PEEEMLANDEU
BELANGRIJKSTE NIEUWS
Dinsdag 9 Juni 1931
Uitgave: VALKHOFF Co. «e» Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
29e Jaargang No. 287
VLIEGONGELUKKEN IN
ROEMENIE
HOOVER EN STIMS0N
HOUDEN BESPREKINGEN
REUSACHTIGE BRAND
IN VIRGINIA
ERNSTIG TREINONGELUK
IN 0PPER-SILEZIE
HENDERSON NAAR BERLIJN
„IM WESTEN NïCHTS
NEUES"
Verboden voor de jeugd
DE BURGERSTRIJD IN
CHINA
DUITSCHLANDS BENARDE
TOESTAND
COMMUNISTEN CONTRA
POLITIE
2S2H33H1E
LICHT OP
9 uur 49 min.
L. J. LUYCX ZOON
ERNSTIG VLIEGONGEVAL
FOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3 m"nien voor A«rrfoort f 2.10. p«r maacd (073. par
weejt (njrt gratia vtrzckcriag t*gen ongelukken) f 0.171/»
Binnenland franco per post per 3 aaradra f 3,-. Afzonderlijke nummer* f 0.0f.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTEIIC «IJ
PRIJS OER AOVERTENTIEN van 1—4 regcla I 1.05 act inbegrip vaa een bewijsnummer.
«lice regel mee* f0.25. Liefdadlgheids-edvcrtentib) voor ds
helft van den prijs. Kleine Advcrtentlto „KEITJES" by vooruitbetaling 1—3
90 cent, elk* regel mee* 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f OM
Chequers nog in het middenpunt
der aandacht. Groote belang
stelling in Frankrijk en Amerika.
Zooals men weet, heeft het leidende offi-
cicusc Fransche blad Le Temps in verband
niet het feit, dat Duitschland juist op
het oogonblik, waarop zijn ministers te Lon
den niet Brilsche staatslieden besprekingen
voeren over de meest brandende vraagstuk
ken een nieuwe noodverordening publi
ceert met een oproep tot bet Duitsche volk,
waarin gezegd wordt, dat de grens van bet
Duitsche prestatievermogen is bereikt, het
woord „manoeuvre" gebruikt; de diploma
tieke methodes, welke Duitschland toepast,
worden bovendien gekenschetst als een
„mengsel van list en uitdaging". Verder
wordt gezegd, dat de Duitsclic regeering op
deze wijze probeert bet vraagstuk der scha
devergoeding weer openlijk aan de orde te
stellen. Een natie, die voor haar legerbe-
boeften, voor den bouw van moderne pant
serkruisers en voor de opening van credio-
tcn op langen termijn aan sovjet-Rusland
zooveel geld over beeft en die in werkelijk
heid boven baar stand leeft, kan, zoo meent
de Temps, niemand ervan overtuigen, dat
zij aan de uiterste grens van baar betaal-
vermogen is gekomen.
Ook andere Fransche bladen slaken
alarmkreten, maar er zijn ook wel andere,
links zich orientecrcndc, persorganen in
Frankrijk, die een geheel anderen toon aan
slaan. Dit blijkt bij voorbeeld uit de be
schouwingen van Le Soir, die op de band
der socialisten is en die laat uitkomen, dat
er momenteel vier vraagstukken zijn, die
alle aandacht opeischen: bet probleem van
den „Anschluss", do kwestie van de beper
king der bewapening, bet vraagstuk der
herstelbetalingen en in verband hiermee
dat der schulden van dc geallieerden onder
ling. Ook zijn er nog wel enkele andere
belangrijke aangelegenheden, maar vooral
bet genoemde viertal is van zoodanigen
aard, dat zij een geweldigen politieken om
mekeer in het leven kunnen roepen. Het
tijdperk der verdragswijziging, zegt- bet
blad, is aangebroken en blind noemt bet
degenen, die dit niet. willen zien; dwazen
zijn, zoo wordt verder betoogd, degenen,
die gelooven den vrede een dienst te kun
nen bewijzen, wanneer zij dén eeuwigen
duur der in 1919 en 1920 gesloten verdragen
verkondigen. Vastgesteld wordt, dat er
thans een bres is gescholen in het plan-
Young; de algemecnc economische eri-is,
waarbij tenminste voor een deel de ver
dragsclausules een doorslag gevende rol
spelen, spreekt haar vonnis uit over de tot
dusver gevoerde vrrdragspolilick. De dis
cussies over bet vraagstuk der schadever
goeding zullen met die over bet ontwapc-
ningsprobleem samenvallen. Thans, niet
minder dan dertien jaren na den wapen
stilstand, begint dc eigenlijke kritieke
periode.
Ondertusscbcn kan men ook uit een Uni
ted Press-tclegram uit Washington opma
ken, dat de bijeenkomst op Chequers en de
gelijktijdige publicatie van de Duitsche
noodverordening in dc regeeringskringen
aldaar groote bezorgdheid beeft gewekt,
omdat rncji de beide gebeurtenissen be
schouwt als een ge combineerden stap van
Duitschland om een vermindering der her
stelbetalingen te verkrijgen. Algemeen is
men te officiceler plaatse in de Vereenigde
Staten van oordeel, dat ccn dergelijke stap
niet zondei" gevolgen zal blijven, wat bet
vraagstuk der gefolieerde oorlogsschulden
betreft. In dc eerste plaats koestert men
de vrees, dat dc besprekingen tusschcn de
Duitsche en Engelschc staatslieden uit zui
len loopen op een gemeenschappelijke po
ging van Europa, onder leiding van Enge
land en Duitschland, om tc geraken tot een
schrapping, of althans tot een verminde
ring der oorlogsschulden.
Nochtans schijnt een wijziging van het
Vmerikaansche standpunt van Amerika ten
opzichte van 't vraagstuk der oorlogsschul-
den onder bepaalde omstandigheden niet
uitgesloten te zijn. liet is bekend, dat men
tc Washington een groote beteekenis toe
schrijft aan dc in 1932 tc houden ontwape
ningsconferentie. Wanneer op deze confe
rentie positieve resultaten worden bereikt,
acht men het in verschillende Amcri-
kaansche regeeringskringen mogelijk, Jat
de Vereenigde Staten het standpunt, dat zij
tot dusver innamen, aan een herziening
zullen onderwerpen.
Boekarest, 7 Juni (V.D.). To Ivlausen-
burg zijn heden twee ernstige vliegonge
lukken gebeurd. Bij een poging om van een.
hoogte van ongeveer 2000 M. met een para
chute tc dalen, weigerde dc parachute, zoo
dat de parachutist, een ingenieur, omkwam.
Verder kwam cm vliegtuig, waarin twee
officieren gezeten waren, tijdens dc landing
in botsing met ten boom, met het gevolg,
dat de beide inzittenden zware verwondin
gen opliepen.
X e w -Y o r k, 8 Juni. (V D.) Naar uit
Washington wordt gemeld, hebben Hoover
en Sl.mson heden opnieuw ccn vrij lang
onderhoud gehad, waarin, naar verluidt,
slechts gesproken is over den toestand dio
ontstaan is door de proclamatie der rijks-
regecrijdg on de bijeenkomst op „Chequers".
Noch het Witte Huis, noch liet departe
ment van buitenlandsche zaken venstrekto
eenige medodeoling.
Groote huizencomplexen
vernietigd
New York, 8 Ju n i. (V.D.) Tc Nor
folk in den staat Virginia brak een brand
uit, die zich met razende snelheid uit
breidde en die gehecle huizencomplexen
in verschillende straten aantastte. Talrijke
winkelhuizen, magazijnen en opslagplaat
sen werden door het vuur vernield. Ook in
dc havenwijk werden verscheidene huizen
door de vlammen aangetast en het vuur
sloeg zelfs over op een in dc haven liggend
schip, aan boord waarvan ccn groote pc-
troleumtank explodeerde. Er werden 20
personen gewond. Uit zes naburige steden
verleende dc brandweer assistentie.
Be ut hen, 7 Juni (V.D.) Laat in den
avond zijn op liet baanvak Beu UienBryn-
nek twee personentreinen met elkaar in
botsing gekomen. Daarbij werden, voor zoo
ver reeds bekend is, 12 personen zwaar en
13 licht gewond. Vooral het ïicrsoneel, dat
op de locomotieven aanwezig was, werd
hevig gewond, c\onals ocnige reizigers uit
dc voorste "w ageiis. Dc voorste wagens zel
ve worden zwaar beschadigd. Spoedig na
het ongeval arriveerde ccn hulptrcin en
talrijke sanitcits-colonnes en brandweer cn
politic Over de oorzaak is nog niets be
kend.
Londen, S Juni. (II. N.) Volgens ccn
der Lngclschc bladen zal Henderson, dis
voorzitter der a.s. ontwapeningsconferen
tie, nog in den loop van dezen zomer een
bezoek aan Berlijn brengen, wat vermoe-
lelijk het begin zal zijn van uitgebreide
diplomatieke onderhandelingen.
iVa herkeuring is de film in Duitsch-
land toegelaten roor \ertooning
in besloten gezelschappen
B c r 1 ij n. 8 J u n i. t\ D.) Dc w elbekende
film \an Remaiquo's ..lm Westen Nichts
Neucs" is heden, na hernieuwde herkeu
ring. voor vertooning in het Duitsche Rijk
oedgfekcurd.
De film mag evenwel slechts vertoond
worden voor off.cieely instanties van Rijk
en landen en in gesloten bijeenkomsten van
verbonden eu leenigingen van voorma
lige oorlogsdcelncmers. oorlogsinvaliden cn
nagelaten betrekkingen van oorlogsdeelne
mers.
Voorts wordt dc vertooning toegelaten
voor: verbonden, arbeidsgemeenschappen cn
andere vcrcenigingcn, die den internatio
nalen vredeswil bevorderen, benevens vak
bonden, beroepsvcrecnigingen cn culturce-
1c organisaties. Tol de vcr'ooning zullen
toegang hebben de leden van bedoelde or
ganisaties en hunne iamiliolcden. De be
sturen dienen een ordelijk verloop van de
voorstelling tc earandeeicn.
Voor de jeugd mogen ook vanwege bo
vengenoemde bonden, geen voorstellingen
worden georganiseerd, zelfs niet in besloten
kring.
DE BRAND IN HET GLAZEN PALEIS.
Tclogram der rijksregering.
B e 1 ij n, S J u n i. (V. D Namens de
rij ksr.jgcqröig hooft wee kanselier dr.
Dietrich een telegram gezonden aan de
Bcierschc regeering, waarin zij haar deel
neming betuigt met het ver! es der kunst
schatten ten gevolge van flen brand welke
Zaterdag het glazen paleis te Munchen
heeft verwoest.
GRASVELDEN BIJ WARM EN
MINDER GUNSTIG WEER.
Op onze droge gronden krijgen de gras?
velden het, als cr niet genoeg regen valt,
spoedig te kwaad. Ze worden geel en het
gras wordt droog cn taai.
Wat kunnen wc hier nu aan doen. In
de eerste plaats er voor zorgen, dat op
•tijd wordt gesproeid cn gegoten. Dit doet
men bij voorkeur 's avonds, als dc zon
weg is of aan het onder gaan. Natuurlijk
is het beter met minder koud water tc
werken, maar op dc meeste plaatsen is
hiervoor geen gelegenheid. Woont men
b.v. in dc buurt van de beek, dan zou
men met behulp van ccn schep dit water
er op kunnen werpen. Een grasveld heeft
belangrijk minder water noodig, als het
op tijd met kunstmest is behandeld.
Zooals ik reeds meer opgaf, gebruikt dc
leek in dezen tjjd van het jaar cr het
best Zwavelzure Ammoniak, voor. Men
lost dit dan op in 20 declcn water cn
giet het met een flinken gieter over het
gras. Is het veld tc groot voor deze be*
werking, dan strooit men het 's avonds
uit. liefst voor een regenbui. Blijft deze
regenbui uit, dan maakt men het gra«
na dit strooien goed nat met spuit of
gieter, waarna de kunstmest zal intrek'
ken. Men gebruikt voor deze bewerking
ongeveer '/2 ons van de kunstmest per
M2. Eenmaal in de twee maanden her»
haalt men deze bewerking cn zal cr zeker
genoegen van beleven. Vervolgens is ook
een methode om goed dicht gras te
krijgen, het vaak tc maaien cn dan liefst
met een goede grasmaaimachine. Doet
men dit met zonnig weer, dan laat men
het gemaaide er nog een dag opliggen
tegen dc verzengende zonnestralen, of:
men spuit direct na het maaien. In beide
gevallen voorkomt men het verbranden.
Onnoodig te zeggen, dat bij maaien met
dc machine dc richting waarin men maait
om de keer wordt veranderd. Zoo voor»
komt men het vormen -i moeten van
dc wielen. Maait men met zijs of schaar
dan zorgc men cr ook voor telkens cr
niet tc lang mee tc wachten, daar het
anders op dén duur tc stug wordt. Moe*
men nu nog ccn gazon zaaien, dan is
het cr nog ccn bijzonder goede tijd voor,
daar het zaad spoedig ontkiemt en liet
gras daarna hard zal groeien. In het ah
gemeen wordt gras tc vroeg gezaaid. Het
'zaad ligt dan tc lang en loopt kans door
dc vogels tc worden op*gepikt. Het zaad
koopc men bij een soliedcn zaadhandcl,
cn vraagt ccn grasmcngsel voor dc
grondsoort die men wil bezaaien.
In Amersfoort zal het meestal wel zijn
voor min of meer drogen grond. Ook
speelt ccn rol het zonnig of meer in dc
schaduw gelegen zijn.
Men zaait voor kleinere oppervlakten
,ccn ons per vierkante Meter uit. Voor
grootere gazons is de helft voldoende.
Vóór het zaaien wordt flink gespit cn
gemest. In dit geval met koc« of paars
denmest, daar deze langer tegenhoudt
in den grond. Een volgend maal vertel
ik U verder over dc grasvelden.
J. O. W. F. RENS.
Rotsplanten, billijk, ied're soort
Bij „Horse Weide", Amersfoort
Ze is voor ied're Rotspartij
De aangewezen kweekerij
Bekroond te Rotterdam op de Int. Bloe
mententoonstelling April 1931 met Aerguld
zilveren medaille.
Een oproep van Tsjang
Kai Tsjek
Londen, 8 Juni. (H.N.) Tsjang Kai
Tsjek heeft een oproep tot dc Chincesche
bevolking gericht, waarin hij tot eenheid
vermaant en verklaart, dat China niet zoo
zeer onder armoede en gebrek aan geld lijd:
dan wel onder den burgeroorlog en oncenig-
heid Het is dwaasheid op het oogenblik het
ontslag van grootere troepenafdeelijigen tc
verlangen, want het bestaande leger 's in
verhouding tot dc uitgestrektheid van het
land en de dichtheid der bevolking niet te
groot. Verder verklaart Tsjang Kai Tsjek,
dat hij bereid is zijn militaire post neer te
leggen, zoodra het gelukt zal zijn aan het
rooverswezen een einde te maken Man ge
looft in China, dat de beslissende slag tus
schen de regeeringstroepen en de strijd
krachten der communistische machth^bbfrs
te Kanton spoedig zal plaats hebben. Tsjane
Kai Tsjek is uit Nanking vertrokken cm
persoonlijk dc operaties tegen de troepen
der Kantonrgeering te leiden.
BUITENLAND.
Treinongeluk in Oppcr-Sileziè.
(Eerste blad, pag. 1).
Henderson naar Berlijn.
(Eerste blad, pag. 1).
Fransch postvliegtuig neergestort.
(Eerste blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Overleden prof. Th.K. L. SIuyterman.
(Tweede Blad, pag. 1).
Autobus bij Wychen van den dijk ge
stort; een doode cn een zwaar gewonde.
(Tweede Blad. pag. 3).
STADSNIEUWS.
Jaarvergadering van de Onderofficiers
vereeniging Ons Belang.
(Eerste Blad, pag. 2).
Borah voor revisie van
't plan=Young
N c w-Y o r k, G Juni. (V. D.) Naar uit
Washington gemeld wordt, verlangt 6ena
tor Borah in een uitvoerige verklaring on
verwijlde herziening van het systeem der
herstelbetalingen. Borah zegt, dat geen en
kele natie ertoe mag bijdragen het werken
de Duitsche volk tot buitensporige bctalin
gen to brengen. Onder de tegenwoordige
omstandigheden wordt dc Duitsche midden
stand opgeofferd. De onmaciil van Duitsch
land om aan dc betalingsverplichtingen te
voldoen moet ten decle worden geweten aan
de zware bewapening van de andere naties
Deze bewapening vormt, volgens Borah,
een schending van het Verdrag van Ver
sailles
B e r 1 ij n G Juni. (V.D.) Dc rijksminister
van financiën Dietrich heeft vanavond voor
de Berlijnschc radio een rede gehouden over
de nieuwe noodverordening.
Hij verklaarde o.a., dat zij, dio beweren,
dat de regeering voor het indienen van de
begrooting niet met deficits rekening had
gehouden, ongelijk hebben. Deze tekorten,
die zijn oangegroeid tot een bedrag van een
half milliard, zijn wel degelijk voorzien.
Duitschland heeft thans voor een bedrag
van 12 milliard aan schulden. Indien het
Duitsche rijk niet eeuwig met crises te kam
pen had, zou aan een geleidelijke schulJcn-
dclging kunnen worden gedacht Dit is ech
ter niet mogelijk, aangezien Duitschlands
solvabiliteit cn credietwaardigheid gevaar
loopen.
Thans echter zal men het rijk niet meer
kunnen verwijten, dat het niet spaarzaam
is. Dc regeering is zich er ten volle van be
wust, dat de uiterst benarde economische
toestand dringend vraagt om verlichting van
de ondragelijke herstelverplichtiiigen.
Keulen, 8 Jun i. (V. D.j Dc communis
tische partij zou gisteren te Alsdorf ccn
demonstratie houden, die echter door dc
politic was verboden; niettemin verzamel
den zich ongeveer G00 personen op het
marktplein, vanwaar zij naar het oorlogs
monument trokken, waar zij werden tegen
gehouden door politie en veldwachters.
Dezen trachten, den stoet tc verspreiden,
waar hij ook van gummistokken en vuur
wapens werd gebruik gemaakt. Ook door
de communisten werd geschoten, zoodat er
een klein vuurgevecht ontstond. Inmiddels
was uit Aken, een klein Ueberfall-comman-
do gealarmeerd, dat in korten tijd ter
plaatse was. Verschillende personen wer
den gearresteerd cn gefouilleerd, of zij wa
pens bij zich hadden. Dit onderzoek lever
de echter niets op. Eén der veldwachters
is door een schot in liet onderlijf zwaar
gewond. Verschillende politieagenten lie
pen door steenworpen lichte verwondingen
op. De communisten hebben hun govvonden
meegedragen, zoodat niet bekend is hoe
veel aan dezen kant gekwetst werden.
Hoogste Barometerstand:
7G0.1 tc Yan May en.
Laagste Barometerstand:
750.0 te Vardö.
Verwachting:
Meest matige, Z. W. tot
Z. wind, zwaar bewolkt tot
betrokken met tijdelijke op
klaringen, aanvankelijk re
genbuien, weinig verandering
in temperatuur.
OVERZICHT DER WEERSGESTELDHEID.
De hooge druk ten Noorden van IJsianI
hield onveranderd stand en in het Z.O. is
de barometer iels gestegen. Dc nieuwe de
pressie brengt over de Brilsche eilanden
en het Kanaalgcbied opnieuw regen. In net
N.O. van liet gebied dringt een depressie
door. De temperatuur-verandcringcn zijn
onbelangrijk. Scandinavio is nog steeds
aanzienlijk, kouder dan normaal. Ecu groot
aantal stations had lichten tot matigen
neerslag. Alleen Scilly had meer dan 10
n.l. 13 m.M.
Langestraat 49-51 Tel. 190
Nu koopt u goedkoop
ZOMER STOFJES.
Wij hebben onze prijzen verlaagd.
Een vliegtuig van den postdienst
IndoiChinaFrankrijk in een
rivier gestort
Parijs, 8 Juni. (V.D.) Naar geméld
wordt is het postvliegtuig, dat den dienst
tusschen Indo-China en Frankrijk onder
houdt, ten zuiden van Akyab in een rivier
gestort. Dc piloten en dc mecanichien kwa
men alle drie door verdrinking om het le
ven. Aan boord bevonden zich geen pas
sagiers. Volgens andere berichten zou zich
wel een passagier aan boord bevonden heb
ben, die eveneens gedood zou zijn gewor
den.
JONGE DUITSCHERS IN LAPLAND
OMGEKOMEN
Stockholm, 8 Juni. (V.D.) Uit Kiruna
in Noord-Zweden wordt gemeld, dat sedert
eenigo dagen twee jeugdige Duitschcrs, die
een skitocht door Lapland maakten, ver
mist werden. Men vreesde dat hun een
ongeluk was overkomen cn fc^n politie
patrouille werd uitgezonden, die op 9 K.M.
afstand van Tornestraesk het lijk van den
19-jarigen Leiziger Edgar Lindner heeft
gevond, drijvend in het meer. Het lijk
van zijn vriend, den student Vogel, even
eens uit Leipzig, heeft men nog niet kun
nen vinden, aangezien het ijs te bros is.
zoodat men liet onderzoek niet verder kon
voortzetten.
DE DOOD IN DE BERGEN.
P a r ij s 8 Juni. (H.N.) Bij een bergteer
in het massief van St. Bellcdonnc zijn drie
personen in een afgrond gevallen en om
het leven gekomen.
DE PAUS HEEFT REDEN TREURIG TE
ZIJN.
Een toespraak tot een groep kinderen.
Rome, 8 Juni. (H. N.) De Paus ontving
gisteren ccn groep kinderen, die hun eerste
communie hadden gedaan en hield tot hen
een toespraak, waarin hij zijn vreugde over
dit'bezoek uitsprak en den kinderen zeide,
dat indien de ouders mochten vragen, hoo
het den paus gaat, zij moeten antwoorden,
dat het hem goed gaat en hij blij was dc
kinderen te zien. Echter heeft hij ook re
den om treurig tc zijn. I)c kinderen moes
ten dat goed onthouden cn zullen dit later
beter begrijpen. De dag zal komen, waarop
dc geschiedenis zal uitmaken, waar de
waarheid cn liet goede zich bevonden.
VERMINDERING DER OORLOGS-
BEGROOTING IN BOLIVIA.
La Paz, 8 Ju n i. (V.D.) Het congres
van Bolivia is verdaagd, nadat het besloten
had tot sterko vermindering van do oor-
logsbegrooting cn opheffing van de mili
taire missies.
Behalve verlaging der salarissen der of
ficieren zijn f regimenten van het garni
zoen van La Paz opgeheven.
PER DUIKBOOT NAAR DE
NOORDPOOL.
Londen. 8 Juni. (H.N.) Volgens een
bericht uit New-York bevond dc Nautilus
zich Zondagmiddag op 21.50 graden N.B. en
59.54 graden W.L., 550 mijlen ten O. van Bos
ton. Aan boord was alles wol.
DE AARDBEVING OOK IN AKEN
WAARGENOMEN.
De seismograaf werkte niet.
Aken, 8 Juni. (V. D.) In den nacht
van Zaterdag op Zondag is te Aken ter-
zelfdertijd als de uit Engeland gemelde
aardbeving, een aardschok waargenomen.
Vele inwoners werden uit hun slaap ge
wekt en zagen -lat kleine voorwerpen van
hun plaats werden gebracht.
Dc beving is niet geregistreerd, aange
zien de seismograaf onklaar was.