Donderdag 2 Juli 1931
AMERSFOOKTSCH DAGBLAD
„DE EEMLANDER"
30e Jaargang No. 2
TWEEDE BLAD
DE BATAAFSCHE"
BESCHULDIGD?
NIET DUURDER
i
IJmuider Vischhandel H. GLASTRA Co. N.V.
VOLKENBOND EN VREDE
DE RAMP TE VINCENNES
Vragen van den heer Wijn
koop aan den Minister
van Koloniën
Door den heer Wijnkoop zijn tot den Mi
nister van Koloniën de volgende vragen
gericht:
1. Wat is de Minister van plan te doen
ten aanzien van de in de brochure „Petro-
leura-Adel", van A. Weeber, tegen de Ba-
taafsche Petroleum Mij. in Nederlandsch-
Indië ingebrachte hoogst ernstige beschul
digingen?
2. Heeft de bedoelde maatschappij den
gouvernements-geoloog dr. Tobler zij
het dan tevergeefs trachten om te koo-
pen met een bedrag, zooals gemeld wordt,
van een half millioen gulden?
3. Wat denkt do Regeoring te doen te
gen het beweerd opzet der Bataafsche Pe
troleum Mij. om aan de Ned.-Indische
schatkist haar contractmatig aandeel in de
clie-concessies door bepaalde manoeuvres
zooveel mogelijk te onthouden?
4. Hoe kan de Regeering het toelaten,
dat bedoelde maatschappij omtrent haar
productie en werkzaamheden in Ned.-Indië
aan de Regeering ongeteekende, wellicht
verkeerde, in elk geval waardelooze op
gaven doet en dat ze haar boor- en geolo
gische rapporten niet overlegt?
5. Wil de Regeering mededeelen, welke
ontslagen hoogere en lagere landsdienaren
direct na hun ontslag uit 's lands dienst
door de maatschappij in dienst zijn geno
men?
6. Kan de Regeering mededeelen, of, en
welke terreinen door de maatschappij door
verwatering in waarde zijn verminderd en
of en waar verkeerd geboord is, zoodat de
aanwezige olie niet werd aangeboord?
7. Is de Regeering bereid den strafrech
ter uitspraak te laten doen naar de ern
stige beschuldigingen tegen de maatschap
pij; zoo neen, waarom niet, daar toch de
beschuldiger openlijk aanbiedt het mate
riaal, dat in zijn handen is, aan een ern
stig onderzoek te willen onderwerpen
8. Is de Regeering niet van meening, dat
op grond van het in de vorige vragen ge
noemde alle contracten van de regeering
met de Bataafsche Petroleum Mij. in Ned.-
Indié onverwijld behooren te worden opge
zegd?
DE P.H.-A.G.R. TE BAGDAD.
Aneta-Vaz Diae meldt, dat bij de K.L.M.
bericht is ingekomen, dat de PH-AGR om
5.15 uit Djask is vertrokken en om 10.15 te
Bushir is aangekomen. Vandaar vertrok liet
toestel weer om 11.10 en arriveerde om 16.45
te Bagdad.
DE P.H.-A.F.S. TE CALCUTTA.
Aneta-Vaz Dias meldt, dat bij de K.L.M.
bericht is ingekomen, dat de PH-AFS om
4.55 uit Jodphur is vertrokken en om 9.55
te Allahabad is geland. Vandaar vertrok
het toestel om 10.40 en landde om 16.03 in
Calcutta.
ZOLDERBRAND TE ARNHEM.
Drie kinderen gewond.
Arnhem, 1 Juli. Hedenavond om
streeks 10 uur brak brand uit on een zol
der van een perceel in de G. A. Smitsstraat
en Vóel gezonder dan vleesch, zijn onze verschillende
vischsoorten.
SMAKELIJK LICHT VERTEERBAAR VOEDZAAM.
Daar WIJ ALLEEN in Amersfoort alle vischsoorten
PERSOONLIJK in de Rijksvischhallen te IJmuiden inkoo-
pen, is U verzekerd van de FIJNSTE KWALITEITEN en
de 1JILLIJKSTE PRIJZEN.
Tarbot, tong, kabeljauw, schelvisch, schol, bot, zee-car-
bonade, vischconserven, garnalen, warme garnalen cro-
quetten, vischkoekjes, gebakken visch, Ntieuwe Haring, ge
marineerde haring, roimops, gerookte en versche paling,
stokvisch, zoutc\isch enz. enz.
ALLEEN: Utrcchtschestraat 40. Telef. 92.
Gerechtigd tot het voeren van het wapen van
Z. K. H. den Prins der Nederlanden.
alhier Op den zolder sliepen drie kinderen,
waarvan één waarschijnlijk met vuur heeft
gespeeld, waardoor de brand ontstaan is.
Door den dichten rook konden de kinderen
niet meer naar beneden komen, zij werden
door buren, die een gat in het dak maak
ten, bevrijd. De kinderen hadden allen
brandwonden opgeloopen, waarvan een
zelfs zeer ernstig. Zij werden naar het ge
meentelijk ziekenhuis vervoerd. De brand
weer, die spoedig ter plaatse wa6. wist den
brand tot de zolderverdieping te beperken.
DE BRAND VAN HET NED. PAVILJOEN.
Een telegram van het Nationaal
Jongerenverbond.
Het hoofdbestuur van het Nationaal Jon
gerenverbond heeft het volgende telegram
gericht aan den minister van Koloniën:
De Nationaal Jongeren betuigen de Ne
derlandsche regeering hun groote deelne
ming bij de vernietiging van Nederland's
grootsche schepping op de Koloniale ten
toonstelling te Parijs.
Tevens heeft het Nationaal Jongerenver
bond zijn landelijke organisatie ter beschik
king van de regeering gesteld om daar, waar
het mogelijk zal zijn behulpzaam te zijn
bij een eventueele inzameling voor den op
bouw.
EEN CHANTAGE-PLEGER.
De Hooge Raad heeft behandeld een cas
satieberoep van P J. v. d. M., een bekende
chantagepleger. Hij heeft voor de rechtbank
te 's-Gravenhage terecht gestaan wegens
poging tot afdreiging. Hij woonde met een
vriendin op kamers en als deze zich met
een man afgaf, deed v. d. M. zich als de be
drogen echtgenoot voor. Hij wist dan
meestal met het dreigen met de zaak be
kend te maken, geld los te krijgen. In een
bepaald geval \va6 bij vervolgd, doch de
rechtbank te 's-Gravenhage sprak hem vrij.
In hooger beroep veroordeelde het Hof te
's-Gravenhage hem tot 2 jaar gevangenis
stra.
In deze zaak heeft mr. S. v. Oven een
drietal cassatiemiddelen toegelicht.
WEESPER MOPPEN
BITTERKOEKJES
WELLINGTONS
PALEISBANKET
e. a. BOTERKOEKJES.
De actie der Vereeniging in
verband met de ontwas
peningsconferentie
Het hoofdbestuur van de Vereeniging
voor Volkenbond en Vrede heeft in zijne
laatst gehouden vergadering verschillende
besluiten genomen terzake van actie der
verecniging in verband met de ontwape
ningsconferentie.
Het is van oordeel, dat V. en V. als Vol-
kenbondsvereeniging aangewezen is om in
een zooJanig geval uitdrukking te geven
aan wat br aan vertrouwen en verwach
tingen in eene zoo belangrijke Volkenbonds
conferentie leeft in het Nederlandsche volk
De vereeniging zal daarom een adres rich
ten tot de conferentie zelve. Onderteekening
van dit adres, waarvan de definitieve tekst
eerlang zal worden vastgesteld en gepubli
ceerd, zal op zoo breed mogelijken grond
slag worden opengesteld. De daartoe te
treffen maatregelen vormen in de bevoegde
organen der vereeniging reeds een punt van
overleg.
Tot goed begrip van het vraagstuk en
van het door de commissie van voorberei
ding ontworpen verdrag, dat bestemd i6
om tot grondslag van de beraadslagingen
der conferentie te dienen, zal van de zijde
van V.E.V. in het najaar en op groote
schaal, in den vorm van eene brochure een
uiteenzetting worden beschikbaar gesteld,
welke tevens van nut zal zijn om den gang
der conferentie te kunnen volgen.
Voorts bestaat het streven om in de ver
schillende provincies het vraagstuk te doen
behandelen door daartoe bevoegde sprekers.
Door het hoofdbestuur is zoowel aan de
Regeering als aan de Kamers afschrift aan
geboden van de uitvoerige resolutie op het
stuk der ontwapeningsconferentie, door het
Congres van de Union der Volkenbondsver-
eenigingen, te Budapest 24/28 Mei gehou
den, aangenomen.
HAAGSCHE BURGERWACHT.
's-Gravenhage, 1 Juli. Door den bur
gemeester van 's-Gravenhage is, in plaats
van den op 30 Juni j.l. afgetreden comman
dant der Haagsche Burgenvacht uitenant-
generaal b. d. Ph. W. Weber, adjudant i. b.
d. an H. M. de Koningin, als zoodanig tijde
lijk benoemd den kolonel O. I. Leger b. d.
A. Kisjes, reserve-commandant der Haag
sche Burgerwacht.
EMMEN EN DE FONDSBELASTING.
De gemeenteraad van Emmen heeft ten
tweeden male geweigerd te voldoen aan het
verzoek van den minister van Binnenland-
sche Zaken en Landbouw om de gemeente
in de derde klas voor de fondsbelasting te
rangschikken.
Benoemd werd tot directeur van ge
meentewerken ir. Maas, te Den Haag.
Verslagenheid en ontsteltenis
in de Indische pers
Verwijt aan den heer Moojen
Batavia, 30 Juni. (Aneta.) De geheele
Ned.-Indische pers spreekt diepe verslagen
heid en ontsteltenis uit over den brand in
het Nederlandsche paviljoen van de Kolo
niale Tentoonstelling. De bladen beschou
wen deze als een nationale ramp, voorat
voor Ned. Indië. Velen zijn onder den in
druk van het onschatbaar en onherstelbaar
verlies scherp critisch gestemd.
Het Nieuws van den Dag constateert dat
de voorwaarde dat de kostbaarste kunst
voorwerpen in een brandvrije klui6 moesten
worden opgeborgen door het Nederlandsche
hoofdcomité aanvaard doch niet nagekomen
is. Het blad is van raeening, dat de heer
Moojen voor dit „beduvelen" van het Bat
Genootschap aansprakelijk is en voorts voor
het onschatbare verlies. „Hij en niemand
anders" De heer Moojen moet maar eens
verklaren waarom hij de voorwaarde welke
door het Indische comité werd gesteld
plompweg negeerde en waarom hij de be
waking van millioenen aan kostbaarheden
aan een enkelen waker overliet.
Het Bat. Nieuwsblad wijst er op, dat men
verneemt over allerhande verliezen en dat
herhaaldelijk geseind is dat de heer Moojen
alles verloren heeft, maar over de verre
weg kostbaarste inzending van Ned.-Indië
zwijgen de telegrammen in alle talen. Ech
ter kan men Aneta hiervan geen verwijt
maken. Het bewijst alleen dat men te Pa
rijs en in Holland nog niet goed begrepen
heeft wat er eigenlijk is gebeurd. Ook het
Bat. Nieuwsblad neemt aan dat de kost
baarste voorwerpen niet zijn opgeborgen in
een kluis. Allerwege stijgt de vree6, dat het
Bat. Genootschap bij den neus is genomen
om geen erger woord te gebruiken. De 6om
waarvoor de unica van Ned.-Indië waren
verzekerd is belachelijk laag. Trouwens nu
aan de eerste voorwaarde niet is voldaan
rijst ook twijfel of een afzonderlijke verze
kering is gesloten voor de Indische inzen
ding (de tweede eisch van het Indische co
mité).
ONTSLAG ZONDER LEEDWEZEN.
Na dertig jaren diensttijd als
stadsgeneesheer.
Door don heer A. Kist, med. doet. arts
te Leiden, werd bij schrijven van 21 April
j.l. aan den gemeenteraad dier 6tad met in
gang van 1 Juni j.l. ontslag gevraagd als
stadsgeneesheer.
Eerst than6 komen B. en W. met het
voorstel aan dat verzoek te voldoen.
Bij het verzoek schreeft dr. Kist het vol
gende briefje, dat waarschijnlijk wel eenig
m zijn soort mag worden genoemd.
Van deze gelegenheid wensch ik gebruik
te maken uw college er op te wijzen, dat,
sedert de inwerkingtreding van den genees
kundigen dien6t, in vergelijking met vroe
ger, de positie der stadsgeneesheeren, vol
gens het oordeel der meerderheid der be
trokkene artsen, dermate onaangenaam is
geworden, dat het hun zeer bezwaarlijk is
geworden het, vaak moeilijk, ambt met de
•noodiga opgewektheid te vervullen.
Wanneer ik bovendien onder uw aan
dacht breng de, volgens de meening der
vier oudste stadsgeneesheeren, treurige
saiarieering, welke uw college met ingang
van 1 Januari 1928 voor die ambtenaren
heeft vastgesteld, daar zal uw college het
mij ten goede moeten houden, dat het niet
met leedwezen is, dat ik, na een diensttijd
van ruim dertig jaar, thans wegens ge
zondheidsredenen verzoek uit mijn functie
ontslagen to worden.
EERSTE REISGIDS HOLLAND—INDIfi.
„And're tijden, and're zeden"
Dacht ik toen ik 't boekje zag;
Waar naast Holland, Insulinde
Op de voorpagina „lag''.
Moet u in de toekomst moog'lijk,
„Even" naar Batavia,
Zonder eenige emotie
Kijkt ge dan de reisgids na,
Nèt als zocht ge 't juiste tijdstip
Van 't locaaltje, wat correct
Naar de veste Hoevelaken
Van "t 6tation alhier vertrekt!
Overstappen is niet noodig
't Boekje geeft het duid'lijk An,
Dat ge feitelijk van Schiphol,
Altijd blijven zitten kan!
't Is dus doorgaande verbinding
Die voldoet aan eiken eisch,
'n Beetje tijd er af voor 6lapen
En de rest i6 voor de reis!
't Boekje leert ons nog wat andera
En dat is van 't mee6t gewicht:
't Zegt ons dat ons rijk Oostinje,
Feit'lijk „vlak-bij" Holland ligt!
Het vertelt ons verder zwijgend
Maar juist daarom zoo met klem
't Schitt'rend werk van de actieve
Wakk're, dapp're, K. L. M.l
Veertienduizend kilometer
In een dag of zeven, acht,
Wie had dat voor vijftien jaren
Kunnen denken! Ooit gedacht!
Deze reisgids wil bescheiden
Aan u zeggen: „Landgenoot,
't Kleine Holland bleek al „vliegend'',
Weer door groote daden groot
Twee-en-twintig-honderd gulden,
Kost een kaartje „buurtverkeer"',
Daarvoor stijgt u op op Schiphol
En u 6trijkt in Bandoeng neerl
Als u 't kaartje mocht verliepen
En opnieuw betalen moet,
Zijt ge zélf in Insulinde,
En in Holland uwbankroet
GROEGROB.
(Alle rechten voorbehouden).
TWEE LUXE AUTO'S TEGEN
ELKAAR GEBOTST.
Materieels schade.
Geldermalsen, 1 Juli. Op een
kruispunt van den Rijksstraatweg in de
richting van Zaltbommel reden hedenmid
dag om half twee een tweetal luxe auto's
waarvan een van den polderweg kwam
aanrijden op elkander. Beide wagens kwa
men in een sloot aan den kant van den
weg terecht. De beide chauffeurs kwamen
er wonderwel zonder noemenswaardig let
sel af. Er waren geen verdere inzittenden
in de auto's. De wagens zijn zeer gehavend.
BRUTALE INBREKER.
Hoedekenskerke, 1 Juli Hedennacht
is ingebroken in de hofstede van de Wed.
G. Steketee te Baarland. De inbreker had
vooraf de buitendeur gebarricadeerd ten
einde de ontvluchting van de weduwe en
haar dochter te voorkomen. Door het la
waai gewekt wist de dochter zich toch nog
door een kier van de deur te wringen. Zij
snelde naar de Gemeente politie dio oogen-
blikkelijk ter plaatse verscheen.
Deze zag den inbreker per rijwiel de
vlucht nemen.
De agent van politie zond hem nog eenige
kogels na, die waarschijnlijk alle doel mis
ten. Daar de inbreker geen tijd had zijn
slag te slaan, wordt niets vermist.
Het omgaan met boeken is het omgaan
met geesten.
FEUERBACH.
'f
Naar het Engelsch van BERT A RUCK
door Mr. G. KELLER.
57
Maar haar vlucht had niet uitstaande,
noch met de beschuldiging van den vorigen
morgen, noch met die akelige 6laap\vandel-
ge6chiedeni6 van den afgeloopen nacht.
Het was enkel en eenvoudig het gevolg
van een brief, dien Sheila nog buiten adem
in een hoekje van haar coupé in de hand
had. Nog maar half wakker keek zij
naar den brief. In den afgeloopen nacht
had zij bepeinsd, dat het zoo lang wa6 ge
leden, dat zij iets uit Indië had gehoord
en vlak daarop, den anderen ochtend, had
zij dezen brief ontvangen, uit het land,
waaraan zij had gedacht. De inhoud^ van
dien brief was oorzaak geweest, dat zij
haastig had gepakt en naar den trein was
gesneld.
Ja, ze moest heengaan, juist op het oogen-
blik, dat ze een wondermooie ontknoopinp
mocht verwachten. Juist op het moment,
dat het- zeker scheen, dat zij en Darol el-
Van een brief die Sheila nog in de
handen had.
kander zouden ontmoeten om alle misver
stand uit den weg te ruimen, dat hen van
elkaar had vervreemd. Dat had dezen mor
gen kunnen gebeuren. Dezen morgenja
wel! Sheila was zoo gauw teruggeroepen,
dat zij niet eens haar vrienden, hoe vluch
tig ook, vaarwel had kunnen zeggen. Maar
zoo is nu eenmaal het leven!
Het leven, bepeinsde Sheila in den trein,
die haar naar huis bracht, is een tamelijk
ingewikkelde geschiedenis, maar wat zou
deze betrekkelijk eenvoudig verloopen als
een mensch geen familie had. Waarom is
de mogelijkheid niet open gesteld om aan
je familie chloroform toe te dienen, ze een
maandje te laten slapen tot je tijd en gele
genheid hebt om je met haar te bemoeien
om ze dan op het geschikte oogenblik met
een lekker bakje thee en een vriendelijk
woord? Ik zou dat een idealen toestand
vinden en ik ben vast overtuigd, dat heel
wat menschen er net zoo over denken. Ik
vermoed intusschen, dat niemand onzer de
eerste zou durven te zijn, die...
De familie Curtis had altijd veel familie
zwak gehad. Het was een der families, die,
hoevelen er ook uit treden en hoeveel nieu
we leden er door huwelijk ook bij mochten
komen, toch als klitten aan elkaar bleef
hangen. Er kan niets met een der leden
ervan gebeuren, of de familie werd erbij ge
haald, bemoeide zich er mee.
Zoodat toen Sheila van haar zuster Chloc
een brief ontving, waarin deze mededeelde,
dat haar man uit het bergland van Indië
was overgeplaatst naar Perzië, dat zij nu
met haar dochtertje Sheila naar Engeland
moest terugkeeren en dat Sheila naar En
geland moest terugkeeren en dat Sheila zelf
nu van juffrouw Woffington verlof moest
vragen om naar Southampton te gaan ten
einde haar eenig zuster af te halen. Shei
la begreep, dat haar ook werkelijk niets an
ders te doen stond. Bovendien was de brief,
die haar achterna was gezonden, zoo lang
onderweg geweest, dat zij had nagerekenq,
dat als zij den eerstvolgenden trein nam,
van Parijs onmiddellijk doorreisde en de
eerstvolgende boot naar Engeland nam zij
nog juist op tijd te Southampton zou kun
nen zijn.
In gedrukte stemming zat Sheila te pein
zen.
Ik zal Zwitserland zeker nooit terug
zien. Vaarwel Alpen, vaarwel besneeuwde
b09schen en bevroren watervallen! en ze
staarde met een somber gelaat naar buiten.
Ze dacht aan de vrienden, die ze daar had
achtergelaten, haar nieuwe vrienden me
vrouw Power, den Franschen graaf, de Rus
sen haar lijfwacht van Engelsche studen
ten ze dwong zich aan die allen in de
eerste plaats te denken, interessante hoofd
stukken uit haar levensboek, die ze echter
nooit zou uitlezen; de menschen beloven
altijd te zullen schrijven en doen het nooit
Maar intusschen liet zich de gedachte
niet langer terugdringen, die eigenlijk
gansch haar ziel vervulde: maar dat ik Da-
rol Farquhar nimmer zal terugzien, gevoel
ik als een ondraaglijkheid. Dat houd ik een
voudig niet uit.
Terwijl Sheila mistroostig haar oogen af
wendde van het landschap en de medereizi
gers eens opnam, waarbij zij constateerde
dat het een stel oude juffrouwen was, dat
geen oog had voor het landschap, maar
zich het liefst verdiepte in den reisgids,
wierp zij toevallig een blik in den zijgang
van haar wagen en wie kwam daar toege
sneld? Darol Farquhar in eigen persoon!
Zou het mogelijk zijn, dat hij het zelf was
en niet een of andere slankgebouwde En-
gelschman in een leeren jas met een pet
over de oogen?
„Juffrouw Curtis"!
Sheila was niet voornemens geweest op
te staan, maar ze had den klank van zijn
stem nog niet gehoord of ze stond op en
vóór ze er om dacht, stond zij naast hem
in den zijgang. Hij was niet van plan ge
weest haar bij de hand te nemen, maar hij
deed het toch en haar hand rustte in de
zijne, terwijl hij zeide:
Juffrouw Curtis, ik moet u Iets laten
zien.
Hoe komt u, vroeg Sheila verlegen en
verward, in dezen trein? Ik wist niet, dat
u weg zou gaan!
En ik wist dat ook niet van u. Ik was
vroeg In den trein gestapt ik zag u nog
juist op het nippertje er in wippen en ik
ben u gaan opzoeken.
Zij trok haar hand uit de zijne terug en
omklemde de leuning langs het raam. Zij
staarde naar buiten in de hoop, dat haar ge
laat niet de vreugde zou verraden, die haar
vervulde. Hij was bij haar! Waarom? Dat
was bijzaak!
Farquhar reikte haar iets toe.
Lees dat eens. Het gaat u ook aan.
Een telegram.
Ja, hot is me van ik weet niet hoeveel
plaatsen achterna gezonden vóór ik 't in
handen kreeg. Lees het het betreft u.
Sheila nam het papier aan en las over
eenkomstig veler gewoonten, eerst de onder
teekening. Deze luidde in drukletters: FAR
QUHAR en, eveneens in drukletters, be
richtte het telegram:
Parels terug, omstandigheden onver
klaarbaar. Keer dadelijk terug.
HOOFDSTUK XXIX
Op reis.
Gedurende het overige deel van de reis
maakten deze beide passagiers slechts
schaars gebruik van de plaatsen, welke op
het laatste oogenblik met veel moeite voor
ze gereserveerd waren. Zij waren In ver
schillende coupé's. Dat was toch te mal en
zij versperden samen den zijgang, in einde-
looze gesprekken verdiept.
(Wordt vervolgd).