HET NIEUWE NEDERLANDSCHE PAVILJOEN Voor dienstbodenjaponnenfa. RAMSELAAR SIERKUNST IN MASSA'S SLIJTERIJ BESCHRIJVING VAN DEN NIEUWBOUW Stadsnieuws DE VERMOORDE POLITIE OFFICIEREN BEGRAVEN VON HINDENBURG'S RIDDERLIJKHEID HOLLAND LEEFT WEER! Architectonische eenheid UTRECHTSCtïE WEG zijn nog steeds verkrijgbaar BOERENMEISJES BOERENJONGENS VOORBURGH PRIMA ADVOCAAT cn het bekende S. H. M. „Schilletjo" diverse merken „OUDE KLARE" enz. HAVIK it Tel. 292. Minister Severing houdt een toespraak Maandagmiddag heeft, zoo meldt de X. R. Ct., in de turnzaal der politie aan de Karl- strasse te Berlijn de rouwdienst plaats ge had voor de op 9 Augustus bij de onlusten op het Bülowplein doodgeschoten politie officieren, Anlauf cn Lenk. Een afdeeling Schupio, in parade-uniform, vormde de eere vacht. Naast den PruLsischen minister van bin- nenlandsche zaken, Severing, die kransen deponeerde op de beide lijkkisten, namen plaats de politiepresidcnt van Berlijn Grzesinski cn de vice-president van politie, Weiss. Na de toespraken van een katholieken en een protestantschen geestelijke, nam minis ter Severing het woord. Spr. zeide o.m., dat de kogels die de beide officieren hebben ge troffen, gericht waren geweest op hen die in deze droeve tijden het vaderland trouw blijven. Spr. veroordeelde voorts degenen, die door woord en geschrift voor deze moor den stemming hebben gemaakt. De plechtigheid eindigde met het lied „Gute Kameraden". De vaandclgroet werd gebracht, terwijl alle aanwezigen zich van hun zetels verhieven. Daarna werd de rouwstoet gevormd. Achter de lijkwagens liepen de Schupo-officieren onder leiding van commandant Heimannsberg. Een zeer groote menigte had zich langs den weg on gesteld. De stoet trok door het Noorden der 6tad. De stoet hield eerst stil voor de woning van kapitein Anlauf. Voor het huis had zich een eerewacht van Sc'nupo's opgesteld. De vaandels brachten het saluut, terwijl twee minuten stilte werd in acht genomen. Tegen vijf uur passeerde de rouwstoet het afge zette Bülowplein. Na bijna een uur werd halt gehouden voor de woning van de fa milie Lenk. Opnieuw brachten dc vaandels het saluut, terwijl ook hier een eerewacht stond opgesteld. De aanwezigen namen op nieuw twee minuten stilte in acht. Pas om zes uur werd de katholieke begraafplaats te Weissensee bereikt. Hier werd het stoffe lijk overschot van kapitein Anlauf bijgezet naast dat van zijn onlangs overleden echt- genoote. Het stoffelijk overschot van kapitein Lenk werd naar liet Stettiner Bahnhof over gebracht, waar vandaan het naar Stargart werd vervoerd. De Franschen toonen zich daar erkentelijk voor Ter gelegenheid van Hindenburg's 83stcn verjaardag werd hem verleden jaar van particuliere zijde een Fransche sabel aan geboden, die, zoo lezen wij in „De Tel.", een intusschen overleden Pruisisch luitenant tijdens den Fransch-Duitschen oorlog van 1870 op een vijandelijk generaal had ver overd. De rijkspresident echter plaatste zich op het standpunt, dat de bewuste sabel het eigendom van de erfgenamen van den gene i-aal was. Daarop werd hem dc sabel op nieuw aangeboden, met verzoek hem zoo mogelijk aan dc erfgenamen ter hand te stellen, hetgeen Von Hindenburg beloofde. Ter gelegenheid van een bezoek, dat do Fransche gezant te Berlijn, de Margeric, ccn6 aan den rijkspresident bracht, stelde laatstgenoemde aan den gezant de sabel ter hand, eveneens met verzoek haar aan do erfgenamen van den generaal te doen toe komen. Het onderzoek naar de erfgenamen bleef echter vruchteloos, zoodat de Fransche regeering thans besloten heeft de sabel aan het „Musée des Invalides" te schenken. Door de Margeric werd aan Von Hinden burg de dank der Fransche regeering voor dc ridderlijke cn kameraadschappelijke houding, die door den lijkspresident ten toon was gespreid, overgebracht. DE ZEPP NAAR LONDEN. Friedrichshafen, 18 Aug. (V.D.) He denmorgen om 7.05 uur is het luchtschip Graf Zeppolin, terwijl het licht regen-de van Friedrichshafen opgestegen voor het maken van een landingsvlucht naar En geland. Aan boord bevinden zich 22 passagiers w.o. 5 Engelschen. Het commando is in handen van dr. Eckener zelf. Het. luchtschip zal hedenavond op het vliegveld Croydon een landing maken cn na een kort opont houd, waarbij andere passagiers aan boord zullen komen, straten voor een rondvlucht boven Engeland. Daarna zal opnieuw een landing worden gemaakt waarna het lucht schip naar Friedrichshafen terug keert, waar het Donderdag a.s. weer wordt ver wacht. EEN KRANT VERBODEN. Mülheim, 17 Aug. (H. N.) De opper- president der Rijnprovincie heeft den Mül- hcimer Generalanzeiger verboden voor den tijd van acht dagen wegens het opnemen van een advertentie voor de verkiezings campagne. - Het nieuwe Nedcrlandschc Pavilioer. te Vincennes. Wat in korten tijd te Parijs is tot stand gebracht P a r ij s, 18 Augustus. Reeds den uug na den brand nam het Ned. Comité het be sluit een nieuw paviljoen te doen bouwen, zij het ook op bescheideuer schaal dan de eerste keer. De weerklank die dit besluit mocht vinden, de bereidwilligheid tot mede werking opnieuw aan den dag gelegd door het beschikbaar stellen van voorwerpen cn b.v. door het Kol. Instituut te Amsterdam cm de inrichting van belangrijke secties op zich te nemen, de beschikbaar gestelde sommen cn de gelden als brandschade in uitzicht gesteld door dc assurantie konden het bestuur weldra een overzicht geven van de mogelijkheden waarop dc nieuwe plan nen konden worden gebaseerd. Toen op 28 Juni de schade werd getaxeerd constateerde men dat het gebouw der par ticuliere inzendingen, de Pcndoppo, dc Ba- iischc Tempelhof en de pleinommuring met de poorten waren gespaard. Nog een uit gestrekt geheel waaraan het nieuwe pavil joen zich slechts'zou hebben aan te sluiten cm onze participatie nog een indrukwek kend en kunstzinnig ensemble te doen zijn. Om die architectonische eenheid mogelijk te maken, werd besloten een paviljoen te bouwen, drie maal zoo groot als het parti culiere en in den zelfden trant en met de zelfde decoratieve elementen voort te wer ken als de artistieke leiding ook voor den vroegeren bouw had toegepast. Later kon aan dat plan. nog uitbreiding worden ge geven door den bouw van dc achterzaal met dc hemicycle voor het groote diorama terwijl aan het terrein bezuiden het pavil joen oen afsluiting werd gegeven overeen komstig die welke aan den noordelijken kant zulk een gelukkig effect had bereikt. Over het omringend gedeelte konden tevens weer eenige kleinere monumentjes worden hersteld of worden opgebouwd, dank zij het materiaal dat nog te Amsterdam bij het Kol. Instituut in reserve was, zooals het Bataksche Huis. Het terrein van het vorig paviljoen was niet dadelijk voor ontruiming beschikbaar doch niettemin kon onmiddellijk met den herbouw der dienstgebouwen een aanvang worden gemaakt en met het inrichten der werkplaatsen, terwijl de teekenaars weder om aan het werk konden worden gezet lot de uitvoering der plannen door den heer Moojen aangegeven. In den namiddag van den 3e Juli werd het terrein vrijgegeven en werd een aan vang gemaakt met de opruiming der pui- nen en den dag daarna konden verschillen de werkploegen gelijktijdig aanvangen. Om snel te werken werd de ruwbouw in inschrijving gegeven terwijl wat voor af werking, inrichting en decoratie benoodigd was door verschillende werkplaatsen in eigen beheer werd uitgevoerd. Op 8 Juli kon de inschrijving van de firma Grupe en Co. uit Den Plaag, die vroeger ook de ruwbouw van het particuliere paviljoen had uitge voerd, worden aanvaard. De algcmcenc lei ding was bij don heer Moojen, die weer door zijn vroegere medewerkers, die te Vin cennes waren gebleven werd bijgestaan: Ir. Wegerif voor de algemeene technische dien sten, de heer v. d. Wal voor de teekenkamer en dé ateliers voor dc afgietsels. Onder ver wijzing van den heer Moojen werden weer de detailleeringen in de plannen uitgevoerd zooals dat ook tijdens den eersten bouw was geschied. Dc leiding van de uitgebreide ad ministratie werd toevertrouwd aan den heer de Voogt. Donderdag 10 Juli waren alle werkplaat sen in actie, werden dc profielen uitgezet en was tevens reeds voldoende materiaal aangevoerd, zoodat 12 Juli het opzetten dei- spanten aanving. Aan een herbouw b.v. van liet voorge- dcëlte van het oude paviljoen, waardoor dc vroegere zc.cr samengestelde gevel on het dak die zoo veel belangstelling trokken, viel niet te denken, daar dc nieuwbouw een eenvoud moest behouden die het meest snelle werk toeliet. Een rechthoek die drie zalon insluit, waarvan een ontvanghal, le vens voor de kunst bestemd, con zaal voor de staatkundige en een zaal voor de econo mische afdeeling; twee groote ingangen op de hoeken die ïedor toegang geven tot een zaal en in een vooruitspringing zijn opge nomen, een zeer eenvoudige middeningang, die wat het interieur betreft hooi het ka rakter van dc vorige zaal zal behouden, zie daar de opzet waaruit do architectuur van gevel cn afdekking logisch werd afgeleid. Men kreeg doordat dc beido toonzalen hun lengteas parallel hebben met dc gevellijn een frontbreedte van ruim 90 Meter. De ge vel is acht Meter hoog, behaJyc bij de uit springen, waar hij tol ruim 11 Meter gaat. Door in den gevel dezelfde decoratieve stutbeeren te plaatsen en de daardoor ver kregen verdeeling der muurvlakken weder met de decoratieve paneelen (Balische re- liefs) te vullen, het geheel van een zeer hoog basement te voorzien en een kroonlijst daarmee overeenkomend werd een monu mentaal aspect verkregen, waarvan dc voornaamheid nog sterker tot uitdrukking werd gebracht door hot karakteristieke dak met beperkt gehouden overzadeling, niette min voldoende tcekening latend, terwijl bo vendien hot aspect werd bevorderd door don geheeïën houw verscheidene meters terug te plaatsen, wat een tuinaanleg mogelijk heeft gemaakt cn tevens het voorzien van dc drie groote ingangen van groote terras sen^ Door het w erken in talrijke ploegen (er werd dag en nacht voortgezet) is het moge lijk geweest de verschillende werkzaamhe den elkander zoodanig deelsgéwijzi dp den voet te doen volgen, dat gelijktijdig met do vordering der opstelling van de ruim dertig hoofdspanten en enkele zijspanten de be dekking en bcklcoding kon plaats hebben het aanbrengen van de decoratieve panee len en het schilderwerk. Het resultaat is geweest dat do hoeren van het Kol. Instituut, die behalve dc eco nomische cn staatkundige zaal cok de zaal voor de cthnografie en archeologie op zich hadden genomen (de laatste eon sectie die als zelfstandige in het vroegere paviljoen werd gemist) den laatsten Juli reeds met dc ontpakking konden aanvangen van do verzamelingen tentoonstellingsmateriaal to Amsterdam in gereedheid gebracht, alsmede van die door de departementen gezonden. Dr. v. d. Waals, die dc vorige maal in do werkzaamheden zoo'n groot aandeel had ge had, heeft dezen keer wegens drukke werk zaamheden, zijn taak aan prof. Dc Bussy overgelaten. De ontvangzaal, 30 X 18 meter, is in do- zelfde verhouding gebleven als de oude zaal cn het caissons-plafond volgt weer dc zaai- verdeeling door dc vier zuilen bepaald. Ei- ligt een marmeren vloer. Hooge betimme ringen in djati en coromandclhout, waar boven de decoratieve paneelen met een ver guldsel de Balische motieven, deels weer opnieuw ontworpen, deels nog weer samen gesteld uit enkele resten van de vroegere, die men nog gevonden had. Langs de wan den tien fraaie vitrines voor de kunstvoor werpen, terzijde dc groote maquette op 1/100 van het vorige paviljoen. In de door kijk naar de achterzaal het bronzen borst beeld van H. M. de Koningin., In de vitri nes de preciosa door H. M. dc Koningin in bruikleen afgestaan, een prachtige gouden kris, haar ten geschenke gogeven door don Soenan van Solo, en vele andere goud- en zilverwerken uit dc koninklijke verzame ling, benevens zeer kostbare we fwerken. In andere vitrines kostbom bruiklcenen van het museum Guinici un-cheoiog.) en van het museum van hot Trocadcro (ethnograf.) en voorts van tal van inzenders kunstvoor werpen, weefsels enz. cn de voorwerpen die oen beeld moeten geven van de rijks volks kunst. Ook is in deze zaal weer de sectio muziekinstrumenten uit de verzameling Scheurleer verkregen, opgesteld door de heeren Balfoort en Bottcnheim. De iuricli ting van deze zaal is geschied door den lieer Moojen. In dc decoratie dezer zaal zijn boven de breede doorgangen de groote schilderingen opgenomen van de kunstschilders Sayers en Paulidcs, hot laatste per vliegtuig uit Am sterdam aangevoerd, voorstellende, Sayer: „Dc reis van een Javaansch koning in de veertiende eeuw met drijfjacht te zijne»1 eere", Paulidcs: „De aankomst van Hout man in Indië in 159G". Boven den ingang en boven den doorgang naar de achterzaal zijn weer de kaarten aangebracht, zeer decoratief uitgevoerd: Nederlandsch-Indië en NcderUvndsch-Indiü in dc wereldkaart. Dc ontvangzaal laat hot volkomen over zicht toe op de beide zalen voor staatkunde èn economie on een bijzonder indrukwek kend doorzicht op do achterzaal cn het dio rama van den kunstschilder Eland. Ethnografischo zaal. Dc doorgang naai de achterzaal heeft aan weerszijdon de beide bestuurskamers. Prachtigên doorkijk langs rijen Bocddah-beeldcn op het diorama met een doorzicht van tien meter op het Goontoer-landschap op een doek gebracht van 22 X 8 meter. Deze achterzaal is bestemd voor dc ethno- grafischc afdeeling, die bovendien een be langrijke suite van Boeroe Boedocr-reliefs in de zaaldccoratic heeft genomen, alsmede een verzameling Balische schilderwerken cn een uitgebreide verzameling weefsels. De kunst van Java komt daardoor tot haar recht, hetgeen vroeger geschiedde door den Mendoet en de in de verzamelingen ver spreide voorwerpen. Een zeer belangrijke reeks Boeddha- en Boeddhasatvabeelden zijn hier geplaatst waarvan de voornaamste zijn opgesteld in een dubbele rij langs dc breede middenbaan De opstelling dier beelden tegen dc met weefwerken behangen vlakken, heeft een verdeeling der zaalwanden toegelaten in een achttal nissen, waarin de collecties konden worden opgesteld die dc ethnogra fischo afdeeling van het Koloniaal Instituut beschikbaar kon stollen, dank zij haar uit ebreidc reserves, om een beeld te geven van dc inlandschc kunst en gebruikskunst Do achtergronden dier nissen bieden plaats aan de reliefs van den Boeroe Boe doer en sculpturale werken. Van de nissen is het eerste en tweede paar geheel gereser veerd voor dc Maleischo .ethnografie, behal ve-, Java, hot derde paar voor het Papoea- gebied. het laatste paar voor Java. Dc over schietende ruimten tusschen de nissen en het diorama bevatten de Wajang-poppon waarvan aan de cene zijde de Wajang-Go lek en Kroetjal aan den anderen kant de Wajang Poerwa. P. A. J. MOOïJEN Prof. van Eerde cn zijn medewerkers (o m. de conservator dc her Lamster) zijn er in geslaagd een geheel samen te stellen dat een groote belangstelling zal wekken niet alleen om dc geëxposeerde voorwerpen zelf maar ook om de uitstekênde presentatie. Staatkundige zaal: Dc inrichting door af deelingcn Handclsmuseum (prof. de Bussy; en Tropische Hygiene (ir. Uthermark) als vertegenwoordiger van Prof. Schnuffer) Zaal 30x22 Meter. Door de zuidelijken ingang binnentreden de vindt men eerst de kanonnen der O.I Compagnie, door het vuur gespaard cn de auto van het „Burau voor dc Volkslec tuur" die voor den brand te laat is aange komen en daardoor werd gespaard. Uit de ontvangzaal binnentredend: in het midden van de zaal do groote kaart van dc bevolkingsdichtheid van Java waarop ook de dichtheid van dc veestapel is aange bracht. Talrijke kaarten cn rnaquetten waaronder die. van den haven van Tand jong Priok, de drinkwatervoorziening, de electriciteitsvoorziening enz. tot weer dc geldkist die uit de trechters der N.I. bron ncn haar goudstukken ontvangt, doch niets meer uit de voormalige bron (bijdra gen van het moederland). De diepe wand in het midden, een schilderij dat een sche ma geeft van onze bestuursorganisatie en haar heragie en indecling, met de kroon in den top cn aan den voet het overzicht der clcpartementale diensten. Verder de wan den volgend het schema van do onderwijs organisatie bij den ingang, de zending en de missie, vervolgens het arbeidsbureau en Landbouw, Handel en Nijverheid. De lijst van alle goev. gen. afdeelingen, verkeer (en toerisme) wat de spoorwegen betreft, werd met aardige treintjes aangetoond, voorts de stand van den hydrografischen dienst, het diorama met de onderzeeër om de diepte zwaartekrachlmetingcn van Pro2. Vcning Meincsz uit te beelden, do uitgebreide zee bodern-maquctle bijgewerkt, met dc nieuw ste gegevens van de Snellius-expeditie en voorts de gcheele hoek ingenomen door de afdeeling onze West betreffend. De andere hoek bij de ontvangstzaal: fi nanciën (Java-Bank) volkscrediet en in den langen wand de omvangrijke stand van tro pische hygiene mot het vöorli'ciitings- en bestrijdingsmatorianl betreffende malaria, mijnworm, post, beri-beri enz. De sterfesta- tisXieken door prof. Schnuffer en Kuënen samengesteld. Verder een diorama uit de Balak-landen door Nicolaas geschilderd on met op den voorgrond de modellen van Ka- Gedurende de maand Augus tus 10 korting op voorradige stoffen. TEL. 1235 t-Batakhuisjcs, de woningen door vrien delijke tuintjes omgeven, een beeld gevend an dc leprozerij van Lao Si Momo. In den zuidelijken hoek de maquettes, ;aartcn, tableaux van tol van departemen ten en diensten waarbij weer dc kaart met de Nedeiiandschc gebiedsuitbreidingen van de vestiging van ons bestuur af tot op he den. Onder de maquette moot hier nog ge noemd worden die vnn de model-jeugd-ge- vangenis bij Justitie" Bij „verkeer" dc in zending van de K.L.M. Economische Zaal. Ook hier kaarten, maquettes en stands. Het oog wordt bij het binnentreden getroffen door dc balans die onze handelsbalans met het belangrijk over schot van1 den uitvoer op den invoer aan schouwelijk maakt. Daar achter, het midden der zaal innemend, de uitgebreide scheep- vaart-afdeeling met do maquettes en kaar ten cn scheepsmodellen en legen den wand de verkeerskaarten, waaronder die van de K. N. I. L. M. De omwandeling makend langs den lan gen wand. de voornaamste landbouw-uit- voerartikelen als kapok, kokospalm, suiker, tabak, rubber, koffie, thee enz., terwijl langs den korten wand do diorama's van Eland voor het Kol. Instituut gemaakt van groote cultures afgescheiden door de thermometers voor temperatuursminima en maxima cn cr tegenover de bekende kaart met de pij pen die do regenval doen kennen. De buiten ingang is geflankeerd door de transparant- fotobeelden van «le boschproductie, de vis- schcrij. de zoölogische producten, dc mine ralen (in dat deel ook aquarium, verzame ling vogels, enz.). Voor wat de boschproducten betreft, is de kaart van de bosschen weer omgeven door monsters en afgewerkte voorwerpen en de fijnhoutsoorten, in het bijzonder het djatih- hout, terwijl daar ook een fraai meubel is tentoongesteld. In den hoek bij de ontvangstzaal weer dc bekende trap met dc afdalende poppetjes, wier lasten den omvang der productie van de meest bekende uitvoerartikelen aan geven, terwijl rond daaromheen dc cylin ders zijn geplaatst die inlichten omtrent de verhouding \an Indische productie tot die- van dc wereldproductie. Van veel beteeke- nis is ook de kaart die de vergelijking mogelijk maakt tusschen den inlandschen landbouw en die der Kuropecsche cultuur ondernemingen. waaruit zoo duidelijk blijkt hoe zeer de productie van de inlanders die d(?r cultuurmaatschappijen overtreft op elk punt. liet geheel is gepresenteerd met de duidelijke en zorgvuldige bewerking, die reeds tijdens het vorig paviljoen zoo zeer de belangstelling trok der reclame- en tentoon- stellingstechnici. M. H. VAN RAALTE Do teraardebestelling op de Is- raëütlesche begraafplaats. Onder groote belangstelling werd gister middag op de Israëlietischc begraafplaats aan den Soestcrweg het stoffelijk overschot van wijlen den heer M. II. van Raalte ter aarde besteld. In het Reinigingshuis werd door den lee- raar der gemeente, den Eerw. Heer J. \ran Dam, in gevoelvolle woorden geschetst wat de ontslapene voor de Joodsche gemeente Amersfoort heeft betcekend en met wglko groote liefde dc heer van Raalte zijn talrij ke functies waargenomen had. Een familielid bedankte voor dc betoon de belangstelling. EXAMENS Voor liet te Utrecht gehouden examen Hoofdacto slaagde o.m. mcj. A. J. M. Bicke- rann, alhier. Voor het notarieel examen, tweede ge deelte, slaagde to 's-Gravcnhage onze stad genoot de heer B. J. Lindeboom. NATIONALE MILITIE. Dc betrokkenen. Voor de lichting 1932. werd in Den Haag als beginnaam getrokken do naam Nijkerk. Te Amersfoort kwam als eerst in aan merking G. H. J. Nijland. Op een paar letters na werd alhier bet gcheele alphabet betrokken, want na de Z kwarn dc A weer aan de beurt cn liep hot door tot H. Kooreman als laatste persoon om in to lijven. Voor Anigrsfooü is het getal miliciens 1932 bepaald op 105. Ook voor de lichting 1933 is reeds de be ginnaam getrokken. Het was dc familie naam Boele. VREEMDELINGENVERKEER. Mej. A. Nofkens benoemd tot hulp-adrainistralrico. In „van Hasëlen's Woninggids", het offi cieel orgaan van de Vereeniging voor Vreemdelingenverkeer, lezen wij, dat wegens langdurige ongesteldheid met ingang van 1 Augustus j.l. mcj. C. A. Woestenburg op do meest eervolle wijze ontslagen is als vo- lontaire-hulp-administratrice aan het Ver* keersburcau en op dien zelfden datum als i zoodanig benoemd wsrd mej. A. Nefkcns. -

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1931 | | pagina 2