AMEPSFOORTSCH BAGB1AD DE PLECHTIGHEID IN DE GROOTE CLUB W,LLEM groenhuizen Feuilleton Dinsdag 19 Mei 1931 .DE EEMLANDER" 29e laargang No. 270 JUWELIER IN GEBRUIKNEMING NIEUW GEDEELTE Grepen uit de historie Health-officers op bezoek WIJZIGING WARENWET Parketvloeren WAS van BRUIJNZEEL, Zaandam A. v. d. WEG LANGESTRAAT 23 tel. 217 Burgemeester de Vlugt onthult een gedenksteen Do ingebruikneming van het nieuwe ge deelte in het gebouw van de Groote Club „Doctrina et Amicitia" te Amsterdam heeft plaats gehad in tegenwoordig heid van afgevaardigden van zuster-socië- teiten elders. De plechtigheid bestond in de onthulling van een gedenksteen in de bil- jardzaal door de Burgemeester van Amster dam. Voordat de heer de Vlugt tot deze ceremonie overging, hield de Voorzitter, de heer C. M. Vimly van Vuren en Da- 1 e m een rede, waaraan het volgende is ontleend: De plaats, die het Bestuur heeft uitgeko zen voor deze plechtigheid, werd niet be paald door architectonische of aesthetische overwegingen, doch veel meer door histori sche. Immers wij bevinden ons thans op een plekje grond, dat historische waarde heeft niet alleen voor onze Sociëteiten doch ook van Amsterdam, ja misschien wel voor geheel Nederland. Nadat de afbraak van de perceelen des tijds behoord hebbende aan het Genoot schap „Doctrina et Amicitia" alleen, bijna was voltooid werd door de sloopers een steen gevonden, slechts enkele meters van de plaats waar die zich nu hier links be vindt en die het volgende opschrift draagt: „Met het graven der fundamenten tot dit gebouw voor de Vaderland6che So- cieteyt is begonnen den 25en Juny 1787 en den eersten Steen gelegd den 27en July daaraan volgende". Dit opschrift stelt ons weer levendig voor den geest de woelige tachtiger jaren der 18e eeuw, toen de Vaderland6che Sociëteit werd opgericht en op deze plaats een ge bouw wenschte te stichten om er haar poli tieke vergaderingen te kunnen houden. De Vaderlandsche Sociëteit heeft echter nimmer in haar gebouw kunnen bijeenko men, daar haar politieke richting lijnrecht in ging tegen die dpr regeering van Oranje klanten met het gevolg, dat de Vaderland sche Sociëteit in 1788 werd ontbonden en haar bezittingen moesten worden verkocht Aldus werd ook het nog in aanbouw zijnde gebouw, dat eerst in 1790 werd vol tooid. geëxecuteerd en gekocht door vier le den der Vaderlandsche Sociëteit, die deze omzetten in het Genootschap „Doctrina et Amicitia", waarvan de stichtingsoorkonde bepaalde, dat het zich alleen mocht bezig houden met kunstzinnige zaken en letter kundige werkzaamheden. Het Bestuur echter, veel minder gehoor zaam dan besturen van Sociëteiten thans gewend zijn te doen. hield zich geenszins strikt aan de oprichtingsbeperkingen en hield als trouwe keezen zijn strijd tegen de Oranje-klanten vol tot in 1795 het positieve besluit genomen werd, dat men zich niet meer met politiek zou inlaten Van toen af keerde dan ook de stemming en werden de leden van tegenstanders getrouwe aan hangers van het huis van Oranje, hetgeen door het vorstelijk huis later ten volle werd erkend zoodat als buitengewone honoraire leden toetraden in het jaar 1818 Z.K.H. de Prins van Oranje, later Ko ning Willem II 1822 Z. K. H. Prins Frederik der Nederlan den 1852 Z.M. Koning Willem III 1858 Z.K.H de Prins van Oranje 1902 Z.K.H. de Prins der Nederlanden. Maar behalve de namen van deze vorste lijke personen vinden wij in de ledenlijsten vermeld do namen van de meeste vooraan staande personen in Amsterdam en van de meest invloedrijke families. Geen wonder is het dus en het is in hen te eeren dat de achtereenvolgende Besturen van Doctrina er met kracht voor geijverd hebben om het genootschap een zelfstandig bestaan te doen behouden. Toon zulks echter ten lange leste niet meer mogelijk bleek kwam in 1921 de fusie met de Groote Club tot stand. Ik kan niet anders zeggen dan dat het Bestuur van Doctrina slechts milde eischen stelde bij die fusie welke wel in hoofdzaak daarin be stonden. dat de bekende gevelsteenen 6teods een passende plaats zouden vinden en de naam van het Genootschap op zulk een wijze aan die van De Groote Club zou worden vastgekoppeld, dat do een den an der niet zou verdringen. Ten aanzien van de bestemming der be zittingen van Doctrina werd niets bepaald en het gezamenlijke Bestuur had dus des noods tot vervreemding daarvan kunnen besluiten. Met van Speijk zeiden wij echter: „dat nooit" doch nu rustte ook op dat Be stuur de verplichting om die bezittingen rendabel te maken. Degeen, die daaraan een bijzonder werk zaam aandeel heeft gehad, is in de eerste plaats wel geweest Prof Slothouwer, die den vorm gevonden heeft om een nieuw ge bouw zoo aan hot gebouw van Do Groote Club te doen aansluiten, dat een exploita bel geheel verkregen werd zonder opoffe ring van een stukje grond. Maar toch ware mogelijk niet allee zoo vlot van stapel geloopen, en ware niet alles op tijd gereed gekomen, wanneer wij niet de medewerking gehad hadden van de ge meentelijke takken van dienst, waarvan U Mijnheer de Burgemeester de opperste lei der zijt. Voor die medewerking Mijnheer do Burgemeester breng ik U onzen hartelijken dank. En zoo beoogen wij dan met de uitbrei ding. die wij tot stand hebben gebracht drieërlei: In de eerste plaats om aan de ons ter beschikking staande ruimten edn be hoorlijke bestemming te geven met het doel ze rentegevend te exploiteeren Ten tweede om aan onze leden a He comfort te verschaffen waarop men in den tegenwoordigen tijd recht heeft. Ten derde om onze Sociëteiten te plaatsen op een breedere basis, waar door het haar mogelijk zal zijn een nog mGer vooraanstaande plaats in te ne men in het openbare leven van Amster dam en daardoor middellijk bij te dra gen tot den bloei van Amsterdam. Het i6 vooral uit dit oogpunt beschouwd Mijnheer de Burgemeester, dat wij meen den ons tot U te mogen richten om U te verzoeicen, als eerste Magistraat van Am sterdam en als belangstellend lid van onze Sociëteiten een gedenksteen te willen ont hullen, die zich hier bevindt en die het op schrift draagt: De Burgemeester van Amsterdam, de Heer W. de Vlugt, onthulde 16 Mei 1931 dezen steen tor herinnering aan het in- gebruiknemen van deze uitbreiding, op getrokken op do fundamenten van de Vaderlandsche Societeyt. Voordat burgemeester De Vlugt. zooals hij zelf zei, „aan het tuowtje trok", sprak hij eenige vriendelijke woorden aan het adres van bestuur en sociëteit, om te eindigen met den wensch, dat de „Groote Club" steeds fel. 852. Gevestigd 1885 VERTROUWENSHUIS. waarlijk zal zijn een vaderlandsche socië teit, die zaï medewerken tot den bloei van Amsterdam niet alleen, doch ook van het land. (Daverend applaus). Namens het personeel bood de hoofdpor ties vervolgens een ebbenhouten voorzitters' hamer aan en uit naam van een groot aan tal ieden do heer C. Schreuder de plannen en de gelden voor een in de bovenhal in te richten bar. Na een rondgang door het nieuwe gedoel- te vereenigde men zich aan een fecstelijken disch. Rondreis van Engelsche dames werkzaam op het gebied der Volksgezondheid Do voorzitter van den Gezondheidsraad deelt ons het volgende mede: In verschillende bladen heeft men in den laatsten tijd fragmentarische berichten kun nen lezen over een te verwachten bezoek hier te lande van Engelsche, op het gebied der volksgezondheid werkzaam zijnde, dames (Health Officers). Ter samenvatting en aanvulling van dezo berichten diene, dat het bezoek zich over de voor het gezelschap van het meeste belang zijndd instellingen in het geheele land zal uitstrekken en duurt van Zaterdag 23 Mei tot Zaterdag 6 Juni. Na aankomst Worden de dames die, onder leiding van Miss Sayle, reizen onder mede begeleiding van Mej. A. Schippers, ontvan gen door den voorzitter van den Gezond heidsraad, die namens den Minister van Arbeid, Handel en Nijverheid een thee aan biedt in het hotel „De Twee Steden". Be zocht zullen worden het Academisch Zieken huis te Leiden; inrichtingen van het Groene Kruis te Wassenaar en in het Westland; 6cholen, crèches, quarantaine hospitaal en woningbouw te Amsterdam; de fabrieken van Philips te Eindhoven; sanitaire inrich tingen en het G. K werk te Maastricht, Heerlen en in de mijnstreek; het sanatorium Horn bij Roermond; kleuterscholen en ge- zondhcidskolonies te Arnhem en Rotterdam, waar met een bezoek aan de sanitaire ha veninrichtingen en een tocht door de havens het bezoek wordt beëindigd. MILITAIRE BEWEGINGSVRIJHEID OP ZONDAG. De minister van Defensie heeft de volgen de schikking getroffen.: Bewegingsvrijheid op Zon- en Feestdagen en op andere dagen, waarop dienst als op Zondagen wordt verricht, wordt, op verzoek van de betrokkenen verleend aan alle mili tairen, die niet zijn gestraft en niet bij de op die dagen te verrichten onvermijdelijke diensten zijn betrokken. Nochtans mogen de belangen van den dienst zich ook uit anderen hoofde (oefeningen in grooter ver band buiten het garnizoen; tijdperk van spanning c.d.) niet tegen hun afwezigheid verzetten. Aan minderjarigen wordt slechts bewegingsvrijheid verleend, nadat de ou ders of voogden der betrokken militairen verklaard hebben daarmede voor een be paald geval of bij voortduring in te stem men. De voorgestelde veranderingen hebben het doel leemten aan te vullen 's-G ravenhage, 18 Mei. Ingediend is oen wetsontwerp tot wijziging van de wa renwet. De wijzigingen, die worden voorgesteld, hebben over het algemeen slechts ten doel leemten, die in de practijk bij de uitvoe ring der warenwet aan het licht zijn geko men, aan te vullen. In het bestaande art. 1 wordt bijv. voorge steld het woord „gebruiksartikelen" te ver vangen door „voorwerpen". Het moet niet twijfelachtig zijn, dat voorwerpen, die bij do bereiding van voor den handel bestem de voedingsmiddelen de verdero behande ling er van worden gebruikt, aan het krach tens de warenwet uitgeoefende toezicht kunnen worden onderworpen. Zoo wordt nog al eens geklaagd, dat de bereiding van consumptie-ijs op hoog6t onhygiënische wijze geschiedt ITet is in een dergelijk geval gewenscht, dat aan de toestellen cn gereed schappen, waarmede con6umptie-ijs wordt gemaakt, bepaalde eischen kunnen worden gesteld. Het is voorts onzeker of het winnen b.v. van melk honig en veldvruchten is begre pen onder „bereiding" van eet- en drink waren, waarvan het geldendo art 1 spreekt. Door het begrip „winnen" uitdrukkelijk to noemen, wordt die onzekerheid weggeno men. Ook is het wenschelijk het begTip „be handelen" te vermelden, aangezien voor werpen als melkroerdcrs en andere, welke bij de behandeling der waren gebruikt wor den, onder de wet dienen te vallen. Vervolgens wordt o.m. een wijziging van art. 15 voorgesteld, waarbij aan de Kroon de bevoegdheid wordt gelaten om bij alge- mcenen maatregel van bestuur voor te schrijven dat er hoe op of aan waren en an dere artikelen, bij dien maatregel aan te wij zen. of op of aan de voorwerpen of de om hulsels. waarin die waren en die andere artikelen zijn verpakt, aanduidingen moeten voorkomen omtrent de hoeveelheden van die waren cn die andere artikelen. Deze be paling kan zoowel worden vastgesteld in het belang van de volksgezondheid als in het belang van de eerlijkheid in den handel. Ten slotte wordt opgemerkt, dat het ge val zich heeft voorgedaan, dat bijv. ver voerders van melk op een sommatie van een keurmeester niet stopten. Daar zulks voor het uitoefenen van een goede contróle gewenscht is, wordt voorgesteld deze ver plichting om te 6toppen in art. 19 op te ne men. Voor Amersfoort bij: STAF-OEFENINGSREIS. In Limburg en Noord-Brabant. Van 16 tot 2-i Juni zal voor de officieren van den Generalen Staf een stafoefenings- reis gehouden worden in Limburg cn Noord- Brabant. De oefening staat onder leiding van den luitenant-generaal Seyffardt, chef van den Generalen Staf. KNAAP OVERREDEN EN GEDOOD. Anna Paulowna, 18 Mei. Hedenmid dag werd de 12-jarige jongen H. S. kort na dat hij de 6chool had verlaten door eeu vrachtauto overreden. Het knaapje was deerlijk gewond. De dokter, die 6poedig ter plaatse was, ken 6lechts den dood consta- teeren. De politie stelt een onderzoek in, in hoe verre de bestuurder der auto 6chuld treft. FRANSCHE POLITIEKRUISER TE NIEUWEDIEP. Aan het Departement van Defensie is be richt ontvangen, dat de Fransche politic kruiser Estafette op 16 dezer des namid dags tc 1 uur Nieuwediep is binnengeloo- pen. Heden verbleef het schip aldaar om kolen te laden, terwijl het voornemens is morgen naar IJmuiden op te stoomen. ALS 'T ZWAKKE KIND KOMT VRAGEN. Heusch, dAt moet U echt probceren Stel dien' kleuters eens te leur Wijs 't „Centra-al Genootschap" morgen Als U kunt eens bruut do deur! Zeg eens: „neen" al6 men komt smeeker Voor het arme zwakke kind Dat alleen met Uwe hulp nog Mogelijk gezondheid vindt! Toe probeer 't maar, Amersfoortcrs Houdt Uw beurs en spaarpot dicht, Zet bij 't vragend kindermondje, Nou eens echt een bruut gezicht! Wedden dat U dat mislukt cn Geeft al naar Uw krachten zijn En ge bijdraagt met veel vreugde Redt hier vele lcleuters-klom? Wedden, dat wanneer ge handig Eerst een collectant ontloopt, g' Eldcre, reeds geplaagd door wrocginf Voor veel grooter bijdraag' koopt De voldoening, die zoo'n gift U Als een rijken schat dan biedt En waardoor ge bleeke wangen Spoedig rood als kersen ziet! IIeu6ch probeer het! 't Zal niet lukken Geven moet U! Het doet pijn Als ge later zelf gaat inzien Dat ge wreed cn hard zou zijn! Beter is 't dus deez' collecte Flink te steunen als het gaat! Want hier helpen niets slechts woorden Slechts door „daad" is men gebaatl Zicko, zwakke stumpers vragen Om de boeschen en do zee Door Uw dure duiten geeft U z'Ook Uw vrienden-zegen mee! Weig'ren? Neen dat kan niet lezer, Dat ligt niet in onze lijn! Hoe dat komt? Dat komt omdat we Werk'lijk Amersf oor tors zijn! Arme ouders vragen ouders Hulp voor hun zoo dierbaar kind, Weet, een arme moeder mint het, Zoo een rijke moeder mint! GROEGROE. (Alle rechten voorbehouden). WIELRIJDER DOOR EEN AUTOBUS GEGREPEN. Plotseling den weg overgestoken. Doetinchem, 18 Mei. Gistermiddag v's de landbouwer Jansen nabij Doesburg door do motorbus van de Geldersche Tramweg- Mij. aangereden en zwaar gewond. Omtrent de oorzaak van het ongeval vet- ncmen wij nog, dat Jansen met twee kin deren op de fiets in de richting Dieren reed en door de bus werd ingehaald. Om onverklaarbare redenen stak Jansen plot seling den weg over, waarbij de fiets door de bus werd gegrepen. Jansen werd in ho- peloozen toestand naar het St. Elizabeth- ziekenhuis te Doesburg overgebracht, waar hij ter verpleging is opgenomen. Den chauffeur, die voldoende signalen gaf, treft geen schuld. De kinderen wer- dGn niet gewond. Doetinchem, 18 Mei. De landbouwer Jansen, die gisteren op de fiets werd aange reden door een autobus is heden aan du gevolgen van de bekomen verwondingen overleden. DE POSTVLUCHTEN. Aneta Vaz Dias meldt: Bij de K.L.M. Is bericht binnen gekomen, dat het 16e re- lourviiegtuig, dat door het natte vliegter rein van Tavoy werd opgehouden, te 15 uur vandaar is vertrokken en te 17.30 uur te Rangoon is aangekomen. Alles is wel aan boord. Het 18de postvliegtuig is te 5.05 uur uit Bagdad vertrokken, te 9.20 uur te Bushir aangekoram, te 10.5 uur vandaar vertrok ken en te 15.45 uur te Djask aangekomen. Alles is wel aan boord. Besteed den dieren tijd van dagen en van nachten, terwijl gij in uw krachten en on versleten zijt. CONST. HUYGENS. door Mr. G. KELLER. 20 Hij vond dit natuurlijk niet onaange naam, want tennis was steeds zijn gelief koosde sport geweest. Zonder ijdeiheid mocht hij ziclizelven uitgeven als een van de beste trainers van Europa. Goed speler was hq ook, maar als zoodanig behoorde hij tot het tweede gelid. Als trai ner, als leermeester was hij puik en dat wist men en zoo had hij ook nog lessen om kwart voor vijf en half zes. Het spijt me, mevrouw, maar om half drie zal het vandaag niet gaan. Ik zou u alleen een half uur kunnen geven om half drie na de lunch. O neen! Weer vertoonde zich een rij hagelwitte tanden in haar gebronsd gelaat, waarvan het teint zoo eterk af6tak tegen de room kleur van haar costuum. Wat hebben al die Zuiderlingen toch een donkere tint, daoht Farquhar i deze dame ziet er bijna uit als een creoolsche, en die Argentinians, Portugeezen en Grieken, wanneer zij zich in het bruin klceden, zien zij er heelemanl als nikkers uit. Maar hier zat het geld, en op stuk van zaken kon het hem niets schelen of zij allen zoo zwart er uitzagen als het keukenfornuis. Neen. zeide mevrouw Cottrell, ik zou waarlijk geen kracht hebben om zoo da delijk na het déjeuner rond te ioopen op het tennisveld. Het is dan bovendien het heetst van den dag. Ja, daar heeft u gelijk in, antwoordde Farquhar beleefd. Maar bij zichztjf dacht hij: bet zou haar anders wel goed doen, ze is veel te dik. Want zoo wijzigt zich de schoonheid al naar het oog van den beschouwer. Wat de Fianschman St. Croix geestig beschreef als „bien en chair", werd door den En- gel6chman brutaalweg geheeten: twintig pond vleescb te veel. Morgen ben ik te drie uur te uwer be schikking, tenzij u de voorkeur mocht ge ven aan des morgens om tien uur. ma- dame. Dan kies ik tien uur. Mijn naam is mevrouw Inez Cottrell. Ik dank u Hij schreef het op en ver onderstelde dat zij weer zou verdwijnen. Maar zij zette zich op 'de door de zon ge stoofde bank, terwijl zij met een kleine hand met* dikke doch rijk van ringen voorziene vingere er op klopte, als een uitnoodiging, die veel had van een bevel, om naast haar te komen zitten. Is u allang hier, kapitein Farquhar? Een paar weken, mevrouw. Haar volgende vraag klonk een beetje onverwacht Hoe bent u hier gekomen?, Nu och, ik had van een mijner vrienden, die het vorig seizoen met zijn familie hier was geweest, het een en an der er over gehoord. Er was toen geen be- roepslennisser aan het hotel verbonden ge weest. Ik herinnerde me, dat hij daarover had geklaagd en een paar weken geleden vroeg ik hem per brief mij een introductie bij den gérant van dit hotel to bezorgen Nu, dat deed hij en ik ging hierheen met het uitzicht den directeur te 6prekcn te krijgen. Ilij wa6 na een kort onderhoud van oordeel dat hij wel met me in zee kon gaan en engageerde me onmiddellijk. Maar dat bedoel ik heelemaal niet! merkte de Spaansche op. Ik wilde alleen graag weten, waarom u als beroepsspeler werkzaam is Zij vermoedde te zullen hooren, zooals zij reeds menigmaal van beroepslui, parti culieren en chauffeurs bad gehoord, dat het enorme fortuin van zijn vader tijdens den oorlog was verdwenen, maar hij ant woordde enkel: Och, je moet op de een of andere wijze aan den kost komen. Maar dat heeft u niet altijd op deze wijze gedaan? Wat deed u vóór u de sport als beroep koos? Toen was ik in zaken, te Londen. Wat voor zaken? Ik was bij een diamanthandelaars- firma. Zij keek naar haar mooie ringen, die in het helle zonlicht schitterden en vervol gens naar de flanellen kleedij van don jongen man. Daar zat toch waarschijnlijk ruimer verdienste in dan in het baantje dat u nu vervult, zeido zij. Blijkbaar toch niet voor mij, madame. Ik kon niet aarden in de zaken. Leverden ze u dan niet genoeg winst op Integendeel verlies, antwoordde Far quhar, nijdig bij de gedachte aan die zeven duizend Pond. Gelooft u hier wat te verdienen, mijn heer Farquhar. Ik hoop het ten minste. Dat zegt u met ten minste wat meer geestdrift en dat valt te begrijpen. Men moet geld hebben om aan al zijn behoeften te voldoen, merkte de millionairsdochtcr op. Zij snapte dat volkomen. In haar gan- sche zc6 en dertig jaren tellende leven had zij zoo wat alles gezien wat Oude en Nieuwe Wereld aan bezienswaardigheden opleveren, maar haar zwarte oogen had den nog nooit iets gezien, dat niet voor geld te koop was. Maar kapitein, als nu het seizoen is afgeloopen, wat gaat u dan Op dit oogenblik werden zij in hun ge sprek gestoord. Och, kapitein Farquhar Hij sprong op bij de nadering van een andere cliënte. Het was mrs. Power, een van die typische Amerikaansche dames met ontijdig sneeuwwit haar, donkere wenkbrauwen en blozende wangen. Het 6pijt mij u te moeten storen. Lie ve hemel, ben jij daar Inee! Wel, heb ik van mijn leven! (Inez, die met mrs. Power te Parijs op school was geweest, gaf baar een kort knikje). Ik dacht niet, dat Je ooit voor het déjeuner zichtbaar was! Kapitein Farquhar, het is me tot mijn spijt onmo gelijk om drie uur present te zijn voor de les. Ik heb een afspraak gemaakt met en kele gasten, die morgen Europa weer gaan verlaten, een motorritje te maken. Ben ik onbescheiden, wanneer ik u vraag, of u me op een ander uur kunt hebben? Wat denkt u er van? Wel zeker, ik ben tot tien uur vrij, mevrouw. De Spaansche weduwe keerde een rnolli- gen schouder naar haar vriendin, alsof zij haar het gezicht op den jongen sportman wilde benemen, en viel haar in de rede met den uitroep: Maar als u daardoor vrij is om drie uur, kapitein, kan ik toch mijn les bij u nemen. Ik zal het noteeren. Hij dacht, dat madame Cottrell nu zou volstaan met hem goeden morgen te zeg gen om dan te vertrekken, daar do tijd al een beetje begon op te schieten en maakte zich gereed om mrs. Power, die blijkbaar haast had. te vergezellen naar het tennis veld bij den rechter vleugel van het hotel. Maar wanneer had Inez Cottrell zich ooit willen schikken naar den wensch van een ander, wanneer het niet in haar kraam te pas kwam? Och, kapitein, wacht nog even. Ik zou u willen vragen of u om één uur met me in het hotel zou willen lunchen. Verrast aarzelde Farquhar een oogenblik met zijn antwoord. In het hotel lunchen met een der gasten? Liever niet, wanneer het kon vermeden wor den. Hij gevoelde dat dit niet paste in zijn positie. De verhouding zou beter zijn, wan neer hij bleef achter zijn tafeltje in een ha^k, waar hij met de andcie beroepsmenschen samen zat. (Wordt vervolgd).

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1931 | | pagina 5