GARAGE MOLENAAR
OPRUIMING
JOH. DE HEER
DEEÊMIANDER
Woensdag 28 Januari 1931
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
29e Jaargang No. 178
AANSLAG OP EEN CONSUL-
GENERAAL
DE PACIFICEERINGS-ACTIE
IN DE OEKRAÏNE
fortmann en
hehenkamp
ERNSTIGE SCHEEPSRAMP
BIJ ALICANTE
NU GANDHI DE VRIJHEID
HERKREEG
L. J. LUYCX ZOON
Achter
POLITIEKE VECHTPARTIJ
P.Nierop
AMERSFOOR1SCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3 voor Amersfoort f2.10, per maand f 0.75, per
week (mei gratia vertekering tegen ongelukken) f 0.171/,.
Binnenland franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers f 0.03.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERG JIJ
PRIJS DER AOVERTENTIEN v" os met mbegrip eco bewijsnummer.
-im ejjie mccf fo.25. Llefdadlgheldvadvertentlto voor d«
helft van den prijs. Kleine Advertentién „KEITJES" bij vooruitbetaling I—S r eye la
30 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaauen f I.—Bewijsnummer extra f 0.05
Nogmaals het kabinet-Laval.
Hoe het is samengesteld.
Wat de samenstelling van het nieuwe
Fransche kabinet betreft, kan worden ge
sproken van oen e énigs zins „verwaterde"
topic der beide ministeries, die Tardieu
vroeger hooft gevormd. Om persoonlijke en
politieke opportuniteilsrcdcnen heeft Laval
bij de bezetting der verschillende posten
niet alleen heslpten tot allerlei hergroe-
pcoringen. maar ook moeien afzien van de
medewerking der politici, die dooi hun toe
treden tot. het kabinet Steeg de oude meer
derheid in den rug hadden aangevallen
Zoo heeft Laval juist die politici moeten
uitsluiten, die zooals Chéron, Germain
Martin en Leygues ondanks het belmo
ren tot de groepen van hel rechtschc cen
trum golden als overtuigde republikeinen
en juist in dcZc hoedanigheid een brug
naar links hadden kunnen vormen.
Tardieu zelf hoeft in liet nieuwe ministe
rie genoegen moeten nemen met de; zeer
bescheiden portefeuille van landbouw, Ier-
wijl Paul Reynaud \an financiën naar ko
lonicn moest overgaan. Dumcsnil, dien de
radicaal -socialisten indertijd buiten de deur
hebben gezet, omdat liij word opgenomen
m het tweede kabinet—Tardieu, heeft ma
rine vaarwel gezegd en in dc plaats daar
van luchtvaart gekregen. Daarentegen
heeft Magihot, op wien in eigen kringen
den laatsten tijd nog al kritiek is geoefend,
omdat hij nadrukkelijk opkwam voor ont
wapening en volkeren verzoening als de
beste waarborgen voor Frankrijks veilig
heid, opnieuw de portefeuille van oorlog
verworven.
Reeds van het begin af aan stond het vast,
dat Briand weer als 'minister van buiten-
landsclie zaken deel van het. nieuwe minis
terie uit zal maken. Zijn gezag is tegen
woordig zoozeer onbetwist, dal zelfs een
leclitschè- regeering het niet meer zonder
zijn actieve medewerking kan stellen en
ook de felste nationalisten genoegen moe
ten nemen met zijn tegenwoordigheid op
de Quai cl' Orsay, die een waarborg is, dat
eok in den vervolge zal worden aangestuurd
op internationale onfspanning tfn op toe
nadering tot Duitschland.
Ken merkwaardigheid van T.aval's kabi
net is, dat een zuherc Sencgaleeschè neger
daarin-is opgenomen, rr.l de afgevaardigde
Diagne, dié onderstaatssecretaris van koTo
niën is gewórden. Dit is wel een klinkend
bewijs vook de emancipatie van het zwarte
ras."
In partijpolitiek opzicht ligt de spil der
nieuwe regcering .weer bij het centrum. De
radicale linkschen (grocp-Loucheun is daar
in met vier ministers en ccn onderstaats
secretaris, de groep Franklin-Bouillon met
drie onderstaatssecretarissen, dc links
republikeinen (grbep-Tardieu) met. vier mi
nisters en drie onderstaatssecretarissen, de
democratische actie (groep-Maginot) met
twee ministers vertegenwoordigd.
Verschillende leden van het nieuwe ka
binet, onder meer de minister-president,
behooren tot.-gocn enkele fractie. Andere,
zooals de beide" bij de 'democratische link
schen ingeschreven senatoren Roustan en
Dumont, onderhouden sinds lang slechts
zeer vage relaties met hun groepen. Briand
is vvel-is-waar officieel lid der republikein-
:-che socialisten, maar in werkelijkheid is hij
ver boven de partijen uitgegroeid.
De groep-Marin heeft maar één minister
portefeuille en één onderstaatssecretariaat
verkregen, maar daarentegen is uiterst
i echts door den senator Léon Berard, ccn po
liticus van buitengewone beschaving en
begaafdheid, maar van zeer reactionairen
huize, qualitatief schitterend vertegenwoor
digd. Hun beteekenis wordt nog verhoogd
door twee leden der clcrfcale volkspartij,
den minister Champelier de Ribes en den
onderstaatssecretaris Frev. die tot aan het
inde van den oorlog als correspondent van
een groote Duitsclic krant in Straatsburg
werkzaam was.
Naar dé Parijschc correspondent der Voss.
Zig. meedeelt, zal het kabinefc-Laval in de
kamer beschikken over alle groepen, die
tot de laatste Turdieu-mecrderheid behoor
den, in het geheel dus over 320 stemmen.
Dit beteekent, dat zijn voortbestaan vermoe
delijk dc eerstkomende maanden is verze
kerd. Het valt echter te betwijfelen, of het
zich zal kunnen handhaven tot het einde
der wetgevende periode; in den zomer kan
dc meerderheid plotseling slinken, want in
verband met dc a.s. verkiezingen zal ver
moedelijk menig lid van 'l linksche centrum
er zich rekenschap van geven, dat dc.hand
having van zijn mandaat kan afhangen
van de partijen, die links van hem staan en
die bij dc herstemming gew aardccrden bij
stand kunnen bieden.
VARKENSMARKT. TEL. 1309
PIANO- EN 0RGELHANDEL
Koopt bij ccn vertrouwd adres.
Uw „wagen" staat
Reisvaardig klaar,
In de garage
„MOLENAAR"
TELEFOON 1210.
Door een oud-slrijder. die om
schadeloosstelling kwam
vragen
Moeilijke arrestatie
Zurich, 27 Jan. (V.D.). Hedenmorgen
werd in het gebouw van het Italiaansche
consulaat-generaal to Zurich een aanslag
op den consul-generaal Bianchi gedaan Een
onbekende schoot den consul-generaal in
dc horst In ernstigen toestand moest hij
naar het ziekenhuis worden overgebracht.
Vermoedelijk heeft men te doen met een
wraakneming van een anti-fascist. wien
vernieuwing van zijn paspoort geweigerd
was.
Bij geruchte wordt vernomen, dat na den
aanslag op den consul-generaal zich op het
Itaiiaansche consulaat e«?n hevige scene af
speelde, waarbij do dader zich heftig ver
wperde én ook .de Italiaansche. vice-consul
verwondingen heeft opgeloopen. Tenslotte
kon de dader "overweldigd worden en ter be
schikking van de politic wor-Jeh gesteld.
Bij onderzoek bleek, dat de. dader de ii:
1S98 nabij Triest geboren, metselaar Rino
Bassi is. Hij had den wereldoorlog aan de
zijde voti Oostenrijk 'medegemaakt, een on
geneeslijke ziekte opgeloopen en zich her
haaldelijk. bij Let consulaat vervoegd ;orn
een schadeloosstelling. Loen j)ém werd me
degedeeld, dat hein die niet kón worden ver
leend. aangezien zijn zjekio niets iin/.L den
oorlog te maken had, verlangde hij een on
dersteuning van }uQ -Francs. Toen do con
sul-generaal hem het afwijzend antwoord
van zijn regeering voorlas, ontstak Bas-»)'
in woede, trok een revolver en vuurde dien
af. Het eerste schot drong den consul-gene
raal in de buik en het tweede ging hem door
een der handen en vervolgens in de longen.
Bassi trachtte te vluchten, doch kon op
straat met behulp van voorbijgangers wor
den vastgehouden, nadat hij eerst nog twee
consulaire ambtenaren had neergeslagen. De
consul-generaal werd in het ziekenhuis ge
opereerd Zijn toestand is zorgwekkend
De minister loochent de
buitensporigheden
Warschau, 27 Jan. (V.D.). Gedurende
de discussies over de thans verworpen voor
stellen der Oekrainsche afgevaardigden in
zake.Ie „pacificocringsaclic" in Oost-Galicie
voerde dc Poolsche minister van binnen-
landsche zaken in de Sejm het woord. Van
represaille-maatregelen tegen de Oekrain
sche bevolking was geen sprake. Onder ge
lach verklaarde de minister, dal een politie
agent, die gedurende dc pacificatie een gou
den hot loge had gestolen, reeds was gestraft
Dc foto's, die de Oekrainers hebben gepubli
ceerd, noemde hij groolendecls vervalschin-
gen. Dc toestand in Oost-Galicié was thans
veel beier dan voor dc pacificatie. Alle voor
stellen der Oekrainers iot liet slaken der
gerechtelijke vervolgingen en liet in vrij-
heidstellcn der gevangen gehouden Oekrai
ners werden verworpen met de stemmen
van het regecringsb'lok legen Dij liet he
kend worden van den uitslag der stemming
over Brest-Litowsk en dc Oekrainsche voor
stellen ontstond rumoer in de banken dei-
oppositie. Toen daarop één der socialistische
afgevaardigden door den voorzitter werd
uitgesloten, verliet als protest dc gehccle
fractie dc zaai.
GRIEP IN ATHENE.
A I li e n e, 27 Jan. (1I.N Ton gevolge van
het heérschen van dc griep zijn Ie Athene
alle scholen, bioscoopcn en theaters voor
den lijd van 10 dagen gesloten.
GEHEIMZINNIGE MOL.tD OP
EEN DIENSTMEISJE.
Honderd detectives zoeken
den dader.
Uit Londen wordt d.d. 2ü Jan. aan de
Tel. gemeld:
Slechts zelden hoeft een misdaad in Lon
den zooveel, opschudding verwekt als de
langestraat 63 - tel. 88
dressoirs en buffetten
in prijzen van f 32.- tot f 175.-.
moord op ccn lS-jnrig dienstmeisje, wier
lijk Vrijdagmorgen op DJackhcath werd ge
vonden. Meer dun honderd detectives hou
den zich onder leiding van superintendent
Cooper, oen van de „big five" van Scotland
Yard met dezen geheimzinnigen moord be
zig. Dc jacht op den moordenaar, die on
afgebroken dag en nacht wordt voortgezet
schijnt reeds resultaten te hebben opgele
verd. Zij ^rdenkt een man, die reeds vroe
ger met de politie in aanraking is geweest
en een gevaarlijke krankzinnige is. Hij is
kenbaar aan een scheevc onderlip en Is
Donderdagavond in gezelschap van een
meisje gezien, op korten afstand van de
plaats, waar het lijk werd gevonden. He
denmiddag kreeg do politie .bcriclH dat de
„man met dc scheve onderlij}" Zaterdag
was gesignaleerd op het- eilan'dje Shippcy,
in de monding van tie Theems, Politie
agenten bewaken thans de eenige brug, die
dit eilandje me; het. vasteland verbindt.
Elf dooden r/'er zwaar
gewonden.
Madrid, 26 Jan (V.D). In d? nabijheid
van Al ironie -is. c>-h S;.iansch stoomschip
op ccir i'crls geioopon. Aan boord ontstond
kort daarop eerf evplosh*. weike zes slacht
offprs eischic. Bij hot-reddingswerk* werden
zes matrozen van ren t?r assistentie uitge
varen schip zwaar gewond.
Parijs, 27 Jan. (V I).) Omtrent de
scheepsramp in de nabijheid van Alicante
wordt uit Madrid nader gemeld, dat het be
trokken schip een Spaansch stoomschip
was, met een lading carbid op weg van
Barcelona naar San Sebastian. Onderweg
kreeg het schip een lek. Op zijn S. O. S.-
signalcn kwamen twee andere Spaansche
schepen te hulp, die het schip op sleeptouw
namen cn het op het strand zetten. Hier
werd de lading overgeladen en toen de
duisternis viel, ging men hiermee verder bij
fakkellicht. Waarschijnlijk tengevolge van
onvoorzichtigheid is een vonk van een der
fakkels in de carbid-lading terecht geko
men, waarop ccn vrecsehjke ontploffing
volgde. In een oogwenk stond het schip in
lichter laaie. Het vuur breidde zich snel uit
en tastte ook de beide in de onmiddellijke
nabijheid liggende, ter assistentie gekomen
schepen, aan, die reeds ccn groot deel van
de lading hadden overgenomen. Ook hier
ontstond een ontploffing cn nog voor dat de
meeste leden der bemanning zich in veilig
heid hadden kunnen brengen, w-aren, van
de drie schepen nog slechts uitgebrande
wrakken over. In totaal werden bij deze
lamp elf rnan gedood, terwijl vier leden dér
bemanningen zware verwondingen opliepen.
HONGARIJE UIT DEN VOLKENBOND?
Berlijn, 27 Jan. (V. Üc Berlijnsche
avondbladen melden, dat Graaf Apponyi in
het Hongaarsche Huis .van Afgevaardigden
met betrekking tot het ontwerp van dc Gc-
ncefsche Commissie tot vermindering der
bewapening, verklaard, heeft, dat, aange
zien Hongarije noch in de voorbereidende
commissie, noch in den Yolkcnbondsraad
een zetel heeft het parlement de juiste
plaats ia om tegen het ontwerp te protcs-
teéren en cvéntüeele uittreding uit den
Volkenbond le overwegen.
EEN BEKEND ZWEEDSCH VLIEGER
VERONGELUKT.
Stockholm, 27 Jan. (II.N.). De Zwced-
sche vliegeroffie'.cr Lundborg, die indertijd
Xobile heeft gered, is vandaag met zijn
vliegtuig neergestort en aan dc bekomen
verwondingen overleden., liet vliegtuig
stqrtte lieer, toen het zich op een hoogte
van 43 meter bevond.
DE BURGEMEESTER VAN CALCUTTA
OPNIEUW GEARRESTEERD
Londen, 26 Jan. (V.D). Dc burgemees
ter van Calcutta, Chandra Bose, die Zater
dag na acht dagen gevangenisstraf te heb
ben ondergaan, op vrije voeten werd ge
steld, is heden weer gearresteerd, toen hij
aan het hoofd van een processie ter vie
ring van den onafhankelijkheidsdag door
de straten trok.
Zal de actie der burgerlijke ons
gehoorzaamheid niet ges
staakt worden?
Londen, 27 Jan. (V. D.) Uit Bombay
wordt gemeld, dat Gandhi gisteravond tc
11 uur in alle stilte uit de gèvangcnis van
Ycravda vertrok in gezelschap van dc voor
malige voorzitster van het Al.-Indisch con
gres. Mevrouw Naidoe.
Per auto ging hel naar één der nabij ge
legen stations, waar dc sneltrein naar Bom
bay stopte, w aai mee Gandhi naar Bombay
terugkeerde. De vreugde in nationalistische
kringen in Indic over do vrijlating van den
Mahatma en de andere leiders is groot.
Dc oorlogsraad van het congres heeft.ver
schillende feestelijkheden georganiseerd en
reeds vonden verschillende optochten plaats
en vaandelbegruclingcn, waarbij de politic
niet mccY ingreep.
Londen, 27 Jan. (II. N.) Gandhi droeg
zijn gewone kleeding, n.l. een lendendoek,
terwijl hij ook een zelf geweveji deken bij
zich had om zich legen dc koude van den
nacht te beschermen. Zijn bagage bestond
uit boeken en de omvangrijke corresponden
tie, die hij tijdens zijn verblijf in de gevan
genis heeft ontvangen. lCcn Kngelsch jour
nalist vroeg 'hem naar zijn plannen, doch
Gandhi antwoordde daarop slechts kort. Hij
verklaarde, «lat hij den toestand nauwkeu
rig wil nagaan en ook bereid is dc verkla
ring van Macdonald nauwkeurig tc bestu-
dec'rcn. Op het oogenblik kon hij over deze
verklaring nog niets zeggen. Op de vraag,
of hij zich gelukkig gevoelde, dat hij zich
weer in vrijhei I bevond, antwoordde Gan
dhi, dat hij dit wérkelijk niet kon zeggen.
Londen. 27 Jan. (HN.) *Uit Bombay
w-ordt gemeld, dut uit de verklaringen, wel
ke Gandhi tegenover de pers heeft afge
legd, op te maken valt, dat dc campagne
der. burgerlijke ongehoorzaamheid voorloo-
pig niet zal worden gestaakt. Gandhi ver
klaarde Hat de Indische nationalist!n geen
afstand kunnen doen van het recht om zout
te winnen," zelfs indien zij zouden hesluiten
piede te werken aan de ontworpen nieuwe
constitutie voor India.Dok kunnen zij geen
afstand doen Van het recht om stakingspös-
fen uit te Zetten voor zaken, waar buiten
landsche goederen worden verkocht of al
cohol wordt geschonken. Ten slotte wees
Gandhi er op, dat de thans verleende am
ncstic slechts volledig zal zijn, indiep alle
politieke gevangenen, die veroordeeld zijn
wegens ongehoorzaamheid aan de Engel
schc wet. weer op vrije voeten zijn gesteld
Gandhi begeeft zich naar Allahabad om
een bezoek le brengen aan den vroegeren
president van de wetgevende vergadering
Patel, die daar ernstig ziek ligt.
L o n d c n', 27 J a n. (V.D.) Bij een protest
betooging tegen dc gevangenneming van.
verscheidene nationalistische leiders in Ba
gusarai in den staat Orissa in Britsch-Indie
is hét tot onlusten gekomen. Vijf personen
werden door schoten van de politic gedood;
twaalf personen werden gewond. Drie poli
tieofficieren cn zes politicagenten bekwa
men eveneens letsel.
Londen, 27 Jan. (II.N.) Tc Bombay is
het vandaag tot ernstige botsingen gekomen
op de Esplanade, waar een groote menigte
was samengestroomd om Gandhi te hooren
spreken. liet bed rang was zoo groot, dat de
weg naar dc tribune, vanwaar Gandhi zou
spreken, geheel versperd was, zoodat hij
van zijn plan om een toespraak tc houden
moest afzien. Bij de botsingen werden tal
van personen gewond, 31 zoo ernstig, dat
zij in de ziekenhuizen opgenomen moesten
worden. Eén vrouw is daar aan haar be
komen verwondingen overleden. Gandhi is
vanavond in gezelschap van verscheidene
leiders der nationale beweging naar Alla
habad vertrokken.
WEERBERICHT
Hoogste Barometerstand:
7711) te Lacoruna.
laagste Barometerstand:
718.7 te Shields,
Verwachting:
Matige 4ot. krachtige Z. "NV.
lot \Y. wind, betrokken of
zwaar bewolkt, tijdelijk op
klarend, later opnieuw re
gen, aanvankelijk zachter.
Langestraat 49-51 -- Tel. 190
Atelier voor
Ajoureeren, Festonneeren
Plisseeren, Bontwerk en
Corsetreparatie.
Ifenri/Ileyer:
Wënkon In
hp< brloné
lannjdnrm mm V
medunio»
Onmisbaar voor iederen Auto-oitfenaar.
'rcaqt Uw boekhandelaar. UilgValkhoff iCo-4marafot)rt
MOORD OP ZIJN VADER?
G o y a t z, 26 Jan. (V.D). Gisteravond werd
de gepensionneerde spoorwegconducteur
Gottfried Beblcr in zijn woning neerge
schoten Hij bevond zich alleen thuis cn
werd door zijn vrouw gevonden, tegen cle
kachel leunende. Dc levensgeesten bleken
reeds tc zijn geweken. Zijn dood vas door
een geweerkogel veroorzaakt, die den hals
slagader had doorboord en in het lichaam
was blijven steken. Het parket heeft den
zoon laten arresteeren, als verdacht den
moord te hebben begaan. Het schot bleek
te zijn gelost uit een geweer, model 98, zoo
als zich een in het huis bevond. Reeds ge-
ruimen tijd bestaat er een veete tusschen
den vader en den 24-jarigcn zoon.
ERNSTIGE BRAND TE CALAIS.
Ongeveer twee mlllioen
francs schade.
Calais, 2G Jan. (V.D). Een hevige brand
heeft een fabriek in do Rue des Quatre
Coins totaal vernield.
Dc pogingen van de brandweer om den
brand te blussehen. bleven zouder resultaat.
De bewoners van de vier aangrenzende hui
zen*moesten hun woningen verlaten. Per
soonlijke ongelukken kwamen niet voor
De schade wordt op ongeveer twee inilliocn
francs geschat.- -l[
Een zeer bloedig
verloop.
Hamburg, 27 Jan. (V.D.) Te Gecsthacht
is liet gisteravond voor het begin van een
nationaal socialistische vergadering tot
bloedige botsingen gekomen tusschen nazi's
eenerzijds cn communisten en politie an
derzijds, waarbij twee personen werden ge
dood cn vcrschcidcnen zwaar gewond. Door
de politie to Hamburg Wórdt daaromtrent
het volgende medegedeeld:
Maandagavond zou tc Gecsthacht in het
lokaal van Petersen een nationaahsocia-lis-
tischc vergadering worden gehouden. Er
bevonden zich ongeveer tweehonderd per
sonen, die de vergadering wilden bijwonen.
Tegen acht uur kreeg dé politie te Berge-
i dorf bericht, dat ongeveer honderd commu
nisten op weg naai*'Gecsthacht waren. On
middellijk begaven zich alle beschikbare'
politiekracht van Bergedorf naar Goest-
hacht, waar het tot zeer ernstige gevechten
kwam. De communisten trachtten het ver
gaderlokaal binnen' te dringen en wierpen,
toen do politie hun zulks wilde beletten
met sfteenen naar de politie, terwijl er van
een vrachtauto af ook op de politie gescho
ten werd. Eén hunner kreeg een schot in
het been, een andere een schot in het on
derlijf. Bovendien werd een politieagent
door slagen zwaar gewond. Do politie bc-«
antwoordde het vuur, waardoor do 23-ja
rige Bernhard Geick uit Hamburg en do
18-jarige Alphons Benthin "uit Bramfeld
werden gedood.
De gewonden moesten naar het zieken
huis worden overgebracht. Inmiddels had
den zich ook dc nationaal-socialisten in
den strijd gemengd. De wanden van het
vergaderlokaal toonden 32 kogelgaten. Met
behulp van politie uit Hamburg kon ten
slotte de rust worden hersteld. Er werden
negentien personen gearresteerd, bijna al*
len afkomstig uit Altona.
EEN LAND VLIEGTUIG OP ZEE.
Londen, 26 Jan. (V.D). Op zee nabij Fe-
lixtown heeft een Engclschc militaire vlie
ger hedqn een interessante poging onderno
men om door middel van met lucht gevulde
zakken oen land vliegtuig, dat op het water
moet dalen, te redden. De machine was aan
de vleugels voorzien van. „zwemzakken'V
die door den piloot, van zijn cockpit uit,
met samengeperste lucht waren gevuld, ter-
wijl hij don motor afzette cn de lading naar*
buiten wierp. Dc proefneming verliep aan
vankelijk zeer twijfelachtig. De machine
verdween volkomen onder water, doch ver
scheen, dank zij de luchtzakken, spoedig
weer aan de oppervlakte. De bestuurder
kon, doorweekt van het zeewater, uit zijn
toestel worden bevrijd.
van Haarden.
Jaarsma Haarden 20 korting.
iMiOEsam. 90JtL.280
