DE DRIE GROOTE WERELD GODSDIENSTEN DE ECHTE EN DE ONECHTE JEANNE D'ARC Boeddhisme en Isiam in verband met het Christendom door i!» Prof. Dl. VVÉSTPHAt. Men heeft wel eens getracht «Jen gods dienst tr definieeren als filosofeeren over het Goddelijk. Doch dc filosofie is zuiver verstandszaak. terwijl dc godsdienst zich ill de eerste plaats zich richt tot het hart en de ziel. De filosofie vereischt weten, dc godsdienst daarentegen geloof. Dit is het diepgaande verschil tusschen heide. Daar om zijn de filosofische systemen ook slechts het eigendom van enkele nitollcc- tueelen, terwijl do godsdiensten het ge meengoed zijn van vele millioenen. Daarom is de stichter van een wereld godsdienst ook een machtig veroveraar, wiens werk eeuwen lang blijft bestaan. Naar het aantal belijders kuhnën wij drie wereldgodsdiensten onderscheiden: Boed dhisme Christendom en Islam. Deze volg orde is tevens een rangschikking naar den oudordom dezer godsdiensten, die met el kaar gemeen hebben, dat er staten en zelfs volkeren ten onder zijn gegaan, zonder dat hun leerstellingen daardoor werden wegge vaagd. In alle drie is dus iets groots, iets beslissends, wat de godsdiensten der Gric- kon. Romeinen, Germanen en vele andere volkeren missen. Het leven van Boeddha. In den tijd, dat het oude Griekenland zijn grootste bloei beleefde, ongevocr een halve eeuw voordat Perikles in Athene hecrschte, werd aan den voet van den Himalaya, den hoogsten bergketen der aarde, onder een hoogen. schaduwrijken atlasboom een hieibij in den loop der ecuwon groote ver schillen in dc belijdenis ontwikkelden die door dc verschillende volkskarakters en ook wel door liet klimaat werden veroorzaakt. O)) het oogenblik moet men voornamelijk ondcr$chcid maken tusschen twee lichtin gen, hel XooYdelijk en het Zuidelijk Boed dhisme. Het eerste vindt men vooral in Tibet, China en Japan. Dc Boeddhistische leer is het zuiverst bewaard gebleven op het eiland Bali. Vergelijking met het Christen dom. Ongeveer 500 jaren later werd Jezus Christus geboren in de stal van Bethlehem. O\or zijn levensloop cn leerstellingen be hoeven wij hier niet uit te wijdon; het is Mnha-Madja („de grooie moeder") cn haar zoon Snkhyimnni (Boeddha) (Oud-BoeUdfcislisehe voorstelling). knaapje géboren, dat door zijn oudeis Siddhartc werd genoemd, later onder den naam Gautama het land doortrok en door zijn volgelingen werd vereerd als den Boeddha, d. i. de ontwaakte, de verlichte. Zijn moedor Mnja werd onderweg door weecn overvallen. Gautama Boeddha stam de uit een aanzienlijk geslacht, want zijn vader Soeddhodan.L w as het opperhoofd van de Sakyo'è, een Arabische volksstam, dlc in de vijfde eeuw voor Christus zich in cje buurt van Ivapiiavastoe vestigde aan dé oevers \an de Rohini, ruim 200 K.M. t<jn N'.O. van Benares. Het is echter twijfel achtig of hij een koning was, zooals dc logende vertelt. Hoe het ook zij, Gautama werd een ko ning in geestelijken zin, doordat hij alle rijkdom cn macht, die hem door zijn af komst toekwamen, vrijwillig oj>gaf cn als een bedelend, ascetisch pelgrim wegtrbk van zijn ouders en van zijn jonge vrouw, dje hem juist e^n zoontje geschonken had. Hij wilde geheel „in zichzelf verzinken". Om zijn leven hebben zich tal van legen den gevormd. De plaatsruimte laat ons niej toe, ze ook maar gedeeltelijk aan te halen. Wij moeten volstaan met te vermelden, dai Gautama het land doortrok, predikend een leerend, en dat hij al spoedig gevolgd wcrll door een groote schaar van aanhangers. Hun aantal werd zoo groot, dat hij koji overgaan tot het stichten van een orde: het Boeddhistisch^ kloosterwezen ontstond. De eischen, die hij stelde, waren niet gering: rnen moest zich absoluut overgeven aan zijn leer, alles wat aan de aarde bond en alle hartstochten in zich doodon. ongehuwd en arm zijn en blijven en 1 nel door het leven gaan De leer van Boeddha. Dit zijn juist dc meest sprekende ken merken van zijn leer. dat al het aardschc: geboorte, ouderdom, ziekte cn dood, altijd lijden is. Als de w eg om aan dit lijden te ontkomen wees hij aan: het juiste geloof, het juiste willen, liet juiste handelen, het juiste spreken cn het juiste verzinken in zichzelf, met als hoogste doel liet volledig ophouden van liet bestaan, het intreden in het Nirwana. Zelfs koningen bogen zich voor deze leer en toen Boeddha hoogbejaard zeker wel 80 jaar oud stierf, hing bijna geheel lndiè de nieuwe leer aan..Later Kwam echter liet oude Brahnianendoiii weer op, zij het ook m onherkenbaar veranderde gedaante! Visbnoe-Grishna werd als de hoogste, godj beid vereerd en er ontstond een bijzonder uitgebreid polytheïsme, terwijl Indie weej- opnieww verstalde in de oude, streng door gevoerde kaste-indeeling, die Boeddha haijl getracht te overwinnen. Intusschcn hadden ook zendelingen het Boeddhisme tot ver over de grenzen van het rijk verspreid, over Siam en Topkin naar China, waar men den Boeddha „Fo" noemde, naar Tibet, Japan en Mongolië en n%nr !io>i Zuiden 'ot den ïndischcn archipel en ir,r O? !on Hel' is duidelijk, dat zich De Theotokoskerk tc Constantinopel. (Een der oerste grootere Christelijke bouwwerken). ons slecht» te doen om een vergelijking. Evenals Boeddha trok Jezus predikende cn leerenclc door het land, gevolgd door zijn discipelen. Kil wanneer wij de kernpunten van de beide godsdienststelsels even bui ten beschouwing laten, vinden wij een groot aantal punten van overeenkomst met het leven van Christus, vooral wanneer wij ook de Boeddhistische legenden besturlcc- ren. Zoo is Boeddha verzocht, terwijl vele zijner gelijkcni»sen en leerstellingen een verrassende overeenstemming met die van Christus Ycrtoonen. Beiden eischen een loslaten van dc wereld, zij het ook uit ge heel verschillende overwegingen en prijzen de armoede aan. In dc kern van de zaak zijn beide gods- j diensten natuurlijk geheel verschillend, dooi dat dc verlóssingsleer en de verwach ting van een eeuwig leven met dc gedach te aan een Nirwana niets gemeen hebben. Welk een verschil is ei: bovendien tus schen het universalisme van het Boed dhisme cn liet individualisme van het Christendom Er is nog een parallel ie trekken, n.l. in 5de wijze van verbreiding der beide gods- diensten, die hun grootsten bloei juist niet bereikten in het land van oorsprong. Het Boeddhisme is uit Voor-Inclic praktisch heel verdrongen cn het Christendom kreeg Rome en Constantinopel als steunpunten in- plaats van Jeruzalem. Intusschcn heeft niemand ook niet Pontius Pilatus vermoed dat de leer van den Gekruisigde 'enkele eeuwen later den troon van den Ro me inschen keizer omver zou werpen, want tijdens het leven van Christus versterkte de wereldmacht van het Romeinschc rijk zich nog steeds meer. Romeinschc legioenen lagen in Palestina -en Jeruzalem was dc standplaats van den Romeinschon stad houder Pontius Pilatus. Tenslotte nog oen overeenkomst: ook in hot Christendom is dc eenheid niet bewaard gebleven. De verdceling van liet Romein schc rijk veroorzaakte liet schioma tus schen dc Roomsch- en de Grickseh-Katho- lickc kerk, terwijl later de Hervorming op- kw am. minder groot dan Mohamcd zelf. Inlue schen vindt men in dc Islam weinig van de ethische waarde van liet Christendom on het gebod der naastenliefde wordt slechts onder bepaalde omstandigheden gegeven. Door goede werken en strenge godsdienstoefeningen kan de Mohnmcdaau het paradijs binnentreden. Evenals bij de Joden vindt men e<m tot het uiterste door gevoerd monotheïsme en een onvoorwaar delijke verwerping van de Drieécnhcid. Leven en werk van Mohamed, Omstreeks liet jaar .">70 werd te Mekka in West-Arabic niet ver van dc kust dor Roodc Zoo Mohamcd in Abdallah gebo ren. Hij groeide op in zeer armoedige onn standigheden en was in zijn jeugd schaap herder. Later werd hij bediende hij dc lian- dclskaravanen van een rijke koopmans weduwe en toen hij de liefde van zijn on geveer 15 jaar oudere meesteres won cn haar trouwde, werden zijn levensomstan digheden voor het eerst goed. In Mekka kwam hij veel met Joden cn Christenen in aanraking en' op zijn kard- vaanreizen leerde hij ook cenigc hermie. ten cn asceten kennen. Eén zenuwziekte, die hem aangreep, gaf hem opwindende droomen en visioenen. Een inwendige stem dreef hem om als boetprediker en zede lecranr op tc tncden. Aanvankelijk had lui slechts een klein aantal aanhangers uit de onderste lagen der maatschappij, doch er kwamen er steeds meer en ook rijke cn aanzienlijke personen voegden zich bij hem. Door zijn stamgenootcn werd de revo lutionaire boetprediker, die dc oude over leveringen aanviel, echter belasterd cn ge hoond en tenslotte met zijn gehcele familie v erbannen. Mohamcd ontweek naar Medina, waar hij zijn gemeente organiseerde. Hier gaf hij ook zijn godsdienstige voorschriften. Doch dc Arabieren zijn altijd een oorlogzuchtig volk geweest en 1*h bloed van zijn vaderen stroomde ook hem door de aderen. To vuur cn tc zwaard wilde hij zijn leer v er breiden cn vooral wilde hij zich wreken op Mekka, dat hem uitgostoolen had. Zoo trok hij aan het hoofd van een leger naar zijn geboortestad oj), om in 630 zijn triom fantelijken intocht in Mekka te lioüden. Het streven van Mohamed was in zoo verre revolutionair, dat hij in plaat» van de oude stamgemeenschap de geloofsgc ineenschap stelde. Alle „muslims" waren broeders. Dat Mohamed nog bij zijn leven van plan was, zijn leer ook buiten de gren zen van Arabic te verbreiden, blijkt wel uit zijn boodschappen aan den keizer in Con stantinopel. nun den kblpiig van Herzie cn aan andere vorsten, waarin hij hen aan maande. hem .ils gudsgoznnt te erkennen. Middon onder de voorbereidingen voor oen oorlog tegen de Byzantijnen overviel hem de dood op 8 Juni 632. Getrouw aan zijn leer verbreidden zijn opvolgers, de kalicfs, het nieuwe geloof tc vuur cn te zwaard. Er zat een zeldzame stuwkracht in de Islam, die Arabië ge durende cenigcn tijd tot ccn wereldrijk maakte. Noord-Afrika werd veroverd door de Bcdocïncn, waardoor het -Christendom er bijna geheel uitgeroeid werd. Zij trok ken over de Straat van Gibraltar naar Spanje, waar zij het Gothischc rijk vernie tigden, en kwamen zelfs over dc Pyreneeën om Frankrijk te veroveren. Het daar nog slechts kort aangenomen Christendom ver keerde in het grootste gevaar, en zou van Frankrijk uit ook in dc andere landen ernstig bedreigd kunnen worden, doch de Frankische hofmeier Karei Martel ver sloeg de Arabieren in den zovendaagsehen "veldslag tusschen Tours cn Poitiers. Daarna nam do macht der Arabieren snel af cn dc Turken werden de hoofd macht in de Islani. Ook zij bedreigden een maal het Christendom en kwamen voor de poorten van Wecncn, doch ook zij konden worden afgeslagen. In Afrika cn Azic heeft zich de Islam echter steeds meer uitge breid. tot zelfs in Voor-Indic met zijn oude cultuur. De verspreiding over de aarde. Wanneer wij tot slot nagaan, hoe de drie wereldgodsdiensten zich over de aarde heb ben verspreid, dan zien wij, dat het Chris tendom ovcrheerscht in Europa, een deel van Wcst-Azië, bijna geheel Amerika, ge deelten van Zuid-Afrika cn gedeelten van Australië, Tasmanie cn Nicuvv-Zceland. De Islam ovcrheerscht in bijna geheel Noord- Afrika cn Voor-Azie en vindt zelfs in Mid- den-Azië en Voor-Indic talrijke aanhan gers. Het Boeddhisme ovcrheerscht in de landen, die samengevat worden als het verre Oosten. Men telt 500 niillioen Boed dhistcn, 327 milliocn Christenen en 155 mil lioen Moliamcdanen. Deze aantallen ver tegen woord igen slechts schattingen, omdat een nauwkeurige telling onmogelijk is. Zoo wordt in sommige werken het aantal Chris tenen op 495 milliocn gesteld, terwijl het aantal Boeddhisten door sommigen ook veel hooger wordt gesteld, omdat zij er zoo goed als alle Chinoezen en Japanners bijrekenen. Doch hoe de taxaties ook uiteen mogen loopen, vast staat dat ongeveer 70 dei- rncnschheid een van deze drie wereld godsdiensten aanhangt. zij militairen steun door tusschenkomst van len „connctablc" Don Alvaio de Luna. Het commando over de troepen word haar offi cieel door den koning opgedragen, die haar wel eenigszinö wantrouwde, doch haar toch luidde in dc hoop. dat zij de troepen zou w eten aan te moedigen Hij zag haar echter niet voor 1139 of 1S40. nadat zij tevoren liet telkens verschoven bezoek aan Orleans had bracht. Hier verbleef zij verscheidene weken en gaf zij zich over aan bacchana len, terwijl zij groote sommen geld als ge schenk aannam. Dc stad was blij, toen zij eindelijk wegging om voor den koning te verschijnen. Daar was wel eenige durf voor noodig, doch zij rekende op haar groote clijkcnis met de echte Jeanne. Toch heeft dc koning op dc ccnc of andere wijze het bedrog ontdekt; hij ontnam haar het be vel over de troepen en zij verdween van het publieke tooneel. Volgens verschillende geschiedschrijvers moet zij in publieke huizon con ellendig einde hebben gavon- dcn. Wie «leze dubbelgangster van Jeanne d'Arc eigenlijk geweest is, beeft niemand kunnen vaststellen. Misschien was zij een jongere zuster of ander na familielid van Jeanne, want zij vertoonde zich steeds met twee van haar broers en speelde ha^r rol vermoedelijk onder hun leiding, in ieder cval .met hun medewerking. Waarschijn lijk wilde dc familie zoo dc gunst van den koning herwinnen. Wij staan hier echter voor een van do onopgeloste raadsels der wereldgeschiedenis. Madonna met het kindek? Jezus- Romeinschc muurschildering uit dc eerste periode van het Christendom. Islam en Christendom. Bij de vergelijking van het Boeddhisme met het Christendom stuitten wij telkens op punten van overeenkomst, doch hij do Islam zullen wij veeleer verschillen aan treffen, die dezen godsdienst niet alleen van liet Christendom, doch ook van het Boeddhisme onderscheiden. Het gehcolc karakter en wezen van den Islam is an ders cn de stichter Mohamed bewoog zich ook niet op zuiver geestelijk terrein. Hij was alles behalve een asceet cn was tevens staatsman en wereldlijk hcerschei. Men zou hem nog eerder met Mozes kunnen ver gelijken, want hij gaf ook aan zijn volk de wetten cn voorschriften, die de Mohamc- dahen nu nog onderhouden. Een overeen komst met het Christendom is echter, dat de Islam eveneens op den Joodschcn gods dienst cn het Oude Testament is gebaseerd. Mohamcd erkent zelfs Christus als profeet ou wol als een profeet, die al zijn oudtesta tnentischc voorgangers to boven gaat, dóch Mohani:bclcjcrl een burcht. (Arabisch miniatuur uit de 14e eeuw) door Prof, Dr. FRIES. Op 30 Mei van dit jaar zal het 500 jaar geleden zijn. dat Jeanne d'Arc, dc Mangd van Orleans, als licks tot den brandstapel veroordeeld cn te Rouaan verbrand werd. Zelfs haar landgenoot Voltaire had haar tot doelwit van zijn spot gemaakt, omdat het dweependc godsdienstige landmeisje oen figuur was, die hij niet begrijpen kon. Haar vervallen geboortehuis cn een oud, onaanzienlijk standbeeld, dat ervoor stond, waren in 1815 bijna, aangekocht door een Pruisisch officier, clie door Schiller's werk over haar was ontroerd en een verdere af takeling wilde voorkomen. Dit werd einde lijk voor dc Franschc rcgecring aanleiding zelf het huis tc koopen en te laten restau- recren. Toen werd ook te Orleans een waardig standbeeld voor het heldhaftige meisje opgericht. Vlak bij de grens van Lotharingen lag het kleine dorpje Dómrémy, waar zij in 1412 werd geboren als dochter van den wel- gcstolden boer Jacques d'Arc cn van zijn vrouw Isabella Romée. Zij werd godsdien stig opgevoed en had een in zichzelf ge keerde natuur, zoodat zij ook weinig rnct andere kinderen omging. Sinds haar der tiende jaar vertoefde zij veel onder ccn boom, waarvan verschillende sagen in om loop waren en die de „Druidcnboom" werd genoemd. Onder dezen boom had zij ook haar droomen en visioenen, waaraan zij gehoorzaamde en die haar dc verwonder lijke energie gaven om Orleans tc ontzet ten. den dauphin te Rheims tc laten kro- non en daarna zelfs half Frankrijk op dc Engclschcn te veroveren. Wij dienen er hier de aandacht op te vestigen, dat de be schrijving van Schiller niet geheel juist is: Jeanne d'Arc heeft met haar zwaard nooit een der gehate Engelschen aangeraakt en er zich toe bepaald, liaar troepen te leiden cn aan tc vuren. Zij werd liet eerst gewond voor Orleans on later nog eenmaal, toen zij op het top punt van haar roem stond en Parijs tracht te in tc nemen. Ditmaal was dc verwonding zoo ernstig, dat zij uit. het slagveld moest worden gedragen, waardoor zij haar belofte aan den koning, om Parijs in tc nemen, niet gestand kon doen. Van toen af verliet haar liet geluk en wat het ergste was, zij verloor ook het vertrouwen van het leger. Op 23 Mei 1430 werd zij bij Compiègnc ge vangen genomen en naar Beauvais ge bracht. Hier vernam zij, dat zij aan de En gclschcn was verkocht, waarop zij door een sprong van den toren, waar zij gevangen werd gehouden, trachtte te ontvluchten. Bij haar val raakte zij echter gewond, waar door zij zich niet snel genoeg kon verwij deren. Spoedig daarna werd zij aan 'naar vijanden overgeleverd cn begon het „hek senproces", dat haar tenslotte op den brandstapel bracht. Zoo zal Jeanne d'Arc altijd in dc geschic denis blijven voortleven als een voorbeeld van wat door geloof en moed kan worden bereikt, doch tevens als een voorbeeld van de ondankbaarheid van vorsten cn volke ren. Haar geschiedenis hecit echter nog een vreemd naspel gehad, dat niet iedereen be kend is. Dc doken van do St. Theobalds kerk in Mctz vertelt in een kroniek van oen meisje, dat zich voor Jeanne d'Arc uitgaf en op 22 Mei 1136 Metz binnenkwam in ge zel6cha"p van twee broers, die als ridders waren gekleed. Dc familie van Jeanne d'Arc was n.l. door den koning in den adel stand verheven. Zij leek tteik op.de echte Jeanne d'Arc, kon goed paardrijden en sprak eveneens in gelijkenissen, zoodat zij al spoedig vele aanhangers kreeg. Daarna ging zij naar Ai Ion. waar Elisabeth von Gorlitz, de „Dame dc Luxembourg" haar onder haar bescherming nam. Daar speel dc zij een grooton rol, totdat zij -met den jongen graaf Ulrich von Wüttcmberg naar Keulen ging. Hij liet ook ccn zware wapenrusting voor haar maken. De Keulschc adel, vooral dc mannelijke helft ervan, was zeer enthousiast en be reidde haar oen goede ontvangst. Helaas was van de ktiischheid der echte Jeanno d'Arc weinig overgebleven, terwijl ook haar pronkzucht slecht overeenkwam rnct de groote hescheidonheid van haar groote dubbelgangster. Men maakte de inquisitie op haar ojiroerkzaam, waarop zij het raad zaam vond te verdwijnen, hoewel zij het .volk door allcilci goochelaarskuneten reeds geheel had ingepalmd. Zij ging weer terug naar Metz, waar zij in liet huwelijk trad met een ridder Armoisis of Ilermoises. In tusschcn hadden de burgers van Orleans van haar gehooid en haar uitgenoodigd voor een bezoek. Ilaar broer, Jean de Lys speelde als tusschenpcvsoon cn verbraste een deel van het reisgeld Zij onderscheidde zich n.l. van de echte Jeanne d'Arc ook daardoor, dat zij maar al tc graag geschenken aannam, liefst zoo kostbaar mogelijk. Haar bezoek aan Or leahs wist zij echter tot 1139 uit tc steilen, vermoedelijk omdat men daar nog ccn te levendige herinnering aan dc echte Jeanne had. Intusschcn vertoonde zij zich herhaal dclijk bij parades cn voerde zelfs troepen aan in den «strijd bij Poitou en aan de Guicnnc; er wordt echter niets bijzonders medegedeeld over haar succes in den strijd of over haar moed. Zij schreef een brief aan den koning van Castilië om de hulp van zijn vloot te vragen. Inderdaad ontving MARCONI'S PROEVEN. Marconi bevindt zich te Londen om proe ven tc nemen met de microgolven van en kele decimeters op zijn hoogst. Doordat men hier dc golflengten onderling veel minder kan laten verschillen cn toch het onder linge verschil van 9 kilopcriodcn kan hand haven, verwacht men een oplossing van de moeilijkheden, die door het steeds nijpen der gebrek aan golflengten ontstaan. Men heeft er ook geen lange antennes en om vangrijke, kostbare zcndinstallaties voor noodig. Telcfoncoren rondom dc wereld zal zoo goedkoop worden, dat het voor nie mand meer onbereikbaar is. En de televisie, die zoo'n breedc frequentieband noodig heeft, wordt jdss «loor deze microgolven praktisch uitvoerbaar. Onlangs heeft men op oen golflengte van 21 c.M. getelefoneerd over het Kanaal, cn met buitengewoon succes. Het, schijnt, dat alle aanwezigen er diep van onder den in druk zijn geweest, omdat hierdoor iets ge heel nieuw& is bereikt, zelfs vergeleken met de ultra korte golven. De microgolven hebben slechts één bezwaar, n.l. dat zij geen bergketenen kunnen overwinnen. Dit kun nen wij verklaren door het volgende voor beeld. Iedereen weet. dat twee personen ter weerszijden van een muur met elkaar kun nen spreken, Dit kan ook. wanneer er in plaats van een muur een geluidsdichte wand staat, want dc geluidsgolven zijn pilsiaat'-tótceh zekere uitwijking. Maakt men den wand echter tc hoog, dan kunnen de geluidsgolven er niet meer overheen komen. Ook cthertrillingen zijn in staat tot een bepaalde uitwijking: bij het licht met zijn minimale golflengten is deze uitwij king echter niet praktisch waarneembaar, waarom wij uok zeggen, dat het licht zich volgens ccn rechte lijn voortplant. Bij radio golven heeft men hetzelfde: hoe grooter golflengte, hoe hooger de „muur", waar zij overheen kuunen komen. Daarom kan men met golflengten van minder dan 6 M. ook niet verder seinen dan tot den horizon, om dat zij zich steeds rechtlijnig blijven voort planten. Op een verder afgelegen plaats zou men ze op ccn hoogen toren nog wel kunnen opvangen, doch niet op den bega- ncn grond, liet heeft echter evenveel voor als tegen, want in den oorlog zou een heuvel de berichten voor den vijand onhoor baar kunnen maken. KLANKEFFECTEN ALS „ACHTER- GROND". Zoolang wij nog nog.geen televisie heb ben, moeten de radiozenders zich met ge luidseffecten behelpen om de verbeelding van dc luisteraars te helpen. Het verfrom melen van een vel papier geeft het knap pen van een vuur weer. t)oor met de vin gers langs dc tanden van een kam te strij ken op een bepaalde manier krijgt mcit het droevig.? geluid van een boomkikvorsch, en het kruipen van dieren door het kreu« pclhout wordt nagebootst niet ccn stroo-» bezem. Het geruièch van een malsch regentjd vormt men door gomelastiek over metaal te wrijven en een lievige regen door zout; tc strooien op oliepapier. Het krakten van een hek wordt nagedaan met een oude wipstoel. Het kwispelen van ccn hond krijgt dc omroeper door met een omwonden lat op zijn hoofd tc slaan, geweer- en pistoolscho ten floor op een strijkplank of een leercu stoelzitting te slaan met een stok. Zoo wordt ook het geratel van een machinegeweer na gedaan, doch voor zware artillerie heeft men tympanen noodig, omdat dan het ge- luid nog lang moet naklinken. Donderslagen en gerommel wordt voort gebracht op ccn speciale dondertrom met een doorsnede van 1 M. 20, die met zeer zwaar perkament is bespannen. Als men trekt aan een touwtje, dat door don van schapenvel gomaaklcn bodem van een em mer wordt getrokken, klinkt dat als het ge brul van een leeuw. Met speciale f' ditjes worden verschillende vogels nagedaan, waarbij men zeer voorzichtig te werk moet gaan om het effect niet te bederven. Vlieg tuigmotoren imiteert rnen door leeveit riempjes met een electromotor roltd te slin geren en niet verschillende snelheden te gen trommels te laten daan. zoodat men' het langzame, onzekere gesputter van aan- warmende motoren even goed kan nadoen als het hooge gezoem bij het opstijgen. Het geluid van een dorschmachine wordt vveer- I gegeven door een ingewikkeld toestel, w aar o.a. een kinderrammelaar in voorkomt. Ten slotte bevindt zich in dc 6tudie een houten J plank met alle mogelijke soorten claxons en zelfs een sirene om een brand te kunnen onscenecrcn.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1931 | | pagina 16