DE PREMIERE VAN CIRCUS GLEICH
A^eoda
TEGEN HET REFERENDUM
IN PRUISEN
„Een misbruik van de
noodverordening"
EEN VLOT AFGEWERKT
PROGRAMMA
Een deskundige over den
toestand der dieren
De gedwongen publicatie van den
officieeten oproep wekt
ontstemming
Berlijn, 6 Aug. (V.D.) Het bestuur der
sociaal-democratlscho partij heeft Woens
dag een vergadering gehouden, waarin be
sloten werd allen Pruisischen stemgerech
tigden dringend aan te bevelen het Volks-
entscheid inzake de ontbinding van den
Pruisischen landdag te negeeren.
Wie evenwel op een of andere wijze ge
dwongen wordt toch ter stombus te gaan,
kan door het doorstrepen der woorden Ja
en Nein het stembriefje ongeldig maken, of
anders Nein stemmen.
Essen, 6 Aug. (V.D.) De uitgever van
de Rheinisch-Westfalische Zeitung heeft een
telegram gezonden aan Hindenburg, waarin
hij protesteert tegen den maatregel van de
Pruisische regeering om een gedwongen
oproep inzake het Volksentscheid te publi-
ceeren.
Berlijn, 6 Aug. fV.DDe voorzitter
van de Duitsche Volkspartij, dr. Dingeldey,
heeft zich tot de regeering gewend naar aan
leiding van den oproep tegen het Volksent
scheid, tot publicatie waarvan de bladen
gedwongen worden op grond van een nood
verordening. Dingeldey noemt dit een poli
tiek misbruik maken van do noodverorde
ning en geeft uiting aan de hoop, dat de
rijksregeering nog op het laatste oogenblik
tegen deze beïnvloeding van de kiezers zal
optreden.
Berlijn, 6 Aug. (V.D.) Van verschillen
de kanten wordt krachtig geprotesteerd
tegen den maatregel der Pruisische regee
ring om een oproep in verband met het a s
Volksentscheid in alle bladen te doen publi-
ceeren. De Deutsche Bergwerkszeitung uit
Düsseldorf trekt in dit verband een verge
lijking tusschcn den tijd der Fransche bezet
ting en den huidigen, nu wederom dwang
maatregelen bestaan tot publiceeren van
proclamaties. Het blad concludeert, dat
slechts het onmiddellijk bijeenroepen van
den rijksdag complicaties kan tegengaan.
De Leipziger Nachrichten schrijft in dit
verband, dat deze daad van de Pruisische
regeering een „verkiezingsdemagogie is van
het Pruisische kabinet" en merkt verder
op, dat hier een grof misbruik wordt ge
maakt van de noodverordening voor verkie
zingsdoeleinden. waarbij dan nog komt, dat
de Pruisische regeering niets ongedaan heeft
gelaten om de toch reeds geladen atmosfeer
nog sterker te laden.
B e r I ij n 6 A u g. (V.D.) Ook verscheidene
Berlijnsche bladen kiezen positie tegen den
oproep van de Pruisische regeering tegen
het Volksentscheid, o.a. de D. A. Z., de Ber
liner Börsenzeitung en de Lokalanzeiger, die
zich alle m vrij krachtige termen tegen
dezen maatregel keeren.
Hoepker-Ascholf waarschuwt.
Berlijn, 6 Aug. Hedenavond heeft
voor den Berlijnschen zender de Pruisische
minister van financiën Ilöepker Aschoff
gesproken. Onder meer behandelde hij uit
voerig de kwestie van het Volksentscheid.
Wanneer dit -— aldus spr. succes mocht
hebben, zal het worden gevolgd door een
ontzaggelijken verkiezingsstrijd. Ieder moet
inzien, dat de overwinnaars elkander na een
succes uiteen zullen scheuren en dat hel
einde een zuivere militaire dictatuur zal
zijn, die de grootc economische problemen
niet meester zal kunnen worden. De Prui
sische staatsregeering heeft na den oorlog
alles in het werk gesteld om den geschokten
staat weer op te bouwen.
Wijziging der noodverorde
ning tegen de politieke bui
tensporigheden?
B e r I ij n, 7 Aug. (V.D.) Officieel wordt
medegedeeld:
De rijkspresident laat in antwoord op de
"talrijke toegezonden telegrafische vragen
mededeelen, dat de verordening tot het pu
bliceeren van de gisteren door de Pruisi
sche staatsregeering uitgegeven verklaring
hem aanleiding heeft gegeven de rijksregee
ring te verzoeken wijzigingen aan te bren
gen in de noodverordening van 17 Juli 1031
tot bestrijding van politieke excessen. Dc
rijksregeering zal ten spoedigste den rijks
president voorstellen in dien geest te doen.
STADSNIEUWS
Jumbo probeert een „handen"-stttnd.
Mooie dressuur, kleurige kleedij,
koene acrobaten en goede
muzikale clowns
Wij hebben de première van Glcich al
weer gehad. Dagen tevoren werden dc ver
wachtingen gespannen en nu, na de eerste
voorstelling, zitten wij rustig thuis om nog
eens te realiseeren wat wij in de korte
spanne tijd van goed drie uur hebben ge
zien. Wij zouden haast zeggen: es ist des
Guten zuviel!
Wij beginnen al met de majestueuze aan
blik welke het reizende lichtpalei6 ons
biedt: honderden lampjes in de facade en
vier machtig rotecrcnde schijnwerpers trek
ken de aandacht van de bezoekers, die \an
wijd en zijd komen en die allen door den
nauwen trechter, welke Hooglandschewcg
heet, het entree van het circus moeten be
reiken. Honderden en nog eens honderden
banen zich een weg door het gekrioel van
menschen, door de file van auto's, welke
telkens stop staat en door de aaneenge
schakelde rij van fietsers. De politie was bij
den spoorwegovergang vrijwel machteloos
om het verkeer in goede banen to houden,
evolg een chaos, dio zichzelf weer oploste.
Bij het circus het gedreun van de zware
Deutz-oliemotoren, dje de grootc dynamo
op gang brachten, welko de stroom moest
leveren voor de vele lampen. Op den weg
wordt het monotone gegons van de dyna
mo's overstemd door een claxonnade van
een Bunschotcnsche vischauto, die nu altijd
haast heeft, terwijl op het terrein zélf de
zeehonden hun best doen om het concert
zoo goed mogelijk te maken,
Vóór den tent staan de Singaleezen, die
hun best doen om in het Hollandsch te zeg
gen dat men moet doorloopen, terwijl een
andere rasgenoot de zaak weer even op
houdt door het aanbieden van programma's.
De tent, die bij aankomst kleiner lijkt
dan men zich had voorgesteld, stelt ons bij
het binnentreden niet teleur. Ken zee van
licht wordt door de vele lampen in de 16
meter lange arena geworpen, waaromheen
10.000 bezoekers alle plaatsen waren uit
verkocht! begeerig kijken naar den in
gang voor de dieren. Hun nieuwsgierigheid
wordt spoedig bevredigd. Nauwelijks zijn de
laatste tonen van de muziek weggestorven
of een fluitsignaal weerklinkt. Alle lampen
worden ontstoken en de opmarsch ne^mt
een aanvang. Herauten met vlaggen de
Nederlandöche vooraan openen den veel-
kleurigen stoet, welke gevormd wordt door
de talrijke medewerkenden, zooals Singa-
leezen, negers, cowboys, negers, athleten,
clowns, dansgirls, enz. Wanneer de vaan-
delgroet is gebracht komt de directeur,
Julius Gleich, het publiek begroeten.
Het programma nauwkeurig ie beschrij
ven zou tc.veel gevergd zijn: 56 nummers,
waarvan er verschillende gelijktijdig wor
den uitge\oerd! Men kan bij een bezoek aan
het circus Gleich maar één ding betreuren,
n.l. dat een mensch 6lechts twee oogen
heeft.
De klassieke nummers van een circus zijn
nog altijd de rijnummers Prachtige paar
den en ruiters in kleurige costumes laten
ons zien wat dressuur vermag. De heer Th.
Jostmann Jr., een schoonzoon van den heer
Gleich, toonde ons op „Naturalist" wat
hoogeschoolrijden is, waarna onze aandacht
weer givraagd werd door de Chincesche
meisjes met haar schitterende kleedij en
haar dansen, terwijl even later de negers
ons vergasten op lawaaiige muziek en gril
lige dansen, waarvan er sommigen werdon
uitgevoerd op glasscherven en spijkers.
Nauwelijks heeft men de laatste indruk
ken van dit bruine volk verwerkt of men
moet op vijf plaatsen tegelijk zien! Helene
Wasso Wilke brengt ons haar jonglecrende
zeeleeuwen, de Sandows laten goed hand-
standwerk zien, een jong meisje doet het
publiek ijzen van haar toeren aan het
zwevende rek, twee andere meisjes ontpop
pen zich als ahtleten en Mr. Storm en part
ner brengen gedresseerde honden binnen de
arena, waarna wij de heer Walles Wilke
met niet minder dan 24 paardon tegelijk
zien optreden en de heer Adams met zijn
lieflijke ponny's.
Mevrouw Gleich vergastte ons voorts op
een Spaansche rijscène, waarbij een ballet
in keurige Spaansche gewaden ocnigc dan
sen uitvoerde.
Wanneer dan later de clowns op het tapijt
komen, krijgen de lachspieren goed werk.
Ken sensationeel nummer is dat van Dos
Valencianos, die op een paal van 8 meter
hoogte, geplaatst op den schouder van een
dame, ccnige caprioles uithaalt. Wij noe
men voorts nog het optreden van olifan
ten, kameelen en drommedarissen, alsmede
van tal van andere exotische dieren, die
natuurlijk aller belangstelling hadden.
De Gleich-luchtpofpourri is één aaneen
schakeling van staóltjes van koelbloedig
heid én durf: het is-dan ook niet te ver
wonderen dat velen een uiting van vrees
en afschuw niet konden onderdrukken.
Na do jpauzo maken wij konnis met dc
wilde dierentemmer Sailor Jackson, die zijn
leeuwen behandelt als een schoothondje en
die door de leeuwen op hun beurt be
schouwd wordt als ceh speelkameraad.
Een nummer, dat speciale vermelding
verdient is dat van dc vier Internationale
clowr.6, die knappe staaltjes van muzikale
clownerie toonen. Dit troepje zou op het
tooneel van een groot cabaret geen slechten
indruk maken: zij zijn geestig en fijn, mu
zikaal en origineel. Een clubje artiesten,
dat Glcich moeilijk zal kunnen missen. Ten
slotte noemen wij nog de lassowerpers, de
messenwerpers ca kunstschuttors, alsmede
de vuureters, die telkenjare in ieder circu6
weer opnieuw optreden. Na eenige wilde
ritten van cow boys op steppenpaarden
komt hèt grootc moment van stilte, het mo
ment waarop een jongeman 15 meter ver
uit een kanon wordt geschoten. Daar is
van gesmuld, al zou het alleen maar zijn
van den geweldigen knal, die dc sensatie
nóg grootcr maakt.
gegaan, zonder dat daarbij opk maar het
minste geweld is gebruikt. De beesten kwa
men in schitterende stallen, waar alles
prachtig in orde was. Zwaar werk behoef
den zij niet to verrichton, daar de tractors
dit boter kunnen. Dc vocdjngstoestand was
uUstekend. Voor do voeding worden do
nieuwste middelen toegepast; men heeft
zelfs een speciale stoomketel voor het ko
ken van spijzen, waardoor het aanbranden
wordt voorkomenI Voor zoover ik het ge
zien heb, zoo ging dr. Winter voort, gaat
het personeel zeer rustig met de dieren om;
zij halen do beesten wèl aan, maar van
kwaad doen is geen sprake, liet is mij bc-
kond dat het slaan der dioron gevolgd wordt
door ontslag. Do leider van de wildo dieren
houdt rekening met hun toestand, hij kent
preclea do nukken van elk dier. Zijn vrouw
beoft eon nest met jonge lljgers, wolko door
een herdershond worden gezoogd, daar het
moeder-dier dit niet rustig kan doen; een
tijger heeft nu eenmaal dc gewoonte om
haar jongen op te eten als zij4 zo niot rustig
kan verzorgen.
Tijdens zijn gchcclc inspectie heeft dr.
Winter geon enkel gewond dier gezion. Wat
er bij de dressuur gebeurd kan ik niet be-
oordoclen, maar ik heb wèl gemerkt, dot
de dieren veel van liun verzorgers houden,
er bestaat geen angsttoestnnd, waaruit ik
de conclusie trek, dat de wreedheid bij hét
dresseeren ook nog wel zal meevallen. Een
bowijs, dat do verzorging goed Is, is wol,
dat één leouw drlo jongen heeft en een
andcro één.
Op onze vraag, of devruimte voor dc die
ren groot genoeg was, antwoordde dr. Win
ter, dat hij voor de paar vossen wel liever
een ruimer hok zou willen hebben. Overi
gens moet men bedenkon, dat de dieren per
jaar oen maand van volkomen ru6t krijgen!
Zie hior ljct oordeel van een doskundiga,
die zoowel vóór als tijdens dc voorstelling
nauwlettend alles heeft gadegeslagen!
Glelch's lassowerpers aan het werk.
IK 4WWU.
CITY THEATER.
„No, No, Nanette".
Alvorens wij dit uit den aard der zaak-
beknopte verslag beëindigen willen wij nog
een enkel woord zeggen over dc actie van
het Jack London Verbond tegen de circus
sen. Wij waren in de pauze in dc gelegen
heid dr. Winter, dierenarts alhier, enkele
vragen daarover te stellen. Dr. Winter heeft
officieel van de gemeente Hoogland op
dracht gekregen een onderzoek in te stellen
naar de wijze waarop de dieren bij circus
Gleich worden verzorgd. Hij deelde ons
hieromtrent het volgende mede:
Het uitladen der dieren ie zeer geleidelijk
NIEUW ZUID-W ALES KAN GEEN
SALARISSEN UITKEEREN.
Sydney, 7 Aug. (V. D.) Het is gisteren
voor Nieuw Zuid-Wales een zwarte dag
geweest. De regeering beschikte niet meer,
over de gelden, om de salarissen uit te I
keeren aan de politie en andere staats
ambtenaren. In totaal moest uitgekeerd
worden een bedrag van 270.000 pond ster
ling, doch de ambtenaren in openbaren
dienst hebben niets ontvangen. Onder hen
bevinden zich 11.000 onderwijzers. Het is
niet waarschijnlijk, dat in de eerst ko
mende dagen de regeering aan haar ver
plichtingen zal kunnen voldoen.
DUITSCHLAND KOOPT KATOEN
IN AMERIKA.
New-York. 7 Aug. (H.N.) De Ameri-
kaansche Farmboard bestudeert een aan
bod van de Duitsche regeering om zes A
achthonderdduizend baal katoen te koopen
tegen een driejarig crediet met een rente
van 4.5 Hoewel nog geen officieele ver
klaring ie verschenen, schijnt het, dat de
board bereid is het aanbod ondanks de
protesten van de Zuidelijke staten te aan
vaarden.
Enkele der vele programma-nummers.
Wie do zoo geslaagde operette kent, wil
ongetwijfeld ook de film gaan zien. En te
recht, want dc verfilming is met succes ge
schied, waardoor een bezoek aan het City
Theater aan den Westsingel ook dezo week
weer geen verloren avond zal zijn.
Er valt te genieten van goede zang, van
'luchtige operettemuziek, terwijl dc ballotten
Af te noemen zijn Alexander Gray, Ber-
nice Claire en Louise Fazen-Ja hebben de
voornaamste rollen in handen cn dit is hun
ook best toevertrouwd
Tom is de auteur van een operette, waar
in hjj dc actrice Napettc de hoofdrol toege
dacht heeft Er doen zich moeilijkheden
voor, want de goede kooper i6 nog niet ge
vonden. Nanette ontmoet evenwel een
ouden vriend van h-:;ar vader, James Smith,
wiens grootste verlangen steeds is om met
zijn geld andere menschen gelukkig te ma
ken. Voorwaar een nobel gebaar, dat men
niet alle dagen ontmoet. Tom cn Nanette
I profiteeren er dan ook gaarne van en slagen
met behulp van den ouden vriend in hun
voornemen met de operette, slagen even
eens in hun pogingen tot wederzijdsche
liefde, welke tot een gelukkig huwelijk
leiden kan.
Het succes in dit meerzijdig verband is
echter niet voetstoots verkregen. Daar heb
ben heel wat verwikkelingen tusschen ge
zeten, waarvan wij slechts aanhalen het
„geheime uitstapje" van Smith en Nanette,
hetgeen bijgedragen heeft tot modernisee-
ring van Smith's vrouw. Die verwikkelin
gen voeren tot tal van komische cogcnblik-
ken, welke dc aantrekkelijkheid van dc rol
prent slechts verhoogen.
Alles heeft tenslotte een gelukkig einde;
er zijn blijde gozichten gemaakt cn gun6tigo
mctamorph08cn geschied.
Ook het bijprogramma is deze week goed
verzorgd. Naast het sprekende Hollandschc
Nieuws komt het Paramount Journal dc
aandacht vragen.
Tenslotte passeert ook nog een éénacter
de lens, waarin Benjamino Gigli een aria
zingt uit dc opera: „Cavalcria Rusticana".
DEMONSTRATIE.
Blijkens een advertentie in dit blad worden
door het mode vakschoolinstituut E. N. S. A.
I. D. uit Utrecht in den loop van deze
maand te Baarn cn Soest tentoonstellingen
met demonstratie gehouden.
PERSONALIA
Voor het examen Ier verkrijging van de
hoofdacte is geslaagd dc heer F. Andringa
alhier.
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Hendrik Johannes, z. v. Johan
nes Jacobus do Kruijff en Anna Voenen-
daal, Theodora Maria, d. v. Arnoldus Jo
seph van de Wakker cn Petronella Wilhel-
mina Boerecn, Hendrika Catharina, d v.
Hendrik van Doorn en Trijntje van Zanten.
Overleden: Jacoba van Beek, 89 jaar, on
gehuwd.
GOEDKOOPE TREIN.
Naar Maastricht en Valkenburg
Blijkens een advertentie in dit blad laten
de Ned. Spoorwegen op Zondag 16 Augustus
een goedkoopen trein loopen van Amster
dam via Amersfoort naar Maastricht en
Valkenburg.
BADHUIS WOESTIJGERWEG.
Het badhuis aan den Woestijgerwcg zal
van 17 tot cn met 22 Augustus gesloten zijn
in verband met de vacantie van het per
soneel.
TEMPERATUUR VAN HET WATER
Do temperatuur van het water in de
zweminrichting alhier bedroeg hedenmor
gen 68 graden.
Diploma's.
Het diploma werd behaald door Marietje
Kabel, Annio Lintveld. Ilenkie Heiligers,
Henkie Reems, Willem J. Hoffman en
Am. Louis Mahler.
MARKTBERICHT
Appelen 8—, 10.— per H. L. Peren
6.—, 6.50 per H.L. Zandaardappelen
f 2.70, 3.50 per H.L.
Hoendereieren 3.85, 5.— per 100 6tuks
Eendeneieren 4.^, 4.50 per 100 6tuks.
Grasboter 1.60 per K.G.
Kippen 0.80, 1.-; Hanen 0 90, ƒ1.20
Hennen 0.80, 1.15. Jonge hanen 0.30,
1.05; Tamme konijnen 0.80, 3.25, alles
per stuk.
Magere varkens 22.—, f 30.—; Zeugen
drachtige 80.—, 90.— Biggon f 8.—,
14.—; Zeugen gU6te 80.100.per
stuk.
Aangevoerd waren ongeveer:
4 H.L. appelen, 30 H.L. peren, 6 H.L.
zandaardappelen, 630000 stuks hoendereie
ren, 3500 stuk eendeneieren, 55 K.G gras-
boter, 60 magere varkens, 40 zeugen drach
tige. 315 biggen, 30 zeugen guste.
FRUIT- EN GROENTENVEILING.
Veiling van 7 Augustus.
Druiven 13—17 ct., Eld. blauwe pruimen
11—16 ct., roode bessen 20—23 ct., frambozen
2131 ct., kruisbessen 56 ct., tomaten 3—
8 ct. per pond; spercieboonen 410 ct., snij-
booncn 1015 ct., pronkers 56 ct., spinazie
614 ct., postelein 69 ct., augurken 1863
ct., capucijners 20—21 ct., doppers 1526 t.,
kruidenierspcren 2632 ct., yellow 2332
ct.. Master Gladstone 20—21 ct., suikerperen
10—14 ct. per K.G.; meloenen 2048 ct.,
komkommers 3—7 ct., groene kool 3—5 ct..
gele kool 4 ct., roode kool 3 ct., bloemkool
7—14 ct., perziken 513 ct. per stuk; rabar
ber 24 ct., wortels 69 ct. per bos; andij
vie 7—15 ct., sla 8—23 ct. per 10 stuks; bic
ten 13—24 ct. per 10 bos.
D a g el ij k s
City Theater, Westsingel 7.' Vertooning
van „No, No, Nanette."
Museum Flehite, We3tsingel. (Uitgezon
derd des Zondags).
Theosofische Bibliotheek Gebouw Theos.
Ver. Regentesselaan Dinsdags van 2—3
uur.
Openbare leeszaal met Jeugdleszaal en
Bilbllotheek Muurhulzen 9
R.K Leeszaal, Nieuwstrnat 24
Vredesbibliotheek. Arnh weg 50
Leeszaal Handelsregister. Arnh. weg 23.
38 Aug School voor Wijsbegocrle. prol.
dr Heidegger uit Freiburg over „Sein und
Ze it"'
7, 8 en 9 Aug. Hooglandscheweg, Circus
Glcich.
9 Aug. Birkhovcn. Grasbaan-wedstrijden
voor wielrenners.
10—15 Aug School voor Wijsbegeerte, prol
dr Jordan over Levenswetten.
16 Aug Birkhoven. Motorgrasbaanwed-
strijden. 2 uur
16 Aug. Zweminrichting. Nationale zwem
wedstrijden van de A. Z en P. C.
17. 18. 19 en 20 Aug. Schouwburgtoge
Vlasakkerweg. opvoering van do revue
„Hallo Hier heen".
17—22 Aug School voor Wijsbegeerte, dra.
W Tenhaeff over „Levensvragen in hot licht
der parapsychologie".
