ckvanu
FONGERS
A. H. VAN NIEUWKERK, Meubelfabriek N.V.
DE GYMNASIASTEN
CONGRESSEN
Havik 41 - Tel. 292
HULPVERLEENING BIJ
VERKEERSONGEVALLEN
Dualisme en verbrokkeling
UIT DE GESCHIEDENIS DER
NATUURWETENSCHAPPEN
Cissy v an
Marxveldt
HET PERRONKAARTJE
JUBILEERT
Hoe het vroeger was
Beekensteinschelaan Beekstraat Tel. 543
COMPLETE WONINGINRICHTING
HUMORHOEKJE
1
Uitspraak van deCommissie
van advies der NedGym
nasiasten Federatie
„De congressen zullen blijven
bestaan"
Prof. cJr. G. v. d. Leeuw, Groningen, dr. C
Vinkesteijn, Den Haag, prof. R. Casimir,
Den Haag, prof. dr. D. Cohen. Amsterdam
en dr. M. Engers, Zwolle, hebben aan de
rectoren der Gymnasia en Lycia in Neder
land een brief gezonden in hun qualiteit
van comissic van advic6 der Ned. Gymna
siasten-Federatie.
Deze commissie heeft in haar jongste
vergadering de klachten onder oogen ge
zien, die waren gepubliceerd naar aanlei
ding van het in de Kerstvacantic te Alk
maar gehouden Gymnasiasten-Congres en
van deze congressen in liet algemeen. Zij
had zich door bemiddeling van enkele van
haar leden van te voren door een zoo uit
gebreid mogelijk onderzoek op do hoogte
gesteld van alles, wat er bij dit en bij en
kele voorafgaande congressen is geschied
en heeft naar aanleiding daarvan in een
bijeenkomst met vertegenwoordigers van
dc Gymnasiasten-Federatie haar wenscben
voor volgende congressen kenbaar ge
maakt.
Uitvoerig worden de klachten besproken
en alle ontzenuwd, waarna de commissie
met dc voigende voorstellen is gekomen:
De commissie heeft het bestuur der Ne-
dcrlandsc-he Gymnasiasten-Federatie gead
viseerd en op dit advies ook volledige in
stemming gevonden, omtrent de navolgen
de punten:
le. de Gymnasiasten-Congressen zullen
blijven bestaan;
2e. de congressen zullen voornamelijk ge
wijd zijn aan artistieke en intellectuecle
prestaties der leden zelf en aan sportwed
strijden;
3e. oud-leden der Federatie hebben geen
tot gang tot het congres, behoudens de in 6
genoemde;
ie. aan den rector van het Gymnasium of
het Lyceum in de plaats, waar een congres
zal worden gehouden, zal worden verzocht
bij bet gehcele congres tegenwoordig tc
zijn en aan de voorbereiding daarvan mede
tc werken, of een of meer der docenten te
verzoeken deze taak op zich te nomen. Kon
een rector aan .lit verzoek niet voldoen, zoo
zal het congres worden scliouden in een an
dere plaats, waar de roetor bereid is dit
verzoek in te willigen;
5e. het programma van het congres zal
van te voren worden besproken met een
der leden der commissie: voorloopig heej't
dr. M. Engers zich bereid verklaard deze
taak op zich te nemen:
6e. twee oud leden van het bestuur zul
len ter wille der continuïteit bij de bestuurs
wisseling telkens opnieuw als bestuursle
den optreden, doch niet dc functio van
voorzitter- en secretaris vervullen. Deze
twee oud-bostuursledcn zullen dc congres
sen geheel bijwonen:
7e. geen feestelijkheid of uitvoering van
het congres zal langer duren dan tot 2 uur.
De bestuursleden zullen door overleg met
de gasthccrcn zooveel mogelijk zorg dra
gen, dat de congresleden daarna onmiddel
lijk naar hun verblijf terugkecrcn.
DOOR EEN AUTO GEGREPEN.
Groningen, 5 Juni. Hedenavond om
kwart over zeven stak de heer Steenhuis,
wonende te Zuidbroek, toen hij op het Sta
tionplein te Groningen per rijwiel reed,
plotseling den weg over en werd gegrepen
door een luxe auto.
Ernstig gewond werd hij naar het Diaco-
nessenbuis overgebracht, waar hü stierf.
DE ECONOMISCHE
VOORLICHTINGSDIENST.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Amsterdam heeft tot de Tweede Ka
mer der Staten-Gencraal een adres gericht
inzake het ontwerp van wet tot wijziging
en verhooging van het 10de hoofdstuk der
Rijk6bcgrooting voor het dienstjaar 1931 (re-
Aankoop van eon
Fongers maakt rijker
PRIMA ADVOCAAT.
BOERENMEISJES,
BOERENJONGENS
VOORBURGH,
MASSA'S SCHILLETJE
alsmede de bekende „OUDE KLARE"
merk „Ouwe Dnijs" a I 3.2j per Liter.
Verkrijgbaar i. d. Slijterij in Gedistilleerd
opgevoerd tot 72 en 79 K.M.
Mevrouw!
VOOR DE KOFFIETAFEL
Hoerlijke garnalen croquetten,
vtschkoekjes, gerookte paling, ge
rookte zalm, uitgesneden zalm
bokking, een fi]n gebakken vischje,
maar dan ook gekocht in den
IJmuider Vischhandel, Utr-straat
40. Tel. 92. Groote sorteering tafel-
zuren.
organisatie der afdeeling Handel en Nijver
hcid van het departement van. arbeid, lian
del en nijverheid).
In dit adres spreekt de Kamer van Koop
handel als haar mccning uit, dat. het onder
havigo ontwerp in het geheel niet aan de
eischen van het oogenblik voldoet en zelfs
gevaren in zich sluit voor dc juiste behan
deling van 's lands economische belangen
Zij verzoekt dc Kamer hot daarheen tc lei
den, dat allereerst worden voorbereid de
reorganisatie en dc coördinatie der departe
mentale bemoeiingen op economisch gebied
in het algemeen, waarbij dan de voorlich
ting van regeering en bedrijf als gewichtige
onderdeden do noodlge' aandacht kunnen
verkrijgen.
Aan het adres Js als bijlage toegevoegd
een schema, dat een ruimer overzicht geeft
van dc verrichtingen van dc K. v. K. op het
gebied yan econimische voorlichting, zooal9
deze zich na de reorganisatie der Kamers
van Koophandel en Fabrieken hebben ont
wikkeid.
De organisatie van hei Oranje=
Kruis onnoodig?
Men schrijft ons:
Naar aanleiding van een dezer dagen ver
schenen persbericht ais zou de Bond „Het
Oranje Kruis" een organisatie van huipver-
lecning bij ongelukken ter hand willen ne
men, wijst men ons op de omstandigheid,
dat reeds sinds begin 1930 een met mede
werking van den Minister van Waterstaat
ingestelde Commissie zich met deze zaak
bezig houdt en cenlge hoofdverkeersaders
van hulpposten heeft voorzien. Deze Com
missie bestaat uit de Heeren:
N. Arkerna, adjunct-directeur der Veresni-
ging van Noderlandschc Gemeenten; Lu-ite
nant-Gcneraal b.d. J. L. ten Bosch, Hoofd
commissaris van het Roode Kruis; Ir. G
J. van den Broek, Hoofdingenieur-Directeur
in de directie Wegenverbetering, vertegen
woordiger van het Ministerie van Water
staat; Dr. P. H. van Eden, Voorzitter van
de Nedcrlandsche Verceniging „Eerste Hulp
bij Ongelukken"; A. J ten Hipe, Voorzitter
van den Bond van Bedrijfsautohouders in
Nederland; Mr. A. Jonker, Directeur-Secre
taris der Vcrceniging van Nederlandsch Ge
meenten; Ir. J. M. II. R. Kersemaekers,
Hoofdingenieur van den Provincialen Wa
terstaat in Noord-Brabant; B. W.,van Wel-
'deren Baron Rengeps, Secretaris der Motor-
commissie van den Aigemeencn Nederland-
schen Wielrijdersbond, de Koninklijke Ne
•vlerlandsche Automobielc.'ub cn den Motor
rijdersbond; Dr. M. Rutgers, Hoofd van het
Ziekenhuiswezen van het Nederlandsch?
Kruis; Mr. G. van Slooten Zzn., Secretaris
Generaal van het NeJerlandsche Roode
Kruis; Ir. L. F. van de Wal, Hoofdingenieur
van den Provincialen Waterstaat in Zuid-
IIolland.
Het werk van deze commissie, hetwelk
een onderdeel vormt van een groot inter
nationaal plan, uitgaande van den „Conseiï
centra! du Tourisme international" en liet
Internationale Roode Krui6 is, zooals ge
zegd, reeds voor een deel praktisch uitge
voerd en voor het overige in een vérgevor
derd stadium van voorbereiding. Men vraagt
zich af. wat onder deze omstandigheden het
oogmerk van den Bond ,Het Oranje Kruis"
kan zijn. Het zal toch niet, in strijd met
het in zijn Statuten omschreven doel, dua
lisme en desorganisatie willen brengen in
een bij uitstek belangrijke publieke aange
legenheid door naast den hulpdienst van
de met medewerking van de Regeering ar
beidende Commissie een tweede daarvan af
gescheiden organisatie in het leven te roe
pen?
Men mag aannemen, dat zulks niet het
geval is, en dat de aangekondigde vergade
ring van de leden van het „Oranje Kruis"
wegen en middelen zal vinden om zijn hulp
middelen niet in verbrokkeling te verkwis
ten doch ten dienste tc stellen van de be
staande Commissie.
HANDEL IN VERDOOVENDE MIDDELEN.
Voor het Arnhcmsche gerechtshof heeft
terechtgestaan een Duitscher, wonende te
Enschede, die in zijn woning een hoeveel
heid morfine cn cocaïne verborgen heeft
gehouden en die te dier zake door de
rechtbank te Almelo voorwaardelijk werd
veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf.
Dc advocaat-generaal wees op den ernst
van liet misdrijf en op den toenemende»
omvang van den smokkelhandel in verdoo-
vendo middelen. Hij achtte een strenge straf
op zijn plaats en eisclite zes maanden ge
vangenisstraf onvoorwaardelijk.
De verdediger, mr. Van Giffen, pleitte
voor veroordeeling tot voorwaardelijke ge
vangenisstraf.
Uitspraak 18 Juni. (Ilbld.).
NAAR CHERBOURG.
's-Gravenhage, 4 Juni. De drie Fran-
sche vliegtuigen, welke gisteren in den
loop van den dag op de „Mok" zijn aange
komen, zijn hedenochtend te 10.50 uur we
der opgestegen met bestemming naar Cher
bourg.
KIND VERDRONKEN.
Alphen a.d. Rijn, 5 Juni. Donderdag
middag is het bijna twee jarig zoontje van
de familie van den Akker aan den Rict-
veldschenweg alhier in een achter de ouder
lijke woning gelegen sloot geraakt. Toen het
kind werd gevonden bleken de levensgees
ten reeds geweken te zijn.
Opening van het Ned. Historisch
Natuurwetenschappelijk
Museum te Leiden
Leiden, 5 Juni 1931. Reeds gèruimen
tijd geleden hebben \vo me'ding gemaakt
van de oprichting van de stichting: Het
Nederlandsch Historisch Natuurweten
schappelijk Museum. Men is thans zoover
gevorderd, dat liet museum gereed is en
hedenmiddag is het in tegenwoordigheid
van tal van genoodigden. o.w. ook een ver
tegenwoordiger van den minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen, offi
cieel geopend Het bestuur beslaat uit do
heeren: Mr. A. van de Sande Bakhuyzon,
voorzitter, prof. dr. W. J. de Haas, prof. dr.
W. de Sitter, prof. dr. J. J. A. Muller er.
Ir. J. F. de Vogel.
Dr. C. A. Crommelin is secretaris-pen
ningmeester van het Bestuur, tevens Direc
teur van het Museum.
Het doel der 6tichting is, volgens art 2
der Statuten: „het verzamelen van instru
menten, werktuigen, pracparaten, documen
ten en andero voorwerpen, welke van be
lang zijn voor de geschiedenis der natuur
wetenschappen, deze voorwerpen te behee-
ren, wetenschappelijk te beschrijven cn te
bewaren in een te Leiden te vestigen en te
onderhouden voor allen toegankelijk mu
seum".
Wi! men het ruimer formuleeren, dan
kan men zeggen, dat het doel der stichting
is: „het bevorderen van de studie van de
geschiedenis der natuurwetenschappen" (dit
is nader uitgewerkt m mijn toespraak).
De Stichting van het Museum was wen-
schelijk, omdat vele voorwerpen van waar
de tot dusver opgeborgen waren m labo
ratoria en ook bij particulieren, onbekend
bij en nooit gezien door het publiek, alleen
nu cn dan bezocht en bewonderd door vak-
genoolcn; voorts omdat die voorwerpen
soms niet veilig werden bewaard (b.v. brand
gevaar) en dus dreigden verloren te gaan.
Ook a'.s een daad van piëteit verschuldigd
aan de nagedachtenis van vele groote Ne
derlanders, die door hunne onderzoekingen
op natuurwetenschappelijk gebied zooveel
tot Nederlands roem hebben bijgedragen,
kan men de stichting van dit Museum be
schouwen.
Het Museum is gevestigd in de bovenver
dieping van liet voormalige Böerliaavela-
boratorium *te Leiden, ingang Stationsweg,
door het groote hek rechts van het stand
beeld van Boerbaave, het zal vanaf den
6den Juni 1931 voor het publiek geopend
zijn, en wel allo werkdagen (behalve
6 Maandags) 10S uur, 's Zondags 1—4 uur.
Het zal gesloten zijn de beide Paasch-,
Pinkster- cn Kerstdagen, Goeden Vrijdag,
Hemels vaartsdag. 1 Januari, 31 Augustus cn
3 October.
De tentoongestelde voorwerpen zijn voor
een groot deel bruikleenvoorwerpen van bei
Rijk en enkele van particulieren, vele zijn
ook eigendom der Stichting, hetzij als ge
schenk. hetzij door aankoop verworven.
Bij de opening hedenmiddag heeft aller
eerst het woord gevoerd do voorzitter, Mr.
Aa van de Sande Bakhuyzon, waarna de
directeur van het Museum, dr. C. A. Crom
melin, een rede heeft gehouden.
Spr. bracht in herinn.Ting, dat cle stich
ting den 30sten Augustus 192S is tot stand
gekomen, dat dc heeren De Gijsclaar en
Wensinck, destijds President-Curator en
Rector der Leidscho Universiteit, als stich
ters zijn opgetreden, dat. het eerste Bestuur
gevormd werd door de heeren: Mr. A. van
dc Sande Bakhuyzen, prof. Dr. W. J. de
Haas, Prof. Dr. W. de Sitter, wijlen Dr. C.
Lcly (na zijn dood vervangen door Prof.
Dr. .T. J. A. Muller) cn Dr. V. C». Waller
(vervangen door Ir. J. F. de Vogel), cn dat
do spreker aan dit Bestuur als secretaris-
penningmeester werd toegevoegd, dat wij
de beschikking hebber, gekregen over do
bovenverdieping van het voormalige Boci-
haavc-laboratoriuin aan den St&tlo&fiweg t?
Leiden cn dat daarin het museum thans
is ingericht. Dc inrichtingskosten zijn be
streden uit giften .van belangstellenden, de
jaarlijksche bedrijfskosten zuilen voor ver
reweg het grootste deel geput worden uit
een rijkssubsidie. Een wetenschappelijke
commissie van voorbereiding en advies, be
staande uit dc heeren Hunger Jorisscn, Van
der Klaauw, De Lint, Schierbeek, Van Se-
ters, Cohen en den spreker heeft bij de we
tenschappelijke inrichting van het Museum
belangrijke diensten van zeer uitecnloopen-
den aard bewezen.
Spr. schetste hierna het doel van de stich
ting en stond daarna uitvoerig stil bij de
groote beteckenia van het museum voor de
wetenschap ook voor de tegenwoordige na
tuuronderzoekers, en voor het algemeen
ontwikkelde deel van ons volk.
PUBLIEKE WERKEN.
Bij dc N.V. A. W. Sijthoffs Uitgevers
maatschappij te Leiden verscheen het eer
ste nummer van Publieke Werken, officieel
orgaan van dc Vcrceniging van Directeu
ren van Gemeentewerken, in een typogra
fisch omslag van den heer A. Kurvcrs, in
drie kleuren gedrukt. Het eerste nummer
van dit goed verzorgde tijdschrift bevat o.m.
bijdragen van ir. W. F. van üyck 'De Mer-
weschaven); J. M. van Coheres (Dorpsuit-
breidiog) en ir. J. I. P'.anjer (Openlucht
scholen), óén en ander met foto's en platte
gronden verlucht. Verschillende oud-voor
zitters geven het blad een woord ter gelei
ding mee.
De Commissie van Redactie heeft de over
tuiging, dat de uitgave van dit vereeni-
gingsorgaan zal slagen, cmdaf reeds meer-
iere malen is gebleken, dat, indien de ver-
eeniging groote plannen ontwierp, deze,
dank zij de spontane medewerking van alle
leden, volkomen 6laacdcn.
In dit verband brengt de Commissie in
herinnering do in 1926 cn 1930 gehouden
nationale en internationale tentoonstellin
gen.
Het nieuwste boekvan
Frjj» Jtbondffii
1>Ȇ dBiborkhiindrt
Uitgave Valkhoff Co Amersfoort
Veertig jaren geleden is het
ingevoerd
l Juni was het 40 jaar geleden, aldus de
„Bre-dasche Crt.", dat het perronkaartje in
gebruik werd gesteld.
Ouderen onder ons zullen zich nog her
inneren hoe het vroeger was. De stations
waren vrij toegankelijk voor ieder, dio er
familie of kennissen wilde wegbrengen of
afhalen, zelfs voor degenen die er heele-
maal niets te maken hadden en alleen maar
cons kwamen kijken naar aankomst en
vertrok van een trein, omdat do gezellige
drukte van reizigers- cn goederenverkeer
hen aantrok.
Daar kwam op 1 Juni 1891 verandering
in. Met ingang van den zomerdienst, die
vroeger steeds op 1 Juni zijn intrede deed
word do bepaling van den toenmaligcn di
recteur-generaal der Staatsspoorwegen, den
hoer Ciuyscnaar, van kracht, dat niemand
op de perrons mocht worden toegelaten
dan met een plaalskaart of een perron?
kaart.
Automaten bestonden er nog niet. De
porronkaartjes moesten gekocht worden
aan do pliatskaartenloketten: ze kostten
2 Vi cent'en vele mcnschen vonden dat erg
duur. Heel lang is dc prijs VA cent, of vier
duiten, zooals men algemeen dit bedrag
noemde gohandhaafd. totdat in den oorlog
de prijs verdubbeld werd. Sindsdien is het
een stuiver gebleven.
Tegelijk met do perronkaartjes werd dé
etatipnsconh'ólc ingesteld. Dat -bracht na?
tuurlijk uitbreiding van personeel mede.
Ook uit andere statiojasbetrekkingen wer
den do controleurs gerequireerd.
Het koopen van plaats- en perronka-artcn
ging vroeger ook met heel wat meer cere-
m mieel gepaard dan tegenwoordig, evenals
ook de aankomst cn het vertrek van dc
treinen met meer plechtigheid was omge
ven Een kwartier voor de verwachte aan
komst van den trein werd de bel geluid,
ten toeken dat. dc kaartjes moesten worden
gekocht. Wanneer de trein dan binnen was,
werd tweemaal gebeld om aan de passagiers
hot toeken van instappen te geven. Wan
neer alles voor het vertrok gereed was en
de klok het daarvoor bestemde tijdstip had
aangewezen, gaf de stationschef een toeken,
waarop drie siagen op de bel werden ge
geven. Dat was het sein voor den hoofd
conducteur om het fluitje aan zijn mond tc
brengen en den machinist daarmee het
signaal van vertrek tc geven. De machinist
trok daarna aan de stoomfluit en zette ver
volgens den trein in beweging.
In den loop der tijden is daarin veran
dering gekomen. Het eerst werden de bcl-
signalcn afgeschaft. Toen bleet alleen over
het teeken van den chef, liet fluitje van don
hoofdconducteur cn dc fluit van de loco
motief. Dezo gang van zaken is lang in
stand gehouden, totdat tien jaren geleden
de „plak" van den stationschef werd inge
voerd. Dc beide fluitsignalen ziin verdwe
nen. Thans stockt de chef. wanneer alles
klaar is zijn groen spiegelei omhoog, dat
's avonds een groen lichtje heeft, en lang
zaam zet de trein zich in bowoging.
VRAAGT UWEWy~5/ WINKELIER
of NV HUL5KO TE&ÏSOO AMERSFOORT
BRAND IN EEN GARAGE TE
ZALT-BOMMEL.
Belangrijke belendingen
liepen gevaar.
Z a 11 b o m m e 1, o Juni. Hedennacht om
half 4 is door onbekende oorzaak brand
uitgebroken in de garage van do expediteur
G. P. Breddels. Het belendende perceel en
de gloeilampenfabriek „Gantz" werden door
het vuur aangetast. De motorbrandspuit
welke met 4 stralen werkte was 7 minuten
na het uitbreken van den brand aanwezig.
Een vrachtauto cn enkele wagens' werden
een prooi der vlammen.
De garage was juist tegenover dc groote
St. Maartenskerk gelegen, zoodat een oogen
biik voor de kerk gevreesd werd. De drie
rorceelen waren verzekerd. Tot 8 uür in den
morgen wérd water gegeven.
'Tc 9 uur kon do brandweer inrukken.
DIRECTEUR GASFABRIEK ROTTERDAM.
De Raad bonoemt po. 2 van
de voordracht.
Bij tweede vrije stemming is in den Rot-
tcrdamschen Raad ir. J. P. Vader, directeur
van de Lichtbeclrijron tc Zaandam, be
noemd tot directeur van het gemeentelijk
gasbedrijf tc Rotterdam.
De kundige adjunctdirecteur, dr. D. A.
Heinsius, die no. 1 op de voordracht stond,
kreeg 12 van de 37 stemmen.
KNAAPJE VERDRONKEN.
G e e r t r u i d o b e r g, 4 Juni. Hedenmor
gen om 10 uur is het 9-jarig zoontje van
den heer T. Goes bij het spelen in de na
bijheid van de clectrisehe centrale der
P.E.N.-Mij, to water geraakt en verdronken.
Een'half uur daarna is hot kind levenloos
uit een filter van genoemde centrale te
voorschijn gehaald. Het knaapje schijnt-
door de geweldige zuiging van den filter
naar de diepte to zijn getrokken.
Queen Anne Theemeubel met grebogen deurtje, geslepen ruitjes
met velours bekleed f 24.50.
rAU
„Waar ben je geweest, lieve?"
..Alleen maar naar een huwelijk, moeder.'
„Was liet interessant?"
„Nee, verschrikkelijk."
„O, wie trouwde er dan?"
„Ik." (London Opinion).
