DE EEMLANDEü
Bmtenlaoclsdh
Overzicht
TAXI MOLENAAR
IVOOR JA ARS SCHOONMAAK!
Moderne mantels
voor oudere dames
FIRMA DUIM BURGER
PEUGEOT WILL GO" RIT
Zaterdag 25 April 1931
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
29e Jaargang No. 251
POTPLANTEN
Buitenland
SPANJE'S NIEUWE
REGEERING
HEVIGE SNEEUWVAL ÏN
AMERIKA
HET BLOEDBAD VAN
CAWNPUR
Opzienbarende brief
gepubliceerd
TEL. 5.210 (3 LIJNEN)
26000 K.Sfl. MOM STOP
Aankomst en vertrek eiken avond en ochtend 9 uur bi j
WSLIGO AMERSFOORT
HOTEL RESTAURANT „MONOPOLE"
THANS ONDER NIEUWE DIRECTIE
UIT EIGEN BASIN
VLUGST EN
MEEST GLANS GEVENDE
WRIJFWAS VOOR
MEUBELEN .VLOEREN
EN LINOLEUM
PROBEERT HET BIJ DE W
ARNHEMSCHE WEG 26
DAMESMODEZAAK:
\MER SF00R15CH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS pe' 3 maaodea voor Amersfoort f 2.10 per maand f 0.73. per
1,1 1 week (met gr et la verzekering tegen ongelukken! f 0.171/*
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3»-. Afzonderlijke nummert t OJOt.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC «IJ
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regel» 1.05 act inbegrip vn» een OewQsnummer.
r elke regel mee* f 0.25 Ltefdadlgheids-adv^rteotito voor da
helft van den prijs. - Kleine Advertentiè» „KEIT|i2S' bi) vooruitbetaling 5 rtgel»
90 coat, al ka regel meor 10 cent, drieman! plantten t I.— Bewijsnummer e*tr» 0.03
door
H. G. CANNEGIETER.
Tn oon zijner meesterlijk geschreven psy
chologische novellen laat Georges Duhamel
zijn hoofdpersoon een opmerking maken,
welke op mcn8chènkenni6 berust „Als bijna
alle rnenschen". aldus voert de schrijver
dezen Parijzenaar sprekend in, „kan ik or
slechts een klein vaderland' op na houden.
De lieden, die de wereld doorreizen, mee-
nen, dat zij van alle dienstbaarheid zijn
bevrijd. Gelooft u niet, dat zij er behoefte
aan hebben, zich een vaderland van eigen
vinding te scheppen op het tusschendek
van hun schip of in hun spoorwegcoupé.'
Dikwijls zelfs voelen zij zich genoodzaakt,
dit vaderland in zakformaat met zich te
dragen in hun valies, in hun zak, in den
oogopslag van een dierbaren metgezel."
Inderdaad, wij zijn niet zoo vrij als wij
mcencn. Zonder onderscheid zitten wij vast
gehecht aan een bepaald kluitje grond. Ge
lijk een potplant met een kluwen van wor
tels het weinigje aarde, dat haar is toege
meten, doorwoelt en omklemd houdt en al
leen mét die kluit voor verplanting geschikt
is, bestaat er voor ieder onzer een complex,
waaraan wij onafscheidelijk verbonden zijn.
Ontneemt men ons dat weinigje aarde of
schudden wij het in overmoed af. dan ver
drogen onze wortels en sterven wij.
Een potplant, dat is zelfs de sterkste
en onafhankelijkste geest in. ons midden.
Zeker, men kan zonder schade do plant uit
den pot nemen, haar inpakken iii de
vreemdsóortigstc opaballage, haar verzen
den naar de verst gelegen streken der we
reld, als zij dat weinigje narde, waarin zij
is opgekweekt. maar tusschen haar worte
len houdt, blijft het leven er in. Dan grogit
en gedijt zij opnieuw in eiken bodem waar
men haar plant.
Het is een waan, dnt het vaderland voor
namelijk aan aardrijkskundige grenzen ge
bonden zou zijn Wat is tcnslotto het vader
land? Voor den man uit Duhnmers boekje
was het Parijs. Parijs, en niet Frankrijk?
Zelfs Parijs was voor dozen cenvoudigen
kantoorklerk als vaderland te groot. Aan
den overkant van de Seine, in het voorname
en luisterrijke gedeelte, waar de toerist de
geneugten der wereldstad, geniet, voelde
deze-, man zich even onwennig als in de
Sahara. Zijn vaderland was de rustige volks
wijk met de bochtige, oude straatjes aan
den voet van den berg Sainte Gcrïcviève. En
eigenlijk^ was ook deze plek, zijn eigen
,.dórp" in het gröotc Parijs, zijn vader
land nog niet.
„Als bijna alle rnenschen", bekent hij.
„kan ik er slechts een klein vaderland op
na houden". Zijn eigenlijke vaderland is de
kamer, waar hij met zijn moeder woont en
waar de naaimachine des avonds snort, ter
wijl hij, droomend over zijn leesboek, zijn
sigaret rookt.
Het kan zijn, dat deze man, wanneer liet
lot hem na jaren naar wie weet welke
streek op aarde zal voeren, wonderlijk aan
gedaan wordt, als luj ergens het snorren
hoort van een naaimachine. Dit geluid zal
hem de vredige stemming bezorgen van het
eigen tehuis.
Ons vaderland is altijd kleiner dan het
geen de politiek of de aardrijkskunde zoo
noemen. Voor den eenvoudigen dagïooncr
uit Drente zal Amsterdam nooit het vredige
en veilige gevoel kunnen belichamen, dat
men zich bij het begrip „vaderland" voor
stelt. En de in 't woelige grootestadslcven op
genomen Amsterdammer zal zich in Ham
burg of Chicago eerder op zijn gemak voe
len dan op de Drentsche hei, ofschoon
Drente, geografisch gesproken, tot zijn
vaderland behoort
Ons ware vaderland bestaat uit enkele
korreltjes aarde, waarmee de vezelen van
ons bestaan zich tot één onafscheidelijke
massa verward hebben Op het tusschendek
van ons schip hebben wij ons een rigén
hoekje geschapen, waar wij onze bizondcre
neigingen bevredigen kunnen. De geur van
de tabak, welke wij gewend zijn te rooken,
doet ons thuis voelen op de verst afgelegen
zee. En de courant, die ons lijfblad werd
en waarvan wij elke rubriek en elk regeltje
altijd weer op do gewone plaats vinden,
maakt de spoorwegcoupé, hetzij deze Siberië
of Joegoslavië doorkruist, tot het dierbare
thuis.
Dikwijls dragen wij ons vaderland iu zak
formaat bij ons in ons valies, in onzen zak
of zelfs in den oogopslag van een reismak
ker. Een portret, een onnoozèle zakdoek, een
paar halfslcetschc pantoffels, zij kunnen do
fetisch zijn, welke onze dierbaarste gevoe
lens wakker roept. Een bekend gezicht, dat
naa6t ons op het gros van een verlaten
steppe ligt neergevlijd, is oen stukje vader
land van grooter beteekenis dan een heele
stad vol ons onverschillige gezichten van
rnenschen, die toch onze landgenooten en
stadgenooten zijn.
Laten wij de weinige korrelijes aarde,
waartuesclien onze levenswortcls vervloch
ten zitten, op prijs stellen Zoolang deze ge
hechtheid blijft, moge de pot in scherven
vallen en moge het lot ons verplanten zoo
veel het wil, hot zal ons niet deren.
(Nadruk verboden).
Een onrustige toestand in
Portugal. Eilanden in
opstand.
De persbureaux verspreidén eenige be
richten, waaruit zou kunnen worden opge
maakt, dat het in de republiek Portugal,
waar de samenzweringen periodieke ver
schijnselen zijn, die elkaar spoedig opvol
gen, opnieuw zeer onrustig is geworden.
Wanneer men do telegrammen mag geloo-
ven, hebben zoowel in de hoofdstad'Lissa
bon als te Oporto botsingen plaats gehad,
die een vrij bloedig karakter droegen en
die haar oorzaak vonden in het feit, dat
betoogingen plaats hadden tegen het' be
wind van Carmona, dat een duidelijk dic-
taturiaal karakter draagt. Het is zeer goed
mogelijk, dat bedoelde berichten mei de
werkelijke feiten in overeenstemming zijn,
daar het sinds gcruimen tijd in Portugal
gist. Of inderdaad do reservisten in grooten
getale zijn opgeroepen en do offiéiéren, die
met verlof waren, bericht hebben ontvan
gen, dot zij onverwijld moeten terugkecren,
kan natuurlijk op een afstand niet worden
beoordeeld. Van officieele Portugeesche
zijde is reeds een démenti gepubliceerd,
docl'i tégenover officieele loocheningen dient
men in beginsel een kritische houdipg aan
to nemén, daar zij dikwijls niets dan leu
gens zijn.
Hoe dit zij, een feit is inmiddels, dat de
regèèrlng té Portugal den laatste» tijd héél
Wat heoft té stellen met twee opstandige
eilandengroepen. Met één dier groepen, de
Azoren, heeft Carmona's bewind' het enkele
dogen geleden klaar weten te' spelen: de
opstandelingen, die hier een levendige actie
ontplooiden, hebben den, overigens onbloe
dige», strijd gestaakt en zijn gezwicht voor
de dreigementen van Lissabon.
Madeira echter, het beroemde vacantic
oord. dat orn zijn aangenaam klimaat zoo
zeer gezocht is en waar (onlangs ook Pil-"
soedski geruimen tijd heeft doorgebracht
om op verhaal te komen, blijft in zijn ver
zet volharden en beschouwt zich meer of
minder als een onafhankelijk gebied, dat
met Lissabon niets meer wil hebben to ma
ken. Dit is verklaarbaar, daar de rebellie
op Madeira geheel wordt geleid door rnen
schen, die wegens politieke delicten door
de Portugeesche regeei ing naar genoemd
eiland zijn gestuurd., waar zij hun balling
schap hebben benut óm tegen de dicta
tuur te ngeeren.
M^n krijgt den indruk, dat de rebellen
dén opstand niet, a.1 te nauwkeurig hebben
georganiseerd en dat dé beweging, die een
algemeen karakter zou dragen, vrijwel be
perkt is gebleven tot de eilanden. In Por
tugal zelf was het aanvankelijk wel een
beetje onrustig, ma er de regecring heeft
don opstand in de kiem kunnen verstikken.
Blijkbaar voorzag zij tijdig wat de -samen
zweerders van zins waren en toen eènigen
dezer achter slot en grendel werden gezet,
verliep dc actie spoedig.
Carmona en diens aanhangers behoeven
dus nu alleen nog rnaar een poging te doen
om Madeira klein te krijgen. Daaraan
wordt reeds met ijver gewerkt. De groot-
scheepsche actie, die op touw is gezet
om Madeira tot betere gedachten te bren
gen, heeft bestaan ,in het zendon van aller
lei oorlogsschepen naar liet opstandige ge
bied. Bl'jkbaar ligt het niot in de bedoeling
de rebellen gewapenderhand tot inkeer te
brengen, doch dienen do verschillende
vlóolcenheden slechts om te voorkomen,
dat do opstandelingen en de verdere bevol
king van munitie en voedsel worden voor
zien. Er wordt namelijk een liongerblok-
kadc toegepast, aarvan men aanneemt,
dat zij effectiever zal zijn dan cenig bom
bardement Afgewacht, moet nu worden, of
dit 6cherpe zwaard dc rebellen van Ma
deira murw zal kunnen maken. Misschien
zullen de opstandelingen probeeren het zoo
lang mogelijk uit te houden in de hoop,
dat" hun geestverwanten in Portugal zelf
onderlusschen een poging zullen doen om
aan het bewind van Carmona een einde te
maken. Of deze verwachtingen gerechtvaar
digd zijn. hjkt op hét oogénblik zeer de
vraag te zijn.
BETOOGINGEN TEGEN PORTUGAI.S
REGEERING.
Londen, 21 April. AM).). De Daily Tele
graph. meldt uit Lissabon, dat te Oporto
betoogingen zijn gehouden togen dc regee
ring. Bij een botsing met dc politic word
een student doodgeschoten. Gisteren zouden
te Oporto dertig duizend Engelsche gewe
ren zijn aangekomen ten behoeve van het
leger.
KRANT CONTRA RADIO.
Geen programma's meer in
Amerikaaasche bladen.
N e w-V ork, 24 A p r i u (V D.) In aan
sluiting op het rapport van de radio com
missie der Amerikaanschc dagbladen heeft
de organisatie van Amerikaanschc dag
bladeigenaars een resolutie aangenomen,
waarbij het den aangesloten bladen ver
boden wordt radioprogramma's in hun
krant op te nemen, anders dan als adver
tentie. De dagbladeigermars zijn van mee
ning, dat de Amerikaanschc radio-omroep
op enkele uitzonderingen na uitsluitend
uit advertenties bestaat of in de gevallen,
wanneer het lijkt, alsof dit niet het geval
is, uit verkapte advertenties. Als zoodanig
treedt de radio omroep op als concurrent
van dc dagbladpers, van wio niet verlangd
kan worden, dat zij door het plaatsen van
gratis mededeel' <en een concurreerende
zaak zal bevoorclcélen. Voorts zou dc orga
nisatie'van de' Amerikaanschc dagbladpers
maatregelen nemen voor een actie tegen
de radio-corporations op grond van de an
ti-trust-wet.
De kiesgerechtigde leeftijd tot
23 jaar verlaagd
De socialisten semen
geen zitting
Madrid, 24 April (V.D.); Dc regeering
heeft besloten onmiddellijk over te gaan
met het in orde rnaken van de kiczorslijs-
teji en zoo noodig geheel nieuwe kiezers-
'ijsten te doen opstellen.
De leeftijdsgrens voor kiesgerechtigden
die tot nog loc 25 jaar was. wordt verlaagd
lot 23 jaar. Hot voorstel om de grens nop
lager te stellen werd verworpen omdat ln
Spanje de. meerderjarigheid bij het 23ste. le
vensjaar begint.
Wanneer geen onvoorziene omstandighe
den optreden zullen de algemecne verkie-;
zingen voor de wetgevende vergadering op
21 Juni a.s. gehouden worden.
Het parlement zal den gencelen zomer
zopdcr onderbreking bijeen blijven en de
meest urgente zaken afhandelen, waarna
de regcormg zal aftreden Cr zal dan een
regeering van de Hepublikeinsche concen
tratie worden samengesteld, waarin de 60
ciali6ten geen zitting zullen nemen. Dc eer
ste daad van het parlement zal zijn de ver
kiezing van den Staatspresident. In alle
gemeenten waar op grond van de samen
stelling van de kiezerslijst tegen den uit
slag' der gemeenteraadsverkiezingen is ge
protesteerd zullen ten spoedigste nieuwe
verkiezingen worden gehouden.
De geruchten over de vorming van een
nieuwe monarchistischc partij worden on
juist genoemd.
Eert groot aantal auto's kon niet
verder
N w Y o r k 24 April. (V Dj. Uit Kansas
City wordt gemeld, dat in net W van uen
staat Nevada meer sneeuw is gevallen dan
m den afgeloopen winter het geval is ge
weest. Gok in eenige andere staten viel zeer
voel sneeuw, waardoor een groot aantal
automobielen op de buitenwegen insneeuw
de, Diet alleen in Nevada, maar ook in
Wyoming cn Colorado.
SLACHTOFFERS VAN MIJN
ONGEVALLEN.
Kattowitz, 24 April. (V.D.). Hedenmor
gen hadden in dc Parismijn in het Dom-
browa-gebied twee ernstige ongevallen
plaats. Door het instorten van een gedeelte
van een schachtmuur werden drie arbeiders
bedolven. Twee hunner werden gedóod en
écn levensgevaarlijk gewond. In dezelfde
mijn werd een mijnwerker door een elrc-
trische locomotief overreden. Hij was op
slag dood.
EEN HOTELDRAMA,
Boedapest, 24 April. (II. N.) Gister
middag huurden een man cn een vrouw
een kamer in het hotel Imperial in dc Ra-
koczistraaL Na cenigen tijd ging de man
uit en liet de boodschap achter, dat hij
spoedig zou terugkecren. Men heeft hem
echter niet teruggezien. Vanmorgen wérd
op het kloppen op de deur niet geopend,
zoodat tenslotte de deur opengebroken
werd. Men vond de vrouw gebonden en met
afgesneden hal6 dood te bed liggen. Haar
identiteit is nog onbekend. De politie stelt
een onderzoek in.
Londen, 24 April (V.D.). Do Morning
Post publiceert een opzienbarenden brief
van een Engelschman, die een aantal maan-
don gclodon bij de onlusten te Cawnpur
fogenwoorodig was. De voornaamste me-
dedeeling is wel, dat in tegenstelling tot de
persberichten, volgens welke het aantal
dooden ongeveer 200 bedroeg, dit aantal
in werkelijkheid veel grooter was on op on
geveer 2000 werd geschat, terwijl het aan
tal gewonden 5000 bedroeg. Van de gruwel
daden der Hindoes tegen de Mohammeda
nen kan men zich volgens dc schrijver geen
voorstelling maken Tempels en musea wa
ren in de geheele stad pint gebrand. Dc in-
landsche politie heeft tenslolte op dezelf'le
wijze al6 het gepeupel aan de plunderingen
deel genomen
WEERBERICHT
Hoogste Barometerstand.
760.6 tc Stockholm.
Laagste Barometerstand:
73S.5 to Valcntia.
Verwachting:
Matige tot krachtige, Z
tot Z. O. wind, meest zwaar
bewolkt, waarschijnlijk eeni
ge regenbuien, weinig veran
dering in temperatuur. v
HET RUDEft (3 EEN GENOT iWET DE FIAT LIMOUSINES.
AMERSFOORT
VANAF HEDEN DAGELIJKS VERKRIJGBAAR
LEVENDE FOIIELLEX
LEVENDE PALING
VERSCHE KREEFT
IMPERIAL OESTERS
RUSSISCHE CAVIAR, (MALOSSOL)
(ROUTE DE PATE'S
BEZORGING AAN HUIS ONS TEEEFOON No. is 41
DONKERE MANSION
VOOR DONKERE HOUTSOORTEN.
Overal verkrijgbaar in groote en kleine doozen.
N. V. HANDELMAATSCHAPPIJ RECKITTS, ROTTERDAM
