ONTPLOFFING OP „DE
STAD ZAANDAM"
De middenstand in Indië en
die in Nederland
RADIOPROGRAMMA
HUMORKOEKJE
WIE IS VERANTWOORDELIJK?
De dood van den korporaal
seiner van de G 2
Wij lezen in de X.R.Ct.:
Onder bovenstaan^ opschrift namen wij
verleden week een stukje over uit de
Voorwaats, dal ons aanleiding heeft gege
ven, over het gebom de nadere inlichtingen
ju te winnen. Daarbij jh ons gebleken dat
den commandant \dn do G 2 geenerlei vei
vrijt treffen kan gelijk de Voorwaarts
echeen te suggfereeren.
Het is bij de marine gebruikelijk, lichtte
men ons in, schepelingen, die werkzaamhe
den uitvoeren, waarbij gevaar voor ovei
boord slaan bestaat, een lijfsijzing om t<
doen. l)it was thans evenwel niet het geval,
daar Broers niet, zooals het bericht van 'de
Voorwaarts luidde, het werk van een col
lega overnam, maar rustig bij den jongsieii
officier op het achterschip aan dek stond
Het is natuurlijk ondoenlijk bij zwaar slin
gerend schip een gchecle bemanning aan
lijfsijzings vast te binden.
Wat de kwestie van de zeewaardigheid
van de G 2 betreft, en in verband hiermede
het beleid van den commandant, moet voor
op worden gesteld, dat de torn^dobpoicii
van het G-type in den loop van 25 jaren hun
absolute zeewaardigheid, zelfs bij het
zwaarste stormweer, i olkpmon bewezen heb
ben.
Nu is de G 2 een oude boot, maar dal daar
door de zeewaardigheid dermate geleder,
zou hebben, dal bij zwaar weer gevaar vooi
vergaan zou ontstaan, is absurd. De ouder
dem heeft slechts het gevolg dat het schip
bij slecht weer meer to lijden neeft, wat
zich kan uilen in lckspringen van nagels,
of zooals vroeger eenmaal is voorgekomen
het scheuren van een dekplaats. Zeds in een
dergelijk geval ontstaat nog geen gevaar.
•Van onzeewaardigheid zooais de Voorwaarts
dit den lezer wil voorspiegelen, is dus geen
sprake.
Dat de commandant in zee is gebleven,
ook na het bewuste sein van den eskader-
commandant, was onder de gegeven om
standigheden het cenig juiste, wat hij doen
kon. Ieder schip heeft bij een bepaalde zee
en windrichting een gunstige positie, en «Ie
koers, welke op liet oogenblik van het sein
door het eskader gestuurd werd, was juist
de gunstigste voor de torpedobooten.
Het zou dus zeer OJÏöordeelknclig van den
commandant van de G 2 zijn geweest, in
dien hij het eskader verlaten had wi terug
was gekeerd.
Dat oen commandant het niet helpen krui
als zijn schip onzeewaardig is, is natuurlijk
maar ieder commandant :s voor zijn schip
verantwoordelijk en is verplicht naar toe
stand schip en weersomstandigheden, waai
noodig, op eigen initiatief ie handelen.
Het artikel in de Voorwaarts insinueerde
nu, dat dc commandant van de G 2 bij dit
ongeluk dc verantwoordelijke man zou zijn
geweest, omdat: lo. hij den man ge ui lijfsij
zing om had laten doen en 2e, omdat hij
met een z.g. onzeewaardig schip in zee was
gebleven, zelfs nadat de eskadercomman
dant hem machtiging had gegeven naar
eigen inzicht te handelen. Men ziet dat vooi
de suggesties van de Voorwaarts geen reden
bestaan. Integendeei, nadat de G 2 luit. in
ter zee de Gelder na diens mislukte red
dingspoging had opgepikt, heeft de com
mandant zijn uitmuntende zeemanschap nog
aan den dag gelegd door met zijn kleine
boot nog ruim een uur de kranigste pogin
gen in het werk tfe stellen om den drenke
ling op te pikken. In de marine bleek ons
groote verontwaardiging over het stukje
van de Voorwaarts, waarin, naar men lun
oordeel was, op minderwaardige wijze de
commandant van de G 2 verantwoordelijk
werd gesteld voor den ongclukkigen dood
•\an den drenkeling.
Een doode en een
zwaar gewonde
PROF. VAN EYSINGA,
door dc Volkcnbonclsvcrgadering benoemd
tot lid van het Permanente Hof van
Int. Justitie.
Een hechte samenwerking
tusschen beide wordt
noodig geacht
Stappen van den Kon. Ned.
Middenstandsbond
Rotterdam, 2G September. Bij dn di
rectie van dc Halcyon-lijn te Rotterdam is
bericht ontvangen, dat op het stoomschip
„De Stad Zaandam", dat zich op het oogen
blik 50 mijlen ten Zuiden van dc Humbel'
bevindt, een ontploffing in dc bunkerrui-
men heeft voorgedaan.
Men heeft nog geen overzicht gekregen
van do schade, doch wel is mcdcdeeling ont
vangen van het feit, dat bij deze ontploffing
de ongehuwde stoker Kattestaart' uit Vlaar-
d in gen is gedood en dc trammer Groen,
eveneens uit Vlaardingen, zwaar gewond is
De oorzaak van de ontploffing is onbe
kend, doch het is niet onmogelijk, dat zij
gelegen is in de aanwezigheid van een stuk
springstof in de kolen. (Dc „Stad Zaandam"
werd in 1920 gebouwd en meet 205S Bruto-
ton (1235 netto).
WERELD-DIERENDAG 4 OCTOBER
Ten einde te komen tot een „Wereld-Die-
lendag 4 October", wordt dooi' liet Hoofdbe
stuur van de „Nedcrlandschc Vcreeniging
tot Bescherming van Dieren" dc volgende
oproep gedaan:
„Oproep aan alle geestelijken, onderwij
krachten, vertegenwoordigers der pers en
sprekers.
In vele landen in en buiten Europa wordt
sinds enkele jaren op steeds uitgebreider
schaal de Wereld-Dierendag i October
jaarlijks gebruikt om voor een humane be
handeling van het dier op te komen.
Op de internationale congressen is aan de
Vereenigingen opgedragen deze gedachte te
verspreiden.
Opvoeders, helpt ons daarmede in het be
lang van mensch en dier."
„De Ncderlandschc Vcreeniging
tot Bescherming van Dieven.
Indië. Zoo mogelijk zal dit hetzelfde bestuur
zijn als van de reeds bestaando Federatie
van Indische middcnstandsverftënigingen.
1-Iet Indische Groepsbestuur zal dan een
vertegenwoordiger aanwijzen als commissa
ris voor Indische zaken in Nederland, die
zitting zal kjtfógen in het AIer. Bestuur van
den Kon. Nen. Middenstandsbond en in de
Indische middenstandsorganisaties.
Besloten werd, dat op deze voorlöopigë re
geling do sanctie van dc Alg. Vergadering
van den Kon. Xed. Middenstandsbond en
van dc bij dozen heeft het Alg. Bestuur van
den Bond zich hiermede vereenigd. Dc lieer
van Meurs nam op zich in Indië de nootligc
toelichting tc geven.
Men sprak dc wohschelijkheid uit van aan
sluiting van alle Europeesche midden-
slandsvcreenigingen in Indic bij dc te vor
men groep. Vervolgens werd nog besproken
dc wijze, waarop de Kon. Ned. Midden
standsbond zou kunnen optreden in liet be
lang van den Indischen middenstand. Ter
sprake kwamen o.u. de verdere uitbouw van
den reeds bestaanden onderlingen informa
tie- en mcassodiensi; het verleencn van be
middeling bij het uitzenden van jonge em
ploye's, bestemd voor middenstandsbedrij-
ven in Indië; het optreden bij de Regeering
inzake belangen van den middenstand in
Indië (o.a. dc bezetting van do Volksraad-
zetels) c.a.
Aan het slot der conferentie kon dc
Bondsvoorzitter verklaren, dat het overleg
tot gunstig resultaat had geleid, dat naar
gehoopt wordt, door wederzijdscho mede
werking van blijvenden aard zal zijn. Den
heer van Meurs werd dank gebracht voor
zijn bereidwilligheid en hem werd succes
gewenscht bij zijn pogingen om den Neder-
lahdsciien en den Indischen middenstand
nader tot elkander te brengen.
Overeenkomstig besluit vaïi de Alg. Ver
gadering. welke onlangs te Groningen ge
houden is, heeft het Algemeen Bestuur van
den Kon. Ned. Middenstandsbond opnieuw
oen vergadering belegd te Amsterdam op 22
October a.s.
Nader kan worden medegedeeld, dat deze
Alg. Vergadering zal worden gehouden in
„Krasnapolsky" en zal aanvangen des mor
gens te half tien. Van half een tot half twee
znl er een gezamenlijke lunch of koffiemaal
tijd worden gebruikt.
Do ontvangst heeft plaats door do Alg.
iiikeliers-Vcreeniging. die aan den voor
avond, dus op 2l October a.s., aan bondsbe-
st.uur en afgevaardigden een M.U.L.L.E.R.^
avond maanbiedt, welke in de beide achter-
zalen van „Krasnapojsky" zal worden ge
houden:
De agenda omvat o.a. de voorstellen dei-
aangesloten vereenigingen, welke te Gro
ningen niet konden worden behandeld, ter
wijl tevens een beslissing zal vallen over dc
wettelijke regeling van het uitverkoopwe-
zen en over de conclusies van de bonds-
commissic inzake dc oneerlijke concurren
tie.
De middenstand in Indië en
in Nederland.
Dezer dagen heeft er ten burecle van den
Kon. Ned. Middenstandsbond te 's-Graven-
hage een conferentie plaats gehad over de
Indische Middcnstandsaangelegenhedcn.
Hieraan namen deel de heer W. C. van
Meurs. die als afgevaardigde van de Mid-
denstandsvereeniging „Batavia'' het Mid
denstandscongres te Groningen heeft, bijge
woond en de hceren Ed. G. Schurmann
(voorzitter), J. K. W. F. van Bommel (pen
ningmeester) en F. L. v. d. Leeuw (wnd. di
recteur) voor den Kon. Ned, Middenstands
bond.
De bondsvoorzitter bracht nogmaals dank
aan den lieer van Meurs voor zijn aanwezig
heid ten congressc en voor zijn belangstel
ling in dc middenstandszaken. De wensch
werd uitgesproken, dat de heer van Meurs
zich bereid zou verklaren van het resultaat
dezer besprekingen in Indie aan de betrok
ken instanties mededeeling te doen en te
bewerkstelligen, dat men in Indië dc ont
wikkelde denkbeelden zooveel mogelijk
overneemt. De heer van Meurs verklaarde
zich hiertoe gaarne bereid.
Men was het er volkomen over eens, dat
een hechte samenwerking tusschen de mid
denstandsorganisaties in Xedcrl. Indie en
die in het moederland van groot belang is.
Ondanks den grooten afstand, is het moge
lijk ervaringen uit te wisselen en elkander
voor tc lichten omtrent actuccle vraagstuk
ken. Naast het uilwisselen van periodieken
verslagen, brochures, c.dachtte men het
wenschelijk, dat in dc vvederzijdsche offici-
eele organen geregeld artikelen verschijnen,
waarin dc onderwerpen van den dag wor
den behandeld. Hel is evenwel noodzakelijk,
dat deze artikelen worden vérstrekt onder
verantwoordelijkheid van dc organisatie, die
daartoe een competent persoon dient aan to
wijzen.
Ö\creengekomen werd, dat voorgesteld zal
worden, dat do artikelen uit Indic zullen
worden geredigeerd door den heer \Y. C.
van Meurs, die zich bereid verklaarde als
Indisch correspondent van het \lg. Week
blad „De Middenstandsbond'' op te treden.
De bijdragen over dc Nedcrlandschc midden
standsbeweging, bestemd voor de Indische
middenstandspers, zullen loopen over het
Bureau van den Kon. Xed. Middenstands
bond en geredigeerd worden door den heer
F. L. v. d. Leeuw.
Voorts zal worden voorgesteld, dat de In
dische middenstandsvereenigingen, in ver
band met hun bijzondere belangen en hun
speciaal karakter, een afzonderlijke groep
in clcn Kon. Ned. Middenstandsbond zullen
vormen, waarvan hei bestuur zal zetelen in
BEGRAFENIS ANNA DE SAVORNIN
LOHMAN.
's-Gravenhuge. 26 Sept. Nadat in
Bronovo een rouwdienst was geleid dooi
Pastor ITerbst, is heden op de begraaf
plaats Oud-Eik-en-Duinen te 's-Gravenhage
het stoffelijk overschot van de bekende
schrijfster jonkvr. C. A. M do Savornin
Lnhman ter aarde besteld.
De plechtigheid geschieddo in uilen een
voud en werd bijgewoond door eenige da
mes uit de litteraire wereld Met den stoet
kwamen mede jhr mr. M. A. de Savornin
Lobman uit Zwolle, jhr. inr W. II de Sa
vornin Lohman, president van den Hoogen
Raad, en de heer J. C. Blovs van Treslong
Prins.
Bij de groeve heeft. Pastor Herbst een
kort afscheidswoord gesproken, waarna jhr.
mr. M. A. de Savornin Lohman, broeder
van de ontslapene, voor de betoonde be
langstelling heeft dank gezegd.
LEIDSCHE UNIVERSITEIT.
Leiden, 25'Sept: Prof. di\ J. J. L. Duy-
vendak. de nieuw benoemde hoogleeraar
,in het Chineesch aülifdo Lcidschc universi
teit, is uit CalitoiTiië, waar hij gedurende
een drietal maanden aan.de Universiteit
Berkeley colleges heeft gegeven hier te lan
de teruggekeerd en zal Woensdag 6 October
des namiddags te 2 ure in het groot-audi
torium der Leidsche universiteit hst hoog-
leeroers&mbt aanvaarden met het houden
van een rede.
VERDUISTERING BIJ EEN GEMEENTE
LIJK SLACHTHUIS.
Een bedrag van 6000.—.
Nijmegen, 26 September. Naar wij ver-j
nemen heeft de boekhouder van het ge
meentelijk Slachthuis alhier, de heer J. van
II. fraude gepleegd door verduistering van
een bedrag van 6000. Na de ontdekking
van dit feit heeft de man het verduisterde
bedrag in zooverre aangevuld, dat dc ge
meente voor f 1300 schade lijdt De boek
houder is geschorst. De politic stelt een na
der onderzoek in.
DOOD DOOR SCHULD.
Drie personen het slacht
offer.
Voor dc Bredasche rechtbank heeft te
rechtgestaan de 35-jarigo handelaar C. B.
uit Ginneken ter zake dat hij op 19 Maart
j.l. op den Oostcrhoutsclienweg mot zijn
auto door een rookwolk der juist passee-
rende stoomtram reed en in botsing kwam
met eenige op den weg rijdende wie lijders,
ten gevolge waarvan twee hunner direct
gedood werden en een derde nog dicnzelf-
den dag overleed.
Na verhoor van een twintigtal getuigen,
requireerde de officier tot 5 maanden hech
tenis en intrekking van het rijbewijs gedu
rende een jaar.
Verdachte beweerde dat hij door den
rook do wielrijders niet had kunnen zien.
Donderdag heeft de rechtbank uitspraak
edaan en verdachte veroordeeld wegens
het veroorzaken van dood door schuld tot
2 weken hechtenis.
Daventry (Middland regional). *3.50
concert, 4.30 orkest-muziek, 9.25 militair
concert, 10.50 epiloog.
Parijs. 1.05 Symphonic concert. 2.20 gra-
mofoonplaten, 4.50 dansmuziek, 8.20 concert
9.05 concert, 9.50 vervolg concert.
Maandag 29 Sept.
il ïlvci'sum 8.01—9.55 gramofoonmu
ziek, 10.20—12.00 ochtendconcert, 12.15—2 00
middagmuzick, 2.30—3.30 gramofoonmu-
ziek, 3.30S.30 orgelconcert, 5.30—6.45 con
cert, 7.157.45 gramofoonmuziek, 8.01—9.15
vocaal- en instrumentaal concert, 9.15—
9.45 concert, 9.45—10.000 pianoduetten,
10.10—10.30 voortzetting concert, 10.30—1045
voortzetting piano-duetten, 10.45—11.00
voortzetting concert, 11.00 gramofoonmu
ziek.
II u izen. S. 15—9.30 morgenconcert,
12 301.45 orgelconcert, 5.00—6.30 concert,
6.40—6.45 gramofoonmuziek, 10.45—11.30
gramofoonmuziek.
Brussel. 5.20 concert, 8.35 concert.
K a 1 u n d.b o r g. 12.202.20 concert, 3.55
—5.55 na middagconcert, 8.20—9.20 solisten-
concert, 9.3510.35 koor- en solistencon
cert, 10.551L20 vioolconcert.
Langen b c r g. 7.20S.20 gramofoon
platenconcert; 10.35—11.35 gramofoonpla-
ton, 12.30 gramofoonplatenconcert, 125--
2.50 concert, 5.506.50 vooravondconcert,
8.20—9.20 concert, 9.20 concert.
D a v en t r y (Midland Regional). 12.20
ballade-concert, 2.20— 3.20 concert, 7.00 con-
cei t, 7.53 orkest-muziek, 8.50 dansmuziek,
9.40 concert.
Parijs. 12.50 symphonic-concert, 4.05
concert, 8.20 concert, 9.50 vervolg concert
Dinsdag 30 September.
Hilversum. 8.01—9.45 gramofoonmu
ziek; 10.20—12.00 ochlendconcert; 12.15—2.—
middagconcert: 3—3.30 gramofoonmuziek,
3.304.30 6olistenconcert; 4.30—5.00 piano
muziek; 5.307.15 concert; 8.01—8.45 luch
tige liedjes, duetten en samenzangen; 8.45
—9.30 concert; 9.30—11.00 opera-uitzending;
11—12 gramofoonmuziek.
Huizen. 8.30—9.15 platenconcert; 12—
I.30 lunchmuziek; 1.30—2.— nieuwe gramo-
foonplaten; 55.45 gramofoonplaten; 6.30
7.20 orkest-concert: 9.10—9-50 orkestmuziek-,
9.50—10.20 vroolijke muziek; 10.30—11.30
lachsalvo's door het Humoristisch Utrecht-
sche Mannen-ensamble.
Brussel. 5.20 concert; G.5Ü gramofoon
platenconcert; 8.35 concert.
Kolundborg. 12.202.20 concert; 3.20—
5.20 namiddagconcert; 8.509.10 muziek
door het radio-orkest; 10.30—11.30 kamer
muziek: 11.3012.50 dansmuziek.
L-& li g e n br g. 7.25—7.50 ochtendcon
cert;- 10.35-r-12.10 gramofoonplatenconcert;
c1.2o—2.50 middagconcert; 5.506.50 voor-
concert; 8.209.05 operette-cyclus van gra
mofoonplaten.
Daventry (Midland Regional) 12.20
concert; 1.20 orgelspel; 2.2Ö—3.20 concert
7.-- concert; 7.50 orgelconcert; 8.20 prome
nade-concert.
Parijs. 12.50 symphonie-ooncert; 4.03
concert; 8.20 concert; 9.05 vervolg concert.
Woensdag 1 October.
Hilversum. 8.00 gramofoonplatencon
cert, 11.30 gramofoonmuziek. 12.15 middag
concert, 5.15 orgel, 7.45 gramofoonmuziek,
10.30 orkestmuziek, 1115 gramofoonmu-i
ziek.
Huizen. S.15—9.30 morgenconcert, 11.00)
—11.30 gramofoonplaten, 11.3012.30 har-
moniumbespeling, 12.30—2.00 middagcon-
eert, 2.00—2.45 concert, 3.154.15 vervolg
concert, 4.15—5.00 gramofoonmuziek, 8.00—
10.15 uitzendavond, 10.1511.00 gramofoon
platen.
Brussel. 5.20 concert, 6.50 gramofoon
platenconcert» 8.35 orgelconcert, 9.20 concert.
K a 1 u n d b o r g. 3.50—3.50 namiddag-con
cert, 8.509.35 moderne dansmuziek, 10.05—
II.35 vervolg dansmuziek, 11.35—12.50 dans
muziek, 12.50 dansmuziek.
L a n g en b e r g. 7.20—8.20 ochtcndcon-
cert van gramofoonplaten. 10.3511.35 gra
mofoonplatenconcert, 12.30 gramofoonpla
tenconcert, 1.252.50 middagconcert; 5.50—
6.50 vooravondconcert, 8.20 licht concert.
328. NOG MEER STINKZWAMMEN.
„liet is in vele opzichten een merkwaar
dig paddenstoel en jaar schreef mij deze
week de secretaris van het tentoonslellings-
comité te Nijmegen, -- waar men tusschen
twee haakjes de tentoonstelling heeft uit
gesteld tot begin November en ik moet
toegeven, dat dit voor mij weer oen der
raadselachtigheden is van die telkens zoo
wonderlijke vertooningen in de zwammen-
wereld.
Voor li dagen schreef ik u ai. dat het
wemelde allerwegen van aardappelbovisten
en toch zoowat allo andere soorten
schitteren door afwezigheid. Zoowat alle
maal behalve dan nog waar ik het ver
leden week over had, de stinkzwammen.
Die zijn er veel. En vooral opvallend is de
groote massa van een kleinere soort dan
de gewone, de kleine stinkzwam, die
in plaats van wit mooi rood onder zijn
kapje draagt en clo helft kleiner is. Deze
soort vind je lang niet alle jaren. liet is
altijd een buitenkansje als jo er tens een
ziet en in deze bijna zwammenIqozc herfst
maand zag ik er op een plek talrijke
exemplaren bijeen. Ook van andere vond
sten hoorde ik.
Nu ik het nog weer over deze geurende
merkwaardigheden uit do mysterieuze
zwammenwereld heb, wil ik nog mot een
paar interessante'bijzonderheden meer van
ze vertellen. Ten eerste deze: Het is net zoo
wat dertig jaar geleden, dat dc u allen
zeker zeer bekende populaire natuurhistori-
cus Heimans de eerste stinkzwam in zijn
loven zag in hei Kngelschc werk in Zwolle
en hem aan zijn vriend Thijs^e zonl, die
er verbaasd van op keek. Sedert is heel wat
veranderd. Weinig leerlingen van de H. B.
S. bijvoorbeeld zullen er nog geen gezien
hebben.
Dan nog: de geur schijnt bij wolkjes dooi
de lucht te worden verspreid. Hoe opdrin
gend die ook is, het kan gebeuren, dai vau
twee wandelaars, dio naast elkaar loopen,
de een de zwam ruikt, terwijl d* ander
niets bemerkt.
En ten slotte: gelooft go, dat dc duivels-
eieren wel gegeten worden? Gramberg, een
Duitsch schrijver van een mooi zwammen^
boek, vermeldt het.
A JOMAX.
D a v e li t r y (Midland Regional). 12.20
orgelconcert, 1.50 concert, 2.20 concert. 7.00
concert, S.50 viool-recital.
P a r ij s. 12.50 symphonie-concert, 4.05
concert. 8.20 orkestmuziek.
Voor Rookers, die «Heen HET BESTE
verlangen
Ia de voornaamste Sigarenwinkels.
Zondag 28 September.
II i Ivo rsu m. 9.03 gramofoonmuziek,
10.00 ochtonclconcert, 12 30—2.00 concert, 2.30
—3.15 middagmuziek, 3.15—4.30 vocaal- en
instrumentaal concert, 4.30—5.00 gramo
foonmuziek, 11.00—12.00 gramofoonmuziek.
Huizen. 12.001.30 lunchmuziek, 8.10—
10.40 concert, 10.40—11,00 epiloog,
Brussel. 5.2 dansmuziek, 6.50 gramo
foonplatenconcert, 8 35 kamermuziek.
K .11 u n d b o r g. 12.201-20 voormiddag
concert, 3.50—5.50 namiddagconcert, 6.20—
7.10 harmonica-concert, 8.35—10.05 concert,
10.0511.05 orkestconcert, 11.05—12.50 dans-'
muziek.
L a n g e il b e r g. 8.20—8.50 ochtendcou-
cert, 11.40—-11.55 gramofoonplatenconcert,
1.20—2.50 middagconcert, 5.05620 voor-
avondconcert, 11.2012.20 jazz van gramo
foonplaten.
i .Wat ga je in dezen tijd van het jaar op rets
.Nee maai er ls een liefdadigheidsbazaar en nol
neem i* m n sieeren en spullen mee naar net aantoon
tot die voorbij ls.* (London Opinion)
