BELANGRIJKSTE NIEUWS
Beursomrzicht
DÊ ËEMIANDÊB
Vrijdag 5 Juni 1931
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
29e Jaarganq No. 284
JOH. 0Ë HEEK
PIANO- EN 0RGELHANDEL
DE BELGISCHE KABINETS
CRISIS
EEN REIS DIE OPZIEN
BAART
FRANSCH VLIEGTUIG
DAALT IN DE PALZ
DE AANKLACHT TEGEN
ALFONSO
NEDERL. SMOKKELSCHIP
fortmann en
hehenkamp
TUINMEUBELEN
ronTTrrm
LICHT OP
9 uur 45 min.
L. J. LUYCX ZGON
BLIKSEM SLAAT IN EEN
PETROLEUMTANK
PICCARD IN BRUSSEL
TERUGGEKEERD
AMERSrOORTSCH
ABONNEMENTSPRIJS pei msaodco voor Amersfoort I 2.10 per maand 0.79. par
week (mar gratia vtrzekcrlag tegen ongelukken) f 0.17*/»
Binnenland franco per post per 3 maarden f 9»- Afzonderlijke nummer» f OXH.
POiltEKENING 47910 TELEFOON INTEUC UJ
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels I 1.09 met inbegrip vu «*r> Oewi|snuminar
elke regel meer f0 25 Lièfdadigheids-advcrtentiS» voor da
helft van den prijs - Kleine Advertentie» .KEITIES' bK vooruitbetaling —9 regale
90 cent aüa regel macr 10 cent, driemaal plaatsen I I.— Beaijacummer extra 0.09
Dultsche staatslieden naar En
geland. Wantrouwen In Fran-
scho kringen.
Vandaag zullen, op uitnoodiging der Brit-
sche regccring, twee vooraanstaande Duit-
sche staatslieden, dr. Brüning, de rijkskan
selier en dr. Curtius, de minister van bui
tcnlandsche zaken, in Engeland aankomen
om vriendschappelijk van gedachten te wis
selen met Macdonald, don premier, en Hen
derson, den Engclschen ambtgenoot van
Curtius.
Er zijn tal van Fransche kringen, wien
het maar matig bevalt, dat de Duitschc
politici als uitvloeisel eener officieele En-
gelsche invitatie enkele dagen zullen door
brengen te Londen en oji Chequers, het bui
ten verblijf \an den eersten minister. Te
Parijs ziet men ongaarne, dat de positie van
Duitschland daardoor wordt versterkt en
niet uitgesloten acht men het, dat buiten
Frankrijk om b.v. stappen worden gedaan
met betrekking tol de betaling der schade
vergoedingen en de ontwapen ingspolitiek
Dat de rechtsche pers in Frankrijk den
klagelJjksten toon aanslaat-, behoeft niet
to verwonderen. De uitnoodiging der F.n
gelsche regccring wordt onbezonnen ge
noemd cn telkens kan men tusschcn de re
gels door lezen, dat de Franschen bang zijn.
dat de Engelschen de opvatting der Duit-
schers tot de hunne zullen" maken, als zou
een verlichting der herslellastcn onvermij
delijk zijn, wil men althans niet. dat
Duitschland en tegelijkertijd alle andere
beschaafde staten van West Europa bloot
gesteld worden aan het gevaar van de ern
stigste economische on sociale onrust. In
dit verband verzuimt men natuurlijk niet
te wijzen op de jongste, grootsch opgezette
Stahlhelmbetoogingen te Brcslau, die een
bewijs te meer worden geacht, dat Duitsch
lnncl oorlogszuchtig is en op wraak zint.
In tegenstelling tot deze zenuwachtig
heid dër rechtsche kringen, die de ontmoe
ting op Chequers evenals de Stahlhclmbe
toogingen aangrijpen om de klove, die er
op 't oogenblik tusschcn Duitschland en
Frankrijk gaapt, nog dieper en breeder te
maken, neemt de officieele Franscbe poli
tick een buitengewoon terughoudend stand
punt in c;i suggereert, dat aan de as.
Duitsch-Engelsc-he besprekingen niet al te
groote bctcekenis moet worden gehecht.
Zoodoende is het fe verklaren, dat de groo
te bladen, die door don Quai d'Öriay be
ïnvloed plegen te worden, aan de zaan tot
dusver nauwelijks beschouwingen hebben
gewijd. Alleen de Temps bevatte Woens
dagavond een nog al algemeen gehouden
hoofdartikel, dat klaarblijkelijk nioct die
ncn om de openbare meening in Frankrijk
gerust te stellen. Het blad tracht met be
hulp van dc voorgeschiedenis van het be
zoek der Duitschers aan Chequers aan te
toonon, dat dc Duitschers ten onrechte van
deze ontmoeting al te veel verwachten. Wel
is het de wensch der rcgeering-Macdonald,
aldus schrijft het Franschc blad, een toena
dering tot Duitschland cn een nuttige voor
bereiding der ontwapeningsconferentie van
1932 tot stand te brengen, maar zij denkt
er in de verste verte niet aan zoo wordt
verder betoogd een'stap te doen ten gun
ste van de herziening van het plan-Young,
waarvan Engeland- do kosten evenzeer zou
hebben te dragen als de andere crediteuren
van Duitschland, oen herziening overigens,
die practisch slechts zou kunnen worden
besproken na goedkeuring door de andere
betrokken mogendheden.
Deze nog al negatieve houding schijnt
dc Fransche regeering vooreerst niet te
kunnen laten varen, hetgeen volgens don
Parijsqh.cn correspondent der Fr. Ztg. te
verklaren is door den binncnlandsch-politie
ken ioestand van Frankrijk en door het
feit, dat nog steeds niet definitief is uitge
maakt, of Briand al dan niet aan het be
wind zal blijven. Dc Franschc minister van
buitènlandsche zaken heeft wel na de jong
ste buitenlandsch-politieke discussies in
de Kamer, nadat hij ervan afzag vast te
houden aan de onmiddellijke aanvaarding
van zijn verzoek om ontslag, een motie van
vertrouwen gekregen, maar in parlemen
taire kringen te Parijs wordt nog steeds re
kening gehouden met dc mogelijkheid, dat
in verband met het gezamenlijk aftreden
der regeering. hetwelk overeenkomstig de
traditie op 13 Juni. wanneer de nieuwe
staatspresident Doumer de plaats van Dou-
merguc inneemt, moet plaats vindon, Briand
er de voorkeur aan zal. geven niet weer op
zijn post terug te keeren. De correspondent
zelf gelooft echter, dat Briand. evenals de
andere ministers van 't kabinet-La val, hun
portefeuilles zullen behouden, doch dit
neemt niet weg, dat voor 13 Juni geen de
finitievc beslissingen zullen vallen en dat
de Franschc buitcnlandsche politiek, tot dat
tijdstip oen zekere terughoudendheid aan
den dag zal leggen.
AARDBEVING AAN DE
RUSSISCH-PERZISCHE GRENS.
Moskou, 4 Juni. (V. D.) Gisteren wer
den aan de Russisch-Perzische grens in
vei-schillendc districten hevige aardschok-
Ren waargenomen, waardoor op sommige
plaatsen huizen zijn.Ingestort-
•tscnsmarnt 5 'fel. 1309
Onze orgels, piano's zijn juist
Iets beter dan andere en
goedkoopcr.
Is Renkin nog niet heele:
maal geslaagd?
Brussel, 4 Juni. (V.D.) De Katho
lieke leider Renkin is er tegen de alge
meene verwachting in, nog niet in ge
slaagd e°n niéuw Ministerie te formeeren
Op het laatste oogenblik is er van
Vlaamsch Katholieke zijde om nadere pre
ciseering van verschillende punten van het
toekomst itr regoerinesprogram gevraagd.
Tot op heden hebben hun medewerking
toegezegd de Katholieken Van Caneghem.
Hyman en de liberaal Hijmans; verder de
heeren Petitjean en Rnels.
Stimson's „missie"
naar Europa
New York 4 Juni (V.D.) Reeds gerui-
men tijd wae het in Amcrikaan.schc poli
tieke kringen bekend Jat staatssecretaris
Stimson „ter ontspanning" een reis naar
Europa zou maken. Eerst thans wordt be
kond. dat Stimson op deze reis contact zal
zoeken met de ministers van buitcnlandsche
zaken van Duitschland, Engeland. Frank
rijk en Italië. Dit bericht heeft te Washing
ton groot opzien gebaard. Iloewel Stimson
zelf de politieke betcekcnis van zijn reis
zooveel mogelijk tracht te verkleinen, acht
men het thans reeds een vaststaand feit.
dat het zwaartepunt ervan zal liggen in de
pogingen om het. Londcnscbe vlootvcrdrag
te handhaven en de mogendheden, die er
naar streven een uitstel van de ontwape
ningsconferentie te bereiken, hiervan af te
brengen. Stimson zal zich het eenst naar
Italië begeven, waar hij oen bespreking zal
hebben met. Mussolini en Grandi. De ver
onderstelling is gerechtvaardigd, dat hij
zal pogen een bijlegging van het Fransch-
Italiaansch vlootconflict te bevorderen, na
tuurlijk zonder officieel de rol van bemid
delaar op zich te nomen. Te New-York acht
men Stimson'6 reis ook van belang in ver
band met do kwestie der herstel- en oor
logsschulden. In Wallstreet gelooft men ech
ter niet, dat Stimson eenigen 6tap zal doen,
waardoor in de naaste toekomst de herstel
kwestie opnieuw in een anderen vorm aan
de orde kan komen.
Officieel protest van den
Duitschen gezant te
Parijs
K a i s e r s 1 a u t e r n, 3 Juni. (V.D.) He
denmiddag is in de nabijheid van Enken-
bacb op het open veld een Fransen mili
tair vliegtuig geland. Dc gendarmerie van
Enkenbach arresteerde de beide inzitten
den. Zij deelden mede te Dijon te zijn op
gestegen, teneinde een vlucht naar Straats
burg te ondernemen. Tijdens dc vlucht had
den zij zich niet meer kunnen oriéntoe
ren. Het vliegtuig moest wegens een mo
tordefect landen. Volgens inwoners van En
kenbach zouden om denzelfden tijd nog
twee vliegtuigen zijn bemerkt, zoodat men
vermoedt, dat het een afdeeling van dne
Fransche militaire vliegtuigen betreft. Het
gelande vliegtuig, waarin men eenige foto
toestellen gevonden heeft, z?l Zaterdag ge
demonteerd worden en naar Frankrijk op
transport worden gesteld.
Berlijn, 4 Juni. (ILN.) Officieel wordt
gemeld, dat de vliegtuigen, die Woensdag
boven Borkum cn Norderney hebben ge
vlogen, werkelijk Franschc vliegtuigen zijn
geweest. De vliegtuigen waren uit Kopen
hagen vertrokken cn hadden geen verlof
om boven Duitsch gebied ie vliegen. De
Duitschc gezant te Parijs beeft opdracht
gekregen om tegen deze schennis der
Duitschc souvereinilèit in dc lucht te pro-
t'esteercn.
ONTEIGENING VAN EX-KONING
ALFONSO'S BEZITTINGEN.
Madrid. 4 Juni. (V D). Dc Spaansche
minister van financiën heeft ^en besluit ge
teekend, waarbij de onteigening van een
deel der particuliere bezittingen cn van do
bij Spaansche banken gedeponeerde discon
to's van ex-konmg Alfoneo wordt geregeld.
Vordering der republikein*
sche werkzaamheden
Madrid, 4 Juni. (H.N.) De procureur
generaal heeft thans do aanklacht tegen
den ex-koning en de leden der vroegere
regeeringen uitgewerkt, welke ter beslis
sing aan de nationale vergadering zal
worden voorgelegd. Het staatsblad publi
ceert thans het besluit tot het bijeenroepen
van de nationale vergadering. Tiet kabinet
zal dan aftreden, waarop een nieuwe
staatspresident door de vergadering zal
worden gekozen, dio ook de ambtshande
lingen van do voorloopige regeering zal
nagaan en vervolgens een besluit over de
goedkeuring dezer handelingen te treffen.
Voorts zal de vergadering behalve de
grondwet ook ren regeling voor de posi
tie van Cataloniö uitwerken, dat een auto
norae positie binnen het, kader van de
Spaansche "republiek zal krijgen
Londen, 4 Juni. (ILN.) Volgens een
bericht uit Shanghai zijn groote hoeveel
heden verdoovende middelen in beslag ge
nomen, die naar China gesmokkeld zouden
worden, door een Nèderlnndsch schip, dat
door Japanners gecharterd was. Do ver
doovende middelen waren verpakt in va
ten die tusschcn balen goederen verstopt
waren.
EX-KONING HOESEIN
OVERLEDEN.
Jeruzalem, 4 Juni. (V. D.) Heden-.
morgen is de ex-koning van IIcdjas, Hoes
sein, te Amman in Transjordanic overle
den. Zijn zoons, w. o. koning Fcisoel, waren
aan het sterfbed aanwezig.
BUITENLAND
Geweldige petroleumbrand in Roemenië.
(Eerötc blad, pag. 1).
Do reis van Stimson.
(Eerste Blad, pag. 1.)
Piccard weer te Brussel.
(Eerste Blad, pag. 1.)
BINNENLAND.
Christen Vrouwenbond en Vrcdcsactie.
(Tweede blad, pag. 1).
STADSNIEUWS.
Jaarvergadering van den Vrouwen Vrede
bond.
(Eerste blad, pag. 3).
De verkeersdag op morgen.
(Eerste blad, pag. 3)
Tentoonstelling cn kinderfeest der Vereen
Soesterkwartier.
(Eerste blad pag. 3).
Concurrentie tusschen circussen.
(Eerste blad Pag 3).
uw matrassen worden in één dag
opgemaakt en bijgevuld.
vraagt prijsopgave.
Recicme garnituur
Tafel, bank, 2 armstoelen
f 21.90.
Reparatie spoedig en billijk.
Hoe dit overzicht tc beginnen? Met
Vergilius' „urds antiqua ruit, muto's
dominita per annos!" De oude stad,
hecrschcresse van zoo lange jaren, stort
ineen? Want op niet veel gebeuren lijkt
het Beursgebeurcn der laatste weken.
Meer cn meer wordt, mcenen wij, ken*
baar hoe uit dc zoo hevig woedende eco»
nomischc crisis zich 'n financicclc cn 'n In
ternationale politiek ontwikkelt. En grijp*
graag staat Rusland gereed om tot zich
te halen wat rijp is cn van zijn gading.
In meerdere landen reeds zagen wij hoe
de slechte economische toestanden leid*
den tot wisseling van Regeering of Re*
gecringsvorm. En zoo werd hier een pre*
sident verjaagd, daar een koning van de
troon gestooten met een „wie volgt?"
van den aandachtigen toeschouwer. De
onrust in Spanje duurt voort en, hebben
regente rcgceringsmaatregelcn den cata*
strophalcn val van dc Peseta tijdig ge»
stuit, dc situatie is er zeker niet mede
gered en het ziet er naar uit of dit land
steeds verder naar het linksche extre»
misme afglijdt. Hetgeen wij in overige
overzichten reeds verwachten, omdat het
nieuwe bewind al evenmin als het oude
in staat kan blijken de huidige, ovcri»
gens vrijwel overal hccrschcnde econo#
mischc moeilijkheden tc bezweren. En
toch heeft dc massa dit natuurlijk van
dc revolutie gehoopt en verlangd. Wat
zal in Spanje ten aanzien van Marokko
gebeuren? Zal men dit prijsgeven? Dit
feit zoude, naar wij mccncn, onmiddellijk
dc grootst mogelijke politieke verwikke»
lingen in en tusschen andere geintcres*
sccrde landen brengen cn een meer ex»
tremistisch, met Rusland bevriend bo
wind zou hierbij zeker ieder belang heb»
ben. Een van dc vraagstukken, en zoo
zijn er zoovele! De toestand in Duitsch»
land wordt met den dag bedenkelijker,
cn tc bezien staat het of de bcsprekin»
gen welke spoedig tc Chequers gaan aan»
vangen hier oplossing kunnen brengen.
Want dc naijver van de politieke con»
currcntie ligt op den uitkijk cn vreest
dat tc nemen maatregelen soms het
eigenbelang zouden kunnen schaden; het
eigenbelang dat in dc politiek zeer zeker
den allergrootsten toon zingt.
Ach. waren alle monschen wijs
En wilden daarbij wel!
Dc Aard' waar haar een Paradijs,
Nu is ze meest een hel.
Dat wist Comphüysén blijkbaar reeds!
Dc Beurzen voelen de mogelijkheden
van komende dingen en zoo groeit dage»
lijks dc angst die, wellicht tot overdrij»
ving kan leiden, tenzij dan dc absolute
chaos komen moet. Maar wat is dan
misschien geld nog waard? Onaangc»
naam werd de Beurs verder getroffen
door de steeds nieuwe teleurstellingen
haar bereid door leiders van groote Con*
ccrns, waarin zij tevoren ieder vertrou»
wen had. Zoo konden de recente Eind»
hovenschc cijfers cn mcdcdcclingen niet
anders dan wrevel verwekken wanneer
men deze in het Iichi. plaatste van dc
opwekkende verklaringen, bij zoovele
gelegenheden en zelfs zoo laat nog in
1930, door Bestuurszijde afgelegd. En
ook vele andere Zakenleidcrs gaven niet
wat zij aan verwachtingen hadden opgc»
wekt. Wat geeft het de dooden en dc
stervenden tc tellen na een catastrrphalc
aardbeving? Welk verschil maast het
uit of het slachtoffer door ccn stuk steen
of door ccn stuk ijzer werd verpletterd?
En kan men dengene, die ccn arm gaat
missen wel troosten met het feit dat dc
buurman er ook nog ccn been bij kwijt*
raakte? Zoo willen wij dan ook op van»
daag niet op speciale fondsenbehando»
ling komen. Het eene fonds immers
werd nog moordender dan het andere
getroffen. Alleen dus hierbij nog ccnigc
verdere oorzaken van het gebeurde en in
overweging dc mogelijke gevolgen van
eenige nieuwste feiten: de benzineprijzen
dalen steeds verder; nu weer kondigen
de Russische producenten, waarvoor men
eerst niet behoefde tc vrcezen, naar ons
van bovenaf verzekerd werd, een nieuwe
verlaging van V2 penny in Engeland aan.
En de bordjes hier cn daar langs onze
wegen: „verkoop van benzino tegen
ieder aannemelijk bod" spreken boek^
declcn.
Amerika weigert een herziening der
oorlogsschuldcn. Het onbaatzuchtige!
Men 20U zich haast willen afvragen of
het niet langzamerhand tijd wordt dat
Europa eenvoudig een „non possumus"
laat hooren. Den oorlogswoekeraar dan
heil!
Dc tarweoogst in Canada zou uiterst
beduidende schade hebben ondergaan.
Voor Canada zou dit zeer erg zijn, maar
cr ligt hier en daar gelukkig nog een kor»
reltjc voor vermaling der dispositie. En
in dit verband moet afgegaan worden of
bet bericht wel geheel betrouwbaar
blijkt.
De dividentsvcrlagingcn in Amerika
houden aan en de wonderen zijn daarbij
de wereld nog niet uit. Zoo dcclarccrcn
fondsen die 6% notceren nog ccn drie*
maandsdividend! Of men dc toekomst
dan ook hoog aanslaat! Ten slotte:
Peru en Cuba gaan voorloopig weer
eens geen rente betalen. En dan voor
vandaag genoeg. Alleen moeten wij nog
toevoegen dat er steeds grooter aanbod^'
los komt in velerlei obligaties, een feit
dat opmerkzaamheid verdient.
WEERBERICHT
Hoogste Barometerstand:
773.7 te Seydisfjord.
Laagste Barometerstand:
71G.6 te Haparanda
Verwachting:
Moest matige, O. tot N. O.
wind, licht tot half bewolkt,
waarschijnlijk droog weer,
weinig verandering in tempe
ratuur.
Langestraat 49-51 Tel. 190
Schade van millioenen
aangericht
Boekarest, 4 Juni. (V.D.) Op het sta
tion Moinesti sloeg de bliksem in een gro-. te
pctroleumtank van de Astra Rom^na. waar
in 80 wagons petroleum waren overgeladen
De tank vloog in brand en smolt tengevo-g©
van de hitte geheel weg. De uitvloeiende olie
vormde een reusachtige vlammenzee waar
door drie andere tanks met tezamen 500 wa
gons petroleum in brand raakten en lx
plodcerden. De gehecle raffina.icrij werd
toen weldra een prooi der vlammen en alle
pogingen om het vuur te blusscben bleven
zonder resultaat. Het staat nog niet vast of
er menschcnlevens verloren gingon, doch
men acht dit zeer waarschijnlijk D* mate
rieel© schade bedraagt ongeveer vijft.g mil
lion lei.
Grooische huldiging der
studenten
Brussel, 4 Juni. (V.D.) Prof. Piccard
is hedenmiddag te half zes uit Zwitserland
te Brussel aangekomen.
Aan het Noorderstation waren ter be
groeting aanwezig Prins Leopold, Burge
meester Max, de Ministers Linnens en Pe-
titjean cn verscheidene hoogleeraren. De
assistent van Prof. Piccard, Dr. Kipfer. die
tc kwart over vier per vliegtuig uit Basel
te Brussel aankwam, was met Mevr. Pic
card cn haar vier kinderen per auto naar
Watermaal gereden, waar de Pullman spe
ciaal stopte om het gezelschap gelegenheid
te geven tot Instappen. Gfp het station te
Brussel werden de beide geleerden na de
officieele begroeting en nadat aan
Mevr. Piccard bloemen werden aangebo
den, door de studenten op dc schouders
rondgedragen. In triomph ging het gezel
schap daarna per auto, tusschen dichte
rijen belangstellenden cn onder luide toe
juichingen door dc stad naar het Univer
siteitsgebouw, waar eerewijn werd aange
boden.
NATIONAAL-SOCLALIóTISCHE
STRIJDGEMEENSCHAP.
Berlijn, 3 Juni. (H.N.) Kapitein Stennes
en dr. Otto Strasser hebben een nieuwe
partij gesticht, de nationaal-60cialistieche.
strijdgemeenschap.
Otto Strasser de broeder van den natio-
naal-socialislischen rijksdagafgevaardigde
Gregor Strasser, is reeds verleden jaar uit
de partij gestooten en had toen een groep
van eigen aanhangers gevormd. Beide
groepen hebben zich thans tot de natio-
naal-socialistische strijdgemeenschap aan
eengesloten.
