AMËBSFQOKTSCIH DAGKIAD
KRIMP'
Ymuider vischlianriel H. Glastra Co. N.V.
Willen? Groenhuizen
Maandag 9 Februari 1931
29e Jaargang No. 188
SOCIAAL DEMOCRATEN EN
COMMUNISTEN
De dreigende vuist
JUWELIER
EEN TRANSFORMATOR
ONTPLOFT
N.V. COMPAGNIE LYONNASSE^
DE V0RSTKANSEN
DOOR EEN MESSTEEK
GEDOOD
'T ZAND 3
E. FRANKENHUIS
Zijn Laatste Wensch
„DE EEMLANDER"
'Angst voor de concurrentie
van de Tribune?
Het Vaderland schrijft:
Dat al het mogelijke dient gedaan te wor
den om de economische crisis spoedig te bo
ven te komen en om intusschen den socialen
nood, welken zij meebrengt, zooveel mogelijk
te lenigen, daaraan zal wel niemand twijfe
len. Alleen omtrent de middelen waarover
omtrent de wijze waarop, kan er verschil
van meening zijn. Het Volk van Zaterdag
avond bevat b.v. een lijst van sociaal-demo
cratische middelen, waarmee de meeste eco
nomisten het wel niet eens zullen zijn. Dat
de verkorting van den werktijd in een perio
de van slapte een goed middel zou zijn om
de slapte te boven komen, zal b.v. toch
3lechts door zeer weinigen geloofd worden.
Wij willen hier trouwens de socialistische
«risispolitick niet bespreken, maar wel wil
len wij even wijzen op de manier waarop
ieze politiek wordt aanbevolen.
Van aanbevelen is er eigenlijk zelfs geen
iprake meer.
De desiderata verschijnen, vet gedrukt,
onder den kop „De Eischen". Over de heelc
arcedte van de pagina, waarop men deze
eischen vindt, staat de kop: „Zouden de
werkeloozen nog langer hongeren?"
Dat kan nog wel: er is groote nood en
alhoewel de meeste werkloozen niet werke
lijk hongeren, zijn wij aan dergelijke termi
nologie toch gewend.
Maar er is meer: op diezelfde pagina vindt
men nog een teekening, waarop men boven
vele vragende handen een gebalde vuist ziet
opsteken. Boven de teekening staat: „Rogce-
ring, wees voorzichtig!" en er onder: „Dui
zenden vragende werkeloozenhanden kun
nen één vuist maken!"
Zou een revolutie misschien het geschikte
middel zijn om de crisis te overwinnen? Het
blad noemt de bijeenkomst van de bestuur
ders van het N. V. V. „een krijgsraad" en een
der bestuurders, die te Utrecht sprak, ein
digde zijn rede met de verklaring, dat de
regeering allerlei socialistische eischen dient
aan te nerncn; „die is de evolutionaire weg:
het kan ook anders."
Kan het ook anders?
Wij gelooven het niet. Wij gelooven ook
niet, dat de N. V. V.-leidcrs en de siciaal-
democratic err.stg denken aan die andere
methode, aan de niet-evolutionarie, 'aan de
revolutionaire methode.
Waartoe dan al die gevaarlijke woorden?
Alleen maar om niet onder te doen in
het gebruik van revolutionaire 'rethoriek
voor de Tribune?
Dag aan dag scheldt de Tribune op alles
en nog wat, maar niet in laatste instantie
op de leiders der zoogenaamd moderne vak
beweging en op de sociaal-democratische
leiders. Zij doen niets voor de werkeloozen,
zoo beweren de Tribunisten, die blijkbaar
van mecning zijn, dat zij zelf, al scheldende
goed zorgen voor wie geen werk kunnen
vinden.
Het lijkt mij zot maar toch hebben de
SCHELVISCH of KABELJAUW is toch je ware delicatesse.
Vanaf heden worden orders aangenomen ALLEEN:
AMERSFOORT - UTRECHTSCHESTRAAT 40 - TELEF. 92
Wij GARANBEEREN de echte krimpvisch met kuit en lever.
EET MEER VISCH
DAN BLIJT GE SLANK
GEZOND EN FRISCH!
Tel. 852. Gevastsgd 13S5
VERTR0UWENSHU5S.
lieercn succes, want het Volk is blijkbaar
bang geworden en heeft nu de Tribune-
terminologie overgenomen: de dreigende
vuist, de krijgsraad, de niet-evolutionairc
weg, enz. het is alles zuiver Tribunistisch.
De geheele Veluwe een half
uur in het duister
Een schade van 60 a 70000 gulden
Apeldoorn, 8 Febr. Zaterdagavond is
een der transformatoren van de Provinciale
Geldersche Elektriciteitsmaatschappij, staan
de in bet buurtschap „Het Wormen" door
geslagen. Een geweldige vlam sloeg uit liet
transformatorengebouw, waarin in totaal
een zestiental transformatoren staan opge
steld. Tengevolge van do explosie werd de
geheele Veluwe in duister gehuld. De brand
weer was spoedig ter plaatse cn slaagde er
na een half uur in, om onder leiding van Ir.
Bruins, bedrijfsleider van de P. G. E. M. het
vuur te blusschen, waarna dc stroomleve-
ring over de Veluwe weer kan plaats vin
den.
De schade wordt op CO.OOOO a 70.000
geschat, die echter door verzekering wordt
gedekt.
PRINSES JULIANA TE LEIDEN.
*'s-G ra venhage, 7 Febr. H. K. H. Prin
ses Juliana bracht hedenmiddag een bezoek
aan het Leidsch Academiegebouw op het
Piapenburg, waar zij werd ontvangen door
het College van Curatoren der Lcidschp Uni
versiteit ter overhandiging van een herinne
ringsgeschenk.
Vervolgens heeft dc Prinses een vóórbc-
zoek gebracht aan de tentoonstelling, welke
a.s. Maandag in het Academiegebouw zal
worden geopend betreffende „ch Academi
schc gebouwen in den loop der tijden".
UTRECHTSCHEWEG 10 TEL. 179 AïïJERSFüÜST
Ontvangen Nïeuwe Japonnen in zuiver v/o!f tricot, tivses?, psinta
coupe f 19.75.
Zwakke depressies
mogelijk
Onze weerkundige medewerker schrijft:
In de laatste dagen is de vorst in de om
geving geleidelijk sterker geworden, het
geen o.a. blijkt uit temperaturen van de 4
laatste nachten, die 1.2 graad, 2,5 4.9
en —7.0 gr. Celsius bedroegen. Dit houdt
verband met het feit, dat in geheel Oost-
huropa de vorst sterk is toegenomen en
dat het vorstgebied zich gaandeweg verder
naar liet Westen heeft uitgestrekt. Vrijdag
kwamen in Lapland temporaturen voor van
25 gr. onder nul, in Finland en Polen tem
peraturen van 20 tot 25 graden onder het
vriespunt cn in Midden-Duitschland van 10
graden onder nul.
Zaterdagmorgen werden echter uit die
streken iets hoogere temperaturen gemeld,
maar dit heeft niet de betcekcnis. dat de
vorst in het Oosten haar hoogtepunt reeds
gehad heeft. Van meer belang is het te we
ten, dat de algemeene luchtdruk en tempe-
ratuurverdeeling van dc laatste dagen, en
in het hijzonder van Vrijdag en van 6
Febr. 1929 als twee druppels water op
elkander gelijken. Het eenige verschil tus-
schen beide getallen is een qunntitalicf ver
schil. In Februari 1929 was het gebied van
lioogen druk over Noord Oost en Oost-
Europa uitgebreider en krachtiger en was
de vorst over het algemeen strenger dan
thans, maar dezelfde storingen door kleine
depressies over en rondom de Noordzee,
thans optredend, kwamen ook toen voor.
liet verloop van de weergesteldheid na de
zen datum zal bij velen nog versch in het
geheugen liggen. Sterke vorst in de nachten
van 3 en 4 Februari en een belangrijke tem
peratuurstijging van 5 op 7 Februari ver
oorzaakt door dezelfde soort storing in
West-Europa, nam de vorst na den 7don
Februari af sterk toe en was tot den 17dcn
ongewoon streng voor ons land.
Een en ander geeft wel te denken. Het
is n.l. best mogelijk, dat het verdere verloop
der weergesteldheid, uitgaande van den-
zofden toestand in Europa als in Februari
1()?9, thans dezelfde zal zijn als in dien tijd.
Sterker vorst dan wij nu gehad hebben, zal
dan wel te verwachten zijn en wij kunnen
wel met een zeer grooto kans op verwezen
lijking daarvan rekenen, wanneer geen sto
rende depressies in het Westen uit den At-
lantischen Oceaan opkomen. Tot nog toe
worden slechts vrij zwakke depressies, die
op komst zijn gesignaleerd, die mogelijk cn
zeer waarschijnlijk in het Westen van
Europa een temperatuurstijging zullen
brengen. Er is echter veel kans, juist als in
1929, dat. zulke zwakke depressies niet ver
inogen door te dringen naar het vasteland
om daar de vorst te verdrijven. Natuurlijk
bestaat geen enkele zekerheid omtrent het
verloop der weersgesteldheid, maar de tref-
fondp overeenkomst van den tegenwoordi-
gen weerstoestand met die in 1929 verdient
eer zeker de aandacht.
(Nadruk verbodenl
De twist te Haarlem
Haarlem. Zooals gemeld is, heeft
Donderdagavond in perceel Bakkcnstr. 12
te Haarlem een noodlottige twist plaats ge
had tusschen tien zestigjarigen C. en den
45-jarigen d. V. C. is daarbij in elkaar ge
zakt en kort daarna overleden. Aanvan
kelijk nam do politie aan, dat do oorzaak
van dezen plotselingen dood aan hartver
lamming moest worden toegeschreven,
doch bij de sectie op het lijk is er aan»hot
licht gekomen, dat C. door een messteek in
de hartstreek, waarbij een 6lagader word
doorgesneden, is overleden. In verband hier
mede heeft de recherche d. V. aangehou
den; d. V. bekende bij zijn verhoor, dat hij
na een woordenwisseling met C. handge
meen is geworden cn hem met een knip
mes in de borst heeft gestoken. Toen C. in
elkaar zakte, is d, V. het huis uitgevlucht
en heeft het knipmes op straat weggewor
pen. Hij is in bewaring gesteld cn zal aan
de justitie worden overgeleverd. Aanvan
kelijk had de politio aangehouden den on
geveer 50-jarigen G. A., die ook bij den
twist betrokken was. Deze is thans weer
op vrije voeten gesteld.
ONMIDDELLIJK VRIJGESPROKEN.
Politieagent als verdachte.
Amsterdam, 7 Febr. In den nacht
van 20 op 21 April van het vorig jaar had
op den O.Z. Voorburgwal een vechtpartij
plaats, dio'tot gevolg had, dat dc kamer
verhuurder V. met nog enkele andere ka
meraden overgebracht werd naar het poli
tiebureau in dc Warmoesstraat.
Een paar dagen later diende V. ccn klacht
in tegen den politieagent B. dat deze licm
op het bureau van politie zou hebben mis
handeld en hem o.a. op het hoofd had ge
slagen.
De agent B. heeft thans voor de recht
bank terecht gestaan wegens mishandeling.
V., die thans als getuige werd gehoord,
kon niet met \olkomcn zekerheid verkla
ren dat dc agent B. hem op het hoofd had
geslagen. Ook de andere getuigen waren
weifelend in hun verklaringen.
Dc verdediger mr. J. de Vrieze vroeg na
deze houding der getuigen A charge of de
zaak nog verder voortgang kon hebben.
Het O.M., waargenomen door Mr. van Dul-
lemen, vroeg vrijspraak van beklaagde.
Dc Rechtbank velde, na eerst in raadka
mer-te zijn geweest, onmiddellijk vonnis en
sprak overeenkomstig den eisch van liet
O.M. beklaagde vrij.
DE POSTVLUCHTEN.
Het negende retcurvüegtuig.
's-G r a v e n h a g e, 8 Febr. Bij de K.L.M.
is bericht ontvangen, dat het negende rc-
tourvliegtuig, de P.H.A.E.Z., Zondagmorgen
te 5.25 uur uit Bangkok is vertrokken en te
11.10 uur te Akyab aangekomen. Te 11.55
uur vandaar vertrokken en te 15.43 uur te
Calcutta geland.
Alles is wel aan boord. Morgen wordt de
reis voortgezet.
Het elfde vliegtuig heeft oponthoud
door slecht weer.
Bij dc K.L.M. is bericht ontvangen, dat
liet elfde postvliegtuig op weg naar Neder-
landsch-Indië, de P.H.A.F.K., ook Zondag
wegens sneeuw en slecht weer niet uit Wee-
ncn is vertrokken. De vliegers hopen mor
gen dc reis te kunnen voortzetten.
IJS O? DE ZUIDERZEE.
Amsterdam, 8 Febr. Buiten de Oranje
sluizen is de Zuiderzee, zoover het oog
reikt, met drijfijs bedekt.
Dc vaart voor zeilschepen zonder motor
kracht van Amsterdam naar de Zuiderzee is
gestremd.
IJS-ZONDAG.
Dc winter doet warempel dus
Nog eventjes zijn plicht!
De ijsbaan was geopend want
De ijsbaan die was „dicht"
De stadsbus droeg de ijsbaan-vlag
En joeg ons naar de baan!
Wat geen verband met ijs hield moest
Voorditmaal „van-de-baan"
Alleen aan echte wintervreugd
Werd deze dag gewijd,
En men vergat lunch cn diner,
Had maling aan den tijd!
Wat bccnen had en zwieren kon,
Bond schaatsen aan den voet!
Wat krabb'lcn kon cn rijden wou,
Dat ondervond met 6pocd,
Dat 't ijs nog altijd glad is en s
't Philosofeerde wijs,
„Wat doet men ook in vredesnaam
Met-d'-klompcn-op-het-ijs!''
Maar als „het-ijs-gebroken-was"
Men even was gewend,
Dan voegde men zich zwierend bij
Dc schuifelende bent
O, feestelijk bcvlagdc baan,
Wat schonk g'ons een ploizier!
Echt Hollandsch blijft dc schaatsensport
Als vadcrlandsch vertier!
O, nooit volprezen wintervreugd,
Geliefde wintersport, j
U' oeren wij maar 'k vraag ditmaal
Met nadruk: Maak het kort
Hoo dankbaar of we allen zijn
Dat g'even kwam: decz'tijd,
Waarin een massa menschen toch.
Al veel ellende lijdt,
Is niet geschikt voor iets wat nog
Meer zorg en kommer brengt,
En bij 't genot wat g'aan een deel
Van 't tobbend menschdom schenkt
Gccfl gc toch altijd weer de „kou"
En daarom, hoor, vorst Vorst,
Nu ieder kan bevredigd zijn,
Die op U hopen dorst,
Vertrek van hier! We eeren U
Daarvoor in dankbaarheid,
En roepen U tot weerziens toe
In beet'ren milder tijd!
Dc ijsbaan „open''! Dus weer dicht
Ja, éénen ijs vreugd-dag,
Is een genoegen wat zelfs nu,
In dezen tijd nog mag
GROEGROE'.
(Alle rechten voorbehouden).
AUTO TEGEN BOOM.
Castricum, 8 Febr. Hedenmiddag reed
dokter Lcenaerts uit Castricum op den
Zeeweg te Bakkum met zijn auto door on
bekende oorzaak in volle vaart tegen een
boom. De auto werd bijna geheel vernield.
Dc dokter zelf kwam met den schrik vrij.
DOOR EEN TRAM OVERREDEN
EN GEDOOD.
Zaterdagmiddag is op de Laan van N.O.
Indië te 's-G ra venhage, nabij het eindpunt,.,
van lijn 7, de 8-jarige K. van L., wonende in
de Koningin Wilhelminalaan te Voorburg,
door een wagen van lijn 7 der H.T.M. over
reden. Dc jongen is tijdens het transportt
naar het ziekenhuis aan den Zuidwal aan
zijn verwondingen overleden.
Het oudste en vertrouwdste adres
voor Goud- Zilver- Diamant en
Uurwerken.
Aanbevelend,
De moed van het geduld is zeldzamer
dan de moed op het slagveld.
(„Ueber den Tod hinaus1').
Roman van ANNY VON PANHUYS.
Uit het Duitsch door
W. H. C. BOULLAARD.
29
Zie zoo, nu waren alle knoopjes er af
geknipt. De jas, kniebroek en schoenen
met gespen zou hij morgen heel in de
vroegte verbranden, steek en pruik ook;
hij wilde die dingen, die bij een slechte
daad dienst hadden gedaan, niet meene
men naar zijn vaderland. Do knoopjes be
hield hij als souvenir aan de oude dames.
Het moesten er twee dozijn zijn.
Langzaam begon hij te tellen, maar
bracht het niet verder dan drie en twin
tig. Hij had zich zeker verteld en begon
weer van voren aan, waar weer mhnkeerde
er een. Een derde maal overtellen leverde
hetzelfde resultaat op.
Toen nam hij de jas cn keek of er nog
ergens een knoopje vergeten was neen,
©ok dat niet. Dan was het zeker op den
grond gevallen, wat hij misschien niet had
hemerkt, omdat hij zoo met zijn gedachten
bezig was. Hij stond op en zocht met be
hulp van de tafellamp, maar hij kon het
knoopje nergens vinden. Vrouw Retter
moest er morgen maar eens naar zoeken,
en na de knoopjes zorgvuldig te hebben
opgeborgen ging hij naar bed.
In den voormiddag na de brgrafenis van
den professor zou notaris Stern tot de ope
ning van het testament overgaan en begaf
zich daartoe naar de Alleesraat.
De o\erledene had zijn geheele, op de
Berlijnsche Spreebank gedeponeerde ver
mogen aan zijn vrouw nagelaten, onder ver
plichting om aan Else bij haar huwelijk
een behoorlijken uitzet mee te geven en een
toereikende som gelds uit te keeren. Voorts
zou zijn dochter na den dood harer moeder
het nog resteerendc vermogen erven. Mau-
rer kreeg een legaat van vijfduizend mark
„voor zijn trouwe diensten."
„Ik zal mij natuurlijk dadelijk met de
Spreebank in verbinding stellen, om vast
te stellen hoeveel geld daar voor u gedepo
neerd is", sprak de advocaat, toen hij van
de weduwe afscheid nam.
Deze knikte heel vluchtig, want het inte
resseerrle haar werkelijk nog niet in 't
minst, wat het'bedrag der nalatenschap van
haar man was. Haar leed was nog te groot.
Overigens wist ze, dat dc som ongeveer een
kwart millioen mark bedroeg, wat haar een
zekere geruststelling gaf van voor geldzor
gen gevrijwaard te zijn. Het ophouden van
het aanzienlijke salaris, dat haar man als
directeur van het museum kreeg, zou na
tuurlijk in het huishouden zeer merkbaar
zijn, want het weduwenpensioen, waarop
zij recht had, was slechts onbeduidend.
Maar niettemin zou zij zonder zorgen en
overeenkomstig haar stand kunnen blijven
leven en zich niet behoeven te bekrimpen.
Deze zekerheid deed haar zeer weldadig
aan.
Maar zij mocht zich niet lang vleien met
deze zekerheid.
Reeds den volgenden morgen kwam de
notaris wederom in het huis van mevrouw
Berner.
„Mevrouw, ik weet, dat het voor de nage
laten betrekkingen van belang is", begon
hij, „heel spoedig bekend te geraken met
de financieele omstandigheden waarin zij
zich bevinden daarom heb ik onverwijld
telegrafische inlichtingen ingewonnen en
ben r.u in staat, u die te verschaffen."
Mevrouw Berner had den bezoeker een
stoel aangeboden en zat tegenover hem. Zij
was vandaag, hoewel een beetje bleek, heel
mooi en haar kapsel zat keurig, want trots
haar leed had zij beslag gelegd op de dien
sten van een kapster. De advocaat dacht
in stilte, dat die vrouw tegenover hern nog
menig mannenhart sneller dan gewoonlijk
zou doen kloppen en dat het geenszins uit
gesloten was, dat zij voor de tweede maal
voor het altaar zou treden.
„Maar mijnheer Stern, zoon haast had
dat niet was mevrouw Berner's antwoord,
„want ongeveer 'weet ik toch wel hoeveel
mijn man heeft nagelaten, In elk geval ech
ter, vind ik uwe bemoeiingen heel vriende
lijk."
De advocaat boog en zei„Ik ben er altijd
voor om mijn cliënten zoo spoedig mogelijk
op de hoogte van hun zaken te brengen en
wil u daarom niededeelen, dat het op de
Spreebank gedeponeerde vermogen van
wijlen uw man honderdduizend mark be
draagt."
Een schaduw van een glimlach, meer was
het niet, trok over mevrouw Berner's lip
pen, toen zij antwoordde „Maar mijnheer
Stern, nu maakt u toch een foutEen die
naar van het recht mag zich eigenlijk nooit
verspreken."
De advocaat keek de vrouw ln het diep
zwarte rouwgewaad verbaasd aan„Het
verheugt mij, mevrouw, dat mijn woorden
u lichtelijk konden doe.i glimlachen, maar
eerlijk gezegd, begrijp ik niet wat u bedoelt
met te zeggen, dat ik een fout maak en dat
een dienaar van het recht zich feitelijk niet
mag verspreken."
„Maar mijnheer Stern, dat is toch heel
duidelijk. U vertelt mij namelijk dat mijn
man honderdduizend mark heeft nagela
ten."
„Zeker, dat heb ik gezegd."
„Ja, maar dat is toch niet mogelijk", me
vrouw Berner s trekken versomberden zich,
„dat is toch een vergissing."
„Ik moet u ronduit bekennen, mevrouw,
dat ik ook verwacht had een hooger bedrag
te vernemenhij wilde doorspreken,
maar mevrouw Berner viel hem in de rede:
„Welnu, indien men u dat bedrag noemde,
dan heeft de bankbeambte, die het telegram
zond, zich vergist."
„Het telegram is van den bankdirecteur
zelf."
„Dan werd het telegram door een tele-
craafbeambtc verminkt, dat gebeurt meer."
De advocaat maakte een beweging, als wilde
hij zeggen dat kan ik nauwelijks aanne
men, maar zei, dat hij voor alle zekerheid
een tweede telegram zou zenden.
Tegen zeven uur des avonds, juist op het
uur, waarop Zernikow bij vrouw Retter
was, meldde de advocaat zich ten tweeden
male aan de villa in de Alleestraat. Me
vrouw Berner ontving hem in bijzijn van
Else en vroeg haastig„Niet waar, de ver
gissing is opgehelderd
„Het spijt mij, mevrouw, het was helaas
geen vergissing. Het antwoord op mijn
tweede telegram was gelijkluidend aan het
eerste."
„Maar dat kan niet." De woorden van de
mooie vrouw gingen vergezeld van een blik
van ontzetting. „Dat is onmogelijk aan te
nemen." Zenuwachtig liep ze in de kamer
heen en weer. „Een paar wehen geleden
lagen er op de Spreebank nog tweemaal
honderd vijftig duizend rnark ik las dat ge
tal op de laatste afrekening, die mijn man
werd toegezonden."
„Weet u dat zeker, mevrouw
„Absoluut zeker", sprak ®4j, „en juist
daarom kan de zaak «vet in orde zijn. Er
moet bij de bank een vergissing zijn en om
die op te helderen ga ik rnet den nacht
trein zelf naar Berlijn, ik wil zekerheid
hebben haar stem begon lichtelijk te be-'
ven, „want met de rente van honderd dui-1
zend mark zou ik niet ver komen en wij
zouden ons zeer moeten bekrimpen." Ziji
lachte even. „Het kan niet zijn; 't is on
mogelijk."
Zij begon weer door de kamer te loopen.
„Indien u een paar dagen geduld hebt,
mevrouw, behoeft u die reis niet te maken,
want ik kan mij dadelijk per brief tot de
Spreebank wenden en als het antwoord
daarop niet bevredigend is, zou ik zelf naar
Berlijn kunnen gaan. Morgen en overmor
gen kan ik helaas niet wegens dringende
andere zaken
„Laat u dat maar, mijnheer Stern, die
onzekerheid kan ik niet langer verdragen.
Ik moet en zal weten of er niet meer op
de bank aanwezig is."
Else had tot nu gezwegen, maar thans
mengde zij zich in het gesprek. „Moeder,
laat u de regeling \an die zaak toch aan
mijnheer Stem over."
(Wordt vervolgd)/;
