikke St. Nicoiaas
Hij, die de ijdelheid der wereld niet ziet,
moet zelf wel zeer ijdel zijn.
PASCAL.
door
CISSY VAN MARXVELDT.
43
„De beurt is aan juffrouw Ficne," zei
Mary. Ook haar stem was wat heescli.
„Ik zit al tc denken, cn te denken."
„Was uw leven zoo boordevol gelul.?"
vroeg Jacquelientje.
Voelde juffrouw Ficne de verholen spot'?
„Ik ben altijd tevreden geweest," zei ze.
„En is dat ten slotte niet het duurzaamste
geluk?" Haar stem was even scherp. „Maar
het mooiste oogenblik van mijn leven is
toch geweekt, toen ik als jong meisje van
twintig opging voor lager acte Fransch, cn
in de stellige verbeelding leefde, dat :k
alles allernaarst bad verknoeid. Toen de
examinator bij den uitslag mijn naam noem
de, had ik wel kunnen zingen van geluk!
Ja, dat was zeker een van de mooiste
©ogenblikken uit mijn leven."
„Wie nu?" vroeg Huib.
..Jij maar," zei Trix. „Of meneer van
Rees?"
„Mag ik mijn bicht lot het allerlaatst
uitstellen?"
Huib wreef eens langs zijn kin.
..Zou je me niet kunnen helpen, Mary?"
„Neen jongen, dat moet uit je eigen hart
komen."
„Zeg maar, toen je mij hebt leeren ken
nen," zei Trix.
..Dat zou je wel willen. Nee, nu herinner
ik me opeens een moment van onbegrensde
vreugde."
„Ik ga er recht voor zitten," zei Trix.
„Toon ik veertien jaar was ging ik naar
kostschool."
„Er was natuurlijk geen land mei: je :e
bezeilen thuis." Dat was Trix
„Precies. En ik was nog maar drie weken
op die school, of ik had al zes keer in het
water gelegen. En de zevende keer, toen ik
weer over een sloot sprong, cn er weer par
does midden in terecht kwam, wist ik, dat
het voor mij beteekende: Een heele maand
lang geen vrije Woensdag en Zaterdagmid
dag. Dat is wat voor een jongen van veer
tien. Dat lijkt je erger dan levenslange op
sluiting. Ik was met een vriend, cn het
was net zoo'n kouwe dag in liet voorjaar.
Geen zon. Geen plek om die natte rommel
te drogen. We sukkelden samen '.anus den
weg, en ik weet nog, dat ik in de diepste
miscre verkeerde. Toen zei Ti its, de vriend,
„zoucn we eens bij die boerderij vragen, ef
zc je klèeren willen drogen? Nu waren
we niet erg gezien in tien omtrek, de jon
gens van de kostschool. Maar n.les was
beter dan lieelemaal niets probeeren, cn
we krukten erheen."
Huib zweeg even. „En toen?" vroeg Trix.
„Wél, wo vonden daar de meest char
mante huisvrouw, die je je maar denkin
kunt. Die vond alles best. Die droogde mijn
kleeren cn mijn schoenen cn mijn kousen.
Die drapeerde me in een kiel en een broek
van haar man. En dat moment, toen ik
weer in mijn eigen kurkdroge kleeren
kroop, nu, dat was onvergetelijk."
„Nu jij, Pieter Bron," zei Trix.
„Gauw gezegd," zei die. „Toen de redac
teur van een provinciaal dagblad tegen me
zei, dat er wel wat in me zat."
Trix knikte tegen hem. Ze mocht Pieter
Bron wel. Een leuk, onverschillig, self
made type.
„Mijn mooiste moment wasbegon
Mary.
„Toen ik jou vroeg mijn vrouw te wor
den," vulde Iluib aan.
„Nee,zei Mary.
„Zeg, dat valt mc legen."
„Toen Dolly voor bet. eerst op een open
bare les van het muziek-lyceum voorspeel
de, cn een onbekende dame, die naast me
zat, zei: „Wat speelt dat kleine ding aller
aardigst."
Huib knipoogde tegen haar, alsof hij wil
de zeggen: ..Je vertelt maar wat. Dat (loon
wekten slotte allemaal. We zeggen onze in
tiemste gedachten niet uit, waar zooveel
heterogene naturen bij elkaar zijn.' En
Mary knikte terug.
„O jufrouw van de Berg, cn nu u!"
Dio tipte zenuwachtig aan haar antieke
broche. „Toen ik voor het eerst hier op (le
Boschenburg kv.vm," zei ze zacht.
„Kom mevrouw Landerman, nu moet u
uw hart maar eens bij ons uitstorten," iep
Huib joviaal. Mevrouw Landerman hief
haar onderkin.
„Toen Hare Majesteit de Koningin* de fa
briek van mijn man kwam bezichtigen, en
later bij ons de thee gebruikte. Weet je
nog, Jacquelientje? Je was nog maar een
kind."
0 ja, dat was onvergetelijk."
„En dat was zeker ook uw mooiste mo-
men, meneer I.andcrman?" vroeg Iluib.
„Ja, ja, zeker," zei hij. „Dat was een on
vergetelijke dag.
„Frank jongen, kom jij dan maar eens
over de brug."
„Ia," zei Frank, „ik heb eens zoon mo
ment meegemaakt. Och, een betrekkelijk
simpel feit, maar dat door de omstandig
heden, waarin je dan leefct, zoo'n diepe in
druk op je maakt. Toen ik in Canada
was
„Bent u in Canada geweest?" Even her
leefde Jacquelicntjes belangstelling.
„Ja. Bijna een jaar Ik had gedacht, daar
mijn toekomst te maken als farmer."
„En je gelukkigste oogenblik was natuur
lijk, toen die kwajongen je schreef, dat ze
niet wou overkomen.
Frank lachte. „Laten we niet persoonlijk
worden. Ik weet nog, dat ik dagen achter
een op een maaimachine zat, cn droomde
over Holland."
„En Trix", vulde Iluib aan.
„En Trix. Best. Over Holland cn Trix.
Maar nu moet je me niet aldoor in de rede
vallen. Ik was eerst bij een Engelschman
in de leer gegaan, die een k\eine farm had,
twintig mijl van dc spoorlijn. Dat is zoo (le
afstand van Amsterdam naar Utrecht. En
het naaste station is dan nog maar een
nederzetting van een paar honderd inwo
ners."
„Waar was u ongeveer?" vroeg meneer
van Rees.
„In Alberta. Noordelijk deel. Edmonton
kent u misschien wel."
„Dat was dus de echte Far West".
„Ja, het ligt vlak bij dc Rocky Moun
tains".
Hebt u daar ook Indianen gezien?"
vroeg Jacquelientje.
Jawel. Maar die van Karl May zijn er
niet meer."
„En ben je ook op dc ijsberen jacht ge
weest?" vroeg Reinier.
„Neen, zoo bar was hot niet. Maar hoor
eens", zei Frank, „als ik daarover ga ver
tellen, dan ben ik morgenavond nog bezig.
En jullie moet vanavond ook nog een beurt
hebben. Laat ik nu maar alleen dat geluk
kige moment opbiechten. Ik was toen net
twintig, cn dat avontuurlijke leven beviel
me uitstekend, hoewel ik vaak over de OM
Country zat te mijmeren. Maar toch, ik gaf
mezelf zoo weinig rekenschap van het feit.,
dat ik nu in Canada aan hot boeren was,
en ik zat zoo vol locfcomstidcalen, dat ik
geen spoor van heimwee had. Tot op een
dag, ik was toen drie maanden in het boe
renbedrijf, mijn vriend de Engelschman me
vertelde, dat hij mot Pcrsson, de grootste
farmer uit de omtrek over mij gesproken
had cn hij mij aanraadde ook eens een
tijdje bij Persson in do leer te gaan. Dat
zou mijn kennis wol ten goede komen. Veel
meer wordt er dan niet gezegd, en de vol
gende dag bracht hij mij met mijn koffertje
in een buggy naar Persson.
(Wordt vervolgdV
Pi
VROOM DREESMANN
Langestraat.
Bijzondere mooie coliectie
FANTASIE KUSSENS
Fluweeien kussens in moderne
patronen2.40, 2.10
Cretonne kussens0.89, 0.69
