MOEZELWIJNEN
J. A. Schoterman Zn.
A. H. VAN NIEUWKERK N.V.
MET EEN MAAND EEN NIEUW PAVILJOEN?
DE RAMP TE VINCENNES
Het onderzoek naar
de oorzaak
Utrechtschestraat 17 Telef. 145
HET 0PRU1MINGSWERK
AANGEVANGEN
De ramp te Parijs
UIT DE STAATSCOURANT
VEREEN. VAN NEDERLANDSCHE
ARBEIDSBEURZEN
C. DE JAGER
Beekensteinschelaan Beekstraat Tel. 543
Complete IVieubileering
HUMORHOEKJE
Is de critiek der Indische bladen
gerechtvaardigd?
Leiden, 2 Juli. Een redacteur van het
Persbureau Vaz Diaz heeft hedenmorgen
een onderhoud gehad met den heer Krie-
ger, conservator van het Ethnografisch Mu
seum te Leiden, dia gisteravond terugge
keerd i9 uit Parijs.
De algemeene indruk zeide do heer
Krieger is dat men den toestand kalm
moet beoordeelen. Groote verliezen zijn ge
leden, voornamelijk door het Koloniaal In
stituut. Het meest jammer is, het verloren
gaan van een collectie van bijzondere uit
gaven van scheepsjournalen van mr. Engel-
brecht te Rotterdam, en do verwoesting
van de z.g. tafel der Compagnie, een groote
ronde djattihoutcn tafel, eigendom van den
heer Paul May. Ook het portret van Raden
Saleh, afkomstig van een der Noord-Hol-
landsche Musea, is verloren gegaan.
Het Ethnografische Museum te Leiden
had aanvankelijk weinig gestuurd, maar
door den druk van het comité werd aan de
eerste zending nog een collectie toegevoegd.
Ook het verlies van het Leidsche Museum
is zeer aanzienlijk, doch moet niet worden
overschat. Voorts is een onherstelbaar ver
lies: het verloren gaan van een collectie
instrumenten uit het Museum van Indone
sische instrumenten van den heer Scheur
leer te Den Haag.
De heer Krieger had den indruk gekre
gen, dat vooral de zendingen uit Batavia
het meest belangrijk zouden zijn.
De oorzaak is in elk geval geen kort
sluiting" aldus de heer Krieger.
Wat dan wel? vroegen wij.
Er zijn drie oorzaken aan te wijzen n.l.:
chauvinisme, communisme of ontslagen
elementen van de tentoonstelling zelf zijn
aan het werk geweest, hetgeen natuurlijk
niet meer is aan te toonen. Het feit, dat
de brand op meerdere plaatsen tegelijk uit
brak, brengt de gedachte aan moedwil
zeker op den voorgrond.
De pers moet naar de meening van den
beer Krieger aandringen op een nauwkeu
rig onderzoek, voor wat betreft bewaking,
en verzorging en wie daarvoor de verant
woordelijkheid draagt.
Ik heb aldus de heer Krieger iets
nooit zóó plat gebrand gezien als dat.
De vrees voor herhaling is niet ongegrond
vooral niet wanneer inderdaad communis
tische elementen aan het werk geweesi
Zijn.
Een vooraanstaand persoon uit de Fraji-
«che museum-wereld verklaarde aan den
heer Krieger, dat de gedachte aan kort
sluiting moet worden uitgesloten, alVecn
reeds omdat een Nederlandsche firma de
installatie in orde gemaakt heeft en het
materiaal van zeer goede kwaliteit was. Wat
Trittenheimer Riesling
Piesporter Goldtröpschen.
Gewas
1930
1929
p.fl.
f 1.20
f 1.60
p. anker
48,-
f66.-
tenslotte het voornaamste verlies voor het
Ethnografisch Museum te Leiden betreft:
dit bestaat uit een collectie van drie Ja-
vaansche oudheden. De ^mogelijkheid be
staat dat die nog terugg/levonden worden,
weshalve de heer Krieger' reeds morgen
waarschijnlijk weer terugkeert naar Parijs
voor het verdere onderz/oek.
Naar aanleiding van «de critiek der Indi
sche bladen op den he/er Moojen heeft een
correspondent van de f>Tel." de meening ge
vraagd van den voorzitter van het Neder-
landsche TentoonstcfUingscomité, mr. D.
Fock, die, hoewel overstelpt met de vele be
slommeringen tengewlge van den brand te
Vmcennes, toch nog even tijd vond hem te
woord te staan.
Van een eisch, 'Jat de kostbaarste voor
werpen in een kluis zouden moeten zijn ge
borgen, was den heer Fock niets bekend.
Dat de verzekeringen der Indische zendin
gen te laag zouden zijn geweest, ontkende
Z.Exc. echter krachtig. Het Comité heeft
allo inzendingen precies volgens de gedane
opgaven verzorgd Het ingestelde onderzoek
te Parijs heeft voorts uitgewezen, dat de
bewaking van het Paviljoen volgens de ge
stelde voorsohriften is uitgeoefend en dat
de waker volkomen zijn plicht heeft ge
daan.
In verband met het verwijt van geen vol
doende veiligheidsmaatregelen, wees mr.
Fock er nog op, dat de heer Moojen verre
weg de kostbaarste verzameling had inge
zonden on dus zeker goed op de beveili
gingsmaatregelen gelet zal hebben.
Op de vraag, of de uitbetaling der assu
rantiebedragen in orde was, verklaarde de
heer Fock, dat de assuranticmaatschappijen
nog even gewacht hebben met de uitbeta
ling, tot de resten der puinhoopen waren
onderzocht voor de mogelijkheid, dat mis
schien nog voorwerpen van waarde zouden
worden gevonden. Met den steun van Ne
derland en Indië zal men er stellig in slagen
weer met een behoorlijk paviljoen voor den
dag te komen.
Met groote dankbaarheid gewaagde de
heer Fock van de vorstelijke gift van
400.000 francs van den heer Hartog. Men zal
er alles op zetten om nog een behoorlijke
collectie inzendingen bij elkaar tc krijgen.
Vrijdagmiddag a.s. zullen de verschillen
de maatregelen worden vastgesteld.
De Parijsche correspondent van het Hbld.
meldt:
Woensdagmiddag heeft op het terrein
van ons afgebrand paviljoen do contrólo
plaats gehad van de verdeelkast, die nog
onder het puin lag.
Bij de opening van de kast in tegenwoor
digheid van de Parijsche deskundigen bleek,
dat alle vier de handels neergehaald waren,
zoodat daarmee bewezen is dat de bewaker
waarheid gesproken heeft, toen hij ver
klaarde dat hij, als iederen nacht, den
stroom heeft afgezet. In de kast waren do
loodzckeringen gesmolten, maar dit wil
niets zeggen, gegeven de hitte waaraan zij
door den brand bloot gesteld geweest zijn
Kortsluiting was immers reeds onmogelijk
verklaard tóen de zekerinjgen in den trans
formator intact bleken. Thans weet men
nog bovendien dat er gecji stroom op do
leiding stond; nieuw bewijs dat de clectri-
scho installatie de oorzaak van den brand
niet kan zijn geweest.
Do deskundigen hebben verder den kabel'
tusschen transformator en verdeelkast
doorgemeten en daarbij geconstateerd dat
ook dezj geheel intact gebleven is in weer
wil van de groote hitte, waaraan hij door
den brand blootgesteld is geweest.
De hoofdingeniour Mallet der "Parijsche
electriciteitswerken heeft dan ook ver
klaard, dat als oorzaak de elcctriciteit kon
worden uitgesloten.
Vastgesteld is door de verklaringen der
getuigen, dat de vestiaire door middel van
een rooster met de buitenlucht in verbin
ding stond. Het is du6 m o g e 1 ij k dat er
door dit rooster iets naar binnen geworpen
is om brand te stichten. Of dit inderdaad
ook gebeurd is kan echter nog volstrekt niet
worden gezegd.
Nadat dit onderzoek had plaats gehad
heeft de verzekeringsmaatschappij vergun
ning tot het opruimen van het puin gege
ven, waarmee dadelijk begonnen is. Donder
dag gaat men in drie ploegen aan het werk,
om de voorbereiding voor den herbouw zoo
veel mogelijk tc bespoedigen.
Vermeld kan nog worden, dat de drie
kanonnetjes van de Oost-Indische Com
pagnie, door het Rijksmuseum afgestaan,
ongedeerd van onder het puin tc voorschijn
gekomen zijn.
Een dsnktelegrsm van H.M.
de Koningin aan Maarschalk
Lyautey.
's-G r a v e n h a g e, 1 Juli. H.M. de Konin
gin heeft in antwoord op het telegram van
deelneming met de vernieling door brand
van het Nederlandsche Paviljoen op de Ko
loniale Tentoonstelling^ Parijs van Maar
schalk Lyautey, aan dezen het volgende ge
antwoord:
„Zeer gevoelig, mijnheer de Maarschalk,
voor uw minzaam telegram en voor de be
tuiging van deelneming die ge mij hebt
'willen doen toekomen, naar aanleiding van
den brand, die het Nederlandsche Paviljoen
en do schatten, die het bevatte, vernield
heeft, 6tcl ik er prijs op. u mijn zeer op
rechten dank tc betuigen
(get.) Wilhelmina.
Een onderhoud met
Dr. v. d. Waals
Parijs, 2 Juli. (V.D.) De deskundigen
die belast zijn met een onderzoek naar de
juistheid der aanwijzingen welke zouden
kunnen leiden tot de vaststelling van de
oorzaken van den brand die het Neder
landsche Paviljoen op de Internationale
Koloniale Tentoonstelling heeft verwoest,
zijn heden te Vincennes in aanwezigheid
van, den heer Mooycn, den commissaris
generaal der Nederlandsche inzending en
andere vooraanstaande persoonlijkheden,
bijeengekomen.
De deskundigen behouden zich de conclu
sies voor, doch hebben verlof gegeven hot
puin op te ruimen. Hedenmorgen zijn de
bergingswerkzaamheden aangevangen.
Van alle zijden ontvangt do heer Mooyen
aanbiedingen van particulieren, die nieuwe
colloctics te zijner beschikking stellen.
Ten aanzien van de Bolgische uitnoodi-
ging de Nederlandsche collecties in een der
Belgische paviljoens onder te brengen, deelt
de Nederlandsche legatie mede, dat het
zeer onwaarschijnlijk is, dat dit zeer edel
moedige aanbod van België zal worden
aanvaard De Nederlandsche Commissie
van Advies heeft in principe besloten het
Paviljoen weer te doen opbouwen, waar
voor de goedkeuring dor regeering is ge
vraagd. Zoodra het antwoord uit Den Haag
zal zijn ontvangen, zal het Commissariaat-
generaal zich aan het werk begeven.
In de Nederlandsche sectie wordt de
hoop gekoesterd het nieuwe gebouw bin
nen een maand te kunnen oprichten.
's-G ra venhage, 2 Juli. De secre
taris-generaal van het Nederlandsch co
mité voor de Koloniale tentoonstelling te
Parijs, dr v. d. Waals, is hedennamiddag
uit Parijs te 's-Gravenhage gearriveerd. Bij
zijn aankomst aan het Hollandsche Spoor
station hadden wij een kort onderhoud
met den heer v. d. Waals. Hij vertelde ons,
dat eerst hedenochtend met het oprui-
mingswerk is begonnen kunnen worden
Op onze vraag of er nog bruikbare voor
werpen tc voorschijn zij*- gekomen, ant
woordde hij, dat tot nu toe alleen een aan
tal steeneu beeldjes zijn gevonden. Alle9
wat van brons en goud was, is weggesmol
ten. Enkele dezer beeldjes zijn tamelijk
goed behouden, maar zijn toch wel zoo
danig toegetakeld, dat ze eerst schoonge
maakt moeten worden wil men zien of zo
nog van voldoende waarde zijn.
Het staat thans vast, dat er een nieuw
gebouw komt. Waarschijnlijk wordt het
zelfs opgetrokken in dcnzelfden stijl. Eerst
he'^ft men gedacht om het Ncnijtogebouw
uit Rotterdam naar Parijs te transportee
ren, maar het zou daar waarschijnlijk te
laat aankomen. In ieder geval zullen de
torens moeten vervallen.
In de vergadering van het comité, die
Vrijdag plaats heeft, zal wel de beslissing
vallen. Gedurende die vergadering zal tc
lefonisch overleg gepleegd worden met den
heer Moojen, die in Parijs moest blijven.
Of de uit de betalen verzekeringssom vol
doende zal zijn voor het nieuwe gebouw
valt nog niet to zeggen. U moet niet ver
geten zeide dr. v, d. Waals, dat het hier
spoedwerk betreft, dat veel geld kost.
Omtrent de oorzaak van den ramp kon
de heer v. d. Waals niets zeggen. Het on
derzoek is nog niet afgeloopcn, maar het
staat als een paal boven water, dat elcc
triciteit niet do oorzaak is. De zware
eischcn, die in Parijs te dien aanzien ge
steld worden, waren door onze adviseeren-
de ingenieurs nog hoogèr opgevoerd. Des
kundigen achtten dezen den besten aanleg
van geheel Parijs.
Wat er te voorschijn zal komen uit de
brandkast, waarin cft kostbaarste voorwer
pen zijn opgeborgen, is nog niet te zeggen
Totdat de heer v. d. Waals uit Parijs ver
trok, was men er niet in geslaagd, de kluis
te openen.
Wij vestigden nog de aandacht van den
heer v. d. Waals op de ontstemming, dl
blijkens telegrammen in de ochtendbladen
in Indië heerscht over te lage verzekering.
De heer v. d. Waals meende, dat men in
Indië geen enkel verwijt kan maken. Aan
allo voorwaarden van het Indisch Comité
is voldaan. Do Indische voorwerpen kwa
men onverzekerd in Parijs aan. De heer v.
de Waals heeft ze toen persoonlijk onmid
dellijk verzekerd, tegen het bedrag, dat
gevraagd was.
Een eisch voor afzondclijke verzekering
is door Indië niet gesteld. Zulk een eisch
zou ook al zeer on-tactisch geweest zijn.
Een betrekkelijk lage premie is juist ver
kregen, door alles op één polis te verzeke
ren.
Toegekend de aan de orde van Oranje-
Nassau vorbonden *eere-medaille in bron6
aan S. A. Tieloman en A. Tieleman, arbei
ders bij do Naamlooze Vennootschap Alber-
dingk'e Oliefabrieken voorheen F. Alher-
dingk en Zonen te Amsterdam:
benoemd tot leeraar aan de Rijks hoogero
burgerschool to Gorinch m: F. J. J. van
Makkelcnberg, thans tijdelijk leeraar aan
die school;
zijn aan de Ri»ks hoogero burgerschool te
Nouzen benoemd: lo. tot leeraar G. A. den
Decker; 2o. tot tijdelijk leeraar*. IL. Bruc.i
cn M. Klok en tot tijdelijk leerares mejuf
frouw W. A. Zijlstra allen thans tijdelijk
als zoodanig werkzaam;
is tijdelijk benoemd tot leerares aan de
Rijks hoogere burgerschool te Enkhuizen:
A. A. Prins to Amsterdam;
is benoemd tot directeur vaji en leeraar
ann de Rijks hoogere burgerschool te Den
Helder: dr. ir. A. E. Loen. to Assen;
is benoemd tot leeraar aan do R.H.B.S. te
Hoorn: dr. H. Dulfer. thans tijdelijk leeraar
aan die school:
zijn wederom tijdelijk benoemd aan de
R.H.B.S. te Wageningen: tot leeraar A. v. d.
.Woude; tot leerares mevrouw A. M. Italia-
ner—Bruins;
zijn aan de R.H.B.S. te Middelharnis be
noemd: le. tot leeraar J. N. Swaan, thans
tijdelijk leeraar aan die school. 2e tot tij
delijk leeraar dr. J. A. A. Vrijdagh6 en tot
tijdelijk leerares mejuffrouw D. P. A. Hent
schel, allen aldaar;
is eervol ontslag verleend aan J. Spier,
ais tijdelijk leeraar aan de R.H.B.Sc-te Vel
sen;
zijn benoemd tot leeraar aan de R.H.B.S.
te Wageningen dr. D v. d. Veen en B. J.
Timmer, beiden thans tijdelijk leeraar aan
die school;
benoemd tot ontvanger der directe belas
tingen en accijnzen te Doesburg W. P. Bos,
adjunct-inspecteur der directe belastingen,
invoerrechten en accijnzen ter inspectie De
venter; te Brielle J G. van Schalkwijk, sur
numerair der directe belastingen, invoer
rechten cn accijnzen ter directie Utrecht;
met ingang van 1 Aug. 1931 op zijn ver
zoek eervol ontslag verleend aan den com
mies bij den post-, telegraaf- en telefoon
dienst J. P van der Voet.
Bij beschikking van den minister van fi
nanciën is aan J B. van den Dries, direc
teur der directe belastingen enz. te Rotter
dam, op zijn verzoek eervol ontslag ver
leend als voorzitter van de bijzondere com
missie voor georganiseerd overleg in za
ken, rakende de ambtenaren bij de admi
nistraties der directe belastingen, invoer
rechten en accijnzen en de registratie en
domeinen, van hypotheken en het kadaster,
met dankbetuiging voor de in die functie
bewezen diensten.
Haarlem, 1 Juli. Hedenavond is een
huishoudelijke vergadering gehouden van
de Vcreeniging van Nederlandsche Arbeids
beurzen. De voorzitter, de heer ir. J. W.
Al bar da, wees in zijn openingswoord op de
crisis, waarin wij thans leven. Voor de ar
beidsbemiddeling staat een zeer moeilijke
taak te wachten. Gelukkig bestaak er een
vereeniging, die de toekomstplannen der
arbeidsbemiddeling bestudeert, waarvan
veel verwacht kan worden.
Na een uiteenzetting over de wet op de
arbeidsbemiddeling, stelde spr. voor, den
oud-minister van Arbeid, Handel cn Nijver
heid, prof. Slotemaker de Bruine, een tele
grarn van erkenning te sturen, omdat deze
de*wet tot stand heeft gebracht! Aldus werd
besloten.
De diverse jaarverslagen zijn go^dgc
keurd. Besloten is in de Noordelijke en
Zuidelijke provincies een cursus te houden,
De volgende jaarvergadering zal te Tilburg
worden gehouden.
Alvorens tot de verkiezing van een nieu
wen voorzitter over tc gaan, richtte mr.
Rueb, penningmeester van het bestuur, zich
tot den heer Albarda, en bracht den voor
zitter hulde voor het vele, dat hij voor do
vereeniging gedaan heeft. Namens de an
dere bestuursleden bood hij hem een souve
nir aan.
De heer Van Gooien, uit Utrecht, sprak
namens de Vereeniging van Directeuren van
Arbeidsbeurzen en deelde mede, dat het ge
schenk, een fauteuil, naar het huis van den
heer Albarda was gezonden.
De hear Albarda dankte voor de geschen
ken.
Tot voorzitter werd daarop gekozen de
heer W. Drees, wethouder te 's Graven
hage. De heer A. Folmer is als secretaris
jvarf de vereeniging herkozen. Naxtet de ver
gadering was gesloten, begaven de leden
zich naar het stadhuis, waar zij officieel
door het gemeentebestuur van Haarlem
werden ontvangen.
Morgen, Donderdag, zullen de prae-advie
zen aan de orde worden gesteld.
(Tel.).
VRAAGT WINKELIER
OF NV. HUISKO TCLlzbo AMER5FOORT
Heerenmodeartikelen
Langestraat 19
Dames glacé afwaschbare
HANDSCHOENEN.
Verkoop onder garantie.
Prijs f 3.75 en f 5—
GROOTE BRAND TE ETTEN-LEUR.
Tweo boerenhofsteden en
een landbouwschuur in de
asch gelegd.
Gisternacht te ruim half één is brand
uitgebroken in de boerenwoning van A.
Coremans, dio spoedig grooter oravanc
aannam en in weinig tijd twee boerenhof
steden en een groote landbouwschuur in
de asch had gelegd. Door tot nu toe onop
gehelderde oorzaak is brand ontstaan in de
boerenhoeve van Coremans aan den Vaart
kant, een half uur buiten Etten in de rich
ting Breda. Ten gevolge van de droogte
en de brandbaarheid van het materiaal
stond de hoeve spoedig in lichter laaie.
De naastgelegen hoeve van C. Derven
werd eveneens aangetast, daarna de land
bouwschuur van J. Derven.
Te Etten dacht men aanvankelijk, dat
de brand te Princenhage woedde, zoodat
eerst te ruim 1 uur de sirene op het raad
huis het brandalarm gaf. De brandweer,
die kort daarop uitrukte, kon ter plaatse
vrijwel niets uitrichten, omdat de vaart
nagenoeg droog stond en het vuur reeds
te lang woedde.
Op enkele varkens cn kippen na ls het
vee gored. Van het huisraad uit do aan
getaste perceelen ging evenwel eon groot
deel verloren, evenals tweo dorBchmachi-
ncs, landbouwwerktuigen cn de hooioogst,
die reeds binnen was, zoodat hier van een
aanzienlijke schado gesproken kan worden.
Ton gevolge van do kermis cn 't luide
alarm van de sirene op hot raadhuis was
er vrij veel belangstelling voor den brac'
Ook de burgemeester was ter plaatso
J. E. STOKVIS.
Do heer J. E. Stokvis, die van den ouden,
thans ontbonden, Indischen Volksraad lid
was cn doel uitmaakte van het College vaü
Gedelegeerden, is enkele dagen geleden
voor goed uit Indië teruggekeerd. Wel ie
het mogelijk, dat hij zich nog eens naar de
keerkringen begeven zal, om ziin kennis
van land en volk te hernieuwen en nieuwe
inlichtingen in te winnen, maar aan zijn
Indisch verblijf i6 nu toch een einde geko
men, meldt Het Volk.
BRAND IN EEN VLASSERIJ;
Ridderkerk, 2 Juli. Vanmiddag om
streeks 1 uur i6 brand uitgebroken in de
vlasserij van den heer A. L. Molendijk te
Oostendam gemeente Ridderkerk. In een
oogwenk tijd stond alles in lichter laaie. De
motorbrandspuit was onverwijld aanwezig
en wist het woonhuis gedeeltelijk te spa
ren. In de vlasserij was opgeborgen afge-
zwingeld vlas dat voor de verkoop gereed
was, alsmede een groote voorraad geroot
vla6. De vermoedelijke oorzaak is het spe
len met lucifers door een 5-jarig jongetje.
Verzekering dekt de schade.
ERNSTIGE VECHTPARTIJ.
Een persoon door messteken
ernstig gewond.
Amsterdam, 2 Juli. In den afgeloo
pcn nacht even voor tweo uur kregen een
zeeman en een bewoner van de Bethanie-
straat ruzie, waarschijnlijk over do vrouw
van den laatsten. Deze woordentwist nam
een ernstigen keer, doordat op een gegeven
moment de zeeman zijn mes greep en zijn
tegenstander daarmede eenige steken in
den rug toebracht, die hoewel niet levens
gevaarlijk, toch vrij ernstig aankwamen.
Het gevecht had plaats op den Achterburg
wal, waar spoedig agenten van politie in
grepen De gewonde werd naar het Binnen
gasthuis vervoerd en daar ter verpleging
opgenomen. De zeeman werd in verzekerde
bewaring gesteld.
MEISJE OVERREDEN.
Den Bosch, 2 Juli. Gisteravond is al
hier het 4-jarig meisje, genaamd E. H.
Craane, door een auto van den drogist Cox,
uit Oss, aan den Graafschen weg alhier,
overreden cn op 6lag gedood. Het kind dat
tusschen eenige menschen in stond, liep op
eens van de moeder weg en liep pardoes
onder de auto. Dc chauffeur remde uit alle
macht, doch kon dit doodclijk ongeval niet
voorkomen.
Hem treft geen schuld.
STOPZETTING VAN FABRIEKEN TE
ZEVENBERGEN.
De Zevenbergsche Courant maakt mel
ding van geruchten, dat de Suikerfabriek
Azelma, welke reeds is stopgezet, gesloopt
zal worden Ook van do Coöperatieve Sui
kerfabriek en de Vlasfabriek staat thans
vast, dat ze dit jaar niet zullen werken.
Axminster karpetten, nieuwste dessins,
groote sorteering vanaf f 27.50.
Bezoekster: „Wat een aardige knoopen zet U daar aan.
het pakje voor Uw jongetje. Mijn man heeft ook eens
zulke knoopen aan een pak gehad."
Dominees vrouw: „Ja, ik krijg al mijn knoopen altijd uit
het collecte-zakje." (Passing Show).
