Fa. M. A. Ramselaar
BUITENLANOSCH OVERZICHT
HARRY VAN
TUSSENBROEK
DÉ EEMLANDEU
Donderdag 6 November 1930 Uitgave: VALKH0FF Co. Bureau: Arnschemhepoortwal 2a
29e Jaargang No. 1I0
ni S! SB lïl van *~uxe Automobielen
pLtfSfP II tt] tel lil Rfrffiy P0r Dt. Per dag en voor tengere termijnen
l\IIUU1% Garage Molenaar
Amerika's verkiezingen
wijzen op een ommekeer
Vele „natte" candidaten
gekozen
Vargas aanvaardt
het bewind
Merkwasrdige betooging van
Finscke boeren
Mu'ngasontploffing
in Ohio
Weinig hoop op redding
Nog steeds het wassende
water
e;
L. i. LUYCX ZOON
SYRTS0F AFGEZET
AMERSTOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS (Ki J maanden vooi Amersfoort i 2,10 pet maand 1 0.75. per
1 1 weck (tact gratie vcrsekerlag tegen ongelukken* 0.171/*
Btoneaiaod fraoco per post per 3 ocande® I Afsond(rli|ke oummers f OM.
POJniEKENING 47910 X1LEFOON INIERC 519
PRIJS DER AOVERTENTIEN van 1—4 regel» L0> met inbegtlp van een bcwijsnummtt
«unc^u f 0 25 Lte/dad.ghelds advertentie» voor d*
helft van de» prija Klcice AdvertentlCn „KEITJES' b# vooruitbetaling 1—5 rcgala
50 cent, elk» regel «eer 10 cent, driemaal plaatje» C Lr-. Bet»ll!nummer cxtf.s I 0.09
BclangwekLonde verkiezingen
in Amerika. De democraten
doen eon geweldigen sprong
vooruit
Op 4 November hebben in Amerika ver
kiezingen plaats gehad; gekozen moesten
worden 34 senatoren, 431 leden van het Huis
van Afgevaardigden en 32 gouverneurs.
AI dc uitslagen zijn nog niet bekend,
maar de meeste zijn niettemin binnengeko
men. Zij veroorloven reeds' nu dc vaststel
ling, dat de republikeinen, die thans dc re
geringspartij zijn, geducht klop hebben ge
had. Zelfs de grootste optimisten hadden
nooit kunnen denken, dat de democraten
ziilke successen zouden boeken als zij thans
hebben behaald. Het Is zelfs niet uitgcslo
ton, dat zoowel in Senaat als Huis van Af
gevaardigden. waar zij tot dusver ver in
de minderheid waren, de democraten zelfs
over een kleine meerderheid zullen beschik
ken. dank zij het feit. dat zij tientallen ze
tels hebben gewonnen.
Op grond van deze feiten kan dan Qcrk
worden aangenomen, dat in 1932, wanneer
de president moet worden gekozen, dc de
mocraten één der hunnen do hoogste posi
tie in 4^n lande zullen kunnen bezorgen.
De uitslag van den stembusstrijd moet dan
ook worden uitgelegd als een zeer groote
nederlaag van Hoover, zoodat hij feitelijk
niet meer op zijn plaats is als hoofd van d<>
rcgccringspartlj.
Dc economische malaiso. waarvoor ook
het rijke Amerika niet gespaard is geble
ven hot leger der werkloozcn loopt in
de millioenen en neemt nog dagolijks toe
wordt, zooals dat steeds het geval ia, aan
de regecrcnde partij verweten en Hoover's
tegenstanders werpen hem dan ook voor
dc voeten, dat do slechte toestand, waarin
het Amerikaanschc bedrijfsleven zich be
vindt, in 't leven is geroepen door het ave
rechtschc beleid van Hoover, dio wel steeds
fraaie statistieken heeft laten opstellen,
maar door een lichtvaardig optimisme den
ernst der situatie heeft verheimelijkt. Hoo
ver heeft, toen hij de teugels in handen
nam, wel allerlei mooie beloften afgelegd
en gesuggereerd, dat het in zijn vermogen
lag Amerika duurzame welvaart te bezor
gen, maar van al deze toezeggingen is por
slot van rekening niet al te veel terecht
gekomen.
De kwestie van het alcoholverbod heeft
bij 4e jongste Amerikaanschc verkiezingen
eveneens een rol van zeer groote boteéke
nis gespeeld. Do wijze, waarop de drank
wetambtcnar.cn zijn opgetreden, dc enorme
kosten, die aan de toepassing der wet ver
bonden waren, de corruptie, die uit do
drankwetgeving voortvloeide, waren alle
factoren, waardoor de regeering van Hoover
tevens een deel van de sympathie der Amo-
rikaansche bevolking verspeelde.
Merkwaardig is dan ook. dat een onnoe
melijk aantal „nattecandidaten zijn geko
zen, zoodat het niet onwaarschijnlijk is, dat
binnen afzienbaren tijd de drankwetgeving
in de Vcreenigdo Staten radicaal zal wor
den gewijzigd.
Natuurlijk kunnen dc laatste uitslagen
die binnenkomen, nog eenigc wijzigingen
tengevolge hebben, bijvoorbeeld in dezen
zin, dat de republikeinen In het parlement
toch nog de nominale meerderheid behou
den zij het dan op het kantje af maar
dit zou niets aan hun verpletterende neder
laag afdoen.
v-'at de aanwijzing dor nieuwe gouver
neurs betreft, trekt vooral de aandacht de
K~*kic>7inQ: in den staat New York van
den democraat Franklin Roosevelt, die deze
functie al van 1928 af bekleedt. Hij wist
bijna een half milliocn stemmen, een cijfer,
dat tot dusver nog nooit werd bereikt, on
zich te vereenigen. In politieke Amcrikaan-
sche kringen wordt het dan ook aanneme
lijk gcarht, dat Roosevelt, die een geziene
persoonlijkheid is. bij de verkiezingen voor
den bondspresident in 1932 als democra
tisch candidaat zal worden aangewezen.
Hoe dit ook zij: de democraten zijn aan
de winnende hand on hun vooruitgang don
ken zij zoowel aan do economische crisis
en de straffe drankwetmaatrcgelen van
Hoover's regbering. die ondertussi ion be
trekkelijk weinig effect hebben gesorteerd,
als aan de huidige Amerikaanschc douane-
politiek. die in en buiten Amerika ernstige
ontstemming heeft gewekt. Wanneer de de
mocraten dan ook tot een coalitie met c 0
boeren en arbeiders in het parlement be
sluiten, zullen do republikeinen zich in den
vervolge niet meer kunnen handhaven.
MAATREGELEN TEGEN INVOER
VAN RUSSISCH GRAAN.
Luxemburg, 4 November 'V.D.) Do
regcering van hot groothertogdom Luxem
burg heeft een decreet afgekondigd, waar
bij dezelfde beperkende bepalingen tegen
dcD invoer van Russisch graan genomen
worden als door Belgié. getroffen zijn.
.Telei 1211
De democraten hebben belangrijke
successen behaald.
LAN GESTRA AT
Tel. 341
MODERNE TWEEDS.
N c w-Y 0 r k, 4 Nov. (V.D). De verkiczin
gen zijn in het gehcele land over het alge
meen rustig verloopcn Ken zeer groot per
ccntago kiezers heeft zijn stem uitgebracht
In New-York werden wel talrijke pogingen
gedaan om de verkiezingen te storen, doch
deze hadden over het algemeen een on
schuldig karakter.
De eerste uitslagen kunnen Woensdag
morgen verwacht worden.
N 0 w-Y 0 rlc, 5 Nov (H.N.). Do uitslag der
verkiezingen, die gisteren in de Verconig
de Staten voor het Huis \nn afgevaardigden
en een derde van den senaat heeft plaats
gehad, wijst er, voor zoover op het nogen
blik bekend, op, dat de ongunst der tijden
zeer nadeelig voor de op het oogenblik aRn
het bewind zijndo re.pnblikeinscho partij is
geweest. Vannacht om 1 uur waren 214 uit
slagen, dus van ongeveer de helft van het
aantal zetels in het Huis van afgevaardig
den bekend. Gekozen waren toen 92 ropu
blikeinen en 122 democraten, terwijl de
verhouding in het oude Huis 260 republi
keinen cn 1G0 democraten was. Ook liet
prohibitie vraagstuk heeft bij deze verkio
zingen een belangrijke rol gespeeld Do
kentering op dit gebied is zeer duidelijk
merkbaar, want alle „natte'' candidaten
zijn gekozen, onverschillig, tot welke partij
zij behooren. Tegen middernacht deelde «Ie
voorzitter der democratische conventie
mede, dat een meerderheid van de demo
craten in het Huis van afgevaardigden ver
zekerd scheen en ook in den senaat een
aanmerkelijke toeneming van het aantal
democratische senatoren te verwachten
was. Behalve de verkiezingen voor het
Huis van afgevaardigden en den senaat
hadden gisteren ook die van .de gouver
neurs der verschillende sloten plaats Het
meest de aandacht daarbij trok de schitte
rende overwinning van den democratischrn
gouverneur van den staat New-York, die
een meerderheid van ruim 500.000 stem
men verwierf Morrow, de vroegere gezant
Mexico en oud lid van de firma Mor
gan, die zich candidaat voor de republl
keinschc partij voor den senaat had ge
steld, werd met groote meerderheid in New
.Tcrsy gekozen. In Illinois moest do repu
blikcinsche candidate, de millionairin Ruth
MocCormick, het afleggen tegen den vroe-
geren democratischen senator Lewis, die
met het dubbele aantal stemmen van zijn
tegenstandster werd gekozen.
Bloedige botsingen.
N e w Y o r k, 5 Nov. (II.N.) In den staat
Kentucky is het bij de verkiezingen op ver
schcidcne plaatsen tot bloedige botsingen
gekomen. Twee blanken en een neger zijn
doodgeschoten en een vroegere vrcdesrech-
ter ernstig gewond. In Wisconsin is de
jongste zoon van wijlen senator Lalollotte
met groote meerderheid tot republikeinsch
goeverneur gekozen. In Kansas dreigt een
nederlaag voor senator Allen, een intiemen
partijvriend van president Hoover.
New-York, 5 Nov. (V. D.) Dc gouver
neursverkiezing in den staat Xqw-York is
een groote overwinning geworden voor den
huidigen gouverneur Franklin Roosevelt en
de grootste overwinning, die dc dcmocra
tische partij in langen tijd heeft behaald. In
54-67 districten van de 8397 districten kreeg
Roosevelt een meerderheid cn behaalde in
totaal 1.260,691 stemmen, terwijl zijn tegen-
candidaat. de republikein Charles Tuttle,
699,954 stemmen behaalde.
ZOMMENFABRIEK TE DELHI ONTDEKT.
Delhi, 4 Nov. De politie hoeft hier een
bommenfabrick ontdekt. Zij legde beslag
op een geweer, een revolver, vier manden
met chemische stoffen o.a. picrlnczuur. Vier
personen werden aangehouden.
DE EUROPEESCHE REIS VAN
HARRISON.
Besprekingen over hot vraag
stuk der oorlogsschulden.
Londen, 5 Nov. (V.D) D- New-York
sche correspondent van de News Chronicle
verneemt, dal Harrison, de gouverneur van
de New Yorksche Federal Reserve Bank,
naar Europa komt met een plan betreffen
de uitstel van een deel der echuldenbeta
llngen. Dc voorgenomon conferentie U
New-York |s niet doorgeguan. omdat ver
schillende Europcesche regeeringen en ook
het Amerikaanschc departement van de
schatkist er bezwaar tegen hadJen. Onder
dezeomstandigheden heeft Harrison zich
bereid verklaard tijdens zUn bezoek aan
Europa besprekingen te voeren over de
herstelkwcstie, de schulden en de goud
standaard. Het AmcriUaansche departement
van dc schatkist verklaart gaheel buiten
de door Harrison te votrm besprekingen
tt staan, doch in welingelichte kringon kan
men zich nauwelijks indenken, dat Harri
son academische besprekingen zou komen
voeren, wanneer hij niel vooraf ovcnog
met regeeringskringen had genad.
Veelbelovend programma
openbaar gemaakt.
Rio de Janeiro, 4 Nov. Vargas heeft
bij het aanvaarden
van het bewind he
llen zijn programma
uiteengezet. Straf
zal worden kwijt
gescholden aan hen.
die sinds 1922 we
guns revolutionaire
vergrijpen veroor-
loèld zijn. Gestreefd
zal worden naar
erheffing van Je
moraal en de bur
gerdeugden, terwijl
het onderwijs, voor
al het vakondorwijs
zal worden --bevor
derd.
Instelling van een
raadgevend lichaam
VAP.GAS.
naast de regcering staat tevens op het pro
gramma, terwijl een commissie in het leven
zal worden geroepen voor het onderzoek
van de bestuursmothoden der vroegere re
geeringen. Voorts worden reorganisatie van
leger en vloot, overeenkomstig de behoef
ten des lands en herziening van het belas
tingstelsel aangekondigd. Zuinigheid in het
openbaar bestuur cn de aanleg van spoor-
cn tramwegen zullen bovendien worden be
vorderd.
De invrijheidsstëlling van een
gearresteerde geëischt.
Helsingfors, 5 Nov. (V.D). Groot op
zien heeft in geheel Finland gewekt een op
marsch van boeren in het provinciestadje
Forssa in de provincie Tavastland. Gister-
midag verschenen plotseling voor het po
liticbureau te Forssa meer dan 100 auto's
met ruim 400 personen er in, die de invrij
heidstclling eischen van 'n zekeren Zondag
j.L gearresteerden Markkula, die beschul
digd wordt van moord op den communist
Holm, die in den nacht van 4 Juli orn het
leven werd gebracht. Do toestand te Forssa
werd dreigend, toen don geheelen middag
nieuwe auto's met boeren dc stad binnen
kwamen, zoodat tegen den avond in totaal
?00 auto's in Forssa stonden opgesteld. Na
lange onderhandelingen van den gouve-
ncur en den districtscommissaris met dc
leiders der boeren konden dezen ertoe wor
den overgehaald rustig naar huis terug te
koeren. Forssa ligt ruim 100 K.M. ten N.W
van Helsingfors.
Er werden 140 personen
ingesloten
New-York, 5 Nov. iV D.) In een kolen
mijn bij Millfield in den staal Ohio heeft
heden een hevige ontplof firm plaats gehad
Dc explosie had ongeveer 60 Meter onder
de oppervlakte plaats in een schacht, wn ïr-
in '300 mijnwerker bezig waren. Een 170-tal ar
beiders kon ongedeerd 'n veiligheid ge
bracht worden, terwijl de overige perso
nen, o.w. zich toevalligerwijze ook de li
recteur der maatschappij en drie leden
van het hoogere personeel bevinden, nog
ingesloten zijn.
De bergingswerkzaamheden worden door
een brand, die onmiddellijk na do mijngas
ontploffing uitbrak, zeer bemoeilijkt.
Weinig hoop op redding.
Voer den ingang van de mijn, te Millfield,
waar een ontpioffing heeft plaats geha 1.
spelen zich hartverscheurende tjóneelen af
Tallooze verwanten van de ingeslotenen
wachten met spanning op de berichten
van de in de mijn afgedaalde reddingsco-
lonnes Het bergingspers mee! heeft met
groote hitte in de groevp t« kampen.
Volgons de laatste berichten zijn er niet
130. maar 140 mijnwerkers ingesloten. Dc
hoop op rédding moet zeer gering zijn.
Bedreigde en doorgebroken
dijken.
DE DIEFSTAL VAN GRONDWETS
OORKONDE.
Men schijnt een spoor te
hebben gevonden.
De Berlijnsche politie is nog niet ver ge
vorderd met haar onderzoek naar den dief
stal der oorkonde van de grondwet van
1S4S, die uit de bibliotheek van den rijks
leg ontvreemd is. De grootste moeilijkheid
is, dat men niet weet, wanneer de diefstal
gepleegd Is cn dat deze misschien wel een
jaar oud is. Een spoor schijnt men echter
toch gevonden te hebben. Het schijnt, dat
een bij de Berlijnsche politie bekond amb
tenaar een tijd geleden, toen men van den
diefstal nog niet wist, de oorkonde bij een
antiquair te koop heeft aangeboden. Deze
man is, toen de diefstal bekend werd, plot
scling uit Berlijn verdwenen en men ver
moedt, dat hij naar het buitenland vertrok
ken is, om daar het stuk aan den man te
brengen-
Brussel, 5 Nov. (V.D). De voortdurende
Uortrcgcns van dc laatste dagen hebben
belangrijken was van de Maas en haar zij
rivieren veroorzaakt. Van Charleroi tot de
ransche grens staan alle stuwdammen in
le Maas reeds onder water. Bij Namen was
het peil van dc Maas vandaag reeds drie
meter boven normaal. De dijken van dc
Schelde worden bewaakt, zoodat men op
illcs voorbereid is.
B r u n s w ij k, 4 Nov. (V.D). Sedert giste
ren zijn de beide plaatsen Reinigen en
Borssum overstroomd door de Oker, dio
ouiten haar oevers is getreden. De nieuwe
dijk is op tal van plaatsen doorgebroken
de verkeersweg naar Beinigen is onderge
loopen. De Ilse is eveneens buiten haar
oevers getreden. Daar de Oker blijft stijgen,
verwacht men, dat de spoordijk tusschcn
Borssum en Ohrum gevaar zal loopen.
N e u s a I z aan de Oder, 4 Nov. De was
van het water neemt sinds heden schrik
barende afmetingen aan. Het waterpeil bc
Iroeg vanochtend te tien uur 5.21 meter
De dijken bij Kusser en Modritz zijn gedeel
telijk ingestort.
De brug over de Oder heeft men Zondag
met zware stcenen belast, teneinde te be
letten, dat zij wordt weggespoeld. Het wa
ter reikt tot aan de brug.
Uit Aufhalt werd heden morgen vroeg
dringend om hulp verzocht. Vijftig brand
weermannen en hulpmanschappcn zijn cr
heen vertrokken, omdat de dijk dreigt door
te breken.
Het water stijgt nog steeds. Vermoedelijk
zal het peil van 1903, ruim vijf en een halve
meter, worden bereikt.
DE JAARDAG DER OVERWINNING.
Rome, 4 Nov. (V.D). In de kerk Santa
Maria degli Angeli te Rome werd heden
achtend een plechtige mis gecelebreerd in
verband met „den jaardag van de Italiaan-
<chc overwinning".
Dc koning en Mussolini, benevens tal van
hooge staatsambtenaren, waren persoonlijk
in dc kerk verschenen. Behalve de vele
burgerlijke cn militaire autoriteiten waren
er ook vertegenwoordigers van de kamers
cn van de oud-strijdersbonden
„AMICITIAMorgenavond 8 aar:
zal zjjn marionetten dansen doen
vertoonen en zelf met zijn maskers
dansen ailooeren.
Aan den ohvgziELSA N0LTHEN1US
Voor leden Kunstkring 7.-
1Voor niet ledenf2.-
rechten en vestiaire inbegrepen
Plaatsbespreking en kaartverkoop 's mor.
gens 10 uar in Amicitia.
WEERBERICHT
Hoogste Barometerstand:
759.3 te Weenen.
Laagste Barometerstand:
742.1 te Brest.
•Verwachting:
Voor het Noorden zwakke
tot matige, O. wind, licht bo-
woLkt, waarschijnlijk droog,
zclfdo temperatuur. Voor het
Zuiden, matige tot het W.
wellicht toenemende O. wind,
toenemende bewolking met
kans op eenigc regen, iets
zachtr, vooral des nachts.
Langestraat 49-51 Tel. 190
HANDSCHOENEN
Nappa gevoerd f 3,50
Wiet Bootrand f 3,90 en f 4,50
Suede met bontrand en zijden
voering f 6,50.
NO DE POOLSCHE VERKIEZINGEN
NADEREN.
Ernsllgo bullcnsporlgbodon.
Warschft u, 5 Nov. (V.D.) GisturavonJ
trachtte oen tri iep bewapende mannen tij
dens oen verkiezingsvergadering dor natio
naal democratische partij de zaal binnen te
dringen'. Toon dut niet gelukte, schoten zij
met hun revolvers alle ruiten kapot. Toon
dc vergadering was afgeloopcn cn de deel-
rijmers ervan naar huis toe wilden «aan,
wérden sommige hunner door do gewapen
de mannen beschoten. Voleii hunner wer
den ernstig en verscheidene licht gewond
Later op den'avond drong de gewapende
bende het redactiebiireuti van een natio
naal democratisch blad. binnen en verniel
den inventaris van zes bladen Do politie
kwam te iaat ter plaatse om dc daders le
kunnen arrcstecrcn.
IliJ xvas blijkbaar geen
grooie figuur
Wolff meldt uit Moskou, aldus de N.R.Ct,
dat het praosidium van hel uitvoerende co
mité van de federatie Rusland Syrtsof, den
voorzitter van den raad van volkscommis
sarissen, van zijn functie onthoven heeft cn
vervangen door Zoelinof, tot dusver piauis-'
vervangend volkscommissaris. Als in de
meeste gevallen ontbreekt een aanwijzing,
wat de oorzaak van deze persoonswisselL-*
is.
Syrtsof, die bij zijn benoeming vooral op
viel door zijn jeugd (hij is in 1893 geboren),
heeft zijn hoogo ambt nauwelijks een jaar
bekleed. In dien lijd heeft men niet deü
indruk kunnen krijgen, dat hij een gro***»
figuur was. In den strijd binnen dc partij
hoorde men hem niet noemen. Als hij con
rede gehouden had. hoefde men het verslag
niet te lezen met de gedachte, wellicht iets
nieuws to zulcn hooren. Misschien is dat
ook de reden geweest, waarom men hem
nu weer heeft laten vallen.
Syrtsof was aan vak cl ijk bestemd vw>r den
handel, maar terwijl hij aan het Peters-
burgschc Polytechnische Instituut studeer
de raakte hij allengs in de politiek, eerst
in geoorloofde, later in heimelijke organisa
ties. Op het eind van 1913 werd hij lid van
le bolsjewistische partij- Na het uitbreken
van den oorlog werd hij al spoedig gearres
teerd, maar binnon het jaar was hij weer
op vrije voeten cn hervatte den ondergrond-
schcn arbeid, in 1916 werd hij opnieuw aan
gehouden en administratief verbannen. De
Februari-revolutie gaf hem de vrijheid weer.
Dc Octoberrevolutic hielp hij slagen, werk
zaam te Ilostof Als oorlogscommissaris
nam hij doel aan den burgeroorlog. S^-Jert
dien verrichte hij vooral partijarbe-jd cn
op het Oogenblik, dat hij voorzitter van don
raad van volkscommissarissen van dc fede
ratie Rusland werd, was hij secretaris van
het Siberische partij-comité.
BIOSCOOPBRAND.
Zeven dooden.
K o f n o, 5 Nov. (V D.) Naar uit Moskou
gemeld wordt, brak in een b'oscoop in het
dorp Kosakino in Siberië gedurende een
voorstelling brand uit. Do bio*ó)np j<a gn
heel uitgebrand. Naar tot nu toe bekend
is. moeten zeven personen omgekomen
zijn. De oorzaak van den brand is nog
niet bekend.
