UITVERKOOP
J7. Scl oterr t: §gs
St. EM I LION
IS HET SCHIP „WEGGEBRACHT"?
A. H. van M1EUWKERK
d,.S sns SUX, «n nieuwe veshtgemaal
vJVWAIVCf/
HTP:STP:(7Tel:!VÖ
EEN DUISTERE ZAAK
Onderzoek door den Raad
voor de Scheepvaart
SCHEEPSGEZAGVOERDER
GESCHORST
Onvoorzichtige navigatie
RELLETJES TE LEIDEN
ENGELCCH STOOMSCHIP
GEZONKEN
DE GEHUWDE VROUW IN
KANTOOREN WERKPLAATS
„Waarom doet de S.D.A.P.
dat niet?"
DIVERSE CLUBFAUTEUILS IN LEDER EN VEL0UR
Beekerssteinscheüaara Beekstraat Tel. 543
HUSVIORHOEKJE
Per flesch f1.40 Per anker f56.—
1924
Het zinken van de „Lauwers"
benoorden Vlieland
Amsterdam. 20 Jan. De raad voor
dc scheepvaart heeft heden een onder zoek
ingesteld nat» dc oorzaak van het zinken
van liet tc Groningen thuishoorendo motor
schip „Lauwers", op S Januari l.l., benoor
den Vlieland.
Het eerst werd gehoord een der tc Gronin
gen woonachtige opvarenden, die slechts
korten tijd als gezagvoerder heeft gefun
geerd; hij had zich. ofschoon hij stuurman
is. naar aanleiding van een oproeping daar
voor aangemeld.
De voorzitter, prof. Taverne, achtte hei
ïioodig, getuige op het gewicht van den eed
te wijzen.
Get. verklaarde, dat het schip 340 bruto
i egister-ton meet en reeds 40 jaren oud is.
Waarom de vorige gezagvoerder met deze
reis niet meeging, was get. onbekend. Het
hip was met een lading zout van uit hot
oorden op weg naar Rotterdam. Op 7 Ja
nuari. te één uur nam., werd liet Tcrschcl-
1 interbank vuurschip gepasseerd. De
Kromhoutmotor is toen defect, geraakt, te
vier uur is hij weer aangezet, liet schip liep
Z.-W. koers; get. heeft zich daar\an enkele
malen overtuigd, ofschoon hij zich het
grootste gedeelte van den tijd in dc motor-
kamer bevond. Kr stonden twee zeilen bij.
De kcerkoppeling van den motor is later
weer warm gcloopcn; men liccft toen in
de motorkamer iangen tijd gewerkt om dat
weer in orde te krijgen. Het weer bleef goed,
ook het zicht liet niets tc wenschcn over;
niettemin heeft het scheepje tweemaal gc-
slooten, ongeveer 20 minuten na achten. Op
een gegeven oogenblik ontdekte get. iu de
kajuit twee voet water; ook stond er water
op de plaat. In den loop van den avond be
gon het schip steeds meer te zakken; de be
manning er waren vier opvarenden
begaf zich in de sloep. Wij dachten aldus
dc kapitein dat het schip nog wel zou
blijven drijven.
Prof. Taverne: ..Dacht u dat hcusch?'
Get.: „Ja zeker!"
Des nachts tc twee uur is het schip ein
delijk gezonken. Dc opvarenden zijn toen
naar Pierland geroeid, een tocht van zes
uren.
Prof. Taverne: „Ja, ja, dat oude ktaakje
wou nog niet. zoo makkelijk zinken!"
Èen der leden van den Raad-merkte op.
'dat er tijd genoeg was geweest om water uit
te hoozen; een ander lid, kapitein Botje,
zeide, dat men wel erg gauw gemerkt had,
dat er met de handpomp niets viel uit te
vichten. Het lid, dc heer Lap, begreep niet,
hoe er water in de kajuit heeft kunnen
slaan, toen het in de machinekamer nog
raaar een paar voet hoog stond.
Get.: „Dan zal het wat later geweest zijn,
toen het in dc kajuit stond!"
De volgende getuige, een Duitsclicr, dio
als „bestman" (stuurman van een klein
schip) op de „Lauwers' dienst deed, ver
klaarde dat het schip gedurende het stoo-
lon weinic vaart had. Toen dc kapitein de
boot klaar liet maken, achtte get. dit juist,
omdat hij gevaar zag. Get. hcctl niet gezien,
waar het water in de machinekamer bin
nen kwam, toen hü zich met den kapitein
in deze ruimte bevond.
Een 18-jarige matroos was de volgende ge
tuige. Hg verklaarde, nog maar pas vijf
maanden te varen. Get. had niets gemerkt,
oordat hij in de boot moest, alleen had hij
in de machinekamer hooren schreeuwen.
Prof. Taverne: „Heeft iemand u wel eens
verteld, dat het schip opzettelijk wegge
bracht zou zijn?
Get„Niemand!"
De volgende getuige, een 17-jarige ma
troos, ook een Duitscher, heeft twee stooten
gehoord en den matroos nog gevraagd wat
dat was. Ofschoon get. niet wist, wat er
aan de hand was, is hij in clc boot gegaan,
nadat hij aan het bevel, een touw te nemen
en de boot klaar te maken, voldaan had.
Prof. Taverne: Vond u het niet raadsel
achtig, dat allen opeens in dc boot moes
ten?
Gei. antwoordde, dat hij zich daarin niet
verdiept heeft; als hij hevel krijgt, de boot
gereed te maken, dan doet liij dat en daar
mee uit. Ook deze getuige antwoordde op
de vraag van den voorzitter, of er met hem
over gesproken was, dat het schip wegge
bracht zou worden, ontkennend.
Vervolgens werd gehoord dc heer J. W,
te Groningen, gezagvoerder en eigenaar van
de „Lauwers".
Get. deed een lang verhaal, waarom hij
de reis van clc „Lauwers" niet had meege
maakt. De schipper in kwestie heeft get
zelf gehuurd, hg achtte hem niet te jong
Prof Taverne: Hebt u niet met hem afge
sproken, het schip weg te brengen?
Get.: Niets daarvan..
Prof. Taverne: Voor hoeveel hebt u het
schip gekocht?
Get.: Voor 850 pond.
Prof. Taverne: hn voor hoeveel was liot.
verzekerd
GoL Voor f 21.500.
Prof. Taverne: Het ongeluk is een voor
deelig zaakje voor u geweest!
De hoofdinspecteur voor de scheepvaart,
vice-admiraal b. d. Fock, zeide, dat hij deze
zaak had laten onderzoeken, omdat hij niet
begreep, hoe bij gunstig weer zulk een on
geval bad kunnen plaats vinden. Het schip
was in Rotterdam onderzocht cn sterk en in
orde bevonden.
Uit het gebeurde kan spreker slechts twee
conclusies trekken: 6f do opvarenden waren
totaal onbekwaam voor hun taak. öf men
had het vooropgezette idee, dat hot schip
moest zinken. Ken keus uit deze conclusies
kan spreker niet doen.
Dc raad zal latei uitspraak doen.
liet aan den grond loopen van
het stoomschip „Maasdam"
bij Tampico
Amsterdam, 20 Jan. De Raad voor do
Scheepvaart heeft heden uitspraak gedaan
inzake het aan den grond loopen van het
stoomschip „Maasdam" nabij Tampico aan
de Golf van Mexico.
De Raad is van oordeel, dat dit ongeval
aan onvoldoende en onvoorzichtige naviga
tie van den kapitein is te wijten. Hij be
roept er zich op, dat hij op tegenstroom
rekende. Ook al zou hij dit met recht heb
ben gedaan dc Zoilaanw ijzigingon leeren
anders dan was het toch zijn plicht ge
weest om na vertrek van Vera Cruz aan
vaste punten tc controleeren, welken stroom
hij in werkelijkheid had ondervonden. Nu
hij dit heeft nagelaten, mocht hij in geen
geval het leit, dat luj stroom tegen heeft
gehad als vaststaande aannemen. De Raad
kan ook den koers op La Barra niet goed
keuren.
De kapitein had voorts moeten zorgen
buiten clc 10 vademiijn te blijven. Van 6 u.
30 m. af had hij zich op de brug moeten
bevinden. Zijn tegenwoordigheid aldaar was
vereischt om de navigatie te leiden. Had
hij toen laten looden, dan ware hem on
middellijk gebleken, dat het schip zich te
dicht bij den wal bevond. Dat de kapitein
dit niet deed, met behoud van dien onjuis-
tcn koers, is een gebrek aan zorg cn voor
zichtigheid, hetwelk den kapitein zwaar
moet worden aangerekend. Of dc tweede
stuurman liet vastloopen nog had kunnen
voorkomen door dadelijk minstens zes stre
ken uit te sturen, toen La Barra op een
streek aan stuurboord in zicht kwam, is
niet met zekerheid te zeggen.
Hij had het moeten probecren cn het was
ook van den stuurman een fout om, alvo
rens cenigen maatregel te nemen nog eerst
don vuurtoren tc peilen.
Hoe het echter ook zij, dit neemt niet
weg, dat het vastloopcn een gevolg is ge
weest an onjuiste cn onvoorzichtige navi
gatie van den kapitein. Het is den Raad
volkomen onbegrijpelijk, hoe een gezagvoer
der, zonder zelf op dc Jirug aanwezig te zijn,
zijn schip met een 13Yz mijls vaart onder dc
geschetste omstandigheden in dien gevaar
lijken koers kan laten doorloopen, alleen
op dc door niets gestaafde overtuiging, dat
hij wel stroom tegen zal hebben gehad.
Mitsdien straft hij den betrokkene, gezag
voerder van het stoomschip „Maasdam",
door hein clc bevoegdheid tc ontnemen om
als gezagvoerder tc varen op een schip als
bedoeld bij artikel 2 der Schepenwet voor
den tijd van t w e e maande n.
BRANDSTICHTING OP EEN ZEILJACHT.
Een jaar en 3 maanden
gevangenisstraf.
Amsterdam, 20 Jan. liet Gerechtshof
vernietigde heden het vonnis tegen den 29-
jarigen koopman B. G. N, die verdacht
wordt op 1 Juli 1928 nabij of in het Ketel-
diep brand tc hebben gesticht in liet zeil
jacht „El Beg", ten gevolge waavvan het
jacht, clc zich aan boord bcwindende schil
derijen cn andere goederen alles was ver
zekerd verloren gingen. Op 10 April werd
verd. wegens brandstichting door de recht
bank veroordeeld tot een gevangenisstraf
van een jaar en drie maanden.
liet Hof, opnieuw rechtdoende, achtte
verd. schuldig aan opzettelijke brandstich
ting en veroordeelde hem conform den
eisch tot een gevangenisstraf valt een jaar
cn drie maanden.
Het Hof wees het verzoek van den pro
cureur-generaal tot onmiddellijke gevangen
neming af.
G. VAN BREDA KOLFF V
Op G8-jarigen leeftijd is te Brussel over
leden de heer G. van Breda Kolff. direc
teur van Tiet vroegere ri.ikeopvoedingsgc-
Stich'. te J.eirlen.
Communisten sturen een S. D. A. P.:
optocht in de war
Leiden, 20 Jan. Tijdens de wcrkloozcn-
betooging van dc S. D. A. P.. die hedenmid
dag te Leiden werd gehouden, cn waaraan
400 personen deelnamen, hebben dc com
munisten weer gepoogd dc boel in clc war
tc sturen. In de nabijheid van dc Korevaar-
straat, liet Levondaal en de Hoefstraat
kwam het herhaaldelijk tot botsingen met
dc politie cn de communistische demon
stranten. Ken persoon werd gearresteerd.
Op het Levcndaal namen do communisti
sche demonstranten keien uit de straat, ton
bekogelen. Dc politie wist dit echter te ver
hinderen cn heeft do betoogers uiteenge
jaagd. Vier personen werden gearresteerd.
verschillende kantoren^ geld te innen tot
een bedrag van 13.000. Toen hij zijii bood
schappen had gedaan, stalde hij zooals ge
woonlijk zijn fiets in de Hartenstraat. Daar
gekomen vroeg de man aan den jongen
voor hem aan de overzijde een fleschje
melk tc halen. Ilij zelf kon dat moeilijk
doen, omdat zijn vrouw ziek lag.
Dc jongen voldeed aan dat verzoek en liet
dc fiets mot do 13000 op het frame han
gen. Toen dc jongen op kantoor kwam was
de tasch ledig. Ken door dc politie toen in
gesteld onderzoek bracht geen licht in de
zaak De politie bleef echter zoel m en heeft
thans termen gevonden den rijwielhande
laar aan te houden. De man blijft echter
voorloopig alle schuld ontkennen.
Gevolg van een aanvaring op den
Nieuwen Waterweg
Onderhoud met een havenloods
R o 11 c r d a m, 2 0 J a n. Vanavond te on
geveer half negen is op den Nieuwen Wa
terweg onder Vlaardingcn het Noorschc
stoomschip „Tankred". dat van Newcastle
kwam, in aanvaring gekomen met hei uit
gaande Engclschc stoomschip „Lindisfrar-
nc'\ dat in den geregel don dienst op New
castle vaart. Het gevolg van de botsing was,
dat dc „Lindisfrarnc veel water maakte en
zonk. Het schip is bij den zuidwal in de
buurt van dc nieuwe haven van Pernis aan
den grond gcloopcn. 'n Groot gedeelte van
het schip steekt nog boven water uit, zoo
dat de bemanning waarvan één der ieden
ten gevolge van het ongeval zijn arm gt
broken haa aan boord kon blijven. Dc
„Tankred" is naar Schiedam gevaren er.
heeft i:i de WiRiclminahavcn ligging geko
zen. Bergingsvaartuigen van de firma 1
Smit en Co. zijn ter assistentie naai* de
..Lindisvarne" ertrokkon
Wij hebben hedenavond gepoogd dc ka
pitein van de. Tankncd te spreken Ie krij
gen, toen dit schip in de Wiihclminahavon
te Schiedam lag. Dc kapitein liet echter
medcJcelcn, dat hij niets zeggen wilde; hij
had zijn plicht gedaan en de raad v-or do
scheepvaart moest dc rest maar uitzoeken.
Van de zijde van den cargadoor, r'.c firma
Cornelder. deelde men ons echter het vol
gende mede:
De Tankred is een motorschip van on
geveer 10,000 ton, met stukgoederen beladen
dat voor bijladen naar Schiedam kwam. liet
schip voer met een matige snelheid do
rivier op on ontmoette bij de Nieuwe Matex
onder Vlaardingcn een tegenligger, die sne!
met den ebstroora meekwam. Dc schepen
hielden beide den goéden wal doch op het
laatste oogenblik toonde de tegenligger zijn
groene licht en ski voor dr Tankred naai
den zuidelijken en v< keei Icu wal over. De
Tankred heeft nog i een stoot op dc
fluit tc kennen gegevep dat het de ma
noeuvre niet volgde en heeft door verder
uitwijken naar stuurboord gepoogd een aan
varing te vermijden.
Toen de tegenligger in zijn koers vol-
harddc, was een botsing onvermijdelijk. Met
een harde klap liepen beide schepen op el
kaar. De tegenligger werd aan stuurboord
zijde achter dc machinekamer geraakt, zoo
dat. het schip onmiddellijk begon tc zinken.
Dc Tankred heeft toen den kop in het gat
gehouden en heeft het andere schip weg
geduwd naar den Zuidwal, totdat het on
ongeveer 100 M. van dien wal in ondiep wa
ter kwam cn op den grond lag.
Vervolgens hebben wij oen onderhoud ge
had met den heer M. A. van Reenen, haven
loods te Schiedam, dio aan boord van de
sloepboot „Argus" do aanvaring voor zijn
oogen heeft zien gebeuren. De Argus la?
om S uur gemeerd aan dc bunkerboeicn
ten Oosten van dc Nieuwe Matex tc Vlaai-
dingen, wachtend op dc Tankred om dit
schip do Wilhclminahaven binnen tc bren
gen. Om 8.10 uur zag men de Tankred met
langzame vaart tegen den ebstroom in op
komen, terwijl tegelijkertijd op S00 M. af
stand dc Lindisfrarno mot flinke vaart op
den ebstroom mee naar beneden kwam. Do
Lindisfrarnc gaf twee stooten ten toeken,
dat het schip aan den verkeerden kant wil
de passeeren. De Tankred antwoordde met
één stoot, dat men dat niet wilde on dat
men den goeden wal hield. Toen de Lindis
frarnc toch doorzette, zijn die beide signalen
herhaald, waarbij dc Tankred nog meer
naar stuurboord uithaalde. De aanvaring
kon toen al niet meer voorkomen worden,
zoodat om 8.15 uur de botsing met een
harden knal plaats vond. De machinist van
de Lindisfrarnc is in den eersten schrik
overboord gesprongen, doch werd spoedig
door slecpbootper&onoel gered. Dc haven
loods deelde voorts mede, dat het om 8.13
uur vrij stil was en er matig zicht bestond.
Voor zoover hij kon nagaan was er geen
enkele reden voci- dc Lindisfrarnc om plot
seling naar den anderen wal over te steken
De Lindisfrarne is een kolenboot van 968
ton cn is in 1925 gebouwd. Hot schip be
hoort toe aan dc Tyme-Tcos Steamshiping
Cy. Ltd. en vaart in don gcregeldcn dienst
RotterdamNew Castlc. Rondom het gezon
ken schip liggen op het oogenblik bergings-
booton van de fa. L. Smit Co. cn v. d. Tak.
Gedurende den spertijd wordt geen
stroom geleverd.
M u i d e n. Naar wij vernemen, wordt
door het Provinciaal Klcctricitcitsbednjf
van Noord-Holland in den z.g. spertijd
's namiddags van 4 tot 9 uur,— ten behoe
ve van hot nieuwe Vechtgcniaal te Muiden
geen stroom geleverd, daar anders een tc
groote hoeveelheid siroom verbruikt zou
worden, zoo meldt de Gooi- cn Kcmlancler.
Hieraan is het. dan ook toe tc schrijven,
dat j.l. Zondagmiddag bij den zeer hoogen
Vechtstand, om I uur liet gemaal moest
worden stopgezet, waarna het water woor
snel rees, zoodat, toen 's avonds ofn 9 uur
de motoren weer begonnen te snorren, dc
Vecht op ruim 50 cM. jplus N.A.P. stond.
Hieruit volgt dus ook dal, indien wederom
een hoogc Vechtstand onverwacht mocht
intreden, het gemaal niet voldoende aan
zijn bestemming zal beantwoorden. O.a.
zou dc scheepvaart 5 uur langer gestremd
worden, daar te Wcesp niet geschut wordt,
op een peil van 40 cM. plus en daarboven.
Zondagmiddag stopte hel gemaal op oen
stand van 45 5 46 plus.
Van Zondagavond 9 uur'tot gistermid
dag i uur heeft het gemaal onafgebroken
doorgedraaid. Zondagnacht 1? uur werd
aan de poilechaal een stand afgelezen van
circa 30 cM. plus cn Maandagochtend Suur
was het water gedaald tot 38 cM. plus. In
S uur tijd was het peil dus slechts 12 cM.
gedaald, terwijl op papier de berekening
was, dat 3 cM. verlaging per uur bereikt
zou worden, wanneer het gemaal op volle
capaciteit werkte, dus 1600 kub. AI. per
uur zou afvoeren. Indien wat nog niet
met zekerheid is vastgesteld in den
nacht van Zondag op Maandag alle machi
nes, welke polderwater uitmalen en op dc
Vecht loozen. in werking zoüdcn gesteld
zijn, zou dc geringe daling van 12 cM. ver
klaarbaar zijn, doch* anders (aldus werd
ons van deskundige zijde verzekerd) zou
het zeer dc vraag zijn, of inderdaad dc in
uitzicht gestelde 1G00 kul). M. per minuut
wel verwerkt werden.
Maandagnamiddag is bij den Zuidwesten
wind dc Vecht weer uit zichzelf gaan stroo-
men en was het zeewater voldoende ge
zakt, zoodat do groote sluisdeuren tc Mui-
clcn zich automatisch openden. Op het
oogenblik. dot dc Vecht ging stroomen,
was het peil 32 cM. plus N.A.P. In Bro.u-
kclcn was <lc stand toen nog 39 plus.
Wij vernamen nog, dat burgemeester jhr.
O. ,T. van Swinclcrcn van Loosdrccht, zich
gisterochtend met een schrijven gericht
heeft tot den Commissaris der Koningin in
dc provincie Utrecht, Dr. s' Jacob, om tc wij
zen op het zonderlinge geval, dat het Yccht-
gemaal niet werkte bij een Vechtstand van
54 cM. plus N.A.P.
Henri Polak en het standpunt
der S. D. A. P.
Henri Polak heeft van een jong partijge
noot. een paar viagen te beantwoorden ge
kregen, „waarmede tegenstanders ons altijd
bekampen", n.l. waarom dc S. D. A. P. niet
strijdt voor de idee, dat dc gehuwde vrouw,
wier man een inkomen heeft, moet worden
geweerd uit kantoor, fabriek en werkplaats
en voorts of het niet op den weg der partij
lit om in gemeenteraden, waar zij voldoen
den invloed hcefi, althans tc beginnen met
ambtenaressen te ontslaan, die huwen, cn
geen schoonmaaksters cn dergelijke aan te
nemen, wier man in gemeentedienst is.
Dc steller lichtte zijn vragen als volgt
toe:
Zooals de toestand nu is, deugt hij toch
allerminst. Ik ben zelf in gemeentedienst,
cn zie verscheidene paartjes huwen cn sa
men een salaris wcgslccpcn, waar in dc
ruimte twee a drie gezinnen in denzelfden
stand behoorlijk van kunnen leven, natuur
lijk zonder reisjes naar Zuid-Afrika. Ameri
ka en Zwitserland voor den derden keer
(Ned. Rcisvcreeniging); maar dat is toch
van minder belang in dezen malaisctijd.
met zijn steeds toenemende werkloosheid
van volwaardige arbeidskrachten. Ik zou
zoo zeggen: het algemeen belang gaat voor.
In zijn wekclijksche „Kroniek" in het
„Volk" antwoordt de hoer Polak nu als
volgt:
Wellicht heeft de vrager wel eens het v»r-
haal gehooid van den joodsclien milicien,
wicn dc luitenant bij „dc theorio" vroeg:
Waarom mag een soldaat, die op wacht
staat, niet rooken? en die antwoordde: In
derdaad, luitenant, dat heb ik me zoo dik
wijls gevraagd: waarom rnag-ic op wacht
niet rooken?
De briefschrijver heelt mij in een gelijk
soortige positie gebracht. Op zijn vragen zou
ik willen antwoorden: Inderdaad, waarom
doel dc S. D. A. P. dit niet?
Ilij wist natuurlijk niet, dut hij, door zijn
brief aan mij te richten, een zeer leer punt
aanroerde. Want ongeveer twee jaren ge
leden heb ik deze aangelegenheid in hel
Weekblad van den Diamantbewcrkersbonci
uitvoerig behandeld en dat heeft toen aan
leiding gogevcn tot voel en vinnig twistge
schrijf. Dc kwestie van den arbeid der ge
huwde vrouw is namelijk een zeer heilig
huisje; wie er aan tornt, komt onherroepe
lijk in liet verdomboekje; want het aanmoe
digen en beschermen \an zulkcn arbeid
worden beschouwd als een bij uitstek socia
listische taak: en ik had mij vermeten tc
betoogen, dat er niets socialistisch in ge
legen is en dat het in onze Partij dienaan
gaande ingenomen standpunt in werkelijk
heid weinig andcis is dan een brok b""*eer-
lijk feminisme.
Nu weet onze jonge partijgenoot, hoc ik
cr over denk. Maar hij wcle ook, dat mijn
opvatting niet die is van dc orthodoxie en
dat vermoedelijk zeer weinig in de Partij
mijn opvatting dcclcn al heb ik ook eenig
vermoeden, dat er meer zijn dan men denkt,
doch dat de moesten er niet voor durven
uit te komen.
's Hoeren Polok's conclusie is dan: Ik kan
den schrijver niet helpen aan antwoorden
op dc vragen, die togenstanders hem stel
len; werden zij mij gesteld, ik zou in de
zelfde positie geraken, waarin hij zich nu
bevindt.
DE VERDWENEN 13000.
Een rijwielhandelaar aange
houden.
Amsterdam, 20 Jan. Kenige maanden
geleden, zoo zal men zich herinneren, werd
een loopjongen van de firma D. W. Brand
op de Keizersgracht uitgezonden, om aan
DENKT U OM ONZE AXMINSTER XAIROKLEEDJES 140 c.M. LANG n 1 5.90.
SSESTS
De rwarte neer .z,eg ts. cvai mot ie me- an i* stare
De ander „Verdraaid man tk Keek oi er Dok nog
wai mdei die noeo zat Passtas Showi
