crioterrrcri isy UTF:STR:17 Tehl'iS ST. EMILION p. f I. f 1.40 p. anker f 56.- DE P.E.N. IN ONS LAND BIJEEN A. H. VAN NIEUWKERK N.V. WELKOMSTREDE Dr. P. C. BOUTENS Galsworthy spreekt uitermate lovend over Nederland OPZETTELIJK ONJUIST INLICHTEN Havik 41 - Tel. 292 HET GEVAARLIJKE KAMERSCHIETEN Beekensteinschelaan Beekstraat Tel. 543 Complete Meubileering HUMORHOEKJE „Wij hebben genoeg van leugen, vervalsching en namaak" 's G r a v e n b a g e, 22 Juni. Na een bc- groctingsavond in Pulchri Studio, waar de deelnemers aan het internationale P. E. X congres gisteren zijn ontvangen door bet congres-comité, i6 het P. E. N. congres he denochtend in de met vlaggen van alle deelnemende naties versierde ridderzaal geopend met het zingen van het "Wilhelmus door het Volkszangkoor onder leiding van Arnold Spoel. Daarna hield de minister-president, mi nister van Binnenlandsche Zaken en Land bouw jhr. mr. Ruyc de Beeren- brouck een rede. waarin hij eerst in het Nederlandsch, daarna in het Fransch de gasten namens de regeering welkom heette, daarbij in het bijzonder den nadruk leggen de op de taak die de P. E. N. clubs zich hebben gesteld, n.l de bevordering der in ternationale goede verstandhouding en den vrede, waartoe het werk van schrijvers en dichters een machtig middel kan zijn. Rede dr. P. C. Boatens. Dr. P. C. Boutens noemde het een hijzon der genoegen cn een bijna met verlangen verbeide plicht het 9e congres van onze P. E. N. club eindelijk eens in Nederland hartelijk welkom te mogen heften. Wat ons in de bijeenkomsten van onze verceniging steeds weer het meest verrukte en in geest drift bracht, was niet zoozeer de pracht der feestelijke ontvangst maar veel meer de eenvoudige, eensgezinde, vroolijke harte lijkheid waarmee men nooit moede werd nieuwe kennismaking aan te knoopen en oude te vernieuwen. Dat gij ook thans weer in zoo groot aantal aan onze uitnoodiging gehoor hebt willen geven, is voor mij het duidelijke bewijs hoezeer terecht ik eenige weken geleden in Parij6 onvoorwaardelijk de veronderstelling bestreed van een daar bij het congres vooraanstaanden Fransch- man, die zich in een gesprek met mij Jiet ontvallen, dat de P. E N. club zijn tijd ge- bad heeft, zijn plicht heeft gedaan en nu gaan kan. Thans is de tijd gekomen, ver zekerde men mij, voor de zuivere vakver- eenigingen, die in ieder land duizenden cn duizenden leden moeten tellen opdat men ten slotte, als al die verecnigingen zich in ternationaal aaneensluiten, den uitgevers van tijdschriften en couranten zijn eischen kan afdwingen onder eventueele bedreiging met de algemeene staking! Ik heb geantwoord, dat wij rustig de resultaten van dit streven zullen afwach ten. M. i. is men thans met zulke pogingen op den verkeerden weg. Juist omdat de letterkundige arbeid in het bijzonder een geestelijke is, laat hij zich niet zoo gemak kelijk aan banden leggen. Het is onze over tuiging. dat wij in ie eerste plaats dienaren van den geest zijn en dat de geest juist dat ongrijpbare is, dat zich niet laat inechani- seeren. rationaliseeren, nivellecron. De maatschappelijke positie van den kun stenaar in het algemeen cn niet het minst in de literatuur, 16 in den laatsten tijd tot een steeds meer vereenzaamde geworden. Honderdduizenden medearbeiders op het gebied der schoonheid zijn ons door een brutale, onbezonnen toegepaste techniek op onvervangbare wijze ontvallen Dat heeft den band met de maatschappij voor ons veel losser gemaakt. Het goddelijke werk tuig. dat wij allen van de natuur hebben meegekregen, de edele, kunstzinnige men- schenhand heeft men mcedoogenloos «stel selmatige gemechaniseerd en eindelijk voor mensebwaardige bezigheid verlamd en door de machine vervangen. Het behoorde eigenlijk een bron van vreugde te zijn, dat de machine ons van veel onwaardigen arbeid ontlast, opdat wij tijd zouden winnen om op een hooger plan edelen arbeid te verrich ten. Ik vlei mij nog altijd met de hoop, dat zulk een oplossing in de toekomst onvoor- waard lijk moet gevonden worden, want de mensc1 beid kan zich nooit met het min dere tevreden 6tellen. Doch de tegenwoor dige toestand, waarin men zich met een haast, dje zijn doel mist, gestort heeft, tracht men met even overijlde maatregelen te verbeteren. Het 16 zonneklaar, dat al die beperkte locale of nationale pogingen het overal heerschende kwaad slechts kunnen verergeren. Slechts die internationale maatregelen zouden tot resultaten kunnen leiden, die eerlijk door alle volken getroffen werdeD met het doel wereld cn cultuur in stand te houden. Want zoover is het gekomen, dat is het juist, wat noodig is. De taak schijnt voorshands ver boven de krachten van den altijd bezigen politicus uit te gaan. Intueschen zelfs de politici be ginnen, geloof ik, er zich rekenschap van te geven, dat de geheele menschhcid streeft naar iets ongekends, iets fonkelnieuws. Wij willen niet meer aan een bepaalden oorlog een eind maken; wij willen niet meer een zoogenaamden vrede voor eenige jaren po litiek gewaarborgd zien, wij willen iets dat op aarde nog nooit bestaan heeft dan mis schien in het Kerstlied der engelen. Wij willen bewust cn zeker vrede op aarde eer wij daartoe door een intersideralen oor log gedwongen worden. Hier begint voor ons, schrijvers, dichters, scheppers van schoonheid een bijna oneindige taak. Wij die de religie der schoonheid belijden, die we ten dat alles wegzinkt cn vergaat en dat slechts de schoonheid eeuwig onstoorbaar zich handhaaft, wij zijn met de mensch hcid overeengekomen, dat wij den vrede willen. Wij weten, dal alle duurzame bezit der menschhcid slechts de vrucht is van onuitputtelijk geduld, eindeloozc moeite, onvoorwaardelijke overgave. Juist ais die naren der eeuwige schoonheid ziin wij mis schien de eenigen. die het onontbeerlijke uithoudingsvermogen bezitten. Waar de een valt zal de aDder der. arbeid overne men. Wij hebben genoeg van leugen, ver valsching en namaak. Als de vrede een zui ver kunstwerk moet worden onze kunst moge groot of klein zijn. kunst en leugen gaan niet samen. Toen na den wereldoorlog de onvergete lijke oproep uit Engeland tot ons kwam dat bet nu de tijd was voor alle schrijvers en dichters der wereld om zich tot cên bond te vereenigen, hebben wij onmiddellijk ge voeld, dat men zich tot ons al6 nationalis ten zoowel als tot ons als internationalisten wendde Geen beroep ter wereld is tegelijk zoo nationaal en zoo internationaal georien- terd als het onze. Wij kunnen bet weten, dat bet goede, ceT- h'ike internationalisme slechts tusschen ge lijkwaardige nationaliteiten bestaat en du ren kan. En onze vaste geestelijke 6aaon gebondenheid geeft devvereld een voorbeeld als geen ander. Daarop wilde ik hier in de eerste plaats den nadruk leggen. Wij zijn voortdurend bezig het interna tionale njk des geestcs en der schoonheid te stichten cn te vormen juist als de oude Hollanders dit. ons land uit het slib der zee hebben opgebouwd en gevormd. Wij zijn nog aan bet begin en wie het tot grootheid en heerlijkheid zal voeren kunnen wij niet profeteeren. De regcerineen en de rege ringsvormen in de wereldliteratuur wis selen voortdurend. Nu eens 16 er een oligar chische republiek, dan weer verschijnt een prins, een koning, ja zelfs een keizer. Of er zich thans in ons midden een ophoudt kunnen wij ook niet uitmaken, want onze vorsten reizen altijd incognito. Rede Galsworthy. De heer Galsworthy sprak daarna als volgt*. Ik weet, dat ik namens ons allen spreek als ik zeg, dat het ons verheugt in dit zeer groote, kleine land hijeen te zijn. Er is misschien in de geheele wereld geen land, dat, door zijn geschiedenis en het kankter van zijn volk, per vierkanten centimeter zooveel eerbied afdwingt als Nederland. Als God de wereld schiep, beeft de mensch Nederland gemaakt en wie zal zeggen, ge zien do moeilijkheden en de resultaten, welk van de twee het best geslaagd is? In elk geval zijn wij, vm de P.E.N„ hier vergaderd, omdat de wereld tegenwoordig veel te wenschen- overlaat en Nederland, zoover wij kunnen waarnemen, practisch niets, behalve de vermoeiende massa's ver heerlijkt stof, die den naam dragen van hergen, In een tijd waarin het streven -algemeen is gericht op standaardisatie en nivellee ring van vormen is het verfnsschend in een land te zijn, dat zijn sfeer en waardig heid heeft behouden, zooals een man zijn ziel behoorde te bewaren wat hij even wel niet dikwijls doet. De stoere individua liteit van Holland is als een eiland in de wassende zee van co6mopolitisme. Gij zoudt misschien denken, dat dit zware woorden zijn voor een lid van deze vereeniging. Maar het is zeer nadrukkelijk door nationalisme en liefde voor het va derland, dat wij, leden van de P.E.N. het ideaal van internationale saamhoorigbeid zoeken te venvezenlijken. Door de liefde, die wij alleen gevoelen voor ons eigen land begrijpen wij, trachten wij althans te be grijpen de liefde, die anderen voor het hunne moeten koesteren. Dat is de scha kel tusschen ons allen. Dit negende congres ziet onze verceniging hechter aaneengesloten dan ooit. Ik wil hier niet uitweiden over ons doel, over het werk, dat wij zullen doen of over de deug den, die wij ongetwijfeld hebben. Huldiging blijve liever bewaard voor den feestmaal tijd, waar wij stellig wel in verscheidene talen zullen worden geprezen door een do zijn of twee sprekers, allen welsprekender dan ik. Laat mij liever een voorbeeld van kort heid geven, dat tenminste moge dienen als apéritif voor een feest van woorden. Laat mij dan slechts zeggen, dat wij in deze we reldberoemde staat de ideale vergader plaats vinden voor schrijvers, die de inter nationale uitwisseling van literatuur willen bevorderen, het saamhoorigheidsgcvocl tus schen de volken willen aankweeken en wie de vrede en bet geluk der wereld ter harte gaan. Of wjj schrijvers rnaar droomen als wij denken over de vergrooting van de lite- riïro kennis en over het opruimen van de scheidsmuren van misverstand tusschen de volken, weet ik niet. Maar droomen is de poëzie van het leven en men moet het ons vergeven al6 wij er een weinig aan toege ven. De grootste dichter van alle tijden heeft gezegd: „We are such stuff as drcanos are made of And our little life is rounded with •a sleep." Zeker is het goed. dat wij werken, ieder op zijn wijze, opdat de mcnschclijke droom gelukkig zij cn niet bestookt door nacht merries. Hoe dan ook, \oor ons van de P.E.N. is het zaak de oogen vast gericht te houden op de zon van internationale goede verstandhouding en niet tc dulden, dat de laaghangende wolken ons te zeer neerdruk ken. En nu dank ik u, uit naam van al de P.E.N.-clubs, die hier vertegenwoordigd zijn, en in u deze stad cn dit land, voor de warme cn hartelijke ontvangst, die gij ons bereidt. De groei van de federatie. Het P.E.N.-congres heeft in zijn middag bijeenkomst allereerst den groei van dc Federatie vastgesteld. Medegedeeld werd, dat er op het oogcnblik 45 groepen bestaan, met 3 nieuwe groepen, te weten: in Duitschland, Australië en Zwitserland. Dr. Eduard Korradi, Zwit6erscb gedele geerde, vergeleek in een toespraak de pen- clubs met zoovele traits d'union tusschen de verechillende landen, waardoor de cu'- tuur internationaal goed wordt, omdat door middel van de P.E.N.-clubs de litteratuur der verschillende landen internationale be kendheid gaat gemeten. Onder leiding van den lieer Créraieux, of ficieel gedelegeerde van Frankrijk, werden daarna de voorgestelde statuten in discus «ie gebracht. Vooral art, 3 was het middel punt der belangstelling en daar de oor spronkelijk voorgestelde tekst veel moeilijk heden in de redactie opleverde, ontspon zich een debat, waaraan Tsjechen, Fran- «chen. maar vooral de Belgen August Ver- weller. Emanuel de Bom cn Louis Piérard deelnamen. Het bleek, dat Vooral bezwaar werd ge maakt tegen bet feit, dat in dit ontworpen artikel niet duidelijk genoeg uitkwam of in derdaad verschillende Penclube, elk een be paalde cultuurrichting vertegenwoordigen de, naast elkander kunnen voortbestaan in ons land. Echter werd door een onderlinge 6amen spreking tusschen de partijen in debat over cen6temming verkregen. Do rest van de voorgestelde 6tatuten zou DiDsdag verder besproken worden. Galavoorstelling in Seinpost. Het congres is des namiddags in den Dierentuin ontvangen door het gemeentebe stuur. De burgemeester, jhr. mr. dr. L. II N. Bosch ridder van Rosenthal heeft daar bij een begroetingsrede uitgesproken. Namens dc congressisten dankte de heer Life. Durtain. De receptie wefd bijgewoonl namens bet gemeentebestuur, door den bur gemeester, de wethouders v. d. Meulen, de Wilde en Drees cn den gemeente-secreta ris mr. dr. ter Pelkwijk. In Seinpost werd een galavoorstelling ge geven, waar Raden Mas Jodjana Javaan- sche dansen uitvoerde. Het Schouwtooneel gaf een uitvoering van „Op Hoop van Ze gen", met Esther de Boer van Rijk als Kniertje. Voorte werd ten tooneele gebracht „dc Bruiloft van Kloris en Roosje", gedicht door Melis Stoker met Herman Roelvink als Thoma6vaer en Top van RijnNaef als PicterneL Na afloop ontving de regccring de con gressisten in het Seinpost-paviljoen. Aan vvezig waren daar de ministers Ruys, De Geer en Deckers. De minister van onder wijs, kunsten en wetenschappen was verte genwoordigd door den beer P. Visser, chei bij zijn departement. Voort6 waren aan wezig dc commissaris van de Koningin jhr mr. van Karnebeek en de burgemeestej mr Bosch Ridder van RosenthaL VOOR EEN POOSJE OPGEBORGEN. Een opeenstapeling van mis drijven. Voor het gerechtshof te Leeuwarden is be handeld de zaak: tegen W. H. H., 26 jaar, ar beider tc Bargcr Compascuum, die door de jechtbank te Assen wegens het voortgezet misdrijf van vernieling, poging tot doodslag en huisvredebreuk en voorts wegens ver krachting werd veroordeeld tot tien jaar ge vangenisstraf onder aftrek van de voorloo- pige hechtenis tot 6 Maart 1931. Hij verniel de in den nacht van op 8 December 1930 in de woning van Ebbo Bos aldaar een glas ruit, schoot vervolgens door een raam van een vertrek, waarin Bos en echtgenoote G. J. J-Ierri en een meisje zich bevonden een schot hagel en vervolgens uit een revolver eenige scherpe patronen, drong daarna de worung binnen en maakte zich schuldig aar. verkrachting. Het O. M. eischte vijftien jaar gevange nisstraf. OPHEFFING TRAMLIJN. N nnspeetOldebroek—Zwolle. Naar wij vernemen ligt bet in de bedoe ling van de directie der Nederlandsche Spoorwegen orn met ingang van 1 Septem ber a.s. den dienst op de tramlijn Xunspeet OldebroekZwolle met zijtak van Wezep via dc Zande naar Kampen, slop 1e zetten, om na bekomen goedkeuring van den mi nister van waterstaat de geheele lijn te doen vervallen. Reeds smds 1918 was de dienst op deze weinig rendabele lijnen op Zondag stop gezet Het betrokken personeel, ongeveer veer lig man, zal dan naar andere lijnen moe ten worden overgeplaatst Het plan bestaat, om in de behoefte van het vervoer voor de aan deze lijn liggende plaatsen Doornspijk, Elburg, Oldebroek en Wezep, voor zoover dit niet over dc hoofd lijnen kan plaats vinden, tc doen voorzien door autobussen en vrachtauto's van de Al gemeene Transport-onderneming, het doch terbedrijf van de Nederlandsche Spoorwe gen. Van een controleur van den arbeid 'sCravenliage, 22 Juni. II. H. M., bakker, wonende ie Velsen, kreeg op een Zondagochtend bezoek van een controleur van den Arbeid, die hem vroeg, of zijn knecht M. daar dien ochtend gewerkt had. Hierop antwoordde de bakkersp itroon ont kennend. Het bleek evenwel, dat de con troleur opzettelijk onjuist was ingelicht. De rechtbank te Haarlem veroordeelde M. lot 7 dagen hechtenis ter zake van „als hoofd van een onderneming niet aan de bevoegde ambtenaren de verlmgde inlichtingen ge ven omtrent zaken en feiten, de naleving van de arbeidswet 1919 betreffende, ge pleegd bij tweede herhaling binnen 2 jaar, nadat de laatste veroordecling onherroepe lijk is geworden." In deze zaak heeft heden dc Ilooge Raad arrest gewezen cn overwogen: dat volgens de bewezenverklaring de in lichtingen. hier van requirint verlangd, zijn in den vorm van één h<va gestelde vraag, t.w. of zijn knecht M, van hem, requirant opdracht had gekregen om dien bewusten Zondagochtend in de bakkerij van zijn on derneming arbeid te verrichten; dat zulk een vraag met ji of neen kon worden be antwoord en de rechtbank kennelijk van oordeel is, dat requirant alleen dAarom zicb overtreding van art. 79 der arbeidswet 1919 heeft schuldig gemaakt, omdat hij de hem gestelde vriag ontkennend in plaats van bevestigend heeft geantwoord; dat deze opvatting echter, volgens welke het van een nader onderzoek naar de juist heid van het gegeven antwoord zou afhan gen of de ondervraagde al of niet weiger achtig zou zijn geweest de verlingdc in lichtingen te geven, niet juist kan zijn; dat zich ongetwijfeld gevallen kunnen voordoen, waarin op het verzoek om inljch- tingen met niet ter zake doende mededee- lingen of met kennelijke uitvluchten wordt geantwoord, in welke gevallen toepasselijk heid vn art 79 zeker niet is uitgesloten, doch zulk6 niet het geval is, wanneer een pertinent gestelde vraag onomwonden in den één of mderen zin wordt beantwoord, terwijl dan later zou blijken, dat het ant woord niet naar waarheid is gegeven; dat een andere opvatting zou medebren gen, dat ook het niet opzettelijk verstrek ken van onjuiste inlichtingen onder het artikel zou vallen en in elk geval het door de rcchtbink toegepaste crctorium in de wet niet tot uitdrukking is gekomen; dat hiertegen niet kan worden aange voerd, dat, nu het minder strafwaardige wél en het meer strafbare het opzette lijk geven van onjuiste inlichtingen niet strafbaar zou zijn, dat immers deze laatste vorm, in overeenstemming met hetgeen bij verschillende andere wetten is bepiald, als misdrijf zou worden aangemerkt, doch de wetgever dan zeer zeker zou hebben na te gaan of hoofden of bestuurders wel op straffe van zich aan misdrijf schuldig te maken, zou moeten worden verplicht zich zelf te bezwaren; dat, nu de wetgever dit laatste niet heeft gedaan, zulks een reden te meer is, om den opzettelijken vorra van bedoeld delict niet onder het bereik vin meergenoemd art. 79 te brengen. Op dezen grond heeft de Hooge Raad het vonni6 vernietigd en requirant van alle rechtsvervolging ontslagen. PRIMA ADVOCAAT, BOERENMEISJES, BOERENJONGENS VOORBURGH, MASSA's SCHILLETJE alsmede de bekende „OUDE KLARE" merk nOawc Du ijs" I 3.25 per Liter. Verkrijgbaar L d. Slijterij in Gedistilleerd vpgevoerd tot 72 en 79 K.M. Onvoorzichtigheid weer de oorzaak In Zuid-Lirnburg bestaat nog immer het eigenaardige gebruik van kamerschieten. Deze kamers zijn stevige ijzeren potten, van allerlei grootte (al naar den daver die wordt gewenscht), welke met buskruit wor den gevuld en met leem afgesloten. Op een gegeven moment worden ze, door ontste king van een lont, tot ontploffing gebracht. Folkloristen zien in dit gebruik, dat nu als een uiting van vreugde en eerbetoon geldt, een overblijfsel van een of ander oud hei- densch gebruik, van dacmonen-verdrljving, van het zuiveren der luchten, getroubleerd door booze geesten. De folklorist D. J. van der Ven vertelt uitvoerig erover in zijn werk „Van vrijen en trouwen in boeren land" en wlj6t op hot typische hevige kame-» ren in Noortrek, wanneer de oudo schuts- boom neergelaten is cn de nieuwe nog niet geplant. In ieder geval wordt er in Zuid-Limburg nog flink „gekamerd". o. a. bij feesten der „Joonkheid", bij processies en andere vie ringen. Dezer dagen geschiedde, zooals wij reeds meldden, weer een doodelijk ongeluk ermee bij het trekken der processie te Margraten. Een vijftigjarig man. die steeds de kamers bad „afgelaten", werd door een stuk ijzer in de borst getroffen en overleed spoedig. Zelfs een dertig meter verder ge- legpn gebouw had iets te lijden. Dit tragische ongeluk vestigt weer eens de aandacht zoo lezen we in het Hbld. op het gevaarlijke kamerschieten. Het ver melde boek noemt ernstige ongelukken op uit den laatsten tijd. In het gehucht Hagel- stein verloor iemand door een ontploffing zijn eenig kind. Op Heijcnrand moet een huis in de lucht zijn gevlogen erdoor. In 1926 kwam te Gulpen een jonge man om het leyen. Natuurlijk zijn onvoorzichtigheid en on kunde veelal oorzaak van ongevallen en on gelukken. Zoo zou het doodelijk ongeluk te Gulpen veroorzaakt zijn, doordat jongelui bij deze vaatjes buskruit sigaretten zaten te rooken. Men laat do gevaarlijke potten ook wel eens onbeheerd langs de wegen staan. Toch weet de boerenbevolking wel, dat aan het aflaten van kamers risico ver honden blijft. Men heeft dan ook specialis ten voor dit eigenaardige werkje, menschen die van verre gehaald worden, om het pri mitieve geschut te bedienen. Niettemin blij ven ongelukken niet uit. Het omgaan met kamers kan men dan ook een der allerge vaarlijkste beroepen noemen. Wanneer iemand eens de moeite wilde doen om een statistiek op te maken van bet aantal be trokkenen en diensten, zou men een risico- percentage eruit kunnen concludeeren, het geen dat van mijnwerkers cn zeevlsschers verre overtreft. TEGEN DE GEVANGENHOUDING VAN DIENSTWEIGERAARS. Zondag heeft te 's-Gravenhage een lan delijke protestdemonstratie plaats gehad tegen de gevangenhouding van dienstwei geraars Na een vergadering werd een op tocht gehouden. De stoet van een paar hon derd demonstranten voerden opschriften mede waarvan er eenige wegens den in houd door de politie in beslag werden ge nomen. MOTORRIJDER RIJDT VIER KINDEREN IN EEN SLOOT. Valkens waard, 21 Juni. Vanmiddag om 5 uur reed op den hoek van do Haven straat een motorrijder uit Eindhoven vier kinderen van den heer H. van Lieshout aan, die allen in een moddersloot langs den weg terecht kwamen. Een van do kindoren werd tamelijk ernstig door prikkeldraad verwond. De kinderen werden in een nabij gelegen woning binnen gebracht. (Mndgni.) Clubmeubelen worden in alle gewenschte bekleeding geleverd. Manlief, na een wanhopige zoekpartij: „Meisje, heb jij ook ergens opze pas gezien?" Vrouw: „O, dat is in orde beste, die is veilig. Ik heb hem onder in de groote kofier gepakt-" f Passing Showj.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1931 | | pagina 6