„EEN LAMP"
PHILIPS LAMP"
JA Scnetemër i
St. EMI LION
SPOORWEGONGELUK TE GRONINGEN
UTF:STP:17 Tel: 145
DRIE DOODEN EN ACHT
GEWONDEN
rracgf niet
rraagt een
en Uw stroom-
rekening blijft laag!
GEWETENSBEZWAREN BIJ
VERKIEZINGEN
'Hl
Personentrein uit Nieuw.eschans
in botsing met een goede*
renivëin
Verkeerde wisselstand de oorzaak
Groniiiise n. 26,dan. Hedenavond.om
7 uur is do .porsoncntroin uit Nieuw.e
schans bij 'het binnenkomen op het station
to Groningen in botsing gokomon ;met een
goederentrein. De botsing was zoo ihcvigt
dat -verscjiillende menschen in den perso
nentrein werden igedood ol gewond. .Vnor-
locpig meldt men drie dooden, twee zonar
en zes licht gewonden.
Verschillende reizigers moesten worden
uitgezaagd, doordat de wagons gedeeltelijk
In elkander gedrukt waren. 'De botsing'
geschiedde op het emplacement 130 Heter
voor het station. De .oorzaak moet worden
gezocht in de eerste plaats in een vei'kecr-;
de w.isselstand en in de tweede plaats door
dat een verkeerd signaal op veilig was ge
zet.
De drio dooden zijn allen passagiers; Van
'de twee zwaar gewondon behoort één tot
het personeel. De ander is'een passagier.
Omtrent 'hst spoorwegongeluk, dat op het
'emplacement te Groningen heeft plaats .ge
had, vernemen wij nog .xle 'volgende bizon
jderheden.
Een rangeerder van baanvak zeven, reed
tegen zeven uur, door een onveilig signaal
en kwam met .een paar wagons op baan
vak no. 6 .terecht, waardoor de wissel werd,
verschoven. Toen kwam uit i\"ieuweschans
'de trein binnen van 7.09 en door den '.ver
keerden wissels.tand is deze trein op den'
verkeerden rails terecht gekomen en .aan
het einde van 'hut tweede perron van liet
hoofdstation in botsing gekomen met oen
zich aldaar bevindenden goederentrejr-i
De botsing was- zeer hevig.
Verschillende wagens werden uit de .rails
gelicht. Twee van do .wagons van den per-1
sonentrein werdén een eind rmedegcslQurd
en toen .tegen den goederenwagen gedrukt
De goederenwagen .is omgekanteld.
In tien porsonentrein bevondon zièh var-
schillende passagiers, die allen aan bét
achterste gedeelte den trein uitrenden onr
te zien wat er gebeurd was.
Het 'bééld üett de voorste wagen vertoon
de, was ontzettend. Hieruit 'baalde en moest»
men gedeeltelijk ook zagou, de lijken van
drie reizigers en 5 gewonden, die allen zwa
re kwetsuren 'hebben .qpgéloopen
De namen cler drie .slachtoffers zijn: do
heeren Boilograaf, wononde te Amsterdam;'
.Diddcns, voormalig 'koster van de Martini
.kerk, wonende :te Groningen en Van cler,
Veen, aannemer, wonende aan liét duider-'
.diep te Groningen. De Ireeren bevonden
zich .in een .compartiment xler derde .klasse.,
Onmiddellijk was politie en brandweer
.ter ;plaaLtse, -terwijl ook lret Parket zich op
hot vOagcnblik van het verzonden van dit
bericht, nog op hot terrain van Uc ramp.
bevond.
Op "bet viaduct, .een van de drukste ver
keerswegen van Groningen, verzamelden
zich den göheölen avond bonderden men
schen die vandaar uit op bet in de diepte!
.liggonde rangeerterrein een overzicht -had-'
den van de ramp, dio daar had plaats ge-1
gr epen.
Men is .onraLddellijkbegoimcnjnet.de wa
gons weer overeind te zetten, -omdat het
baanvak in de riolitingen Assen en Nieu-
weschans hierdoor versperd werd.
De snelheid van den binnenkomenden
trein was op het moment 'iter 'botsing nog
.vrij groot.
br ontstond zulk een -geweldige druk, ge
paard gaande met een hevigen knal, dat
de postwagen volmaakt over den eersten
wagen werd geschoven. Deze werd bijna
geheel versplinterd. Alleen de eene zijkant
bleef op zijn plaats. Jn de .postwagen was
geen personeel aanwezig. F)e wagon kwam
geheel onderstboven aan den kant te liggen.
-De hout qn spLintprs wan- de -uit de rails-ge-
Per flesch fl.40 Per anker 156.
1924
liöhtcn wagon lagen oVeral verspreid. Op
hét lawaai kwam spoedig personeel aange
rend zoodat reeds om half acht met het op
niimingsw erk kon worden hegonnen.
De trein die om half acht uit Groningen
moest vertrekken kon niet afreizen en zelfs
om negen uur kon nog niet worden gezegd
wanneer deze trein zal kunnen vertrekken.
Sedert December 1913, toen de ontzettende
Sjioonvegcatastrophe bij Beilen plaats had,
is het Noorden van ons land niet meer door
can spoorwegongeluk, als hedenavond te
Groningen heeft plaats gehad, getroffen. De
gewonden konden dadelijk na het ongeluk
behandeld worden en zijn naar het Acade
misch Ziekenhuis te Groningen vervoerd.
Nader meldde men ons hedennacht nog:
De groote Jumbo-machine, waartegen de
personentrein is opgeloopcn, deed dienst om
enkele wagons weg te halen. Deze machine
werd bediend duor personeel uit Zwolle. De
machine van den personentrein is geloopen
op de machine van den goederentrein. Door
de schok is de bagagewagen van den per
sonentrein geschoven over den eersten per»
sononwagon van dezen trein. Dit was een
compartiment der tweede klasse. Doordat
de personenwagen totaal is verwoest zijn
alle passagiers, die hierin gezeten waren,
gewond De namen der gewonden zijn dé
hoeren R. Morecs, inspecteur vau een Le
vensverzekeringsmaatschappij te Gronin
gen, die oen beenbreuk bekwam, de heer
Mnskens uit Rotterdam, J. R. Kamphuis te
Groningen, de heer Th. Verlaan, directeur
van de stoomtrammaatschappij te Winscho
ten en R. Kley te Groningen. Bovendien
werd de hoofdconducteur van clen personen
trein de heer Meijer uit Leeuwarden ernstig
gdkwwtst.
Prof. Michael, hoogleeraar aan de Rijks
universiteit te Groningen verleende o.m. ge
naeskundi^e huip.
De heer Boilograaf. uit Amsterdam, die
tot de slachtoffers behoort, is, naar wij ver
nomen. directeur \an de Uiige vers maat
schappij Rembrandt te Utrecht.
Groningen, 27 Jan. Wij vernamen he
denmorgen dat de toestand van de in liet
Academisch Ziekenhuis opgenomen gewon
den van de spoorwegramp die gisteravond
te Groningen heeft plaats gehad vrij goed
is. De patiënten hebben een goeden nacht
doorgebracht. Voor geen van lien bestaat
levensgevaar. Te omstreeks middernacht
waren de opruimingswerkzaamheden ge
ëindigd. 'Zoowel de spoorwegen als de ju
stitie stellen op liet oogenblik ccu onder
zoek naar het ongeluk in.
Wat de oorzaak van het ongeval betreft
vernemen wij dat het gebeurde zich als
volgt hoeft toegedragen:
Een deel van een rangeertrein >vas door
onveilig signaal gereden en terecht geko
men op het spoor waarover de trein uit
Nieuwe schans moest binnenkomen.
De binnenkomende trein is op dit rangeer
deel geloopeu. Van het personeel dat zich
op het rangeer deel bevond werd niemand
gewond. Overigens werd van het treinper
soneel alleen de hoofdconducteur Meier van
den binnenkomenden trein gewond.
MISHANDELING VAN POLITIE
AGENTEN.
Een der aanvallers door een
schot gewond.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
werd de Gronauschestraat te Enschede, in
het hartje der stad, in rep en roer ge
bracht door het geluid van drie, elkaar snel
opvolgende revolverschoten, welke werden
gelost docr een politicman, die ernstig werd
mishandeld. Twee agenten van politie, die
de ronde deden, ontmoetten in genoemde
straat, nabij het kruispunt „De Klomp", de
gebroeders Boogers, die burengerucht ver
vetten, waarom zij door de agenten wer
den gesommeerd door te loopen. Hieraan
wilden zij echter niet voldoen en een van
hen viel den agent van politie, Rosier aan,
waarop deze zijn sabel trok. De aanvaller
wist hem echter de sabel te ontnemen,
waarop deze den agent met zijn eigen wa
pen aanviel en hem ernstig aan het gelaat
verwondde. Inmiddels wist de tweede agent
den anderen persoon, met een revolver op
ec-n afstand tc houden. De aangevallen
agent, die hevig bloedde, trok ook zijn re
volver en loste drie schoten; twee daarvan
troffen B., die ineenzakte, in de horst. De
getroffene werd onmiddellijk naar een zie
kenhuis vervoerd, waar drie geneesheeren
de kogels verwijderden Er bestaat kans.
dat hij in leven blijft.' De 'agent bleek niet
levensgevaarlijk te zijn gewond, maar zijn
toestand was toch van dien aard, dat hij
ook in een ziekenhuis moest Worden opgc
nomen. (Hbld.)
ERNSTIGE VECHTPARTIJ.
V e n 1 o, 26 Jan. Bij een ernstige vechtpartij,
welke Zondagavond aan de Havenkade te
Venlo plaats had, werd een der vechters, de
melkknecht S. v. d. Z. door een diepe mes
steek in het onderlijf getroffen. In zeer zorg
vvefckenden toestand werd de gewonde naar1
het R. K. Ziekenhuis vervoerd. De politie
meent den dader op het spoor te zijn.
De toestand van Van der Z. was heden
morgen zeer zorgwekkend.
Het standpunt der
burgemeesters
De minister van binncnlandsche zaken en
landbouw heeft aan de commissarissen der
Koningin geschreven:
Uit de door u ingezonden opgaven is mij
gebleken, dat naar aanleiding van de in
1929 gehouden stemming ter verkiezing van
de leden der Tweede Kamer tegenover 546
burgemeesters gewetensbezwaren zijn aan
gevoerd als reden van niet-voldoening aan
de verplichting tot opkomst, bedoeld in ar
tikel 72, tweede lid der Kieswet. Door 463
hunner werd bedoelde reden bij toepassing
van artikel 149 dier wet, al geldig aange
nomen. Verreweg het meerendeel der bur
gemeesters huldigt het standpunt, hetwelk
ten dezen door de regeering wordt ingeno
men en harerzijds bij verschillende gelegen
heden aan de burgemeesters werd aanbevo
len. Evenwel hebben nog 83 bui-gemeestcrs
bij de in 1929 gehouden verkiezingen ge
meend, gewetensbezwaren niet als geldige
reden tc mogen aanvaarden.
Op deze laatste omstandigheid en de ver
volging, waaraan de daarbij betrokken kie-
zens hebben bloot gestaan, werd mijn aan
dacht nog in het bijzonder gevestigd in de
vergadering der Tweede Kamer van 2 De
cember, waarbij mij tevens werd verzocht,
een poging te doen. om bedoelde burgemees
ters tot een andere meening te brengen.
Ik kan daartoe gcreede aanleiding vinden.
Het gaat hier toch niet alleen om de per
soonlijke belangen der daarbij betrokkenen
kiezers, doch ook om het algemeen belang,
gelegen in een gelijko rechtsbedoeling op
bedoeld punt voor alle kiezers.
Met het oog op de in dit jaar te houden
algemecne verkiezingen \oor do gemeente
raden en de Provinciale Staten, zal de on-
dcrw erpelijke aangelegenheid opnieuw en
van hijzonder actueel belang worden.
In verband met het bovenstaande heb ik
de eer u te verzoeken, cte daarvoor in aan
merking komende liurgemeesters namens
mij uit te noodigen, nog eens ernstig te wil
len overwegen, zich aan te sluiten bij het
in dezen door do regeering en verreweg het
meerendeel der meesters in den lande inge
nomen standpunt. Ten zeerste zou ik het
op prijs stelten, indien deze overweging
hunnerzijds tot het zoo zeer vcnschelijke
resultaat zoude leiden.
INKRIMPING VAN DE ARBEIDSWEEK
AAN DE VAN HOUTEN'S FABRIEKEN.
Naar wij vernemen zal, te beginnen met
de voIgcndG week, in do cacao- en in de
chocoladefabriek der firma C. J. v Houten
en Zn. te Weosp de productie op Zaterdag
worden stopgezet, In de werkplaatsen
zooals timmermanswerkplaats, smederij,
enz. zal de gewone werkweek gehand
haafd blijven. De gehuwde arbeiders in dc
cacao- en chocoladefabrieken behouden hun
volle loon; de ongeljuwden zullen het loon
voor den Zaterdag moeten derven.
(G. en E.)
sdrimicï
VRAAGT UwïhMjpVWINKELIER
OF N.V HULSKO riSlbo AMERSFOORT
2XVII
En nu brak eindelijk de voor mij eeuwig
ïmvergetelijkc dag aan, waarop ik mijne
vrienden, mijne wéldoeners voor altoos ver
laten zoude. O, nimmer zullen de toneelen
van dien dag uit mijn geheugen gaan. Ten
31 uren kwamen 5 kameraden aan, nog 2
Fransche officieren bij zich hebbende, welke
zij toegestaan hadden om mede van onze
partij te zijn. Zij werden -vergezeld van een
onderofficier, wien de stadhouder ons tot
geleide <*n bescherming had mede .gegeven,
en die lot aan Riga bij ons bleef. Alles was
tot hunne ontvangst greed, er stond eene
welvoorziene tafel bereid, vaar wij gingen
aanzitten en na ons behoorlijk ververscht
te hebben, stonden wij op, om onze reis
voort te zetten. Met onbcsclirijfclijke aan
doening nam ik afscheid van mevrouw Mar-
garof en hare kinderen, en ook zaj was
aangedaan Nu stapten wij ten getale van
8 in onze kibatken en Stefan Nikitsch steeg
te paard .om ons een eind weegs te vergezel
len. Toen wij aan de rivier de Jek kwamen,
welke 8 wersten vandaar stroomde, steeg ik
uit mijne kibatkin.
Thans was het oogenblik daar, dat wij
van elkander afscheid moesten nemen.
Zeven maanden lang hadden wij in de har
telijkste, vertrouwelijkste vriendschap met
elkander geleefd en waren elkander dier
baar geworden en nu moesten wij elkander
voor eeuwig vaarwel zeggen. Wij omhels
den elkander en de tranen stroomden en
een vaar eeuwig wel was alles wat onze
beklemde tongen uitspreken konden. Ook
den goeden Jacob zeide ik nog eenmaal
vaarwel. O. hoe gaarne had ik dien braven
jongen bij mij gehouden.
Zoo heb ik u dan voor altijd verlaten, o,
mijn onvergetelijke vriend en weldoener; *u,
die zich mijner met eene zoo belangrijke
rncnschenliefde aannaamt, die den ongeluk-
kigen veriatenen, van alles beroofden, aan
alles gebrek hebbenden, niet slechts huis
veste! en van kleeren en spijs voorzaagt,
maar mij ook met uwe onwaardeerbare
vriendschap verccrdet. O, ik heb geene
woorden om u de dankbare gevoelens van
mijn hart uit te drukken! Hier op deze
-wereld zulten wii eikanderen waarschijnlijk
nimmer meerr ontmoeten, maar aan gene
zj'de van het graf, in cte gewesten der on
sterfelijk héld zullen wij élk and eren weder
zien. Edele man, die hemel zegene u en uw
geslacht, en dat het u wel gaan tot in leng
te van dagen!
Nu stapten wij op het vlot. het welk ons
aan den anderen oever van de TÏvier bragt.
Stefan beklom den top van conen nabij ge
legen heuvel, van waar bij mij nog met zij
ne zakdoek het laatste vaarwel toewuifde,
en ik zag hem niet meer. Doch zijn aan
denken zal eeuwig in mijn geheugen be
waard Mijven. En vergde mijne regLcrhand
zich zelve, eer ik hem en zijne weldader
vergeten zoude 1
Nu reden wij met groote snelheid voor
waarts. maar ik zag of hoorde niets mijne
ziel was te zeer geschokt, van dat ik iets
bulten mij acht zoude geven hebben. He
dacht alleen aan het verte dene. Den 4den
kwamen wij te Usa, de residentie van den
gouverneur, wien wij over onze 190 roebels
wilde spreken. Bij onze aankomst vernamen
wij, dat zijne excellentie" op zijn buitengoed
was, 18 wersten vandaar. Wij besloten dus
oenen dag hier te vertoeven en inmiddels
eene deputatie aan den gouverneur te zen
den, teneinde de noodige inlichting omtrent
deze zaak te erlangen. Hiertoe werd de lui
tenant J. gecommitteerd. Deze vertrok ook 's
anderen daags derwaarts, en vond den gou
verneur werkelijk te huis. Hij werd dadelijk
bij hem toegelaten en stelde zijne belangen
voor. De gouverneur antwoordde hem, dat
hij daar niets van kon zeggeu. dat hem
zulk6 een order niet bekend was. doch dat
hij «ene brief aan den vice-gouverneur zou
de mecte geven, bij wien wij zouden verne
men, hoe de zaak zat. Met dezen brief kwam
J. in de slacl terug en in het vol vertrouwen
dat alles wel zoude gaan, gaf hij dien aan
den vice gouverneur over. Maar hoe ston
den wij. .te kijken, toen hij in plaats van
ons een goede tijding merle te brengen, ons
mot grootste verbaasdheid kwam aanzeggen
dal het zaak voor ons was, om zoo schielijk
mogelijk do stad tc verlaten, terwijl wij an
ders gevaar liepen, van achter het slot ge
zet te worden. Mij waren ten hoogsten
verontwaardigd over het laaghartig gedrag
van dozen gouverneur, die niet alleen op
schandelijke wijze liet vertrouwen van den
edelen Alexander schond, door ons het geld
te onthouden, hetwelk de menschlicvende
vorst, tot onzen 'onderstand bestemd had.
Want dat de kerel het in zijn zak gestoken
of althans met den vice-gouverneur gedeeld
heeft, is bij mij zeker, (laar ik weet dat of
ficieTon, die in andere gouvernementen ge
legen hadden, zulks gekregen hebben, maar
die ons nog met ern geveinsd gelaat zulk
een Unas-brief mede gaf. wat de inhoud
naar van was, om ons ten spoedigste tc
doen verkassen, was zonneklaar. Welk een
contrast tusschcn dezen laaghartieen
schurk en den edelen gouverneur van Wét-
ku. Doch hier was geen pruttelen tegen. We
begaven ons dus maar weer op reis, echter
met voornomen om ons te Moscou over de
ojnregtvaardige handelwijze van den gou
verneur van Usa te beklagen, doch hoe wij
daar ten haring voeren, zal men weldra
zien.
gen ook van post tot post, en dus elke 20 of
2o wersten nieuwe paarden. Er werd geen
meer tijd toe gebezigd, dan maar éven noo-
c!ig was om uit. en in te spannen. Het paard
clat in den boom liep, had boven zijn hoofd
oenen beugel, waai; aan een bel hing, aan
het geluid daar van koude zij reeds van
verre berekenen, lioe veel paarden er nodig
waren. Mijn kameraad L. had van zijnen
edelman in Poten een zoodanig rijtuig pre
sent gekregen, dit hadden wij zooveel moge
lijk tot gemak ingerigt, het zche was met
matten overdekt, en wij konde van voren
dicht maken.
Den 14 kwamen wii te Kasan aan; hier
hielden wij cencn rustdag en lictor er ijze-
Na verscheidene Tartaarsche dorpen ge
passeerd te. zijn, kwamen wij aan de stad
Bougolma, waar ik reeds voorheen geweest
was. Doch hoe zeer stond ik verbaasd, hier
niets dan puinhoopen weder te vinden. De
géheete stad die van hout was {zooals do
meeste Russische landsteden) was door een
feilen brand vernield. De ongelukkige be
woners hadden zich hutten gemaakt op het
open veld en sommigen woonden in linnen
tenten. Daar wij voornemens geweest waren
om hier nachtverblijf te houden, waren wij
nu genoodzaakt nog 2-1 wersten verder te
rijden, tot aan het Tartaarsche dorp Kara
bas. Wij hadden alzoo in ruim 24 uren
(want wij hadden nacht en dag doorgereisd)
244 wersten afgelegd, en dus kan men be
grijpen of wij ook moede waren van het
lange rijden. Men kan zich geen denkbeeld
maken van zulk snel rijden, doch wij kre
dus den 16dcn weder op weg. "Wij passeer
den cte stad Nischnci Novogorad. Dezelve
kwam mij zeer schoon voor en liet speet mij
dus, dot ik geen tijd had om dezelve nauw
keurig tc bezigtigen. Den Sisten kwamen
wij in de stad Mourun.''Hier werd bet spreek
woord weder bewaarheid, dat hergen en
dalen elkander niet ontmoeten, maar men
schen wel Toen wij aankwamen, wilden wij
dadelijk paarden van den postmeester heb
ben, docli liij verklaarden ons. die niet te
kunnen geven. Daar wij echter verscheiden
paarden op stal zagen staan, vroegen wij
liem naar de reden van deze weigering. Hij
zeide ons, dat deze paarden moesten dienen
voor de rijtuigen van clen gouverneur van
TU---4
T- MBmw.
«rip
ren banden om onze wielen leggen, welke
door bet. gedurig schokken veel geleden
hadden. Men kan ligt begrijpen, dat ik niet
naliet rnen goeden schoenmaker weder te
bezoeken. Ik trof hem benevens zijne vrouw
in blakende welstand aan. Het deed hun
een onbeschrijfelijk genoggen mij weder te
zien. Zij boden mij alles aan. en ik kon niet
genoeg na hunnen zin eten en .drinken. "Wij
hadden onzen introk genomen in de Russi
sche stad in een soort van logement. Ilier
vonden wij JToogduilsche en Fransche cou
ranten, welke door een van ons werden
voorgelezen en daar uit bleek dat Stefan
mij de Russische couranten naar waarheid
vertaald had.
Dit alles deed onze drift om voort te
reizen nog vermeerderen. Wij begaven ons
Watka. Hier hoorden wij nieuws van op en
ik maakte mij met vriend S. gereed om hern
to gaan zien. Hij was het inderdaad. Hij
was op reis naar Petersburg en had zijne
vrouw hij zich. Hij betuigde ons zijn ge
noegen, dat hij ons zoo onverwacht aan
trof. Hij vroeg ons, hoe wij hier gekomen
waren en of wij "hier nog lang dachten te
vertoeven. Wij zeiden hem dat wij gaarne
dien dag weder wilden vertrekken, doch dat
de postmeester ons paarden geweigerd had,
voorgevende dat dit voor zijn excellentie
bestemd waren. Ilij liet hierop den post
meester bij zich komen, die ook spoedig in
volle uniform vcrscheeD en hij gelaste hem,
ons dadelijk paarden te geven. Dit geschied
de, en nadat wij van den braven gouver
neur afscheid genomen hadden, zetten wij
onze reis voort over Wladimir naai' Moscou,
waar wij den 26stcn aankwamen.