6R00TE COLLECTIE WINTERMANTELS firma duim burger Fa. M. A. Ramselaar PLYMOUTH BUITENLAMP UITSTEKENDE PASVORM BUITENLANDSCH OVERZICHT J. 1. MOLENAAR DE EEMLANDEft Zaterdag 4 October 1930 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 29e Jaargang No. 82 DAMESMODEZAAK DETOOVERCIRKEL Einde van den zomertijd Ernstig mijnongeval in Staffordshire Nu Vaugoin het heft m handen heeft Strafella wordt directeur van de spoorwegen Briand buitengewoon onprettig ontvangen De politie grijpt bij zijn aan komst te Parijs in L. J. LUYCX ZOON f 2,95 Stresemann door den V olkenbond herdacht Communisten betoogen tegen Hoover CHRYSLER - UIEU WS. ABONNEMENTSPRIJS per 3 manndco vooi Amersfoort 2.10. per maand 0.75, per weck (mei gratis verzekering tegen ongelukkenl f 0.171/* Binnenland franco per pos* per 3 amandea f 3.-» Afzonderlijke oummers f 0.05. POSTREKENING 47910 XILEFOON 1NTERG 513 DAGBLAD PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip vod «vo bewijsnummer elke regel meer f 0.25 Llefdadlghelds-advcstentlfai voor tJo helft van den prijs. Kleine AdvertentlCn „KEITJES" bij voorultbetallog 1—5 ragzlf 50 cent, elk* regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer cxt?.% I 0.05 door E.G. CANNEGIETER. In de middelecu wsche legenden leest men van toovena'ars, die liet vermogen bc- zitton, een geheimzinnige streep te trekken rondom een kasteel, een stad of een leger kamp. Door deze onzichtbare afsluiting ge lukt het geen mensch door to dringen. Men meent een gracht \ol water te zien, welke het doel verspel t en durft niet verder naar voren treden. Maar als de betoovering ver broken is, bemerkt men, dat er niets was. dat den toegang heiemmerde en dat men zich door zinsbegoocheling heelt laten be driegen. Gewoonlijk houdt men loovei vnhalen voor onzin. Hoe is het mogelijk, zegt men, dat zoo iets bestaat? Dat verstandige men- schcn slachtoffer van een dergelijke inbeel ding kunnen zijn! En men voelt zich toren hoog verheven hoven die on\v etende, lichl- geloovige middeleeuwers, die zich don- een toovcnaar lieten bedriegen'en zjcji door een toqvercirkel van hun doel lieten afsluiten. Tegenwoordig zijn ,\vij zoo vers'andig, nietwaar? Wij gelooven niet meer in toovc- naars of spoken en lachen, om die verhalen van de „open luchtwaarmede de mees ters der zwarte kunst bepaalde terreinen omsloten. Een dwaze legende is .lie ge schiedenis van een oude boerin, wier lan derijen door misdadigers werden geroofd, maar die zich dooi naar zoon, een iooco- naar, zag gewroken, lo'cn deze die lande rijen met magische lucht, omringde, zood.u dé roovers de vruchten van hot veld niet konden bereiken en zc liet graan op !c-n akker moesten laten verrotten. Is dit verhaalongelooflijk7 Ma:", wij leven midden in de magische kunst! liet volgend verhaal immers is waar gebeurd en nog wel in onze dagen. Wij brieven liet zelf op het öogenblik mee. Er was een gezelschap menschel*, dat te zamen een bezitting beheerd". ..liet waren nijvere mannen en vrouwen, ze werkten hard en beschik ten over tie vernuftigste middelen en werktuigen, welke ze zelf had den uitgevonden. Zoo ging hun bezitting met spoed vooruit. De vruchten vlogen liet veld uit, het vee vermenigvuldigde zich als konijnen; de fabrieken leverden de waren bij stapels af. Dc Voorraden namén zoo ge weldig toe, dat men er geen bcrgpla lis meer voor kon vinden. Nog was de spierkracht van de - werkers niet uitgeput; nog tintelden dc hersenen dei- uitvinders van energie; nog verhoogde zich de moed en do werkdrift. Mmr dc leiders zeiden: „Houdt op' Houdt op!!! We komen om in onze eigen productie. We stikken in onzen overvloed. En zoo rantsoeneerden zij den arbeid. Slechts enkelen bleef hei vergund, door tc werken. Het gros der gcnóolcn werd tot ledigzittcn gedoemd. Men verveelde zich. werd wrevelig en kwam in opstand. Maai" de overgeblevenen vonden machines uit. welke stee'ds meer menschen overtollig maakten. En de voortbrenging nam toe naarmate het aantal voörtbi mgers afnam. Maar nu het merkwaardige van het ge val. Dit gezelschap leed ontbering temidden van zijn angstwekkenden overvloed. Men moest zich bezuinigen. Van de dingen, welke het leven opsieren en lieflijk maken, kon niets meer komen. Alleen voor het allernoodzakelijkste was nog plaats. Men zag zwijgende, strakke gezichten. Huis vaders zaten, in zorg, huismoeders tobden. Kinderen leden honger en kou. Zoo zat het gezelschap huiverend rond om den zich steeds hoogcr ops tap cl end en voor raad. Bergen kleercn, hergen voedsel, bc- gen huisraad rezen tot aan het firmament opwaarts. Dc horgen werden zoo hoog, dat de leiders van het gezelschap angstig wer den, dat ze kantelen zouden. Daarom lieten ze den top neerhalen en smeten die in de zee. Bergen kleercn. bergen \oedsel. bergen huisraad werden vernietigd. Met verbijsterde oogen zagen de omstan ders het aan. Ze hadden dit alles zoo goed kunnen gebruiken. Zo leden gebrek en ze mochten niet werken omdat er te veel was. Maar aan dc loorraadstapeis konden ze niet komen, omdat een beoefenaar van dc zwarte kunst oen toovcrcirkel rondom die voorraadstapejs getrokken had. Hij had zijn „hocus-pocus!" gesproken en nu zagen dc slachtoffers van zijn begoocheling een gracht of een muur of een kring van onbe gaanbaar woestijnzand rondom de vruch ten van den gemeenschappelijke» arbeid. Men redeneerde er onderling over, wat deze wonderbaarlijke belemmering wel zijn kon en hoe zc daar kon zijn gekomen. Wie had die hindernis opgeworpen, welke do mènsch he iel scheidt van haar bezit? Wie mocht wel die loovenaar wezen, die. gelijk hij destijds de roovers van de landerijen der oude boerin een poets had gebakken, nu de ganschc ïpenscbheid een kool stooft? Zoodra de begoocheling verbreekt, ziet het. verbaasde oog, dat het zich door ..open lucht" heeft laten bedriegen. De afsluiting is inbeelding. De barricade bestaat niet. Maar waar is de man, die sterker dan de toovcnaar zal blijken te zijn? Die dc door hallucinaties verbijsterde menschheid haar LANGESTRAAT Tel. 341 THEETAFELS en THEEMEUBELEN, Grooie scheering Theetafels vanaff 9.75 Theeineubefr, vanaf .f 10.90 normaal gezicht zal hergeven "n haar go- zond verstand zal herstellen? Dc lijdende, angstige wereld wacht op het oogenblik, waarop de menschheid den toovercirkel verbreken zal, dié'haar scheidt van haar zclfvcrw'orven bezit. Nadruk vei boden). Felle terreur tegen de Oe krainers. De Poolsche re- geering „zal de weorbarsti- ge elementen uitroeien'1. Raakt Oosï-Galicië in het radicale vaarwater? Het bewind van Pilsoedski, Pofens' pre- miei en dictator, wordt, niet bepaald geken merkt door zachtzinnigheid en blijkbaar doen hij en zijn ministers al hun best de genen, die zich tegen zijn regime verzetten, murw te krijgen. Tientallen afgevaardig den der oppositie zijn al achter sloi en grendel gezet, om dc wederstrevige partijen aldus van haar leiders te bcroovcn. De vrij heid der staatsburgers i>> dan ook reeds lang om hals gebrachten al deze krasse maatregelen moeten blijkbaar dienen om de regceriug bij de verkiezingen, welke voor ile deur. slaan, een meerderheid te bezor gen, waarover zij tot dusver 111 het parle ment niet beschikte. Ondei tusschen is de toestand het ergst in hel door de Oekrainers bewoonde Galicië, waar voortdurend buitensporigheden plaats vinden en waar de willekeur den politie soms zeer bedenkelijke vormen aanneemt. Er zijn er zelfs, die beweren, dat dc toe stand. welke op het oogenblik in Oost- Galicië hccischt. liet best kan worden ver geleken met een burgeroorlog. Brandstich tingen, weikc schering en inslag zijn, heb ben reeds een schade aangericht, welke in de milliocncn zloty loopt. Vooral de Pool sche militairen worden van deze excessen, rlic het uitvloeisel zijn eener wanhoopspoli- tiek. waartoe de geterroriseerde bevolking zich laat verleiden, veelal het slachtoffer. Er hebben dan ook reeds strafexpedities plaats gehad, waarbij men blijkbaar niet al te kicschkcurig te werk gaat tegen de Oekrainschc nationalisten, die zich als min derheden van dc elementairste rechten zien beroofd. Het. heeft er hecleinaal den schijn van. dat Oost-Galicio wordt beschouwd als een veroverd land, waar de militairen op ruwe en barschc wijze optreden; het. gevolg hier van is, dat zich in de Oekraïne groepen der bevolking hebben gevormd, die als franc-tireurs optreden en de Poolsche offi cieren op den korrel nemen, wanneer zij daartoe in de gelegenheid zijn. Nu kan men wel zeggen, dat een dergelijk verweer der bevolking niet te pas komt en dat de politieke aanslag steeds een te laken vorm van argumentatie is, doch men denke zich eens den toestand der zes millioen Oekrainers in, die stelselmatig worden on derdrukt en vvien liet bovendien thans on mogelijk wordt gemaakt den verkiezings strijd op een normale wijze tc voeren. De opzet van de overlieden tc Warschau is duidelijk. Dezen sloven zich uit om in den nieuwen sejm (landdag) een meerderheid te verkrijgen, die een gemakkelijke uitoefe ning der dictatuur verzekert. Juist dc Oekrainers zijn het tot du ver geweest, die, in verband met het aantal dei door hen verworven zetels, bij machte waren den rc- geeringspartijen eeu spaak in het wiel te steken. Het scherpe optreden tegen dc be woners, een intimidatiepoging op zeer groo- te schaal, heeft nu ten doel de Oekrainers als volksvertegenwoordigers zooveel moge lijk tc weren. Ondertüsschen kan liet. gevolg der krasse Warschausche staatkunde zijn, dat Oost- Galicic zich uit wanhoop in de armen werpt van het aangrenzende Rusland en voortdurend meer 111 het radicale vaarwa ter geraakt. Ook de geestelijkheid in Polen vreest, dat het bolsjewisme, als reactie op de strenge regeringsmaatregelen tegen dc Oekrainers, eerlang wel eens als een gevaarlijke vloed golf over Oost-Galicic zou kunnen slaan. Dc metropoliet, monseigneur Szeptyckyi, heeft zich dan ook reeds met dc regeering in verbinding gesteld en op de dreigende gevaren gewezen. Hij heeft echter alleen ten antwoord gekregen, dat de Poolsche re geering op den wég, dien zij thans bewan delt, voort zal gaan en zoo nadrukkelijk mo- Zet Uw klokken een uur achteruit! Wij herinneren cr onze lezers aan, dat hedennacht de zomertijd ein digt te drie uur in den voormiddag. Men vergete dus niet zijn uurwer ken een uur te laten stilstaan of een uur achteruit tc zetten gelijk te keer zal gaan legen de weerbarsti ge elementen, welke „uitgeroeid" zullen worden. De Poolsche regeering rept in dil verband van „herstel der orde', maar de woorden „bestendiging van het machtsmis bruik'' zijn wellicht beter op hun plaats. Men krijgt dan ook den indruk, dat Polen met vuur speelt en dc bolsjcwisecring van Oost-Galicio in de hand werkt, waardoor ook een gevaar voor het overige Europa ontstaat. Veertien arbeiders om het leven gekomen Londen, 2 Oei. (V I) .In ilcn nacht van Woensdag op Donderdag had eeu hevige ontploffing plaats iw oen mijn nabij Walsall in Staffordshire. Tot hedenavond slaagde men er in 12 slachtoffers te bergen. Twee van lien konden door dc ontzettende ver minkingen niet geïdentificeerd worden. Het reddingswerk wordt voortgezet. Vast staat, dat in totaal li mijnwerkers het leven heb ben verloren; daar Woensdagavond slechts een derde van de ploegen in dc mijn aan het werk is gegaan, in totaal li man, is er geen enkele arbeider gered. Men vermoedt, dat dc ontplof]ing is ont staan door kortsluiting. We ene n, 2 October (II. N.) De burge meester van Graz is thans lot directeur-ge neraal van dc Oostenrijksche bondsspoor- wegen benoemd. Zooals hekend. heeft liet plan tot deze benoeming do jongste kabi netscrisis in Oostenrijk veroorzaakt. Een proclamatie der Heimwehr. Wc en en. 2 Oct. (V. D.) Do bondslei- ding van dc Hcimwehrbeweging heeft een proclamatie uitgevaardigd, waarin ver klaard wordt, dai de Heimwehr niet in het perk getreden is om de Chrislelijk-socialc partij tc versterken, idoch om het roer in liandeu te nemen voor de Heimwehr. met het vaste voornemen zich dit niet meer tc laten ontnemen. De aanhangers van do Heimwehr zullen als „Heimatsjblock" onaf hankcüjk van iedere politieke partij in alle bondslanden den verkiezingsstrijd mee strijden. BRüNING ONTVANGT PARTIJ LEIDERS. Berlijn, 3 Oct. t(Ii.X.) Rijkskanselier Dr. Briining ontving vandaag de leiders der chi'istelijk-sociafl'en. Morgenmiddag zal hij met Dr. Erich en Stoehr. de vertegen woordigers der nationaalrsocialistsn, con- fereeren. Maandag zal hij den vertegen woordiger der Duitsch rmtionalen ontvan gen. Aangezien Div Hugenberg op het oogenblik niet te Berlijn 3s, zal hij waar schijnlijk vervangen worden door den plaatsvervangend 2ii partij-voorzitter, Dr. Win t er f el d. ONTPLOFFING IN EEN CENTRALE. Zes zwaar gewonden. II ambu r g, 2 Oct. (V. D.) In dc electri- sclio centrale van Katfbcrg hadden heden in hel ondcrgrondsche bedrijf plotseling twee hevige ontploffingen plaats, waarbij zes arbeiders, die daar aan het werk waren, door een plotseling oplaaiende vlam zwaar gewond werden. „Je zuil ons weer naar den oorlog drijven" Pa rijs, 3 Oct. (V. U.) Dat er bij een be paalde groep der Eransche bevolking ecu groeiende ontevredenheid bestaat over dc politiek van den FYuiischcn minister van buitenlandsclio zaken, is gisteravond bij dc aankomst van Iiriand uit. Gchëvo gebleken door rcnige onaangename, incidenten, lie zich bij het station afspeelden Op het per- ion van aankomst was een sterke politic macht 0|> de been. wat anders nooit hel geval is Toen de trein, waarmee Briand arriveerde, liet station binnen kwam en de personen, die te zijner verwelkoming aan wezig waren, hem de hand schudden, drong zich plotseling een man dooi do menigte. Toen hij Briand genaderd was, riep hij tot dezen: „Meneer do minister, je zult ons weer naar den oorlog d rij vei* eij onze kin deren laten stikken door Duitsche gassen De man werd onmiddellijk door cenigo po litieagenten gegrepen én weggeleid, doch hij zag nog kans Briand too te schreeuwen: „Dat is een oud-frontstrijder. die zich zoo erbarmelijk Briand noemt." Op den weg van liet station naar dc plaats van bestemming werd Briand door een groepje royalisten met schimpscheuten ontvangen. Do demonstraties namen binnen korten tijd zulk een karakter aan. dat dc politie moest ingrijpen en verschillende personen arresteeren. In totaal werden ongeveer 40 personen geanestcerd Parijs, 3 Oct (II. N1 Er schijnt een vrij hevige campagne tegen Briand op touw gezet tc zijn. Niet alleen was, zooals reeds gemeld, de ontvangst van Briand Lij zijn terugkeer uit Gcnève reeds niet al te vriendelijk, doch de vereeniging van oud- strijders, welke door den parfumfabrikant en cöurantcneigenaar Coty van goldmiddc- delen wordt voorzien, heeft vandaag over al in Parijs grootc biljetten doen aanplak ken, waarin wordt verklaard, dat Briands politiek van concessies aan Duitschland een nieuw oorlogsgevaar beteekent. HET TURKSCHE BEZOEK AAN SOVJET-RUSLAND. De klemtoon gelegd op de goede verstandhouding. M 06 kou. 2 Oct. Dc Turksche minister van buiU'iilandciclie zaken, Roesjdi bey, hcefi. heden Moskou weer verlaten. In ecu officieelo Russische verklaring wordt ge zegd, dat het bezoek van don Turkschen minister lc'ddc tol een vriendschappelijke gedachten wisseling over de betrekkingen tusschen beide landen en over verschillen de vragen dc.' wereldpolitiek. Dc vertegen woordigers van beide staten hebben een algcheelc overeenstemming inzake alle mo gelijke poitieke kwesties kunnen vaststel len. Niets kan dc goede verstandhouding tusschen de sovjet-unie cn Turkije versto ren. Integendeel; de betrekkingen tusschen beide staten zullen nog nauwer en vriend- schappelijker worden. Soortgelijke bijeenkomsten der ministers van buitenlandsche zaken der heide staten zullen ook in dc toekomst plaats vinden, omdat zij het beste middel zijn ter bevesti ging van dewederzijdschc vriendschap. IRIGOYEN BLIJFT IN ARGENTINIË. Buenos ires, 2 Oct. Dc geruchten, verspreid omtrent lief aanstaande vertrok van president Irigoyen, zijn ongegrond. Wel zijn door de familieleden van Irigoyen stap pen gedaan, om hem naar het buitenland te laten vertrekken. Zij wendden hierbij voor, dat de president ziek was, waarom hij elders rust moest gaan nemen. De re geering gaf hierop tc kennen, dat. zij hier toe haar toestemming verleende, mits hij in Europa zou blijven, totdat dc toestand in Argentinië weer normaal zou zijn. Irigoyen weigerde zich hiertoe te verplichten. Daar om heeft dc regeering besloicn hem voor onbepaalden lijd in verzekerde bewaring te houden. WEERBERICHT. Hoogste Barometerstand: 772.9 te Wecnen. Laagste Barometerstand: 742.0 tc Akureyn. erwaehting: Matige. wellicht lijdelijk krachtige, Z. tot W. wind, zwaar bewolkt tot betrok ken, met tijdelijke opklarin gen, waarschijnlijk enkele regenbuien, weinig verande ring in temperatuur. Langestraat 49-52 -- Tel. 190 Waschbaar Snede Handschoenen Veel ie mooi voor den prijs. G - ii v e, 3 Get (V.D.) In dc vergadering van den Volkenbond van lieden heeft pre sident Titulescu in vereerendc woorden den overleden Duilsclien minister van bui tenlandsche zaken. dr. Stresemann, her dacht Stressmanii was niet alleen een groot Duitsclier, doch ook een groot we reldburger. Zijn Werk zal in den Volken bond onvergetelijk blijven. De gehcelc vergadering verhief zich daar op ter ecro van de nagedachtenis van dén overledene van haai zet Ms. Namens de Duitsche delegatie dankte graaf Bernstorff voor de indrukwekkende woorden van den president en verklaarde, dat zijn nagedachtenis niet bètei geëerd kan worden dan door dc voortzetting van het werk der' internationale verzoening. G e n v e, 3 Oct (V.D.) Heden, op den sterfdag van den Duiiselnm staatsman dr. Stresemann, die in den Volkenbond zoon grootc rol gespeeld heeft, vond in de och tenduren in de Evangelische kérk tc Ge neve een herdenkingsdienst plaats, waar aan de geheéle Duitsche delegatie, voorzoo- vor nog te jGqnève aanwezig, de Duitsche gezant, te Bern, dr. Muller, alle Duitsche be ambten bij den Volkenbond, de vertegen woordigers van hoi Duitsche consulaat-ge neraal en de Duitsche kolonie daëlhamcn, evenals sir Eric Drummond, de president van de Volkenbondsvergadering Titulescu, vertegenwoordigers van dc Ilongaarsche, Fr arische en Óostenrijksche delegaties als mede andere vooraanstaande persoonlijkhe den. Londen, 3 Oct. ('II.N.) President Hoover heeft ie Cleveland (Ohio) op de jaarlijkschc vergadering fier vcreeniging van Amèri- kaansche bankiers over den cconomischen toestand gesproken. Hij gaf zijn vertrouwen tc kennen, dat een herstel spoedig zal in treden cn weet de tegenwoordige crisis aan overproductie en wilde speculatie.a Toen Iloover zijn redevoering hield, trachtte een menigte van ongeveer 3000 communisten, die door een vrouw werd aangevoerd, de zaal binnen tc dringen, doch werd hierin door dc politie verhinderd. In het geheel werden 75 personen in hechtenis genomen. f 100.- duurder dan de goed koopste Amerikaansche Auto Districts Importeur Telefoon 1210 Amersfoort

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1930 | | pagina 1