Spaart timm
PIEKTE SIGARETTEN
eoupom
HET RADIO-DISTRIBUTIE-VRAAGSTUK
Geslaagde avond van
Het Nut
Felle rede van den V.A.R.A.-
voorzitter
voor uw St Nicolaas
en Kerstcadeaux
mCfo De hoogste kwaliteit in
sigaretten en cadeaux
BON (te posten in open enveloppe, porto I J cent).
SI ADSNIEUWS.
Het particulier initiatief als schans
dalige uitbuiting der arbeU
dersklasse aangeduid
N.C.R.V.-afdeeiing beinvloed door
haar H.B.
Gisteravond liad in „de Valk'' een druk
bezochte bijeenkomst plaats, uitgeschreven
door de plaatselijke afdceling van de
V(ereeniging) van A(rlysiders) R(adio)
A(mateurs), in verband met de kwestie der
gemeentelijke radiodistributie, die in on
zen gemer nteraad naar aanleiding van de
adressen der N.C.R.V., K.R.O. en V.A.R.A.
in zake do concessieN.V. Amersfoortsche
Radio Centrale, aan de orde is geweest.
Do voorzitter van het hoofdbestuur der
V.A.R.A., de heer A. de Vries, uit Hil
versum, was bereid gevonden liet onder
werp: „Het vraagstuk der Radio-distribu
tie door Overheidslichamen" te behandelen
en daarbij den gang van zaken te dezer
stede nader te belichten.
Met een inleidend woord van den voor
zitter der plaatselijk organisatie, den heer
G. A. van M c c h e 1 c n, waarin dezo do aan
wezigen welkom heette en meende tc mo
gen constateeren, dat de groote belangstel
ling den algcmecnen toestand der V.A.R.A.
ten goede zou komen, werd do bijeenkomst
geopend. Liever had de plaatselijke afdee-
ling dezo vergadering tezamen met N.G
R.V. en K.R.O. belegd, doch er waron om
standigheden, die deze mogelijkheid belet
hebben. Spreker goeft dan een overzicht
van 't verloop dor radio-kwestie in onze stad
dio den lezers reeds bekend kan worden
geacht. De vergadering is bedoeld als «en
steun voor het adres aan Gedeputeerde
Staten en tot vergrooting van het aantal
V.A.ll.A.-leden.
De heer de Vries verkrijgt dan het woord
en verklaart, dat hij gaarne do uitnoodi-
ging heeft aanvaard, tot het vervullen van
een spreekbeurt. Waarom, vergaderden,
zijn wij leden van de V.A.R.A, vraagt spre
ker. Overal waar mon radio-distributio kan
bovorderen, wordt dit gedaan. Waar uitge
sloten is dat do gemeente het doot, wil men
ook wel sympathiek staan tegonovcr de
particuliere exploitatie. Het liefst zou spro
ker een eigen toestel willen hebben, doch
daarvoor is geld noodig. liet is nu jjuist
de arbeidersklasse, die over te weinig con
tanten slechts kan beschikken om een der
gelijke aanschaffing te bewerkstelligen. De
arbeiders hebben nog met te veel moeilijk
heden te kampen om zich een eigen radio
toestel te kunnen aanschaffen. Toch heeft
de radio een groote cultureele waarde en
daarom moet elke poging tot radio-distri
butie gesteund worden.
Er is echter een omstandigheid, die den
voorkeur geeft aan do centrales. Bezitters
van eigen toestellen hebben toch maar al
te vaak te kampen met allerlei storingen.
Al heft de steeds voortschrijdende techniek
deze storingen meer en meer op, toch zijn
deze op dit moment nog lang niet opgehe
ven en dus ook daarom moet dc distributie
worden voorgestaan.
Spreker komt thns op een algemeen prin
cipieel beginsel.
De bestuurders van de N.C.R.V. hier ter
stede hebben zeker wel geweten, dat zij bij
de besprekingen met do V.A.R.A. zich op
het teiTcin dor gemeentelijke distributie
zouden begeven. In dit verband kan do
steun der Katholieken worden toegejuicht.
Men schermt nu altijd wel met het parti
culiere initiatief, waardoor de productiekos
ten laag gehouden zouden kunnen worden,
maar men dient te weten, dat dit gepaard
gaat met een schandalige uitbuiting der ar
beidersklasse (Applaus.) Het systeem bc-
teekent een absolute verwaarloozing van de
arbeidersklasse.
Daartegenover staan de Overheidsbedrijven,
waarin dc werklieden een rechtspositie be
zitten. Men hoeft daar tenminste ook niet
met de pet in dc hand tc staan en men krijgt
later een pensioentje om van te leven en is
niet meer aan de genade overgeleverd.
Spreker zou dc menschn willen advisecrcn
om te helpen, dat dc Overheid in veel sterker
mate in het particulier initiatief zou ingrij
pon kunnen.
Er zit een andere kant aan het vraagstuk.
De minister heeft den uitdrukkelijker wil
dat in iedere gemeente maar vanuit één
punt radio-distributie verzorgd mag worden.
Er kan dus slechts één particulier zijn, dio
dat doet of dc gemeente. Dan dient men ook
eens aan de winst tc donken. Spreker meent,
dat dc gemeente hot in liet belang van zijn
onderdanen zou moeten doen. Niet om zelf
zoo'n groote winst tc gaan maken, maar
jmdat de particulier bet slecbts doen zal
om winst te maken. Want zou deze moge
lijkheid voor hem niet bestaanbaar zijn, dan
was hij wel gauw bereid de zaak aan do
Overheid over to dragen, liet is dus oen be
lang voor dc gemeenteleden z If om dc radio-
distributie in handen van dc gemeente tc
leggen. Er zijn reeds tal van monopolistische
bedrijven, zooals gas, electriciteit, enz. die
reeds in handen van de Overheid zijn. Waar
om zou die radio-distributie, die toch ook in
«'én hand moet wezen, nu niet, naast gas en
c'cctricitcit, ook in handen van de gemeente
kunnen komen?
Mocht er bij dc Overheid nog ecnigc winst
gemaakt worden, dan zou daardoor de prijs
der aansluiting verlaagd kunnen worden en
zou daardoor tevens het peil van dc uitzen
ding verhoogd kunnen worden. Radio-distri
butie zou zoo goed met dc andere bedrijven
samen kunnen gaan en daardoor goedkoo
pere exploitatie toelaten dan thans in een af
zonderlijk particulier bedrijf.
Een groot nadeel van het particuliere be
drijf is ook nog, dat vrijwel alle radio-dis
tributies, zooals deze thans zoo vw.l nog
voorkomen, onvoldoende zijn. Ook dat zou
natuurlijk bij de gemeente-exploitatie veel
beter kunnen zijn: de uitzendingen zouden
veel beter doorkomen.
Dc heer de Vries wijdt dan nog eenigc
oogenblikken zijn aandacht aan do plaatse
lijke kwestie. Spreker heeft zich met ver
wondering afgevraagd hoe het mogelijk is,
dat de Christelijken hebben meegewerkt aan
de mogelijke totstandkoming van een Over
heidsbedrijf, want daar zijn zo toch altijd
principicele tegenstanders van, tenzij het
betroft de aanschaffing van oorlogsmoord-
werktuigen Want daar zijn zc juist groote
voorstanders van! (A p p 1 a u s).
Uit de adressen is trouwens gebleken, dat
do N.C.R.V. vóór gemcentclijko distributie
was. Nu is dc handteekening teruggenomen,
doch dit kan alleen wanneer een afspraak
onrechtmatig teniet was gedaan. Doch dit Is
hier geenszins gebeurd, want zij hebben het
adres precies gelijkluidend onder dc oogen
gehad.
Spreker bcrritiscert dan op scherpe wijze
hun houding tegenover de mede-onderteekc-
naars en tegonover lvot vraagstuk van de
gemeentelijke radio-distributie. Sprokor weet
dan ook met groote beslistheid to zeggon,
dat do N.C.R.V. op bevel van hot hoofdbe
stuur dc handteekening heelt teruggeno
men.
Dc lieer de Vries besluit dit gedeelte van
zijn rede met een opwekking tot de aanwe
zigen om zicli aan te sluiten bij dc V.A.R.A,
die a s. Zaterdag, bij de publicatie der cijfers,
zeker meer dan 100000 leden zal tellen.
Spreker wijdt Aan nog eenigc woorden aan
dc positie der V.A.R.A. in dc maatschappij.
Dc VA..R.A. is bij besluit van 15 Mei j.l
rcclit gedaan. Direct daarna kreeg men gioo-
tc protestvergaderingen van do A.V.R.O.,
waarbij men tegenover minister Roymer per
soonlijk onbehoorlijk opgetreden is. Geen en
kele omroepveroeniging heeft zich verheugd
over de besnoeiing van den zendtijd voor dc
A.V.R.O. In dezen tijd hebben N.C.R.V. en
K.R.O. aan dc zijde \an de V.A.R.A. gestaan
on toch is spreker overtuigd, dat dezo heide
aanhangers zich geenszins verheugd zullen
hebben in deze V.A.R A.-overwtnning Allo
burgelijko bladen, die de z.g. „neutraliteit'
voorstaan en niet keikclijk zijn, hebben zich
in werkelijkheid als aanhangers van dc
A.V.R.O. doen kennen, is dc mecnlng van
den lieer dc Vrios. Met dezen steun vroeg do
A.V.R.O. een lieclc week zondtijd op den
bosten omroepgolf. Door den steun der
Christelijke omrocpvercenlgingcn heeft men
toen een viercrudcoling van den zendtijd we
ten tc krijgen. Het ging toch niet langer aan
om dc V.A.R.A. met acht uren zendtijd heen
te zenden. De A.V.R.O. beriep zich op hislo-
rischo rechten, doch als daar de arbeiders re
kening mee wilden houden, dan kon de SD.
A. P.-actio wol staken. Er is geen sprake go-
wecst van historische rechten, maar-was dit
wel het geval geweest dan zouden de vroege
re rechten thans onrecht geworden zijn. Zelfs
in de toekomst hoeft men nog geen zeker
hcid van dit rechtsbezit. Spreker betreurt
het, dat er nog altijd arbeiders gevonden
worden, dio nog geloof hechten aan dc A.V.
R.O.-meening, dat zij te lijden hebben gehad
van een „roofaanval", waardoor die arbeiders
zich nog steeds niet hebben aangesloten bij
V.AJï.A K.R.O. of N.C.R.V,
Aan de hand van cijfers wijst spreker er
op, dat de A.V R.O. absoluut seen aanspraak
op meer zendtijd kan maken dan welke an
dere omrocpvcreeniging ook.
Waarom het verzet dan zoo groot is ge
weest? Omdat het de omroepveroeniging der
arbeiders was, die om recht vroeg. En de ar
beiders zijn toch vloor al'c tijden heen reeds
achtergesteld bij do anderen, men donkt
slechts aan het kiesrecht (Applaus).
Op scherpe wijze levert de heer dc Vries
dan nog critiek op de preventieve rad'o-cen-
suur, die een groot schandaal voor ons land
is. De V.A.R.A. za' den strijd tegen deze cen
suur tot het bittere einde blijven voeren. De
vrijheid van het Ncderlandscho volk mag
niet beknot worden, de arbeidersklasse kan
cr slechts de dupe van worden! En toch zien
we, dat dc V.A.R.A., tegen dc verdrukking
in, sterk groeit
Tenslotte besluit spreker zijn rede met een
opwekking tot het steunen van het interna
tionale proletariaat.
Dc voorzitter der plaatselijke afdecliug van
van dc V.A.R.A. sluit daarna dc bijeenkomst
dio o.a. bezocht werd door den heer A. v. d.
Mculen uit Eussum, voorzitter van het dis
trict Airier foort van do V.A.R.A. cn door don
heer Brocks, chef-bureau van dc V.A.R.A.,
net een woord van aank tot den hoer dc
Vries.
Een baschuldiaan Iici
„Araorsfoortsjch Dagblad''
teruggenomen.
In een fel betoog heeft do heer de Vries
verklaard, dat ailc 7 g. „neutrale" bladen die
zich niet op een kerkelijk standpunt stellen,
voorstanders van de A.V.R.O. zijn en dit vaak
heel sterk doen uitkomen. Spreker heeft ge
meend deze opvatting in het bijzonder voor
het „Amersfoortsch Dagblad" aan het licht
te moeten stollen.
Aangezien het geen usance is, dat een ver
slaggever aan dc debatten deelneomt, kon
den wij eerst na afloop der vergadering te
gen deze beschuldiging aan het „Amers
foortsch Dagblad." dat steeds voor Iedere po
litieke richting zijn kolommen openstelt, pro-
testecren. De V.A.R.A.-voorzitter had ge
doeld op de verslagen van do A.V.R.O.-pro
testvergaderingen na 15 Mei j.l., doch wij
konden hem er op wijzen, dat ook de bij
eenkomsten, die do V. A. R. A. na dien*
tijd in den lande hield, in den brecde door
ons blad beschreven werden. Deze verklaring
onzerzijds werd gesteund door een van de
Vries' partijgenooten, den heer D. J. Rekkó,
die uit hoofde van zijn beroep zeer goed over
de waarde onzer verdediging oordeelen kan.
Daarop nam de heer de Vries zijn be
schuldiging aan het „A. D." terug en be
schouwde ons blad dan als „de witte raaf'
der burgerlijke bladen.
Waarmede weer eens bewezen is, dat men
in een felle redevoering heel spoedig den
mond voorbij praten kan!
Pirate Virginia Cigarettes geven u
de hoogste kwaliteit en de groot
ste waarde aan coupons. Kiest uw
St. Nicolaas- en Kerstgeschenken
uit den prachtigen coupon-
cadeaux catalogus, welken wij u
na ontvangst van onderstaanden
bon gratis en franco toezenden.
17, COUPON BIJ 10 SIGARETTEN
PIRATE
Aan PIRATE. AMSTERDAM. Postbus 716
Naam: -
Adra
Stad: -
Zendt mij i.v.p. {gratis nieuwen PlrM# Cadeaus Catalogut i930
Plasliek als muziekuiting uit
paedagogisch standpunt
Demonstratie van mej. Wessels met
haar leerlingen
Wanneer het departemont van 't Nut al
hier écn van do reek» avonden welko ieder
jaar georganisoervl worden, als geslaagd
kan beschouwen, dan i» het toch zeker wel
die van gisteren Een stampvolle Amicilia-
zaal, een uiterst dankbaar publiek cn last
not lenst jeugdige debutanten die een pro
gramma hebben afgewerkt dat veel belooft
voor de toekomst. Mejuffrouw Wessels uit
Jen Ilaag gaf eon demonstratie roet haar
leerlingen rhythmischo dansen, plastiek als
muziekuiting uit paedagogisch standpunt.
liet was geen slechte gedachte van Mej.
Wessels om eerst een kloino uiteenzetting
tc geven; zij heeft begrepen, waaraan het
publiek behoefte heeft cn wat noodig js
om don modernen dans niet te zien gekwa
lificeerd als ren „poppenkast" of „wilden
dans" ZIJ wees er bijv. dat onzo salon-
dansen afkomstig zijn uit do achter
buurten van Chicago!
Het streven nu \an Mej. Wessels Is om
dc ledematen der kinderen „los" te makon,
om het rhythmisch gevoel to ontwikkelen en
om do kinderen levensblijheid to geven. liet
systeem van deze pionierster op het gebied
van den modernen dans is oni dc leerlingen
eerst, zélf hun gevoel te laten uilen en pas
lator indien dit noodig mocht zijn, hun bo-
wegmgen, hun-plastiek te corrigeeren, waar
bij allerminst als einddoel het kweeken van
een danseres wordt gesteld. Bcgonnon
wordt met hot loopon op muziek, waarna de
zeer moeilijke begin-be wogingen volgen.
Iliorbij wordt tevens do aandacht geves
tigd op de oxpressio waarmode oen on ander
wordt uitgevoerd.
Men mag op een avond als dozc geen aan
staande Lcistikow's of Pawlowa's verwach
ten evenmin als een Jodjana, maar wat mon
wèl tc zien gekregen heeft is een elemen
taire ontwikkeling van den dans, waarbij dc
kleinste détails volkomen tot hun roebt
kwamen. Wij vragen ons dan ook af, of
men moer mag verwachten enof men
voor het good leeren begrijpen van den
dans moer knn doen. Zij die tot vóór gister
avond oenigszins sceptisch tegenover den
modernen dans hebben gestaan, zullen na
dezo domouslralio een ander oordeel daar
over lu bben. Dezo. demonstratie heeft hen
duidelijk doen zien het ontstaan van dezen
dans, het antwoord gegeven op hot „waar
om zoo." Wij zagen lioo liet „crescendo" in
den dans werd tot uiting gebracht, hoo do
leerlingen schuchter cn voorzichtig overpin
gen lot liet diminuendo om vervolgens de
uiterst mociiijkc syncopen plastisch,.voor te
stellen. Langzaam kwamen wij tot cto meer
gecomplieoeruo dansbewegingen, tot de
Spaanscho wals en do Franscho gavotte,
dansen waarbij voel gevergd wordt van
temperament en gratie. Voornl do Spnan-
scbu wals werd mot succes gegovon. De uit
voerenden toonden hier op ultnemcndo
wijze, dat men voor een dergclijkon dans
spirit" moet bezitten. Zij zullen tenminste
geen Spnnnsche wals dansen op tango mu
ziek, zoonis wij dit eenlgen tijd geleden zo
gen doen, omdat haar rhythmisch gevoel en
het g lioor zich daartegen zullen verzetten.
Zij dansen, ware van iedere conventie, maar
zooals zij intuïtief voelen dot gedanst moet
wórden bij de gespeelde muziek.
Dc avond bood r.ns voorts ecnige zeer leu
ke nummers, wnarbil eveneens bleek, hoe
't vhvthnisch gevoel bij de leerlingen reeds
ontwikkeld J'P.
Fe;» kwajongensstreek werd on muziek
uitgevoerd, het bekende ..alle eondios zwem
men in het water" werd in nl'o intonatie»
gespeeld on op zeer komische maar niet
minder rhvfhrvMcho wPzo voorgesteld. Het
nubliek beeft dnarblf ook nog rans kunnen
lachen en gezien, dfiit er wM degelijk le
vensblijheid bij het troepjo jeugdige debu
tanten was.
Mei. Wessels. die zich als oen aangename
hondster heeft ontpopt', heeft pnroos trohad.
Z'i hoeft nTs bet ware 'en openbare los rc-
geven. dio mot de grootste belangstelling
••rd povolad.
Wi| hopen den ook dat helmnvond de
zaal van Amicitla wor!erom nob^ol govukl
za! ziln. foroeer waar dit een he'dn Imheids-
vond 's tr>n bat** van ..Do IToTneud0 TTand."
Het succes van gisteren waarborgt reed»
voor een belangrijk deel een goede opkomst
voor hedenavond.
JUBILEUM.
Woensdag 5 November a.s. zal do heer
J. J. Donath, chef do bureau le klasse bij
do Ned. Spoorwegen alhier, den dag her
denken waarop bij voor 40 jaar bij de Ned.
Spoorwegen in dienst trad. Wij vermelden
hierbij nog dat d- Donath gedurende
zijn geheelen diensttijd te dezer stede werk
zaam is geweest.
ESPERANTO OP DE HANDELSSCHOOL.
De lessen in Esperanto zijn dezer dagen
begonnen met 42 leerlingen. Dc school te
dezer stede is do eerste daghandelsschool
in Nederland, waar dit leervak wordt on
derwezen.
In het Buitenland is Esperanto reeds fn
het onderwijs-programma van tal van Han
delsscholen opgenomen.
