CHRYSLER -J* w"ze B BRIEVEN VANEEN! BRABANTSCHEN BOER DE EEMLANDEü 6UITEMDSCH OVERZICHT Buitenland FOR EVER Ga rag® ioieiiaar KER5TGESQMB1 Luvcxan Maandag 22 December 1930 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 29e Jaargang No. 149 HOE DE OBERON TEN ONDER GING Vijftig slachtoffers fortmann en hehenkamp GEEN MIJNWERKERSTA KING ÏN ENGELAND? AANVULLING VAN HET FRANSCHE KABINET DOOR A. A. L. GRAUMANS ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort f2.10. per maand f 0.75, per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.l7l/t» B-jaenland franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513 DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer. elke regel meer f0.25. Ltcfdadigheids-advertentiën voor de helft van den prijs. Kleine Advertentien „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05 i Rykof aan den dijk gezel. Stalin gaat door mcl de zuive ringsactie Kr is reeds bericht, dat Rykof. lid van liet politieke bureau en voorzitter van den raad van volkscommissarissen der sovjet unie eerste minister zouden \n ij op zijn Nederlandsch zeggen van zijn functie is ontheven. Dit is natuurlijk het uitvloeisel der actie ,\au Stalin. Ruslands dictator, die dc laatste tijden een straffe zuiveringsactie toepast en alle personen, die niet zuiver in de leer zijn, d.w.z. niet voor honderd procent Sta- 1 iri's politiek en tactiek als de alléén zalig juakende aanvaarden, uit vooraanstaande functies verwijdert. Lenin's opAolgcr, Rykof, was al sinds ge- ruimen tijd geen persona grata meer fn .de oogêir van Stalin, den tirannieken secrcta- ris-gcfteiaal der communistische partij, die alles naar zijn hand wil zetten rh die op oen systematische w ijze van Rykof vergde, dat hij op een wijze, die niets aan'duide lijkheid te wenschen overliet, openlijk 'te kennen zou geven, dat hij de conimunisti- fchn leer op precies dezelfde wijze opvat als Stalm, die liet monopolie van zuiverheid iu dit opzicht hezit. Aanvankelijk liceft Rykof zeer handig ren klaar getuigenis trachten te ontwijken «•n zich bepaald tot zeer spitsvondige formu le enngen, zoodat men hem even slecht kon grijpen als een gladden aal, maar op den duin nam Stalin hiermee geen genoegen, l.aaistgenoemdc zag en voelde maar al te duidelijk, dat Rykof behoorde tot de opposi tie en nadat hij reeds eerder uit liet politie ke bureau was weggewerkt en hem ook ecu verlof als premier der sovjet-unie werd op gedrongen, volgde nu kort na het hervat ten van zijn functie zijn ontslag. Gndcrlusschen is niet alleen Rykof ten val gebracht, omdat zijn inzichten op ecó nomisch en politiek terrein afweken van die, welke Stalin huldigde, doch ook heeft liet centrale uitvoerende comité 'lomski, Os- s'nski en Dogadof, plaatsvervangende voor zitters van den oppersten cconomischon raad, wier opvattingen wat al te veel aan die van Rykof beantwoordden, over boord gegooid, waardoor nog verder schoon schip is gemaakt. liet ligt voor de hand, dat Stalin Rykof liever niet al tc dicht in de buurt houdt, zocdat mag worden aangenomen, dat liij vandaag of morgen den wenk zal krijgen Moskou tc verlaten. Een nieuwe bestuurs functie zal hem vermoedelijk wel niet op gedragen worden en hei is ook zeer twij felachtig, of Rykof in het buitenland een gozantschapspost zal worden aangeboden, :»l is er sprake van geweest hem als zooda nig naar Angora tc sturen. Over eèn dag of vijf vergadert echter het centrale uitvoerend comité en dan zal er ook wel worden uitgemaakt, wat er met Rykof verder moet gebeuren. Misschien stuurt men hem dan wel naar Zuid-Rus land. Dat ligt heel ver van Moskou. Inmiddels is voor Rykof, die ook door anti-bolsjevvislpn wordt geprezen als een man met ecu eerlijk karakter, dat zeer gunstig afsteekt tegen dat der overige Rus sische politici, ook reeds een opvolger ge vonden in den persoon van Molotof, die be schouwd kan worden als Stalin's rechter hand en tot dusver bestuursfuncties bij de communistische internatioale beeft vervuld; zoodoende zijn er nog nauwer relaties tus- sehen Komintern en 'de Russische regee ring lot stand gebracht, zoodat liet den sovjclauloriteitcn in den vervolge nog moei lijker zal zijn tc loochenen, dat voor de han- dólingcn der Moskouschc internationale het roode gouvernement geen enkele verant woordelijkheid kan aanvaarden. Een geredde geeft een be- schrijving van de ramp. K op enh agen, 20 December (V.D.) Naar thans met vrij groolc zekerheid is geconsta teerd, zijn bij dc scheepsramp te Eaesoc 43 mcnschen omgekomen. Bij de botsing hebben zich ontzei lende too- neelen afgespeeld. De kapitein was op liet oogcnblik van de botsing met vrouw cm kind. Hij zag zijn vrouw in do diepte ver dwijnen, zijn kind kwam in het ijskoude wa ter om het leven. Ten slotte werd de kapitein door zijn broer, den gezagvoeder van dc „Arclurus" gered Een der matrozen van do „Oberon" die door het Engclschc stoomschip Hengist" is opgepikt, gaf van do ramp hot volgende re laas: Wij lagen in onze kooien, toen plotseling een vreeselijke schok weid waargenomen. Op het zelfde oogenblik begon het schip reeds sterke zwenkingen te maken. 11: rende naar het dek en zag dat ons schip aan stuur boordzijde een groot lek had hekomen. Toen de „Oberon" bijna gehe-:l opzij lag. sprongen wij v.vi de bovenste reeling in do diepte. En kele minuten later verdween het schip in de diepte. Twee andere mal rozen hadden een reddin? hooi losgemaakt. Van de acht ter bc- scliiV"king, staande reddingsbooten, kenden slechts twee te water worden gelaten. Wij zwommen langszij een der i och n en worden opgepikt. Rond ons stroomde de brandende olie. Zeer voel passagiers er. matrozen y.i;n In de vlammen omgekomen. Pa stoomboot ..Arclu rus" dio ons geramd In I, ;n don dich ten mist nauwelijks T9 onderscheiden. Van alle kanten hoorden wij om hulp roepen, doch het was ons onmogelijk eon overzicht tc krijgen van hetgeen zich afspeelde. Of hot TELEFOON 1210. Eangestraat 63 - tel. 88 denkt om onze deken reclame 15 korting allen zich aan boord bevindende personen gelukt is uit hun kooien aan dek te komen is te betwijfelen. Alles speelde zich in slechts enkele minuten af. Daar onze reddingsboot lek was geslagen, moesten wij onophoudelijk water scheppen. Ten slotte riepen wij om hulp, toen wij een stoomschip hoorden naderen. Gelukkig wer den wij opgemerkt. Volgèns de laatste berichten, heeft een Zwccdsche vischtreiler twee ledige reddings booten gevonden, van welke de eene den naam „Arcturus" en de andere den naam „Oberon" draagt. De Deensche marine kon nog steeds geen bevel geven met vliegtuigen een onderzoek in te stellen, daar er nog steeds een dichte mist hangt. Men noemt aan, dat nog eönige schip breukelingen- met liun reddingsboeien op zee ronddrijven. Evenwel wordt de hoop op redding van uur tot uur geringer, daar het water ijskoud is. Het is niet bevestigd, dat de Engclschc sportsman „Douglas" bij de ramp om het leven zou zijn gekomen. Een Decnsch bergingsschip heeft twee lijken van opvarenden van dc „Oberon" drijvende gevonden, en aan boord gebracht van de „Arcturus." Eerst in den loop van den nacht zal de „Arcturus" dc «haven van Kr. enliagen binnenloopen. De „Arcturus" te Kopenhagen aangekomen. Kopenhagen, 21 Dec. (V.D.) ïn den afgeloopen nacht is het Finsclie' stoomschip „Arcturus" in dc vrijhaven van Kopenha gen aangekomen. IIet geheelo voorschip i? ingedrukt. Aan boord van liet schip bevin den zich 30 dooden. Zij zullen Dinsdag a.s. door een Finscli scliip, dut uit Engeland komt, gehaald worden cii worden overge bracht naar Finland. De gezagvoerder van do „Arcturus" weigert beslist, aan de pers ecnige mededeelt tig omtrent de botsing niet do „Oberon te doen Hij is diep terneer geslagen. Zijn broer, dc geredde gezagvoer der van de „Oberon'1, vei blijft in de kapi teinshui aan boord van dc „Arcturus." Hij komt niet uit dc kajuit cn wil geen mcn schen ontvangen. Volgens mededeelingen van sommige leden van de bemanning zou hij in zeer overspannen toestand verkcercn; sommigen beweren zelfs, dat zijn geestver mogens geschokt zouden zijn. Bij Goteburg zijn inmiddels drie rcddings- booten komen aandrijven, waarvan twee in het geheel niet gébruikt waren, terw ijl zich in de derde een tasch cn verschillende klee- dingstukken bevonden. „GOUDMAKER" VEROORDEELD. D s s e 1 d o r f, 19 Dcc. (V.D.) Dc z.g. „goudmakerKurschilden is door de recht bank alhier, nadat deze een uur in raad kamer was geweest, wegens het voortgezet misdrijf van bedrog en wegens poging tot bedrog tot één jaar en zes maanden gevan genisstraf v eroordeeld. Beklaagde werd ver oordeeld in de kosten van bet geding, ter wijl dc instrumenten in beslag werden ge nomen. L o n d en, 20 Dcc. Dc vertegenwoordigers der mijnwerkersbondeu der graafschappen Lancaster en Chester hebben niet S20 tegen 1US het voorstel van don nalionalen raad voor de industrie inzake een voorioopig sprcad-overplan aangenomen. Volgons do meening dor bevoogde kringen beteekent dc aanneming van dit plan de op heffing van bet stakyigsgcvaur in de stecn- koolnijverheid, want daardoor is de meerder heid voor bet plan over bet gehccle land verzekerd. Een beroep op hei linksche centrum' Parijs, 20 Dec. Omtrent de vervanging van de afgetreden minister en onderstaats secretarissen cn de benoeming van nieuwe onderstaatssecretarissen op dc nog onbezet tc posten meent dc Ordre tc weten, dal Maandag a.s. zullen worden benoemd: Se- vcstre (linksrcpublikein) tot minister van pensioenen, Stern (linksrepubl.) tot onder staatssecretaris van marine; Tricard Gra veron (links-rep.) tot onderstaatssecretaris van binncnlandsche zaken; Adolphe Cheron f links-radicaal) tot onderstaatssecretaris van lichamelijke opvoeding; Poittevin (radicaal) tot onderstaatssecretaris van landbouw. Volgens den Matin is nog geen beslissing genomen. Steeg zou in elk geval zijn med» werkers uit liet linksche centrum nemen/ om zijn wcnscli naar verzoening le beves tigen. Nader meldt men: P a r ij s, 2 1 De c. (V. D Morgenochtend komt het kabinet-Steeg bijeen orn te voor zien in 'dó vacatures, die zijn ontstaan dooi het aftreden der onderstaatssecretarissen en den minister voor de 'pensioenen. Mén ver moedt tevens, dat er mutaties te verwachten zijn in het ministerie van binncnlandsclie zaken en van marine, en dat zeven of acht functies van ondcrstaatssocretarisse zullen worden bezet of nieuw geschapen. In par lementaire kringen verluidt, dat de huidige minister van binncnlandsclie zaken Leygues weer de portefeuille van marine zal ovei'hó men, terwijl Albert Sarraut minister van oorlog zou worden. Bij dc bezetting der on- dcr-staatsseci-cturiaten zou Steeg wilien prohecrcn, er zooveel mogelijk radical* linkschen bij le betrekken, opdat de grond slag van zijn kabinet verbreed zou kunnen worden. Als onder-staatssccrctavis voor fi nanciën wordt genoemd de huidige rappor teur-generaal van de finaucieéle Kamercom missie, Dc Chappcdelaine. HET GRIEKSCHE KABINET AFGETREDEN Geheele reorganisatie verwacht. Parijs, 21 Dcc. Uit Athene wordt ge meld, dat het Grieksche kabinet afgetreden is. Men verwacht een algeheele reorganisa tie van liet kabinet, waarbij Venizelos minis ter-president zal blijven. WEERBERICHT 1 Ioogste Barometerst ami Laagste Barometerstand: 754.2 te Stockholm. Verwachting: Zwakke tot matige, veran derlijke wind, meest uit Wes telijke richtingen, nevelig tot licht bewolkt, droog, tempe ratuur om het vriespunt tot licht vorst des nachts, over dag weinig verandering in temperatuur. w~:*nP.tricotage „of Kytfna slobhou-Sen Hl hand/choencn nriE R5FOOQT VERKEERSREORGANISATIE TE LONDEN. tonde n, 19 Dec. (V.B.) Teneinde het ver keer in het centrum van Londen eenigszins le ontlasten, heeft het ministerie voor ver keerswezen lieden een besluit uitgevaardigd, waarbij een zone met een straal van IA mijl rondom Charing Cross Station verboden wordt voor autobussen. Aangezien per dag ongeveer 3500 autobussen van buiten Londen naar dc City rijden, beteekent dit tevens dat een volledige wijziging van 't wegennet, althans vat den toegang tot Londen betreft, noodzakelijk zal zijn. Binnen 40 dagen kun nen bezwaren tegen dc regeling worden in gediend. Verwacht wordt, dat de meeste autobusondernemingen tegen de nieuwe re geling zullen protesteeren. DADERS VAN BOMAANSLAGEN GEARRESTEERD. Parijs, 20 Dec. (V.D) Dc politic tc Lyon is er eindelijk in geslaagd den geheimzin- nigen dader van de bomaanslagen tc ar- rcsleeren. Dc gearresteerde wordt van niet minder dan acht aanslagen verdacht, die sinds 1928 hebben plaats gehad. Uhcnbout, 10 December 1930. Menier. Donkere dagen veur Kerssemus. Ik kan me nic méér beugen 'n zonneke gezien te lib,en. gij? 's Middagges om half vier dan gaat d n avond al vallen en krüpt dc nacht de bos- sclieii in. Die drijven daar dan as mach tige zwarte schimmen aan 't end van m'n akkcrlaand. waaruit d'n killen hlaatiwdcn daarnp komt wolken die van de weareld een groot meer mokt. Hooger cn hooger krullen de daarapen do lpcht in; zc plakken.vast aan alles wat ci t n d'n èèrde ?'aat cn as d'n dag ver gaan is in de nevels van d'n miest. as er 'non deksel is gedaan op dc wereld, g'oew omsloten vuult in naauwc ruimte, dan gaat dc miest in druppen van dc boomen tikken teugen dc kille cèrdc ann zn is de weareld \ol van heimelijk gcruisch waar ge stil van worren gaat. Veural deus week was 't erg mee d 11 miest. Ilij hong aan ocw oogharen, hij drupte in ocwcn nek en alles schimde weg in de natte sluiers. 't Was toch zoo triestig, ec! Ijl de natuur, mee de omfloerste lan- têér.iói, was één groot statffhuis r I.nwijd \:n ocw eigen voetstappen wier nog gedempt en verstikt ouder de nat ie dampen die er deur de schepping slier den. Heel de wereld was leeg. Alles leek versmolten, d'n hoogen hemel in. Opgelost in kouwe druppen. Ons meulcntje, ons kerkstorentje, de boomen, ik zag nikske meer as leege onendigheid en wèrmte sloeg deur m'n zielcmcnt, toen 'k dc klinkerkes veur m'n huis weer onder m'n klompen vuuldc. En toen 'k binnenkwam cn in 't laamp- licht zog, de wèrmte van 't rooic potje m'n gezicht opdroogde, gin sluiers veur m'n oogen hongen meer, toen klopte-n-er blijdschap deur m'n ajers. Toen hè 'k de deur goed dichtgedaan en al die trieste kil te, die blinde blaauwtc m'n hiiske uitge sloten. „Taskc koffie?" vroeg Trui cn en alle benaauwénis was weg toen. „Gêre," zee ik, „wa-d-'n weer. wa-d-'n weer daarbuiten, Trui; gc wordt er akelck Aan!' „fa," zee Trui, „d'r hangt 'ncn gemicncn miest in de loclit! En mee da ze de koffie kan van dc plattebuis pakte, gaf zc mijn 'nen brief Aan de schouw, zeggende: „van onzen Dré". 'k Smeet m'n zakske spruiten in d'n hock da'k van 't laand had niee.ge- brocht en vuulclé op dc scIiouav naar m'n brilledoos, tussclicn m'nèn tabakspot en 'l I kruuzofiks. „Trui, zee ik ongeduldig: I .,a\aav is nouw m'ncii bril Aveer'?" „Ge Avit I nooit waar g'oew rommel lot, bier nimt d'n mijnen maar zoolaank,gromde ze en ze graafde onder d'ren rok in d'ren zak waar zooAva vijf kiloows gereedschappen inhangt: 'n beurs, 'nen paternoster, dodx- beelekes, ouavg portretten, 'nen bos sleutels, belastingparnpieren, d'r brilledoos, haar spelden, ouwe brieven, affijn as 'k wa le kort koom 'nen gebogen spijker a-eur m'n pepkc of 'n doos lucifers, dan koom 't ge val veur d'n dag uit dieen „spijkerbak Affijn, 'k zette d'ren bril op wemmen dc- zelfste oogen, en gong 's gezellig bij de kachel zitten mee m'n kornmeke op de plattebuis cn m'n knieën laanks 't Averme potje. Dan vuuldc de rimmeltiek uit oeAV broek trekken. Onderwijl snee Trui de botrammen en vond ni'ncn bril in dc tafellaai, toen ze 't broodmes daaruit nam. ,,IIier sloddervos,"' zee ze en terwijl ik 't briefke van d'n kleinen Dré las, lag ik in m'n verstrooidheid dc doos op dc wcr- me kachel. Trui rook 'm gelukkig net op tijd en paktc-n-'m mee d'ren schort eraf. Wa zc allegaar foeterde, Aveet ik nie, maar d'n kleine Dré schreef:* „Lieve Opa cn Opoe. Ik laat uw wcetcn alsdat ik koinp met dc kersvakantie als ik tenminste mag van Opoe. Zeg uw maar dat ik wel zoet zal zijn tegen haar Opa. Ik zal blij zijn als de vakantie begint, Avant de Neus is heel ver- vclig. CDa's z'nen meester, denk ik). Ik kreeg vandaag driehonderd regels omdat me a\itte muisie uit me zak liep. Hij heeft het bcesic doodgemaak ook. want dc mei den gilden zoo zie je. Flauw hè, Opa. Maar ik koop een niéuw muisie. Opa. Bij ons om t hockic zijn er nog genoegt cn zij kos ten 1 kwartje. Het is wel duur, maar je kun die muisies alles Icere! Uitje, dat nu door de Neus formoord is, zat onder het eten naast me op de vloer en kroop stio- kum op ine knieën, as ik daar wat op lei. As ik 'n meisie was gewees had ik mis- schient Avel gehuild maar nu heb ik Neus gezegd cn daarom kreeg ik 300 regels. Opa, ik schei er af zou uw zeggen, want ik moet aan die regels beginnen. Als ons Truike maar met ink kon schrijven dan kon ze mijn .meehelpen maar een ongeluk komp nooit alleen. Groetend uw kleinzoon Dré III. Ook groetend Opoe. Opa." 't Is toch zo n gastje, oe. Zo'n tiepekc. Wel schijnt ie daarveur meer mee Avitte muizen op tc emincn as mee schoolmeesters, maar allee, me zijn zei vers ok zo gewiest, avr gij? Z'aaden vrager van mijn tien scholen ke- doow kunnen krijgen veur éenen kikkert. „Wa zegde gij van da briefke van onzen kleinen Dré?" vroeg ik aan Trui. Trui schudde d'ren kop cn 'n lachske kieteldc-n-in d'r mondhoeken en toen zee ze: ,,'t is me 'n ding!" Toen las ik d'n brief a an d'n grooten Dré. onzen Rembraandt. Alles gong best; dc drie brakken groeien as kool; LeAvieske goed gezond en de ver verij petènt. En as da ze kwampen mee z'n allen van Kerssemus tot na d'n nu we jaar. Da was 't zonneke op deuz.cn micstigen triesLigen dag. „Is 't niet te druk veur oew Trui?" vroeg ik. Maar Trui keek me over d'ren schouwer aan mee 'n minachting, da'k wel honderd persenten zekerheid had, da- d-ok Trui mee deuze brieven d'ren slinger had. Toen ben 'k opgesprongen, heb de brie- yen weer netjes in 't kocA-ertje gedaan en op d'n schouw gezet en tellekes as 'k daar naar kijk dandan friemelt T 'n zonne straaltje tot in 't klokhuis van m'n ziele- merit cn zie k de 6choone feestdagen a*an d'n Kerst dcurbreken uit do donkere loeh- ten die om ons gedoeikc hangen. „Ruimt, de rommel nouw gaauw af.' i steldê-13-ik na d'n eten veur: ,,'k "ac" spullen van 't opkamerke halen veur 't krib- beke en 't stallcke van 'r Betteljem. Mergen vruüg za 'k 'n dennenbomke uit 't bosch gaan zagen". En Trui ruimde de boel weg, lichtte mijn mee 't olielaampje bij en op de plaank van de klecrenkast sting alles nog netjes zooas ik 't 'n jaar gele jen had weg gezet. „Breng nouw mergen uit dc stad kèènsen mee," commandeerde Trui. „ge wit wel, die schoon geribbelde in alderleic kleuren en wa gerei veur d'n boom." En zoow, amico, zitten me hier, na d'n brief van dc twee Dré jen, al dik op in d'n Kerssemi* Ja, jonk, sclioo.ile dagen zullen 't weer worren, die leste van 't jaar. Dagen van knappende worstenbrood, van vette rollades cn gezelligheid. Dagen van diep genot. 11 ah! 'k Hour de klokskes al kleppen en luien, t Fiest zit al in de locli- len. 'k Zie ons allegaar al gaan over d'n donkeren weg in de nachtelijke kouw op 't Kerkbke aan. 'k Zie ons al thuiskomen, in d'n düster nog. Dc kerskes braanden, de koffie ruuk ik ol maar veural: 'k vuul d'n kleinen Dré al aan m nen nek hangen en zie 't fiest van Kerstmus stralen in z'n sterrenogskes, vol as ie is van 't geluk Aveer hier tc zijn op d'n builen in Gods' schoone natuur; in dc bosschen. waar z'n stemmeke teugen dc boomen klotst; z'n stappen dof botsen in dc harden naaldengrond. Amico. 't worren schoone dagen en uit d'n grond a*an men haart roep ik oew toe, ok namens Trui: „Zalig Kcrstficst!" 'k Schei d'r af. Keb 't ineens zoo druk gekregen ce! Veul groeten van Trui en as altij gin horke minder van oewen toet a voe DRÉ.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1930 | | pagina 1