MANSION POLISH
EXPOSITIE
Buitenlandsch
Overzicht
Buitenland
JOH. DE HEER
NIEUWE MODELLEN
PËl-EEMIANDÊR
Zaterdag 28 Maart 1931
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
29e Jaargang No. 229
TAAL
DE GROOTMEESTER DER
MALTHEZER ORDE t
ARSENAAL ONTDEKT IN
EEN HOENDERPARK
DE STABILISATIE VAN
DE PESETA
VERF ZELF UW HUISHOUDELIJKE ARTIKELEN
A. v. d. WEG
LANGESTRAAT 23
TEL. 217
DE STRIJD OM DE VL00T-
0VEREENK0MST
Huize
„DeStichtscheHeuvel" 1»
f»
f»
Noenmaal 12-3 ure
Theeconcert 3-6 ure
s»
s»
I»
PIANO- EN 0RGELHANDEL
L. J. LUYCX ZOON
U wilt een motor koopen?
FIRMA DUIM BURdi^
ARNHEMSCHE WEG 26:
DAMESMODEZAAK
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS
per 3 maandaa voor Amtrafoort f 2.10. per maand f 0.75. per
week (met gratia verzekering tegen ongelukken) f O.lP/p
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3»-. Afzonderlijke nnmmer» f 0.00.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC «U
PRIJS OER AOVERTENTIEN van 1—4 regel» f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f0.25. Llefdadlghclda-advertentlto voor da
helft van den prlji. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regela
10 cent, «Um regel meer 10 cent, driemaal plaatem f I.—. Bewijsnummer extra f 0.05
door
H. G. CANNEGIETER.
Men klaagt over taalverbastering. En zoer
zeker is het een nobel streven, de taal zui
ver te houden. Toch dient men zich hierbij
te hoeden voor overdrijving. Zoo licht legt
men de taal verkeerde maatstaven dan cn
behandelt haar als een levenloos ding.
Op school hebben wij geleerd, dat er
levende cn doode talen bestaan. Onder de
laatste, ook klassieke talen genoemd, ne
men bet Griekscb en het Latijn de voor
naamste plaat6 in. Nog tegenwoordig onder
wijst men deze talen aan de gymnasia cn
men vindt, inzonderheid in de zoogenaamd
gestudeerde kringen, geestdriftige bewon
deraars van die doode talen. Sommige men-
sclien beminnen die doode talen als een
kostbaar kleinood en zijn er in allen ernst
diep bedroefd over, dat de moderne maat
schappij deze onmisbare middelen om dc
cultuur tot haar recht tc doen komen, ver
waarloost.
Wanneer men zich afvraagt, wat deze
hartstochtelijke beminnaars van de doode
talen daarin zoo aantrekt, komt één factor
in aanmerking, welke niet terstond in het
oog valt. Zeker de letterkundigo voort
brengselen uit dc oudheid onderscheiden
zich vaak door een buitengewoon wcllui-
denden klank, door een bewonderenswaar
dige technische vaardigheid, door een uiter
lijke bevalligheid cn door een inncrlijkcn
lijkdom aan diepe en wijzi gedachten.
Maar zou dit het eenige zijn, wat voor de
'doode talen inneemt? Velen van hun be
minnaars zijn buiten het terrein van hun
bizondere liefde hartstochtloozc naturen en
kenmerken zich door een behoudzucht,
welke voortspruit uit hun behoefte om het
eenmaal als eerbiedwaardig geijkte onaan
getast te bewaren ten overstaan van eon
op beeldstormen belustcn tijd. llun levens
houding is aristocratisch: zij vreezen de
massa en haar ondermijnenden invloed op
de bestaande opvattingen cn instellingen in
staat en maatschappij. Want huns inziens
is de massa niet bevoegd tot een zelfstandig
oordeel en optreden.
Dc doode taal nu is tegen dezen vulgari-
seerenden invloed beveiligd. Zij is het
eeuwig zichzelf gelijk blijvende, waaraan
niet te veranderen valt. Zich in haar voort
brengselen te verdiepen* geeft zielsrust door
het kalmeerend besef, dat er onder al het
werken en woelen van den tijd een domein
bestaat, waar liet eenmaal geliefde en ge
wettigd? zich bestendigt. De doode talen
trotseeren den tand des tijds.
En dit kan men van de levende talen niet
sscggcn. Aljes wat leeft, wijzigt zich elk
oogenblik. Schenkt de doode taal rust, de
levende taal vermoeit. Morgen is zij anders
dan gister; men kan haar niet bijhouden,
zoo men zelf r^iet midden in 't leven staat.
Nieuw-Zuid-Wales wekt beroe
ring. Het is niet meer bereid
de schulden aan Engeland te be
talen.
Een eigenaardige toestand hecrscht in
den Australischen bondsstaat Nieuw-Zuid-
Wales. De socialistische ministerpresident
van dezen staat, Lang, heeft Londen een
zeer onaangename verrassing bereid. Hij
heeft gewoonweg te kennen gegeven, dat
Nieuw-Zuid-Wales, dus een staat, die lid
is van hot Britsche imperium, niet van zins
is nog langer dc rente tc betalen van de
leeningen, die het in Engeland heeft opge
nomen. Do rebelschc Australische bonds
staat heeft aan de regeering van het ge-
meenebcst te Canberra al weken lang de
noodzaak van een staatsbankroet voorge
houden en levens laten uitkomen, dat het
betalen der rente en het delgen der schul
den stop dient te worden gezet.
Scullin, dc premier van dc Australische
bondsregcering, hoeft, na langen parlemen
tairen strijd gedaan weten te krijgen, dat
deze radicale politiek, waarvoor Nieuw-
Zuid-Wales opkomt, niet in daden wordt
omgezet. De bondsregeering heeft besloten,
dat liet beter is zijn toevlucht te nemen tot
inflatie. Dc gouden standaard zal worden
afgeschaft en het Australische bezit aan
goud zestien milliocn pond moet des
noods aan Londen worden verkocht.
De oppositie tegen deze vcrheimelijking
van het in werkelijkheid bestaande staats
bankroet heeft ertoe geleid, dat de bonds
staat Nieuw-Zuid-Wales Donderdag heeft
verklaard, dat dc rentccoupons der Engcl-
sche leeningen, welke vervallen, niet zullen
worden gehonoreerd. liet gaat om een be
drag van 729250 pond. waarvan drie vierde
aan de Westminster Bank en de rest aan
de Bank van Engeland moeten worden be
taald. In de Australische hondsconstitutic
komt echter een bepaling voor, behelzende
dat, wanneer Nieuw-Zuid-Wales met zijn
rentebetaling in verzuim is, de bondsregee
ring er-voor heeft te zorgen, dat de verschul
digde sommen worden afgedragen. Lang
heeft Scullin zoodoende een leelijkc poets
gebakken, omdat het Australische gemee-
nebest nu de interest moet betalen. De fi
nancieel© toestand van den bond is echter
zóó précair, dat Australië onmogelijk aan
zijn verplichtingen kan voldoen.
Alsof dit allemaal nog niet genoeg was,
heeft Nieuw-Zuid-Wales Engeland op nog
een andere wijze ten diepste beleedigd. Im
mers, terwijl de bondsstaat de Engclscho
rcntc-coupons niet honoreert, zal het wel de
Het leven is voortdurend in wording, hel interest betalen van do coupons der Ameri
werpt verschrompelde hulsels af en kweekt
nieuwe loten. Het leven gaat onophoudelijk
verbindingen aan; terwijl de mummie in
de pyramide zich voornaam afzondert, en
canailleert de werkende mensch zich met
dc omstanders van alledag.
En zoo kan men oen levende taal nim
mer zuiver houden alsof het een doode was.
Woorden en, uitdrukkingen, in de nieuwste
uitgave van het woordenboek samengi-
Iczen verouderen soms onmiddellijk nadat
ze door de taalgeleerden geijkt zijn cn wie
zich in geschrifte niet buiten het woorden
boek wagen durft, ziet zich beroofd van dc
teekenachtige uitdrukkingen, welke dc éénc
Idag na de andere schept.
Er zijn onder die ongeijkte woorden en
uitdrukkingen vele, welke de taalzuiveraars
niet aanvaarden, omdat ze hun buitenland-
bchen oorsprong of een andere bakermat
'dan de studeerkamer verraden. Termen, op
het sportveld, in de fabriek of het laborato
rium, in de kringen van studentikoos doen
de jongelieden ontstaan, of ontleend aan
nieuwo in algemeen gebruik geraakte in
stellingen als radio of bioscoop, kunnen
Luns inziens niet door den beugel.
Maar bij het eerbiedwaardig streven, om
'dc taal zuiver tc houden, mag men toch
nooit uit het oog verliezen, dat de taal uit
drukkingsmiddel is en als zoodanig dienst
doet voor het oogenblik waarop men haar
gebruikt. De taal is een functioneerend or
gaan en derhalve een stuk leven, dat in al
zijdige verbinding met heel het bestaande
verkeert. De aanraking met het leven be
perkt zich niet tot de natie; in tegenstelling
met de doode talen, waarin buitenlanders
barbaren cn heidenen heften, stelt de leven
de taal innig verkeer met ganscli het
menschdom op prijs. Dc internationale ge
dachte zal een aan het buitenland ontleen
den term niet steeds als bederf laken, maar
soms als verrijking verwelkomen. Ook in dc
taal kan een al tc streng protectionisme
noodlottig zijn.
(Nadruk verboden).
eens op 31 Maart vervallen. En 't is waar
lijk geen nietig sommetje, dat aan de Ame
rikanen ter hand zal worden gesteld; bet
bedraagt namelijk 125400 pond.
Het feit, dat New York wel betaald wordt
en Londen naar de „centen kan fluiten",
lieoft alom in Engeland een algemccne ver
bittering in het leven geroepen. De regee
ring te Londen kan onder deze omstandig
heden niet dadeloos toezien en men kan
dan ook wel aannemen, dat Engeland met
man en macht ernaar zal streven Australië
tot. rede tc brengen.
Op de Londcnschc beurs, waar de Austra
lische leeningskoerscn dc laatste weken al
geducht afbrokkelden, zijn zc gisteren, naar
wij in dc Vossischc Zeitung lezen, volkomen
gekelderd. Vooral de leeningen van Nieuw-
Zuid-Wales waren onverkoopbaar en de no
minale waarde der Niéuw-Zuid-Wales-lee-
ningen van 150 milliocn pond hebben nog
steeds een koerswaarde van ongeveer 80
milliocn pond. In het geheel werden voor
526 millioen portd Australische leeningen
op de beurs genoteerd, die alle zeer sterk
waren gedeprecieerd.
DE LEENING VOOR DE BONDS-
SPOORWEGEN.
Bern, 26 Maart (V.D.) De 4 leening
voor de Bondsspoorwegen van tweehonderd
milliocn franc6 i6 buitengewoon geslaagd.
Er zal slechts 4 op de vrije inschrijvin
gen kunnen worden toegewezen.
DE PORTUGEESCHE BANKBILJETTEN-
AFFAIRE.
Londen, 26 Maart (V.D.) Het hof van
appèl, waarbij door de bekende Londensche
drukkersfirma Waterlow Sons verzet was
aangeteckend wegens de veroordeeling tot
betaling van een schadeloosstelling van
569.421 aan de Bank van Portugal wegens
nalatigheid, waardoor deze bank ernstig be
nadeeld werd door een gefingeerde order
en in welke zaak, zooals men weet, ook de
Nederlander Marang van Ysselveere een
groote rol hoeft gespeeld, heeft deze schade
loosstelling verminderd tot 30.000
Prins Galezzo von Thun und
Hohenstein bracht de orde
tot nieuwen bloei
R o ui e, 26 Maart. (V.D). De grootm3ester
van de souvercine orde van Malta, prins
Galezzo von Thun und Hohenstein, is in
den ouderdom van 81 jaar overleden. Do
overledene werd in 1850 1 Triëst geboren
en heeft te Innsbruck en Praag gestudeerd.
Zijn loopbaan in de Malthezcr orde ving
in 1875 aan. ITij werd destijds door het
groot-prioraat van Bohemen in dc ord» aan
genomen. Reeds tien jaren later werd hij
als vertegenwoordiger van het groot-prio
raat van Bohemen cn Oostenrijk naar den
orderaad te Rome afgevaardigd, waarbij hij
een begin maakte met de reorganisatie van
de orde. In 1905 werd hjj tot grootmeester
gekozen. Hij zette toen het werk van zijn
voorganger voort. De Malthezcr orde kwam
toen tot nieuwen bloei.
Prins von Thun und Hohenstein slaagde
erin nieuwe afdeelingen van do orde te
stichten in Nederland. Polen. Hongarije en
de Ver. Staten. Hij was alom bekend door
zijn liefdadig werk. Sedert vele jaren liet
zijn gezondheid te wenschen, zoodat hij zich
practisch uit bet ordewerk moest terugtrek
ken. In Maart van het vorige jaar vierde
hij zijn jubileum a)6 grootmeester der orde.
De rouwplechtigheden zullen op 30 Maart
in de Malthezerkapcl op den Aventino te
Rome plaats hebben.
Berlijn, 26 Maart (V.D.) Dc politic heeft
heden in samenwerking met de gendarme
rie te Floeha in een klein hoenderpark een
wapen vondst gedaan. Aangetroffen werden
een mitrailleuse, vier legergeweren model
"98. twee infantericsabels. een handgranaat,
ISO infanteriepatronen. 13 springstofpatro
nen en 21 Meter lont, die alle in beslag zijn
genomen. Al het materiaal was op deskun
dige wijze verpakt en verkeerde in goeden
staat, met uitzondering van de munitie, de
handgranaat en het lont. Do wapens wer
den onder een hoop stroo ontdekt, terwijl
de rest in den kelder begraven was. De
eigenaar, die toegaf van de aanwezigheid
van dit kleine arsenaal te hebben geweten,
is geen lid van een politieke partij, doch
heeft wel communistische sympathieën.
P a r ij s, 27 Maar t. (H.N.) De Spaansche
minister van financiën heeft met betrekking
tot dc stabilisatie van de Spaansche peseta
verklaard, dat dc regeering de stabilisatie
onvoorwaardelijk noodig acht tot bevorde
ring van het economische leven van het
land en het herstel van normale interna
tionale betrekkingen. De regeering heeft
een crediet van 60 millioen dollar ter
b^schikkng gekregen van buitenland-
sche banken, in hoofdzaak Amerikaansche,
voor den tijd van VA jaar. Omtrent den
koers, waarop de stabilisatie zal plaats
hebben, is nog geen besluit genomen. De
regeering is van oordeel, dat de koopkracht
van de peseta grooter is dan de wisselkoers
aangeeft en verwacht daarom een verbete
ring van den kocr3 bij verbetering van den
economischen toestand van Spanje. De sta-
bilisatiekoers zal door het parlement wor
den bepaald en dan zal Spanje tot invoe
ring van den gouden standaard overgaan.
RUBENS verven maken U dit gemakkelijk, per pond 40 ct.
ELCO waterverf is de beste, pakken vanaf 25 ct.
Japansche bezwaren tegen de
duikboottonnage
Parijs, 27 Maart. (V.D.) De Britsche
minister van buitenlandsche zaken Hender
son, zal waarschijnlijk hedenmiddag uit
Parijs naar Londen terugkeeren. De laat
ste 24 uur van zijn bezoek aan Parijs wa
ren voornamelijk gewijd aan de Fransch-
Italiaansche vlootoverecnkomst en de in-
lassching daarvan in de drie mogendheden-
ovcrcenkomst, waaraan, naar gebleken is,
nog ernstige moeilijkheden verbonden zijn.
Van Fransche zijde wordt verklaard, dat
deze moeilijkheden van zuiver technischen
aard zijn. Het schijnt in werkelijkheid ech
ter om meer essentiecle kwesties te gaan
en wel om het zeer hooge tonnagecijfer
voor onderzeebooten, namelijk 83.000 ton,
terwijl ook het tonnage-cijfer voor groote
kruisers een rol speelt. De Italiaansche ge
volmachtigde is naar Rome teruggekeerd
om nieuwe instructies van zijn regeering
te ontvangen. De Fraiische deskundige Mas-
sigli, die uit Londen naar Parijs is geko
men om de besprekingen aldaar bij te wo
nen, zal waarschijnlijk nog in den loop van
deze week naar Londen terugkeeren, waar
de onderhandelingen worden voortgezet.
Het schijnt twijfelachtig, of de besprekin
gen tiisschen Briand en Henderson tot een
oplossing van dc moeilijkheden zal leiden,
te meer waar Japan hardnekkig weigert
de óndcrzceboot-tonnage van Frankrijk goed
te keuren, terwijl Amerika protesteert te
gen dc bedoeling van Frankrijk om een
aantal oude kruisers in het program op te
nemen, die later door moderne slagsche
pen vervangen kunnen worden.
WEERBERICHT
Hoogste Barometerstand:
775.3 te Reykjavik.
Hoogste Barometerstand:
755.4 tc Heraasand.
Verwachting:
Zwakke tot matige, in het
Noorden meest matige, N. tot
N. O. wind, gcdeelclijk be
wolkt, weinig of geen neer
slag, kouder overdag.
Tel. 1290 Tel. 1290
Amersfoortsche Berg
Restaurant
De bekende keuken en
OUDE WIJNKELDER
Theehuis
*3
«ï1
*8
«3
m
8*
Gedurende het morgen koffieuurlje van I1--1
uur dc nieuwste Krontjong muziekuitvoering.
3»
Varksnsmarkt. - - Tel 1309
Kwalitoit wint altijd.
Langestraat 49-51 Tel. 190
Onze nieuwe zijden
ONDERJURKEN
zijn 10 a 15 c.m. langer dan
vroeger, prima charmeuse en
ZEER GOEDKOOP.
Prachtig! dochwcest verstandig.
laat U niet misleiden door schreeuwe-
rigo reclame. Let vooral op dc repu
tatie van den motor.
Wij bieden de grootste keuze uit de
beste merken o.a.
Eysink, Harley-Davidson,
Sunbeam en Francis-Barnett
de motor die geen concurrentie kent.
compleet voor f 395.—.
Amersfoortsche Motorhandel
Lavecdelstr. 9b 12 Telef. 1093.
NIC. BOVEE.
,,Dcse kamer ziet er buitengewoon keurig uitMarie.
Wat heb je er aangedaan
Mevrouw gaf me een doos Mansion Polish cn vroeg mc het eens te
probeeren. Ik heb er den vloer en de meubelen mee gedaan cn die zijn er
werkelijk heel moodoor geworden
DE WRIJF WAS MET WERELDREPUTATIE.
GEBRUIK DONKERE MANSION voor DONKERE HOUTSOORTEN.
Overal verkrijgbaar in groote en kleine doozen.
N. V. HANDELMAATSCHAPPIJ RECKITTS, ROTTERDAM
