Westërmeier F. H. LOMANS, Utr.str. IS y^Mteumvcm ~kwarten ELECTRO- EN RADIO-TECHNISCH BUREAU F. H. LOMANS - Utr.str. 15 - Tel. 843 Wij vertegenwoordigen de bekende DUCRETET en PHILIPS toestellen Betaling in overleg met den kooper Ga niet eerder op vacantie voor aleer gi] een gramofoonkoffer gekocht hebt bij de firma De nieuwste Edison- en Tri Ergonplaten voorradig Zondag. Dc Rijksuitzending der Bachcantate van dezó weck heeft of 11.50 plaats over de zen- dors Hamburg, Langenbcrg en Z o e s e n. Professor Straube kon niet an ders voor dezen vierden Zondag na Trini- tatis kiezen dan de cantato ,,Ich ruf zu dir, Hcrr Jesu Christ" (No. 177). Het is een zeer groote koraalcantate voor koor, sopraan-, alt- en tenor-solo, strijkorkest met soloviool, 2 hobo's, oboè da caccia (een althobo in F), solofagot en orgol. De aria's zijn rijkelijk voorzien van allerlei versieringen (colora tuur) en figuren. Men lette in het bijzonder op de laatste aria voor tenor, waarin de soloviool en dc zéér moeilijke fagotsolo den zangstem accompagnecren. Bach schreef het geweldige werk in 1732 (Leipzigcr tijd). B russol (Fransche uitzending). Het concert uit het Casino te Knokkc wordt geleid door Candael, een degelijk toonkunstenaar. Hij heeft het midden ge vonden met zijn programma voor dezen Zondagavond (9.20) door iets te doen voor de Belgische componisten en toch zijn con cert vrij te houden van zwaar-op-de-hand- sche muziek. Gilson, Jongen, Gevaert, Can dael, Guillomijn het zijn allen Belgen, onze Zuid-Nederlandsche broeders, die op het programma voorkomen. Gretzy, Lekeu en César Franck waren ook van Zuid-Ne derlandsche afkomst. Misschien komt het hierdoor, dat deze illustre componisten ons zoo na staan Davontry (nationaal). Chauvinisme is een leclijko eigenschap, gerechtvaardigde nationale zelfbewustheid daarentegen een verdienstelijke karakter trek. Dat „onze" Jo Vincent met haar heer lijk orgaan in Daventry liederen zingt voor den Engclschen zender, zullen velen met voldoening lezon. Dat zij er echter iets van Lotti en een drie- of viertal Sohubertliede- ren zingt, stelt teleur. Een zangeres van haar talent en reputatie kan wel eens wat meer gaan doen voor de verbreiding van de goedo liederen van onze nationale com ponisten. Diepenbrock, Zweers, Pijper, Sig- tenhorst, Dresden en vele jongeren worden maar al te veel genegeerd onzo vocalis ten behalen liever oen gemakkelijk succes met bekende dingen, vermoedelijk. Waar om zou je jo uitsloven Leipzig. De Berlijnsche tenor Topitz zingt van 9.20 tot 10.20 (avond) uitsluitend Schubort-liode- ren. Hij maakte een mooie bloemlezing uil dc meor dan 1000 liederen, welke het groote Oostenrijksche talent Schubert (f 1828, een jaar na Beethoven) nagelaten heeft. Mühlacker. Hans en Grietje is de populairo opora (sprookjes-opera) van Humperdinck. Van 8.009.00 wordt het werk uitgezonden. Hoogstwaarschijnlijk krijgt men alleen dc muziek te hooren, maar die is dan ook uit gelezen goed. Humperdinck, ras-echte na- Wagncriancr, hecht zijn muziek vast aan het oer-oude Duitschc volks- en kinderlied. „Suze, liebe Suze, was raschclt im Stroh". „Ein M&nnlein stcht im Walde", „Brüder- chen tanzt mit mir" deze en nog tien tallen andere liedjes vormen de basis van deze mooie sprookjesopera. Maar jo moet haar zien Voor kinderen is het stuk éénig, mits Moeder of Vader de handeling fleurig weten te vertellen, terwijl de luidspreker het eigenlijke werk doet. Wconea Het nut van de radio is fictief, als er een verkeerd gebruik van wordt gemankt. Boe ken lczeh is óók zoo iets. Duizenden en dui zenden lezen boeken, „verslinden" zo ge woon. Maar hocvelen geven zich dc moeite de werkelijke inhoud te doorvoelen Hoc velen trachten do stijl te bevatten, to be grijpen en er van te houden De radio is een langzaam werkend vergif, dat tot ver vlakking leidt, als men wel hoort, maar nooit luistert. Om 10.20 kunt u eens luisteren naar moderne orgelwerken, een zeldzaamheid, die door muziekvrienden ach terhaald moet worden. Want nu ja, orgelmuziek is altijd maar van Bach en van andore .,narc" monscben. Honderden zijn nog niet eens aan Bach toe. Maar ids er orgelmuziek wordt uitgovoerd, dan is het wel merkwaardig te noemen, dat de mo derne composities nooit of zoo goed als nooit ean bod komen. KORTE GRACHT 4 EL TELEP. I Maandag. Zes en twintig gramofoonplaten draait de V.A.R.A. evontjes van 8.00—10.00. Maar in de vroolijkste foxtrot klinkt als onder toon bijna niet te hooren voor hen, die weinig begrijpen het leed van den work- loozen muzikant. Waar mcnschen zijn, daar i9 ook de zorg; de radio is een levend beeld van dit „Tun und Treibon". Een ac tualiteit, dio soms nog meer zegt door de dingen, die ze verzwijgt dan door de din gen, welke zij zegt! Hilversum. Het Algemeen programma heeft door de zorgen der V.A.R.A. om 7.30 do Haarlem- sche Orkest Vereeniging onder Eduard van Beinum voor de microfoon. Van Beinura stelde een mooi programma vast, dat ech ter weinig bijzonders biedt. Alleen do „Pré lude A l'nprès-midi d'un faune" van Do- bu9sy is oen werk, dat oven loonend is voor uitvoerenden als toehoorenden. Hugo do Groot doet do vondst van „ka rakterstukken" in dc amusementsmuziek; hij heeft ervaring genoeg ora het typo van dergelijke petlts-rlens pittig te geven. Huizen. Do N.C.R.V. heeft wederom Jan Zwart om 12.30 op haar programma met Nederlandsche orgelmuziek. Bravo! Zeker, er is meer en er is beter werk ge maakt dan de concertgever ons in een dik uur kan voorzotten. Maar waarom mogen we niet meer van dergelijke programma's tegemoet zien? Knappe organisten tolt Hol land genoeg, als men ooit genoeg van deze kunstenaars kan bezitten. Componeeren is echter nog moeilijker dan reproduceeren. Hoe het zij: door uitvoeringen en propa ganda wordt de fantasie geprikkeld; de composities komen wel los, als uitvoeren den cn publiek die werken in bescherming willen nemen. Londen regional. Madrigalen en Balletten zijn wereldscho koorliederen, die het in de tekst doorgaans over de liefde van een herder en een her derinnetje hebben op vroolijko danswijzen gezet. Om 8.05 kunt u iets uit den baker mat van het madrigaal cn ballet hooren. Engeland heeft in de zeventiende eeuw meesters gehad als Gibbons, Byrd, Wecl- kes, Wilbye cn anderen die kleine stukken van groote waardo schreven voor 3 of 4 gemengde stemmen. M o t a 1 a. Omstreeks 8.30 (eerder wat later) is het groote trio in Bes (opus 99) van Schubert in den aether; voor hen, dio hun muzikaal archief willen uitbreiden een standaard werk, dat niet verzuimd moet worden. Huizen. Dinsdag. Het is de K.R.O. blijkbaar goed bevallen. Want om 7.50 is er weer een verbinding met den Stedelijken Schouwburg te Aken tot stand gebracht, waar „De koningin van Saba" van Goldmark wordt gegeven. Gold- mark is al een „oudje"; toch is hij pas in 1917 gestorven. Zijn muziek knoopt echter vast aan Schumann; dit is de reden, waar om hij tot een verleden generatie moet wor den gerekend. Trouwens, de opera naar het bekende bijbelverhaal van de koningin van Saba is reeds bijna 60 jaar oud. Het werk is verdeeld in 4 bedrijven en speelt in Je ruzalem en in de woestijn. De K.R.O. deed in zooverro goed werk voor de culturcele vorming van do luisteraars, dat ze mot do Koningin van Saba oen markant werk van een dogelijken Hongaarschcn componist op haar rooster heeft geplaatst. Langenberg. Blokfluiten (zesticnd'ecuwsche blaasin strumenten), luiten cn violen zijn ideaal in strumenten om met vrouwenstemmen ge combineerd te worden. Langenberg laat om 5.20 daarvan iets hooren, dat mogelijk veel goeds brengt. Do lichte timbres der instru mentale en vocale stemmen kunnen een mooi ensemble vormen. Jammer genoog is do muziek niet 24 karaats! Mühlacker. Hier heeft mon warempel nog een na- bloeiertjo: een noviteit in den ncthor. Om 7.55 gaat de éénacter van Tschaikowsky „Jolanthe". Het is een kort werk, dat Tschaikowsky in hetzelfde jaar als het be roemde „Notenkraker" ballet schreef (1892). Jolanthe is de geschiedenis van een blinde koningsdochter, die snoodaardolijk door haar vader in een kasteel verborgen wordt gehouden. Zij is om politieke rede nen verloofd met den hertog van Bourgon- diê on haar vador gelooft of hoopt, dat Jo lanthe nog eens ziende zal kunnen worden cm haar huwolük to sluiten. Do loop der handeling is natuurlijk zóó, dat de hertog van Bourgondiö met een vriojid, graaf Vou- dêmont in den tuin van Jolanthe aan het dwalen raakt; een ontmooting met de prin ses kan niet uitblijven. Hot conflict is ge schapen en Jolanthe voelt het vreeselljke gemis van het Licht Zij onderwerpt zich ean een oporatie (u ziet: mengeling van ro mantiek en zakelijkheid) wordt ziende on kiest tot bruidegom niet den hertog maar den graaf. De eenacter bestaat uit 3 onder deden cn heeft mooie duetten cn ensem ble's. In Duitschland wordt Jolanthe nog dikwijls gegeven, doch bij mijn weten ver schijnt liét werk voor den eersten maal in den aether. I' V "r --I i i r— Huizen. Woensdag. Beethoven's trio opus 1 -No. 1 voor piano, viool en cello rekent men tot dc groote wonderon van dc genialiteit Beethoven. Voor ccn vijf en twintig jarig componist zijn de 3 trio's van 1795 veelzeggende do cumenten, waarin hij strijd voert mot in vloeden van Mozart en van den Pnrijzenaar Schotert. Het is goed gezien om de sonate opus 30 No. 3 en het eerste trio van Schu bert na dit eerste trio opus 1 te geven. Onbewust maakt do luisteraar een groei proces mede, waarvan hij de waarde ach teraf sterker zal inzien. Muziek vordert in étappes, dat is in zoo'n uurtje muziek dui delijk op tc merken. Milaan zendt om 9.05 „de klokken van Corneville" uit, een opeva, die door dilettanten bepaald vertroeteld is. Wat do Italianen van dezen Massenct-achtigen Planquetto maken zal wel weer in dc puntjes zijn. Dondordag. Dc A.V.R.O. heeft van 11.00—12.00 dc mu zikale jongelingsschap weer eens voor de microfoon en heeft daardoor volledig recht op erkentelijkheid voor deze houding. Niet zoozeer het programma wekt belangstelling (hoewel het met zorg cn overleg samenge steld is) als wel de wijze waarop het jonge drietal zich van hun taak zal kwijten. Nico Treep cn Albert van Raalto ontplooien een edêle wedijver in hel brengen van goedo muziek. Treep heeft de medewerking van Sietsko Bolten cn Van Raalto koos Kulcn- kampf, den vioolvirtuoos. Huizen. Het tweede duo in Bes van Mozart staat voor viool en altviool. Kees Ilartvclt bracht het eerste duo tenige weken geleden ook voor de N.C.R.V geloof ik cn thans komt het tweede aan de beurt (5.45). Dirk Vos speelt met hot Chr. Radio Orkest het twee de vioolconcert van Mozart; hot orkest geoft Figaro's Hochzcit o.m. altoraaal za ken, dio in oen goed goloidc omroep thuis behooren als hot dagolijksch brood. Evenals beknopte mondelingo toelichtingen, die men hoe langer hoe meer ook bij de buiten- landsche. zenders tegenkomt. Zoo hooft. Londen Regional ccn korte rede over Puccini on zijn Bohèmo om 10.05. Vrijdag. Hilvorsu m. Ook hier een wolkome toespraak van Hubert Cuypors over do muziek, wclko zijn Schola Cantorum door do V.P.R.O. bemid deling zal uitvoeren. Huizen. Vandaag ontmoet ik voor het eerst hot K.R O.-kwartet, dat uitstekende musici telt: Louise Wijngaarden, Van den Bosch, Wa- gemnker, Mia Tibbe namen, die een waarborg geven voor goed en spontaan mu- sicccrcn. Welkom! Zaterdag. De gowonc amuscmcntsmuzlcken. Heilsberg geeft ochter Idomeneo van Mozart (8.20), waarvan het libretto ontleend is aan do terugkoer van Idomenous na den val van Troje. Romo zendt la Giocondo van Tonchiclli weer uit, een opera, die zich blijkbaar in do bijzondere liefde van het Italiaansche publiek mag verheugen. Zij komt bijna niet van hot programma. P. T. Dccca-noviteiten. Behalve aan do amusementsmuziek be steedt de leiding der Dccca Dutch sup plies de noodige zorg aan serieuze com posities. Ik zal niet graag durven beweren en volhouden, dat de allc-dags-muziek van een „Wa6 soli ich tun'' of van ccn „Manon" een korter leven beschoren dient te zijn dan alle zoogenaamde serieuze composities. Het omgekeerde is veelal wensc'nelijk! Immers, het onderscheid tusschcn serieuze en amu sementsmuziek is niet bedoeld als slordige graadmeter van de waarde der composities al6 werkstukken. Er bestaan dat weet ieder superieure bluo's cn slechte sym- phonioën cn wc dioncn ons dus wel te wach ten een meening voor to staan, waarbij al leen bestaansrecht opgevorderd wordt voor een strijkkwartet, een sonate of een ouver ture. Het verschil tusschen amusements- en andere muziek is een verschil in houding van den componist; zijn geestelijke achter grond is in deze gevallen verschillend, méér niet. Vooral niet méér. Want dc auteur van oen vlotte foxtrot, die goed in elkaar zit cn geïnspireerd klinkt is ccn even goed vak man als dcgccn, die zijn ontroeringen in dc klanken van een groot symphonie-orkest weet te roalisccrcn. Wie dit laatste 6lecht doet is een even groot knoeier als de ver vaardiger van platvlocrscho moppen. Wat de zending nieuwe 6criouso muziek nu van Decca aanbelangt, we beginnen met hot concerto voor harp en orkest van Ilaen- del. Lily Lnskinc is de vaardigo harp-soliste in dit werk cn Manuel Rosenthal dirigeert het orkest. Hiermee is niet alles gezegd, wa re het maar zoo! Want het orkest speelt niet fraai, de continuo ontbreekt cn dc eenige fluit is al bijzonder onfortuinlijk; de harp heeft een kwalijk F, kortom, de opname is niet zooals wo die redelijkerwijs konden ver wachten. Dit komt stellig niet op rekening van den technischon dienst, want alle an dere Decca platen zijn bepaald uitmuntend goed. Ik vermoed, dat do uitvoerenden wei nig vertrouwd zijn geweest mot de formecle en geestelijke schoonheid van dit overigens meesterlijke harp-conecrto van Hacndel. De nummers zijn M 30004 en 30005. Tom Jones en z(jn orkest hooft meer kijk op muzlekraaken on de opname van Grieg: „A Selection of Works (Decca K 571) i6 voor treffelijk. Hooge en midden en lage tonen zijn van verhouding zeer goed, de voor dracht is geachevoord en de keuze van deze Grieg-potpourri getuigt van overleg en za kenkennis. Dat Hochzcitstag auf Troldhau- gen voor orkest gezet is op deze plaats, dat Solvegjslied voor viool staat, evenals Ich liebe dich... och, met dergelijke transcrip ties dienon wo ons te verzoenen. Een volgende artistiek-hoogstaandc op name is die van Capriol (Dccca K 576). De compositie i6 een suite van zes oudo dan sen; do auteur is Peter Warlock en Antho ny Bernard ie de dirigent van het London Chamber Orchestra. Peter Warlock is ccn jongeman van 36 jaren, die in het gewone leven Philip Ilcscltinc heet. Ilij studeerde bij Delius cn bij den ln Engeland wonenden Nederlander Bernard van Dieren. Als Philip Hescltino richtte deze jonge man een aar dig actueel muziektijdschrift op „The Sack- but" (de trombone) en schreef hij degelijke studies. Als Peter Warlock componeerde hij vele werken, waarvan deze Capriol cr één is. Dc moeste dezer oude dansen zijn kenne lijk gcinspirccrd op Dowland en Purccll, mannen van do Engelsche 17e eeuw. War lock archaïseert dus; hij roept de vergeten modaliteiten van den Engel6chen muzikalen bloei weer op cn tracht hierop voort te bou wen. De Decca deed er goed aan hot pu bliek in kennis met dit genre van jong-En- gcland konnis te laten maken. En Anthony Bernard heeft zijn klein orkest voor deze opname goed geinstrueerd. Alle lof voor de wederzijdsche prestatie! Odoon-novitolten. Tien nieuwe platen hoeft Odcon ons go- zonden en wij zijn er bijna twee uur mee doende geweest zc tc hooren. Do grarno- phoon is to goed tegenwoordig, (bijna vol maakt zouden wo willen zeggen) om haar producten in een galop-tampo te bcoordce- len. Hooren en beoordeelen zijn twee werk zaamheden van den geest, die soms tame lijk ver uit elkaar liggen. Actief kritisch luisteren is ccn opgave, welke vaak groote moeilijkheden to overwinnen heoft. Opper vlakkig gesproken is het vellen van ccn subjectief oordeel niet zoo moeilijk. Elk oordeel moot ochter een argument hebben, een waaróm; doch dat kan niet altijd uit voerig neergeschreven worden. Tijd cn plaatsruimte zijn beknopt. Wat Odcon met déze tien platen presteerde is van de bo venste plank. Wij waardaeren hicrmco uit sluitend de prestaties van de uitvoerenden: de nccoustische ingenieurs en de musici. De muziek is dikwerf wat mager, wat Al to go- woon tjes. Doch da beste muziok, slecht ge- roproduceerd cn slecht opgenomen is rond uit gezegd op de plaat niet aan te hooren. En een armoedig stukjo muziek kan in ge perfectioneerde reproductie nog heel wel te genieten zijn. Zoo is het met dit Odeon- tiontal. Wc steken van wal: Dajos Bela wat moet van hem en zijn orkc6t nog voor goeds gezegd worden? speelde „Was nützt dem Soldaten Schinken und Braton". Deze Foxtrott is ccn wat blaf- forige militaire marsch, maar kostelijk ge reproduceerd mot vroolijkc trompetten rn straffe tromrhythmcn. Leo Frank zingt da refrein9, duidelijk cn zuiver. De andere zijde geeft: „Es kam das GlückEen mooie plaat met het nummer O 11471. Banditenstrciclie van Suppé, een oudo maar beminde ouverture, kreeg een nieu we opname. Dajos Bela maakte van deze ouverture iets bijzonders. Zéér verzorgde voordracht, nauwkeurige rhythmiek, ccn ongeloofelijk-knappo klarinettist, een bril- lante finale- kortom hot geheolo stuk is een lU6t voor da ooren! En dat voor zoo'n oud paradopaardjo als Banditcnstreiche! Wie iots hooron wil, dat Af is, notcorc het num mer O 11470. Dc banjo, u weet het, is ccn lievclings- instrument geworden in het amusements muziek jo. Ook de marimba en do accordóon, alias de harmonica verheugen zich in do belangstelling van het publiek. Do plaat Odcon O 11469 goeft u een muzikaal ge recht van al daze heerlijkheden tot celesta toe en dat op de woorden: „O, Frühling, wie bist du schün" en op dc wals „Sirenen- zauher" van Waldteufel. Dc vrouwelijke si renen, die zich in dit stukjo laten hooren, klinken echter niet bijstar lokkend. Hun gekweel is niet zoet en niet verleidend; wat ook maar goed is in ons fatsocnlijko Ne derland I Een prettigo dansplaat is ook Odcon A 161711:,, Warum halt jodcLicba nur so kurzo zcit?" cn „Drol Taga Liebe". „Die vorgisst man nie": zegt dc refreinzanger. Maar ik geloof, dat men dc miezerige mclodio wol gauw vergeet Da vraag is nu maar, wat de hoofdzaak is: do melodie of do liefde! „Hórt und Staunt" is de naam van een pakkende potpouri, welke Dostal ons be reid heeft uit alia „schlager" van het af- gcloopen jaar. Ilct Odeon Tanz orchestcr speelt het stuk vlot. Velen zullen van dezo plaat plezier beleven (Odaon A 161712). Ketclbcy, de vruchtbare componist en ar rangeur vervaardigde tweo klank-schilde ringen onder da titols: „An den blaucn Wassern von Hawaï" cn „In einem chine- sischen Tempelgartcn". Do syoiphonischa gedichten zijn op alle punten aanvechtiuny,, met uitzondering van één. En dat is in dit gaval voor het publick het belangrijk^ Want de workjes klinken voortreffelijk. Wat Kctelbcy weet to bereiken met een bekken.^ slag, een banjo, een paar gillende piccolo's, oenige vocale stem mon, oen vogelIfluitj*. een orgelhot dwingt bewondering af Maar in melodie, structuur cn harmonie is de componist geen gelukkige vinder ge weest. Do pentatoniek in het „chinceschs* stuk is alleen aardig; jammer dat hij hier bijna letterlijk Ravel overschrijft. Overigens blijf ik cr bij: het is een aangenaam onder houdende, vlotte plaat. Wciszmann, de di rigent' is op z'n best en het nummer moogt u dus niet vergeten (Odcon A 161176). Odeon 238.273 geeft da reproductie van het spel van ccn verbluffende knappe harmo nica-artist. Zijn naam komt.in mijn archief; hij heot Marccau, een Franschman. Zijn dubbelspel is onberispelijk, zijn rhythme suggestief. En ccn staccato... om jalocrsch van tc worden! Rheinfrcuden (Odcon O 11474) schenkt vreugdon aan allen, dio van oen heerlijke wals houden en do twee laatste platen, (Qdaon O 4990 en O 4988) reproduceeren Ri- clinrd Tauber's grandioozc stem en voor drachtskunst onberispelijk. De eerste plaat brengt: „lm chambro séparéc" van Hcu- berger met op de kaerzijdc: „Manon"; de tweedo plaat heeft do geestdrift-wekkende melodieën: „Alles fur Euch, schóne Frau'n, Ihr scid die Sterne, auf die wir 6ehncnd sohau'n" cn „In Wicn liab' ich oinmal ein Mudcl geküsst" uit dc gelijknamige klnnkfilm. Tauber is hier onovertrefbaar evenals d3 opnamen. Een volgende maal zullen wij eens zien, wat voor „Kulturplat- tcn" Odeon brengt. P. T. Een nieuw Schotsch station. De niouwo Schotsche districtszonder te Falkirk, -zal woldra beginnen to zenden. Tcncindo de uitzendingen ook voor anderen aantrekkelijk to maken, zullen de oerste uitzendingen in het tcoken van de lands- folklore staan Daar Schotland rijk is aan eigenaardige, bijzondere gewoonten, belo ven de uitzendingen ccn speciaal, aantrek kelijk aanzien te zullen verkrijgen. Een radioclub In Marocco. Te Oran in Marocco heeft zich thans een radioclub gevormd, die de belangen van do luisteraars in Oranio zal behartigen. Voor personen, dio zich eventueel met deze radio club in verbinding mochten willen stellen, geven wij hier even het adres van het secre tariaat Siègc du Radio-Club d'Oranie, l'Boulevnrd Charlemagne, Oran, Maroc. De „Nautilus" en de korte golven. De roepletters van do kortogolfzendor van de „Nautilus", do onderzecér, waarroede Wilkins dc tocht onder het poolijs door hoopt tc kunnen volbrengen, zijn W 2 X A F. Do zendor die aan boord van hot vaartuig is opgesteld, beeft dc roepletters W SEA en zal op 26 Meter zenden.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1931 | | pagina 17