DR EEMLANDER BRIEVEN VAN EEN BRABANTSCHEN BOER JOH. DE HEER Maandag 13 April 1931 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 29e Jaargang No. 240 ARTILLERIE-OFFICIER ALS INBREKER DE GRAF ZEPPELIN BOVEN JERUZALEM fortmann en hehenkamp PIANO- EN 0RGELHANDEL DE VERWARDE TOESTAND IN AUSTRALIË GROOT WARENHUIS VERBRAND L. J. LUYCX ZOON MADEIRA ZELFSTANDIGE REPUBLIEK? DOOR A. A. L. CRAUMANS ABONNEMENTSPRIJS 3 ml"'dea "W Am«r»foort f2.10. pti mud f 0.7Ï, pu (n*! gratis wakeiag tegen ongelukken) f 0.17*/* Binnenland franco per post per 3 aaaaden f 3L-, Afzonderlijke nummers f 04)9. POSTREKENING 47910 TELEfOON 1NTERG UJ PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.03 met inbegrip van een bewijsnummer, regel atn f0.25. Llefdndigbcids-advertentiën voor d« helft van den prijs. Kleine Advertentlëo „KEITJES" bij vooruitbetaling 5 regels 90 cent, tikt regel neer 10 cent, driemaal plaatsen f I.Bewijsnummer extra OM Gemeenteraadsverkiezingen in Spanje. De republikeinen boeken bolangrijke successen. Do Spanjaarden genoten gisteren xveer eens het voorrecht te mogen stemmen. Van dit recht zijn zij acht jaren lang verstoken geweest als gevolg van de dictatuur, die zij zich zoo lang hebben moeten laten welge vallen. Weinig Spanjaarden zijn thuis ge bleven en de berichten gewagen ervan, dat zelfs ernstig-zieken en invalieden zich naai de stemlokalen hebben laten vervoeren. Dc stemming was verre van lauw. Er is ver bitterd om de zetels dei tachtigduizend raadsleden gestreden en uit de berichten, die tot dusver zijn binnengekomen, valt af te leiden, dat de monarchisten er niet al te best zijn afgekomen. Hoe de uitslagen in de provincie zijn, is tot dusver nog niet volkomen bekend, doch reeds nu kan worden vastgesteld, dat in do belangrijkste steden van het land de repu blikeinen groote meerderheden hebben we ten te verwerven. Do republikeinen zelf had den op zulke successen niet gerekend. Zelfs in de Spaanschc hoofdstad en nog wel in het district van het koninklijk pa- leis hebben de monarchisten een cchoc ge leden, hetgeen de regeering werkelijk in verlegenheid heeft gebracht. Madrid toch is thans een republikeinsch bolwerk geworden, hetgeen mede is te dan ken aan het feit, dat do socialisten, die eveneens tegen het koningschap zijn, met hen hebben samengewerkt. Vele uitslagen droegen een inderdaad verrassend karak ter, daar in verschillende steden, waarvan men aannam, dat zij overwegend monar chistisch waren, zich het meerondeel der stemgerechtigden voor de republikeinen heeft uitgesproken. De beteekenis der Spaanschc gemeente raadsverkiezingen is vooral op het oogen- blik zeer groot, orhdat zij aantoonen, dot "t meerendeel der Spanjaarden verlangend is een linkschen koei's in te slaan. Men mag dan ook aannemen, dat op 10 Mei, wanneer dc- leden der pronvicalc besturen moeten worden aangewezen, dc uitslag der stem mingen hetzelfde karakter zal dragen als ihans en dat dit ook het geval zal zijn, wan neer in Juni' dc afgevaardigden voor de beide huizen van het parlement zullcii wor den gekozen. Men kan dan ook nu reeds voorspellen, dat.de tegenwoordige regeering binnen af- zienbaren tijd van liet toonccl zal verdwij nen en tevens is het de vraag, of koning Al iens zijn kroon zal kunnen behouden. Ditmaal zijn dc verkiezingen betrekkelijk rustig verloopen; alleen af or, toe hebben eenige relletjes plaats gehad, waarbij dc politie zich genoodzaakt zag in te grijpen Bloed is er echter niet gevloeid; alleen von den een aantal arrestaties plaats. Ondertusschcn neemt de spanning in Spanje begrijpelijkerwijze zeer toe. De repu blikeinen zijn zich van hun macht, de ka binetsleden van hun zwakke positie bewust. Daar de regeering ook zeer goed inziet, dot. bij den beslissenten strijd in Juni waar schijnlijk ook hel voortbestaan van het ko ningsschap in het geding komt, bereidt zij zich op alle gebeurlijkheden voor. In aller ijl neemt zij voorzorgsmaatregelen en dat zij inziet, dat het over zekeren tijd wel eens erg zal kunnen spannen, zou opgemaakt kunnen worden uit het feit, dat gendarme rie, welke zich op het oogenblik in Noord- Afrika bevindt, van Marokko naar Spanje zal worden gedirigeerd. Terwijl gemeenteraadsverkiezingen over het algemeen niet al te zeer de aandacht trekken, is ditmaal dc belangstelling van geheel Europa naar den Spaanschon stem busstrijd uitgegaan, omdat de uitslag wanneer de teekenen niet bedriegen een spocdigen ommekeer schijnt aan to kondi gen, waarbij ook de overige staten van ons vasteland groot belang hebben. Parijs, 11 April. V.D.) Gisternacht hoor dc een 70-jarig eigenaar van een buitengoed plotseling ecnig geluid, dal van achter de deur van dc slaapkamer scheen te komen. Hij begnt' zich naar het vertrek naast zijn slaapkamer en stond plotseling voor een gemaskerden inbreker, dio zich op hom wierp. Ondanks zijn hoogen ouderdom slaag do bij erin na een worsteling, die bijna een uur duurde, den revolver te bereiken, die op een stoel in zijn slaapkamer lag. Hij loste twee schoten, waardoor de indringer op slag gedood werd. Toen de gendarmerie arriveerde, bleek uit dc papieren, dat dc in breker de zoon van een in dc omgeving' wonend grondbezitter was, die als officier dienst deed bij een artillerie-regiment. Men vermoedt, dat dc jongeman schulden had en toen lot dit middel zijn toevlucht had genomen, om aan geld te komen Waar schijnlijk gaat de oude heer vrij uit. aan gezien uit alles blijkt, dat hij uit noodweer gehandeld heeft. Xe r u z"a 1 in, 11 April (V.D.) De Graf Zeppelin ei-sohoen hedonmorgon om 10 min. na 10 boven Jeruzalem. Het luchtschip had don geheclcn nacht boven Boven-Egyp te gekrulsd en was vroeg in den morgen gedaald oni gedurende een korten tijd op het vliegveld van Cairo, Almaza, tc lan den. waarna direct weer werd gestart voor dc vlucht naar Palestina. Men verwacht, dat. het luchtschip nog lieden naar Cairo terugkeert en vanavond de reis naar Duitschland aanvangt, om Maandag weer ie Friedrichsliafeo te dalen. DE SCHOOLSTAKING TE BRUNSWIJK. Zij duurt nog steeds voort. Brunswijk, 11 April. (V.D.) Niettegen staande het besluit van den Brunswijkschen minister van Onderwijs om strenge straffen ie zullen geven aan diegenen, die de leer plichtwet overtreden, is dc schoolstaking hedenmorgen in vollen omvang voortgezet. uw matrassen worden in één dag opgemaakt en bijgevuld. vraagt prijsopgave. tfarfcensmarfct. - - Tel. 1309 Wij bevredigen U in ieder opzicht. Ronclsregeering contra Nieuw; ZuidAV ales Londen, 10 Apr:l (V.D).. De Australi sche bondsregeei ing heeft een bevel tot be taling tegen dc regecring van Xieuxv-Zuid- Wales uitgevaardigd. Zij eisebt betaling van de rente, die per 1 April aan Engelsdie banken moest worden uitgekeerd en ten gevolge van de weigering van de regecring tc Sydney door dc federale regeering moest worden voorgeschoten. De Londcii6che city volgt met groote belangstelling den parle mentairen strijd iu Australië en de uitgifte van 18 milliccn pond aan bankpapier, w aar voor voorloopig geen dekking aanwezig is, hetgeen derhalve nis eon inflatiemaatre gel moet worden beschouwd. Dinsdag zal deze kwestie waarschijnlijk reeds in het parlement aan dc orde komen. Het deficit op de bcgrooting van de bondsregcering voor de eerste negen maanden van het fi- nancieclc jaar, dat op 30 Juni 6lui(, be draagt 19.053.000 pond. DE BOTSING TUSSCHEN DE GLORIOUS EN DE FLORIDA. Te wijten üon force majeur. Londen, 11 April. (V.D.)-Dé marinecom- missie, die cón onderzoek beeft ingesteld naar dc schcepsbotsing tusschen het En- gelschc vliegtuigmocderschip Glorious en het Franschc stoomschip Florida heeft, naar uit Gibraltar gemeld wordt, als haar conclusie opgesteld, dat het ongeluk, waar bij 32 mcnschcii om het leven kwamen, slechts kan worden toegeschreven aan force majeur. He resultaat zal pas volledig ge publiceerd worden, nadat het rapport door dc admiraliteit is goedgekeurd. PELGRIMSTOCHT VAN EX-KONING AMAN OELLAH. Londen, 11 April. (V.D.) De voormalige koning van Afghanistan, Araan Oellah. is gisteren te Port Said aangekomen, van waar hij per extra trein naar Sul zal gaan. De koning zal vandaar een pelgrimstocht naar Mekka maken. Sommigen schrijven aan dezen tocht naar 't Mohainmcdaanschc centrum politieke bedoelingen toe. Eenige millioenen francs schade van een firma te Maubeugc Parijs, 13 April (V. D.) In c'.en nacht xan Zaterdag op Zondag brak te Mau- beugo een brand uit in een groot waren huis, welke brand spoedig met groote snel heid om zich heen greep. De brand, die in de dakstoel begon, bereikte spoedig de vierde verdieping, die bewoond wordt door het interne verkoopsleispcrsonecl van het warenhuis. De bewoonsters konden zich slechts met moeite redden. De gcheclo brandweer van Maubeugc werd gealar meerd, maar ondanks de krachtige blus- söhingspogingcn bereikten de vlammen spoedig dc lager gelegen verdiepingen, waar zich veel brandbaar materiaal be vond. Inmiddels bad men ook do assisten tie van de brandweer uit de naburige ge meenten ingeroepen, en met vereende krachten slaagde men erin, do in dc on middellijke nabijheid van het brandundo gebouw gelegen Cathedraal St. Pierre t2- gen het vuur te beschermen. Politie en sol daten hadden de geheelc omgeving afgezet en hielden het talrijke publiek op oen af stand. Eerst vandaag, vroeg in den mor gen kon men het. gevaar als geweken be schouwen. Van het gebouw zijn slechts de muren overeind blijven staan. Er deden zich geen persoonlijke ongevallen voor. De aangerichto schado bedraagt, eenige mil lioenen francs. DE AANSTAANDE ONTWAPENINGSCONFERENTIE. Amcrikaanschc belangstelling. Geneve, 10 April. (II.N). Bij de onlxva- peningsafdeeling van den volkenbond is één der hoogcrc ambtenaren van het Amc rikaanschc departement van buitenland- sche zaken aangesteld, waarin men een bc- •wijs van den wcnsch der Ver. St. ziet, om meer invloed tc oefrnen op dc voorberei ding van dc ontwapeningsconferentie, die het volgende jaar zal worden gehouden. Zooals bekend, is Amerika geen lid- van den volkenbond, doch heeft het voortdu rend deel genomen aan dc beraadslagingen der voorbereidende ontwapeningsconfercn- DE „SOUTHERN CROSS" VERNIELD. Twee inzittenden gedood. Londen, 12 April (II. N.) ITet bekende xliegtuig Southern Cross II var.. Kingsford Smith is vandaag in do buurt van Sydney neergestort en geheel vernield. De txxee inzittenden werden gedood. DE AFGEBROKEN VLOOT- BESPREKINGEN. Parijs, 11 April. (V-D.) De Kngelsche ambassadeur te Parijs, lord Tyrrell, heeft zich gisteren naar Londen begeven. In wel ingelichte kringen neemt men aan, dat de ambassadeur dc nieuwe bijeenkomst der vlootsdeskundigen van Engeland, Frankrijk en Italië voorbereidt, nadat hij Donderdag oen langdurig onderhoud over deze kwestie met Briand heeft gehad. WEERBERICHT Hoogste Barometerstand: 773.0 te Valentin. Laagste Barometerstand: 715.3 tc Jan May en. Verwachting: Krachtige tot matige, later afnemende. X. W. tol \V. wind, gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen regen, aan vankelijk koeler. Langestraat 49-51 Tel. 190 WOLLEN GEORGETTES Uni en Fantasie. WOLLEN ZOMER-TWEEDS Crèpe-Caïd. Een verzoek aan den Volkenbond om deze staat als Atlandida te erkennen Londen, 13 April (V. D.) Volgens be richten van reizigers uit Madeira, die to Lissabon arriveerden, hebben de opstande lingen van .Madeira bij den Volkenbond een verzoek ingediend, Madeira, te erken nen als een zelfstandige republiek onder dén naam „Atlantida" Gcnraal Cardosa zou dan benoemd worden tot president der nieuwe republiek en Generaal Sousa Diaz tot. opperbevelhebber. De berichten inzake een beleefdheidsbe zoek van den Engelschcn kruiser „Lon don" aan Funchal ir.«zake bloedige botsin gen te Lissabon worden door de Portugees sche regeering tegen gesproken. De gerust stellende berichten der regeering vinden bij dc bevolking weinig geloof. De commandant der troepen tc Lissabon had gisteren een langdurige bespreking met. president Carmona; omtrent het re sultaat is echter geen enkele mededecling gedaan. Dc Britsche kruiser „Curlew" te Gibral tar heeft opdracht, gekregen, zich naar Lis sabon te begeven om de Britsche belangen in Portugal te beschermen. L Ivenhout, 7 April 1931. Menier. Ge kun-d-as mcnscli toch maar nooit veuruit spreken, amico 't Lopt altij aanders en dikkcls veul beter as da ge zei- vors had uitgekiend. Ge wit, hoe 'k oew vleejen week nog schreef da-d-et mee mijn nog zoo maar haalfbakken werk was. Dat de griep in m'nen pens zat, om 't sjuuster te zeggen, in m'n Joc.htpijp om 'r turc- luursch, om 'r duvelsch van tc worren. Eiken keer as ik weer 's perbeerdc om '11 pepke aan te steken, dan kroopen 'r wel 'n muljoen van die griepbaksielekes naar m'n strot en dan schoot ik in dn hoest da-d-et. wit van m'n oogen teugen m'n wenkbraauwen aanspctterdc. Dan liepen de tranen over m'n bakkes; dan sprongen 'r Uuuzenden sterrelces veur m'n gezicht. Sodemearcl wa-d-eb ik 'n vracht pepkes versleten! Kcb ze mee haalve dozijntjes teugen do plavuizen gekaitjerd en mee hecle dozijn tjes weer wiestcn koopen bij vroiiwko Oomen. „Wa doe-dc toch mee al die pepkes, Dré?" vroeg da menschke vleejen week, toen 'k denzelfsten dag veur d'n tweeden keer 'n dozijn van die wit-steencn smoor- derkes kwam koopen. „Allemaal kepot- gooien," zee ik, „en leg me nouw nie aan rn'nen kop te zaniken, waant dan niaak ik op staanden voet van heel oew- affaire 'n pijpenschieterij!" „Nouw, Trui is goed af." zee da-d-ouwe, inmekaargegroeidc stuk verrimpeld kwal- lekc en toen gooide-n-ik 'ncn gulden op dc toonbaank en zee: „bernoci-d-oew eigen mee oew eigen bemoeisels, oorwurm!" ,/t. Is da ge 'nen goeie klaant zijt", brom de ze. onderwijl da ze trug&af xan m'nen gulden: ..maar aanders... „Nouw?" vroeg ik. „Dan schupte-n-ik. oew m'nen winkel uit!" En as ge nouw* wit da ze sjuust 'n haalf kopke boxen dc toonbaank uitkomt, en wa veur 'n kopke? n overjaarsch ver schrompeld appeltje mee 'n goor mutske d'r op ze komt nic hooger as m'nen broekzak, maar dan begrepte wel, da 'k m'n eigen pèèrs-cn-blaauxv gelachen eb! Ja man, as ge goed d.e griep het, dan mokte wa mee. Aflijn, daar ga-g-ci nouw allegaai nic over, maar xva'k zeggen wouxv is ditte: van da leste dozijn he k 'r nog acht over, dus dc griep is weg, zooas ge w.ci be giept. En wa-d-et lolligste-n>is, daar ben 'k op 'n gezellige manier van afgekomen. Ge mot weten, Zaterdaggenavond ha'k 'n lollig avondje, k Zag 'r teugen op as teu gen 'nen berg. Waant as-t-'r goei stukske te frèten cn 'n inalsch slokske tc drinken is, ollee, dan blaas ik m'n partij gcre zoo goed meugelijk mee! D'n Fielp, onzen bak ker had de virtigjarigc en „me maken 'r nauw dalek wel gin fiest van", had ie ge- zeed: „maar 'n slordig avondje kan 't wei lijen." Ge vu uit zoo wel; aan dc zolen van oexv bottiens, da'k 't nic gore oversloeg D'n Fielp, veurzitter van de mikkers, ons schietklup. lid van de ploppers, de kaart- klup in de „Gouwe Koei", nouw ollcen laten zitten op zo'nen avond van z'n vir- tigjarig blok-aan-z'n-becn, cn da x lak na d'n vasten en veur txvee Zundagen, ollee. da gong toch nie. D'n Blaauxvc zouxv ok komen om 'm moed in te spreken teugen de gouwe bruiloft, Janus onze xeldxvach- ter, had ok z'n knoopen al opgepoetst; Trui had al gezeed da wij vast cn zekers kxxampen, nog xcur d'n Fielp xxa teugen d'r gezeed had..., ik kon dus nie achter- weugc blijven. „Nouxv, ollee dan maar," ha'k teugen d'n Fielp gezeed: ,,'k ben belaange nog wel nie d'n ouxve, maar ficlisieteeren koom ik oexv in alle geval doen, bakker!" „Zijde dan nog onder dokter's baanden?" vroeg d'n Fielp. „Xeee.' zee ik: „waant die is al txvee keeren ier gexvist da'k nic thuis xvas en nouxv is ie kxvaad weggebleven!" „Dan zijde xveer beter," zee d'n Fielp en hij gaf mc'nen stomp x cur m'nen buik da'k kikte. „En xyitte xxra go doet?" raaide- n-ie me aan: „ge vraagt aan Trui maar 'nen stcuvigen lampenglazenpoetscr cn die haalde 'n paar keer goed deur oexven slok- dèèrm en dan goed deur stompen, jonk!" En toen x-ond ie z'n eigen zooxv lollig, dat ie z'n eigen omkeerde en op z'n knieën sloeg van 't lachen. Die kaans nam ik waar en 'k schuptc 'm teugen z'n achtei- werk-as-'n-zonsverdüsterink zooxv kollesaal dat ic op z'nen buik over de tafel kxvam tc leggen. Gc begrept. aan die haartelijke uitnoodiging, zooxv offesjcel gedaan, kon ik me nie onttrekken en zoodoende da'k Za- terdaggenavond in dc bakkerij van d'n Fielp 's gèèf dieën viitigjarjgcn trouxvslag eb ofgedronken. 't Was raak! D'n Ticst xx as op z'nen dreef mee z'n trekpiano, daar kon 't ginnen écnen radejooxv bij halen. Hij had 'n stukske ingesturdcerd om oexv eigen tc bedooicn. Om de beurt spuldev n-ie 'nen regel uit d'n bruidschmarsch van Looxvengncn en uit d'n dooienmarsch, zoo gaat Jantje naar d'n biikscm toe" en da zat inmekarc as cén stuk muziek. Hij kon- digde-n-et stuk aan as 't fiestlied xan deu- zen avond, „muziek xan Heetboven, woor den van van Gcud en Loos", zee-t-ie. Wa-d-emmen xveer gelachen om dieën Blaauxvc. En Aantje, z'n xvefke, die wit zoo schoon mee 'm om te springen, dat dieën goeie Ticst nie vuult dat ie aan d'n ketting leet. 'n Aarig span, die txvee. 'k Gelcuf nie, in da-d-aanderhaalf jaar da zo getrouwd zijn nouxv omtrent, dat 'r al één xvoordje gevallen is, bij huilie. 't ITuxvelijk is geven-cn-nemen. Aantje nimt cn Tiest gift en 't gaat bezondcr. Maar om op d'n Fielp trug te komen, 'l fiest xvas in dc bakkerij! D'n Blaauxve zat in d'n hoek, op 'ncn hoop musterd; ,,'t muzickpodium" zee Tiest. Dc vloer xvas vuurrood geschrobt en knarsend mokten ze d'r xvaalskes d'r overhenen. Hij had 'n taart gebakken, d'n bruigom, xvaar ic mee glaans dc gouwe, bruiloft mee halen kan en 't pils en de borreltjes, da klokte d'n licelen avond mee zuut laxvijd. Hij glom. Z'nen gcxveldigen kop, kaal as 'n mand- flesch, xvas lijk 'n klaproos zoo rood cn z'n vrouw, schraal as 'nen kocënstèèrt, keek bezürgd naar dieën rooien kool, die op barsten sting. En nouxv 't. lolligste, amico! 'k Ben daar, in die fiestélijke, broeierige bakkerij do leste griepatofnesten hcclcgaar kwijt gc«r rokt. 'k Was mee: d'n Paasch as herboren, jonk. t Was één cn al plazicr! Paascli-txvee xx-as 't schoon, smeuig xvirke. Wèrm cn goed in "t zonneke. Weer om te schieten mee d'n pijl cn boog. 't Was-piazierig op de baan. De ki uuiagcls hadden -d'r Paaschsluiers aan. t Nauwe gruun da waasde cl'r over in glazige pracht. Kapcllckes wapperden in d'n rondte, aan getrokken op de zuute geuren van d'n blossom die aan de kale takken zat ge klonterd. Stckcbieèn zoemden rond, gedra gen op d'r gouwOh vleugeltjes. En viool tjes van fluweel, in kleurenpracht as zon- dcurgloeidc kerkramen, plekten teugen d cèrde aan in 't fonkelnuuxvc gras. Zóó schoon en zocht, zóó zeldzaam mooi, da ge gcleuven zouxv, da ze recht uit d'n hemel kwamen gesprenkeld, verlóren uit blom- menkürfkes van cngelcnmaagdekes. En 's mergens, toen k uit de kerk kxvam ollee, wa-d-cmnjen geschraanst. Pannen mee eiers cn reepen spek stingeh te sissen cn te geuren da-d-oow neusgaten stingen te trillen. D'n gele eierstruif lag roomdik tc pèrelcn en dc sjuu van 't spek pufte laanks de kaanten x-an d'n eierpannekoek mee vette bloskes. Dc koffie liep schuimend oxer dc kan, dik as brei en d'n blaauxvcn dag glom in duuzend klurkes in die kof- fiekralekes. Dc krentenmik ruukte zuut as blossem over de tafel en 't schoone, Zon- dagsche servies van melkblaank porcclein, da mokte-h-'t fiest volmokt. 't Is alweer 'nen schooncn paasch gc- xviest Veural nouxv m'n pepke weer smok- te-n-as ham. Neeë, dice Fielp had xirtig jaren gclejen op ging beter memènt kunnen trouxx'cn. 'k Ben hcclegaar d'n ouxve weer. Amico, 'k gaai er afscheien. Veul groeten van Trui' ca as altij gin horke minder xan oexven toet a voo DRc.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1931 | | pagina 1