Voor dienstbodenjaponnenfa. RAMSELAAR
DEUITVOERINGVANDETARWEWET
MONSEIGNEUR NOLENS OVERLEDEN
A. H. VAN NIEUWKERK N.V.
EEN STAATSMAN VAN
GROOTE BETEEKENIS
Gave figuur van groote
eerlijkheid
Restaurant „Princess
J. M. VAN KEMPEN Sr. t
ONTEVREDENHEID BIJ DE
BOEREN?
De gang van zaken
BI0SC00PBRAND TE
- VLISSINGEN
UIT DE STAATSCOURANT
Beekensteinschelaan Beekstraat Tel. 543
Complete Meufoileering
HUMORHOEKJE
Hij timmerde niet bij voorkeur
aan den grooten iveg
's-G ravenhage, 27 Augustus. Mgr. W.
H. Nolens is hedenavond om S.20 zacht en
kalm overleden.
Met Monseigneur \V. H. Nolens, die na
een langdurige ziekte is heengegaan, ver
liest Nederland een staatsman van betee-
kenis; die in het buitenland op tal van
congressen en conferenties, waarop hij ons
land vertegenwoordigde, het aanzien van
ons .land mede hielp verhoogen, wiens
woord en meeningen, door den weten-
schappelijken inhoud, gezag hadden. Een
man met een helder verstand, met een
klaren blik, die om zijn zuiver sociaal voe
len en doorzicht overal werd gewaardeerd.
In hem verliest de Katholieke Kerk een
trouwen zoon, een ijverigen priester, steeds
op de bres om zijn kerk en de macht van
zijn politieke partij te vergrooten, een
Christen, die voor alles in de politiek het
Christelijk beginsel op den voorgrond stel
de, als basis, waarop de politiek van Ne
derland moest worden opgebouwd.
De Nederlandsche Katholieken konden
eens op Herman Joseph Aloysius Maria
Schaepman, den dichter en staatsman wij
zen, als hun leider, ze vonden in Monseig
neur Nolens, die ook een „Memoriam"
wijdde aan den dichter van „Aja Sophia",
een nieuwen leidsman, naar wien met ont
zag en eerbied werd geluisterd.Nu was
Schaepman van een geheel andere struc
tuur en natuur dan de thans ontslapene.
Schaepman een forsche strijder, wiens
woord kon daveren door de ruimte, de
geestdriftige propagandist, die door heel
het land zich goed deed hooren en ook in
de Tweede Kamer zich gelden liet.
Nolens, een kalme, rustige figuur, meer
de man achter de schermen, die evenwel
de touwtjes hield, ongemerkt voor de groo
te massa, maar voelbaar voor hem, die meer
achter de schermen kon kijken. De reg;s-
seur, naar wiens aanwijzingen wordt ge
handeld.
Van hem werd getuigd, dat hij geen poli
ticus was, die bij voorkeur timmerde aan
den grooten weg. „Hij gaat rustig", zoo
werd geschreven, „voor buitenstaanders
schier ongemerkt zijn weg. ITij houdt zelden
buiten de Kamer openbare propaganda-
redevoeringen, zooals de leiders der andere
paftijen. Hij heeft niets van wat men noemt
een volksmenner en jaagt nog minder de
volksgunst na of de wereldlijke erkenning
van wie of van wat ook".
In de Kamer werd steeds naar hem ge
luisterd, als naar een, die alleen sprak,
als hij over het onderwerp iets wist te zeg
gen. Die nooit in algemeenheden verviel,
maar blijk gaf van alles een bijzondere
studio te hebben gemaakt. Misschien had
hij, eeuwen geleden levende, een Richlicu,
een Mazarin kunnen zijn. Ook hij, evenals
deze staatslieden, iemand, die wist wat hij
wilde, die altijd het doel voor oogen hield
en zich nooit liet afleiden van de hoofd
zaak. In waarheid een priester, die nooit
dacht aan zichzelf, heel zijn leven wijdend
aan het groote doel. Een man, juist om de
zuiverheid van zijn bedoelingen, vrij van
egoistische verlangens, geëerd door den po-
litieken tegenstander, die wist, dat bij No-
lens slechts de zaak, niet de persoon gold.
Men kon in den nu ontslapene den man
zien, alleen levend van zijn roeping of voor
wat hij als zijn roeping beschouwde.
Monseigneur Nolens was een gave figuur,
van een onkreukbare eerlijkheid en op
rechtheid, die zich oordeed, zooals hij
was. Men wist, wat men aan hem had, hij
streed 6teeds met open vizier.
Met hem is een groote Nederlander heen
gegaan.
leeraar aan de R. K. H.B.S. to Rolduc om
les te geven in zedelijke wijsbegeerte en
sociale wetenschap.
Maar hij gaf daarbij zijn wetenschappc
lijkc studies niet op.
}Iij promoveerde 12 Februari 1390 tot
doctor in de staatswetenschappen aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht met het proef
schrift „Leer van den Heiligen Thomas
van Aquino en het Recht", terwijl hij tegc
lijkertijd tot doktor in de rechtswetenschap
pen werd bevorderd op stellingen. Bcido
promoties geschiedden cum laude.
Van 1896 dateert zijn lidmaatschap van
de Tweede Kamer
Van 1912 tot 1913 was hij voorzitter van
deze Kamer en curator van de Technische
Hoogeschool te Delft liet wekte geen ver
wondering dat Monseigneur Nolens, in
1909, door den Arastcrdamschen Gemeente
raad werd benoemd tot buitengewoon
hooglecraar in de arbeidswetgeving. Een
groot deel van zijn studies had hij gewijd
aan de arbeidswetgeving en hij was de
aangewezen man om Nederland te verte
genwoordigen op de arbcidsconferentic,
welke in 1919 te Washington werd gehou
den. Het spreekt vanzelf, dat hij ook een
eerste plaats innam bij de conferentie te
Genève, om mee te werken aan de codifi
catie van de arbeidswetgeving.
Willem Hubertus Nolens werd 7 Septem
ber 18G0 te Venlo geboren, de stad, die hem
naar de Tweede Kamer zond en hem al
tijd trouw zou blijven.
Eerst studeerde hij rechten en staatswe
tenschappen te Utrecht, waar hij van 1880
tot 1884 bleef Toen ging hij naar het Se
minarium te Roermond.
26 Maart 1887 werd hij tot priester gewijd.
April 1927 werd hij door velen in den lan
de bij zijn veertigjarig jubileum als pries
ter, gehuldigd als staatsman-priester, een
huldebetooging. waaraan ook Prins Hen
drik deelnam en waarbij o.a. Jhr. de Geer
het woord voerde door hem niet alleen als
priester maar ook als staatsman te huldi
gen.
Een jaar na zijn priesterwijding werd hij
le ETAGE
MENU A.S. ZONDAG a 2.-
Sneed je Ansjovis
Aspergesoep
Kalfsfricandeau
Doperwten
Versche aardappelen
lJs
Tel 310
MGR. W. H. NOLENS, f
In 1916 werd hij buitengewoon gezant te
Reine bij den Heiligen Stoel. Lang bleef hij
niet in deze functie. In 1918, toen een link
sche meerderheid bij de verkiezingen van 3
Juli voor een rechtsche moest plaats maken,
werd Monseigneur Nolens door II. M. de
Koningin belast met de formatie van een
extra-parlementair kabinet.
9 September 1918 had do formateur zijn
kabinet gereed. Ruys de 'Becrenbrouck
werd minister president met de portcfcuil
le van Binnenlandsche Zaken. Met hem
namen in het Ministerie, zitting Van Kar
nebeek, Heemskerk, Alting von Geusau,
Naudin ten Cote. v. IJssclsteyn. Koning en
Idenburg, terwijl eenige weken later twee
nieuwe departementen werden ingesteld
met Aalberse en Ds de Visser als minis
ters. Nolens als kabinetsformateur had
zelf geen portefeuille genomen, omdat hij
van oordeel was, dat zijn priesterschap
niet met een ministerambt was te combi
neeren.
Zeker is het, al was het nooit aanwijs
baar. dat zijn invloed op het Ministerie Ruyö
groot is geweest.
In 1920 werd Monseigneur Nolens be
noemd tot waarnemend voorzitter van den
Iloogen Raad van Arbeid.
Monseigneur Nolens was o. m. Ridder in
den Neder'.andschen Leeuw.
'sGra vtnhage, 27 Aug. Gisteren is in
den ouderdom van 76 jaar hier ter 6tede
overleden de heer J. M. van Kempen Sr.,
oud-directeur van de zilverfabriek J. H
van Kempen en Zoon te Voorschoten, thans
N.V. Nederl. Mij. tot exploitatie van Juwe-
liersmagazijncn Begeer, v. Kempen en Vos
alhier.
De over.cdcne was van 1890- tot 1926 lid
van den gemeenteraad van Voorschoten en
gedurende vele jaren wethouder.
Hij was ridder in de orde van den Nederl
Leeuw en ridder in de orde van Oranje
Nassau.
De teraardebestelling van het stoffelijk
overschot zal geschieden Zaterdag te. 3 uur
op de begraafplaats Nieuw Eik-cn-Duinen.
HET CONFLICT TUSSCHEN EMMEN
EN DE REGEERING.
Capitulatie onder sterk pro
test.
Emm en, 27 Aug. De gemeenteraad van
Emmen heeft heden opnieuw behandeld
den eisch van de rcgcering tot plaatsing
der gemeente in de derde klasse voor de
heffing der geraeentefondsbelasting.
Zooalc» men weet -s dezö eisen eerder tol
tweemaal too afgewezen en heeft minister
Ruys do Beerenbrouck tenslotte gedreigd
met inhouding der bijzondere regcerings-
subsidie aan de gesaneerde gemeente. Dit
dreigement is thans aanleiding geworden,
na overleg in de verschillende raadsfrac
ties. tot aanneming onder sterk protest van
de regeeringaeischen
Met 20 tegen 6 stemmen .werd een voor
stel van B en W. tot rangschikking in de
derde klasse aangenomen.
Alle rechtsche raadsleden, behalve de
Roornsch-Katholiek Abeln alsmede alle
6ociaal-democraten behalve de lieei; I. Hal
ter. stemden vóór het voorstel
Vrees een minder goede
raadgeefster
In de Dinsdag 18 Augustus te Utrecht
gehouden gecombineerde vergadering van
de eerste afdeeling en van het bestuur van
het Korjinklijk Nederlandsch Landbouw-
Comité. deelde do voorzitter mede. dat hem
eenige dagen geleden van een der afgevaar
digden het bericht had bereikt, dat hij in
deze vergadering vragen wcnschte te stel
len, in hoeverre er bij de boeren ontevre
denheid bestond inzake do uitvoering van
de Tarwewet.
Ten einde die vragen met vrucht te kun
nen behandelen, is tot de afgevaardigden
het verzoek gericht, zich van te voren over
deze zaak zoo goed mogelijk op de hoogte
te stellen.
Bij navraag onder de afgevaardigden der
verschillende organisatie kwam vast te
staan, dat de Tarvveverbouwers over den
gang van zaken over het algemeen niet on
tevreden waren. Men achtte het mogelijk,
dat er sporadische gevallen van ontevre
denheid waren, over het afkeuren van par
tijen tarwe en dat bij enkele boeren ten ge
volge van de in een bepaald blad voorko
mende tendentieuze berichten vrees is ont
staan. dat de aflevering van den oogst 1930
zou stagneeren. Doch in doorsnee was men
met den gang van zaken tevreden, waarbij
men natuurlijk niet uit het oog verloor, dat
er ten aanzien van vrijwel elke nieuwe wet,
bij den aanvang in de uitvoering moeilijk
heden zijn te overwinnen. Door de land
bouwers wordt over het geheel genomen
zeer wel beseft, dat van een wet als de
Tarwewet. welke vrij sterk ingrijpt in de
beslaande verhoudingen, niet onmiddellijk
een in elk opzicht vlotte uitvoering kan
worden geëischt. Men had evenwel het vol
ste vertrouwen, dat de wet ook in de toe
komst aan - de rechtmatige wcnschen der
boeren zal beantwoorden.
Niet onbesproken bleef het bekende tele
gram .van het hoofdbestuur der Holland
sche Mij. van Landbouw, aan den Minister
van Binnenlandsche Zaken en Landbouw
Uit de ter vergadering ontvangen toelich
ting bleek, dat ook hier vrees een minder
goede raadgeefster was geweest cn dat
thans wel de overtuiging was gevestigd,
dat voor die vrec6 de goede gronden ont
braken.
Voorts werden omtrent de stand van za
ken bij de uitvoering der Tarwewet de vol
ende mededeelingen gedaan.
Gebleken is, dat van de tarweoogst 1930
een hoeveelheid van 36000 ton geschikt i6
om te dienen voor de bloem en meelberei-
ding Bij een maalpercentage van 20 be
draagt het maandelijks henoodigde quan
tum inlandsche tarwe plus minus 13000 ton,
Er zou dus voor ruim 2% maand voldoen
de voorraad zijn.
Hadden de bakkers geen meel in voor
raad gehad, dan zou beginnende met 1 Juli
op 15 September daaraan volgende het
overschot van oogst 1930 door hen zijn op
gebruikt, hetgeen wil zeggen, dat men op
dien datum rnet de nieuwe oogst moe6t be
ginnen te malen.
Ook al zouden de weersomstandigheden
goed zijn, dan nog zou de tarwe van oogst
1931 zoo vroeg niet voor bloembereiding ge
schikt zijn.
Was er dus vanaf begin Juli met de volle
afname aangevangen, dan zoy het niet mo
gelijk zijn geweest het mengperc'cntage op
20 te bepalen zonder dat er 6tagnatie door
gebrek aan inlandsche tarwe zou zijn op
getreden.
Het kwam, uit dit oogpunt bezien, dus
niet ongelegen, dat zich bij vele bakkers
mede als gevolg van de afwikkeling hun
ner voorkoopcontracten extra voorraden
voor 3H a 4 weken hadden gevormd.
In plaats van op 15 September zal nu
omstreeks 1 October de tarweoogst 1930 ge
heel zijn verwerkt; zoo was de verwach
ting.
En nu de gang van zaken tot. nu toe.
Van bovengenoemde 36000 ton tarweoogst
1930 wordt 1000 ton volgens afspraak met
de afnemers tegelijk met den oogst 1931
verwerkt, blijft dus 35000 ton over. Tot
en met 17 Augustus 1931 is hiervan besteld
20.000 ton. Door de gewestelijke onganiea-
es is \oor ongeveer 17000 ton verzonden
of verzendingsopdracht gegeven. In de 6
weken voor 1 Oct. moet dan de restccrendc
15000 ton worden geleverd en op goede
gronden mag worden verwacht, dat dit ook
werkelijk zal geschieden.
Het niet mogelijk tot op 1000 ton
nauwkeurig to ramen, al zal dit dit het vol
gend jaar als er meer ervaring is gemak
kelijker gaan.
Ook moet men steeds een kleine speling
hebben, .'-ingezien onder allo omstandighe
den moet worden voorkomen, dat do fa
brieken en molens niet over voldoende in
landsche tarwe kunnen beschikken.
Voor do opbrengst 1931 laat zich de si
tuatie gunstig aanzien. Volgens do taxatie
der Tarwcorganisatie zal de beschikbare
hoeveelheid inlandsche tarwe na aftrek van
de voor zaaizaad benoodigdo maximaal
195000 ton bedragen, wüarvoor bij een
meng- cn maalpercentage 25% zijn to plaat
sen minimaal 187500 ton. Het verschil is
nog geen 4%, alzoo een zeer kleine speling.
In het algemeen mag^lan ook worden ge
constateerd, dat voor ongerustheid inzake
de uitvoering der Tarwewet geen aanlei
ding bestaat.
hem niet geven, er ontstond cenig heen cn
weer gepraat en het eind van het lied was,
dat do bezoeker don man oen duw gaf, het
licht uitdraaide en weg wandelde met twee
horloges die hij van de toonbank griste. De
horlogemaker bij wien reeds conigc malen
diefstallen zijn gepleegd zoodat hij daaraan
wel gewond is, liep hem direct na cn wees
den vluchteling aan een agent van politie
aan. Deze heeft hem aangehouden en over
gebracht naar het bureau van politic aan de
Paauwestceg waar hij is opgesloten; het
was de 41-jarige zeeman J. F. C.
Mevrouw?
VOOR DE KOFFIETAFEL
Een blikje heerlijke kreeft of crab
versche garnalen of garnalen in
gelei het fijnste In den IJmuider
Vischhandel, Utrochtschestraat 40
Tel. 92.
Politieonderzoek wordt
ingesteld
V 1 i 6 s i n g c n, 27 Aug. Hedenmorgen to
ongeveer 5 uur hoorde een agent van po
litie, toen hij de Alhambrabioscoop in de
Spuistraat voorbijliep, een geknetter dat
hem vroemd voorkwam. Dadelijk 6telde hij
een onderzoek in, waarbij bleek, dat het
projcctiedock in brand stond, terwijl ook in
de onmiddellijke omgeving daarvan, o.a. op
den vloer, vuur verschijnselen vielen waar
te nemen. Met brandbluschapparaten van
de politie cn van het gebouw zelf was het
vuur spoedig bedwongen. De exploitant van
Alhambra, do heer S., die boven de bioscoop
woont, lag met zijn gezin in diepen rust. Tc
half 8 hedenmorgen werd in het Luxor-
theater, dc 2e bioscoop welke door den heer
S. in het Bcllamiepark wordt geëxploi
teerd, eveneens brand ontdekt, en wel in
den kelder van het gebouw waar zich dc in
stallatie voor de centrale verwarming be
vindt en waar het vuuu voedsel vond in een
hoeveelheid houtwol Dc brandweer, die
spoedig ter plaatse was, zette de kelder on
der water, zoodat dc brand zich niet kon
uitbreiden. Dc politic stelde een onder
zoek in.
DE MALVERSATIES BIJ DE STROOCAR-
TONFABRIEK „DE DOLLARD".
In dc te Nieu.weschans gehouden verga
dering van aandeelhouders der Coöpera
tieve Stroocartonfabriek „De bollard" is
meegedeeld, dat de malversaties \on den
overleden directeur, ten nadeele der ven
nootschap. pl.m. 90 000 bedragen.
BRAND TE TILBURG.
Tilburg, 27 Aug. Gisteravond is
brand uitgebroken in de electrische garen-
spinnerij Tilburgia aan de Houtstraat. Dc
brand bleek te woeden op het middenge
deelte van de tweede verdieping van het
fabrieksgebouw. Een groote hoeveelheid
goederen en machines gingen verloren. De
aanzienlijke schade wordt door verzekering
gedekt.
WINKELROOF.
De dader achterhaald.
Rotterdam, 27 Augustus. Gisteravond
verscheen er een koopman in den winkel
van den bejaarden horlogemaker dc B. in
de binnenstad. De bezoeker verzocht een
potlood te willen koopen en vroeg daarvoor
twee dubbeltjes Dat wilde dc oude man
Bij beschikking van den minister van
Binnenlandsche Zaken en Landbouw zijn
tot 1 September 1932 wederom benoemd tot
leeraar aan de Middelbare Koloniale Land
bouwschool te Deventer dr. S. R. van Aspe-
ren de Boer, A F. Cornelissens, ir. J. A. J.
Grobben, A. de Koning, dr. J. Kooy, W.
Polman Tuin, tl A. Surink en J. J. Swart,
allen aldaar; A. J vun Deventer, te Baarn,
en G. van der Veen, te 's Gravcnhage; is
met 1 September 1931 benoemd tot leeraar
aan de Rijkslandbouwwinterschool to
Utrecht J. H. Velders, met gelijktijdige toe
kenning van eervol ontslag al6 leeraar aan
de Rijkslandbouwwinterschool te Schagen;
is tot 1 September 1932 benoemd tot leeraar
aan de Rijkslandbouwwinterschool te Sc'na-
gen ir. J. E. Muntinga, aldaar.
Post-, Telegrafie en Telefoon.
Bij K. B. is met 1 October benoemd tot
referendaris der 2e kla6so J. G. M. J. Lange-
raap, thans directeur van het P.TT.-kan-
toor tc Nunspeet en is hij bij beschikking
van den directeur-generaal der P.T.T. met
dien datum aangewezen als directeur van
het P.T.T.-kontoor te Waalwijk.
Financiën.
Bij beschikking van den minister van
financiën is de ontvanger der directe be
lastingen enz. L. J Sarton verplaatst van
Huisscn naar Boek (gem. Ubbergon);
bij beschikking van den minister van
financiën zijn met den aanvang der 458o
Staatsloterij benoemd tot collectrice der
Staatsloterij: te Eindhoven mej. A. J. A L.
Schregardus te Zutphen; to Rotterdam
mevr. A. M. Oldenhuis Tonckens-Wafcl-
bakker tc den Haag en mej. Th. M. C. Mel-
chers te Rijswijk (Z.-H.).
EEN ARRESTATIE.
In verband met het bij Sassen-
helm gevonden lijk.
Leiden, 27 Aug. De dader van den
moord op den 53-jarigen zwerver Kessel,
gedomicileerd te Oss, wiens lijk gistermor
gen zwaar gewond te Sassenheim aan den
weg is gevonden, is gearresteerd. Het is
een inwoner van Sassenheim, de 47-jarige
P. de R., die een woordenwisseling met
den vcrslagene gehad heeft, en uit wraak
zucht daarover zijn slachtoffer later op
zocht cn met een bijl doodsloeg.
De R. heeft bekend. Hij is naar Den
Haag overgebracht.
DE POSTVLUCHTEN.
De P.H.-A.G.R. op de thuisreis.
Amsterdam, 27 Aug Bij de K.L.M. is
bericht ontvangen dat de P.H.-A.G.R. he
den om 5 uur 24 uit Bagdad is vertrokken
en om 10 uur 56 te Gaza is geland. Van
daar vertrok het om 11 uur 29 en landdo
om 14 uur 03 te Cairo.
Aan boord is alles wel. Morgen wordt de
reis voortgezet.
Modern eiken garnituur 2 fauteuils, 4 stoelen, (uitneembare
zitting, vochtechte velours) f 85.—.
Concentieuse vader, tegen z'n baby, die om de maan
brult: „Kijk maar ventje, vader kan er heusch niet bij."
(T. A. Bits).