DE EEMLANDH& BELANGRIJKSTE NIEUWS JOH. DE HEER Maandag 15 Juni 1931 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 29e Jaargang No. 292 ONGELUK OP DE LOIRE DOUMER GEÏNSTALLEERD fortmann en hehenkamp BETOOGINGEN TEGEN DE GEESTELIJKHEID DE STRIJD OVER DE NOODVERORDENING LICHT 9 uur 49 min. L. J. LUYCX ZOON ONRUSTIGE TOESTAND TE ROUBAIX AMERSFOORTSCH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS f 3 n"Md«» Amerifooit I 2.10. per maand f 075. pat week (mei gratie verzekering tegen ongelnkken) I O.lTVr Binnenland franco per post per 3 maanden IX-, Afionderll|ke oummere I OjOI POSTREKENING 47910 TELETOQN INTEKC UI PRIJS DER AOVERTENTIEN v*n 1-4 "9*1» 1 1.04 «ci inbegrip va> een bewqioomiM.. dkt regel mee» f0.25. Liefdadlgheids-adverteotlëo voor de bék vmn den prijs. Kleine Advertenties „KEITJES" bg vooruitbetaling 1—5 regels 99 €mu etke regel tornt 10 cent, driemaal plaaucn I 1.—Bewijsnummer otn I 0.05 Zorgen der Spaansche repu bliek. Daling van de va luta en moeilijkheden met de communisten. De blije, zorgelooze wittebroodsweken van 'de Spaansche republiek hebben een week of vier geduurd. Toen begon de ernst van bet léven. De toestand kan nu niet bepaald als gunstig worden aangeduid, hoewel men de thans duidelijker aan den dag treden de gevaren ook weer niet mag overschat ten. Het was al van te voren duidelijk, dat zij noodzakelijkerwijze moesten komen. Ook dc rustige, geleidelijke overgang van mo narchie naar republiek was niet in staat het feit te verdoezelen, dat men had te doen met een omwenteling van historische draag wijdte en dat een wcl-is-waar goed voor bereide, maar toch een door overrompeling triomfeerende revolutie de macht aan zich trok. De regeering bevindt zich in zooverre in een moeilijke situatie, dat zij zich naar twee zijden moet verweren. Zij moet zoo dicta- torisch cn krachtig optreden (vrijheid van godsdienst, agrarische hervormingen, leger- reorganisatie, enz.), dat het volk, arbeiders, geëmployeerden cn de voor het meerendeel gematigd-radicale inlellectueelen tevreden worden gesteld. En tegelijkertijd moet zij, zij het op ander terein, zich zoo conserva tief, kalmeercnd en voorzichtig gedragen, dat dc burger, de zakenman, de kleine spaarder en de kapitalist, d.w.z. allen, die op 12 April rcpublikeinsch stemden zonder republikeinen (e zijn, vertrouwen krijgen in de bestendiging van den gewijzigden staat van zaken, die hun belangen waar borgt. Deze strijd naar twee kanten is nog niet beslist en bereikt zoo langzamerhand zijn hoogtepunt. Dat door de ongelukkige bestorming en verbranding der kloosters het vertrouwen der ordelijke elementen aan het wankelen is gebracht, behoeft geen betoog. Eduard Foertsch, dc Madrileensche berichtgever van de Vossische Zeitung, schetst hoe zich een stille paniek meester maakte van onderne mers, zakenlieden en financiens. Kapitaal- vlucht, het terugnomen van hot banktegoed, liet hamsteren van. papiergeld, liet stop zetten van bouwwerkzaamheden, enz. wa ren er de gevolgen van. Ook het buiten land, dat den koers van de valuta bepaalt, legde onverholen wantrouwen aan den dag. De plotselinge' vaiutadaling, waarvoor geen economische, maar slechts psychologi sche redenen kunnen worden aangevoerd, is het ernstigste van alle vraagstukken. Dc cijfers 6prcken een te duidelijke taal, dan dat men den toestand fraaier kan voorstel len dan hij inderdaad is. Dat Moskou al zijn best doet in de jonge Spaansche republiek vasten voet te krijgen, is iets, dat vanzelf spreekt. Alleeij is het de vraag in welke mate dit geschiedt. In sommige berichten worden zelfs heel nauw keurige bizonderheden meegedeeld en cij fers genoemd. Het bedrag der propaganda- gelden wordt bijvoorbeeld aangegeven als 50 millioen peseta's, terwijl tevens verluidt, dat de vlieger Franco de vertrouwensman der sovjets is. Deze beweringen zijn natuur lijk moeilijk te bewijzen, maar een vast staand feit wordt het genoemd, dat Franco's vriend, die hem vergezelde op de beroemde vlucht naar Zuid-Amerika, de mecanicien Rada, tot. de allerradicaalstc agitatoren behoort. Bovendien heeft Franco dezer da gen te Sevilla in een toespraak tot dc arbei ders van de vliegtuigwerkplaatsen aldaar gezegd, dat liet hun vrij stond socialisten, communisten en zelfs anarchisten te zijn. En dan te bedenken, dat Franco de chef is van het militaire vliegwezen! De Spaansche republiek beleeft thans den moeilijken en gewichtigen tijd harer eerste consolideering, maar ook de verkiezings periode, die eindigt met het. bijeenkomen, een maand later, van dc constitueercnde Cortes, kan nog door allerlei moeilijkbeden worden gekenmerkt. Wanneer echter maar eenmaal de zittingen van de constitutioneels Nationale Vergaderingen zijn begonnen en het inmiddels gelukt, is de valuta tc stabi- liseeren, mag het ergste gevaar als gewe ken worden beschouwd. STORM TEISTERT DE FRANSCHE KUST Van do geheelc westkust van Frankrijk komen berichten binnen omtrent den hc- vigen storm dio er heeft gewoed, en waar door ook de ramp bij St. Nazairc begrijpe lijk wordt. De orkaan woedde vier uur cn richtte op vele plaatsen groote schade aan. Bij Duinkerken werd een auto, die dicht langs don zeekant reed, door den storm te gen muur geslingerd met zulk een kracht, dat de inzittenden werden gedood. IN DE VLAMMEN OMGEKOMEN. Parijs, 15 Juni (.V.D.j Boven Veriieuil sur Avre stortte een Engelsch vliegtuig neer cn vloog in brand. De inzittenden, de piloot Harold Brock en dc passagier Jean Robertson kwamen in dc vlammen om Hun verkoolde lijken zijn naar bet hospitaal te Varkensmarkt 5 Tel. 1309 PIANO- EN 0RGELHANDEL Gemakkelijke betalings voorwaarden STORM EN ONWEER BOVEN ENGELAND Londen, 15 Juni. (V.D.) Boven Chelten ham heeft Zaterdag de hevigste storm ge- vyoed, dien men zich sedert 2ö jaar herin nerde nooit te hebben beleefd. Ruim 5 uur lang viel zoo'n hevige regen, dat de rivier c|e Chell, een langzaam en onbeteekend stroompje zes voet boven den normalen stand rees cn aan beide zijden buiten zijn oevers trad. Op dc langs de rivier gelegen tennisbanen stond ruim twee voet water cn van een dicht bij de rivier staand hui6 werd een muur geheel onderspoeld Ook boven andere plaatsen in Engeland woedde de storm. Te Hailstones, Salisbury en Birmingham richtte de storm vrij veel schade aan cn werden do straten van vele huizen ernstig beschadigd. Een vrouw werd door vallend gesteente gedood. To Birmingham is een aantal families dakloos. Een passagiersboof vastgeloopen waardoor verscheiden per- sonen verdronken zou den zijn Parijs, 14 Juni. (H.N.) Een ernstig on geluk, dat waarschijnlijk aan verscheiden personen het leven heeft gekost, heeft van daag bij den mond van de Loire plaats ge- bad. Een stoomschip uit Nantes, dat van St. Nazaire naar een eiland aan de kust voer en talrijke plezicrreizigers, w.o. vele kin deren aan boord hadt is tengevolge van een storm, op een rotsbank geworpen en lek geraakt. Een sleepboot uit St. Nazaire werd to hulp gezonden, doch het gelukte deze niet, iemand aan boord te nemen. Nadere bizonderheden ontbreken nog, doch men vreest, dat talrijke personen ver dronken zijn. V. D. meldt nader dat van 500 passagiers, slechts acht gered werden. Nadere berichten melden, dat het bij St. Nazaire vergane excursieschip Philibert heette. In deze nadere berichten wordt ge sproken van 300 omgekomenen en 12 ge redden. (V.D.) 400 dooden. Nader wordt nog gemeld: De ramp had plaats Zondagavond 6.30 uur. Het aantal verdronken personen be draagt thans 400, terwijl slechts 8 werden gered. Met man en macht wordt het reddings werk voortgezet, doch dit wordt zeer door het slechte weer bemoeilijkt. Onder de passagiers waren Franschen, doch voor het meerendeel waren de opva renden Zweden; of er nog Hollanders op het schip waren kon niet worden vastge steld. Parijs, 14 Juni (V.D.). Uit de laatste be richten uit St. Nazaire blijkt, dat het verga ne. plezierstoomschip Philbcrt op het oogen- blik, dat de ramp plaats vond, niet nog ruim 500 passagiers aan boord had, maar ruim 350, aangezien ongeveer 150 passagiers we gens het opkomende onweer de boot reeds te Pornic hadden verlaten om per trein naar Nantes terug tc kseren. Eén der aclit per sonen, die konden worden gered, deelde me de, dat dc boot in ongeveer een minuut lijds zonk. Tengevolge van liet overslaan aan één kant van het schip hadden de meeste passa giers zich aan den anderen kant verzameld. Toen er in deze omstandigheid plotseling een zeer hoogc golf kwam, sloeg de boot om. Er stond zoo'n hoogc zee, dat ook de red dingsboot eenige malen omsloeg, waardoor twee personen die eveneens oorspronkelijk waren gered, toch nog verdronken. Het hulpgeroep der verdrinkende opvarenden, waaronder veel vrouwen en kinderen, die met den dood worstelden, was verschrikke lijk om aan te hooren, maar ging af cn toe geheel verloren in het gehuil van den storm en het geraas van dc branding. Toen de storm later in den middag ging liggen, dre ven in de Loire-monding tal van lijken en vele wrakstukken rond. HEVIG ONWEER BOVEN WEENEN. Wc enen, 13 Juni (H.N.). Gisteravond is boven Weenen en omgeving een buitenge woon hevig onweer losgebarsten, dat mét een zwaren hagelbui gepaard ging. Aan de ion velde staande gewassen is zeer groote schade toegebracht. Verschillende begroeiingen voor Frankrijk's nieuwen president Oorlogsherinneringen Parijs, 13 Juni. (V.D.) Hedenmiddag heeft met het voorgeschreven ceremonieel en het gebruikelijk militair eerbetoon de inhuldiging plaats gehad van den nieuwen president def republiek Doumer. In zijn afscheidsrede op het Elysée heeft Doumerguo zijn opvolger geluk gewenscht en erop gewezen, dat de staat van dienst van den nieuwen president een garantie is, dat hij in buitenlandsch-politiek opzicht Frankrijk dc plaats zal doen behouden, die het dank zij gebrachte offers in de wereld inneemt. In zijn antwoord wees Doumer erop. dat Frankrijk na de even glorieuze als smar telijke verliezen tijdens den oorlog meer dan ooit gehecht is aan den binnen- en buitenlandschen vrede. Nadat de nieuwe president geïnstalleerd was, overhandigde de premier Laval zijn verzoek om ontslag van het geheele mi nisterie, waarop hij formeel direct met de rfgeeringsvorming werd belast. In aan sluiting hieraan legde Laval den president de lijst van zijn kabinet ter onderteekening voor. De officieele benoeming van het twee de kabinct-Laval wordt van kracht door publicatie in de Staatscourant. In het Parijsche stadhuis werd de nieuwe president der republiek begroet door graaf Ca6tellane en den prefect van de Seine Renard. In zijn antwoord herinnerde Dou mer eraan, dat hij door een lang leven hecht aan Parijs verbonden is. In 1870 heeft hij als jongen de belegering medegemaakt, den hongersnood aan den lijve gevoeld en ook de Duitsche granaten zien vallen. Vierenveertig jaren later moest hij weder om oorlog en invasie medemaken. Evenals in 1870 heeft ook in 1014 de vijand het land in het hart willen treffen. Het Fran- sche leger was toen wederom genoodzaakt den terugtocht to aanVaardpn, ja zelfs heeft men Óen oogenblik de gedachte gehad Pa rijs prijs te geven. Toen is echter in de Franseho harten de toorn opgevlamd. Lie ver wilde men omkomen om de eer te red den. Op dien dag, waarop men reeds het schieten van den invaller kon hooren, was de rust van de bevolking bewonderens waardig. Na deze oorlogsherinneringen besloot Douiher met den wcnsch, dat hij de eer waardig zal mogen zijn, die Parijs hem thans brengt. SPANNING TE ROUBAIX DUURT VOORT Parijs, 15 Juni (V.D.) In den dreigen den toestand te Roubaix is nog 6teeds wei nig verandering gekomen. In enkele straten hebben de stakende arbeiders zich achter opgeworpen barricaden zoo sterk ver schanst. dat dc politie en de gendarmerie nog geen kans hebben geiien hen uit hun schuilplaats te verdrijven. Op enkele plaat sen kwam het tot gevechten tusschcn sta kers cn militaire troepen. Gedurende den nacht was het in de stad vrij rustig en werden geen aanvallen ondernomen. DE NAUTILUS HEEFT PECH. Londen, 14 Juni. (V.D.) Tengevolge van een defect aan de motoren van de Nautilus, dc duikboot waarmee Hubert Wilkins voor zijn reis onder het pool-ijs naar de Noord pool naar Engeland is vertrokken, kon de duikboot h'iar reis niet voortzetten en kwam hulpeloos op den Atlantischen Oce aan rond tc drijven. De duikboot vroeg om assistentie cn weldra was een schip ter plaatse, dat echter weinig hulp kon ver- leenen. Twee Amerikaansche schepen zijn uit Amerikaansche havens vertrokken om assistentie tc verleenen. DE STRIJD TEGEN DEN ALCOHOL IN AMERIKA. Washington, 13 Juni. (V.D.) President Hoover heeft een besluit uitgevaardigd, inhoudende, dat Amerikaansche ambtena ren in het buitenland voortaan in een decla ratie geen onkosten meer mogen opnemen voor alcoholhoudende dranken. Ook de legaties en ambassades in bet buitenland zouden dus voortaan geen wijn rekeningen meer mogen declareeren. TALRIJKE AANHOUDINGEN IN PERU. Lima, 13 Juni. (V.D.) In verband met het ontdekte rcvolutiecomplot zijn overal in het land talrijke personen gearresteerd; 42 personen werden verbannen naar het ei'and San Lorenzo. De staat van beleg blijft voorloopig nog gehandhaafd huiskamer- en uitschuiftafels f 14.50—f 18.— BUITENLAND. Een onrustige toestand te Roubaix. (Eersto Blad pag. 1). Scheepsramp op de Loire. (Eersto Blad, pag. 1). Doumer plechtig geïnstalleerd als presi dent der Fransche republiek. (Eersto Blad, pag. 1). BINNENLAND. Prinses Juliana te Groningen. (Eersto Blad, pag. 2). Zware brand te Wormerveer. (Tweede Blad pag. 4). Aanvaring in den mist. Het Griekschc s.s. Urania gezonken. (Tweede Blad pag. 4). STADSNIEUWS. Teraardebestelling van Job. H. v. d. Mei den. (Eerste Blad pag. 3). Feestavond van den Alg. Bond van Han dels- en Kantoorbedienden. (Eerste Blad pag. 3). Dc revue „Hallo Hierheen" komt in onze stid. (Eerste Blad pag. 3). SPORT. Holland wint met 20 van Denemarken. (Tweede Blad pag. 1 en 2). H.V.C. verliest met 30 van B.F.C. (Tweede Blad pag. 4). Grasbaanraces tc Veendam. (Tweede Blad pag. 4). Ernstige incidenten in Zuid; Italië R o m e ,13 Ju n i. (V.D.) Het officieuze Giornale d'Italia meldt uit Catanzaro in Zuid-Italië Als gevolg van het door de kerkelijke autoriteiten uitgevaardigde verbod van de processie ter ecre van den H. Antonius, den schutspatroon van Nicastro, zijn ernstige onlusten uitgebroken. Zoodra zich het gerucht verspreidde, dat er geen processie zou plaats hebben, verza melde zich op straat een groote menigte, waaronder vele vrouwen, die luidkeels tegen de geestelijkheid protesteerde. De politie stelde onmiddellijk dc kerkelijke gebouwen onder bewaking. De menigte probeerde nog het bisschoppelijk paleis tc bestormen, doch de politie wist ten slotte de orde te herstel len. De carabinieri wisten te voorkomen, dat het klooster en de kerk werden be stormd. Bij het handgemeen werden 8 sol daten, twee carabinieri en 2 bctoogers ge wond. Pruisen vraagt geen opheffing Berlijn, 13 Juni. (V.D.) De rijkskanse lier, dr. Brüning, heeft vanmiddag een lang durige bespreking gehad met de sociaal democratische fractieleiders, waaraan ook de rijksminister van arbeid, Stegerwald, deelnam. Besproken werd de mogelijkheid een commissie bijeen te roepen uit den rijks dag ter bestudeering van de mogelijkheid van wijziging der noodverordening. Een communistisch voorstel verworpen. De Pruisische landdag heeft Zaterdag het communistische voorstel, waarin het staats- ministrie verzocht wordt opheffing van de noodverordening te cischen, met 206 tegen 151 stemmen en 2 onthoudingen verworpen. De sociaal-democraten hadden verklaard tegen te stemmen, aangezien zij niet wensch- ten vooruit te loopen op de eindbeslissing van hun fractie. Dc landdag werd tot Dinsdag 7 Juli ver daagd. SMOKKELSCHIP GEZONKEN BIJ EEN BOTSING. New York 13 Juni (V.D.) Het uit Connec ticut afkomstige vaartuig Arcadia, dat een lading gesmokkelde rum aan boord had, werd bij New London door een vaartuig van de kustwacht aangehouden. Door ver keerde manoeuvres kwamen de twee schepen met elkaar in botsing, waardoor de Arcadia zonk. De bemanning, bestaande uit tien koppen kon aan boord van het politievaartuig worden genomen. Hoogste Barometerstand: 768.0 te Toulouse. Laagste Barometerstand: 715.4 tc Aberdeen. Verwachting: Aanvankelijk nog krachti ge, later matige W. tot Z. W. wind, half tot zwaar bewolkt of betrokken, wellicht nog enkele regenbuien met kans op onweer, weinig verande ring in temperatuur OVERZICHT VAN DE WEERS- GESTELDHEID. Een zuidelijko uitlooper van do depressie in het Westen, die Zaterdig nog voor do kust van Portugal gelegen was cn gister morgen in West-Frankrijk lag, trok naar het Noord-Oosten, passeerde gisteravond met zwaar onweer one land en ligt thans op do Noordzee. Achter dc depressio stijgt de barometer snel. Bij het naderen der depressio liep de tem peratuur overal hoog op, waar zij passeerde werd het veel koeler, zoodat Scandinavië thans hoogerc, ons land, Frankrijk cn En geland lagere temperaturen hebben dan gistermiddag. Tc dc Bilt viel 30 mM. regen, tc Storno- way en Aberdeen 21 cn 30, te Dresden en Berlijn 18 en 10 (alleen do regens van den nacht uit het buitenland zijn bekend). Langestraat 49-51 Tel. 190 Kraagjes, Kanten. Moderne Garneeringen. Parijs, 13 Juni. (V.D.) Vanmorgen vroeg heerschte in de hoofdstraten van Roubaix groote onrust. Op verschillende plaatsen hebben do arbeiders barricades opgewor pen en op enkele plaatsen is het reeds tot kleine incidenten gekomen, waarbij twee personen gewond worden. Reeds gistermiddag werden groote mas- savergaderingen gehouden op het stations plein, die echter door de politie verspreid werden. Een gendarme werd ernstig gewond. Vijf tien personen werden gearresteerd, onder wie drie buitenlanders. Parijs, 13 Juni. (V.D.) De toestand te Roubaix blijkt nog dreigender te zijn dan uit ons eer6te bericht reeds bleek. Gister avond tegen 9 uur gingen communisten, ge wapend met steenen en flesschen, tot den aanval op een af deeling cavallerie over, waarbij een luitenant ernstig werd ge wond. Tc half 10 trok de massa zich in do zijstraten terug. Tegen half 11 overstroom den do demonstranten weer bij massa's de hoofdstraten cn vielen op verscheidene plaatsen de politie aan. Een half uur la ter begon men barricaden op te werpen. Door het gooien van wijnflesschen had men de straten bezaaid met glas, zoodat men geen gebruik kon maken van de ca- volleric. Straatlantaarns werden omver ge haald en winkels bestormd om materiaal er uit te halen ter versterking van dc bar ricades. Te middernacht wa6 de toestand zoo ernstig, dat de commandant der raa- rechausseclroepen een onderhoud had met den prefect van politie voor een grooten al- gemeenen aanval op de demonstreerendo arbeiders.. Men besloot to wachten, tot do dag zou aanbreken, omdat de troepen in het donker in een zeer ongunstige positie zouden zijn tegenover do verschanste ar beiders Gedurende den geheelcn nacht heerschte te Roubaix groote opwinding en met spanning werden dc gebeurtenissen van vanmorgen tegemoet gezien. BELANGRIJKE UITVINDING? Londen, 12 Juni (V.D.) Volgens berich ten uit Santiago dc Chili zou aldaar een Duitscher, Alfred Maker, een nieuwe brand stof voor motoren hebben ontdekt. De stof zou vervaardigd worden uit plantaardigo producten. Volgens deze berichten heeft de uitvinder in een reeks proefnemingen de bruikbaarheid van deze brandstof bewezen. FELLE HITTE IN ZUID-EUROPA. Parijs, 12 Juni (H.N.). In Zuid-Frankrijk cn Spanje heerscht een buitengewoon groote hitte. In Zuid-Frankrijk 6taat de tempera tuur op 37 graad Celsius. Te Sevilla werd met 44 graad Celsius de hoogste tempera tuur gemeten, die tot nu toe in Spanje is waargenomen

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1931 | | pagina 1