HAW
AF lEPSFOOPKCH OMBLAD
Hc.dejagerI
WOLLEN SHAWLS
H| Heerenmodemagazijn
De Verdwenen Delora
Zaterdag 18 October 1930
-DE EEMIANDER'
29e Jaargang No. 94
TWEEDE BLAD
De Zuiderzeesteunwet
Eindstemming Dinsdag a.s.
DE ZAAK TERNEDEN
•"langestraat 19^^
HOEDEN en PETTEN
Kinder- en Daenes-
taschjes
Portemonnaie's
Lijstenmakerij en Kunsthandel
B. RUITENBERG Hzn
Kleeding naar maat
CROQUETSPELEN
Fa. B.
Oud-minister Kan in den
nachttrein
Het publiek iets meer
gerieven
De ontploffing op de
„Stad Zaandam"
Grenswijziging rond den
Haag
Vereeniging van Veur en
Stompwijk
FEUILLETON
Tegemoetkomende houding
van den Minister
Voortgezet wordt dc behandeling van de
wijziging der Zuiderzeesteunwet.
Dc Minister van Waterstaat
licht de nieuwe wijziging toe, volgens
welke bij algemecne bestuursmaatregel
voorschriften zullen worden vastgesteld
omtrent tegemoetkoming wegens waarde
vermindering. Dc minister constateert na
drukkelijk, dat dc regeling het stelsel
handhaaft.
De heer D u y s constateert, dat het stel
sel hierdoor wordt verandert, en vraagt hoe
dc minister zich do regeling denkt.
De heer Heemskerk acht den vrede
geteekend, indien de minister verklaart,
dat schadeloosstelling zal worden onafhan
kelijk gemaakt van hulp bij bedrijfsveran
dering of liquidatie.
De heer Oud meent, dat de hoofdtrek
ken van de regeling niet in een bestuurs
maatregel maar in deze wet moeten wor
den opgenomen.
De heer Do Visser acht niets veran
derd, en beschuldigt de sociaal-democraten
van opportunisme.
De heer Schokking vat dc mededoe-
ling van den minister zoo op, dat <le .alge
meens toestand gehandhaafd wordt, doch
daarin een nieuw element komt, n.l. waar
deverandering, dat zelfstandig zal worden
bezien.
De heer B r a a t vraagt of alle schade zal
worden vergoed, ook aan de nevenbedrij-
ven.
De Minister acht de nieuwe regeling
in een bestuursmaatregel pracüscner dan
in do wet. Op de vraag of de hier bedoelde
pogingen om anderen arbeid te krijgen af
gescheiden van liquidatie aan moeilijk
inperaticf tegemoetkomen kan men cate
gorisch ja antwoorden.
Dc heeren Duymaer van Twist en Duys
trekken hun amendementen in.
Art. 3a., algemeenc bestuursmaatregel,
wordt aangenomen met 91 tegen 2 stem
men.
Het amendement-De Visser, tot uitkec-
ring op 55-jarigen leeftijd, wordt verwor
pen.
Het amendement-De Visser om een rente
loos crediet te verschaffen wordt niet on
dersteund.
Dc heer Duys verdedigt het amende
ment betreffende de credietverleening op
den voet van de landarbeiderswet, welk
amendement spreekt van een rentevergoe
ding van ten koogsten 4
De heer Duymaer van Twist en de mi
nister bestrijden het amendement-D.üys.
De regccring blijft vrij, zegt de minister,
om dc aflossingstermijn langer te bepalen
dan 15 jaar.
Het amcndcment-Duyê wordt verworpen
met 64 tegen 28 stemmen.
De eindstemming over het ontwerp heeft
Dinsdag om 1 uur plaats.
Aan de orde is het vlootontwerp-Deckers.
De heer Brautigara constateert, dat
het ontwerp door het Nederlandsche volk
is ontvangen met verwondering en ontstel
tenis.
De heer Brautigam vervolgt: Iedere
vermeerdering van dc bewapening vermin
dert de kans op vrede. Spr. zet verder uit
een, dat er alleen oen formeel verschil is
tusschcn het ontwerp van 1923 en dit en
dat deze ontwerpen in wezen gelijk zijn.
De minister schat de kosten van dc vloot op
194,2 millioen en spreker stelt dc vraag wat
deze vloot wel zal moeten uitvoeren.
Spr. betoogt uitvoerig, dat dc oorlogs
vloot nooit zal kunnen optreden en dat een
polilievloot veiliger en goedkooper is.
De heer Van Rappard betoogt, dat het
vlootplan niet kan worden vergeleken bij
het ontwerp van 1923. toen do Kamer vast
gelegd werd aan defensie-politiek, hetgeen
thans niet het geval is.
Sprekers fractie zal voorstemmen, omdat
het ontwerp door dc noodzakelijkheid gebo
den is.
Dc vergadering wordt verdaagd.
Afwijzende beschikking van de
Kroon inzake zijn onge
vraag eervol ontslag
Naar cenigen tijd geleden werd medege
deeld is dr. L. J. Terneden te Amsterdam in
beroep bij de Kroon gegaan tegen het raads
besluit waarbij hem, zijnerzijds ongevraagd,
eervol ontslag is verleend als directeur der
gemeente-gasfabrieken. Op dit beroep heeft,
naar het H.bld meldt, de Kroon afwijzend
beschikt, van welke beschikking dr. Terne-
den is in kennis gesteld.
Nu wacht de gewezen gasdirecteur nog
op de beslissing der Wachtgeldcommissic,
wijl hij aanspraak maakt om op wachtgeld
to worden gesteld instede van het gegeven
ontslag met de jaarlijksche toelage, tot aan
zijn pensioengerechtigden leeftijd, van
4000.
Bij het op wachtgeld stellen zou dr. Ter
neden gedurende de eerste twee jaren zijn
volle salaris krijgen en daarna, tot aan zijn
65ste jaar, zeventig procent van de laatst
genoten jaarwedde. Het te nemen besluit
dor wachtgeldcommissic, is voor appellant
dus wel van belang.
DB ROOFOVERVAL TC ALBERGEN
In verband met don te Albergen plaats
gehad hebbende roofoverval, waarbij een
oude landbouwer J. H. te Albergen ernstig
werd verwond, heeft de politie van Tub-
bergen een tweetal personen gearresteerd.
Verschillende gegevens wijzen uit, dat zij
bij den diefstal en overval betrokken wa
ren. Ondanks hunne hardnekkige ontken
ning, zijn zij voorloopig ingesloten. Dc een
is een Duitscher uit Lingen, die pas eenige
weken uit de gevangenis is ontslagen. Deze
zal terecht staan voor de Duitsche Recht
bank, terwijl de tweede vermoedelijke da
der. ccn Nederlander, is ingesloten in het
Huis van Bewaring te Almelo. Verschillen
de voorwerpen en kleedingstukken zijn in
geslag genomen en ter .beschikking gesteld
van dc Justitie.
PRINS HENDRIK.
's-G ravenhage, 17 October. Prinö
Hendrik keert hedenavond naar het Loo
terug.
Z.K.H. is voornemens aanstaanden Maan
dagavond deel te nemen te Amsterdam aan
het diner in het Paviljoen Vondelpark, dat
ter gelegenheid van dc herdenking van het
50-jarig bestaan van de Vrije Universiteit
te Amsterdam zal plaate hebben.
CONGRES VAN TRANSPORTARBEIDERS.
Rotterdam, 16 October. Naar „Vooi-
w a arts" meedeelt zal op Zaterdag 8 No
vembcr alhier een demonstratief congres
worden gehouden door den Centralen Bond
van Transportarbeiders. Doel van dit con
gres is le demonstrcercn voor doorvoering
van den acliturigen arbeidsdag in dc trans
portbedrijven en voor herziening van de
Stuwadoorswet. Het congres wordt in Odeon
alhier gehouden.
KNAAPJE VERDRONKEN.
Roermond, 17 Oct. Gistermiddag is in
de Maas nabij de gemeentelijke los- en
laadplaats le Maasbracht het 5-jarig zoon
tje van den schipper J. Nocart uit Roosen
daal over boord gevallen en voor dc oogen
van zijn vader verdronken.
HET ADRES VOOR
Utrechtschestraat Te). G38
Arnh. weg 32
Tel. 1069
Orgineele kleuretsen in diverse
maten en prijzen.
Een wandversiering, die steeds
voldoet.
Utr. straat 26 - Tel. 243
Demisaisons Najaarssostumcs
VOOR 6 EN 8 PERSONEN
VANAF f 5.50 TOT f 19.75
LANGESTR. 35
TEL. 303
I LANGESI RAAT 26
Per fiets naar de xverkver
schaffing in Friesland
's-Gravenhage, 17 October. Naar wij
vernemen is de oud-minister mr. Kan Don
derdagochtend, vergezeld van den inspec
teur den lieer Meycr de Vries, met den
nachttrein tc Groningen aangekomen, van
waar uit, gedeeltelijk per rijwiel, onder
scheidene werkverschaffingen in Friesland
werden bezocht. Dc oud-minister toonde zich
met den nieuwen nachtdienst bijzonder in
genomen, al meendo hij ook, dat wellicht
tegemoetkoming aan enkele bescheiden
wcnschen ten gerieve van het publiek zou
kunnen strekken.
Een onderhoud met den
gezagvoerder
Rotterdam, 16 October. Hedennacht is
het s.s. Dc Stad Zaandam waarop onlangs
in volle zee oen ontploffing plaats vond, isi
dc Vulcaanhavcn to VJaardingcn terugge
keerd. Kapitein van Gendt heeft ons eenige
details verteld van deze ontploffing. Het
was, zoo zei hij, in den vroegen oentend van
26 September, toen het ongeluk plaats
vond. Er stond een hooge zee en het was
heel slecht weer zoodat wij hard werken
moesten om er een beetje door te komen.
Wij hadden kolen in en bevonden ons
50 mijl ten Zuiden van de Humber, op weg
van Wear naar Bordeaux en Bilbao. Op
eens hoorde ik, juist toen het begon tc sche
meren, een harden knal. Voordat de stuur
man en ik ons konden overtuigen wat cr
gebeurd was werden wij door een regen van
steenkool tegen de verschansing geslagen
Onmiddellijk schoten hooge vlammen uit 't
dek op tot aan do brug toe waarna liet
schip onder hevig gesis in dikke stoomwol
ken werd gehuld. Zooals een kapitein in
dergelijke gevallen automatisch doet heb ik
dc machinetelegraaf op stop gezet. Nauwe-
welijks was dat gedaan of liet personeel
van de stookplaats stoof het dek op omdat
men beneden dreigde te verbranden. Direct
daarna strompelde do tremmer Groen uit
Vlaardingen naar boven. Hij had ontzetten
de brandwonden gekregen over zijn geheclc
lijf, zoodat het eerste wat wij deden was hem
verbinden. Weldra ontdekten wij ook dat
dc stoker Kattcstaart uit Vlaardn.gcn even
eens mankeerde zoodat wij liet ergste vrees
den. Onze vrees wérd bewaarheid, daar K.
even later dood uit dc bunkers naar boven
werd gebracht. Inmiddels was al order ge
geven om dc stoomleiding af te sluiten zoo
dat er geen stoom meer ontsnappen kon. De
machines bleken geen schade te hebben op-
gcloopen; alleen was de machinetelegnTaf
in het ongereede geraakt. Wij hebben di
rect koers gezet naar Grimsby, maar door
het slechte weer duurde het nog een dag
voor dat wij daar aankwamen. Daar is
Groen ter verpleging opgenomen. Ilij maakt
het nu redelijk wel en heeft reeds om Hol
landschc lectuur gevraagd.
Over onze vraag naar de oorzaak kon de
kapitein geen antwoord geven. Hij had, zoo
zei hij, een dergelijke ontploffing slechts
ccn maal meegemaakt cn wel in dc „Park
haven" van de Gebr. van Uden. Maar uit
den aard der zaak wilde hij zich over de
oorzaak van liet ongeluk in het geheel niet
uitlaten.
de kali-kwestie
Van Cauwelaert onverwacht naar
Parijs.
Dc correspondent tc Brussel der N.R.Ct,
meldt:
Le Pcuple bericht, dat mr. Van Cauwe
laert, burgemeester van Antwerpen, onver
wacht naar Parijs is vertrokken. Deze reis
zou verband houden met do kwestio der
kali-verschepingen van do Sociétó Commer
cial© des Potasses d'Alsace over Antwerpen
cn Rotterdam.
De gemeenten Voorburg en Rijswijk
zullen worden opgeheven
Aan het ontwerp van wet tot wijziging
van de grenzen der gemeenten 's-Graven-
hagc, Delft, Wateringen, Nootdorp, Pijn-
acker, Wassenaar, Veur cn Stompwijk en
tot opheffing der gemeenten Voorburg en
Rijswijk, zijn do volgende bijzonderheden
ontleend:
Volgens artikel 1 worden met ingang van
1 Januari 1932 do grenzen der gemeenten
's-Gravenhage, Delft, Wateringen, Noot
dorp, Pijnacker, Wassenaar, Veur en Stomp
wijk gewijzigd als in artikel 2 nader is aan
gegeven cn worden dc gemeenten Voorburg
en Rijswijk opgeheven.
Do wijziging van de grenzen is in artikel
2 uitvoerig omschreven. Een juiste aandui
ding daarvan zou alleen aan de hand van
kaarten mogelijk zijn, zoodat we ons naast
hetgeen uit do memorie van toelichting
blijkt, lot, enkele belangrijke ondcrdeelcn be
perken.
In dc eerste plaats dan blijkt, dat dc
Westvlietvveg die nu tot dc gemeente
Stompwijk behoort bij groot Den Haag zal
worden gevoegd, terwijl bet deel van Voor
burg dat ligt ten Noorden van de spoorlijn
der Z. II. E. S. M. bij Veur zal worden inge
lijfd. Het ligt bovendien in de bedoeling
Veur en Stompwijk zoo spoedig mogelijk tot
één gemeente le vereenigen. Voor dc overige
veranderingen mag naar dc toelichting wor
den verwezen.
De artikelen 3 cn 4 bevatten bepalingen
betreffende dc uitkeoring uit liet gemeente
fonds, terwijl artikel 5 do mogelijkheid
opent voor toekenning van een schadever
goeding aan dc gemeenten Wassenaar cn
Stompwijk. De overige artikelen bevatten in
hoofdzaak bepalingen van administrnlievcn
aard cn voorschritfen die voor de op te hef
fen gemeenten noodig zijn. Artikel 14 geeft
waarborgen voor den burgemeester en dc
ambtenaren van dc op te heffen gemeenten
en zegt o. a. dat aan hen een wachtgeld
wordt toegekend voor den duur van hun
diensttijd, doch ten minste gedurende. 10
jaar.
Nog zijn een aantal bepalingen opgono-
racn omtrent dc belastingheffing; de ver-
gunningon ingevolge dc drankwet cn den
dienstplicht van dc ingezetenen van Voor
burg en Rijswijk.
Artikel 21 zegt, dat dc bestaande plaatse
lijke verordeningen van kracht, blijven, tot
dat deze door andere zijn vervangen.
Gedeputeerde Staten kunnen een of meer
gedeelten van do opgeheven gemeenten aan
wijzen waar hulpsecrctarieen zullen zijn. Op
die secretarieën zullen afzonderlijke bevol
kingsregisters on registers van den burger
lijken stand worden gehouden. Dc verkie
zing van leden van de nieuwe gemeenten
's-Gravenhage, Delft, Veur en Stompwijk,
geschiedt uiterlijk 7 Februari 1932.
De nieuw gekozen raden houden hun
eerste vergadering op den eersten Dinsdag
van Mei 1932.
Niets maakt ons zoo groot als een grootc
Brnart.
A. DE MUSSET.
Door E. PHILLIPS OPPENHEIM.
Geautoriseerde vertaling van
Mr. G. KELLER.
4
HOOFDSTUK III.
Ik vond tijdens den korten rit Louis on
gewoon zwijgzaam. Eenige malen maakte
ik een losse opmerking, een paar keer be
proefde ik van hem lo vernemen, naar
welk soort van inrichting wij op weg wa
ren, doch hij antwoordde mij ternauwer
nood met een enkel woord Ik was mij in-
tusschen bewust, dat er een bijna onmerk
bare maar niet te miskennen verandering
was gekomen in zijn wijze van doen. Tot op
het oogenblik, dat hij het denkbeeld vai^
dit tochtje opwierp, was hij steeds de
vriendelijke, welgemanierde ondergeschikte,
die voor een oogenblik door een zijner
cliënten als gelijke werd beschouwd en die
er wel voor paste misbruik to maken van
zijn positie.
Louis was mailre d'hotel van een der
beste restaurants van Londen. Ik was oud
officier der cavalerie, broeder van den graaf
van Welmington, met een bescheiden in
komen cn een nog bescheidener opvatting,
hoe het to besteden. Louis was de bediende
en ik de heer. Het had mij behaagd hem
voor een korten tijd als mijn metgezel te
beschouwen en zijn optreden was een vol
ledige erkenning van onzo verhouding. Maar
nu scheen er verandering te zijn gekomen.
Louis was meer een heer cn minder een
kellner geworden. Hij keek ernstiger dan te
\orcn cn zekere bezorgdheid sprak er uit
zijn blikken Mijn enkele opmerkingen be
antwoordde hij beleefd maar kort. Blijkbaar
dacht hij aan wat anders. Met leek wel als
of hij om een of andere onnaspeurlijke re
den berouw gevoelde over zijn voorstel.
„Iloor eens Louis", merkte ik op, „je
schijnt een beetje er mee verlegen te zit
ten orn mij mee te nemen. Misschien zijn
ze niet op vreemdelingen gesteld. Ik ben
cr werkelijk niet zoo erg op gebrand en
ik vrees bovendien geen bijzonder pret
tig gezelschap voor anderen te zijn. Laat ik
daarom maar hier uitstappen cn zelf ver
der gaan. Ik kan me best in mijn eentje
amuseeren in een of ander afgelegen res
taurant tot ik lust krijg om naar huis te
gaan."
Louis keerde zich naar mij toe en keek
r.iij aan. Een oogenblik dacht ik dat hij
mijn aanbod zou aannemen. Hij opende den
mond doch zei niets. 1-Iij wierp een blik in
cie duistere straat en keek mij toen weer in
het gelaat. Ik begreep nu, dat hij tot een
besluit was gekomen. Hij was weer zich
zelf geworden.
„Mijnheer Rotherby", zeide hij, ..zoo ik
een oogenblik mocht geaarzeld hebben, dan
het om uwentwil. U is een heer van aan
zienlijken stand. Misschien hoeft u er later
het land over. dat u tn een dergelijke in
richting is geweest, of dat u zich met der
gelijk gezelschap heeft ingelaten."
Ik klopte hem geruststellend op den
schouder en antwoorde: -L
„Beste Louis, maak je daarover maar niet
bezorgd. Er zit iets van een avontuurjager,
van een Bohémien in mij Niemand ter we
reld heeft mijn zorgen noodig en ik doe wat
rne lust. Kan je me wat meer mcdedeelcn
omtrent dat geheimzinnige café?"
„Och, daar valt zoo weinig van te vertel
len", antwoordde Louis. „Maar één ding wil
ik u wel voorspellen, u zal zich teleurge
steld gevoelen. Er is geen muziek en cr
wordt niet gedanst. liet ecnigo belangwek
kende^ dat er valt op te merken, zijn de
mcnschen die er'komcn cn hun levenswijze.
Het is best mogelijk, dat u geen onderscheid
ziet tusschon hen cn de anderen."
„Maar er is toch wel een onderscheid
Louis?"
„Heb geduld, dan kunt u zelf oordeelen."
De auto stopte voor een zeer eenvoudig
cafc in een zijstraat, die op den boulevard
uitliep. Louis liet den chauffeur vertrekken
cn keek een paar maal links en rechts. Zijn
omzichtigheid leek me tamelijk overbodig,
want de straat was 6lechts karig verlicht
cn er viel geen sterveling te bespeuren.
Daarop ging bij "t café binnen, mij wenken
de hem te volgen.
„Kijk niet te veel rond", fluisterde hij mij
toe, „er komen hier heel wat luidjes, die
liever niet in den kijker loopen."
Mijn eerste indruk van de inrichting was
ccn gevoel van teleurstelling. Mijn vertrou
wen in Louis begon te wankelen. Op stuk
van zaken leek mij het einde van onze nach
telijke expeditie alledaagsch genoeg, ik was
eenvoudig terecht gekomen in een dier in
richtingen, waarover de op klanten beluste
gidsen van den boulevard met ingehouden
adem spreken en welke men alleen wan
neer men nog zeer jong is interessant kan
inden, zij het ook slechts voor een oogen
blik. De gelijkstraatsche verdieping van het
café welke wij doorliepen, leek op duizend
andere café's in alle deelcn van Parijs. De
vloer was met zand bestrooid, dc bezoekers
waren van geringen stand ruw uitziende
kerels, die bier dronken of van een bittertje
genoten, vrouwen waarvan een instinctma
tig een anderen kant uitkeek en waarvan
het schrille gelach niets muzikaals had. Het
was alles zeer laag bij den grond cn het
boezemde mij niet de minste belangstelling
in. Maar Louis ging mij voor door een
draaideur naar een trap cn baande zich
vervolgens een weg door een paar gordij
nen. Hij bereikte door een korte gang een
andere deur, waarop hij met zijn vuist zacht
klopte. Ze werd onmiddellijk geopend en
een portier koek ons met flegmatieken blik
uan. Hij droeg het gebruikelijke uniform,
maar was zoo forsch van gestalte als ik
misschien nog nooit had gezien.
„Er zijn in het restaurant geen tafeltjes
meer vrij, monsieur", zei hij dadelijk. „Er is
volstrekt geen plaats meer."
Louis keek hem een oogenblik kaira aan.
Hoewel ik niets er van kon bemerken, leek
het rnij toch dat er een of ander teeacn
lusschen hen werd gewisseld. In ieder ge
val sloeg de portier, zonder verder een
woord te zeggen, aan en ging een paar pas
sen achteruit
„Maar uw vriend, monsieur?" vroeg hij
zacht.
„Dat komt in orde", antwoordde Louis
zacht: „We zullen dat met monsieur Carvin
wel klaarspelen."
Wij stonden op een soort van portaal,
maar op dat oogenblik werd een deur in de
verte geopend en kon men licht zien cn
geroezemoes van stemmen hooren. Eon man
verscheen uit het vertrek cn kwam met
snelle schreden op ons af. Het wa6 een heer
van middelbare lengte, gekleed in eon ge
woon wandelcostuum, met, een zwarte das,
waarop een diamanten doekspeld prijkte.
Hij had dikke lippen, een tanige snor en
een zijner oogen loensde. Hij stak Louis
beide handen toe, uitroepende:
„Mijn boste Louis, het doet me genoegen
je weer eens te zien!"
Louis nam hem ter zijde en zij voerden
enkele oogcnblikkcn een fluisterend ge
sprek. Een paar maal keek de eigenaar van
het restaurant want daarvoor hield ik
hem in mijn richting cn ik was vrijwel
overtuigd, dat ik het onderwerp van hun
gesprek uitmaakte. Toen zij klaar waren
gaf Louis mij een wenk cn wij gingen alle
drie naar de deur, met Louis in liet midden.
,-Dit is", zeide hij mij, „monsieur Carvin,
den directeur van het café des Deux Eping-
ic-s. Hij heeft mij uitgelegd hoe moeilijk het
is om zelfs maar een hoekje in zijn restau
rant onbezet te vinden, maar hij zal pro-
beeren een tafeltje voor ons vrij te maken;"
(Wordt vervolgd).
VROOM DREESMANN
Langcstraat.
Tijdens onze Huishoudweek
Speciale prijzen.
Salongarnituur, bestaande uit 2
crapeauds en 4 stoelen f 120.—.