Petitionnement voor
Internationale Ontwapening
BELANGRIJKSTE NIEUWS
HH1 fclfrü
BIJKANTOOR
SOESTERKWARTIER
SOESTERWEG 107
STELT
NIET UIT.
Dinsdag 14 Juli 1931
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
30e Jaargang No. 12
DE SAKSISCHE BEURZEN
GESLOTEN
BLOEMWEELDE
KWEEKERIJ HORSE WEIDE
DUÜTSCH ZEILJACHT
VERONGELUKT?
9 uur 43 min.
MUSSOLINI WAARSCHUWT
DE VOLKEREN
OOST-GROENLAND PUNT
VAN STRIJD
L. J. LUYCX ZOON
„HET GEBOD VAN
DIT UUR"
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 1 BMnd" voor A«nfoofiio. m.«d to.75. m rvr* 4 i^Tr\T?r\
week (met gr.tl. «eriekerUg tegen ongelukken) I 0.I71/, I !f/ ,r I I .A PI I JPrlL
Binnen).nd franco per pojl per 3 untka f J,-, Aflonderll|k< nummer. I QOf. «-1
rOfTXEKENlNG 47910
A7xonder]l}k« nummer, f OM.
TELEFOON 1NTEF.C (11
PRIJS DER AOVERTENTIEN vao 1—4 regelt I 1.04 «et inbegrip vu re» t* wij mummer,
elke regel met» f0.25. Lltfdadighods-edvertcntie» voor da
helft vaa den prijs. Kleine Advtrteorite „KEITIES" bil vooruitbetaling ragale
90 cast, aifcr regel aaaei 10 cent, drleaaal plaatsan f 1.Becrtjscomroer c*tr» Q&9
va.i het Nederlandsche Volk aan de Ontwapeningsconferentie
in Februari 1932 te Genève te houden. Georganiseerd door de
Nederlandsche Dagbladpers.
Ik verzoek Uwe Conferentie met den meestcn aandrang, in naam der
menschelijkhnd, die maatregelen te nemen die tot ontwapening der naties
zullen leiden.
Naam:
Adres
Naam:
Naam:
Adres
Adres
Adrest
Dit formulier ingevuld en geteekend toe te zenden door personen 18 jaar on
ouder aan Administratie van het Amersfoortsoh Dagblad, met vermelding op
de enveloppe „Petitionnement".
Financieele moeilijkheden in
Duitschland. Een zeer ern
stige crisis.
Di ie weken geleden kwam Amcrika's pre
sident, Hoover, met zijn opzienbarend voor
tstel voor don dag, waarvan dc strekking
was de betaling der oorlog6Schuldcn en
vooral ook der Duitsclie schadevergoeding
een jaar lang stop tc zetten; in heel dc we
reld. vooral in Europa, werd ccn zucht van
verlichting geslaakt, omdat dc stap, die met
altruïsme niets had to maken, doch in de
eerste plaats diende om Amerikaansche fi
nancieel© en economisch© belangen te be
hartigen, niettemin ook aan talrijke andere
landen ten goede kwam. Voor het Duitsche
rijk was Hoover's initiatief werkelijk een
uitkomst, omdat dit land in 6taat werd ge
steld weer voor een oogenblik op adem te
kamen. Er ontstond in de wereld weer een
sfeer van vertrouwenen men had goede
hoop, dat do financieele chaos, die zich in
Duitschland begon af te teckenen, zou kun
nen worden voorkomen, nu althans twaalf
maanden lang ondragelijke la6tcn van
Duitschlands schouders werden afgewen
teld.
Helaas kwam er spoedig een kink in de
kabel, die grootcndeels werd veroorzaakt
door Frankrijk-s houding met betrekking
tot Hoover's moratoriumvoorstcllcn. Ter
wijl b.v. Engeland en Italië zich onvoor
waardelijk aansloten hij hetgeen Amcrika's
president aan de hand deed, kwam Frank
rijk, dat het plan-Young bedreigd achtte,
met een menigte van bezwaren voor den
dag, hetgeen leidde tot moeilijke en lang-
1 gerekte onderhandelingen, die pas na ge-
ruimen tijd uitliepen op een voorloopig
Fransch-Amerikaansch accoord. Dit getreu
zel had tengevolge, dat het vertrouwen wel
dra als sneeuw voor de zon wegsmolt. De
situatie werd weer buitengewoon onzeker;
ere die tont trekkingen vonden op groot©
schaal plaats, terwijl ook verscheiden©
Duitschers, die zich nu niet bepaald goede
vaderlanders betoonden, maar slechts bang
waren voor hun „hachje", zekerheidshalve
hun geld in het buitenland, onder meer Ne
derland cn Zwitserland, in veiligheid
brachten. Ilct geld stroomde hij milliaïdcn
Duitschland uit cn nieuwe credictcn bleven
achterwege, omdat men Duitschland noch
op korten noch op langen termijn crcdieten
durfde verstrekken. Dit liep op een ernstige
financieel© crisis uit en één der gevolgen
was onder meer, dat dc Donatbank (ver
korting \vm: Durmstadtcr und National
bank) zich genoodzaakt zag dc betalingen
te staken. M.a.w.: één der grootste Duit
sche bankinstellingen, wier naam tot dus
verre in dc wereld klonk als een klok.
moest haar loketten -sluiten, vooral omdat
zij mede onlangs een fermen klap had ge
kregen door de krach der Norddcutschc
Wollkammerei. Dc Duitsche regeering. in
ziende, dat do moeilijke toestand, ontstaan
bij de Danatbank. het begin zou zijn van
den val concr.groote resks andere banken,
waardoor con financieele chaos in 't leven
zou worden geroepen, heeft ter voorkoming
van verdere onheilen onmiddellijk nood
verordeningen uitgevaardigd, welke o.m.
behelzen, dat de Duitsche banken enkele
dagen zullen worden gesloten, terwijl do
HJksrcgeering ten opzichte van do Danat
bank, die door de gëldcrisis in haar liqui
diteit wordt bedreigd, waarborgen op zich
heeft genomen.
Ondertusschen doet Duitschland al het
mogelijke om in het buitenland credicten
te verkrijgen, teneinde aan de moeilijkhe
den. die zich als hergen hebben opgesta
peld, hot hoofd te kunnen bieden. Pr.
Luther, de president van de rijksbank, heeft
zoowel Londen nis Parijs bezocht, waar hij
om hulp hoeft aangeklopt, doch zijn pogin
gen hebben voorloopig nog niet tot succes-
een geleid. In Frankrijk stuitte hij vooral
op een hevig verzet; wel was dit land bo-
3'eid Duitschland. hij te springen, maar dan
diende Berlijn bepaalde politieke waarbor
gen te bicdon, onder meer hierin bestaande,
dat Duitschland definitief van verderen
kruiserhouw en van de folunie met Oosten
rijk, afzjet, terwijl van Duitschland tevens
werd gevergd, dat het in den vervolge ccn
algemeen-democratische en pacifistische
politiek zou voeren. Voor inwilliging van
deze politieke eischen was Berlijn echter
niet terstond te vinden, omdat de regeering-
Brüning ook rekening dient te houden met
de roerige nationalistische oppositie, di© in
Duitschland een sterke macht vertegen
woordigt.
B uitenl andsche hulpverleening wordt
echter hoe langer hoe onvermijdclijfcer cn
onder deze omstandigheden verdienen voor
al de berichten de aandacht, welke inhou
den, dat dc neiging in Angelsaksische krin
gen toeneemt om Duitschland, nu het water
lot de lippen is gekomen, hulp tc bieden,
terwijl ook de te Bazel gevestigde bank
voor internationale betalingen wellicht niet
na zal laten om door credictverstrekkingen
het ergste te voorkomen. In elk geval zal
het zaak zijn zoo spoedig mogelijk de red
dende hand uit te steken, daar de links
en rechts-radicalen reeds nu al hun best
doen om in troebel water te visschen. Met
r.erveuse spanning ziet de wereld dan ook
dc komend© gebeurtenissen tegemoet, daar
van de oplossing der Duitsche financieele
crisis door middel eoncr internationale
hulpactie zal afhangen, of midden-Europa
een centrum een er gevaarlijke onrust wordt
dan wel een gebied, waar geleidelijkweg
weer stabieler toestanden zullen hecrschcn.
De verantwoordelijkheid zoowel der Duit
sche, als die der buitenlandsch© regeerin
gen is op het oogenblik buitengewoon groot.
De toestand bij de Berlijn?
sche depositobanken
Herstel van den raarkenkoers
te New-York
Dresden, 13 Juli. <V D.) De Saksische
regccring heeft de sluiting der beurzen
voor heden en Dinsdag bevólen.
Berlijn, 13 Juli. (V.Ü.! In vergelijking^
met de eerste angstige gesfes der crediteu
ren der Bcrlijnsclie depositobanken is de
toestand in de eerste middaguren tot dc
sluiting der kassas kalmer geworden.
Een gemeenschappelijk optreden der ban
ken heeft nog niet plaats gehad. Evenwel
worden in de avonduren desbetreffende be
sprekingen verwacht.
Individucel zou inen reeds algemeen tot
roconstruciiemaalregclen zijn overgegaan.
New-York, 13 Juli. (V.D) Een bericht
dat do conferentie tc Bazel besloten zou
hebben tot dc vernieuwing van bel crediet
van 100 milliocii vérwèkle een licht her
stel van den morkeiikoers, die legen 2 uur
Amerikaanschon tijd 22 was. Daarentegen
brokkelden de noteeringen der Duitsche
leeningen 'af.
Do goudleening is met ccn noteering van
6VA tien punten lager dan Zaterdag.
ZEVEN SLACHTOFFERS EENER
VLIEGRAMP.
Moskou, Juli. (Y.I).) Officieel wordt
medegedeeld:
Gisteren heeft op 43 K.M. afstand van
Moskou een ernstig liegongc-luk plaats ge
had. Een bombardementsvliegtuig stortte
bij een oefening boven het station Albino
naar beneden. De plaatsvervangende chef
van het militaire vliegwezen vail hot roode
leger Pilof, een lid van den Russisch en Ge-
ncralen Staf, Kolonofski, de persoonlijke
medewerker van den ocmmandant van oor
log, Arhamijcf, twee vliegers, twee werk
tuigkundigen en een waarnemer zijn daar
bij gedood. Over do oorzaak van het onge
val wordt niets medegedeeld.
WAT WÉ VERDER ZAGEN BLOEIEN.
Een vaste plant, die ccn aardige variatie
geeft in onze borders is dc „Graphalium
margaritaceum". Zc heeft zilvergrijs blad cn
een menigte witte bloemen. Vooral naast
donker gekleurde bloemen, b.v. Salvia nc*
morosa, met haar blauwe bloemen, staat zc
prachtig. Vooral voor variatie moeten wc
steeds zorgen. Hiervoor zorgt ook dc „Cc*
rastium Bieberstcinii" met haar zilverwit
blad en ccn menigte witte bloemen. Zc
kruipt cenigszins cn is daarom het best
voorin den border. De Hanckam „Monarda
didyma" met haar blocmhoofdjcs, fel rood
van kleur, trekt nu ook dc aandacht. Ze
wordt ongeveer 75 c\M. hoog.
Ook de Teunisbloemen komen deze
maand in bloei. Zc zijn vroeg, na dc warme
dagen, die wc hadden. Haar dele bloemen
zijn over bekend cn komen ook in het wild
voor.
Dc Pioenen zijn bijna weer uitgebloeid.
Zij mogen in geen tuin ontbreken. Vooral
dc enkclblocmigc verdienen zeer dc aan*
dacht. Onder dc dubbele is aan tc bevelen,
dc LA alba plena, of wel dc dubcle*w*itte.
Ook dc gewone Bocrcnpiocn, dc P. rubra
plena, trekt zeer de aandacht met haar dub*
bcbroodc bloemen. Pioenen wenschen ccn
vruchtbaren grond, die, alvorens men plant,
diep moet worden omgespit cn goed gemest.
Eerst het tweede of derde jaar na dc plans
ting, heeft de plant zich voldoende hersteld,
om volop te bloeien. Onder nicuwstcn kun*
nen wc zeer aanbevelen P. hybriden „Fok*
ker" met dubbele, helder roodc bloemen,
vroeg bloeiend cn „Lundborg" met enkele,
gespikkelde, roze bloemen.
Dc IJslandsche Papaver of wel P. nudi*
caulc, bloeit wol vijf maanden lang cn be*
gint hier reeds in Mei. Ze heeft kleinere
bloemen dan de Oostcrsche Papaver, cn van
verschillende kleuren. De variëteit, Gibsons
New Giant oranje, is wat hoogcr van groei,
en heeft oranje bloemen -op lange dunne
stengels. Dc Papaver oriëntale met haar tal*
rijke variëteiten als „May Queen", „Go*
liath", „Peter Pan", enz., verdienen steeds
dc aandacht Op dc bloem, die slechts een
of twee dagen duurt volgen dc bekende
zaaddoosjes, waaruit de Opium wordt
bereid.
Papavers zijn moeilijk vcrplantbaar, door
haar lange pcnwortcls. Het beste koopt men
daarom jonge plantjes. E'^ laagblijvendc
Phlox. „Ph. Arcndsii" genaamd, bloeit nu,
en nog ccnigc maanden met licht lila bloc*
men. Voorat als men de uitgebloeide bloe»
men wegsnijdt, is dc bloei bijna onafgebro»
ken van Mei tot September.
Dc '„Phlox dccussata" ook wel Herfst*sc»
ring genaamd, begint ook deze maand tc
boleicn. Ze wordt ongeveer 75 c.M. hoog cn
komt voor in talrijke kleurvariatics. Dc heb
roode variëteiten zijn tegenwoordig bijzon*
der in trek. Hier hooien onder: „Leo
Schlagctcr", „Morgenrood", „Paul Hoffman"
cn. vele andere. Men heeft er verder met
paarse, roze, witte cn twee kleurige bloc*
men. Steeds worden er weer andere kleuren
gewonnen. Het gemakkelijkst worden zc
door scheuren voortgekweekt wat men het
best in het vroege voorjaar doet. Ook van
stek kan men zc kwcckcn. Het eerste jaar
blijven zc dan vrij klein cn bloeien zc
vroeger.
„Platycodon grandiflorum Maricsii" bloeit
deze maand met groote klokvormige, paar*
sc bloemen. Het plantje wordt niet hooger
dan 30 c.M. Men heeft cr een witte variatie
van. „Potcntilla" met haar aardbeiachtigc
bloemen bloeit van Mei tot Sept. Vooral
dc variëteit „Gibsons scarlet", welke in tc*
gcnstclling met dc oranje bloeiende, schar*
iakenrood bloeit, is ccn groote aanwinst
geweest.
Ten slotte noemen wc nog „Primula
Mocrhcimii", dc etage primula. Zc bloeit
van Juni tot Augustus cn wordt in tegen*
stelling tot andere Primulas wel 30 c.M.
hoog. Nadat ccn verdieping is uitgebloeid,
komen cr steeds weer verdere etages in
bloei.
J. O. W. F. RENS.
Saluur toont de prachtigste kleuren
Geen denkbare of deze is cr bij
Thans is deze gcheeie verzameling
tc zien in de
Kiel, 14 Juli. (V.D.) De kapitein van het
s.si Cores deelt mede, dat liij Zondagmid
dag aan de zuidkust van Zweden, tar hoog
te van Ystad, het Duitsche zeiljacht Kla-
h.anlermann zonder bemanning drijvende
heeft gevonden. Men vreest* dat de beman
ning. die uit vier personen bestond, is ver
dronken.
VRACHTAUTO STORT IN DEN RIJN.
Drie kinderen verdronken.
Worms, 11 Juli. (V. D.) Bij het
plaatsje Gimbsheim is een vrachtauto,
waarin S kinderen zaten, in den Rijn gere
den. Vijf der knapen, die het ongeluk zagen
aankomen, sprongen tijdig van de auto af.
De drie overigen verdronken.
BUITENLAND.
Dc financieele nood in Duitschland. De j
noodverordening afgekondigd. Ecu op-
iocp van de regccring.
(Eerste Blad, pag. I.) I
Vergadering van „Ons Leger" te Den
Haag.
(Tweede Blad, pag. 1).
Scherpe critiek der Tweede Kamer op
het ontwerp Economische Voorlichtings
dienst.
(Tweede Blad. pag. 2.)
OMTREK.
(Eerste BiaJ, pag. 3).
De rozentcntoonstclling tc Zeist.
Het nieuwe raadhuis te Hilversum.
Tweede Blad, pag. 3).
Hoogste Barometerstand:
701.G te Yan Maven.
Laagste Barometerstand:
y.3 te Malinhead.
Verwachting
Matige. Z. O. t at Z. \Y.
wind. meest gedeeltelijk be
wolkt, waarschijnlijk eenigc
regen, met kans op onweer,
iets warmer.
7 Bolsjewistisch gevaar
niet denkbeeldig
Londen, 13 Juli. (V.D.) In dc Saturday
Review bespreekt Mussolini den huidigen
toestand in Europa en oefent hij scherpe
kritiek op het gebrek aan persoonlijke ka
raktersterkte der tegenwoordige staatslie
den. Sarcastisch wij6t hij er op, dat na de
besprekingen te Genève over de economi
sche problemen in Europa de ineenstorting
van dc Oostenrijksch© creditan6talt als
zwaarste 6lag gekomen is en dat bij de red
ding van Oostenrijk dc Volkenbond in ge
breke is gebleven. Hij meent, dat de voorge
stelde Duitsch-Oostenrijksche tolunie een
wanhoopsdaad is, want hoo kunnen twee
volken elkaar helpen, die beiden voor het
bankroet staat. Het voorstel heeft dus geen
bctcekenis.
Zeer scherp waarschuwt hij dan de vol
ken van Europa voor den aanstaanden win
ter cn het bolsjewistisch gevaar, waarbij hij
het in het bijzonder betreurt, dat de Duit
sche agrarische organisaties zich reeds
naar het communisme gewend hebben. Er
mag geen tijd meer met spreken verloren
gaan, doch er moet onmiddellijk en ener
giek gehandeld worden.
Tenslotte wendt hij zich tot Engeland,
dat aan do komende gebeurtenissen dc
grootste aandacht moet besteden. Wanneer
nog een winter de ellende en de nood in
Duitschland en in Europa voortduurt, dan
zal het grootste deel van Europa tot het
bolsjewisme vervallen. Het jaar 1932 bct.ec-
kent óf ondergang, óf vooruitgang, óf her
stel óf overgang naar de chaos.
Het is noodzakelijk, dat dc wereld zich
den buitengewonen ernst van den huidigen
toestand voor oogen houdt.
Kopenhagen, 11 Juli. (LI. N.) De
Deen6Che regeering heeft, zooals aangekon
digd, vandaag beraadslaagd over den dooi
den 6tap der Noorsche regeering, die Ooste
lijk Grocniand tot Nöorsch bezit verklaar
de, in bet leven geroepen toestand. Men
verwacht, dat Denemarken zich nog van
daag telegrafisch tot liet internationale ge
rechtshof te 's Gravcnhagc zal wenden, om
dit, met een beroep op art. 40 van het Haag-
schc statuut, dc kwestie voor te leggen.
Ontkend wordt, dat een afbreken der
diplomatieke betrekkingen overwogen
wordt.
De inhoud van uc Deensche
nota aan Noorwegen.
Kopenhagen, 12 Juli. (V. D.) De nota
van Denemarken, waarin aan de Noorsche
regccring mededeeling wordt gedaan van
het aanhangig maken van de Oost-Groen
landkwestie bij het internationale Hof tc
Den Haag. bevat verder nog dc twee vol
gende punten:
1. De Deensche regeering zal zich niet
ertegen verzetten, dat dc Noorsche regee
ring de souverciniteit verkrijgt over alle
gebieden op Oost-Groenland, waarover de
Deensche souverciniteit door liet Ilaagschc
Hof niet erkend wordt.
2. Dc kwestie, in hoeverre Denemarken
liet souvereiniteitsrecht bezit, zal zoowel
\an feitelijk als van juridisch standpunt uit
beoordeeld worden, overeenkomstig de be
staande verhoudingen op 1 Juli'.
Dc nota besluit met het voorstel, dat
cvcntueclc vormkwesties, die na dc uil-
spraak van hei Ilaagsche Hof nog open zou
den blijven, door directe onderhandelingen
tusschcn dc beide betrokken regceringcn
opgelost zullen worden. Door onverwacht
tot bezetting van het omstreden gebied op
Oost-Groenland, tusschcn 71 gr. 30 min. cn
73 gr. 40 min. N.B., over te gaan, wordt de
Noorsche regeering geacht deze voorstellen
te hebben afgewezen.
De gezant van Denemarken in Den Haag
heeft na telegrafische opdracht van zijn
regccring dc zaak van de occupatie van
Oost-Groenland door Noorwegen bij 't Per
manente Hof voor Internationale Justitie
aanhangig gemankt.
Langestraat 49-51 Tel. 190
GROOTE UITVERKOOP
Dames en Kinder
KOUSEN
Spotgoedkoop.
Voor het Soesterkwartier kun*
nen abonnementen, adreswijzigin
gen en advertenties opgegeven
worden aan ons Bijkantoor:
het teekenen van het
Petitionnement voor
INTERNATIONALE
ONTWAPEN SNt»
Een concent rat ievegeering tot
redding >'a;j het vaderland
Weg met alle geschillen
Berlijn, 13 Juli. (V.D.) Onder den titel
„het gebod van dit uur" behandelt de na-
tionaal-libcrale correspondent den politie-
ken toestand. In de conclusie wordt gewe
zen op de politieke consequenties. Bij de
zen toestand van het rijk is het niemand
geoorloofd tegenstellingen van politieken
aard, hoe gerechtvaardigd deze ook in an
dere tijden mogen zijn. tc handhaven.
Zoo worden de politieke partijen in
Duitschland, van dc sociaal-democraten tot
de nationaal-socialisten toe heden voor d©
'vraag gesteld: kan het Duitsche volk zich
thans veroorloven zijn partijpolitieke ge
schillen door te zetten'?
Dc rijksregeering zal eveneens hiermedo
rekening moeten houden. Van haar moet
verwacht kunnen worden, dat zij onver
wijld dc hoogste mate van autoriteit toont
tot redding van het vaderland. De Duitsche
portijgeschiedenis is rijk aan treurige
uren. waarin do enge partijgeest heeft ge
zegevierd over het staatsmansbèleid. Wat
bij andere volkeren onder de huidige om
standigheden mogelijk zou zijn. moet ook
in Duitschland geschieden. De aaneenslui
ting van alle groote Duitsche partijen van
dc sociaal-democraten tot de nationaal-so-
cialisten in een concentratieregeerinp *cf
retiring van het vaderland uit het grootste
gevaar.
Het is aan den rijkskanselier dezen roep
tc doen. Wie in dit uur van een dergelijk
appel afziet heeft het recht verloren in
Duitschland door te gaan \oor nationaal-
polilicus.
MOORDENAAR BEGENADIGD.
Darmstad. 12 Juli. (V. D.) Het kabi
net van den staat Hessen heeft de dood
straf. waartoe de rechtbank tc Gicssen den
landbouwer ilhelm Lehr uit Altenstadt
had veroordeeld wegens moord op de 19-
jarige Martha Pippel. veranderd in levens
lange gevangenisstraf. Lehr had een ver
houding met het meisje cn had haar, toen
deze verhouding hem begon te vervelen, in
een bergbeek geworpen, waardoor zij ver
dronk.
