UITVERKOOP
DE PRIJZEN MOETEN OMHOOG GAAN!
A. H. van N1EUWKERK
PROF. MINDERHOUD OVER
DE LANDBOUWCRISIS
Geen invoerrechten!
VRACHTAUTO VERSPLINTERD
DOOR ELECTRISCHEN TREIN
De chauffeur gedood
TRAMBESTUURDER VOOR
HET HOF
Vrijsprekend vonnis bevestigd
HET STOPZETTEN VAN DE
FABRIEK TE HELMOND
Een lastige kwestie
EDELACHTBARE, TOT
ZIENS!
Rooktafels met koperen bladen en houten bladen
met'coromande! inleg.
Beekensteinschelaan Beekstraat Tel. 543
HUMORHOEKJE
De akkerbouw zal zich niet zonder
hulp kunnen staande houden
In een vergadering van het departement
Groningen der Maatschappij van .Nijverheid
en Handel heeft prof. dr. G. Minderhoud
uit Wageningen een rede gehouden over: de
huidige crisis in verband met den land
bouw en de landbouwindustrie. Aan deze
icde is het volgende ontleend:
Reeds van 1921 af zijn de prijzen van de
landbouwproducten zeer onbevredigend.
Rekent men de rente van het in het bedrijf
gestoken kapitaal, dan hebben de boeren als
ondernemers gemiddeld heel wat minder
verdiend dan een gemeentearbeider uit de
laagste loonklasse der stad Groningen. Voor
de vorming van reserves boden deze jaren
dan ook geen gelegenheid.
Voor de weide- en de zandstreken is dat
nog zoo; gnlcideüjk aan wordt daar de toe
stand minder. Voor de akkerbouwproduc
ten is echter in 1929 een zoodanige prijsval
ingetreden, dat de meeste prijzen thans ver
re beneden het vóór-oorlogsche niveau lig
gen. Verschillende producten brengen thans
minder op dan in de slechtste jaren van de
crisis van het eind der vorige eeuw
Aanvpzicn de productiekosten nog weinig
Wèl hebben de werkgeversbonden een ac
coord met de werknemers, omdat zij mee
nen, dat liet bij dc tegenwoordige politieke
constellatie gemakkelijker zal zijn en beter
te verdedigen is, de prijzen kunstmatig te
verhoogen dan om de loonen van beteekenis
te doen dalen; doch spreker acht dit ac-
coord op den duur niet houdbaar.
Ook de loonen, die nog tweemaal zoo hoog
zijn, als vóór den oorlog, moeten naar bene
den, hoe hard dit ook zij.
Doch al kon men alle bedrijfskosten over
de gcheelc lijn met 25 pel. doen dalen, dan
zou do rekening nog op verre na niet slui
ten.
IIoc men de zaak ook keert of draait, bij
do tegenwoordige prijzen moet de akker
bouw in Nederland dood bloeden.
Geschiedt verhooging van prijzen niet
van nature, moet dan de regcering helpen?
Spr. beantwoordt die vraag bevestigend.
Spreker meent, dat dc thans voorgestelde
regeeringsmaatregelen moeten worden aan
genomen. Dat deze protesten uitlokken, ligt
voor de hand. Iedereen wil wel steunen,
mils anderen dezen steun slechts betalen.
Helpen dc voorgestelde maatregelen niet
of weinig waarop tamelijk veel kans is
dan zcu spreker nog wel sterker willen in
grijpen. Bij voorkeur door productie-pre-
mien, doch als de schatkist dit niet kan
dragen, ten slotte desnoods door enkele in
voorrechten. Ook hij dit laatste gaat het om
een tegen elkaar afwegen van bezwaren gd
voordeden.
Met beleid toegepast, kunnen de laatste
grooter zijn dan een leegpompen van de
schatkist, of de vernietiging van een zoo
belangrijken tak van volkswelvaart als de
landbouw is. Voorloopig echter acht spreker
invoerrechten op landbouwproducten nog
uit den booze. Van een onderhandelingsta
riof met behoud van het vrijhandelsstolscl
verwacht hij tenslotte niets.
PROF. MINDERHOUD.
zijn gedaald slechts een deel der pachters
heeft oen lagere pacht kunnen bedingen, de
eigen boeren moeten uiteraard hun oude
lasten blijven dragen heerscht iri de ak-
kerbouwotreken thans een noodtoestand.
Vooral in dc Veenkoloniën, waar alle pro
ducten, welke daar verbouwd worden, zeer
sterk in prijs zijn gedaald, is de toestand
kritiek. Dat men nog weinig verneemt van
gedwongen verkoopingen en faillissemen
ten, schrijft spreker toe aan het feil, dat
men zich daarvoor in boerenkringen zoo
zeer schaamt, dat heele families zich liever
uitklecden. dan dat zij een barer verwanten
in den steek laten.
Dc hoofdoorzaak van de prijsdaling ligt
niet bij de afgenomen vraag. Wèl zal dc ma
laise in sommige industrieën op de vraag
naar artikelen als aardappelmeel en vlas
grooter invloed hebben, terwijl het kunst
matig hoog houden van de bmneniandsche
prijzen, wat in de meeste landen geschiedt,
uiteraard dc vraag remt. Men denkc in dit
verband aan de suikerprijzen.
Ook ons zeer omslachtig distributiestelsel
friet zijn a oor dc tegenwoordige prijzen veel
te groote winstmarges lioudt dc kleinhan
delsprijzen op een veel te hoog niveau-en
staat aan een ruime vraag in den weg.
Naast deze blijvende oorzaken spelen ook
tijdelijke een rol. In 1928 waren de wereld
oogsten phenomcnaal; 1929 was voor Europa
weinig minder. Er werden in onze Veen
koloniën in twee jaar evenveel aardappelen
vermalen als normaal in drie jaar.
Duitschland en Polen hadden groote over
schotten aan rogge, die zij met behulp van
directe en indirecte uit\oerprcmios op de
buiter.landsche markt gooiden, liet jaar
1930 heeft weer een zeer grooten wereld
graanoogst gebracht, zoodat dc vooruitzich
ten vooralsnog zeer somher zijn.
Onder deze omstandigheden zal de Nedcr-
landschc akkerbouw zich niet zonder hulp
staande kunnen houden. Het is een fictie to
meenen, dat de productiekosten zoover kun
nen worden gereduceerd, dat er evenwicht
komt tusschcn ontvangsten en uitgaven. De
opbrengsten van het voornaamslc product,
de granen, zullen bij dc huidige prijzen ze-
ker 150 per II.A. kleiner zijn dan in 1929-
toen het ook al niet ruim was.
Van de productiekosten zijn wel do so
ciale lasten genoemd als oorzaak van d«>
hooge bednjfsuitgaven. Totale afschaffing
*/ou echter de uitgaven met slechts i 8 per
H.A. doen dalen.
De loonen van ambachtslieden en allen
die builen den landbouw staan, zijn ook als
hoofdpunt genoemd. Spr. becijfert evenwel,
dat verlaging met 25 pet van alle loonen en
salarissen buiten den landbouw, en van alb
winstmarges van leveranciers, een gemid
deld bedrijf slechts ccn besparing van circa
19 per I1.A. kan geven.
De pachten moeten en gaan reeds flink
naar beneden, doch velen zitten nog vei»
schoidene jaren aan bestaande contracten
en de eigenaren met hypotheek hebben nog
minder uitzicht op daling van lasten. De
lahdarbeidersloönen, hoewel de laagste van
alle groepen arbeiders, zullen niet gehand
haafd kunnen worden. Het is verkeerd, de
arbeiders in dien waan tc brengen.
Ongeluk op een onbewaaklen
overweg te Santpoort
'Santpoort, 21 Jan. Vermoedelijk dooi
den zwaren mist is vanmorgen om kwart
voor tien een bestelauto van de eerste Ilahr-
leni6che brood- en koekbakkerij N.V. tc
Haarlem op den onbewaakten spoorweg
overgang in don Midden-Duin en Kruidbcr-
gervveg nabij de halte Santpoort door een
clectrischon trein, in de richting Haarlem,
gegrepen en totaal versplinterd. Dc bestuur
der, dc iü-jarige A. Pregde, w onende tc
Haarlem, werd op slag gedood.
De auto is over 180 M. meegesleurd.
ART. 66 DER DRANKWET.
Voorstel tot wijziging
Ingediend is ccn wetsontwerp houdende
wijziging van art. 66 der Drankwet. Ter toe
lichting wordt opgemerkt, dat door de wet
van 28 Maart 1930 hot tijdstip, waarop
Krachtens art. GG vergunningen vóór 1 Mei
1901, en bijzondere vergaderingen, op
grond van art. 63 verleend aan vennoot
schappen, zedelijke lichamen of aan de be
uren van deze, vervallen, één jaar werd
vcrschoAon en bepaald op 1 Mei 1931. Die
wijziging werd in dc toelichting verdedigd
met de opmerking, dat op deze wijze niet
incidenteel ccn beslissing behoefde tc wor
den genomen over een der punten, waarop
in het aanhangige ontwerp drankwet een
voorziening is voorgesteld.
Waar cr grond is voor de verwachting
dat dc ontworpen herziening vari de drank
wet ook r.iet vóór 1 Mei van het jaar 1931
haar Aollcdige beslag zal kunnen krijgen,
schijnt het gewcnscht het tijdstip, bedoeld
in art. CO andermaal oen jaar tc verschui
ven. De omstandigheden, die lot de lot-
staridkoraing van de w et van 2S Maart 1930
aanleiding gaven, zijn ook thans nog on
veranderd aanwezig.
HOOG WATER.
Boxmeer, 21 Jan. De Maas i* heden
weer gestegen. De a eerwegen te Boxmee;
en Heven zijn geheel overstroomd,
BOERDERIJ AFGEBRAND.
V' ccn dam, 21 Jan. Hedenmorgen is de
boerderij, eigendom van den heer R. Dijk
huis, geheel afgebrand. Het voorste ge
deelte werd bewoond door den veehande
laar D. de Lev ie.
Bij den brand zijn drie werkpaarden om
gekomen.
De oorzaak is onbekend.
Verzekering dekt de schade.
NOG EEN ENGELSCH SCHIP GESTRAND.
V lissin gen, 21 Jan. Tengevolge van
den dichten mist is het Engelsch vracht
schip „Asperithy" nabij Westkapelle ge
strand. liet schip is op een paalhoofd ge-
loopen en zit vast. liet is bijna loopende
tc bereiken.
Sleepbooten zijn bij liet schip.
De „Asperithy" is geladen met melasse
cn was op weg naar Antwerpen.
Weslkapclle, 21 Jan. Het Engel-
sehc vrachtschip „Asperity" dat hedenmor
gen alhier is gestrand, is vanmiddag om
één uur bij hoog water op eigen kracht
vlot gekomen en is opgestoomd naar Ant
werpen* Twee Hollandsche. een Belgisch en
con Duitsche sleepboot, die in de nabijheid
van het schip lagen om eventueéï hulp te
bieden, behoefden geen assistentie te ver-
leenen.
Beschuldigd van dood door schuld
'iGravenliage, 21 Jan. In hoogcr be
roep stond heden voor het gerechtshof le-
ccht de 37-jarige trambestuurder der
Haagschc Tramweg-maatschappij J. vanH.
die door de Haagschc rechtbank op 25 Sept.
is vrijgesproken van liet hem ten laste ge
legde misdrijf van dood door schuld.
Zooals men zich herinneren zal is op 30
Juni 1930, des namiddags te half zes, de
kantoorbediende mej. C. T. van Zetten, die
zich per rijwiel op dc Yaillantlaan nabij de
Frans Halsstraat bevond, door ccn tram
wagen van lijn 12, bestuurd door verd.,
aangereden, tengevolge van welke aanrij
ding zij is overleden.
Evenals voor de rechtbank word \crd. bij
gestaan door den advocaat der II. T. M.,
mr. van Stipriaan Luiscius
Door den procureur-generaal waren 15
getuigen gedagvaard, o.a. dr R. R. Rochat.
die de lijkschouwing verrichtte. Van de
zijde der verdediging was .1c chef van be
weging der H.T.M., dc lieer R. Huisman, als
deskundige gedagvaard.
De verklaring van dr. Rochat, die niet
verschenen was, werd door den griffier,
mr. Scrct Opzoomer, voorgelezen.
Daarna werden dc getuigen bij dit onge
val gehoord, die hun reeds eerder voor de
rechtbank afgelegde verklaringen bevestig
den.
De getuige-deskundige ii décharge Huis
man gaf op verzoek van den verdediger
een uiteenzetting van de wijze van remmen
bij plotseling gevaar. Volgens get. moet de
bestuurder daarbij hoofdzakelijk rekening
houden met den afstand en dc snelheid,
waarmede hij rijdt. Is de weg glad, zooal
in het onderhavige geval, dan is slippen
onvermijdelijk.
Op ccn vraag van den verdediger zegt
get. dat, naar 'zijn meening, dc koetsier van
den vrachtwagen, die de tramrails overstak
en een aanrijding veroorzaakte, in deze de
schuldige is. II. staat volgens get. als een
goed bestuurder bekend. Ilij is dan ook
niet gestraft cn doet nog steeds dienst.
Na ondervraging van den verd. verkrijgt
dc advocaat-generaal mr. J. A. dc Visser
het woord, tot het nemen van zijn requi
sitoir. Spr. is van oordeel, dat het vonnis
der rechtbank juist is gewezen. Naar zijn
oordeel 6taat de schuld van verd. aan dit
ongeval niet vast. De bestuurder heeft door
het voorschrift van snel remmen op Ie vol
gen, het risico genomen van tc kunnen glij
den. Naar Spr.'s meening heeft. verd. het
mogelijke gedaan om een aanrijding tc
voorkomen. Inderdaad zijn er voerlieden,
die meenen, dat een trambaan evengoed
voor hen bestemd is.
Do advocaat-generaal concludeert tot be
vestiging van het vrijsprekend vonnis.
Mr. Stipriaan Luiscius zegt jaloersch te
zijn op het welsprekend pleidooi van het
Openb. Min. cn bepaalt zich tot ccn woord
van medelijden met het slachtoffer van dit
ongeval.
Het Hof wees onmiddellijk aiTCst cn bc
vestigde het vrijsprekend vonni6.
DE NEDERLANDSCHE HANDELS-
BALANS.
Over December 1930,
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
deelt mede, dat de waarde (zonder goud en
zilver) van den invoer heeft bedragen in
December 1930: 165: in November 1930: 181
in December 1929: 211; in JanuariDecern
ber 1930: 2.118 en in Januari—Deccmb
1929: 2.752 millioen gulden.
De waarde van don uitvoer in December
1930: 117; in November 1930: 126; in Jan.—
December 1930: 1719 en in Jan.—December
1929: 1989 millioen gulden.
Het percentage van de invoerwaarde ge
dekt door de uitvoerwaarde bedroeg in de
maanden Januari lot cn "met December
resp.: 69,0 pet., 72.0 pet.; 68,9 pet.; 69,6 pet
67.8 pet., 67,2 pet., 71,2 pet., 76,9 pet., 71.9 pet.
76,1 pet.; 69,2 pet. en 71,0 pet.; in Januari—
December 1930: 71,0 pet. en Jan.Decem
ber 1929: 72,0 pet.
DE GRONINGSCHE VERMAKELIJK-
HEIDSBELASTING EN DE
BIOSCOPEN.
Bij niet-verlaging sluiting.
Men meldt uit. Groningen aan de MsJ>.:
Naar wij vernemen heeft de Nederland
sche Bioscoopbond besloten dc Groningsche
bioscopen slop te zetten aan bet eind der
programma-weck, waarin het besluit van
den Raad der gemeente Groningen valt op
het. adres van den Bond inzake verlagin,
der vermakelijkheidsbelasting, welke thans
M van dc bruto opbrengst bedraagt, indien
dit besluit voor de Groningsche bioscoop
exploitanten ongunstig mocht uitvallen. Hot
Hoofdbestuur van den Bioscoopbond heeft
dit besluit genomen na conferentie met den
wethouder van financiën, burgemeester en
wethouders en fractievoorzitters, van welke
laatste men den indruk kreeg, dat zij in
het algemeen niet voor een verlaging der
belasting voelden.
Verhooging der entreeprijzen acht de
Bond niet mogelijk, daar zulks het door de
hooge prijzen toch al matige bioscoopbezoek
nog zou verminderen.
VROUW TE NIJMEGEN VERBRAND.
Zij wilde de kachel met petro
leum aanmaken.
Nijmegen, 21 Jan. In een woning aan
dc Koolemans Beynenstraat alhier, wilde
gistermorgen de vrouw van een handelsrei
ziger, die alleen thuis was, de kachel aan*
maken, waartoe zij een scheutj'e petroleum
in de kachel wierp. Deze was eclitér nog
niet geheel uit, althans plotseling sloeg een
groote a lam naar builen, dio het nachtge-
VRAACT UWEtNU0^ WINKELIER
or NV HUL5KO TELTzbo AMERSFOORT
waad van mevr. S. deed vlamvatten, zoo
dat zij Aveldra in lichte laaie stond. In haar
verbijstering rende de vrouw met dc bran
dende kleeren de straat op, waar enkele
werklieden cn een sergeant der koloniale
reserve de vlammen met hun jassen doof
den. Met ernstige brandwonden overdekt,
werd de atouw naar liet R.-K. Canisiuszie-
kenhuis overgebracht, Avnar zij in den afge-
loopen nacht is overleden.
(Telegraaf).
De juridische gronden en ieclv
nische oorzaken
Zooals wij reeds gemeld hebben is de fa
briek van dc N.V. P. Fentencr van Ylissin-
gen cn Co. te Helmond opnieuw stilgelegd.
Aan ccn medewerker van het Ilaagsche
Volk aa'erdcn daaromtrent van bevoegde zij
de de volgende inlichtingen verstrekt:
Men verklaarde ons, dat deze stillegging
het gevolg is van spuiïng in een pand van
het kanaaj, waar de fabriek haar water uit
betrekt.
Men is Vrijdag met het spuien begonnen
cn is cr mee moeten doorgaan, omdat de
vele regens van de laatste dagen grooten
waterlast veroorzaakten, Avaardoor gronden
beneden Helmond kunnen onderloopen.
Do vraag is nu Avat grooter schade is,
het. onderloopen van deze gronden doordat
niet gespuid wordt, of het stilleggen van fa
brieken waarvoor het Avatcr, dat zij noo-
dig hebben, a erorilreinigd Avordt als gevolg
van spuiïng. Niet alleen Fentencr van Vlis-
singen is in het gedius: Carp's garenfa*
bliek ondervindt ook last door de spuiïng
al is die op het oogenblik niet gesloten.
Stilleggen van de desbetreffende fabrie
ken heeft een loonderving van 10 a 12 dui
zend gulden per Avcek ten gevolge.
Juridisch is de zaak aldus, dat clc fabrie
ken geen enkel recht kunnen laten gelden,
Zij hebben van het departement van Water
staat vergunning tot w cdcropzcggcns toe,
om het water» dat zij behoeven, aan het ka
naal te onttrekken. Op den grondslag van
deze vergunning zijn dc fabrieken ontstaan,
Nu heeft eonigc jaren geleden een ontgin
ning plaats gehad van een paar duizend
II.A. in do Peel, die ontwaterd zijn. Een
nieuw Avaterschap is toen opgericht* Dooi
de vele regens is cr-vecl moer water dan
dit Avaterschap Kan gebruiken, maar het
vcemvater uit dc Peel, dat gespuid Avordt,
voor de fabriek onbruikbaar.
Deze. zaak is niet eenvoudig om op tc los
sen. Onderzocht moet nu wordón, wat ccn
normalisatie van do Aa zal kosten, Avaar
door men liet water naar cch lager pand
zou kunnen ioo'zcn cn ook moet worden na
gegaan, wat het zou kosten, als dc fabric-
ken het voor liaar benoodigdc water uit een
hoogcr panel zouden gaan betrekken.
Het a inden van dc beste oplossing cn hot
verkrijgën van overeenstemming daarom
trent vcreischt onvermijdelijk een zekeren
tijcl.
Aldus dc inlichtingen, welke men onzen
parlcmentsrcdactcur verstrekte.
Wat ivordt er zoo bereikt met
straf en boete?
Den laatsten tijd verschijnen voör liet
kantongerecht geregeld „\*astc klautert", die
cr hun beroep van maken op parkeérende
auto's, rijtuigen enz. te passen, schrijft de
Ilaagsche Crt. Zoo verdienen, ze nep een
centje. Het zijn meestal arme drommels,
oude, kleine gebogen mannetjes, die. geen
werk meer vinden kunnen en toch. leven
moeten.
Geen werk cn tóch leven...
De groote puzzle van dezen tijd.
Maar dc wet is streng en dc oude, arm
zalige stakkers verschijnen cén voctr één
aoor den kantonrechter. Politie cn jtistitie
begrijpen echter dat men hier water iln den
wijn moet doen cn cr bestaat een lijst,
waarop zij zorgvuldig aanteekening bpuden,-
van de auto- en rijtuigen-bewakers, die tol.
de vaste klanten bclioorcn, steun trek/ken of
niet, of zij drinken of niet, of zij hejfc geld
gebruiken voor brood ofvoor iets anders.
En jij gebruikt het voor jenever, zei dc
kantonrechter vriendelijk, maar beslist,
legen één hunner, die zeker voor den groe
nen tafel verscheen.
Zeker niet, edelachtbare.
De kantonrechter controleerde „do lijst".
Jawel, concludeerde hij.
Men moet toch leven... Iiernaan dc
ander argeloos cn met een onschuldig ge
zicht.
Maar niet Aan jenever.
En daarom vvas voor hem dc straf
zwaarder dan voor de anderen. Drte gul
den boete.
Pardon edelachtbare, zei de cerstArol-
gende correct. Mag ik mo even overtuigen
voor AYclk verbaal ik voorkom? En hij
trok als een geldmagnaat zijn banknoten
een dikken stapel dagvaardingen uit zijn
zak cn begon te bladeren.
Laat's offe kijken, edelachtbare... de
veertiende, dc vijftiende... nee. da'6 alle
maal al geweest... juist en da-'s óók niks..*
en hier: o nee, die is nog niet aan de beurt,
daar moet ik 'n volgende maal voor komen;
maar hier... precies dat is 'm. voor hoe
veel verbalen sta ik hier, edelachtbare?
Voor drie?
Dat klopt niet. Voor twee. Niet dat ik
op 'n kleinigheid zie, maar eerlijk is eer
lijk
Twee op één dag. En één bekeuring
den volgenden dag...
Ja. da's waar ook. Nou vooruit dan
maar.
Wanneer hou je er mee op?
Ik kan er niet mee ophouden, edel
achtbare. Ik moet toch leven. Ik heb geen
werk en geen steun. Ik verdien geen cent.
Ik moet toch eten, toch slapen onder ccn
dak. Het is koud, edelachtbare!
Een kleine boete werd gegeven. Het was
den kantonrechter aan tc zien dat hij het
zelf ccn zielige Historie a'ond. Enkele gul
dens voor alle feiten tezamen. Maar een ka
pitaal voor den armen slokker, dio geen
cent tc verteren had.
Dan maar dc hechtenis uitzitten, edel
achtbare.
Goed. Deurwaarder, volgende zaak!
Goedendag!
Goedendag, edelachtbare. Tot ziens.
Tot de volgende weck...
En hij ging
Vraag: Wat wördt er zoo bereikt met
straf cii boete?
A n t av o o r d: Niets.
Vraag: -— Maar wat moet er dan ge
beuren?
A n t av o o r d: Weet u dat?
DENKT U OM ONZE AXMINSTER KAI ROKLEEDJES H0 c.M. LANG a I 5.90.
vLire)
Verontwaardigd toeschouwer: „Wat zeg je van zöó'n
scheidsrechter I"
Zijn meisje „Een knappe jongen." (Humorist),
