AMEPSFOORTSC1H DAGBLAD DE DUITSCHE FINANTIEELE CRISIS Donderdag 16 Juli 1931 „DE EEMLANDER" 30e Jaargang No. 14 NATIONALISTISCH BEWIND BEPLEIT Beroep op Hindenburg HET ACUTE GEBREK AAN BETAALMIDDELEN Banken in Letland gesloten INTERNATIONALE HULP NOODZAKELIJK Fransche beduchtheid neemt toe HOE HET BUITENLAND REAGEERT Amerika's „voorzichtige" houding HITLER OVER DE CRISIS DERBE BLAD KRIJGT SCHACHT EEN BELANGRIJKE FUNCTIE? BEURSSLUITING TOT ZATERDAG DE STEDEN PLEGEN OVERLEG Strijd aangekondigd tegen het „volk- bedervende Marxisme" in Pruisen en het rijk Stettin, 14 Juli. (V.D.) Gister 311 is hier ter stede een economisch congres gehou den van do Duitsch nationale volkspartij, waaraan talrijke economische en politieke leiders deelnam jn. Do plaatsvervangende voorzitter van Winterfeld opende het congres met het betoog, dat voor dï nationale oppositie slechts een regeering in aanmerking kan komen, die vervuld is van een nationalen geest en werkkracht. Er moet een einde komen aan het eeuwigs lonken naar de meening in het buitenland; het stuur moet direct worden omgegooid. Nadat voorlezing was gedaan van een van den partijleider dr. Hugenbcrg ont vangen telsgram, was het woord aan Ge- heimrat Quaatz, die een rede hield over het schuldvraagstuk, dat hij principieel op gelost noemde. Een nationale regcering, aldus Quaatz, zal geen penning meer naar het buitenland laten gaan. Tegenover de „sus"-pogingcn der regeering kan men slechts zoo spoedig mogelijk de teugels van het bewind in handen nemen. Quaatz eindigde zijn referaat met de woorden „Strijd is de eerste burgerplicht." Nadat nog eenige referaten waren gehou den, waarin in het bizonder de nood van het Oosten en de onhoudbare toestand in den landbouw ter sprake kwamen, werden twee resoluties aangenomen. In de resolutie betreffende de landbouw- aangelegenheden wordt o.m. geëischt do volledige kwijtschelding der herstellastcn als eerste voorwaarde voor een herstel van Duitschland. Binncnlandsche industrie en arbeid moeten den voorrang hebben boven buitenlandschcn arbeid en productie. Daar bij behoort de bescherming van den Duit- schen landbouw tegen de overvoerde we reldproductie en een soepele douane- en handelspolitiek. De scheppende krachten in Duitschland hebben de bizondere be scherming en de bizondere voorzorgen van den staat noodig. Voor het Oosten wordt een zoo spoedig mogelijke wijziging van de wet op 1e Oost hulp in den geest van het plan-Hugenberg geëischt. In de tweede resolutie, welke betrekking heeft op de politiek, wordt verklaard, dat da huidige ineenstorting van het bedrijfs leven in de geschiedenis zonder weerga is. Do vervulling van verplichtingen je gens het buitenland en de financiering van een binnenlandsch op marxistischen troost geschoeid bedrijfsleven door het aangaan van nieuwe schulden onder gelijktijdige aanneming van vernederende politieke en militaire voorwaarden, zou een misdaad jegens de natie zijn. Door het prijsgeven van het tweede pantserschip zou de reeds zoo zwakke landsverdediging tegen bet steeds weer opkomend gevaar van Pnoi- sche aanvallen een nieuwe verzwakking ondergaan. Deze willoosheid leidt het be drijfsleven en den staat tot verderf, lied- ding is op het laatste oogenblik nog mo gelijk, wanneer een met den nationalen wil bezielde en geleide regeering tegelijkertijd wordt ingesteld in het rijk en in Prutsen, die vastbesloten is tot den strijd tegen het volkbedervcnde marxisme. De politieke en economische leiders, richten, evenals de leiders der Stahlhelmgroepen, uit het Oos ten tot president von Hindenburg het drin gende verzoek op dit voor de Duitsche ge schiedenis be6liss3nde oogenblik ccn na tionale regeering met beslissende volmach ten te geven aan het. volk van Duitschland on Pruisen. Verhooging van 'i herdisconto: crediet door Frankrijk en België geweigerd? Borlijn, 15 Juli. (V.D.) Naar van be voegde zijde wordt mcdegcdceS '1, zal de rijksregaering eerst in den loop van den namiddag bijeen komen en de maatrege len bespreken, die door het acuf.3 gebrek nan betalingsmiddelen noodig geworden zijn Hat directorium "an de rijksbank ver gadert reeds in den loop van den chtend. De besprekingen over het resultaat van de conferentie te Bazel, die Dinsdagavond werden afgebroken, zullen dan word.rn voortgezet. Berlijn, 15 Juli. (V.D) Omtrent het ver loop van de gisteravond gehouden verga dering van den raad van beheer der bank voor internationale betalingen, verneemt de Börscnkurie: nader uit Bazel, dat na de aanneming van het voorstel tot verlenging van het herdiscontocrediet van 100 millioen dollar voor de Duitsche rijksbank door den gouverneur van de Bank van Enge land, Montague Norman, een tweede voor stel werd ingediend tot verhooging van dit herdiscontocrediet. Voornamelijk door het verzet hiertegen van de Bank van Frank rijk en van de Belgische Nationale Bank werd dit voorstel echter verworpen. Riga, 15 Juli. (V.D.) Tengevolge van de financieele crisis in Duitschland zijn twee Lctlandschc banken voorloopig ge sloten. „Een drenkeling moet men redden, zonder vooraf over den prijs daarvoor te onderhandelen" Rome, 14 Juli (V.D.) Na een aanvanke lijk aarzelende houding van eenige Ita- liaansche bladen blijkt thans meer en meer in dg fascistische pers een stemming van begrijpen der Duitsche moeilijkheden. Van otficieele zijde toont men zich echter nog tamelijk terughoudend. Men meent echter te mogen aannemen, dat men in Italiaan- sche regseringskringen bereid is vèrstrek- kendo hulp te verlcencn, zonder daaraan politieke consequenties vast te knoopen. Onder het opschrift ..Samenwerking noodzakelijk" bevat het Giornale d'Italia een uitvoerig artikel over den toestand in Duitschland. Wanneer een natie in brand staat, zegt de schrijver, moet men in de eeiste plaats eraan denken, den brand te blusschcn, en wanneer iemand dreigt te verdrinken, moet men hem redden, zon Ier vooraf over den prijs daarvoor te onderhan delen. Zonder aarzelen dient men thans de internationale actie dcor te zetten. Het Duitsche bedrijfsleven is gezond, de begroo ting in evenwicht, de handelsbalans actief en het werkloosheidscijfer aan het afnemen De positie van Duitschland is uiterst deli caat, maar niet wanhopig. Het Hoover p an is inderdaad een plan van vertrouwen en dient daarom terstond in werking te tre den. Elk verantwoordelijk land dient dezen eisch te steunen, want elke aarzeling en elk uitstel vermindert de waarde ervan en verhindert de economische saneering van de wereld. Slechts de internationale samen werking, waarover te Genëve zooveel ge sproken wordt, kan hier helpen. De schrij ver wijst op het verheugende contact, dat juist in de laatste dagen tusschen de re geeringen van Rome en Berlijn plaats vindt Bijna eiken dag wordt de Duitsche ambassadeur te Rome Von Schubert in het Palazzo Chigi ontvangen en duidelijk zijn de richtlijnen der Italiaansche politiek, die slechts toonen den wil tot de daad. Parijs, 14 Juli (V.D.) De Parijsche pers bewaart tegenover de ontwikkeling van den toestand in Duitschland een afwachtende houding. Enkele bladen spreken de vree6 uit. dat de toenemende crisis ook zal ovt-r slaan naar andere Midd-Europeesche lan den. Dc laatste berichten uit Oostenrijk en Hongarije, evenals uit Roemenie, heeft men hier, met bezorgdheid ontvangen. Men ver klaart, dat Frankrijk ook financieel getrof fen kan worden, aangezien van de 20 mil liird mark buitcnlandsch kapitaal, die m Duitschland geïnvesteerd zijn, ongeveer 1 m'lliard mark Fransch kapitaal zijn. liet meest vreest men in Frankrijk echter de politieke gevolgen van de huidige crisis, waardoor Duitschland overstroomd zal wor den door een nationalistische of, wat mis schien nog erger is. ccn bolsjewistische vloedgolf. De Liberie is van mcening, dat de poli tiek van Hugenbcrg en Hitler evenmin ver werkelijkt zou kunnen worden, omdat voor het instandhouden van een sterk leger en een grootc politiemacht eveneens veel geld noodig is. De rijksschatkist is echter ieeg. Dc Intransigeant is eveneens van mee ning, dat Frankrijk minder dan Engeland en Amerika van de Duitsche crisis te duch ten heeft. Een aantal andere binden verwij ten de Duitsche regeering, dat zii geen Te kening heeft gehouden mot de Fransche en F.ngelsche voorstellen ten aanzien van de politieke garanties uitgevoerd kunnen worden, zoolang men in Duitschland niet overgaat -tot een geheel ander systeem cn een duideijk anti-sovjet front vormt. Slechts daardoor kan de staat van het bosjewistisch gevaar gered worden, waardoor geheel Europa ongetwijfeld zou worden getroffen. Te allen tijde verklaarde Hitier zich met zijn nationaal-socialistische beweging bereid om de verantwoordelijk heid voor een sanéering volgens zijn systeem, hetzij alleen, hetzij met anderen, te aanvaarden. De Merkurbank sluit voorloopig haar loketten Waarschuwing legen het bols je: wistisch gevaar München, 14 Juli. (V. D.) In een ge sprek met een Engclsch journalist ver klaarde Hitler, dat het uitbreken van de crisis door hem reeds eenige jaren van te voren was voorspeld. De oorzaak acht hij de vredesverdragen met hun politieke, maar vooral hun economische gevoleren. die het economische leven der volkeren bedrei gen en vernietigen. Het laatste cn ergste gevolg zou zijn, dat men terecht zou komen in den bölsjewistischcn chaos. Dc natio naal-socialistische voorstellen zullen niet We enen, 15 Juli (V.D.) Na overleg met den minister van financiën en met goed keuring van de Ooötenrijksche Nationale Bank heeft de Merkurbank gisteren beslo ten haar loketten voorloopig te sluiten. Dinsdagmiddag heeft in het parlementsge bouw een conferentie plaats gehad tusschen do directie van de Merkurbank cn verte genwoordigers der partijen ovër de moge lijkheid. dal de Nationale Bank een crediet van 15 tot 20 millioen schilling aan de Merkurbank zal verstrekken. Er vverl op gewezen, dat een moratorium van si echts drie maanden voldoende zou zijn om a.le moeilijkheden uit den weg te ruimen. On der leiding van de Oo6tenrijksche Nat:o- nalc Bank hebben besprekingen plaats ge vonden met vertegenwoordigers der bank ter bespreking van den toestand, ontstaan door de gebeurtenissen in Duitschland. Dc naar het Westen georiënteerde banken als de Niederöstcrreichische Escompte Gescll schaft cn de Landerbank verklaarden, dat er voor haar geen aanleiding was het Duitsche voorbeeld, om voorloopig de lo ketten te sluiten, te volgen Voorloopig werd besloten de loketten open te houden. Alleen de handel in Hongaarsche waarden cn in aandcelen van de Merkurbank is ge staakt. Gisteravond werd opnieuw een con ferentie gehouden over de wenschclijkneid van het 6luitcn der loketten voor den tijd van 2 dagen. S t o c k h o 1 m, 16 Juli (V.D.) De Zweed sche rijksbank hééft' Dinsdag de Du.tsche rijksmark niet genoteerd. Zaken in Duit sche valuta hadden niet plaats. De ban ken cn wisselkantoren weigerden bijna al gemeen Duitsche marken te wisselen en in het bijzonder Duitsche cheques te koopen. Eveneens weigeren zaken en hotels van Duitsche toeristen betalingen in marken aan te nemen Ofschoon de beurs te Stock holm onder don indruk is van de berichten uit Duitschland, is de stemming ter beurze sinds Maandag, toen een paniek dreigde uit te breken, veel verbeterd. New York, 15 Juli (V D) De Amerikaan- sche ochtendbladen wijden heden bijzonder \eel aandacht aan de houding, die de Ame- rikaanschc financiers tegenover Europa in verband met de financieele moeilijkheden in Duitschland zullen aannemen. De New York Times noemt de alarmeerende berich ten van gisteren voorbarig. Volgens het blad wordt in financieele kringen te New York verklaard, dat dc Amerikaansohe ban ken bereid zijn deel te nemen aan een steunactie voor Duitschland, doch dat deze voor een groot deel afhangt van de finan cieele maatregelen van de Duitsche regce ring en van den politikken toestand in Duitschland. Financieele hulp schijnt niet mogelijk tijdens een paniekstemming. On geveer gelijk luidende opmerkingen wor den door de New York Herald gemankt, welk blad erop wijst, dat in de eerste plaats een rustige houding \an het Duitsche pu bliek noodig is. Hindenburg in Berlijn terugga keerd. B e r 1 ij n, 15 Juli (V.DDe rijkspresident von Hindenburg is van zijn verlof terugge keerd cn i6 hedenmorgen te Berlijn aange komen. Brüning Jicht den rijkspresi dent in. Berlijn, 15 Juli (V.D.) De rijkspresident von Hindenburg werd Woensdagochtend bij zijn aankomst te Berlijn op het station door staatssecretaris Meissner ontvangen, die den president onmiddellijk op de hoogte bracht van den toestand. In den loop van den ochtend heeft de rijkskanselier dr. Brüning den rijkspresident uitvoerig op de hoogte gesteld. Tegen den middag zal de hcnstelcommissie van het rijkskabinet op nieuw bijeenkomen. Aan dc zitting zal zeer waarschijnlijk deel nsmen de vroegere pre sident van de Duitsche rijksbank dr. Sohacht. Na de besprekingen in de herstel commissie zal waarschijnlijk het rijkskahi net vergaderen. Belangrijke vermindering van den deviezenvoorraad der rijks bank. Berlijn, 15 Juli (V.D.) Naar de Duitsche handeldicnst. verneemt, is dc deviezenvoor raad van dc rijksbank gedurende de laat ste dagen 6terk verminderd en bedraagt deze vermindering sinds Maandag 13 Juli ongeveer 50 tot 60 millioen rqksmark. Engclscho inzichten. Londen, 15 Juli. (H.N.). De toestand in Duitschland wordt in dc Engolsche och tendbladen uitvoerig Besproken. De Times keert zich zeer scherp tegen Frankrijks streven om politieke voordeelen voor een financieele hulp te willen bedingen. Een dergelijke politiek zal Frankrijk geen voor deel brengen. Met blad hoopt, dat Frankrijk nog ter elfder ure van opvatting zal ver anderen. Buitenlandschc hulp is dringend noodig. Een poging van Duitschland zelf om in den toestand te voorzien, zou te veel moeite cn nadeden kosten en ook voor andere landen nadeelig zijn. De Daily Tel. wijst er op, dat Duitschland de inflatiecri sis, die nog erger was dan de tegenwoordige, heeft overleefd. De destijds opgedane erva ringen zullen het Duitschland mogelijk maken ook thans de crisis te boven te komen. Een zeer ernstige factor is liet ver lies van het vertrouwen bij het Duitsche volk zelf, dat gelooft, dat een tweede in- flatiepcriode is begonnen. Daarvan is ech ter geen sprake. De iegeeringsverordening in Hongarije. Boedapest, 15 Juli. (V. D.) In ver band met de regeeringsverordening tot sluiting der banken werden gisteren om vangrijke politiemaatregelen genomen. In het stadsgedeelte, waar de banken geves tigd zijn, 6tondcn den geheelen dag ver sterkte politieposten. Over het algemeen heerscht onder de be volking rust. Men neemt dc gelyurtcnis- sen en de overheidsmaatregelen nogal kalm op. Incidenten hebben nergens plaats ge had. In vooraanstaande bankkringen gelooft men, dat de genomen maatregelen niet tot bijzondere moeilijkheden zullen leiden. Men hoopt, dat reeds heden een verbetering in den toestand zal intreden. Spaansche kritiek op de Fran, sche eischen. Madrid, 14 Juli. (V. D.) Alle Spaansche bladen publiceeren de berichten over den ernstigen financieelen toestand in Duitsch land met groote koppen en uitvoerige com mentaren. De A.B.C. is van mecning, dat geen enkele Duitsche regcering de politieke eischen van Frankrijk kan aannemen. De Debate verklaart, dat alle offers cn alle inspanning van Duitschland, het Duit sche volk en Brüning tot niets dienen, om dat op het kritieke oogenblik de noodzake lijke internationale samenwerking ont breekt. De wereld moet zich ervan o vertui nen, dat Duitschland onmogelijk de oorlogs kosten van twintig oorlogstegenstanders kan betalen. Dit is vooral daarom onmoge lijk, omdat de lasten op drie generaties zul len drukken. Hot drukkendst zijn de poli tieke eischen van Frankrijk. De oorlog duurt voort. Duitsch'and is weer geblok keerd, tot het een tweede Versailles onder teekent. Verschillende bladen spreken over de aanstaande invoering van een binnen landsch ruilmiddel naast de internationaal geldende valuta in Duitschland, ongeveer naar het voorbeeld van sovjet-Rusland, waar de tscherwonez alleen betalingswaar- de in het binnenland heeft. Berlijn, 15 Juli (V.D.) In verband met de saneeringsmaatregelen, welke op grond van de noodverordening waarschijnlijk nog hedenavond zullen worden afgekondigd, verluidt o.a., dat de vroegere president van de rijksbank dr. Schacht bij dc uitvoering van de regeeringsrnaatregelen een belang rijke functie zal vervullen. Deze geruchten vinden voornamelijk hun oorsprong in het feit, dat dr. Schacht aan verscheidene be sprekingen in de rijkskanselarij cn in het ministerie van financiën heeft deel gene- men. De berichten evenwel over een as. benoeming van dr. Schacht tot valuta-com missaris met buitengewone volmachten zijn voorbarig. Van andere zijde wordt in dit verband ook de naam genoemd van den president van de Pruisische staatsbank, Dr. Klepper. In politieke kringen evenwel is men van mecning, dat van een benoeming van Dr. Klepper geen sprake kan zijn. Verder wordt gemeld, dat van de zijde der Duitsche volkspartij wordt geëischt dat Dr. Voeglcr zal worden belast met het ministerie van economische zaken. Van bevoegde zijde wordt deze kwestie evenwel niet actueel genoemd. Berlijn, 15 Juli. (V.D.) Naar de Duit sche handelsdienst verneemt, heeft het beursbestuur besloten dsn handel in effec ten en metalen tot Zaterdag 18 Juli stop to zetten. Een beslissing over den handel in deviezen en bankbiljetten Is nog niet genomen. Hamburg, 15 Juli. (V.D.) Het bestuur van de beurs voor waardepapieren te Hamburg maakt bekend: Op verzoek van de rijksregeering blijft dc effecten- en 1e- viezenbeurs volgens bevel van den senaat tot en met Zaterdag voor eiken handel ge sloten. Officieele noteeringen voor effecten en deviezen hebben niet plaats. Over do verdere regeling van het beursverkecr zul len bijzondere besluiten worden genomen. ENGELSCHE AANSPORINGEN TOT FRANKRIJK Afpersen van politieke concessies doelloos Londen, 15 Juli (V.D.) Alle bladen be spreken in verband met de financieele cri sis in Duitschland de verhouding tusschen Frankrijk cn Duitschland. In een uitvoerig artikel in de Times wordt als de mecning van het Britsche mi nisterie van buitenlandsche zaken te ken nen gegeven, dat de beste oplossing zou zijn een overeenkomst tusschen FraiiKiijk en Duitschland. Niets zou men liever tc Londen zien dan dat na het Engclsche be zoek aan Parijs en Berlijn de Duitsche mi nistens naar Parijs gaan. Hulp kan slechts worden verschaft door een onvoorwaarde lijke somenwerking tusschen Engeland, Frankrijk en Amerika. Nog is het niet te laat. Zelfs wanneer do Fransche openbare mecning tot het uiterste vasthoudt aan „waarborgen", dan moeten toch de verder- ziende leden van de Fransche regcering zich afvragen, of niet de poging van de re geering Brüning als tegenprestatie voor fi nancieele hulp politieke concessies af te persen, zelfs wanneer men hiermede lijde lijk succes zou hebben, op den duur toch niet doelloos zou zijn. daar de invloed op de openbare meening in Duitschland de po sitie van den rijkskanselier onhoudbaar zou maken. Er bestaat ook geen vooruitzicht, dat in Duitschland een regeering kan wor den gevormd, die aan de Fransche wen- schen verder tegemoetkomt. De bladen bespreken verder de mogelijk heid van een binnenlandsch moratorium in Duitschland voor het geval geen hulp uit het buitenland komt. Dit zou. aldus de Daily Herald den toestand in Duitschland nog moeilijker maken, doch zou ook ern stige gevolgen voor het buitenland hebben. Voorzoover Engeland betreft, zullen de banken en de geldmarkt 50 a 100 millioen moeten vinden om aan de verplichtingen, voortvloeiende uit Duitsche wissel6. te kun nen voldoen Voor dit bedrag is de hulp van de Bank van Engeland noodzakelijk. Hierdoor zal het mogelijk zijn de koers van de Mark te 6teuncn. De wereld lijdt, aldus het blad, door de fouten van Versailles. Berlijn, 15 Juli (V.D.). De Duitsche Ste- dendag deelt mede: Het Dagelijksch bestuur van de Duit sche Stedendag heeft in aanwezigheid van den rijksminister van Binnenlandsche Za ken, dr. Wirth, den president van het Duit sche Spaarkassen- en Giroverbond dr. Klei ner cn andere vertegenwoordigers der Rijks en Staatsoverheid beraadslaagd over den financieelen en cconomischen toestand van de 6teden en der openbare banken. Deze kwestie is derhalve op het oogenblik van zooveel belang, aangezien van de betalings- capaciteit der openbare kassen de levens mogelijkheid afhangt van groote lagen der bevolking, niet alleen om salarissen cn loo- nen maar ook in verband met de ondersteu ningen voor werkloozen enz. Men was liet er volkomen over eens dat onmiddellijk stap pen genomen moesten worden om de bcla- lingscapaciteit dezer openbare kassen te verzekeren en zoo spoedig mogelijk op zijn minst een beperkt economisch en betalings verkeer weer op te nemen tevens echter om het volkomen ongerechtvaardigde opvragen van deposito's bij de spaarkassen tegen te gaan, welke voor het grootste deel uit over dreven nervositeit ontstaan. Verder was men liet erover eens. dat de spaarkassen op dezelfde wijze moeten be handeld worden als dc overige banken on credietinstellingen. Tiet is derhalve volgens de meening van den Stedendag noodzake lijk ook de spaarkassen in staat te 6tellcn gebruik te maken van de hun wettig toege stane beleeningsmogeüjkheden bij dc Rijks bank. Dit betreft in de eerste plaats dc gemeen telijke leeningen. Verder moet er voor ge zorgd worden dat voldoende betalingsmid delen aanwezig zijn bij de openbare crediet instellingen. In dit geval zuilen de stede lijke spaarkassen volkomen in staat zijn aan haar verplichtingen in het belang van het geheel te voldoen. Dc Steden vertrouwen op het gezonde verstand van de bevolking cn zullen voor haar deel er aan medewer ken de crisis te overwinnen. Tweede gevolmachtigde voor de Danat. bank. Berlijn, 15 Juli (V.D.). Volgens een of ficieel communique is de Rijksbankdirecteur dr. Schippel te Hamburg benoemd tot twee den gevolmachtigde voor de Darmstadter en National bank. Ook de Saksische beurzen blijven gesloten. Dresden, 15 Juli (H.N.). De Saksische regeering heeft evenals do Pruisische regce ring besloten, de effectenbeurzen tot het einde van deze week gesloten tc houden.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1931 | | pagina 9