DË EEMLANDEU BRIEVEN VAN EEN BRABANTSCHEN BOER JOH. DE HEER ABONNEMENTSPRIJS 3 ™"ndt0 v°°' Amrrfoort f 2.10. per maand f 0.7J. Dinsdag 17 Maart 1931 PRIJS DER ADVERTENTIEN van ^gelt I 05 inbegrip VU Oewi)«num©ef. Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhjmsciiejioortwal 2a 29e Jaargang No. 219 DE AARDVERSCHUIVINGEN IN SAV0YE PIANO- EN 0RGELHANDEL Uwiiteen motor koopen? Amersfoortsche Motorhandel ERNSTIGE POGING TOT AFPERSING GRANDI'S REDE TREKT DE AANDACHT L. J. LUYCX ZOON DOOR A. A. L. CRAUMANS AMERSFOORTSCK DAGBLAD -WKV (met «ratte verzekering tegen ongelukken) f 0.I71/» Binnenland franco per post per 3 maasden I 3.-. Afxonderll|ke nummera f OOI. FOtTKEKENING 47910 TELEFOON 1NTERC. UI a«^jJIjj regel netf f0 25. Liefdadighclds-adverteotICo voor d* helft van dco priji. Kleine Advertentlto „KEITJES" b# vooruitbetaling 1 rtyela 10 ont elke regel meer 10 cent, driemaal plaatjes f I.—. Bewijsnummer extra 0.05 De opening der Britsche ten» toonstelling in Argentinië. Een offensief van den Engel* scho nitvoerhandel. De opening van do Britsche tentoonstel ling te Buenos Aires, die Zaterdag heeft plaats gehad onder leiding van den prins van Wales, wordt in de Engelschc pers voorgesteld als een groote gebeurtenis voor hot Britsche imperium en als het belang rijkste offensief, dat de Engelsche export handel ooit heeft ondernomen. Meer dan achthonderd firma's zijn op het tentoonstellingsterrein nabij de Argentijn- sche hoofdstad vertegenwoordigd Elko tak van nijverheid exposeert er, a lie soorten van machines kan men er zien en boven dien nemen textiel waren, voortbrengselen van potlebakkerskunst, porselein, gla6, zil ver en tenslotte automobielen en vliegtui gen groote ruimten in. De Engelschc regee ring heeft verder gezorgd voor «en speciaal paviljoen, waar duidelijk wordt gemaakt welk aandeel Engeland heeft gr had in den vooruitgang der menschheid op het gebied van wetenschap, cultuur en kunst. De Duitschers zien met ecnigczins leede oogen, dat de Engelsche elcciriciteitsindus- tric een buitengewoon groot-m ijver aan den dag legt om in Zuid-Amerika waar tot dusver de Duitsche. en Amerikaansche elcc- triciteits-nijverheid overheerschte, du markt te veroveren, dio zij bezig is in Indië, Aus tralië; en Zuid-Afrika te verliezan Dc reden van dit offensief is, dat heel het Zuid-Ame- rikaansQhc vasteland op het ojgenblik hei belangrijkste gebied is, dat voor elcctnfi catie in aanmerking komt. Ook wat den afzet van vlies tulgen be treft. trachten do Engelsche producenten in Zuid-Amerika terrein te winnen. De voor naamste concurrent op dit gebied zijn in middels de Vereenigde Staten en dit komt ook duidelijk tot uiting in den aard der tcntoongestelde Britsche voortbrenselen, vooral in dien van de automobielen. Men weet, welk een «sterke positie Engeland in Argentinië bezit en in w elke male het met zijn kapitalen is doorgedrongen in de eco nomie van dit land. Bovenal is Eugeland echter de gróótste afnemer der Argentijn- scire levensrnidtïolenproducticcn in dezelf de mate, als ae Engelsche handel zich h.i vroeger onafzienbare afzo.'gebied 'n het Oosten ziet ontglippen, wordt in Engeland het denkbeeld gepropageerd, d«it de Engel sfche waren op de Argentijnsche markt de zelfde rechten kunnen laten g-lden als de Argentijn-che op de Engelsche markten De Engelsche regccring. hierm gesteund door het bedrijfsleven, doet 6:nds jaren haar uiterste best deze idee te maken tot een stuk werkelijkheid. In dit verband behoeft slechti te worden herinnerd aan de missie van lord d'Aber non, die het Zuid-Araerikaansche afzetge bied heeft onderzocht cn vooral met Argen tinië een grootscheepsch hande's- cn cre- dietverdrag heeft gesloten, dat echter nog definitief moet worden goedgekeurd door dc regeering te Buenos Aires. Men behoeft er volgens de Fr. Ztg. niet. aan te twijfe len, dat aan heel de nieuwe Britsche han delspolitiek het inzicht ten grondslag ligt, dat de Engelsche exporthandel zich in een hachelijker» toestand bevindt. De overtuiging wint bij clo Engelschen langzamerhand veld dat ook voor Engeland het tijdperk van den felsten strijd om de markten :s aangebro ken. En wat Zuid-Amerika betreft, hoort men meer dan eens de meening verkondi gen, dat de toekomst van den Engelschen handel hiervan afhangt, of het in Zuid- Amerika weet te verwerven wat het in het Oosten, inzonderheid in Indie en China, heeft verloren. De Engelschen hebben den laatöten tijd veel geleerd en verklaard wordt, dat zij op de tentoonstelling er nu o^k rekening mee hebben gehouden, dat de afnemers niet alleen voortreffelijke producten verlangen, doch tevens voortbrengselen, die zoo goed koop mogelijk zijn erj die beantwoorden aan de behoeften van het land, waarvoor zij zijn bestemd. Tot dusver was de Engelschc uitvoerhandel niet er soepelnog niet lang geleden heeft de Times den Bntschen zakenlieden voor de voeten geworpen, dat zij, door eigenzinnig vast te houden aar. de Engelsche taal, maten, gewichten cn andere voor den buitenlander onbegrijpe lijke dingen, zich meer dan eens in den vinger hebben gesneden en zich prachtige kansen zagen ontglippen. Het geschiedt uit zelfbehoud, wanneer de Enge'schcn deze 6tarhcid thans voorgoed overboord werpen Fr worden nog meer dorpen ontruimd Parijs, 16 Mrt, (V.D.) De toestand in het gebied van de aardverschuivingen in do Alpen van Savoye bij Chambéry is in den loop van gisteren weinig verbeterd. De omlaag schuivenden aard- massa's zetton haar vernielend werk voort en op geen enkele wijze slaagt men erin don stroom in eon andere richting te diri- geeren. Twee nieuwe gemeenten, La Motte en Baugesren Prés de Foire, moesten gisteren ontruimd worden, omdat dc be woners ernstig gevaar liepen. Gelukkig is dc snelheid van dc omlaag schuivende aar de veel verminderd, zoodat de reddings brigades haar werk met grooter voorzich tigheid en met minder gehaastheid kunnen verrichten. Ook in andere doelen van Frankrijk heeft de langdurige regenval aardverschui vingen veroorzaakt, die aanzienlijke schade hebben aangericht. In de omgeving van Bordeaux moest het verkeer op sommigo hoofdwegen stopgezet worden, aangezien door aardverschuivingen de wegen op ver scheidene plaatsen door aardmassa's waren versperd. Verscheidene huizen worden ok in deze streek bedreigd. Dc groote straatweg van Montauban naar Moissac, die verleden jaar bij de groote overstroomingen zulk een be kendheid verwierf, is geheel door aard- massa's versperd. In de nabijheid van den straatweg stortten twee huizen in. doch ge lukkig konden de bewoners zich nog tijdig in veiligheid brengen. Varkensmarkt. - - Tel 130J. Inruilen van instrumenten tegen zeer hooge prijzen. Prachtig! dochweest verstandig. laat U niet misleiden door schreeuwe rige reclame. Let vooral op de repu tatie van den motor. Wij bieden de grootste keuze uit dc beste merken o.a. Eysink, Harley-Davidson, Sunbeam en Frr-ncis Barnett de motor die geen concurrentie kent, compleet voor f 395 Lavendelstr. 9b 12 Tclef. 1093. NIC. BOVEE. VERIJDELDE AANSLAG OP EEN KROATISCH EMIGRANTENLEIDER. B e r 1 ij n, 15 Mrt (V.D.) Volgens een be richt in den Berliner Montagspost heeft de Oostenrijksche politie vijf vreemdelingen uit den Balkan gearresteerd, die een aan slag op het leven van den Kroatischcn emi grantenleider Percec beraamd hadden. Bij de gearresteerden werden revolvers cn foto grafieën van Percec, die in den zomer van 1929 door het staatsgerechtshof te Belgrado j ter dood veroordeeld was, gevonden. CHARLIE CHAPLIN NAAR WEENEN. Berlijn, 10 Maart. (H.N.) Charlie Chaplin is gisteravond van Berlijn naar Wcenen vertrokken, waar hij hedenmorgen wordt verwacht. DE BELGISCHE MINISTERS BLIJVEN AAN. Geen mutaties. Brussel, 16 Maart. (V. D.) Na afloop van den Maandagavond gehouden kabinets raad werd officieel bekend gemaakt, in te genstelling met allerlei geruchten, dat 'e regeering ongewijzigd aan zal blijven. De regeerfng heeft besloten om in het parle ment het voorstel-Soudan, waardoor het onmogelijk zou worden, dat ministers in het bestuur van naamloozc vennootschap pen zitting nemen, te bestrijden Verder werd definitief besloten om de sa larisverlaging van 6 voor de staatsamb tenaren van kracht te doen worden NIEUW HOOGTERECORD VOOR VROUWEN. Londen, li Maart. (H.N.) De Ameri kaansche vliegster Renner, die in een ver koopbureau van een vliegtuigmaatschappij werkzaam is, heeft volgens een bericht uii Akron (Ohio) bij oen vlucht een hoogte va*i 10.000 M. bereikt, waardoor een nieuw hoogterecord voor vrouwen is bereikt. Zij heeft zich tot de bevoegde commissie ge wend om de officieele erkenning van haar record te verkrijgen. 'Aanslagen op spoorbruggen aangekondigd B e r 1 ij n, 15 Mrt. (V.D.) Do politie van Pruisen, Beieren en Baden houden zich volgens een bericht in den Montagspost ge durende de laatste weken bezig met een poging tot afpersing, waarvan tot slacht offer de directeur-generaal van de Duit sche rijksspoorwegen Dorpmüller was ge kozen. Deze heeft een reeks dreigbrieven ont vangen, waarin ernstige aanslagen werdon aangekondigd, ingeval hij niet een bedrag van 100.000 M. stortte. De afpersers had den nauwkeurig aangegeven welke spoor bruggen zij voornemens waren in de lucht te doen vliegen, wanneer de rijksspoorwe gen niet voor het geld zorgden. Het brief papier, dat gebruikt werd, blijkt volgens het onderzoek afkomstig te zijn uit auto maten, gelijk dio te Freiburg gebruikt wor den, en waren gedeeltelijk in Baden, ge deeltelijk in Beieren gepost. Verschillende sporen wijzen erop, dat de misdadigers in Beieren gezocht moeten worden. Op do door do misdadigers genoemde plaats heb ben de rijksspoorwegen een paket doen deponeeren met waardelooze papieren. De bandieten hebben zelfs kans gezien dit paket in handen te krijgen, zonder door dc politie gesnapt te worden. Toen bleek, dat zij teleurgesteld waren, hebben zij opnieuw een dreigbrief geschreven. Uiteenloopend oordeel der Fransche pers Parijs, 16 Maart (V.D.) Naar aanleiding van de rede van den Italiaanschen minister van buitenlandschc zaken Grandi consta teert het Journal, dat de verzoening, waar van dc Italiaansche minister sprak, veel meer in de woorden dan in do gedachte was te zoeken. Wanneer Briand een Euro- pcesche organisatie wenscht, doet hij dat met het idee den status quo te consolidee- ren cn wanneer hij van ontwapening spreekt, bedoelt hij ontwapening binnen het kader van het verdrag van Versailles. Gran di stelt zich daarentegen weer op het En gelschc standpunt, dat alleen ontwapening de veiliigheid garandeert. De verklaringen van Grandi, ten aanzien van dc internatio nale rechtspraak en de arbitrage-rol van Italië zijn daarentegen verwarrend. Men vraagt zich af tus6chen wie Grandi scheids rechter spelen w il. Wanneer het gaat om overwinnaars en overwonnenen, kan men zeggen, dat van solidariteit tusschcn de overwinnaars geen sprake meer is. De Ere Nouvelle begroet dc verklaringen van den Italiaanschen minister en ver klaart, dat men thans eindelijk in nieuwe omstandigheden tegenover elkaar komt te staan, die overeenstemmen met den wcnsch WEERBERICHT Hoogste Barometerstand: 772.6 te Karlstadt. Laagste Barometerstand: 71-4.4 to Vestmanoer. Verwachting: Matigo tot krachtige, O. tot Z. O. wind, meest licht bewolkt, droog weer, om het riospunt 's nachts, overdag iets zachter. Langestraat 49-51 Tel. 190 ELASTIEKE KOUSEN Alle maten voorhanden in verschillende prijzen. van het Fransche volk. De politiek, waar van Briand dc geestelijke vader is geweest, begint langzamerhand vruchten tc dragen. De tegenstanders geven er blijk van, dat hun tegenstand langzamerhand uitgeput is. De République is weliswaar tevreden over de verklaringen van Grandi, doch waar schuwt met nadruk tegen een overdreven optimisme. Men kan do komende Fransch- Italiaansche onderhandelingen gerust ron der pessimisme volgen, doch men dient daarbij niet te vergeten, dot Mussolini thans het woord aan den kalmeren Grandi heeft gegsven. ITet eonige positiove resultaat op het oogenblik is, dat er weer contact tus schcn Rome en Parijs is ontstaan. VECHTPARTIJ TUSSCHEN COMMU- NISTEN EN STAHLHELMLEDEN. D s s c 1 d o r f, 15 Maart (V.D.) Heden middag kwam het na afloop van een com munistische demonstratie te Düsscldorf tot een ernstige vechtpartij tusschcn commu nisten en Stahlh ?imleden. Zeven personen werden ernstig gewond en een groot aantal personen werd gearresteerd. DE ENGELSCHE REGEERING IN DE MINDERHEID. Met vier stemmen. Londen, 16 Maart. (V.D) De regeering is met vier stommen in de minderheid ge bleven bij do stemming over dc clausule inzake de afschaffing van de vertegenwoor diging der universiteiten van het wetsont werp betreffende hervorming van het kies recht. Ulvenhout, 10 Mèèrt 1931 Menier, Trui en Mèèrt ruuren d'ren stèèrt. En nouw mag Mèèrt mee z'nen stèèrt te keer gaan en 'm ruuren dat er de spaanders van om oew oogen vliegen: 't mag dan vriezen da-d-et krokt, sneeuwen, sturmen dat de notelèèr te piepen staat, Trui ruurt m kollesaler l Waant Trui wil van 't jaar vroe^ „schoon" zijn. Nouw wit 't wel Ik weet nic of da bij jouw thuis ok zoow is, maar hier is 't dan zoow: of 'r 'n dol vèrken in oew huis is losgelaten, of da Trui aan d'n schoonmaak is, 't is allebcid per sies krek gelijk net iender Op de onmeugelijkste plakken brikte de nek over 'nen stiekumen emmer of n glui perig«n zcemclap, of over 'nen gruunan zeep-kwal. 4 Oew potje tabak sta-d-op d'n keldertrap, oew pepke lee-d-op de rengelton vastbevro- zen. En as ge toevallig oew inktfleschke mot emmen en d'n penhouwer, zooas daarstrak, veur ik deus briefke schrijven gong, kekt dan maar nie op d'n schouw, daar lee nikske aanders as kalk op, maar zuukt dan maar gerust onder de bedstee Ge wit wel: 'nen gek motte nooit teugen- fcpreken. As dus oew vrouw aan d'n schoon maak is, zegt dan maar niks, zelfs nie as ze in oewen hoogen hoed-van-trouwen zoo laank de bruine boonen hee weggezet dio ge mergen krijgt. En as ge Zondagmergen oewen besten jas uit de kast pakt om naai de kerk te gaan, en hij zit vol mee kalk- spatjes, zeg dan maar: „toch wel aarig, zo'n wit tikkeltje in 'nen overjas." 't Begon zóó. Ileelegaar onverwachts! 'k Zat vlcejen week 's avonds de kraant te lezen aan de gloeiende plattebuis 't vroor dad-et krokte, d'n erft lag onder 'n vachtje sneeuw, gruun beschenen van de maan, te pinkelen van dc straffe kouw, en 'k had 'n gevuul as 'nen prins, bij m'n brommend plattebüske en mee m'n slur pend pepke toen Trui ineens zee: ,.Dré, kom mergenmiddag 'n. bietje kwiek terug uit d«; stad, met oewen wagel, blijf nergens plak ken ondcrweuge" (ge mot da vuulen!) „dan kunde mergenmiddag deus vertrek witten 'k Zal zórgen asdat 'r 'n emmerke knik klaar sta^t, dan kunde medeen aan d'n slag as ge thuiskomt." 't Gebeur me nic gaauw, maar nouw zat ik toch beduusd te kijken of 'k 'n opsalle- maander op m'nen kop gekregen had. „Da's dus afgesproken?" zee ze as 'nen ginneraal die 't teugen z'nen oppasser had Toen ha'k w*g kunnen gaan, of vragen of ze heelegaar gewitwel was, maar daar zat iets in d'r oogen, affijn, zooas ge da zien kunt bij 'nen mensch die 'nen klap van d'n meulen hee g'ad. 'k Perbeerde-n-r dus maar mee 'n smoes af te komen, maar 'k wiest wel, da 'k evengoed had kunnen perbeerec gouwen tientjes onder de koeienstèèrten op tc vangen. Maar ja, ge mot wét doen om oew eigen nie heekgaar in 'n hoekske te laten douwen cn dus keek ik maar 's kwanshuis laanks de muren, nam ze sjecuur op of ik nog nooit gezien had en zee: „heelegaar nie noddig." Maar toen hee ze 'n verhaal g'ouwen over de vuiligheid in ons huis, da'k op 't lest juuk gong krijgen en docht da-d-alles plakty van vettigheid en smurrie. „Dus ge begrèpt", zee ze toen mee 'n haartstocht as van 'nen Ghandi die he?l Engelaand er van overtuigde, dat ie 't zoui veur z'n ei-ke zeivers mot winnen en aan ders liever doodgaat: „ge begrept, da me zoow nie langer kunnen blijven zitten." Maar d'n aanderen dag was 't witten ge blazen. M'n kot en d'n erft zagen d'r uit. toen 'k thuiskwam, of 'r 'n vorkooping weu- gens schuld aan d'n gaank was. De tafel sting in de sneeuw. De stèèrtklok lag 'r bovenop en daar weer bovenop lag- gen m'n kleeren en daar bovenop zat Dub beléén, ons poes, z'n eigen te waschen of ie al heelegaar gewend was aan deus manier van wonen. 'n Kaauw in d'n notelèèr liet wa-d-onder d'ren stèèrt uitvallen op m'n goeie zijen pet die 'r lag en Dubbeléén rook 'r 's aan en sprong toen mee 'n bedenkelijk gezicht van de tafel af. „Motte dai'ir nouw om lachen", viel Trui uit en ze pakte m'n zijen klak, gong er mee naar de pomp en moktc-n-'r 'n weeksch petje van. „Da's weer schoon", zee ze toen. „En ófikke weer „*k zal jouw bestp kaanten muts dalek ok zoo 's .schoonma ken." 's Kijken of ge dan ok zegt: „da's weer schoon." „Ga nouw asteblieft 's beginnen!" vie! ze uit: „alles wacht op jouw, ik kan ginnen stap meer veuruit veur da ge gewit hèt „Dan eerst 'n borreltje", troggelde-n-ik „waant 't is ier zóów kouw, da'k staai te klappertaanden." „Eerst taanden emmen", zee da merakel, maar ze haalde de kruik van 't beddegoed da buiten lag en 'n gloske waar zc eerst d'ren vinger deurhaaldc en schonk in. 'k Zweeg dus maar. 'Nen mensch mot altij maar weten te geven en nemen, wa gij 'k Nam dus d'n borrel en d'ren vuilen zet, toen de trap en d'n kalkemmer en begon mee 'nen zucht, dat de sneeuw van d'n note lèèr afviel. Toen keerde-n-ik m'n eigen om, zette di kwast in d'n emmer cn riep naar de laagte, „wanneer gaan me eten Toen zee Trui iets wa ge toch nie afdrukt en na aanderhalf uur was de zaak gewit. Nouw, amico, eerlijk is eerlijk: 't is ervan opgeknapt Van èremoei he'lc mee aangepakt. As ge zeivers meedoet, dan hedde 'r nic zo'n last van, as da ge ieveraans mee oew haanden in oew zakken in d'n weg lopt. 't Koper, de rood blinkende stèèrtklok. de portretjes, da glaanst allegaar teugen de hagelwitte muren om in oew haanden t? vrijven van plazier. Veul meer kleur en glaans is er in huis gekomen en as er per ongeluk 's 'n zonnckc in d'n huis staat te schijnen. ollee, dan ketst 't licht van de mure af dat er alles in te daansen staat Dan trillen de zonnckes op de geboend" magonie-kast, op d'n zuiveren lieveneer van 't krusifiks, op 't nikkelen kaantwerk van de plattebuis, dat er water in oew oogen komt te staan. Dan aaide oew ouwe vertrouwde meube' tjes, mee oew oogen en dan gade in 'n hoekske var. 't vertrek, lachende van geluk oew stralende eigendommekes aan staan kijken. De groote. ronde, witgeschuurde tafel doe-d-oew 'n brokske in de keel schieten Daar emmen ze allegaar dagelijks gezeten, de kienders die nouw weg zijn en d'r eigen ronde tafel aan 't „volmaken" zijn. Daar zat d'n Dré, daar onzen Jaan, daar ons Annernieke en daar weer Trui mee d'n jongste op d'ren schoot. Daar dieën knop van d'r stoel, da-d-he^ onzen Dré gedaan, toen ie mee stoel en al teugen de plavuizen aantuimelde cn 'n gat in z'n kopske viel, da 'k 't blocdvleksko nog steeds nic onder d'n kalk eb kunnen krijgen, omda d-et altij weer trug komt. En zoo hee ieder dingske, ieder schrarnmcke, ieder butsko, ieder meubeltje z'n herinderinkskes. 'k Zou ze dan ok nie gère missen, amico, veur de meubels van ons Koninginneke nog nie, wilde da geleuven En Trui? Ze poetst en ze vrijft erover, 't heel jaar deur, da-d-alles zocht geworren is as de ronde èrmkes van 't borelinkskc. Gin hoekig kaantje, gin spluntcrkc,' gin onetien- heidje-n-is er meer over. Alles is rond en glaanzend van ouwerdom en onderhoud D- glimmende lichtjes die pieken d'r ievers af. 'n Laag van d'n tijd zit er over as pollitoer. As ik op d'n erft staai, dan kan ik heu- ren, welken stoel Trui nouw opzij zet. D'c eene knoerst zus, d'n aandere zóów, over de plavuizen. Wemmen de taal van die dooie dingskes leeren verstaan. Ze spreken van onzen bruidstijd, toen me samen uit stingen te zoeken veur de ramen. Van onze kienders, die er stukskes af brakken en d'r rnedeen in opgroeiden. Van onze fiestelijke en ok wel zürgelijkc dagen. En nouw vandaag, nouw ze weer veur d'n zooveulsten keer d'n schoonmaak em men mccgemokt., nouw springt er lach van al die eenvoudige bullekes, die gelijk mee ons zijn oud geworren Amico. 'k schei d'r af. M'n oogen gaan pieken, d'n avond valt, jonk. Dus veul groeten van Trui en as altij gin horke minder van oewen toet a voe DRÈ.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1931 | | pagina 1