TAXI MOLENAAR DÉ EEMIANDEU BELANGRIJKSTE NIEUWS Bmiteolaedsch Overzicht PEUGEOT WILL GO" RIT 1 Dinsdag 12 Mei 1931 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnliemschepoortwal 2a 29e Jaargang No. 265 OPGEWONDEN STEMMING TE MADRID Veie kloosters in vlammen 3 LICHT OP 8 uur 12 min. L. J. LUYCX ZOON WEDGWOOD BENN OVER INDÏE TEL. 1210 (3 L8JNEN) KEURIG ONDERHOUDEN HAT AUTOMOBIELEN 11 X DE 11 PPOVUNCBEN RUSKfl 2S0G0 K.M. AMERSFOORTSCH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS P®r 3 «««ad*» Amersfoort f2.10. per maand f 0.75, per weck (met gratis verzekering «gen ongelukken) f 0.171/* Binnenload franco per post per 3 (manden f 3.-. Afzonderlijke nummer» f OM. POSTREKENING 47910 TELEFOON INT ERG «IJ PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regelt f 1.05 met inbegrip vao een oewijsnummer. C]|(C rcgci mceJ f0.25. Llefdndigheids-advertcntiSn voor da helft van den prijs. Kleine Advertentie» „KEITJES" bij vooruitbetaling —5 regels SO ent. eika regel moer 10 cent, driemaal plaatsen I LBewijsnummer extra 0.05 Een ernstige toestand in Spanje. Ongeregeldheden in Madrid en andere steden. liet schijnt, dat dc jonge Spaansche repu bliek met ernstige moeilijkheden krijgt te kampen en dat zij zich zoowel naar rechts als haar links krachtig zal moeten verwe ren. Sinds Zondag is de onrust in Spanje en met name te Madrid zich duide lijker gaan afteckencn. Blijkbaar gaan de monarchisten, nog geen maand, nadat dc republiek werd uitgeroepen dit geschied de op li April zich danig roeren. De op richting eener monarchistische verccniging, waarbij zich een optocht aansloot, heeft, op 10 Mei aanleiding gegeven tot een ernstige botsing met aanhangers van het nieuwe regime, in den loop waarvan enkele monar- chj^ien door dc republikeinen zijn gelyncht. Tiet ecne incident lokte het andere uit en de verbittering leidde tenslotte tevens tot anvallen op de clericale bladen en dc kran ten in het algemeen, die als spreektrom petten van het oude regime fungeeren. Vooral had dc menigte het gemunt op de A.B.C., waarvan de verschijning inmiddels is verboden. Ook de directeur van dit dag blad is in verzekerde bewaring gesteld, daar, volgens de medcdeelingcn der regee- ring, van de A.B.C. uit schoten zijn gelost op het publick. Dc guardia civil is er Zon dag wcl-is-waar in geslaagd de onlusten binnen zekere perken te houden, maar de gisting blijft intusschcn onverminderd voortduren Aanvankelijk heeft dc rcpublikeinschc re- gccring de gebeurtenissen als vrij onbetee- konend voorgesteld, maar dc nieuwe feiten tooncn overduidelijk aan, dat de toestand in Spanje op het oogenblik zeer gespannen is. Gisteren hebben dc ongeregeldheden zich herhaald en hebben onder meer de communisten van den onrustigen toestand gebruik gemaakt om relletjes te verwek ken. Vooral de geestelijken hebben het moe ien ontgelden; zoo zijn een aantal kloosters in brand gestoken en hetzelfde lot moest een universiteit der Jezuïtén ondergaan. Botsingen tussclien politie en publiek waren hierbij een bijna vanzelfsprekend begelei dend verschijnsel. Dat de toestand ernstig is. kan zoowel blijken uit het feit, dat in Madrid de staat van beleg is afgekondigd e.n de stad op een groot legerkamp gelijkt, als uit de omstandigheid, dat een strenge censuur is ingesteld. Tot overmaat van ramp is 90k nog een uitgebreide staking uitgebroken. Daar de regeering thans duidelijk beseft, dat zoowel dc reactionaire als de links radicalen elementen haar dc macht willen trachten te ontfutselen, heeft zij besloten tegen alle buitensporigheden in den Ver volge krachtig op tc treden. Alle monarchis tische kopstukken zullen worden gearres teerd cn ook is weer een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen generaal Bcrengucr, legen wien tevens een nieuw proces aan hangig zal worden gemaakt evenals tegen alle ministers der dictatuur-Primo dc Rivera. De tegenwoordige machthebbers tc Ma drid, bezorgd voor de toekomst der jonge républiek, zullen zoo krachtig mogelijk te keer gaan tegen ieder, die ongeregeldheden poogt uit tc lokken en tevens hebben zij nog eens uitdrukkelijk te kennen gegeven zulks vermoedelijk om bij een deel van het publiek in het gevlei te komen dat allen, die een. vooraanstaande rol hebben gespeeld .tijdens do dictatuur, ter verantwoording zullen worden geroepen. Volgens de laatste berichten uit Madrid zijn de communistische belhamels reeds ge arresteerd cn heeft de regeering opnieuw er den nadruk op glegd, dat zij elke rustver storing zoo energiek mogelijk zal onder drukken. Opnieuw stelt zij den toestand nog al rooskleurig'voor; wanneer men af mag gaan op haar medcdeclingen, hecrscht er overat in den lande rust. Alleen geeft zij toe, dat zich tc Sc\illa teekencn van opwinding hebben-voorgedaan, maar is er geen reden, zoo wordt eraan toegevoegd, den toestand daar zorgwekkend te achten. Overigens be helzen aanvullende berichten, dat niet al leen tc Madrid een tiental kloosters door het gepeupel in brand zijn gestoken, maar dat ook in dc provincie verschillende kloos ters zijn aangevallen. Iloe dit ook zij, met spanning kijkt de wereld thans toe, of het aan de regcering- Z a mora zal gelukken zich tc handhaven tegenover haar vijanden, tie monarchisten en communisten, die blijkbaar een complot hebben gesmeed om het rcpublikeinschc be wind, dat den links-radicalen te gematigd en den reactionairen te vooruitstrevend is, weg te vagen. Overigens dient men vooral van dit oogenblik af ecnippszins kritisch te staan tegenover de berichten uit Spanje, daar een zeer strenge censuur is ingevoerd voor de telegrammen naar het buitenland, waaruit natuurlijk alles zal worden ge weerd, wat de regeering onaangenaam is. DE LUCHTPOSTDIENST ENGELAND— AUSTRALIË. Londen. 11 Mei. (V. D.) Het tweede postvliegtuig van den proefdienst Enge land—Australië is lieden te Port Darwin aangekomen met ongeveer 10,000 brieven aan boord. Het vliegtuig heeft de 11,000 mij len in zestien dagen afgelegd. Monarchistische propaganda: locht lokt botsingen uit Madrid, 10 Mei (V.D.) Op een propa- gandatoeht der nieuw georganiseerde mo narchistische vcrecniging is het Zondag tot botsingen gekomen. In vier auto's reden eenige personen kort na middernacht door de hoofdstraten, waarbij zij „Leve de ko ning" riepen. Eenige republikeinen namen hieraan aanstoot, zoodat een kloppartij ont stond. welke veel beroering tc weeg bracht. Ten slotte bracht de menigte de auto's der monarchisten tot stilstand, waarbij de chauffeurs, die door dj polit:e op het laat ste oogenblik nog konden worden ontzet, werden gewond. Zij werden in een politie auto opgenomen. Toen de republikeinen het gebouw der monarchistische voreeniging in brand wil den steken, zagen eenige manschappen der burg u-w acht zich genoodzaakt in tc grijpen, waarbij het hun ten slotte gelukte de me nigte uiteen te drijven. Daarna trachtte de menigte de redactiebureaux van de A.B.C. in.brand te steken, doch ook dit mislukte door het ingrijpen' der burgerwacht, waar van eenige manschappen het gebouw be zetten. M a d r i d, 10 Mei (V.D.) In dc avonduren trokken ontzaggelijke mcnschcnmcnigten opgewonden door de straten der stad. Dc transportarbeiders hebben gepoogd de algc- meene staking te proclameeren, als gevolg waarvan talrijke tramwagens het verkeer stop zetten. Een krantenkiosk van hot dag blad El Debate werd door demonstranten in brand gestoken. De minister van binncn- landeohe zaken heeft gepoogd de opgewon den gemoederen te kalmeren, door Aan liet balkon van het departement van binnen- landschc zaken een toespraak tot de menig te te houden, waarin hij tot kalmte cn rust aanmaande. Desondanks poogden de de monstranten tilkens opnieuw de bureaux van het dagblad A.B.C. b.inncn tc dringen. De daar gestationneerde wachtpost der bur gerwacht moest versterkt worden. De soc.- dcm. partij heeft groote aanplakbiljetten doen vervaardigen, waarin de bjvolking tot kalmte wordt gemaand en waarin de trans portarbeiders aangespoord worden liet werk weer op to nemen. De stemming der bevolking is zjer opgewonden. Staking te Madrid on nieuwe onlusten? Madrid. 11 AI e i. (V.D.) Ondanks den oproep der regeering om het werk onmid dellijk te hervatten cn cike demonstratie na'te laten, heeft dc gisteren te Madrid be gonnen staking, zich verder uitgebreid. Met uitzondering van de arbeiders in de sleutel- bedrijven werkt niemand. De trams loopen slechts gedeeltelijk en in het centrum der stad in het geheel niet. Ook dc taxi-chauf feurs staken, hoewel zij tot werken bereid zijn, maar zij vreezen, dat hun wagens op straat door radicale elementen zullen wor den lastig gevallen en verbrand. Op straat verzamelen zich overal groepen menschon rondom sprekers, die uitschakeling van de radicale elementen uit het kabinet vcrlan gen. Op sommige plaatsen worden de men- schcn aangezet tegen de kerken en speciaal tegen dc kloosters. De politie grijpt slechts af en toe in. De meeste winkels en groote zaken zijn gesloten uit vrees voor plunde ringen. Dg directeur van de A. B. C. gearresteerd. M a cl rï d, 11 Mei. (V.D.) Hedenmorgen vroeg heeft de regeering een communiqué gepubliceerd inzake de gebeurtenissen van gisteren. Dc regeering verklaart, dat de uit het gebouw van het dagblad A. B. C. ge vallen schoen niet zijn gelost door leden van de burgerwacht, doch door employe's van genoemd dagblad. De politie heeft in het gebouw tevens wapens gevonden cn heeft derhalve liet dagblad voorloopig ver boden en een arrestatiebevel tegen den di recteur uitgevaardigd. Dc regeering deelt mede, dat elke lierhuling van demonstraties van dcrgelijken aard ten strengste verboden worden. Het kabinet zal zich hedenavond over de gebeurtenissen beraden. Tot nog toe zijn twaalf personen gearresteerd. Madrid, 11 Mei. I11 verband rnet het voortduren der onlusten en demonstraties in de Spaansche hoofdstad heeft de regee ring van Madrid dc staat van beleg afge kondigd. Madrid, 11 Mei. (V. D.) De ochtend van heden is in dc geheelc stad over het alge meen rustig verlo.open. Dc regeering heeft door middel van militaire vliegtuigen op roepen aan de arbeiders omlaag laten wer pen, waarin van hen hervatting van den arbeid geeischt wordt. Als gevolg hiervan hervatten tal van taxi-chauffeurs het ver keer, terwijl vele winkelzaken, dit met het oog op de onlusten, gesloten waren, op nieuw openden. Talrijke socialistische lei ders hielden toespraken tot de 6tukende ar- „CONIFEREN" In dc wandeling noemen wc deze planten Dennetjes. Vooral dc Amsterdammer is sterk in deze benamingen. Dc Amcrsfoortcr gebruikt gelukkig geen verkeerde namen cn weet dan ook dat elke Conifeer geen Den is. Conifeer beteckent kegel drager, wat wijst op den vorm hunner vruchten. Alle kcgcldragers dragen echter geen. kegelvormige vruchten cn maken b.v. dc Taxus met haar bessen cn Juni# pcrus ook al met bessen, hier een uitzondering op. Het is nu dc beste tijd om Coniferen tc planten. Ze zijn nu min of meer aan het uit# loopen cn groeien dan met 't reeds warmere cn vochtige weer, vooral op onzen lossen grond, spoedig door. Wc planten ze met een kluitje, tenminste dc groenblijvende soorten. Het Taxodium (dc Mocrascupres) Larix, cn Gingko, die hun blad des winters verliezen is het minder noodig, maar niet verkeerd ze met een kluit te planten, Laatstgenoemden behandelen wc meer, als ge* wone heesters cn kunnen wc gerust en ook beter vroeger planten. Onder dc mooiste Coniferen, die hun blad behouden, behoort de Ceder. Men heeft er o.a. van, de var. „Ccdrus atlan# tica glauca", met haar blauwe bladpluimpjcs cn sierlijken bouw. Ze kan een boom worden in ons land van 10 en meer Meters hoogte. Als wc dc Prins Frcdëriklaan opwandelen zien we cr op een der buitens aan onze rechterhand een hcclc rij van. Deze zijn prachtig afgewis# selcl niet witte brem en vormen in het voorjaar tc samen een zeer mooie combinatie. Een andere Ceder, niet minder mooi. maar wat stijver cn pyramidaal van groei is dc „Ccdrus Dcodara" met lange zeegroene naaf den cn neerhangende takken. (Dc takken van de C. Atlantica staan recht op). Ook zij kan verscheidene Meters hoog wor# den cn hoort onder dc mooiste van haar soort. De Sparren of Abicssoortcn zijn in groote cn kleine tuinen ook zeer bruikbaar. Onze gewone Kerstboom behoort cr o.a. toe. Sparren hebben ook een losse ongedwongen groeiwijze. Verder noem ik Pinussoortcn of wel dc dennen. Voor al voor stads# cn niet te groote buitentuinen zijn dc var. Montana, cn Austriaca het meest aan tc bevelen. Dc eerste wordt niet veel hoo- gér dan een Meter, terwijl de Austriaca, veel hooger kan worden. Men kan ze o.a. kennen aan haar min of meer gedraaide naalden. Dc Dougglasspar, wat eigenlijk een „pscud tensuga" cn geen spar is, behoort wel onder de sterkste Coniferen en is bij uitstek geschikt voor boschbeplanting. Ieder kent ze wel met haar platte donkergroene takjes. Ook voor houtw inning wordt ze meer cn meer aangeplant, daar ze verreweg dc voorkeur verdient boven de gewone Spar, die met haar verschillende ziekten nog al eens een armoedigen indruk maakt. Guprcssen met hun pvrnmidalen g: i zijn wel overbekend. Ze zijn voor het mccrendcel zeer sterk, vooral dc var „Triomph van Bos: koop", met haar hangend kopje. Ook voor heggen zijn Cuprcsscn zeer aan tc bevelen. Ook zeer geschikt hiervoor is dc gewone Thy ja. Als ze geregeld, zoo ongeveer om dezen lijd, ge knipt worden, vormen ze bijna dc mooist denk# bare afscheiding. Men plant ze op niet tc zware grond met een weinig koemest. Ze zullen dan hard groeien cn over korten tijd uw heg vor# men, die ondoordringbaar cn heerlijk van geur bovendien is. Ten slotte noem ik u nog „Thv* jopsis delebrata", een Conifeer uit Japan, die breed uitgroeit cn zoodoende een goede bc schutting vormt. Ook bolvormig kan men ze knippen en ze gebruiken op hoeken van regel matige grasperken J. O. W. F. RE NS. beiders, waarin zij zich keerden tegen dc communistische 6trijdmethoden en aan drongen op opheffing van de staking. Om streeks dit tijdstip hadden de communisten, ondersteund doer het gepeupel, een in dc binnenstad gc'.^gen Jezuïetenklooster in brand gestoken, liet kwam hierbij tot bot singen tusschcn de politie en de commu nisten, waarbij aan beide kanten gewonden vielen. De menigte belemmerde vervolgens liet blusschingswcrk van de brandweer. Ook op drie andere plaatsen in de stad werd brand geslicht. Naar bekend is gewor den staan ook liet klooster der Carmclieten op het Plein van Spanje en een ander kloos ter in een der voorsteden in brand. Door de stad trekken communistische stoeten, dio revolutionnaire liederen zingen en de be volking opwekken den s«rijd tegen dc bour geoisie te beginnen. De regeering heeft heden twee belangrijke decreten afgekondigd ln het eerste wordt de sluiliug van alle Spaansche beurzen ge last. 1-IeP tweede heeft betrekking op de ge beurtenissen A an Zondag De regeering, zoo heet het, heeft zich de laatste 21 uur zeer gematigd betoond, maar zij wil thans het bestaan der republiek met alle denkbare middelen verdedigen. Zij hoopt daarom op den steun van de bevoiking, uit welker mid den zij tallooze bewijzen van aanhankelijk heid mocht ontvangen. Ten ölotte verklaart de regeering dc na volgende besluiten genomen tc hebben. 1. Opnieuw gevangenneming van gene raal Berenguer, tegen wien wederom een proces zal worden aanhangig gemaakt. 2. Onmiddellijke opheffing van de hoogc militaire en maritieme rechtsprekende col leges, welke tot vrijlating van Berenguer besloten. 3. Arrestatie van alle monarchistische leiders. 4. Het aanhangig maken van processen tegen alle toonaangevende personen, die tij dens de dictatuur hunne bevoegdheden heb ben overschreden. 5. Het aanhangig maken van processen tegen dc laatste monarchistische minioters van binnenlandsche zaken wegens hun op treden tegen het Iladrileenschc Athenaeum. Voorts verklaart de regeering, dat zij den staat van beleg heeft moeten uitroepen ter bescherming van de republiek, welker jong leven tegelijkertijd van '.inks en van rechts bedreigd wordt. Omtrent maatregelen legen de communisten, welke de kloosters in brand hebben gestoken, wordt 111 deze be kendmaking niets medegedeeld. De straat- propaganda van allerlei communistische elementen cn het dcmonstrecren met roode vlaggen met sovjet-emblemen nemen toe. Vóór dc uitgifte van bovengenoemde be kendmaking verscheen in den ministerraad een deputatie onder leiding van den me canicien Rada. die naar men weet majoor- vlieger Franco op zijn Oceaanreis begeleid heeft. Namens het volk 6telde deze depu tatie dc volgende eisclicn: 1. Ontbinding van de civiele garde. 2. Terechtstelling van den Spaanschcn nationalistenleider dr. Albinana. 3. Huiszoeking in alle kloosters en groo te dagbladbureau* naar wapens. •1. Onmiddellijke instelling van volks- rechtspraak. 5. Aftreden van den minister van bin nenlandsche zaken Maura. Een lid van de deputatie ging zelfs zoo ver de vrijlating te eisclicn van den M&rok- kuanschcn vrijheidsheld Abd-el-Krini, die door de"Franschen op Reunion gevangen ge houden wordt. Een socialistisch minister «uitwoprdde, dat de regeering met alle be schikbare middelen voor rechtvaardigheid zal zorgen en alle schuldigen ter verant woording zal Loepen. Rada verklaarde daar op, dat zijn partijgenooten de regeering wel willen ondersteunen, maar niet durven ga- rande.cren, dat het voik zich rustig zal hou den, indien dc door hen gestelde eischen niet in hoofdzaken worden ingewilligd. MIJNWERKERSBONDEN VOOR BINDEND VERKLARING VAN HET TARIEF. Essen, 10 Mei (V.D.) De mijnwerkers- honden' hebben in een heden gehouden con ferentie met groote meerderheid besloten liet loontarief, dat bij de arbitrage-onder handelingen voor de mijnen in het Roer gebied is tot stand gekomen, goed tc keu ren en Aoorgesteld, dat de scheidsrechter lijke uitspraak bindend zal worden ver klaard. DE SUIKEROVEREENKOMST. Zaterdag onderteekend. Brussel, 9 Mei (V.D.) Vandaag is de internationale suikerovereenkomst op plech tige wijze door de vertegenwoordigers van dc belanghebbende groepen onderteekend. Ongeveer veertig vertegen woord igrs waren op deze vergadering aanwezig, welke onder leiding stond van den Belgischen senator Beaudouin. Na afloop bood Bcaudouin don gedelegeerden in het Palace Hotel een maal tijd aan. WEERBERICST Hoogste Barometerstand: 7G7.9 te Le Havre. Laagste Barometerstand: 747.3 te Tliorshavn. Verwachting: Zwakke tot matige, later wellicht toenemende Z. W. lot Z. wind, half tot zwaar bewolkt, aanvankelijk weinig of geen regen, weinig veran dering in tempera tuur Langestrsat 49-51 Tel. 190 BADSCHOENTJES voor Dames: vanaf 90 cent voor Kinderen: .vanaf 75 cent WOLLEN BADCOSTUEVJE5 SSarnes vanaff 2.25 Kinder vanaf f 1,40 BUITENLAND. Twee decreten der Spaansche rcgeeriiijj. (Eerste Blad pag. 1). BINNENLAND. Zware brand tc Enschede. (Eerste Blad, pag. 3). Geheimzinnige moordzaak te Den Haag. (Tweede Blad, jiag. 1). succr DER INDISCHE POLITIE- TROEPEN. Londen, 10 Mei (V.D.) Naar gemeld wordt, hebben de Indische iiolilietroejien heden een succes te boeken gehad, doordat zij er in slaagden in dc provincie Ncder- Birma een afdeeling opstandelingen mees ter tc worden. Tijdens een vuurgevecht werd een groot aantal rebellen gewond cn werden ook eenigen gedood. ENGELAND BOUWT GEEN LUCHTSCHEPEN MEER. Lon den, 11 Mei. (II.N.) Het kabinet Mac Donald heeft besloten, dat in Engeland geen luchtschepen meer zullen worden gebouwd. Dit besluit zal Donderdag ter kennis van het Lagerhuis worden gebracht bij dc be raadslagingen over de Engelschc luchtvaart politiek, kien neemt aan, dat het kabinet tot deze beslissing is gekomen naar aan leiding van het rapport der parlementaire commissie, die een onderzoek heeft inge steld naar den ramp, welke het luchtschip R. 101 heeft getroffen. Instelling van een Indische luchtmacht. Londen, 11 Mei. (V.D.) In antwoord op verschillende vrugen in het Leerhuis ge steld, deelde dc minister voor Indië, Wedg wood Berin mede, dat de resolutie van de Manchester Royal Exchange betreffende dc Indische boycot cn de Indische invoerrecfi- tcn ter kennis is gebracht van de Indische regeering, die intusschcn stappen heeft on dernomen om de klacht te onderzoeken. In antwoor^l op een vraag omtrent do methode van posten zeidc Berin, dat de re geering van Indië kortelings had gerappor teerd, dat liet posten sterk verminderd is, doch dat het hier cn daar weer wordt toe gepast. Hoewel klachten betreffende de laakbare methode m geringer aantal bin nenkomen, worden nog steeds enkele ont vangen. Op enkele plaatselijke uitzonderin gen na, is liet posten niet agressief. Ten aanzien van de plannen betreffende dc Indische luchtstrijdkrachten, dat over wogen is de instelling van een Indische luchtmacht als een nieuwe en aparte dienst tak op een gevechtsbasis onder bevel van een vlieger-officier met de verantwoorde lijkheid voor de verdediging. Zij zal uitsluitend bestaan uit Indische officieren cn vliegers, hoewel schikkingen zullen worden getroffen voor de detachcc- ring van officieren van dc Royal Air Force cn onderofficieren voor het toezicht op en het medewerken aan de ontwikkeling van den diensttak in de eerste tijden. ROOVERBENDE GEARRESTEERD. Berlijn, 9 Mei (V.D.) De Berlijnsche recherche is erin geslaagd negen ledon van de rooverbendc van Spcrnau te arresteeren. Zij hebben reeds bekend een groot aantal overvallen te hebben gepleegd. Alle leden waren bij hun strooptochten zwaar gewa pend. Het tiende lid van de bende is voort vluchtig. Hedenavond 9 uur finish bij Will Go, huldiging der drie kranige chauffeurs, daarna rondrit door de stad.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1931 | | pagina 1