AMEPSFOORTSCH DAGBLAD Dinsdag 28 April 1931 „DE EEMIANDER" 29e Jaargang No. 253 TWEEDE BLAD FINANTIEELE CONTROLE WONINGBOUW ORANJE-NASSAU MUSEUM Vele aanwinsten EEN ERNSTIGE WAAR SCHUWING D0RUS HERMSEN Parketvloeren was van BRU3JNZEEL, Zaandam A. v. d. WEG LANGESTRAAT 23 tel. 217 Verslag van den directeur'generaal; hoofd der af deeling Volks gezondheid. Aan het verslag van rlen direoieur-gene- raal, hoofd van de afdeeling Volksgezond heid, aan den minister van Arbeid, IT. en N., over 1930 betreffende de financijele con- tróle van woningbouw-corporaties, werken de met steun uit 's Rijks kas enz., wordt door het Hbld. het volgende ontleend: De conlróle, in den loop van het verslag jaar verricht, heeft geen feiten aan het licht gebracht, die door hun'aantal, of door hun bijzonder karakter, zouden motiveeren dat tot de vroegere wijze van 6ignaleercn werd teruggekeerd. Waarmede natuurlijk niet gezegd wordt, dat onregelmatigheden thans tot het verleden behooren Ook in dit verslagjaar zijn ze geconstateerd. ITet be trof hier echter slechts enkele kas-tekorten van betrekkelijk geringe beteekenis. Vrij veelvuldig is voorts gebleken, dat minder juiste gegevens zijn ingediend ten behoeve van de vaststelling der woningwet- 1 ijdragen. Zulks is in het meerendeel der gevallen toe te schrijven aan het feit, dat exploitatie-overzichten moeten worden in gediend, die niet met het boekjaar samen vallen en dat de administrateurs der be trokken corporaties de kennis of de erva ring missen, voor de samenstelling van die overzichten vereischt. Een punt van aanhoudende zorg blijft voorts zooals ook in dit verslagjaar we der gebleken is de reserveering voor on derhoud en de opvoering van de juiste be dragen, die voor onderhoud zijn besteed. Ook hier speelt gemis aan administratieve bekwaamheid, soms een neiging tot gemak zucht, een belangrijke rol. In het afgeloopen verslagjaar i6 ook weer herhaaldelijk gebleken, dat woning complexen voor te hooge bedragen waren verzekerd tegen brandschade. Gedurende het verslagjaar werd het on derzoek naar de reproductiekosten van Wo ningwetwoningen, naar de woningbehoefte en naar da huren, welke voor woningen, overeenkomende met de Woningwetwonin gen worden bedongen, voortgezet. Bij het uit dat onderzoek voortvloeiende streven om beslaande te lage huren op een meer economisch peil te brengen, bleek, dat in verband met den economischen toestand huurverhoogingen slechts zeer geleidelijk konden worden verkregen. Aan het einde van het verslagjaar wa ren 280 voorschitten waarop was uitbetaal 1 ƒ43.919.119.73, afgelost. In de exploitatie tekorten van de complexen, met deze voor schotten gebouwd, waren oorspronkelijk bijdragen toegezegd tot een maximum van 623.059.17. Deze bijdragen zijn in verband met de conversies verlaagd tot ten hoogste 559.839.55. Van batige saldi, welke de exploitatie van met Rijkseteun gebouwde middenstandswo ningen tot het einde van 1929 heeft opge leverd, is in 's Rijks kas gestort ƒ81.382.01. Als Rijksaandeel in de opbrengst van noodwoningen, welke werden afgebroken of waaraan een andere bestemming werd ge geven, met inbegrip van de voor de wo ning ontvangen uitkeeringen wegens brand schade, werd in 's Rijks kas gestort tot ein de 1929 ƒ100.852.60. UIT DE STAATSCOURANT. Is verleend de eeremedaille, verbonden aan de orde van Oranje-Nassau, in zilver aan: B. P. Kastelein te Slikkerveer, baas op de werf de Maas aldaar; bij Kon. besluit is toegekend de aan de orde van Oranje Nassau verbonden eere medaille in zilver aan: A. H. Op de Laak, meesterknecht in de enveloppen-afdeeling der firma wed. IT. Bontamps te Venlo; W. Artier, wonende te Bussura. boekhouder kassier der N.V. Vereenigde Amsterdam sche Melkinrichtingen te Amsterdam; is benoemd tot burgemeester der gemeen te Wymbritseradeel H. M. Martens; is aan J. L. Swjtzar op zijn verzoek, eer vol ontslag verleend als burgemeester der gemeente Dongen; met ingang van 1 Mei 1931 benoemd tot burgemeester der gemeenten Goudswaard en Piershil H. TjaIma. is te rekenen van 1 Januari 1931 bij het Kon. Ned. Meteorologisch Instituut be noernd tot assistent de eerste rekenaar J. C. van Driest, en zijn te rekejien van dien datum bij dat instituut bevorderd: tot as sistent de eerste observator C. van Dors- sen; tot radiotelegrafist-observatoren 2a kl. P. de Jong, C. I. Bakker en IT. Fréson en tot instrumentmaker le klasse de instru mentmaker 2e klasse .1. van Keulen. is aan H. C van Nispjn, inspecteur der directe belastingen, invoerrechten en ac- cijnsen te Vlaardingen op zijn verzoek, met ingang van 1 Juni 1931 eervol ontslag ver leend uit 's Rijks dienst; aan A. Kammer, accountant djr directe belastingen te Rotterdam, le bureau, op zijn verzoek met ingang van 1 Mei 1931 eervol ontslag verleend uit 's Rijks dienst; aan P. W. Menalda van Schouwenburg, bewaarder van de hypotheken, het kadas ter en de scheepsbevvijzen te Middelburg, op zijn verzoek met ingang van 1 Mei 1931 eervol ontslag verleend uit 's Rijks dienst; benoemd tot ontvanger der directe be lastingen en accijnzen te Boxtel F. P. J II Oudens, surnumerair der directe belastin gen, invoerrechten en accijnzen ter direc tie Rotterdam; benoemd tot ontvanger der directe be lastingen en accijnzen te Grootegast D. P Lems, surnumerair der directe belastiri gen, invoerrechten en accijnzen ter directie Arnhem. MASSA-ONTSLAG VOORKOMEN. De gemeenteraad van Gorinchem keurde goed, dat met de N.V. De Vries Robbé en Co., voor den duur van vier maanden een nieuwe overeenkomst werd aangegaan, in houdende een stjunregeling voor de werk lieden bij verkorting van den werktijd. Hierdoor wordt massa-ontslag voorkomen. UNIVERSITAIRE OPLEIDING VAN DEN JOURNALIST. De minister van onderwijs heeft gunstig beschikt op het Verzoek van het Leidsche IJniversiteitsfonrls om toe te staan geduren de he studiejaar 1931/32 een reeks van we tenschappelijke lezingen tc laten houden, be trekking hebbende op het dagbladwezcn, aan de Leidsche Universiteit, door den heer D. J. Licvegoed te 's Gravenhage. MOTORONGELUK BIJ HAARLEM. Zondagavond omstreeks 7 uur rjden de heeren V. en B. uit den Haag op een mo torrijwiel op den Vogelenzangschen weg, toen uit de Bekslaan een auto kwam, be stuurd door M., uit Heemstedi. Een bot sing volgde; de heeren V. en B. werden over den weg geslingerd en bleven bewus teloos liggen. Beide heeren waren ernstig gewond en werden per ziekenauto naar het Sint-Elisabethgasthuis te Haarlem ge bracht, waar de heer V. 's nachts is over leden. Het motorrijwiel werd vernield en de auto licht beschadigd. Verslag over het jaar 1930. Verschenen is het jaarverslag van dever- eeniging „Oranje-Nassau Museum dat den overleden voorzitter mr. A. J. E. A. Bik herdenkt. Het ledental ging eenigszins vooruit; er zijn thans 88 stichters, 129 begunstigers en 1053 liden De beeldhouwer B. M. A. Ingen Houez schonk aan het museum de maquette voor zijn in 1930 onthuld gedenkteeken voor Ju liana van Stolberg. Vooral in verband met de inrichting van de groote nieuwe zaal was het geschenk van een haardplaat met het wapen van -le Prinsen van Oranje door de familie Wol- terb_*ek Muller zeer welkom. Het verslag brengt dank aan de Direct'e van het Centraal Museum te Utrecht, die de schenking van een geteekend wapen met 64 kwartieren van den Koning-Stadhouder aanvaardde onder de voorwaarde, dat zij het geschenk onmiddellijk zoude mogen overdragen aan het Oranje-Nassau Mu seum. Op een Berlijnsche veiling werd een ge schilderd portret van den Frieschen stad houder Willem Frederik aangekocht. De veiling der bibliotheek van wijlen prof. dr. P. J. Blok leverde jen aantal boekwerken op. Van de collectie-Stuart slaagde do ver- eeniging erin ongeveer alles aan te koo- pen, wat voor het museum bijzonder be geerlijk was en bovendien een aantal voor werpen, die, hoewel niet van dringend be lang, toch zeer welkom waren ter aanvul ling van verschillende groepen der verza melingen. Het belangrijkste feit van het afgeloopen vereenigingsjaar was, naast de zeer bevre digende reeks nieuwe aanwinsten, de uit breiding van de museum-ruimte doordat dj gemeente 's Gravenhage, wederom om niet, naast bet perceel Prinsegracht No. 1, ook het perceel Prinsegracht No. 3 ten gebruike afstond. Het museum werd in 1930 bezocht door 251 betalende en 579 niet-betalendj bezoe kers. Op het verslag volgen een aantal histori sche bijdragen over de reizen van Prins Hendrik als zeeofficier, over een penning van Anna* van Lotharingen, prinsjs van Oranje, over een beurs door Prins Willem III geschonken aan Prof. H Bornius, enz. HOFBERICHT. 's-Gravenhage, 27 April. Naar wij vernemen heeft de Koninklijke familie het voornemen 4 Mei as. naar Het Loo te ver trekken. NED. JOURNALISTENKRING. Een nationale perspenning. In de Zaterdag j.l. gehouden bestuursver gadering van den Ned. Journalistenkring is een commissie benoemd, die tot opdracht kreeg rapport uit te brengen over de vraag, hoe op de beste wijze voorzien kan worden in het pensioen voor weduwen en weezen van journalisten. De commissie werd als volgt samenge steld: de heeren Henri Dekking, Rotterdam, voorzitter; mr. J. J. van Bolhuis, Den Haag; J. TI. Rogge, Amsterdam; J. H. van Oosten. Haarlem, en F. Th. Holsboer, Deventer. Tot voorzitter van het bestuur der stich ting Rusthuis voor Journalisten te Laren in het Gooi, werd benoemd de heer L. Schotting te Amsterdam en tot lid van dat bestuur de heer Henri Polak te Laren. Het bestuur besloot te blijven streven naar de invoering van een in het geheele land geldigen politiepenning (perspenning) voor journalisten. Reeds is in de steden, waarin een hoofdcommissaris van politie zetelt, de perspenning onderling geldig ver klaard. Binnenkort zal ook Haarlem tot deze re geling toetreden. Tusschen vcrschillonde politie-autoriteiten in steden in het Oojbten des lands is eveneens, door bemiddeling der vereeniging De Oostelijke Pers, overeen stemming omtrent de geldigheid bereikt. Zoo hoopt het Kringbestuur allengs te ko men tot do invoering van een nationalen perspenning. Een praeparaat dat niet aan het doel beantwoord Men deelt aan de N.R.Ct. van medische zijde het volgende mee: Sedert einde 193U worden in ons land bij zwangere vrouwen of bij vrouwen, bij wie de zwangerschap is afgebroken, verlammin gen gezien van de voeten en van de handen. Werd aanvankelijk aan een infectueuze ziekte van het zenuwstelsel gedacht, onder een wat vreemdsoortig verloopend ziekte beeld, nadere onderzoekingen, zoowel hier ter stede (dr. J. W. Loos) als te Amsterdam, hebben geleerd, dat wij hier met een ern sligo vergiftiging van het zenuwstelsel te doen hebben. Het is n.l. gebleken, dat deze vrouwen een preparaat hadden ingenomen en dit tegen exorbitant hooge prijzen soms tot 75 voor een geringe hoeveelheid in sommige winkels wordt verkocht, van welk preparaat werd meegedeeld, dat hel in 6taat zou zijn de zwangerschap nf te bre ken. Behalve dat dit preparaat in de mees te gevallen niet beantwoordt aan het voor gespiegelde 'doel, zoodat de zwangerschap blijft bestaan, krijgt een groot deel dezer j vrouwen de bovengenoemde verlammingen, waarvoor reeds eenige ticntal'cn in de zie kenhuizen moesten worden verpleegd. Het preparaat wordt in den handel ge bracht qnder den naam „apiol", (welk be standdeel er inderdaad in aanwezig is), als een groenachtige olie, die in fleschjes of in capsules wordt verkocht. BRANDSTICHTING IN EEN JACHT. Beroep vernietigd door den Hoogen Raad. 's-G ravenhage, 27 April. Overeenkom slig de conclusie van den procureur gene raai, vernietigde de Hooge Raad heden het beroep van B. S. N. te Amsterdam, die ui hooger beroep, door het gerechtshof te Am sterdam is veroordeeld tot 1 jaar en 3 maanden gevangenisstraf, wegens brand stichting in een plezierjacht, dat schilde rijen naar Friesland vervoerde, welke schilderijen hoog verzekerd waren. MR. F. J. N. VAN DAM. f In den ouderdom van 75 jaar is to Velp overleden mr. F. J. N. van Dam, oud-kan tonrechter. De overledene was ridder in de orde van den Nederlandschen Leeuw. DRIE SCHILDERS VAN EEN STELLING GEVALLEN. Maandagmorgen te elf uur is in de fos- faatfabriek van de Mekog, de stikstoffa- briek der hoogovens te IJmuiden, een ern stig ongeval geschied. Schilders waren bezig het ijzerwerk te schilderen, toen een houten balk van de stelling brak, ten ge volge waarvan de schilders B, K. en W., wonende te IJmuiden, omlaag vielen. B. bekwam een schedelfractuur, K. ernstige inwendige kneuzingen en P. slechts een lichte verwonding. Nadat een geneeskun dige met behulp van de verbandmeesters eerste hulp hadden verleend, werden de beide ernstig gewonden naar het Roode Kruis-zickenhuis to Beverwijk vervoerd. Bekend kunsthandelaar in de residentie. eG ravenhage, 27 April. In den ouderdom van bijna 60 jaren is hedenmid dag hier ter stede plotseling overleden do bekende kunstschilder en kunsthandelaar üorus Hermsen. De thans ontslapene werd li Mei 1871 te s-Hertogenbpsch geboren en bezocht al daar de Koninklijke school van nuttige en beeldende kunsten, van wclko instelling hij ook oud-leeraar was. Hij vestigde daar ter 6tede de bekende kunstateliers en legde zich speciaal toe op het polychromeeren van kerken. Bekend zijn o.a. zijn fresco's in de Bossche kathe draal van St. Jan. Talrijke R.-K. kerken zijn door Hermsen gcpolychomeerd, o.a. de St. Josephkerk te 's-Gravenhage en de St. Antoniuskerk aan den Princcssegracht. Dorus Hermsen trad indertijd ook op als regisseur van het mystericsp^* „De seven- ste bliscap", hetwelk tc 's-ilcrlogenbosch werd opgevoerd. In 1918 vestigde Dorus Hermsen zich in de residentie, aan het Lange Voorhout, al waar hij een kunsthandel opende. Eenige jaren later kocht hij het bekende huis van Johan de Witt aan den Kneuter dijk hoek Hartogstraat. dat toen in dcsola- ten toestand verkeerde en door zijn zorgen geheel werd gerestaureerd en tot een der meest bekende kunstsalons werd Ingericht. In Den Haag trad hij vooral op den voor grond als een warm vereerder van ons vor stenhuis en een groot kenner van onze va- derlandsche historie. Zeer verdienstelijk maakto hij zich met de organisatie van het bekende historische waterfeest ter gelegenheid van den 18den verjaardag van Prinses Juliana in 1927. Voorts was hij bestuurslid van „Geloof en Wetenschap". Zijn laatste werk, den nieuwen Kruisweg in de St. Liduinakerk aan de Schenkkade te Den Haag heeft hij uog voltooid mogen zien. De overledene was ridder in de orde van Oranje Nassau en van St. Sylvester van den heiligen stoel. IR. J. N. KOOY.f In den ouderdom van 77 jaar is Den Haag overleden de heer Ir. J. N. Kooy, oud hoofdingenieur van het stoomwezen. De heer Kooy was officier in de orde van Oranje-Nassau. Voor Amersfoort bij: Naar het Engelsch van BERTA RUCK door Mr G. Keiler. Weggevaagd was de herinnering aan dat schitterende tafereel op het door het zon licht vergulde ijsvlak. Iloe pijnlijk was in tegenstelling daaimee het beeld, dat in de plaats daarvan was opgedoken. Maar Shei la schudde het hoofd, zoodat de roode kwasten op haar muts bengelden, alsof zij die pijnlijke herinneringen van zich af wil de schudden. Zij opende de oogen wijder alsof zij nog meer van de levendigheid en de vroolijkhcid van haar omgeving in zich op wilde neben. Zij baalde diep adem, zoo dat de koele lucht als eon teug champag ne frappé naar binnen drong en zij opende haar onren om le luisteren naar het gekeu vel van de schare die haar omringde Vol geestdrift was het jonge meisje naast haar nog niet uitgepraat over dien kunst- schaatsenrijder. Men heeft hem reeds allerlei nationa liteiten toegekend. Soms heet hij „de knap pe Zweed" Nu, het is wel waar. wat ik gisteravond hoorde opmerken, alleen een man, die is opgegroeid in een land waar het des winters flink vriest, kan zich zoo goed thuis gevoelen op het ijs. Anderen houden hem voor een Canadees. Weer anderen noemen hem den „innemenden Oostenrij ker" Ik vermoed, dat men daarmee dichter bij de waarheid is, merkte de oudere dame op. Hij heeft die vriendelijke manieren en daarbij dat weinig toeschietelijke... Neen, hij kon best een Oostenrijker zijn. Of zou hij misschien ook een Russisch grootvorst wezen, moeder? In ieder geval is het hem aan te zien, dat het geen Engelsch man is, hield de slanke Engelschman vol, die blijkbaar van het beginsel uitging, dat enkel <jc Engel- schen fatsoenlijke mcnschen zijn. -- Je kunt het ook zien aan de manier waarop hij zich kleedt. Ik denk daarbij niet aan zijn kleedij bij zijn optreden, maar aan zijn dagelijksche kleeding. En hoe is die dan'? Nu, vreemd. Ik zou toch zoo graag meer over hem le weten komen, ging het meisje voort. Te Klosters noemde men hem gewoonlijk den doofstomme, omdat, hij op zijn best zijn mond open deed en als hij dat deed dan kreeg men één lettergrepige woorden te hooren, die hij misschien op een school voor doofstommen door middel van liple- zen had geleerd. Vindt u niet, dat hem dit nog interessanter maakt? Heeft u ook niet den indruk, dat hij door een bijzonder ge heim wordt geplaagd? Iets dat hij zijn le ven lang moet dragen? Zullen we ooit iets omtrent hem te weten komen? Plotseling wendde Sheila zich om, opende de lippen om iets te zeggen, dat bij het aan- hooren van dit gesprek haar geest steeds meer had vervuld. Die Wat blieft u? vroeg het jonge meisje vriendelijk. Sheila herstelde zich en vroeg met een onschuldig gezicht: Ivan u van hier de klok zien Ik zou zoo graag weten hoe laat het is. Maar wat zij bijna had gezegd, was: Die meneer, die schaatsenrijder, die u allemaal zooveel belang inboezemt, is even min doofstom als ik Hij is zoomin Oosten rijker of Zweed als Chinees. ITet is een En gelschman, zoo goed als u. En als niemand van u hem kent, laat ik dan zeggen, dat ik hem wel ken. Ik weet wie hij is, waar hij vandaan komt, wat hij doet en nog veel meer. Hij heet Farquhar, kapitein Darol Farquar. Ik weet alles van hem af! HOOFDSTUK II. Vleugels onder glas. En hoe kwam het, dat Sheila Curtis alles van hem af wist? Om dit uiteen te zetten moeten we zes maanden teruggaan. Toen was Sheila Curtis kantoorbediende bij de firma Mackenzie en Moss, diamanthande laars, juweliers en kooplieden in edelge steenten. Voor de oningewijden, waartoe ook Sheila behoorde vóór zij bij de firma in betrekking kwam, roept allicht die om schrijving de gedachte op aan de schatten van Aladdin, aan sprookjesachtige schoon heden en rijkdommen. „Kooplieden in edelgesteenten", wat klonk dat veelbelo vend! Edelgesteenten van het zuiverste wa ter, diamanten schitterend als ijskegels in het zonlicht, parels zoo groot als liagel- steenen! Welk een heerlijk vooruitzicht voor een vrouw, om werkzaam te zijn op het kantoor van een koopman' in dergelijke kostbaarheden! Mocht zij niet verwachten soms achter haar lessenaar te zitten, ter wijl zij de edelgesteenten tusschen haar vingers mocht laten glijden, gelijk een kind met de vingers woelt tusschen kleurige schelpen? En zou zij op den duur niet zoc vertrouwd er mede geraken, dat zij ook zonder er naar te kijken kon zeggen, of haar vingers een ijzig killen diamant om sloten en niet een koelen smaragd, of een opaal, een saffier, dan wel een amethyst? Maar ook al mocht zij deze heerlijkheden niet met haar handen aanraken, dan zou zij ze toch altijd in haar nabijheid hebben, zou hun schittering haar werk opvroolij- ken! Geen sprake van! Hoe diep zoudt ge u teleurgesteld gevoelen, gelijk trouwens ook met Sheila het geval was, zoo ge ver plicht waart uw brood te verdienen in de omgeving waar de kostbaarste sieraden van de vrouw worden gekocht en verkocht en van eigenaar verwisselen, worden ge taxeerd, opnieuw gezet en dikwijls genoeg gestolen. Geen enkelen dag, dien zij op het kantoor van den diamanthandelaar doorbracht, was het aan Sheila vergund een blik te werpen op de kleinoodiën, welke zij had te boeken. In de sombere kluizen van Hatton Gar den wordt nimmer een flonkering of flik kering waargjnomen! Het zijn niets an ders dan donkere stoffige, muffige hokjes met een brandkast in een der hoeken, somber, leelijk, terugstootend! In den an deren hoek vindt men een lessenaar, waarachter een man, en .ook deze is som ber, leelijk en onaantrekkelijk Schatten zijn er samengebracht, maar er is geen 6poor van te bekennen. Groezeligheid is alom te bespeuren. Niet in weelderige res taurants enbars worden de zaken gedaan van die kooplui van kostbare steenen, maar in ordinaire café's, aan marmeren met melk bemorste tafeltjes waaraan bur- gerluidjes zitten en elkander versleten leeren portefeuilles of zelfs wel gekreu kelde enveloppen overgeven, waarin ge, als het u vergund ware er een blik in te slaan, voor een waarde van twintig dui zend Pond aan juweelen, den prijs van een vrouwenglimlach, zoudt hebben kunnen aantreffen. Hoewel de firma „Mackenzie en Moss" in vuile witte letters op een vies bruin uithang bord stond te lezen, was het reeds lang geleden, dat een Mackenzie of een Moss iets had te maken met den duffen kerker, waarin Sheila haar brood verdiende. De firma, de gansche firma, werd onkel en alleen gevormd door don heer Gpmge Farquhar Het was een beiaard man, hard en koud als de diamanten waarin hij handelde. (Wordt vervolgd).

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1931 | | pagina 5