Donderdag 20 Augustus 1931
AMEPSFOORTSCH BAGBiAD
-DE EEMIANDER"
30e Jaargang No. 44
TWEEDE BLAD
UIT DE STAATSCOURANT
NIET DUURDER
IJmuider Vischhandel H. GLASTRA Co. N.V.
i
EEN POOL OVER
ONS LAND
ARBEIDSDUUR AAN BOORD
VAN ZEESCHEPEN
DUITSCHLAND EN ONZE
TUINBOUWPRODUCTEN
De betalingskwestie
[sfp:ll7'^mrcm
{Diamanten
Onderwijs.
Benoemd tot leeraar aan de R. H. B. S.
te Oostburg dr. J. Postma te 's-Gravenbage
en tot leeraar aan de R. H. B. S. te Leeu
warden A. Wittcvecn, thans lijdelijk leeraar
aan die school;
tijdelijk benoemd tot leeraar aan de B. H.
B. S. te Almelo, E. J. Wasschcr te Gronin
gen en tot tijdelijk leer ar es aan de R. II.
B. S. te Appingedam mej. M. E. ter Laan
te Zaandam.
Arbeid.
Bij K. B. is met 1 October 1931 benoemd
ot adjunct-inspèctrico van den arbeid mej.
A. J. C. M. van Oppen te 's-Gravcnhage, ter
wijl mej. van Oppen bij beschikking van
den minister van Arbeid, llandel en Nijver
heid werkzaam is gesteld in het 3c district
der arbeidsinspectie ter standplaats Bot
terdam.
Financiën.
Bij beschikking van den minister van
Financiën is de bewaarder van de hypothe
ken, het kadaster en de scheepsbewijzen J.
J. W. van Wiechen verplaatst van Alkmaar
naar Rotterdam en is de ontvanger der re
gistratie cn domeinen J. Nicveen verplaatst
.van Zuidbroek naar Roosendaal.
Visscherijen.
Bij Kon. Besluit zijn benoemd tot lid
van het College voor de Visscherijen prof.
mr. Ph. Kleintjes, hooglecraar aan de ge
meentelijke Universiteit te Amsterdam cn
mr. A. Dirkzwager, rechter in de recht
bank te Botterdam.
Zuiderzeewerken.
Benoemd tol ingenieur bij den dienst der
Zuiderzeewerken ir. I. H. Verhcv.
HET 25e POSTVLIEGTUIG VERTROKKEN.
A m s t c r d a in, 2 0 Aug. Het 25c post
vliegtuig naar Indië, de P. II. A. I". S., is
hedenmorgen om 0.55 uur van Schiphol ge
start. Dc bemanning bestaat uit de lieeren
Beekman, lc piloot; Blaak, ?e piloot; Gros-
vcld, boordwerktuigkundige, cn Zadelhoff,
marconist. Er is 212.15 K.G. post en il K.G.
lading aan boord.
DE GRONINGSCHE TYPHUSGEVALLEN.
Groningen, 13 Aug. üe geneeskundige
inspecteur van dc volksgezondheid, afdee-
ling besmettelijke ziekten te Groningen, dr.
II. H. T. Berkenkamp, is gisteren te Adunrd
geweest om een onderzoek in te stellen
naar de beide gevallen van typhus, die zich
bij dc kanaalarbeiders hebben voorgedaan.
Zooals men weet zijn deze arbeiders in het
academisch ziekenhuis te Groningen over
leden. Thans heeft zich een derde geval van
typhus voorgedaan, echter bij iemand die
geen kanaalwcrkcr is. Ook deze is in de
barakken van liet academisch ziekenhuis te
Groningen opgenomen.
HAVENTARIEVEN.
"'Rotterdam, 19 Aug. Volgens raadsbe
sluit behben B. en W. van Rotterdam zich
tot het gemeentebestuur van Amsterdam
gewend, met h?l verzoek overleg te willen
plegen over dc havcntarievcn. Amsterdam
heeft daarop toestemmend geantwoord cn
den wethouder Abrahams aangewezen voor
dc onderhandelingen. Voor Rotterdam zul
len deze worden gevoerd door den wet
houder A. B. dc Zeeuw.
en veel gezonder dan vleesch, zijn onze verschillende
vischsoorten.
.SMAKELIJK LICHT VERTEERBAAR VOEDZAAM.
Daar WIJ ALLEEN in Amersfoort alle vischsoorten
PERSOONLIJK in de Rijksvischhallen te IJmuiden inkoo-
pen, is U verzekerd van de FIJNSTE KWALITEITEN en
dc BILLIJKSTE PRIJZEN.
Tarbot, tong, kabeljauw, schclvisch, schol, bot. zee-car-
honade, vischconserven, garnalen, warme garnalen cro-
quetten, vischkoekjcs, gebakken visch, Nieuwe Haring, ge
marineerde haring, rolmops, gerookte en versehe paling,
stokvisch, zoutevisch enz. enz.
ALLEEN: Utrechtschestraat 40. Telef. 92.
Gerechtigd tot het voeren van bet wapen van
Z. K. II. den Prins der Nederlanden.
een iioek tusschen twee groote steenblok
ken, een herademing, in den vorm van
een poort of boog, voorzien van mooi mo
dern beeldhouwwerk, dat niets anders om
vat dan de strikte uitbeelding der noodza
kelijkheid.
Hier ziet men, hoe de tegenwoordige tech
niek dc monschcn moet veranderen en her
scheppen. Ilicr ziet men, dat, onder den
druk der moderne eenvoudige verbeterin
gen van iedcren dag, de menschclijke indi
vidualiteit wederkcerig voor zichzelf hoo-
gero en edelere typische bizonderheden zal
moeten zoeken, dan dc tegenwoordige. In
den Haag en Amsterdam hebben wij de ge
legenheid (dank zij dc vriendelijke cn
dienstvaardige gastvrijheid van den Pool-
schen consul-generaal, den heer J. P. Kacz-
kowski) om nader kennis te maken met de
Hollanders, die in Nederland ijverig cn van
harte werken aan de wederzijdsche kennis
making en toenadering tusschen Nederland
en Polen.
Naklanken van hel P.li.N .'Congres
De Hollandsche
laagvlakte"
Een der Poolsche afgevaardigden van
liet P.E.N.-congres, de heer J. Kaden—Ban-
drowski, heeft in de Gazcta Polska zijn in
drukken weergegeven. Het Vaderland
neemt eenige 6tukken uit het artikel over,
waaraan wij het volgende ontlecncn:
Na zijn groote tevredenheid over het con
gres cn de „allerhartelijkste" gastvrijheid
betuigd te hebben, schrijft de beer Ban-
drowski:
De lloüandsche laagvlakte, waarin de
wegen lager liggen dan liet wateroppervlak,
herinnert op liet eerste gezicht aan onze
Mazovische laagvlakte. Dezelfde wilgen
langs dc wegen, men zou zeggen dezelfde
weiden en diezelfde ruirne vlucht van groo
te, langzame wolken, oie zich boven de aar
de nergens laten tegenhouden. Pas wan
neer men het licht en de hemel en de aaide
van dit land intens bekijkt, ziet men een
belangrijk, reusachtig verschil. Terwijl bij
ons, in beginsel, velden, weiden en bos-
schcn, alles tezamen groeien in een gelijk
matig algemeen tempo, ziet men hier dui
delijk het reusachtige werk van het land,
dat telkens weer door water onderbroken
wordt.
Ilct lijkt alsof bet water hier andere rech
ten heeft dan hij ons; het dringt door in
het land, liet omspoelt ieder stukje van
alle kanten. Indertijd heeft men het ver
jaagd, door het hardnekkig werk der dijken
is het als het ware weggedrongen, en men
heeft het rechten gegeven, gelijk aan die
van het land.
Zeer bizonder vind ik hier de wegen,
die overal geasphalteerd zijn, tot het klein
ste, smalste weggetje toe; aan den cenen
kant dus een groen kanaal, iichtcnd door
de weerkaatsing van den hemel, en direct
ernaast, als het ware een tweede kanaal
vail doilker, gesloltcn pek. Een landweg en
een waterweg: op beide is verkeer, dat bij
alle kruispunten samengetrokken wordt,
als met een ijzeren s!ot, door een vernuf
tige draaiende brug.
Men zou misschien denken, dat het een
stil land is. dat reeds lang zijn vasten vorm
gevonden heeft, dat overwonnen en zich
gehandhaafd heeft, dat zijn kust vooruit
heeft geschoven en nu uitrust in zoo n half
slapende, kabbelende harmonie van ge
dachten, mcnschcn cn dingen, van bloemen,
dieren cn'groenten.
Niets daarvan.
Over dit land, over. deze strooken grond,
over deze stroomen;water, die overal tus
schen liggen, vliegt iets met een vurig
voor de verschillende ringen volgt hier
onder:
Je 6tuurman 77 uur. 2e stuurman 79 juiy
3e stuurman 80 uur. ie stuurman 79 uur, le
machinist 01 uur, 2e machinist 08 uur, 3e
machinist 72 uur, ie machinist 71 uur. As
sistent 68 uur, kwartiermeesters 09 uur,
bootslieden 64 uur, lampenisten 66 uur, tim
merlieden 63 uur. matrozen 74 uur, licht
matrozen 67 uur. donkey lieden 73 uur, sic
ker 57 uur, tremmer 57 uur, olieman 61 uur,
bankwerker 00 uur, elcctricien 58 uur.
Uit het resultaat vin het onderzoek blijkt
wel, dat er nog een dankbaar terrein "0or
bewerking openligt.
brandmerk, vervult de groote steden, dringt
door in de havens, trekt de menschen aan,
mengt zicSi mei het bloed, bcheerscht de
harten, lokt de verbeeldingskracht en ver
stoort oude vaste gewoonten: de duistere,
onvatbare, gloeiende cn waanzinnige geest
van de groote eilanden Java, Borneo, Su
matra cn andere, die over de zee verspreid
liggen.
Van die eilanden komt hier een wonder
lijke roes van hitte, gloed cn verdooving,
allerlei extracten van wilde planten, ver
werkt tot flonkerende dranken, onbekende
vruchten, wonderlijke kleuren, die niet pas
sen onder den hemel van dit land, cn lichte
vloeiende gebaren, verblindend voor deze
menschen van den zwaren kamp tegen de
zee.
Van deze eilanden komt hier alles, wat
den menschen naar het hoofd stijgt: heer
lijke tabak, koffie waarvan het hart met
dubbele kracht gaat werken, allerlei spe
cerijen, de fijnste kruiden, dc sterkste dran
ken, de wonderlijkste kleuren, die hier nog
dubbel opvallen, onder bedekten hemel en
dreigende gebaren.
Over Amsterdam zegt de schrijver:
Merkwaardige stad, met een dubbel le
ven, te land cn te water, aldoor water;
hier daarentegen water en land tegelijk:
dubbel vervoor, taxi of motorbootje, dub
bele regelingen en dubbele politie, le land
en te water.
Lang6 beide oevers Maan rijen hooge hoo
rnen, waartusschcn, bij een lichte trilling
van den wind, oude huizen doorkijken, gc-
incrustccrd met bonte balkcnrijcn, en ge
kleurd in een verweerde tint oker, donker
blauw, citroengeel of ook wel met banaan-
geel, en dit alles nog overschaduwd door
tijd, lucht en waternevels, die dc kleuren
aan elkaar passen, zöoals geen schilder ter
wereld.
Dc stijl van deze oude huizen is van bui
ten nog hetzelfde gebleven, maar van bin
nen zijn zij reeds lang ruimer gemaakt,
doorgeslagen, doorboord cn volgens mo-
derdc voorschriften en plannen van den
nieuwen tijd ingericht.
Misschien heeft wel niemand zoo'n bouw-
tartstocht als do Hollanders, die hier op
smalle landstrookjes zitten.
Dat zij alle oude huizen van Amsterdam
leeg hebben gehaald cn zc opnieuw inge
bouwd, en dat zij liet mooie oude ghetto
bijna geheel hebben afgebroken, is nog
niets.
Zij bouwen in dezen laatsten tijd groote
nieuwe wijken, in niets meer gelijkend op
het oude Amsterdam, en berekend voor
een geheel ander leven, een andere econo
mie cn een nieuwe volksziel.
Hier bestaat reeds een gchecle stad, met
ruime stralen cn andere huizen, aan wier
bouw alle exclusiviteit, van cenigen stijl of
architectonische pretentie is ontnomen, alle
persoonlijk gevoel en individueel karakter.
Alle stijl komt hier voort uit practische
overwegingen, het gevoel voor woningen,
voor comfort cn voor het stadsleven.
Men bemerkt alleen van lijd tot tijd, op
Rapport der door de regeering
ingestelde commissie
van onderzoek
Amsterdam, 19 Aug. Verschenen is
het rapport van de Commissie van onder
zoek naar den arbeidsduur aan boord van
zeeschepen. Deze commissie werd ingesteld
bij besluit van 21 Februari 1929 van den
tocnraaligen minister van Arbeid, Handel
en Nijverheid en stond onder voorzitter
schap van den heer C. J. Pb. Zaalberg,
directeur-generaal van den Arbeid. De ie
den der commissie behoorden tot de ver
schillende organisaties van werkgevers <n
werknemers, terwijl ook van "ambtelijke
zijde vertegenwoordigers in de commissie i
zitting hadden.
Er zij aan herinnerd, dat de Centrale von
Koopyaardij-officieren cn de Bond van
Werkgevers op eigen gelegenheid een soort
gelijke enquête hadden ingesteld. Daar deze
beide enquêtes echt;r geen officieel karak
ter droegen, werd het weii6chelijk geacht,
dat ook van regeeringswege een cnquèi 2
werd ingesteld. Dc resultaten hiervan wij
ken niet af van die der beide andere en
quêtes.
Hit onderzoek strekte zich uit over 23
reederijen cn van deze reederijen werden
van 375 schepen boven de B.R.T. gegevens
ontvangen. In totaal bezaten deze reeder.jen
423 schapen, van welke er >15 met een Ne-
derlandschen en S met een West-Indischon
zecbricf voeren. Alle reederijen die onder
het onderzoek hadden kunnen vallen, beza
ten 497 schepen.
Dc vraag, of bet onderzoek geleid heeft
tot het verkrijgen van een goed beeld d'-r
werktijden, welke aan boord van koopvaar
dijschepen plegen voor te komen, kan be
vestigend beantwoord worden. Alleen dient
te worden opgemerkt, dat geen onderscheid
viel le maken tusschen diensttijd en wer-
kelijken arbeidsduur. Soms was de dienst
tijd tevens arbeidstijd, doch ook wel waren
de als werktijd opgegeven uren niet andere
dan diensturen, gedurende welke de betrok
kene aanwezig moest zijn, doch geen werk
verrichte. In het verslag wordt alleen ge
sproken van werkuren. Daarin zijn dan de
diensturen begrepen. Evenzoo zijn in de
werkdagen opgenomen de dienstdagen, d. z.
dagen, dat dc betrokkene aan boord
doch geen arbeid deed. Verder valt op te
merken, dat gedurende den tijd. dat de en
quète gehouden werd, verscheidene schepen
waren opgelegd. De lijsten voor deze sch
pen ingeleverd, geven t.o.v. die van varende
schepen, een betrekkelijk laag gemiddelde
en bainvlocden het algemeen gemiddelde
dus naar den lagen kant. Uitvoerige over
zichten van de werktijden voor de verschil
lende rangen zijn aan het rapport toege
voegd. De gemiddelde arbeidstijd per week
Hen adres van de \Vestlandsche
groentenen fruit-
exporteurs
's-Gravenhage, 19 Aug. Op grond van
de onzekerheid, welke blijft bestaan ten
aanzien van de richtige en tijdige betaling
van naar Duitscbland uit tc voeren tuin-
bouw-produclcn, heeft de Westlnndscne
Vereeniging van Groenten en Fruitexpor-
tcurs zich tot den minister van Binnen
landschc Zaken cn Landbouw gewend en
aangedrongen op overleg tusschen onz*
Regeering en de groepen, welke bij den af
zet van groenten cn fruit zijn betrokken.
Adressanten wijzen er op. dat de Duil-
sche noodverordeningen aanleiding geven
tot verschillenden uitleg, waardoor wille
keur in de hand wordt gewerkt cn de han
delsgebruiken op een lagcrcn morcclcn
grondslag komen te staan, hetgeen een
ernstige bedreiging blijft \ormen voor on
zen handel.
Daarbij wordt de vrees uitgesproken, dat
dc beschikbaarstelling van deviezen onver
wachts zal kunnen worden gestaakt en
bovendien, dat de „Dcvisen notverordnune
een verkapte methode zal blijken te zijn
om den invoer van tuinbouwproducten te
beletten, zonder inbreuk te maken op dc
verdragen van mcestbegunstiging.
De \Vestlandsche Exporteursvereeniging
is van oordeel, dat de Ncderlandschë Tuin
bouw- en dc handel in tuinbouwproducten
niet onvoorbereid tegenover een plotselinge
verandering in den toestand moet komen
le staan, omdat een enkele dag stilstand
van den uitvoerhandel groote onmiddellijke
en onherstelbare schade ten gevolge heeft,
zooals voor eenige weken is gebleken.
Met het oog daarop wordt op overleg met
de Regeering aangedrongen, zulks om ver
wachte middelen te vinden, om dreigende v
verliezen te voorkomen.
KOUDE EN WARME SCHOTELS
PASTEITJES CROQUETJES
FANTASIE IJS.
Maar wij laten ons niets gelegen liggen
aan een woord of een begrip, wanneer daar
achter een mcnschcnliart zoo zuiver te
.vlammen weel.
WIES MOENS.
bLAUW£"N{.
nuNUfEnJ
NVAN.
ÏCWSON
Geautoriseerde vertaling uit liet Engclsch
van J. S. FLETSCHER door
Jlir. C .A. L. v. d. W.
Daar kom ik nu aan toe. Ik had Pars-
lave gezegd, dat wij elkaar zouden ontmoe
ten op hel pad tusschen High Cap Lodge cn
„De HoutSnip", om ongeveer acht uur. Na
alloop van het avondeten bij Courthope
ging ik op weg. Dat was ongeveer tien mi
nuten voor acht. Wij ontmoetten elkaar bij
Reiver's Den. Voor zoover ik mij kan herin
neren, "was dat even na achten. Wij ston
den een paar minuten tc praten, toen
Een oogenblik, als het u belieft, viol
Maythornc in de rede. Hij haalde een op
schrijfboekje lo voorschijn en woes Kccles-
liare op een ruwe schets, die hij gemaakt
had. Dit is een schels, die ik maakte toen
ik in Marrasdale kwam. Een schets van dc
voetpaden door de hei. Nu zijn er twee pa
den, die van High Gap Lodge naar „De
Houtsnip" leiden. Een er van loopt langs
den voorkant van Reiver's Den, juist langs
den voet der rotsen laten wij dat het
hooge pad noemen. Het andere ligt vijftien
of twintig meter lager; dat is dus het lage
pad. Op welk pad liep u met Parslave?
Ecclcsharc boog zich een oogenblik over
de schets. Hij wees met een vinger naar
een plek.
Wij waren ongeveer hier, op het lage pad.
Maar ik weet niet of u het wel duidelijk
hebt getcekend die twee paden komen
ij elkaar aan de zijde van High Cap Lodge
van Reiver's Don bij de hut van Covvie. Zij
liggen daar een paar meter van elkaar.
Daarna loopt liet lage pad over de .hei naar
High Cap Lodge; hot andere loopt on
der langs Iligc Cap Lodge op een afstand
van vijftig of zestig meter cn komt uit op
den weg van Cloughtwaite.
In ieder geval waren u en Parslave
op het lage pad, niet waar?
-— Wij waren op het lage pad mis
schien op een afstand van honderd meter
van Reiver's Den. En, zooals ik zei, wij
stonden daar een oogenblik te praten. Het
was toen donker, maar het was heldor
weer. Wij gingen dc richting uit van High
Cap Lodge, toen wij een schot hoorden. Vol
gens onze meening werd het gelost hij Rei
ver's Den. Wij hoorden verder niets geen
schreeuw of iets anders. Wij schonken er
dus verder geen bijzondere aandacht aan,
omdat w ij beiden dachten dat Viel een schot
■van oen stiooper was en wij gingen dus
door mol over onze eigen zaken le spreker
Toen het lijd werd voor Parslave om naar
het station te gaan, sloegen wij het andere
pad in. Nauwelijks hadden wij dat gedaan
of wij hoorden voetstappen. Dicht bij ons
waren eenige hooge struiken en ik weet
niet waarom, maar wij deden liet wij
kropen achter die struiken. Een toen, een
En toen een minuut later liep er een
vrouw voorbij.
minuut later, liep er haastig een vrouw
voorbij.
uit.
Een vrouw? riep Manners opgewonden
Een vrouw! herhaalde Ecclcsharc rus
tig. Een vrouw - lang, slank, die zeer vlug
liep - wij hoorden haar gejaagd ademha
len. Zij was in een oogenblik voorhij.
In welke richting? vroeg Maythorne.
Naar Marrasdale.
En toen? vroeg Maythorne.
Toen gingen Parslave en ik verder.
Wij hoorden of zagen niets meer. Wij kwa
men voorbij Covvic's hut. U zei. dat Covvie
ons samen zag. Dat is mogelijk! Maar
wij zagen hem niet. Wij wandelen verder
cn namen bij den grootcn weg afscheid van
elkaar. Ik ging naar High Cap Lodge cn
Parslave... laat hij dat zelf vertellen.
Ik ging langs den weg naar het sta
tion Pethcrby, zeide Parslave. Ik nam den
trein van negen uur vijftien naar New-Cast-
le. Ik was daar om 10 uur vijftig. Den vol
genden morgen stapte ik naar mijnheer Gra
ham en toen ik met hem mijn zaken had
afgehandeld, nam ik den sneltrein van
twaalf uur naar Londen.
Ik wilde Parslave iets vragen, zeide
Crole. Parslave! bedoel je, dat sinds je uit
Marrasdale ging, je niets hebt gehoord van
den moord? uit dc couranten?
Ik kan niet lezen, mijnheer.
Maar je was in gezelschap van dc huis
houdster van dr. Ecclesharc. Heeft zij je
nooit iets uit dc krant voorgelezen?
Parslave schudde zijn hoofd.
Neen mijnheer, dat heeft zij niet. Zij
leest nooil kranten. Alleen verhaaltjes. Ik
heb haar nog nooit met een krant in haar
handen gezien.
Maar je bent. toch v\el eens uitgegaan
orn ergens een glas hier te drinken. Heb
je er toen nooit over hooren spreken?
Neen, mijnheer. Nooil! Ik heb in de
herbergen nooit met iemand gesproken.
lk w-ista dal l.ondenschc taaltjc.nict, dat is
\oor mij net Chinccsch.
I kunt iiiij gclooyen, mijnheer Crole.
zeide Eccleshare, dat Parslave niets hoorde
van den moord tot gisteravond toen ik
thuis kwam. Ik heb het hem toen verteld
en daarna spraken wij er over in verband
met hetgeen wij bij Reiver's Den gezien heb
ben.
Ik geloof, dat Wij iets dichter hij de op
lossing van deze geheimzinnige geschiede
nis komen en daarom wildé ik u nog
gaarne een paar vragen doen.
Vraag, wat u wilt. antwoordde Eccles
hare.
U was bij het onderzoek van Maza-
roff's lijk, zeide Crole. U verklaarde...
Ik gaf een zuiver wetenschappelijke
verklaring.
Juist, over de oorzaak van den dood.
Waarom heeft u den coroner en de jury
niet gezegd, wat u heeft medegedeeld?
En als ik een woordje mag zegden,
zeide Manners, waarom heei't u ons do
politie niet verteld alles wat u van
Parslave wist, want u wist toch wel dat wij
naar hem zochten!
Wat uw vraag betreft. Manners, ik wist
niet dat Parslave gezocht werd. Aan mijn
heer Crole heh ik reeds gezegd, dat het ver
keerd van mij was om mijn mond te hou
den. Maar daarvoor had ik gegronde rede
nen en wel omdat de persoon, die Parslavo
en ik zoo haastig zagen wegloopen, een
vrouw was.
Heeft n cenig vermoeden, dokter, wie
die vrouw was?
Op Eccleshare's gezicht was te lezen, dat
hij die vraag ongaarne beantwoordde^ doch
hij antwoordde zonder aarzeling.
Wordt vervolgd.
