STEUNT DE NEDERLANDSGHE INDUSTRIE
FIVE O'CLOCK BIJ
)EN CIRCUS-KONING
ONWERKZAAM SERUM
LOONSVERLAGING IN DE
TAPIJTINDUSTRIE
De arbeiders noemen het
een manoeuvre
bij gelijken prijs en kwaliteit.
Gij dient hiermede uw land en bestrijdt de werkloosheid!
RADIOPROGRAMMA
Is schadevergoeding hier niet
noodzakelijk?
Vragen Ridder van Rappard
De heer Van Rappard heeft aan den Mi
nister van Binnenlandsche Zaken en Land
bouw de volgende vragen gesteld:
Is het den Minister bekend, dat zich voor
eenigen tijd gevallen van miltvuur hebben
voorgedaan onder het vee van den landbou
wer J. Stegeman, wonende te Vemde bij
Epe en dat door de Rijksseruminrichling
ter inspuiting serum is verstrekt?
Is het den Minister bekend, dat, nadat één
dier gestorven was aan miltvuur, binnen
een kort tijdsbestek nog drie runderen, on
danks grooto giften miltvuurserura van de
Rijksseruminrichting, zijn gestorven?
Is het den Minister bekond, dat door den
behandelenden veearts, nadat gebleken was,
dat het Hollandsche serum absoluut on
werkzaam was en dat na de grootste serum
giften zelfs geen .temperatuurdaling intrad,
de overige runderen met Duitsch miltvuur
serum zijn ingespoten en dat twee zieke die
ren spoedig genazen en er geen nieuwe
sterfgevallen voorkwamen?
Is de Minister bereid aan dr. de Blieck,
hoogleeraar te Utrecht of aan het Centraal-
laboratorium op te dragen, een onderzoek
in te stellen of het serum, dat zich bevindt
in een fleschje, afkomstig van de Rijksse
ruminrichting, welk fleschje door den beer
G. H. Heering, veearts te Heerde, in een
koelcel wordt bewaard, werkzaam is en aan
alle daaraan te stellen eischen voldoet?
Is het waar, dat prof. de Blieck tot dat
onderzoek zich bereid verklaard heeft, doch
daarvan heeft afgezien, toen de directeur
der Rijksseruminrichting hem berichtte, dat
hij het nut van een dergelijk onderzoek niet
inzag?
Acht de Minister het niet gewenscht, dat
in deze spoed betracht wordt, opdat later
niet kan gezegd worden, dat het serum dat
zich in bovengenoemd «fleschje bevindt te
oud of bedorven is?
Is de Minister niet van meening, dat,
mocht uit het gehouden onderzoek blijken,
dat het serum niet werkzaam en on- of
minder deugdelijk was, het verzoek van den
landbouwer Stegeman om schadevergoeding
voor de gestorven runderen, moet worden
ingewilligd?
EEN ONGENEESLIJK VERKLAARDE
MORPHINIST TOCH
GENEZEN.
„Een ander mensch".
Door de rechtbank te 's-Gravenhage is op
29 Augustus 1929 een 30-jarig koopman, die
terecht had gestaan wegens flesschentrek-
kerij^ ontoerekenbaar verklaard, en zijn
plaatsing in een krankzinnigengesticht voor
den tijd van één jaar bevolen. Dit vonnis
was gegrond op een verklaring van de des
kundigen, dat de verdachte zoodanig aan
morphine was verslaagd, dat kans op ge
nezing moest worden uitgesloten. De pa
tiënt werd in het Haagsche gemeente-zie
kenhuis ter verpleging opgenomen, waar
men er in slaagde, door geleidelijke ont
houding van dit middel hem in een tijdsver
loop van acht maanden radicaal te genezen.
Daarna kwam de man van het vonnis in
hooger beroep. Door verschillend») omstan
digheden werd de zaak telkens uitgesteld,
zoodat eerst gisteren dc behandeling in hoo
ger beroep voor het Haagscho gerechtshof
plaats vond.
Door den procureur-generaal waren als
deskundigen gedagvaard dr. G. C. Bolten en
dr. C. L. de Jong, die den patiënt gedurende
zijn verblijf in het ziekenhuis behandelden.
Eenparig waren beiden van meening, dat
de man thans als volkomen hersteld moest
worden aangemerkt en dat kans op terug
vallen in zijn vroegere gewoonte naar hun
oordeel niet bestond.
De procureur-generaal meende, naar aan
leiding van deze deskundigen rapporten en
-verklaringen vernietiging van het vonnis
te moeten vragen, terwijl er voor de Regoe-
ring z.i. geen aanleiding meer was zich ver
der met den verd te occupeeren.
Verdachte zelf zeide zich thans een ge
heel ander mensch te gevoelen; door een al
te groote vrijheid in een Duitsch zieken
huis, waar hij in 1924 verpleegd werd, was
hij tot het misbruik van het verdoovings-
middel gekomen. Sinds zijn ontslag uit het
ziekenhuis voelt hij zich volkomen normaal.
Het Hof zal uitspraak doen.
CHR. ORANJE-VEREENIGINGEN
Eert gezamenlijke reis naar
Dillenburg in 1933?
In Den Helder is bot jaarlljksch congres
van den Bond van Christelijke Oranjovor-
eenigingen gehouden.
De bondsvoorzitter, ds. I. Voorberg, hield
de openingsrede, welke tot thema had het
oud-Hollandsche hou-zee.
Tenslotte deelde spr. mee, dat in 1933
feestelijkheden zullen worden gehouden
naar aanleiding van den geboortedag van
Prins Willem I. In overweging wordt gege
ven het organiseeren eener gezamenlijko
reis naar Dillenburg.
Daarna werd met de algemeene vergade
ring aangevangen. Tegen 12 uur zijn de af
gevaardigden ten stadhuize ontvangen door
B. en W. van den Helder en toegesproken
door den burgemeester. Met autobussen
ging het vervolgens naar Huisduinen, waar
in het badpaviljoen de lunch werd gebruikt.
Om twee uur werd het bestuur, alsmede
de afgevaardigden van de verschillende af-
deelingen ontvangen door den commandant
der marine, schout-bij-nacht Brutel de la
Rivière, waarna een tocht op het Marsdiep
plaats had met de boot van de E. S. O. N. A.
Tijdens dezen tocht werden door water
vliegtuigen van het vliegkamp de Mok de
monstraties gehouden, terwijl ook de red
dingboot Dorus Rijkers, schipper Coen Bot,
oefeningen hield voor de gasten.
Te 4.15 had een kranslegging plaats aan
den voet van het monument, voor hen die
vielen, op het Havenplein, bij welke gele
genheid ds. Voorbergh een rede hield.
Des avonds had in het Casino-gebouw oen
feestelijke vergadering plaats.
Met een bezoek aan het natuurpark „De
donkere Duinenzouden de feestelijkheden
worden besloten.
De direcfie spreekt van harde
noodzakelijkheid.
Do directie der Kon. Vereen. Tapijtfabrie-
ken, gevestigd to Rotterdam, Deventer on
Moordracht, heeft zich genoodzaakt gezien
haar personeel over do geheele linie, vanaf
directie tot den laagsten arbeider in dc
fabriek, eon loonsverlaging van 10 pCt. aan
te zeggen.
Naar aanleiding hiervan i6 te Tilburg
een conferentie gehouden met do diroctio
van bovengenoemde fabrieken on do be
stuurders van de Ned. R.K. Vcrecnigmg
van Werkgevers in do Textielnijverheid en
afgevaardigden van de drie arbeidersorga
nisaties „Eendracht", „St. Lambertus" en
Unitas'*.
Nadat de directie geruggesteund door
den voorzitter en den secretaris van de
Ned. R.K. Verecniging van Werkgevers in
de Textielnijverheid, de hecrcn Schellcngs
en mr. B. J. M van Spaendonck, haar
standpunt aan dc betreffende arbeiders
organisaties had uiteengezet, hebben de lei
ders van deze organisaties verklaard, het
standpunt van do directie niet te kunnen
aeelcn. Dc organisaties zien in doze loons
verlaging een manoeuvre van do directie,
welke «wijst op een gebruik maken van den
algemecncn crisistijd.
Gistermorgen heeft de Msb. een onder
houd gehad met do directie van dq Kon.
Vereen. Tapijtfabrieken to Rotterdam, die
kort en bondig een relaas deed van de
noodzakelijkheid, die haar tot dezen maat
regel heeft geleid.
Dc voorgestelde loonsverlaging, die als ge
zegd, zoowel de directie treft als het ge
heele overige personeel, moet niet be
schouwd worden als een gebruikmaken van
den crisistoestand, waarin momenteel alle
bedrijven zich bevinden, doch is louter een
gevolg van een 6inds jaren slechten gang
van zaken.
De directie heeft zich genoodzaakt gezien
tot dezen maatregel van loonsverlaging te
komen, na eerst op alle mogelijke manieren
getracht te hebben door reorganisatie haar
bedrijf meer rendabel te maken. Dc eerste
maatregel destijds door dc directie geno
men, bestond in een langzamen aan noo-
dige interne bezuiniging, door zooveel mo
gelijk personeel in te krimpen, om daar
door dus voor do overblijvende werknemers
de gelegenheid te openen hun werk op een
rcëlen basis voort te zetten.
De tweede groote maatregel gaat geno
men worden er is reeds een vergadering
op Maandag 27 Juli a.6 uitgeschreven
om het gewone aandeelcn-kapitaal tot op
50 pCt. te reduceeren.
Als derde noodzakelijke maatregel i6 ge
komen de 10 pCt loonsverlaging, welke met
Augustus a.s. zal ingaan. Gezien de harde
noodzakelijkheid, waarin men verkeert en
gelet op het feit. dat uo loonen in de drie
fabrieken van de Kon. Vereen Tapijtfa
brieken, zoowel te Rotterdam Deventer als
Moordrecht nog 25 A 30 pCt. uitgaan boven
iict vastgestelde minimum, acht dc directie,
welke daarin wordt geruggesteund door dc
Ned. R.K. Vorecn. van Werkgevers in de
Textielnijverheid, een loonsverlaging nis
voorgesteld, alleszins gerechtvaardigd.
WETHOUDERSVERKIEZING TE
ARNHEM.
De R.K. raadsfractje te Arnhem heeft de
overige raadsgroepenV uitgenoodigd tot een
bespreking over de \wethoudersverkiczing
op 25 Juli a.s. De 60C dem. fractie en de
communisten hebben echter to kennen ge
geven aan die bespreking niet te zullen
deelnemen. (De Tijd).
MINISTER TERPSTRA BEZOCHT HET
MUSEUM BREDIUS.
Do minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen mr. Terpstra, bracht Dins
dagmiddag, vergezeld van den chef van de
afd. Kunsten en Wetenschappen, den heer
P. Visser, een bezoek aan het museum Bre-
dius aan de Prinsegracht to 's-Gravenhage.
Dr. Bredius leidde do bezoekers rond en
gaf den minister dc noodige inlichtingen
bctrcffendo do interessante verzameling.
Vrijdag 24 Juli.
(1.45—7.00 Ochtendgymnastiek o.l.-v. den
heer G. Klecrekoper.
7.30—7.15 Ochtendgymnasliek, l.l.v. den
heer G. Klecrekoper.
8.01 Gramofoonmuziek.
10.0010.15 Morgenwijding.
10.15 Voordracht door Eberhard Erfmann.
„Liefdadigheid", van Sam. Falkland.
10.30 Voor do zieken. Eberhard Erfmann,
voordracht. Marie Polak, viool. Johan Jong,
piano.
11.30. Gramofoonmuziek
12.15 Het Omroeporkest onder leiding van
Nico Treep.
2.15—2.45 Vacantie-halfuurtje voor de
jeugd.
1.B*. Blinxma spreekt over: De geschiede
nis van het metaal.
2. Sprookje voor de kleintjes.
2.45—4.00 Kovacs Lajos en orkest. (Re-
frelnzang: Bob Schölte).
4.01 Orgelspel door Joh. Jong op het V.A.
R.A.-orgel.
4.30 „Na Schooltijd". Knutselwerkjes voor
kinderen, door Mevr. A. dc BeerPlomp
Onderwerp: Het opvullen van het thee
mutsje.
5.15 Vooravondconcert door het V.A.R.A.
Orkest o.l.v. Hugo de Groot.
6.01 Toespraak door den heer I Lossing,
van do Ver. lot bevordering der belangen
van T.B.C.-patiënten In Nederland. Onder
werp Ilebben oude rijwielplaatjes nog
waarde?
6.15 Concert (Vervolg).
6.30 Actueel allerlei uit de Arbeiders
beweging te verzorgen door hot Neder-
landsrh Verbond van Vakvcrconigingcn.
6.45 Concert (Vervolg en slot).
7.30 Politieberichten.
7.45 Gramofoonmuziek.
8.00 Einde van het V.A.R.A.-programma.
(Tweede deel).
8.00 Weekuitzcnding. Sprekers: Ds. \V.
Banning (Bnrchem). Ds. K. H. Bocrsema
(Leiden). Muzikale medewerking van: Eug.
Emoljanoff, zang. Ilanna Beekhuis, piano.
8.01 Lozing. Jean Jaurès, Strijder, Denker,
Geloovige. 1ste voordracht. Spreker: Da. W.
Banning (Barchcm).
8.30 Concert.
9.00 Cursus. Hoe staat het Vrijzinnig Pro
testantisme tegenover politicko en maat
schappelijke vraagstuk. 2de voordracht.
Spreker: Ds. K. H. Boersema (Leiden).
930 Concert.
10.00 Persberichten van het Vrijzinnig
Godsdienstig Persbureau.
10.05. Persberichten Vaz Dias.
10.15 Concert.
11.00 Gramofoonmuziek.
Huizen:
8.008.15 Schriftlezing.
8.15—9.45 Morgenconcert (Gramofoonpla-
tcn).
10.3011.00 Korto Ziekendienst, te lolden
door ds. I. Kiovit, Ned. Horv. Predikant, te
Baarn.
11.0012.30 Gramofoonmuziek.
12.30—2.00 Middagconcert. A. Nooteboom,
viool; H. v. d. Horst Jr., cello; Mevr. R. A.
v. d. HorstBleekrode, piano; W. J. Hen-
drix, harmonium.
2.00—3.00 Klassiek concert. (Gramofoon
muziek).
3.00—4.30 Concert Mevr. C. van Raven-
zwaayMöllcnkamp, alt-mezzo; Joh. Lam
men, bas; Mevr. Annie Moret, cello; H.
Brugman, piano.
4.30—4.45 Gramofoonmuziek.
4.45—500 Verzorging zender.
5.00—5.30 Causerio over „Een wandlamp
je" (op verzoek) door den heer H. J. Stoin-
voort.
5.306.30 Orgelconcert vanuit de Noor-
derkerk te Amsterdam, door den orgelist
P. Meyer.
6.30—7.0P Bezoek Radiodokter.
7.00—7.30 Causerie over: „Nazomerplan-
tcn in den uitgebloeiden rotstuin", door don
heer A. J. Herwig.
7.30—8.00 Gramofoonmuziek.
8.00—10.30 Concert te geven door de Arn-
hemsche Oikcstverceniging o.l.v. H. J.
Manks.
9.00—9.30 Spreker: do heer A. Schilder.
Onderwerp: „Accountancy".
9.3010.30 Vervolg concert.
10.30—10.40 Persberichten Vaz Dias.
10.40—11.30 Gramofoonmuziek.
Binnenkort begint het reu-
zencircus Gleich met zijn
aangekondigde voorstellin
gen in Amersfoort. Een
interessant kijkje in dit ge
compliceerde bedrijf van
deze rollende weieldonder-
neming geeft ons het onder
staande interview, dat een
onzer redacteuren, met
„Gleich" den man die nooit
tijd heeft, per toeval gehad
heeft.
„Hoepla", zei ik, sprong over een omge
vallen paal en wendde mij tot een donker
gekleed heer, die tijdens het opbouwen van
het circus toezicht hield. Kriinmalisten en
journalisten moet het gelukkige toeval te
hulp komen om hun slachtoffers te krij
gen; de donker gekleede heer was Com
mandeur directeur Gleich, den circuskoning
Hij noodigde mij uit eén kopje thee met-
te drinken in zijn salonwagens. Vier wa
gens van ieder 10 Meter lang, van het mo
dernste Pullmann type. Huiskamer, slaap
kamer, werkkamer, cet-salon, loggia, keu
ken, badkamer, geheel in marmer met
stroomend water, warm en koud, in alle
hoeken een telephoon. Buitengewoon mooi
en behaaglijk. Overal zijde, zijde en kus
sens. Maar er was iets dat mij irriteerde.
Dat „iets" kroop daar over do loopers en
kleedjes, half slang, half hond, met een
niet te definieeren kop, een handje
vol brommende gladheid, een „iets" dat
daar in geen geval thuis hoorde en dat ik
met een rilling over mijn rug reeds tegen
mijn boenen voelde opkrabbelen. „Dat"
zei mijn gastheer lachende „daarvoor heeft
U zich niet bang tc maken, dat is een on
gevaarlijk zeeleeuwenbaby, mister „Trente"
genaamd naar zijn Italiaansche geboorte
stad, 8 weken oud, en op het oogenblik dc
Benjamin van mijn arke Noach's." Wij bo
schouwen het als onze pupil, want het is
de eerste zeeleeuwenbaby, die in gevangen
schap geboren is, en niet reeds na enkele
dagen gestorven is. Wij verplegen en
verzorgen het dan ook als was het ons
eigen kind.
Men denke echter niet, dat de fantasie
of de wildwest romantiek, die ons zoo tegen
een circus doen opzien, bij het tegenwoor
dige groote circus weg is. Hier, bij Gleich
is ze nog in hooge mate aanwezig. Niet a!
te verwonderd hoort men het „worden"
van dezen man uit zijn eigen mond. Hij
vertelt het, terwijl hij honderd andere za
ken met onverstoorbare kalmte, daar tus-
ichen door afdoet, zooals trappers aan het
kampvuur hun wederwaardigheden vertel
len.
Julius Gleich in telegram-stijl.
„Op 14-jarigen leeftijd wcggeloopcn van
huis, over Hamburg naar Amerika, keuken
jongen, kolentremmer, vagebond, door de
Amcrikaanschc steppen en prairiën, twee
jaar onder een oude indianenstam, cowboy,
particulier detectieve, cafémuzikant, we
reldreiziger, comme il faut en „paria" per
excellence.
Toen met de viool onder den arm, om
zoo te zeggen, van stad naar stad, door
Zuid-Amenka naar Noord-Afrika, door ïn-
dië, den Balkan nog weer eens in Enge
land, en daarna weer in de richting van dc
tegenovergestelde pool en op een goeden
dag weer in Hamburg waar het begin van
het „nieuwe leven" in gezelschap van een
ezel twee oude paardjes en een oude hoogt
hoed als „Circus directeur" komt.
Op het oogenblik: tien jaar later gebieder
over honderden menschcn en dieren, wa
gens en andere dingen, waar men zich geen'
beeld van kan scheppen waarmede hij zoo
verbluffend en virtuoos mee jongleert, dat
inen zich werkelijk verwondert dat er niets
verkeerd gaat.
Wanneer U ook eens het toevallige geluk
van „een kopje thee" bij Gleich hebt, moet
U het niet kwalijk nemen dat het daar nou
niet geheel volgens ctikettc en conventie
gaat. Gleich heeft nooit tijd. Waarschijnlijk
zal het U dan genoegen doen want U krijgt
dan de juiste indruk van hem en wat er
zoo te koop is.
Terwijl hij U met de linkerhand een ha
vanna presenteert, onderteekent hij met de
rechter een paar brieven, die hem door
zijn privé-secretaris zoo juist overhandigd
zijn of hij grijpt naar de telephoon, die
voortdurend rammelt.
Komt een chocoladekleurige vrouw met
een geheimzinnige buiging binnen, die on
danks haar lange haren een broek draagt,
dan hebt U kennis gemaakt met een Singha
leesche..
„itschiwitskuiasti idretisdeihewruitfercjhi
irdti „dewei" is chinees wat ik probeerdo te
stenografeeren, „chrewerchtchrechrehis rc-
his rechrchi", is Marokkaansch, „schabsei-
cher" „tswischahwar" daarentegen de ara-
bische taal. U staat perplex wanneer Gleich
al deze talen beantwoordt. Maar, zegt hij
lachend nis men hem er naar vraagt „dat is
toch zeker Engelsch". (Ik vraag me af, wat
ik met mijn school-Engelsch moet begin
nen.)
Het beste is zich over niets tc verwonde
ren. Vooral niet wanneer de cijfers ter
sprake komen. Cijfers is het meest gebrui
kelijke woord bij Gleich.
„Stoss wat hebben we lieden te betalen?"
is de vraag aan den privé-secretaris, die
overigens elke 5 minuten stoort."
500 gulden staangeld, 4000 gulden waar
borg voor Brussel, Antwerpen, Namen,
Reims, Lille, Rouaan, Nancy, 15000 gulden
gage 800 gulden, fourago voor de volgende
3 dagen, maar ik hem slechts 16000 in de
kas. (Bij deze woorden voelde ik een steek
in dc hartstreek, daar mijn kas, die altijd
klein is," tegenover „slechts maar" ïn het
niet verzinkt).
Cijfers? van 100.000 spreekt men hier,
zonder een spier van het gezicht te vertrek
ken, 10.000 is een gevleugeld woord, in elke
fioancieelc discussie, met 1000 gooit men
Hier hoffelijk om zich heen, en 100 vindt
men hier bijna minderwaardig.
De waarde van do onderneming zooals
deze daar staat is rond 5.000.000 gulden.
Een nieuw Chapiteau (dc technische term
voor de ettelijke duizenden vierkante me
tei's tentendoek voor dc circustent) ko$t
150.000. Er zijn twee tenten. 3000 tot 5000
gulden kost ieder van dc ontelbare wagens.
En als men de lange rij van dieren als do
pijpen van een orgel achter elkaar zette en
met prijsjes voorzag, dan zou men weer
hot geheele bedrag kunnen recapitulccrcn
Cijfers! „Met man. paard en wagen heeft
de heer mij geslagen" zol de heer Gleich
wel gezucht hebben, toen hij het vorig jaar
met twee extra schepen van Spanje naar
Italië ging Dit grapje kostte 500.000
gulden. Dit bewijst, dat een circuskoping
duurder reist als andere gekroonde hoof
den. Het laat zich dus begrijpen, dat Gleich
bij dc Spoorwegen een graag geziene ga6t
is, want hij betaalt jaarlijks eenigo mil-
lioentjes voor zijn transporten, altijd extra
treinen van etad naar stad. Niet minder
sympathie heeft hij van de gemeente-ont
vangers, die hij op zijn innemende manier
jaarlijks groote bedragen laat toevloeien.
Wie zou er nu eigenlijk niet blij zijn wan
neer Gleich komt. Hij laat met zijn staf,
dagelijks groote bedragen in do stad ach
ter en daarvan krijgen hotels, kamerver
huurders, brouwerijen, drukkerijen, foura-
geleveranciers, bakkers, slagers etc. alle
maal hun doel.
Het geheele ingewikkelde raderwerk
functionneort heel eenvoudig. Door een en
kel miniatuur drukknopjo onder de deksel
van het schrijfbureau der Almachtige, dat
ntet eens zichtbaar i6.
Een druk op den knop, dan komt geluid
loos uit een of andere deur dc bedrijfslei
der, privésecretaris, de stalmeester, dc re
gisseur, de rechtskundig adviseur, de chef
van de pers, ze zeggen allemaal hetzelfde.
„Jawohl, Ilcrr Direktor". Al het andere zegt
dc directeur zelf, maar helaas is het vaak
onbegrijpelijk voor oningewljden. „Neem
l-'ra n kon ia, Ford, Fiat, Ilanoma.g in dc co
lonne nog 5 tijdelijke menschcn, gezamen
lijk 4C00 Mk een schutting aan het station
en 4 in de stad, ga niet verder dan 45 K.M.
3000 gulden en geen cent meer, Vrijdag
klaar". „Jawohl, Ilerr Direktor"Dat
is nu maar oen voorbeeldje. Als hij dit bij
voorbeeld Dinsdag in Nijmegen zegt, dan
zijn in Groningen bijv, en in honderd buurt
schappen in een straal van 45 K.M. in den
omtrek, schuttingen, muren, deuren en
poorten en alle hoeken met 4000 vierkante
meter bonte aanplakbillettcn beplakt, alle
met den naam „Gleich".
Dan is do reclame-colonne van 30 man
met 5 helpers drie dagen in vier auto's snel
als de brandweer heen on weergcredcn en
hebben dit alles klaar gestoofd. Dan is het
Zoterdag in Groningen bijv. première en
dan duiken 's Maandagsmorgens vroeg in
het circus een paar vriendelijke heeren op,
met in do ecne hand een rekening en in de
andere hand niets. En als ze weer weg
gaan, hebben ze in do andere hand ook een
deel van de 3000, de een wat meer, dc an
der wat minder, die de reclamechef voor
hét plakken en de reclame waren toege
wezen.
Het kleine drukknopje, dat dit alles diri
geert, reikt tot Spanje en Portugal, Frank
rijk, Amerika en Afrika, het telegrafeert en
telefoneert, correspondeert naar 5 wereld-
doelen naar stallen, zoowel ais naar dc
keuken, naar den requisitcur zoowel als
naar het een of andere ministerie. En het
vergeet niets cn ziet niets over het lioofd.
Als zijn 6malle krachtige vinger het knopje
aanraakt, dan krijgt de commandeur een
trek in het gezicht, waarop men de energie
cn wilskracht kan lezen, die over gaat op
alle menschcn, die om hem heen zijn. Een
„neen" hoort men niet. „Stoss, U heeft ze
ker vergeten den bedrijfsleider te zeggen,
dat. van den leeuwenwagen no. 135 het tra
liewerk verbogen is." „Jawohl Ilcrr Direk
tor". Hij heeft het vergeten, de commandeur
echter niet.
25 man verzorgen het bureelo gedeelte..»
Zij zijn ondergebracht in acht modern in
gerichte bureauwagen6, waarin vele schrijf
machines; telefonen, rinkelen den geheelon
dog. Telogrammenjongens komen en gaan.
Vast aangcsteldon reizen in Spanje, Ita
lië, Frankrijk, België, Duitschland, Luxem
burg en bereiden daar nieuwe tournee's
voor; maanden en jarenlang voor dat
Gleich daar begint. Zeven man zijn ononder
broken in het propagandabureau aan den
arbeid, om het contact met de pers der
geheele wereld tc onderhouden. 5000 6tuks
drukwerk en zakenbrieven verlaten elko
weck deze wagens, terwijl nog dc bureaux
voor verkeer, recht, verzekering, inkoop,
transport en boekhouding apart zijn, maar
een even groote dosis werk verzetten. En
dat alles in zeven levende talijn. Babylon in
zakformaat
Mijn bijzondere opmerkzaamheid had
nog een klein zilveren fluitje, dat op dc
donker gebeitste schrijftafel lag en waar
mee Gleich opvallend vaak speelde. „Wat
dat voor een doel heeft, zult u direct zien"
zei Gleich cn drukte maar weer eens op hot
kleine knopje. De heer Stos6 kwam binnen.
„Breng u den heer naar Ix)ge èèn rechts 1"
„Jawohl Herr Direktor". Van deze plaats
af leerde ik het kleine zilveren fluitje ken
nen, het is voor de regie in de tent, wat het
belletje voor de buiten-regie is. Wanneer
het klinkt, dan springt, als door een wesp
gestoken iets vreemds twee- of vierbecnig
in de hel verlichte arena en vormt zich tot
een tableau, wilde ongedwongen scènes of
zenuwopwindende sensatie, die ook u bij
Gleich ondergaan zult, lezer.
Na afloop sprak ik den commandeur nog,
toen de onoverzienbare monschenmossa
door dc licht uitstralende poort de 6tillo
donkere straten op ging. „Nu, wat
zegt u ervan?" Ik antwoordde confuus,
verwisselde kameelcn met Amerika en
haalde het witte drukbclletjc en olifanten
door elkaar. „Hot is heel eenvoudig" klopte
mij de commandeur lachend op den schou
der. „Koopt u een circus, een elcctrischc
bol cn een fluitje en u kunt het ook."
„Nee, mijnheer de directeur antwoordde
ik met allen nadruk, en dat was het eenige
„neen", dat ik hij deze buitengewone „five
o' clock" gehoord heb.
