STOFZUIGERS
JOH. DE HEER
Woensdag 1 April 1931
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
GR00TE BRAND IN
STIERMARKEN
29e Jaargang No. 232
DIEVEN, DIE GOEDE
ZAKEN DEDEN
DE EERSTE GEBOORTE
IN EEN VLIEGTUIG
GANDHI BEGEEFT ZICH
NAAR LONDEN
fortmann en
hehenkamp
IU.lld=t,l J
HEVIGE AARDBEVING IN
NICARAGUA
LUCHTSCHEPENVERKEER
OVER DEN OCEAAN
Optimistisch betoog van
dr. Eckener
RYK0F DOET EEN KNIEVAL
L. J. LUYCX ZOON
HET VERGAAN VAN DE
R 101
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3 va°' Amraf°°rt mo f °""d *- rvT^ Tï VfT A VTM?r\ PRIJS DER ADVERTENTIEN •-» "w <*>*viv
- mk <m« «r.t» «gen ongd.kta.) f 0.17-/, jjh JjK D elk, «gel met* f0.25 Lle/dadlghclcb-advcrteotib» voor dc
p0!t 1 I""la Afl0nd"ll|k' °nmmtr' O-01 kdft vu du prijl - Klein. Advertentie. „KEITIES" bi) voorultbet.llog i-5 tegel.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC <11 dkt „gel 10 cent, tart pta. I 1.-. Belemmer eur. -TÏÏ
Nog steeds een onzekere toe-
stand in Spanje. Felle ver
oordeeling van de dictatuur
door een generaal.
Men herinnert zich, dat enkele dagen ge
leden generaal Burguete, de voorzitter van
het opperste militaire gerechtshof in Span
je, een manifest heeft gepubliceerd, waar
in hij een kras optreden aankondigde te
gen ieder, die zijn toevlucht zou willen ne
men tot do dictatuur. Burguete's optreden
was niet naar den zin der regeering, die
den generaal onmiddellijk in zijn functie
schorste, omdat hij al tc zeer in strijd met
de discipline had gehandeld. Volgens aan
vullende berichten hoeft de regeering. op
voorstel van den minister van oorlog, Bur
guete bovendien nog tot twee maanden op
sluiting in een vesting veroordeeld. De ge
neraal is bij het Spaansche volk zeer ge
zien en men mag dan ook aannemen, dat
de rcgeeringsmaatrcgelen opnieuw voor de
republikeinen aanleiding zullen zijn bun
agitatie krachtig voort te zetten.
Aan den anderen kant beteekent de stap
'der regecring evenmin, dat zij het eens
is met het streven der militaire en monar
chistische kringen, die opnieuw aanstu-
ren op de instelling ecner militaire dicta
tuur. In verband met de houding, die het
kabinet overigens aanneemt en tevens met
het feit, dat dc regeering ernstig naar
best doet om den binncnlandschen vrede
te herstellen, is het moeilijk aan tc nemen,
dat zij weer haar toevlucht wil nemen tot
de regeeringsmethodes van Berenguèr en
Primo do Rivera.
Het optreden der regeering dient alleen
om uit te laten komen, dat bij haar het
hoogste gezag berust cn niet bij generaal
Burguete, wiens houding zij onvereenig-
baar acht met de plichten, die zijn hoog
ambt meebrengt. Het feit, dat Burguete
zijn dreigement om ieder, zonder onder
scheid des persoons, als misdadiger voor
liet opperste militaire gerechtshof te da
gen, wanneer hij zich als dictator mocht
willen opwerpen, in een manifest heeft ge
publiceerd .zonder zich vooraf met de lei
dende staatsinstanties in verbinding te
stellen, beschouwt de regeering als een in
breuk op de tucht.
Ondertusschen is het de vraag, zooals
dezer dagen de Frankfurter Zeitung op
merkte, of het monarchistische conccntra-
tiékabinet zelf nog autoriteit genoeg bezit,
om zich op het oogenblik dc weelde te kun
nen veroorloven, op te treden tegen een
man, die zoo'n grooto populariteit geniet
als Burguete. Deze kan zich niet alleen
beroemen op een eervolle loopbaan als ge
neraal, maar eveneens prijst men hem we
gens zijn vrijmoedigheid, waarmee bij als
voorzitter van het opperste militaire ge
rechtshof voor de zaak der revolutionaire
republikeinschc leiders is opgekomen.
Verschillende berichten stemmen hierin
overeen, dat moge het er in Spanje en met
name in Madrid uiterlijk rustig uitzien,
niettemin een politieke opgewondenheid
onmiskenbaar is. Dit is gebleken, toen Al-
cala Zamora, de leider der republikeinen,
einde der vorige week in de Academie voor
Rechtswetenschappen, waarvan hij voor
zitter is, voor het eerst na zijn vrijlating
uit de gevangenis weer verscheen. De meest
geestdriftige hulde viel hem ten deel en
het eerbetoon groeide aan tot een geweldi
ge demonstratie voor dc republiek en haar
toekomstig hoofd.
Kerk en talrijke gebouwen
vernield
Wennen, 31 Maart (V.D.). liet stadje
Schladming in Opper-Siermarken is gisteren
door een hevigen brand geteisterd. Door tot
nog toe onbekende oorzaak ontstond brand
in "bet dak van de kerk. Door den hevigen
storm vlogen dc vonken over de stad, zoo
dat tien andere gebouwen in brand raakten.
Hut scheen, alsot de gehcele stad in brand
stond en een paniek maakte zich van du
bevolking mc'cster. Uit dc verschillende
plaatsen werd asistentie aangeboden, zoo
dat weldra zeventien brandweren aan het
werk waren. Na ongeveer drie en een half
nur 6laagde men er in het vuur te beperken
en langzamerhand werd men den brand
meester. Door vonken, die van het dak van
de kerk door den storm werden meegeno
men, geraakte een herberg en een woonhuis,
op twintig minuten afstand van Schladming
gelegen, eveneens in brand. Beide perceelen
werden door het vuur vernjeld.
Tc Schladming zelf brandden de kerk en
tien gebouwen geheel uit.
REVISIE-VERZOEK IN HET
PROCES-S AFFRAN.
Berlijn, 30 Maart. (V.D.) De verdediger
vau den hoofdbeklaagde in het beruchte
proces te BartenBtein, Saffran. heeft revisie
aangevraagd van bet doodvonnis.
Zij hielden er zelfs een
bankconto op na
Men meldt aan de N.R.C.:
Maandag zijn te Kopenhagen twee dieven
aangehouden, die reeds langen tijd door de
politie gezocht werden. Zij schenen goede
zaken gedaan te hebben en daardoor in het
bezit van de noodige contanten. Maar zoo
als de waard is, vertrouwt hij zijne gasten;
uit angst zelf weer te worden bestolen, had
den zij dit geld bij een filiaal van Privat-
banken gedeponeerd, waar zij naar behoefte
kleine bedragen opnamen en telkens na een
goeden slag de buit deponeerden. Zij hiel
den dit geheim, doch aan één vriend
hadden zij hun geheim toevertrouwd, wat
net genoeg bleek om verraden te worden.
Het bankfiliaal werd nu door twee recher
cheurs in de gaten gehouden en Zaterdag
kwamen de heeren mot hun Fordjo voor
rijden. Terwijl de een de bank inging, bleef
de ander in den auto zitten. Een recher
cheur volgde den eenen inbreker in dc bank,
waar hij hem arresteerde. De ander zag den
portier naar den politieman gaan, waarop
hij den auto in den steek liet en op de
vlucht ging, doch hij werd ook spoedig ge
grepen cn mee dc bank binnen gebracht,
waar rnen hen fouilleerde om te zien, of
zij wapens bij zich hadden. Dit bleek niet
het geval, maar wel waren beiden van
breekijzers en andere inbraakwerktuigen
voorzien, zoodat zij waarschijnlijk weer een
nachtelijk tochtje op het oog Hadden, wat
zij nu wel eenigen tijd zullen moeten uit
stellen.
London, 31 Maart (V.D.) Reeds eenigo
malen hebben excentrieke personages, na
tuurlijk in do Vcrcenigde Staten, huwelij
ken in een vliegtuig gesloten. De eerste ge
boorte in een vliegtuig heeft echter plaats
gevonden in Canada. Een der eenzame ra
diostations aan de ÏIudsön-Baai ontving
draadloos het verzoek een ziekentransport-
vliegtuig ter beschikking te willen stellen.
Het verzoek werd draadloos naar één der
luchtvaartstalions doorgegeven en binnen
weinig tijd was een vliegtuig te bestemder
plaatse. De patiënte werd opgenomen cn
de terugtocht aanvaard. Na twee en een
half uur landde het vliegtuig vlot op de
plaats van bestemming, waar zich het zie
kenhuis bevond. De vrouw, die nis passa
gier was meegegaan, bevond zich echter
niet mier alleen in dc cabine. Gedurende
de vlucht, had zij het leven geschonken aan
een kind. Dc toestand zoowel van moeder
als kind was goed.
Londen, 30 Maart. (V.D.) Naar verluidt,
heeft Gandhi aan een journalist te Karachi
verklaard, dat hij als leider der delegatie
van het nationaal congres voor het hervat
ten der Engelsch-Indische onderhandelin
gen naar Londen zal vertrekken. Hij zal zoo
spoedig mogelijk vertrekken.
Het accoord tusschen Gandhi en
den onder-Koning door het Con
gres goedgekeurd.
L o n d e n, 31 Maart (V.D.) Het Al-Indisch
nationaal congres tc Karachi heeft ccn re
solutie aangenomen, waarin het accoord
tusschen Gandhi en lord Irwin, den onder
koning van Indié, wordt goedgekeurd. In
dezelfde resolutie wordt het doel, om te ko
men tot do algehecle onafhankelijkheid van
Indié, opnieuw bevestigd, terwijl de vol
ledige conlróle over legerzaken cn finan
ciën wordt geeischt. Het congres sprak zijn
vertrouwen in Gandhi uit en benoemde
hem tot leider der delegatie, die zal wor
den afgevaardigd naar de nieuwe ronde-
tafel-conferentic.
Scheuring onder de Indische
nationalisten?
Londen, 31 Maart (H.N.) Men verwacht,
dat het in Britsch-Indic tot een scheuring
zal komen in dj nationalistische partij. Het
Al-Indische congres heeft gisteren in zijn
plenaire vergadering de overeenkomst good-
gokeurd, wjlke Gandhi met den onderko
ning heeft gesloten. Dc oppositie was ech
ter zeer ontevreden, aangezien de voorzit
ter talrijke door dc oppositie ingediende
moties niet in behandeling bracht.' Men ge
looft, dat do radicale leiders der nationalis
tische partij zich onder leiding van den
burgemeester van Calcutta van de pailij
zullen afscheiden cn een eigen partij zullen
stichten.
TWEE SCHEPEN IN DEN STORM
VERGAAN.
Londen, 31 Maart (V. D.) Ter hoogte
van Dede Agatsch in de Aegee6che Zee zijn
twee vaartuigen tijdens den storm ver
gaan. Twee opvarenden zijn verdronken; 25
anderen worden nog vermist.
onze met prima Javakapok gevul
de matrassen leveren wij met
garantie.
1 persoons vanaf f 16.90.
Varkensmarkt. Tel. 1309
PIANO- EN ORGELHANDEL
Billijke stemabonnementen*
Vakkundig stemmen.
ELECTROLUX 125—, 155—, 195—
VAMRYR
Alleen nieuwste uitvoering 105.—
PROTOS 115—
MIELE 105—, 6S.00
OUDE STOFZUIGERS ruilen wij in.
Betaling in overleg.
CnjvcEsam. OOJHsl.286
De stad Managua volkomen
verwoest.
Reeds 40 dooden geborgen
N g w-Y o r k, 31 Maart. (V.D.) Blijkens een
bij het Amerikaanscho departement "Tan
marine ingekomen mededeeling, lveeft een
hevige aardbeving in Nicaragua groote
schade aangericht. Do hoofdstad Managua
zou grootendeels verwoest zijn; er moet in
do stAd een felle brand gewoed hebban.
Aangezien de aardschokken nog voortduren
heeft president Hoover order gegeven, dat
lager, vloot en Roodc Kruis onverwijld
hulpexpedities naar het geteisterde gebied
zullen uitzenden.
Naar nader gemeld wordt, is de stad
Managua volkomen verwoest. De puinhoo-
pen vormen één groote vuurzee.
Da omvang van dc aardbeving kon tot
dusverre nog niet worden vastgesteld. Vol
gens dc laatste berichten is geen enkel huis
gespaard gebleven. Hat aantal dooden moet
zeer groot zijn.
In het aardbevingsgebicd van Nicaragua
zijn volgens de laatste berichten tot dus
verre 41) dooden geborgen. Marinienstrocpen
verrichtan te Managua politiedienst, ten
einde plunderingen te voorkomen. Verschei
dene Amerikaansche oorlogsschepen liggen
in het gebied van Panama gereed om hulp
te verlecnen. Ook vlicgtuigafdcelingen en
Roode Kruis-colonnes zijn gemobiliseerd.
400 dooden
Volgens een tot dusyerre onbevestigd be
richt zouden er bij de aardbeving te Mana
gua 400 menschenlevens ta betreuren zijn.
Meer dan duizend dooden?
De marine-autoriteiten te Colon deelèn
mede, dat het aantal dooden te Managua
waarschijnlijk 600 zal bedragen .terwijl het
aantal gewonden op ruim 1000 wordt ge-
eahat.
Volgens latere berichten echter mag ver
wacht worden, dat het aantal dooden meer
dan 1000 zal bedragen. Om 10 uur (M.E.T.)
woedde het vuur nog steeds in Managua,
zoodat cr groot gevaar bestaat, dat de door
dc aardbeving gespaarde gebouwen een
prooi dor vlammen zullen worden.
In het gebied van den ramp heerscht ge
brek aan levensmiddelen en water.
Om half negen (M.E.T.) is men cr in ge
slaagd draadloos in verbinding te komen
met Managua De gevolgen der aardbeving
zijn inderdaad nog ernstiger dan men reeds
vreesde. In de hoofdstad van Nicaragua
zijn bijna alle gebouwen verwoest. Het aan
tal dooden kan nog niet bij benadering
worden geschat. Gelijk reeds gemeld, zijn
tot dusver 40 lijken gevonden; 35 personen
zijn in een kerk verbrand tijdens de kerk
dienst. De aardbeving duurde van 17.04
tot 17.26 (M.E.T.) De hevigste schokken had
den gedurende de laatste 3 minuten plaats
Men vreest dat bij deze aardbeving ook tal
rijke butenlandeis om het leven zijn geko
men.
ACHT MIJNWERKERS VERONGELUKT.
Madrid, 31 Maart. (V.D.) In een mijn
nabij de stad Oviedo in het N.W. van
Spanje heeft een hevige mijnga6ontploffing
plaats gehad, tengevolge waarvan acht
mijnwerkers werden gedood en velen ge
wond,
Een regelmatige Zeppelindienst
wordt mogelijk geacht.
New-York, 31 Maart. (V.D.) Dr. Ecke
ner is met het Lloydschip Europa uit Ame
rika naar Duitschland teruggekeerd. Vóór
zijn vertrek deelde hij eenige journalisten
iels mede omtrent het resultaat van zijn
verblijf in Amerika. Hij verklaarde o.a.:
Na een zorgvuldig onderzoek van alle
technische en economische kwesties, die
roet do instelling van een regelmatigen
luchtschcpendienst over den Atlanlischen
Oceaan in verband staan, zijn wij tot de
conclusie gekomen, dat een regelmatige
Zeppelin-dienst beslist mogelijk is. Wan
neer onvoorziene gebeurtenissen onze plan
nen niet omver werpen, zullen wij in het
voorjaar of vroeg in den zomer van 1923
met het volgens dienstrooster geregelde
luchtschepen verkeer tusschen Europa en
Amerika beginnen. Voorloopig zullen wij
slechts twee luchtschepen in dienst kun
nen stellen, die echter door rneer gevolgd
worden. De eerste tien jaar hopen wij het
traject tweemaal per week in elke richting
af te leggen. De passagcprljs zal achthon
derd tot duizend dollar bedragen. Eon
luchtschepenhangar zal waarschijnlijk op
gericht worden in de nabijheid van Bal-
timore. De definitieve keuze van het lan
dingsterrein zal echter van de meteorolo
gische omstandigheden afhangen. In de
nabijheid van New-York zal een landings-
mast worden opgericht, die het eigenlijke
startpunt voor de rei6 naar Europa wordt
Dr. Eckener verwacht, dat het binnen
twee jaar mogelijk zal zijn in de lucht
schepen Diesel-motoren te gebruiken, waar
door niet alleen de veiligheid wordt ver
hoogd, doch ook per vlucht over den Oce
aan een besparing van zeven A achtduizend
kilo brandstof mogelijk zal zijn. Bij een
gemiddelde snelheid van tachtig naijl per
uur zou de vlucht AmerikaEuropa in 2
dagen en de vlucht in omgekeerde rich
ting in twee en een halven dag kunnen
worden gedaan.
Tenslotte verklaarde dr. Eckener, dat hij
direct na zijn terugkeer in Europa zch in
verbinding zal stellen met de bevoegde
autoriteiten te Parijs, om besprekingen te
voeren over het oprichten van een landings-
mast voor tusschenlandingen in Frankrijk.
Met een ministerbaantje
beloond
Moskou, 30 Maart. (V.D.) Het presidium
van het centraal executief comité van de
sovjet-unie heeft den voormaligen voorzit
ter van den raad van volkscommissarissen,
Rykof, benoemd tot volkscommissaris Voor
posterijen cn telegrafie. Rykof heeft zich
bereid verklaard reeds Dinsdag zijn func
tie te aanvaarden.
Deze benoeming schijnt in verband te
verband te staan met een memorandum, dat
Rykof de vorige week aan de partijleiding
heeft gezonden, waarin hij zijn politieke
fouten erkent en zich in alle opzichten on
derwerpt aan dc besluiten van de laatste
partijconferentie.
EEN RAAD VAN VERBRUIKERS IN
ENGELAND.
Londen, 31 Maart (H.N.) Het Lager
huis heeft gisteren een wet aangenomen,
waarbij een raad van verbruikers wordt
ingesteld en het ministerie van handel ge
machtigd wordt de prijzen van verschillen
de goederen, o.a. van levensmiddelen, bij
verordening te regelen. De raad zal uit ze
ven personen bestaan, onder wie zich ook
twee huisvrouwen zullen bevinden. De raad
zal zich ook bezig houden met de vraag,
op welke wijze de marge tusschen de groot-
en kleinhandelsprijzen verminderd kan
worden.
INTERNATIONALE BESLUITEN
INZAKE HET VERKEER.
G e nè v e, 30 Maart. (H.N.) De Europeesche
wegverkeersconferentie heeft vanmiddag
haar slotzitting gehouden. Het slotprotocol
der conferentie is vandaag door 20 Euro
peesche staten onderteekend. De conferentie
heeft de voostellen voor een overeenkomst
voor uniforme verkeersaanwijzingen, een
overeenkomst over het vrijstellen van be
lasting van auto's van buitenlandsche toe
risten en een overeenkomst over de vereen
voudiging van de formaliteiten voor het
overschrijden van de grens aangenomen.
De overeenkomst voor de verkeersaanwij
zingen is door tien staten, die betreffende
de vrijstelling van belasting, door negen sta
ten onderteekend
WEERBERICHT
Hoogste Barometerstand:
772.6 te ITaparanda.
Laagste Barometerstand:
747.0 te Isafjord.
Verwachting:
Zwakke tot matige, later
toenemende, O. tot Z. O.
win 1. aanvankelijk helder tot
licht bewolkt, later toene
mende beolking, droog weer,
iets zachter.
Langestraat 49-51 Tel. 190
Zijden Stoffen
FLAMENGA CRêPART
moderne tinten
Georgette en Zijden Voile
in prachtige fantasie dessins.
Officieel rapport gepubliceerd.
Londen, 31 Maart. (V. D.) ITct rapport
van het hof van onderzoek inzake de ramp
van de R 101, het grootste luchtschip, dat
op 5 Oct. j.l. bij Beauvaiö is vergaan, en
waarbij 46 personen, welke zich aan boord
bevonden, in de vlammen omkwamen, is
thaifë gepubliceerd. Het rapport geeft geen
meening inzake de toekomst der Iuchtscho-
pen en erkent dat het aan anderen is te
bepalen of de experimenten moeten worden
voortgezet. ITet is geheel gewijd aan den
tocht en de oorzaak der ramp.
De belangrijke bizonderheden inzake den
bouw, de latere wijzigingen en de recon
structie van het luchtschip, zoomede de
rapporten inzake de vorige vluchten, zijn
te dien einde nauwkeurig bestudeerd.
Bij de bespreking der oorzaken van dc
ramp is het hof uitgegaan van eenige fei
ten welke zijn komen vast te staan. O m.
wordt vermeld: Toen de wacht was afge
lost, om twee 's nacht6, was er geen reden
voor een direct alarm voor hen die belast
waren met dc navigatie van het schip. Het
luchtschip moet ten minste 1000 voet boven
den grond zijn geweest. De bodem zelf is
ter plaatse twee A drie honderd voet boven
den zeespiegel. Het luchtschip had bij de
proeven een abnormale hoeveelheid gas
verloren ten gevolge van gaten in do gas
houders. Op de Indische rei6 had het schip
meer dan te voren geslingerd en had do
voorgenomen hoogte niet kunnen houden.
De motoren hadden alle bij kruissnelheid
op bevredigende wijze geloopen tot twee
uren. De snelheid behoorde in dc lucht
meer dan 50 knoopen per uur te zijn Hot.
luchtschip vloog niet recht tegen den wind
in. Aangenomen kan worden dat de snel
heid niet meer dan 15 tot 20 mijlen per uur
bedroeg.
In deze omstandigheden viel de neus te
ongeveer 2.05 uur en in deze positie ging
het ongeveer 30 seconden verder.
Deze bcnedenwaartsche richting was
krachtig genoeg om den man die in de kooi
lag te ölapen, te doen wekken en losse voor
werpen te doen afglijden naar het lager ge
legen gedeelte der rookkamer.
De stuurman slaagde er in het 6chip weer
in evenwichtpositic te brengen, maar liet
bleef slechts enkele seconden in deze posi
tie.
„IM WESTEN NICHTS NEUES".
Incidenten bij de vertooning te
Athene.
Berlijn, 31 Maart (H.N.) Volgens een
bericht uit Athene is het aldaar bij de ver
tooning van den film „lm Westen Nichts
Neues" tot incidenten gekomen. Onbekend
gebleven personen wierpen kleine bommen
met traangas tusschen de toeschouwers,
zoodat. de vertooning onderbroken moest
worden. Toen zij werd hervat, kwam het
tot vechtpartijen tusschen de beide groe
pen van het publiek, zoodat de politic
moest ingrijpen om de orde te herstellen.
ERNSTIG VLIEGONGEVAL IN CANADA.
Ne^on deoden.
New-York. 31 Maat-t. (V. D.) iii de na
bijheid van Emporia in Cann is een ver
keersvliegtuig neergestort. Aile negen in
zittenden werden gedood. Onder de .slacht
offers bevindt zich de bekende voetballer
•Knute Rockne.