DE EEMLANDEü
Petitionnement voor
Internationale Ontwapening
BELANGRIJKSTE NIEUWS
GIJ ZIJT VOOR INTERNATIONALE
ONTWAPENING?
JOH.DE HEER
Maandag 13 Juli 1931
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
30e Jaargang No. 11
TOON HET DAN NU!
LICHT OP
9 uur 45 min.
L. J. LUYCX ZOON
VREDES-DEMQNSTRATIE
TE LONDEN
Piano's, Orgels, Radio
AMERIKA WIL REDDING
BRENGEN
AMERSFÖORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS
po maaodco voor Amersfoort f 2.10 per maand 0.73. per
week Irael gratie verzekering tegen ongelukken! f 0.171/»
Binnenland franco per post per 3 tmaaatkp I 1- Afzonderlijke nummert f 0.03.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC «13
PRIJS DER ADVERTENTIEN "Bo i -1 regel» 09 oei inbegrip va» ee» bewijsnummer
elke regel mee» f0.25 Liefdadlgheids-adverteottèn voor de
htih vu du prijs - Klem. AdvtrWmito .KËIT1ES' btl «oorultbelclmp n«.U
90 cut rik* rcjtl mml 10 cut, dnuuel pluuu 1 l.— Bcwljinammci utf. 0.05
I
In dit nummer van ons blad vindt U opnieuw liet formulier voor Internationale
Ontwapening afgedrukt, dat de Nederlandsche Dagbladpers sinds enkele dagen aan
baar lezers aanbiedt.
Wij vragen al diegenen, die dat nog niet gedaan hebben. Toeken het nu dadelijk.
Doe het vanavond nog. Toeken liet met Uw liuisgcnooten en Uw dienstpersoneel. Al
len, die ouder dan 18 jaar zijn, wordt dit gevraagd. Het is maar een klein steentje
dat wij elk voor ons kunnen bijdragen, maar het is onmisbaar. Het helpt tot liet op
trekken, van een machtig gebouw.
Dagelijks wast do. stroom \an gctcekcnde formulieren, die de bureaux van de Nc-
derlandsclie Dagbladpers binnenstroomt Is het Uwe er bij? Zoo niet, wacht dan geen
moment langer, en voeg liet eraan toe. Hoe vaak licht gij niet gedacht en gezegd: Wat
kan ik doen om een einde aan den oorlogskanker te helpen maken. Welnu: Dit kunt
gij doen. Doe het dan ook zonder aarzelen, zonder uitstellen. Spreek er met Uw fa
milieleden, vrienden en kennissen over. Zorg dat er overal over gesproken wordt, dat
de wassende stroom steeds niaclitigcr wordt. Ook dat kunt gij doen. Ieder Dagblad
weel, dat zijn lezers zijn beste en trouwste propagandisten zijn. Wij ook. Wij roepen
U thans te hulp om als propagandisten op te treden, niet voor ons blad. maar voor
een zaak, die door alle dagbladen in Nederland bevorderd en nagestreefd wordt: het
Petitionnement aan Genèvc tot een machtig succes te maken.
Gij zijl toch voorstander van Internationale Ontwapening?
Natuurlijk zijt gij dat.
Dan is bet ook zeker Uw plicht hierbij te helpen.
Weet gij, dat dc jaarlijkschc uitgaven der naties aan bewapening nu, in 1081, tien
milliard bedragen? Tien duizend milliocn guldens? Beseft gij hoeveel er ten goede
gedaan zou kunnen worden als dit fabulcuse bedrag aan opbouw inplaats van vernie
tiging besteed werd? Het is duidelijk genoeg. Welnu, met dat doel komt dc Ontwape
ningsconferentie straks in Genève bijeen. Als zij den uitgesproken wil der Volken ach
ter zich heeft, zal zij slagen omdat zij dan moet. De staatslieden, die in Genèvc bij
een plegen te komen, nebben dat zelf steeds duidelijker gevoeld, en liet geuit, zij heb
ben gevraagd, telkens dringender, om de uiting van onzen wil, van Uw wil.
XodeÉand moet daarin con voorbeeld geven. Helpt ons loonen. "noc ernstig wij
dat wHlon, hoezeer wij ervan overtuigd zijn, dat dit moet gebeuren!
Denkt aan uw kinderen!
„De mislukking van deze Ontwapeningsconferentie zou een ramp .zijn beeft de
Nederlandsche voorzitter van de voorbereidende commissie in Genève, Loudon, ge
zegd.
Dat is het waarschuwend woord van een man, die den toestand kent.
Wij mogen geen poging achlcrwogo laten, om die ramp te helpen voorkomen. En wat
wij u daartoe vragen is toch wel heel eenvoudig. Teekent het formulier, zendt het
aan ons per pest (het kan als drukwerk verzonden worden, zoodat de kosten pre
cies 1V: cent gedragen), of bezorgt liet aan onze bureaux of bij ons agentschap Socs-
tonveg 107.
Denk aan de talloozen millioenen, die sneuvelden in den vorigen oorlog, aan die
andere lallooze millioenen, die voor het leven verminkt werden of in krankzinni
gen-gestichten belandden. Denkt ook aan dc verschrikkelijke ontwrichting der gun-
schc wereld, die er liet gevolg van is geweest.
De voortdurende wedstrijd in bewapening mag niet blijven voortgaan!
Er moet een einde aan komen!
Fr zal een einde aan korncn, als wij allen onzen w il daartoe zetten.
Lakschheid. onverschilligheid, scepticisme, kuddegeest vormen den voedingsbo
dem voor een volgenden oorlog, dié nog veel ontzetlender dan de vorige zou zijn,
die de vernietiging van Europa zou bctee kenen.
Aan die lakschheid maakt gij u mede schuldig, als gij dit Petitionnement
teckcnl.
Het Nederlandsche volk is vredelievend, wil Internationale Ontwapening. Gij
dat dus ook.
Welnu, toon het!
Toon het ons nu!
Uw stem kan niet gemist worden!
niet
wilt
van het Nederlandsche Volk aan de Ontwapeningsconferentie
in Februari 1932 te Genève te houden. Georganiseerd door de
Nederlandsche Dagbladpers.
Ik verzoek Uwe Conferentie met den meesten aandrang, in naam der
menschelijkhMd, die maatregelen tc nemen die tot ontwapening der naties
zullen leiden.
Naam:i
Adres
Naam:
Naam:
Adres
Adres
r! d res
Dit formulier ingevuld cn geteckcnd loe tc zenden door personen IS jaar en
ouder aan Administratie van het Amersfoortsch Dagblad, met vermelding op
do enveloppe „Petitionnement".
Engclscne beioooinn voor de
ontwapening. De leiders
der politieke partijen voeren
het woord.
Zaterdag vond tc Londen een reusach
tige betooging plaats ton gunste van de ont
wapening. welke op touw was gezet door
dc league of nations union. Zij begon met
een oploclit van tienduizenden mcnschen
van Embankment over Trafalgar Square,
Piccadilly en Hyde Park Corner naar de
Albert Hall, die aan tienduizend "personen
plaats bood. De redevoeringen werden door
luidsprekers verspreid, zoodat dc meer dan
20000-koppigo menigte, die voor het ge
bouw in Kensington Garden was verza
meld. ze kon hooren. De redevoeringen wor
den in 23 talen overgebracht: bovendien
werd een spreekfilm van dc demonstratie
opgenomen, die in 36 landen zal worden
afgedraaid.
Voorzitter der vergadering was veld
maarschalk sir W illiam Robertson, die on
der meer opmerkte, dal liet doel der dc
inonstratie was dc belangstelling van het
publick voor dc ontwapeningsconferentie tc
wekken en te verlevendigen. Het grootc ge
vaar, dat door liet getreuzel met dc ont
wapening ontstaat, was volgens Robertson
dat Duitschland op don duur dc diepe ver
ncdcring ccner eenzijdige ontwapening niet
zou dulden, liet wcord werd daarna ge
voerd door den Erigclschen premier Mac
donabl, die eerst eenigc cijfers ten beste gaf
over dc matclooze verwoestingen, die dooi
den jongslcn oorlog zijn aangericht. Vol
geus hem i< thans de lijd aangebroken
waarop Engeland een vooraanstaande rol
moet spelen. Een grootc natie, die haar
eigen veiligheid door tic wapens tracht 1
waarborgen, kan, volgens Macdonald, niet
SNBJBOONSVIOLENS
2 gaats verstelbaar f 2,65.
Wortel- en Aaardappelschrap-
machi.ic: 4S75.
JLrLXGJ6ST&. &ÖJÏ-L.280
alleen alle andere van hel streven naar
vrede afhouden, maar zelfs allo andere te
gen haar wil stuwen naar de onvermijde
lijke catastrophe van' een nieuwen oorlog
Ken volk, dat zijn veiligheid in dc wapens
zoekt, vergeleek Macdonald met een man,
die zich bij onweer onder een boom in vei
ligheid stelt. OnUvapening, zoo betoogde
dc Kngclsche premier verder, is ccn ideaal,
waartoe Engeland zich telkens opnieuw
heeft verplicht. liet heeft het artikel van
het Volkenbondsverdrag onderteekend, de
préambule bij deel V. van het verdrag van
Versailles en alle resoluties, welke het ver
drag van Locarno behelst. Te Versailles
heeft de voorzitter der geallieerden ver
klaard, dat men Duitschland tot ontwape
ning dwong om den eersten slap op den
weg naar de algeiheeiïc ontwapening tc
doen. Als een goed burger, verklaarde Mac
donald, wil ik zelf den plicht op mij ne
men, welken diegenen op zich namen, die
in ij als burger op d<^ conferentie tc Vcrsail
les vertegenwoordigden; wanneer wij niet
de soldaten, kanonnen, schepen, luchtstrijd
krachten cn alle andere wapens, die de ver
nietiging dienen, verminderen, wanneer
wij geen programma's voor dc ontwape
ning opstellen met cijfers, die lager zijn
dan de tegenwoordige, zullen wij in Fe
bruari te Genève niet onzen plicht hebben
gedaan. Genève moet zoo besloot de La
bour-premier, Macdonald, resultaten ople
veren.
liet woord werd vervolgens gevoerd door
den conservatieven leider Baldwin, die ver
klaarde het volkomen eens tc zijn met het
geen dc eerste minister had gezegd over de
erplichtingcn, die Engeland door verdra
gen cn verzekeringen op het gebied der
ontwapening op zich Leeft genomen. In de
aatste jaren beeft aldus Baldwin
wanneer men Japan tot op zekere hoogte
itzondcrl, alleen Engeland zijn bewapc-
innsuitgaven verminderd in tegenstelling
tot \ele naties, die dc laatste vijf jaren
aar bewapeningsuitgaven in zeer buiten-
öyvone mate hebben verhoogd. In dc rede
an Baldwin werd vooral ccn vergelijking
emaakl tussehen den tegenwoordigen
tand der bewapening van Engeland cn
dien der anclcre mogendheden. Tenslotte
deed bij ccn beroep op Amerika om tot den
olkenboncl toe te treden. Elk internatio
naal vraagstuk, dat sinds liet verdrag van
"èrsailles opduikt, is. naar Baldwin te ken
nen gaf. voor de Europeanen ontzettend
cel moeilijker geworden, doordat Amerika
ii Leden Volkenbond ontbreekt. Bovenal is
bet de houding van Amerika in het geval
eoner blokkade een houding, die van tc
voren niet bekend is welke don Volken
bond berooft van een zijner belangrijkste
middelen ter voorkóming van den oorlog.
I)e laatste spreker was dc leider der li
beralen, Lloyd George, die er eveneens bij
stil stond, dat Duitschland to Versatile:
toezeggingen waren gedaan op bet stuk
der algcmccne ontwapening. Deze verplich
tingen zijn niet nagekomen. Integendeel
sindsdien cn ondanks alle grootc inani
festaties ten gunste van den vrede on de
otnwapening zijn dc bewapeningen in alle
landen der wereld van jaar tot jaar ver
meerderd. Men heeft het daarom met een
ander idee willen probecrcn. liet land met
de grootste bewapening heeft voorgesteld
den oorlog als zoodanig in den ban te
doen. Zestig andere landen hebben dit ver
drag onderteckend. Zij alle hadden, aldus
Lloyd George, groolo legers cn hebben,
sinds zij hun handteekening plaatsten, nog
grootcrc cn machtiger legers in liet. leven
geroepen. Sinds het land. dut het grootste
leger der wereld heeft, dat ooit in de we
reld heeft bestaan, het Ivelloggpact heeft
onderteekend, heeft het zijn bewapening
op enorme wijze opgevoerd. Al deze landen
hebben den oorlog buiten dc wet gestold,
naar zij hebben vergelen dc voorbereidin
gen voor dep. oorlog in den ban te doen.
Volgens Lloyd George moest bet onder
scheid tussehen dc toepassing van gcwelc!
in bet particuliere leven cn in de samen
leving der volkeren verdwijnen. Laat ons
geen poging nalaten, zoo besloot dc liberale
leider, de geesten in deze richting dc be
ïnvloeden. W anneer dit bereikt is. zal het
pact tot buiten-dc-wct-stelling van den oor
log een werkelijkheid werden. De Volken
bond zal dan dc meest effectieve factor
worden cm dc mcnschheid de ellende en
et afschuwelijke van een tiorlog tc be
sparen.
BUITENLAND.
Amerika wil redding brengen.
(Eerste Blad, pag. 1).
Dr. Nathan Söderblom, aartsbisschop van
Zweden overleden.
(Eerste Blad, pag. 2).
BINNENLAND.
Zondag
Bij Wassenaar zijn
ineis verdronken.
(Tweede Blad pa
drie zwem-
SL _0
Hoogste Barometerstand:
763.5 tc Lacoruna:
Laagste Barometerstand:
718.8 te Stornoway.
Verwachting:
Matige, Z. \V. tot Z. wind.
meest half tot zwaar be
wolkt, waarschijnlijk enkele
regenbuien met kans op on
weer, zelfde temperatuur.
1).
liet Ned. Paviljoen tc- Parijs.
(Tweede Blad pag. 1).
Overleden
llendrix.
is bet Eerste Kamer-lid J N
(Tweede Blad pag
UIT DEN OMTREK.
1).
De wegen rondom Hilversum bezaaid met
kopspijkers.
(Eerste Blad pag. 3).
STADSNIEUWS.
van de Ned. Natuurhistorische
Langestraat 49-51 Tel. 190
Excursie
Verceniging.
(Eerste Blad pag. 3).
UITVERKOOP
LINGERIE
KOUSEN,
CORSETTEN.
Tentoonstelling van parochiewerk in Sint
Vechter.
(Eerste Blad pag. 3).
SPORT.
De Tourist Trophy-races te Assen.
(Tweed3 Blad pag. 3).
Vergadering van den Ned. Korfbalbond.
(Tweed2 Blad pag. 3).
Walcrpolo-wcdstrijd van A.Z. en PC.
Redevoeringen van Macdonald,
Baldwin en Lloyd George
GROOTE DORPSBHAND.
Kwaadwilligheid de oorzaak.
Keulen, II Juli. (V.D.) In liet plaats
je Lindónschcid heeft een hevigo brand
gewoed. liet vuur ontstond in een schuur
en groccp binnen zeer korten tijd 5 andere
schuren en een woonhuis aan. liet vee kon
gedeeltelijk worden gered. Alle oogstvoor-
rnden, landbouw w erktuigen,etc. werden
door bei vuur verteerd. De schade is bui-
irngowoon groot. Kwaadwilligheid is ge
bleken. dc oorzaak van dezen ramp te zijn
Dc brandstichter is echter zelf in het door
hem aangestoken vuur omgekomen. Zijn
verkoold lijk werd onder dc overblijfselen
gevonden.
Londen. 11 Jul i. (V.D.) De groote vrc-
des- -en ontwapcningsdcmonslratio in dc
Alberlhall is heden met een incident be
gunnen. Een vrouw stond plotseling op en
wierp met stinkbommen naar den minister
president Macdonald. Een dezer bommen
viel vlak bij Lloyd George neer, waar hij
explodeerde.
Dc zaalwachters grepen dc vrouw cn ver
wijderden haar uit dc zaal, waarbij zij hevi
gen tegenstand bood cn nog meer stink
bommen wierp.
In dc Alberlhall waren ongeveer 6000
personen aanwezig, om dc redevoeringen
van Macdonald. Lloyd George cn Baldwin
aan tc hooren. Deze redevoeringen werden
door middel van luidsprekers naar het
Ilydepark overgebracht.
Dc ontwapeningsvrienden waren tegen 12
uur aan dc oevers van den Theems bijeen
gekomen. In gesloten gelederen marcheer
den zij naar den Alberlhall. In den stoet
zag men ook ceni groep van 56 vrouwen,
die de leden van den Volkenbond vcrbccld-
len. Talrijke leden van het Corps Diplo
matique waren aanwezig.
Dc vergadering werd guopend door Maar
schalk Sir William Robertson, die een ver
maning uitsprak voor dc staatslieden om
dc tegenwoordige stemming in de wereld
uit tc buiten cn maatregelen tc nemen ter
voorkoming van toekomstige slachtingen
De redevoering van Macdonald was po
pulair gesteld. Hij verklaarde, dat de ont
wapening op grond van internationale ver
dragen moest, geschieden. Engeland kan
niet alleen verder ontwapenen. Veiligheid
is niet het gevolg van bewapeningen, maar
daarvan, dat men die oorzaken wegneemt
die tot dusverre tot oorlogen gevoerd heb
ben. Engeland is om der wille van zijn eer
verplicht een vermindering van bewape
ningen tot stand tc brengen.
Baldwin wees op de verplichtingen, die
Engeland op grond van dc verdragen heeft
ten opzichte van de ontwapening.
Lloyd George herinnert eveneens aan d
bestaande verdragen en legde den nadruk
op de pogingen, die Engeland tot dusverre
gedaan had in dc richting van ontwapc-
nig. Verder sprak Lloyd George over de
grootc werkloosheid, die een gevolg is
geweest van dien oorlog, wees op de hoo-
ge bewaperiingsuitgavcn van tegenwoordig
en verklaarde ten slotte, dat ontwapening
slechts mogelijk is. wanneer de mcnschen
werkelijk den oorlog uit ganschcr harte
afwijzen.
Onder groolcn bijval werd ton slotte een
motie aangenomen, waarin de a.s. ontwa
peningsconferentie wordt begroet en de re
gieringen worden opgeroepen om alles te
doen wat in hun macht is om een werke
lijke vermindering der legers, drr vloten
cn der luchtstrijdkrachten van de wereld
tot stand tc brengen.
Varkensmarkt 5 Tel. 1309
Kwaliteit wint altijd.
an <Ic laatste (lagen in liet gebied van de
benoden-Elbe aangericht, is gedeeltelijk nog
rooter dan aanvankelijk werd aangeno
men. Ook menschenlcvens zijn te bedreu
en. Twee kinderen, een 11-jarige knaap cn
een 1-jarig meisje, zijn verdronken. Dc lij
ken zijn nog niet gevonden. Bij Rendsburg
zijn op verschillende plaatsen de dijken van
Eider doorgebroken, waardoor groote
oppervlakten onder water zijn gezet. Ook
een stuk van den spoordijk van Ottern-
dorf naar Altenbruch weggeslagen.
IIet wil een financieele cala>
strophe in Duitschland
verhinderen
New-York, 12 Juli. (V.D.) De rcgce-
ringskringen tc Washington beramen, naar
lieden officieus verluidde, de mobilisecring
der Amerikaanschc financiën ter verhinde
ring van een "financieele catastrophe in
Duitschland. President Hoover, die ook
thans verblijf houdt op zijn buitengoed, is
voortdurend in telefoon-verbinding met de
bondshoofdstad.
Tot nu toe worden te New-York slechts
twee mogelijkheden voor financieele hulp
overwogen
1. Beperkte credictcn der Federal Be-
serve Bank aan dc Rijksbank.
Gemeenschappelijke garanties voor
een grootc leening door particuliere banken.
3. Directe credieten door de Bank of
England.
Niettemin neemt men aan, dat Hoover
stappen zal ondernemen bij de Federal Re
serve Bank, ten einde een catastrophe in
Duitschland te vermijden.
SCHADF. DOOR NOODWEER EN
OVERSTROOMINGEN.
II a m b u r g1 1 I u 1 i. (H.N.) Do schade
door het noodweer en do overslroominsftö
LUCHTSCHIP VERNIELD DOOR
ONTPLOFFING.
Londen, 13 Juli (V.D.) Het Amcrikaan-
sclie kleine luchtschip Mayflower is Zon
dagavond hij Kansas City door een ontplof
fing totaal vernield. Dc bestuurder kreeg
ernstige brandwonden. Ook ccn passagier
werd vrij ernstig gewond.
DE ACTIE DER COMMUNISTEN IN
BULGARIJE.
Sofia, 10 Juli (V.D.) Dc ministerraad
heeft bevel uitgevaardigd lot onmiddellijke
sluiting van alle communistische avbciders-
partijclubs. Tevens werd het houden van
openbare vergaderingen evenals van beslo
ten bijeenkomsten door communisten verbo
den. Deze strenge maatregelen zijn het ge
volg van de voortdurende stakingen in het
geheclc land cn de onlusten en bloedige bot
singen met de politic te Sofia.
DE STRIJD TUSSCHEN KERK EN
STAAT IN ITALIË.
Rome, 11 Juli. (II.X.) Volgens de La-
voro fascista zal de 'eiding van de Katho
lieke Actie worden overgebracht naar de
Vntieaansche Stad.