Groote Uitverkoop KERSTREDE VAN DEN HEER ALBARDA A. H. van NIEUW KERK DE GEVOLGEN VAN DEN WERELDOORLOG Sympathie voor de Indische nationalisten ONDER COMMUNISTEN ZWARE STRAFFEN OPGELEGD EEN STOOMGEMAAL IN BRAND Het machinegebouw verwoest GOED AFGEL00PEN Een kranig chauffeur Havik 41 - Tel. 292 BeekensteinschelaanBeekstraat TeS. 543 HUMORHÖtftJE tem Het socialisme geen nevelig droom beeld, doch doel van actueele politiek Amsterdam, 25 Dec. Evenals vorige jaren had de Federatie Amsterdam der S. D. A. P. op Eersten Kerstdag een groote vergadering belegd in het Concertgebouw, waar het woord zou worden gevoerd dooi den partijleider, den heer J. W. Albarda. De aandrang van belangstellenden was zoo groot, dAt een tweede vergadering moest worden belegd in „Bcllevue", waar het woord werd gevoerd door het Tweede Ka merlid den heer E. Kupers, voorzitter van het N. V. V. In zijn openingswoord heette dc voorzit ter der Federatie Amsterdam, do wethou der S. R. de Miranda, den heer Albarda on der applaus welkom. Hij wees op den groei der socialistische arbeidersbeweging in Amsterdam en protesteerde, onder luid ap plaus tegen de vonnissen, die geveld waren tegen de leiders der P. N. I. Hij kondigde aan, dat op 4 Januari a.s. dc Federatie Am sterdam dor S. D. A. P. in Theater Tuschinski een protestvergadering tegen deze vonnissen zou beleggen. Vervolgens bespeelde de heer Johan Jong het orgel, waarna het V. A. R. A.-orkest, onder leiding van den heer Hugo de Groot, eenige orkeststukken ten gehoore bracht. Eenigen tijd na dc pauze was het woord aan Ir. J. W. Albarda, die werd ontvan gen met een ovatie, dio overging in een staande gezongen Internationale". Dc heer Albarda wijst op de wijdingsvolle stemming van de laatste dagen van het jaar. Er is een stemming van hoop en ver wachting, ook voor het socialisme. Vier jaren oorlog hebben een chaos achtergela ten. Ernstiger dan nu was de toestand mis schien nog nooit. Een economische crisis als thans liecft men nog nooit gekend. Dit is niet uitsluitend een gevolg van den oor log; het kapitalistische stelsel toonde altijd perioden van inzinking. Maar dat dc crisis zoo hevig is, als nooit te voren, is wel" dege lijk een gevolg van den oorlog. Ook politiek zijn we de gevolgen van den oorlog nog niet te boven. Zwaar druk ken de lasten der overwinnaars op de over wonnenen. Meer dan 10 millioen mannen zijn den dood ingegaan; velen hunner dachten zich te offeren om voor-goed den v rede te vestigen. \Vafc zouden zij gevoelen -als zij wisten, dat-eenige jaren later- do wcrold opnieuw door oorlog wórdt bè- dicigd? We hebben den Volkenbond, Lo carno en het Kelloggpact, maar de bewape- ningswedstrijd gaat voort, heviger dan ooit. De verwildering en verwarring,' die de oorlog, ook in de nationale politiek heel't 0 gebracht, dragen tot het oorlogsgevaar veel bij. Groote groepen jongeren, op wie men zijn hoop had gevestigd, gelooven in het geweld en wenden zich tot de dictatuur, die de dood belcokent van de vrijheid. Maar toch gloeit tusschcn deze donkere tijden een hoopvol licht aan de kirn. Vijftig jaar ge leden is do sociaal-democratie haar strijd begonnen. In dc verte leek dc berg, die dc arbeidersklasse had te beklimmen, laag cn de top makkelijk bereikbaar. Doch toen men nader kwam, zag men, dat de weg moeilijk was en de berg hooger dan men had gedacht. Het socialisme is geen nevelig droombeeld moer, maar het doel van actueele politiek. In Nederland is het vruchtbare parle mentaire werk sedert 1923 niet meer moge lijk. Toch is dc partij met 20.000 leden ge groeid, de pers sterker dan ooit. en het N. V. V. niet ver van de 300.000 leden ver wijderd. Het socialisme groeit bij de arbei dersklasse, omdat het het verschil tusschen de mogelijkheden en de werkelijkheid dui delijk toont. Spr. wees op dc overeenkomst tusschen het einde der 18e eeuw met de uitvinding van de stoommachine en de hui dige periode van rationalisatie en ging uit voerig in op de gevolgen hiervan. Ondanks den overvloed van grondstoffen is er ar moede cn werkloosheid. Ook de mogelijk heid van den vrede bestaat; men beschikt over den Volkenbond, over een arbitrage instituut. Een gewelddadige oplossing van een geschil is niet meer noodzakelijk en de arbeidersklasse wil een zoodanige oplossing niet meer. En ook bij de intellectueele jeugd ontwaken deze begrippen. Zij komen tot de ontdekking, dat hun wetenschap niet is de dienaresse der menschheid, maar de slavin van het kapitaal. Zij gaan het socialisme zien als een zedelijke noodzake lijkheid. Een belangrijke zaak is het ontwaken der Oostersche volken. Maar het besef van eigen menschenwaarde en het verlangen naar vrijheid groeit met tropische snelheid. Ook deze vrijheidsbeweging maakt haar romantische periode door. De Europeesche arbeidersbeweging staat aan de zijde der vrijheidsbeweging, maar zij laat zich niet verleiden om mede te helpen aan het scnep- pen van nieuwe chaos in plaats van orde. De arbeidersklasse zal zich ook niet laten weerhouden door zelfzuchtige overwegingen van eigenbelang. Dat heeft het socialisme de arbeiders geleerd (applaus). De rationa lisatie is voor de arbeiders individueel een ramp en het socialisme strijdt voor dc ver zachting ervan voor de arbeidersc-maar het ziet het groote belang der rationalisatie in Even bij GLASTRA'S vischhandel Utrecht schestr. 40, een paar warme garnalen croquet ten gekocht, heerlijk gesmuld. voor het heil van komende geslachten. Het belang van het individu gaat op in dat. der groep, het belang van de groep in dat der klasse en het belang der klasse in dat der menschheid. Dc Engelsche arbeidersbeweging zit rond om dc tafel met de vertegenwoordigers der Indische- volkeren. Hoe tartend is daarte genover het optreden der Nederlandschc re geering in Indonesië, en het vonnis, dat Soekarno cn de andere leiders der Indische volksbeweging heeft getroffen. Reeds in de ze vergadering moet uiting worden gege ven aan de wanne sympathie met deze lei ders en van de verontwaardiging over het schandelijke vonnis (luid applaus). De chaos en de toenemende bewapening hebben de gedachte doen postvatten, dat de oorlog on vermijdelijk is. Deze noodlottige gedachte moet allereerst bestreden worden. Het is dc taak van allen, die de vrede willen, den oor log onmogelijk te maken. Men heeft hierbij niet direct te denken aan de handelingen, die bij het uitbreken voor of tijdens den oorlog noodig zouden zijn. Het uitbreken zelf van een oorlog moet belet worden door den strijd voor ontwapening. Dc volksmassa moet in beweging gebracht worden als de internationale ontwapeningsconferentie in 1932 bijeenkomt. In den strijd voor den vre de moet men ook zien de actie tegen het fascisme. Dc lieer Albarda wees op dc fas cistische verkiezingsoverwinning in Duitsch land. Maar een rcgeeringsstelsel, dat-elke vrije meeningsuiting onderdrukt, kan niet duurzaam zijn cn bewijst, zijn eigen zwakte. Spr. wekt op om het Matteottifonds, waaruit de strijd tegen liet fascisme wordt gefinan cierd, te versterken. Maar als ondanks alles de oorlog toch uit breekt de vraag, wat de arbeiders dan moeten doen heeft vele congressen bezig ge houden. Wat men spreker bij de debatten in de Tweede Kamer heeft geantwoord komt hierop neer: Wanneer er oorlog komty dan past u slechts dc blinde gehoorzaamheid.. Maar als een regeering den euvelen moed zou hebben zegt spreker om weer iets vrcesclijks, als dc vier jaren, die achter ons liggen, te ontketenen, dan past ons slechts een antwoord: de dappere ongehoorzaam heid (daverend applaus). Voor Nederland is nationale verdediging zelfmoord. De S.D.A.P. verwerpt reecis se dert jaren, do landsverdediging. Hoe kon dan nu, eenige maanden geleden, dit be kende standpunt ccn zoo groote opschud ding veroorzaken? Spr. is ervan overtuigd, dat het groote petitionnement tegen de Vlootwet de directe aanleiding hiertoe was. Deze actie is slechts schijnbaar verloren. Er is uit dit petitionnement gebleken een ontwapeningsmentalitoitr waarop -elke mili taristische vul zal afstuiten. Het was een ernstige uitspraak, die sprc kcr namens de partij in dc Kamer moest doen. Het was geen gemakkelijke uitspraak, zegt spreker, jn&ar hot oogenbiik, waarop ik het heb uitgesproken, was het.gelukkig ste oogenbiik in mijn leven- (daverend-, ap plaus). Het licht begint in deze dagen -terug te keeren cn ook wij gelooven'in hét komende; licht van het socialisme (langdurig applaus). De vergadering rees op cn zong dc Inter nationale. Na een slotwoord, van' .den lieer .De Miran da wordt dc bijeenkomst gesloten. oogenbiik normaal cn wanneer dan een al te krachtige aanvoer van pöldcrwatcr in den komendon tijd achterwege blijft, valt geen ernstig euvel te duchten cn kunnen de drie overige loozingspunten: het gemaal te Halfweg cn de sluizen te Katwijk aan Zee cn Gouda dc uitwatering vlot doen verloopen. Wanneer men met het herstel- werk gereed -is, kan nog niet worden be paald. Zeer snelle uitbreiding van het vuur De doodslag van den venstalmeestev le Hardegarijp Leeuwarden, 24 Dcc. De rechtbank alhier deed heden uitspraak in de zaak te gen den 30-jarigen straatmaker Gosse Dou ma, die terecht heeft gestaan wegens dood slag van den bekenden renstalmeestcr, J. I\. v. d. Veen. fc Hardegarijp gepleegd in den avond van 31 Augustus j.L De officier van justitie had 10 jaar gevangenisstraf gc- eischt De rechtbank veroordeelde hern he den tot 15 jaar gevangenisstraf. Tegen den man, die aan Douma het mes ter beschik king stelde om zij li misdrijf te plegen, den 20-jarigen P. H: luidde do eisch 5 jaar ge vangenisstraf. De rechtbank veroordeelde hem tot 10 jaar gevangenisstraf Een der de de 22-jarige Tjitzo v. d. M., Tic even eens bij dc droeve gebeurtenis tegenwoor dig was en den ter assistentie geroepen veldwachtermishandelde, Werd overeen komstig den eisch-tot 1 jaar en G maanden gevangenisstraf veroordeeld. Een auto door den mist te water gereden Spaarndam, 24 Dcc. Hedenmorgen om streeks tien uur is brand uitgebroken in het stoomgemaal \an het Hoogheemraadschap Riinland to Spaarndam (Gem. Haarlem). De plaatselijke brandweer was spoedig aanwe zig, doch zij kon tegen het vuur weinig uit richten waarom assistentie gevraagd werd van dc Haarlemsche brandweer. Spaarndam ligt op ongeveer 5 K.M. afstand vari Haar lem, zoodat toen dc brandweerspuit uit Haarlem arriveerde, het stoomgemaal bene vens eenige omringende loodsen in lichte laaie stonden. Om half twaalf hedenmorgen duurde de brand nog steeds voort. Omtrent de oorzaak wordt medegedeeld dat een houten zoldering, waar een kachel pijp doorheen liep, tengevolge van het. op stoken van den kachel in brand is geraakt Omtrent den brand in het stóortigemaal wordt nog nader gemeld, dat tengevolge van het vuur het noodig bleek een 2e motor- spuit uit Haarlem te ontbieden. Toen deze arriveerde kon met 8 stralen water worden gegeven. Het vuur werd hier door spoedig minder cn omstreeks 12 uur was het gevaar voor uitbreiding geweken Het machinegebouw cn dc kolenloodsen wa ren toen vrijwel geheel uitgebrand. Voor zoover is na te gaan heeft de stoom machine welke ceh vermogen heeft van 300 P.K. en met 3 ketels werkt, aanzienlijke schade gekregen, zoodat het geruimen tijd kan duren voor het gemaal weer kan wer ken. Het juiste bedrag der schade moet nog worden vastgesteld. Het stoomgemaal is een van.de 4 gemalen, welke een totaal opper vlakte van meer dan 90.000 H.A. in Noord en Zuid-Holland bemalen. Dc 6chade, door den brand in het stoom gemaal te Spaamdarn aangericht, is vrij aanzienlijk. Het machinegebouw is goed deels vernield en do machines zijn voor goed onbruikbaar. Dientengevolge is het stoomgemaal voorloopig buiten werking- i Het boezempeil in den polder is op het l Balkbrug, 24 Dec. Gisteravond is te De Hulst een luxe auto, waarin waren gezoten dc hoeren J. Ph. Backx. burge meester van Nieuw Lceuscn, D. L. Uiten- bógaard, notaris,. J. Schroder, kassier - der Boerenleenbank en W. Nijbocr. directeur dïèr bank, alleh'Avott&tSden-te Nieuw-Less en en de chauffeur-Aidh* den garagehouder Smit uit Zwolle,' wélke aUfo toebehoorde tan den heer Uitenbógaard en werd be stuurd door burgemeester Backx, .tenger volgc van den' niist'in^de'Declemsvaart: ge reden. De auto- -vcrdWeèh - bijna geheel onder de-oppervlakte van J het water, :zqpdat;do m-Zitt'éïfdeft'.in cjrnstig.tévensgevaar verkeer den; De chauffeur, die'achterin was gezeten, slaagde hr echter door het- inslaan der rui ten -irt naar buiten te klimmen, waarna hij ook'do andoren wist té ^bevrijden: -• Met-behulp van omwonenden, ^die.waren t'oegeknèld werden dc drenkelingen on het droge gebracht. Twee der inzittenden, clc heër Schroder en do ch'aulfeur werden licht gewond. Dc auto is 10 ongeveer 1' uur .tics nachts op het dróge gebracht. Dc heeron Uitenbógaard en Backx. wer den per auto naar hüid-vervoerd. Eerstgenoemde cn de chauffeur werden door omwonenden van droge kleeren v oor zien. De anderen keerden le voet huis waarts. De auto was verzekerd DE MINISTER VAN DEFENSIE OP REIS MET „DE WITTE DE WITH". Het vertrek bepaald op 12 Jan. a.s. 's-Grav'enhagc, 24 Dcc. De minister van Defensie is voornemens zich 12 Jan. c.k. in te schepen aan boord van Hs. Ms. torpc- dobootjager „Witte dc With", welk schip onder commando staat \un luitenant ter zee le klasse J. W. A. A. Ilcydt. Dc minister zal een gedeelte van de uitreis van het schip naar Ned. Indiè meemaken, teneinde meer nabij het leven op een oorlogsschip mee te maken. Zulks ook wat betreft vlagvertoon van oorlogsschepen in den vreemde. Het embarkement zal plaats hebben op 12 Jan. te Nieuwediop. Het schip /-al van 16 tot 20 Januari te Lissabon verblijven, alwaar dan ook Hs. Ms. torpedobóotjager „Banchkert" zal verblijven, dat op haar doorreis naar West-Indië is. De „Witte de With" gaat dan via Tunis naar Napcis, 'vanwaar de minister per trein naar Nederland zal terugkeeren. AUTO CONTRA MOTORRIJWIEL. Groninge n, 25 Dec. Hedenmiddag heeft op den Verlengden Ho ér en wég een botsing plaats gehad tusschen een auto, bestuurd door den heer J. B. B. uit Groningen cn een motorrijwiel, waarop dc heer S. P. R was gezeten, eveneens uit Groningen af komstig. Dc motorrijder werd met een her senschudding cn een erristigen beenbreuk naar het R.-K. Ziekenhuis overgebracht. Dc politic heeft de zaak in onderzoek. AFKOOP VAN TOLLEN. Door de Provinciale Staten van Gelder land werd besloten ten behoeve van de op heffing van tollen in Gelderland verschil lende bedragen, tot een totaal van 32600 beschikbaar te stellen. I-Iet betreft tollen op de wegen Doetinchem-Zeddam, Fpse-Laren, Elburg-Tongercn en Nijmegen-Berg en Dal. De tollen bij Vlaardingen. In de vergadering van Dinsdagavond van den gemeenteraad van Vlaardingen werd behandeld het voorstel tot opheffing der tollen rondom Vlanröfngen rri d ingang van 1 Januari a.s. Het voorstel werd z. h. s. aan genomen. 'ijnkoopBrommert en van Burink toegelaten tot de C. P. Nog beter fouten herstellen! In Dc Tribune lezen wij dc volgende me dedeeling: Het Politiek Bureau der Partij heeft in zijn zitting van Zaterdag 20 dezer definitief besloten tot dc toelating als lid der C.P.H. van dc kameraden D. J. Wijnkoop, J. Brom mert Jr. cn G. van Burink. Na de liquidatie van de voormalige Wijn koopgroep, is het vooral kd. Wijnkoop ge weest, die door de zclfcritische beschouwin gen, die hij zoowel in de communistische pers, als in zijn verklaringen in het parle ment geleverd heeft, over de soc.-dem. po litiek, der door hem geleide z.g. C.P.H. (C.C.) bewezen heeft, deverantwoording, die hij daarmee tegenover de Hollandsche arbei dersklasse op zich geladen hoeft, te beseffen cn, voor zoover mogelijk, althans ernstig te willen p gen zijn fouten te herstellen. Dit pogen komt ook tot uiting in de loyal-* wij-ze, waarop kd. Wijnkooo ook in de prak lijk der laatste maanden het hem opgedra gen partij werk heeft trachten uit te voeren Alleszins voldoende kunnen echter ook nu nog de verklaringen van kd. Wijnkoop niet geacht worden, in het bizonder niet wat bc- treft de oorzaken, die tot dc door hem in 1925 gebrachte scheuring in de Ilollandsche •ómmunistisChe beweging geleid hebben, waaromtrent kd. Wijnkoop zich in de ver d.ere partij-discussie nog duidelijker zal heb ben uit te sproken. Het politiek bureau heeft echter, in aan merking nemende hetgeen hierboven om trent kd. Wijnkoop is gezegd, cn in over jcnstemmihg met het Ekki. het besluit gc nomen hem als lid der C.P.H. verder in de gelegenheid te stellen, door zijn actieve me dowerking aan den partijarbcid, zijn l'outcn van het verleden voor zóóver mogelijk, te herstellen. Wat betreft de verklaring van kd. Brom mort, is reeds onder deze verklaring in De Tribune dc meening der partijleiding uitgc sproken cn zeker zal kd. Brommert moeten begrijpen, dat een dusdanige verklaring al lerminst de overtuiging kan wokken, dat hij ernstig beseft, welke schade ook dooi hem, als verantwoordelijk leider der voormalige Wijnkoopgroep aan-dc. revolutioneering en machtsvorming der Ilollandsche arbeiders klasse in de verloopen vijf jaren is toege kracht. Daarvan kan Brommert zich door een zui ver formeel gesteld briefje, waartog hij.bo vendien eerst.gekomen is, nadat hij in ge breke gesteld was, niet afmaken. In zijn praktischen arbeid voor de C.P.H zal Brommert moeten bewijzen of hij inder daad zijn rerantwoordelijl*h eid.uIs partijlid beseft.. - - In nog .sterker nag te is. dat het-, geval met G van Burink. In den-praktischen strijd voor iict winnen van de arbeidersklasse in Rotterdam voor het communisme is hetvooral v. Burink geweest, die t— gebruikmakend van zijn lid maatschap van den gemeenteraad v«m Rot terdam niets heeft nagelaten om dc C P. H. cn daarmee dc revolutionaire leiding van den strijd der Rpttordamsche arbeiders klasse te benadeelen. Gedurende een zekere periode heeft hij stelselmatig er voor gezorgd, dat belangrij ke revolutionaire groepen, vooral onder de werkloozcn, van de communistische inter nationale verwijderd bleven. Daardoor hoeft hij medegewerkt aan de versterking van de positie van het sociaal fascisme, dat in het bizonder in een haven en industrieplaats als Rotterdam, voor de oorlogsvoorbereiding van dc Holl.. bour- hoiirgeoïsic zoo'n belangrijke factor is. PRIMA ADVOCAAT BOERENMEISJES, BOERENJONGENS VOOBURGH MASSA'* SCHILLETJE alsmede de bekende „OUDE KLARE" merk ,Ouv/e Ou Ijs" i 3.25 oei Liter. Verkrijgbaar i u. Slijterij in Gedistilleerd Van Burink zal zeer spoedig cn zeer dui delijk moeten begrijpen, dat hij zich daar door mot een bloot formcele verklaring, die eveneens daarmee lot het allerlaatste mo ment gewacht heeft, niet tegenover dc Holl. arbeidersklasse cr af kan maken. Deze zal van Van Burink moeten eischen, dat hij, onder leiding cn discipline der C. P H., door langen moeizamen, dagelijk- schen arbeid poogt, dat wat mogelijk is, te herstellen, van dc schade, die hij de Hol- landschc arbeidersklasse in 't bizonder beeft toegebracht. Of van Burink daartoe ernstig bereid is, zal hij spoedig moeten bewijzen, en om hem daartoe in de gelegenheid te stellen besloot het Pol. Bureau ook hem als lid der partij toe te laton. Aan de betrokken districtsbesturen is op gedragen hiertoe dc noodigc organisatori sche maatregelen te nemen. ONVEILIG SPANJE. Nederlanders door roovers overvallen. De heer Hcnnink, die in Mei van dit jaar voor een autotocht naar Kaapstad van Den llaag is vertrokken, is.met zijn reisgezel schap in Spanje in den nacht van 17 op 18 December j.l. in liet rotsgebergte tusschen Grandda cn Priega het slachtoffers gewor den van een roofoverval. Hij schrijft hieromtrent: In het holst van den nacht wei-den wij door een zestal gewapende roovers overval len. -Wij stonden volkomen machteloos te genover de op ons gerichte geweerloopen. De roovers doorzochten onze bagage en leg den. beslag op een koffer, bevattende klce- :lingstukkën, geld, zilveren en gouden voor werpen, aisrnede ons „carnet de Passage''» Onze honden lieten zich echter door de-drei gende wapens niet afschrikken en werden door do roovers ernstig mishandeld. Nadat wij allen waren gekneveld, .-vertrokken clc bandieten. Na geruimen tijd slaagden wij erin ons te bevrijden. Het was toen vier uur in den nacht. Tegen het aanbreken .van don -dag. zochten vv ij met onze honden dc omgeving af om een spoor van de-roovers te ont-clekken. In een ravijn troffen wij den gestoloii 'koffer 'aan.' Hij was ccliteV "ledig. Van de rooyershénde' werd geen spoor ge vonden'. Wij vervolgden daarop de reis naar Priêga, waar wij de politie öogehhÜkkelijk in kennis van liet gebeurdo'hebben gesteld. WINKELBRAND TE GRONINGEN. Gr.om i.ngen, 23 Dec. Vannacht te onge veer vier uur heeft oen ernstige uitslaande brand gewoed in. den manufacturenwinkel van do firma J. Bulthuis, aan den Oost.ei> weg. Dc inwonende winkeldief ontdekte den brand. Do bewoners waren afwezig. Do brandweer, die spoedig ter plaatse was, kon den winkel niet meer behouden. Hot blus- schingsw.crk vorderde bijna vier uur. De ge- heele winkel, alsmede het kantoor en een daarachter gclecen vertrek brandden vrij wel uit. De oorzaak van den brand is nog nbekend. De winkel was laag verzekerd. Vrouw: Jc nouat met meer van me. Als je me ziel huilen, vraag je niet eens waarom! Man: Het spijt mc erg schat, maar die vragen hebber me al zoo'r> mas^a ?eld gekost (Passing Show)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1930 | | pagina 6