EEN SCHEUR INJDE AARDKORST?
VERSCHILLENDE MEENINGEN EN THEORIEEN
ALS HET SCHERM OPGAAT..
EEN JONG MEISJE OP DE GROOTE
DUITSCHLAND-VLUCHT
door
ELLI BEINHORX.
Elii Beinhom, dc Duitsche
vliegster die voor kort met
haar Afrika-vlucht veel op
zion baarde, nam nu voor het
eerst deel aan do groote
Duitschland-vlucht. Wij bren
gen U hier een artikel van
haar hand. waarin ze haar er
varingen beschrijft.
Galanterie of ocnige andere tegemoetko
ming aan do vrouw kwam bij den grooton
wedstrijd niet in aanmerking. Vindt U dat
misschien noodzakelijk omdat ik klein en
sierlijk ben? had moeten zien hoe ik mijn
vliegtuig, dat toch nog altijd 160 kilogram
weegt, alleen moest behandelen. Wij twee
vrouwen, die aan de Duitsche vlucht deel
namen, Liesel Bach en ik, zijn anders wat
de snelheid betreft, wol bij de mannen ach
tergebleven, maar we hebben het toch maar
klaar gespeeld. Een bevoorrechting zouden
we ook absoluut niet geduld hebben, want
het is het grootste verlangen en het groote
doel der Duitscho vliegsters het bewijs to
leveren, dat de jonge vrouw met dezelfde
taaiheid en krachtsinspanning als de man
nelijke jeugd naar successen kan streven
en deze behalen ook
Ik heb voor do eerste keer don Duitsch
land-vlucht meegemaakt. Ik moet eerlijk
bekennen dat ik tot ik aan de start kwam,
geen juiste voorstelling van de zaak had.
Men had mij een hoeveelheid theoretische
rommel in de hand gedrukt, maar ik be
greep ölechts weinig of in hot geheal niets
daarvan. Dc openbaring, die gedurendo den
vlucht kwam, was er des te grooter om.
Deze vlucht is de grootste sportieve onder
neming die ik ooit heb meegemaakt. Dc
veelzijdigheid was liet. die deze vlucht zoo
buitengewoon interessant maakte.
Geen slakkengang.
Stelt U zich eens voor, er wordt het pa
rool gegeven op een zekere route een re
cord in langzaam vliegen te veroveren. Het
is geen kleinigheid een motor, die 160 kilo
meter per uur kan loopen een slakkcngan-
getje van 60 kilometer te laten slolfen. Alle
regels, die men op de vliegersscholon ge-
Lerd heeft, worden hier op den kop gezet
Het gevaar van afzakken is zeer groot cn
men leert eerst de gevaren, die aan dit soort
vliegen verbonden zijn. als men aan lang
zaam vliegen doet. De meeste vliegers heb
ben zich nog nooit tevoren daarmee bezig
gehouden, ofschoon langzaam vliegen bui
tengewoon belangrijk en waardevol is. Ter
wijl men in een tempo vliegt, dat zooals een
Amerikaan zegt een slak niet slecht zou af
gaan, terwijl de aarde schijnt stil te 6taan,
zweette ik bloed en water bm de lucht de
zware last te laten dragen.
Besparing van brandstof.
Even moeilijk en nieuw was de wedstrijd
in het voordeeligste brandstoffenverbruik.
Nooit tevoren had ik aan het verbruik van
brandstoffen gedacht. Men vloog met een
volle tank er op los. Maar, hier moest olk
vleugje wind worden benut en van hot ap
paraat een zeilvliegtuig gemaakt wordon.
Het 6ucceö van het brandstoffen besparen
was buitengewoon groot. Wij vliegers kun
nen in dit opzicht nog zc.fr veel leeren.
Niet minder interessant was de opgave op
een zoo klein mogelijke oppervlakte te lan
den, een wedstrijd die ten nauwste verband
houdt met het probleem van de noodlan
ding. Men heeft, wanneer men er niet bij
is, geen begrip van welke bewonderens
waardige resultaten bij deze vlucht zijn
volbracht. Een afstand van 20—30 meter
bleek voldoende om het vliegtuig te doen
landen. Een voortuintje al9 vliegtuiglan-
ling6plaats.
Een vermoeiende tocht.
Natuurlijk wordt heel wat van iemand op
zoo'n vlucht verlangd. Geestelijke, zoowel
als lichamelijke inspanning te over! Na een
dag, waarop men bijna door geheel Duitsch
land vliegt, slechts vijf uur rust. De rust
poozen, die don strijd onderbreken zijn ci
geulijk le kort. Do uren in het eerste mor-
gengrauwen, toen ik doodmoe naar het
vliegveld zeulde, waren de eenigc oogen-
blikken, dat ik mo een vrouw gevoelde.
Maar zij waren ovonvonnen, zoodra ik hot
brommen van dc motor hoorde.
De groote gebeurtenis? De hcele vlucht is
een gebeurtenis. Men heeft voor niets an
ders zijn gedachten vrij. Men kijkt 's-avonds
niet eens naar gezichten cn overdag slechts
zelden naar het landschap. Slechts zoer en
kele episoden blijven in do herinnering ach
ter.
Dicht aan den waterkant komt con
zwerm meeuwen aangevlogen. Een groot ge
vaar. Komen we in dezen zwerm terecht,
dan zijn wij verloren, want hoe gemakke
lijk zou do schroef kunnen breken. Op het
laatste oogenblik een scherpe zwenking naar
opzij en wij gaan op con haarbrcodte aan
den zwerm voorbij.
Gevaarlijk spel.
Nog gevaarlijker dan de meeuwen aan
den waterkant waren de vliegers in het
Roergebied. Dc kinderen daar schijnen eon
spccialo voorliefde voor het voor don vlie
genier zoo gevaarlijke speelgoed tc hebben.
Hoogte- en zijdestuur moesten voortdurend
in actie zijn om dc vliegers uit den weg te
gaan.
Bij den vlucht over eenzaam heideland joe
gen wij elk oogenblik dieren op. Slechts en
kele meters hoog vliegt mijn machine over
den grond. Want wij hebben tegenwind
steeds maar tegenwind en als oude door
knede rotten zoeken wij natuurlijk den go-
ringsten luchtweerstand. Het gelukte ons
daarom de eerste dagen de nieuwelingen
die zoo hoog mogelijk vliegen, te achter
halen. Tenslotte zochten allen lagere sferen
op en dc geheele Duitschland-vlucht werd
zoo dicht mogelijk bij do aarde gevlogen
Vlucht over boomtoppen. Een windstoot
dreigt ons naar beneden te drukken. In een
fractie van een seconde weet ik hem te ont
wijken. Een noodlanding tusschen hooge
boomtoppen zou ons van den verderen
strijd uilschakelen. Maar noch mijn bcgelei
der von Salomon, noch ik laten ons bang
maken. Verder gaan we, tcrwille van dc
snelheid rakelings over de boomtoppen.
Wij zijn bijna gedurende den gcheclcn
vlucht zeer eenzaam geweest. l)en gchcelen
dag werd nauwelijks een vliegtuig zicht
baar. Wel kwamen wc soms een verkeers
vliegtuig tegen en do inzittenden moeten
zich wel verwonderd hebben afgevraagd
wat we zoo laag bij den grond uitvoerden.
Anders hadden wc geen gezelschap in de
lucht, en op de aarde was niet veel levends
zichtbaar, men merkt ook verwonderd op
hoe klein de steden en hoe groot dc bos-
schen in Duitschland zijn.
De grootste zaligheid van deze Duitsch
land-vlucht was voor mij wel dat men vrij
en frank van het Oosten naar het Westen
en van het Noorden naar het Zuiden van
ons geliefd vaderland kan zien. Deze in
druk is nog sterker als men uit vreemde
landen terugkeert en van dc Duitsche af
standen cn oppervlakten verkeerde begrip
pen heeft gekregen.
Duitschland is groot, Duitschland is uit
gestrekt vooral wanneer men het van
uit het vliegtuig in hel razende tempo van
onzen tijd bekijkt.
Op expeditie door het Tangajika-meer
WAT IEDEREEN NIET WEET.
In Japan dient het vliegverkeer voornl.
voor het vervoer van goederen.
In Amerika vindt men een club van reu
zen, welke in 1925 werd gesticht en waar
van het aantal leden wordt geschat op 1000.
Alleen zij, wier lichaamsgrootte ver boven
het middelmatige gaat, kunnen als lid toe
treden.
Men wil gaan zoeken naar het graf van
Alexander den Groote, die wel is waar, in
Babylon*is gestorven, maar in 323 voor
Christus in de door hem gestichte stad
Alexandria, volgens Egyptisch ritueel
werd begraven. Aangenomen wordt dat in
dit graf zich nog meer schatten bevinden
dan in het graf van den Egyptischcn ko
ning Tocanchamon.
door
Prof. John- Merriam, President van het
Carnegie Instituut te Washington.
Hot Carncgio-Instituut to Washington
heeft in 1929 een expeditie uitgezonden
naar Ccntraal-Afrika .om daar op verschil
lend gebied matoriaal to verzamelen. Het
voornaamste doel was een vorgejijkende
studie van do meest voorkomonde oorza
ken van aardbevingen in die streken.
Thans is de expeditie teruggekeerd; zij
heeft een schat van wetenschappelijk ma
teriaal verzameld, doch het zal nog wel
eenigen tijd duren, voordat men gereed Is
met de hestudecring daarvan. Vandaar dat
wij nog slechts enkele hoofdzaken^ kunnen
mededeelcn.
Voornamelijk hebben dc geleerden zich
opgehouden in de streek rondom het Tan-
gajika Meer. Dr. Bailey Willis en Dr. N. L.
Bowcn, de leiders van do expeditie, waren
langs verschillende wegen daarheen gereisd
cn ontmoetten elkaar te Kigoma op den
Oostelijken oever van het langgerekte moor
dat in hoofdzaak Noord-Zuid loopt cn
scheiding maakt tusschen het Congo-bek-
ken en het Tangajikagebicd. Van Kigoma
gingen zij naar het Noorden, waar drio
langgerekte meren eigenlijk een voortzet
ting van het Tangajika Meer vormen, zoo
dat men bij het bekijken van de kaart on
willekeurig den iDdruk krijgt van een
scheur in het Afrikaanschc vasteland. De.
in deze streken zoo talrijke kloofdalen zijn
nauwkeurig door de expeditie onderzocht.
Loopt er een groote scheur door do aard
korst, langs den Oostrand van het Congo-
bekken, door de Roodc Zee en dc. Doode Zee
tot het dal van dc Jordaan? Het landschap
vertoont wel enkele kenteekenen, waaruit
men dit zou kunnen opmaken. De Doode
Zee en het dal van de Jordaan zijn merk
waardig diep en hebben tamelijk rechte,
evenwijdig looponde zijkanten, alsof het ge
steente er vaneen gescheurd is. De Roodc
Zee vertoont dit verschijnsel niet zoo spre
kend; alle declcn \an zoo'n scheur kunnen
ook niet aan elkaar gelijk zijn. Het idee
van een scheur in de aardkorst wordt ook
opgewekt door do dalen en meren in Z.O.
Abessinic en door de inzinking die via het
Rudolf Meer en oen diep dal dwars door
de provincies Kenya cn Tangajika naar
het Zuiden loopt tot het langgerekte Ny-
asamcer, een scheur, dio bijna tot den In-
dischen Oceaan loopt.
Edward Suess, de groote Oostenrtjkschc
geoloog, heeft het idee van 'n groote scheur
het eerst geopperd. Hij veronderstelde, dat
Afrika, en Azië uit elkaar waren gedre
ven; een van -de verklaringen van zijn
theorie luidt, daf-in het N.W. van den In-
dischen Oceaan een- vasteland moet hebben
gelegen, Goudwana genaamd, dat Afrika
met Voor-Indië verbond. Dit zou dan later
in de zee zijn weggezonken en daarbij zoo'n
spanning in dc aardkorst hebben veroor
zaakt, dat er in het Afrikaanscho vasteland
een scheur ontstond. Suoss zelf is nooit in
do gelegenheid geweest, Afrika tc. bezoe
ken, doch Prof. J. W. Gregory van Glasgow
hoeft in 1893 een reis naar Oost-Afrika go-
maakt om het probleem ter plaatse te bc-
studeeren. Destijds stonden dc inboorlingen
zeer vijandig tegenover dc blanke ontdek
kingsreizigers; deze reis is dus een daad
van gröotcn moed geweest. Als ecnige Eu
ropeaan, met slechts veertig negers als
dragers, heeft Gregory de tocht gewaagd.
Hij vond dc theorie van Sues3 volkomen
bevestigd.
Zoowel Suess als Gregory namen dus
aan, dat spanning de aardkorst uiteen bad
doen scheuren. Een geheel tegenoverge
stelde mccning werd in den loop der jaren
geuit door E. J. Wayland, een Engelsch
geoloog, dio in Uganda werkzaam was en
een der meren in de scheur, het Albert
Nyanza Meer, nauwkourig kon bostudeo-
I ren. Hij kwam tot dc veronderstelling, dat
niet uiteendrijving, doch samondrukking
van de gesteenten aanleiding was geweest
tot het veroorzaken van de scheur. Hij
nam aan, dat er onder het Albortmeer een
wigvormig blok zat met den broeden kant
naar benodon cn dat dc aangrenzende rots-
platcau's tegen do zijdon van de wig wa
ren opgeschoven. Het woord „scheur" is
dan eigenlijk niet langer van toepassing.
Deze theorie heeft aanleiding gegeven tot
groote meeningsverschillen tusschen de
geologen, die echter voor het mecrcndeel
niet In de gelegenheid waren, hun opvat
tingen ter plaatse aan de werkelijkheid le
toetsen. De thans geëindigde expeditie had
dan ook ten doel, hierover meer licht te
verspreiden, waarbij aardbevingen cn tal
van andere vulkanische verschijnselen
goede hulpmiddelen zijn. Dr. Willis had
reeds tevoren studie gemaakt van de Doode
Zee en helde over naar de mcening, dat
Wayland gelijk had en dat ook de Doode
Zee was ontstaan door opschuiving on sa
mendrukking, In dit geval doordat do bo
dem van de Middellandsehe Zee zich in
Oostelijke richting bewoog. Hij was echter
tevens van meening, dat het dan een plaat
selijke oorzaak was (het dieper wordon van
dc Middellandsehe Zee) en dat hot ont
staan van do groote scheur in haar ge
heel toch nog een nieuwe roden moest heb
ben.
De bonw van vastelanden.
Zooals wij gezien hebben, kan men de
scheuren in Afrika onderscheiden in een
Wcstclijko en een Oostelijke, met resp. het
Tangajika- cn het Nyasameer als voor
naamste gedeelte Die twee scheuren zet
ten zich naar het Noorden voort ter weers
zijden van het Victoriamcer, dat voor dit
vraagstuk van geen belang is. Het is een
groot, ondiep bekken en do andere meren
zijn lange, smalle en diepe „troggen", om
hun geologische naam te bezigen.
Hoe zijn zij ontstaan in hot machtige
bouwwerk van het Afrikaanschc vaste
land? Het schijnt den leek misschien
vreemd, dat wij een vasteland met een
bouwwerk vergelijken cn toch is het op
gebouwd uit onderdeden, dio samenge
voegd cn in elkaar gepast zijn. Het voor
naamste van de geologie is dan ook niet
het onderzoek van de afzonderlijke rotsen,
doch de beschouwing van het gehocle vaste
land cn dc besludeering van zijn wordings
geschiedenis; om dezelfde reden zal een
architect ook letten op het gebouw en niet
zoozeer op de stccnen, waaruit het is opge
bouwd.
Van de wordingsgeschiedenis der Vaste
landen weet een ieder wel wat af. Het ver
weren der rotsen, dc aanslibsels, het uit
scheuren van dalen door rivieren, die jon
ger zijn naarmate de wanden steiler zijn,
dat alles is reeds dikwijls beschreven. Wij
kunnen ons ook voorstellen, dat door de
werking der zwaartekracht de massa's
naar beneden worden getrokken, wanneer
do onderlaag niet sterk genoeg is. Dc ba
sis dor vastelanden is echter als regei wèl
vast genoeg om weerstand to kunnen bie
den aan de zwaartekracht. Behalve de
zwaartekracht moet er echter ook opwaarts
stuwende kracht zijn; daardoor ontstaan de
plateau's, waarvan cr vooral in Afrika
zooveel voorkomen. En om deze kracht te
verklaren, moeten wij even oen uitstapje
maken op het gebied der vulkanologie.
Do warmte in de aardkorst is zeer onge
lijk verdeeld. Op sommige plaatsen is de
hitte zoo groot, dat de rotsen versmelten
tot lava. Dit ziet men in vulkanische stre
ken, waartoe ook het onderzochte gebied
in Afrika behoort. Het spreekt vanzelf, dat
rondom do lavamassa's in een vulkaan dc
rotsen ook zeer sterk verhit zijn. In een
vulkanische streek kan mon dat van den
gcheclcn rotsbodem zeggen. Wat is nu de
invloocl van die hoogo temperatuur op dio
rotsmassa's?
Door dc warmte zetten zij uit,'doch niet
zooveel, dat daardoor natuurverschijnselen
op groote schaal kunnen worden veroor
zaakt. Van meer bolang is het foit dat do
kristallen, waaruit dc dieper gelegen rot
sen bestaan, onder den invloed der hitte
hun vorm on soms zolfs hun chomischo sa
menstelling verandoren. Vormverandering
van kristallen is lots, dat door do molecu
laire krachten wordt veroorzaakt. Zooals
bekend, zijn dezo krachten ongehoord
groot, ruimschoots voldoende om een rots-
laag van duizend meter dikte op to heffen.
Kristallen kunnen bij een vormverandering
in den letterlijkon zin van het woord ber-
gon vorzetten. Ze kunnen op dc eenc plaats
zwelling, spanning, uitéénscheuren van de
aardkorst veroorzaken, op do andero
plaats samendrukking cn opschuiving.
Vermoedelijk hebben Gregory en Wayland
elk het door hen bezochte gebied goed waar
genomen cn do juiste conclusie getrokken,
doch wat voor het ceno godcelte van dc
groote scheur gold, behoefde nog niet waar
tc zijn voor het andere. Alleen moet men
dan de aantrekkelijke theorie opgeven, dat
de groote scheur ineens ontstaan is door
eenzelfde natuurverschijnsel.
Zoo gingen dc gcologon naar Afrika om
ecu van de groptste twistpunten op te hel
deren. Daarbij maakten zij tevens kennis
met een zeer merkwaardig land. Men be
hoeft geen schilder te zijn om dc schoon
heid te zien van do Nina Ngongo (Moeder
van de Congo), een werkende vulkaan ten
Noorden van het Kivocmccr, met op den
voorgrond het groene land cn do Kaffir-
boom met haar groote, helderroode bloe
men. Men behoeft geen plantkundige te
zijn om uit do verschillendo groepeering
van hoornen, struiken en gras op te róaken,
hoo dc bodemgesteldheid hier wisselt, en
geon jager om de kudden antiloopen, do
leeuwen, olifanten en rhinoccrossen op to
merken. Dr. Willis heeft de hooge pla-
teau's van Tangajika bezocht in Juni cn
Juli, het begin van den winter in dio stre
ken. De regentijd was voorbij; het gras
was bruin, dc doornstruiken stoffig. In dé
verte zag hij een wazige groep giraffen, dio
hij tot op 15 M. wist tc naderen, toen wer
den zij verschrikt door het gebrom van
zijn auto. Het wild had dc droge hooglan
den verlaten; in dc lente zouden zij cr weer
bij duizenden naar terugkecren om huil
jongen groot te brengen.
Dr. Willis heeft ook dc reuzenkrators in
liet vroegero Duitsch-Oost-Afrika bezocht,
één ervan, met een doorsnede van ruim 30
K. M. heeft hij aan een nauwkourig onder
zoek willen onderwerpen en daarom is hij
met zijn auto doorgereden tot ver voorbij
dc laatste karresporen der jagers op groot
wild. Zebra's, gazellen, antilopen, wilde
beesten, hyena's wilde honden en leeuwen
za8 hij er in overvloed.. Een leeuwin heeft
J36 uur het kamp bewaakt. Do wilde dieron
■vormdenr echter niet het, grootste gevaar.
'Dat waren dc regens, die toen juist weer
moesten beginnen en steeds gepaard gaan
met zware tropischo onweersbuien. Met do
auto's was men vele kilometers voortgere
den over zwarte aarde en door diepe ra
vijnen waarvan do wanden op bepaaldo
plaatsen geleidelijk waren platgetrapt door
olifanten. Als men nu door do regens werd
overvallen, zou men met do auto's niot
meer kunnen rijden en 240 K. M. te voet
moeten afleggen, waarvan 120 zonder wa
ter. 's Nachts was er al regen op de tent ge
vallen vandaar dat men den volgenden mor
gen in allerijl de 9 K.M. aflegde naar n rots
vanwaar men op de z,g. krater neerzag (het
bleek een inzinking te zijn tusschen twee
vulkanen), waarna men weer zoo spoedig
mogelijk terugkeerde naar het kamp. Daar
was alles in tusschen gereed gemaakt voor
het vertrek en men reed over het bij regen
weer onbegaanbaro gcdeelto onder het
zwaro gerommel van een onweer boven
den Ololmoeti; een der vulkanen, terwijl
ach te]* de auto het land reeds aan het oog
was onttrokken door een dichten regen,
dien men slechts met moeite vóór wist te
'blijven.
Gesprek met Cor van der
Lugt Melsert.
PLANNEN VOOR HET KOMEND
SEIZOEN.
We keken elkaar een beetje glimlachend
aan. Cor van der Lugt Melsert, dc direc
teur van het Hofstadtooneel, cn ik.
„Moet het hcusch?"bcgori hij, „en dat
met die hitte?"
„Het moet hcuöch. Ln den Koninklijken
Schouwburg spelen ze al weer Blauw-
baard's Achtste Vrouw. Binnenkort be
gint het nieuwe seizoen. De mcnschcn wil
len wat hooren. Plannen en verwachtingen"
Hij schoof een stapeltje niet-te-spelcn en
wel-te-spclen tooneclstukken op zij, dook
een doos sigaretten op, keek eens naar bui
ten, waar dc boomen overdadig-Grocn ston
den en de rausschen aammcchtig. schaduw
zochten en zei;
„Warm, hè''.
„Ontzettend warm, maar ik...
„Ik heb m'n vacantia al weer gehad. Va-
cantie dat is iets verrukkelijks. A's jo lu:c-
ren wil, luier je, als jo werken wilt, kun
je tenminste rustig werken. Jo speelt met
je zoan, jo werkt wat'in den tu;.n
„Ja maar, ik vind die ode aan do va
cantia erg gevoelig, maar tenslotte ben ik
dóarvoor niet gekomen".
„Stil maar, we zijn er zoo. Laat ik maar
eerlijk zeggen: van dat luieren is niet veel
gekomen. Indien er ooit hard gewerkt moet
worden om met 6ucces oen poging in het
werk te stellen de zaak drijvende te hou
den dsn zal het in het komend seizoen zijn
En de voorbereidingen daarvan hebben een
groot dee! van mijn „vrijen'' tijd in beslag
genomen. Vergeet -niet; het vorig seizoen
was niet bijster rooskleurig. Niet alleen dat
de malaise ons leelijke parten heoft ge
speeld, maar er waren ook allerlei incon-
veniéntcn van internen aard. Zoo werd, net
toen Lamberthier een groot succes was,
Annie van Ees ziek. Dc voorstellingen moes
ten worden afgebroken".
„En het volgende seizoen''.
„Dan zal zij weer goregeld optreden. Na
tuurlijk wordt Lamberthier weer opgeno
men Ik hoop maar dat die lange tusschen-
pcriode een niet al te groote vermindering
in de belangstelling heeft gebracht. Maar
ook in andere stukken zal zij optreden."
„Bijvoorbeeld?"
„Wel, we beginnen in September in Den
Haag met een Hongaarsch Blijspel; Met do
hartelijke groeten van
,n Schat van een stuk met 'n schat van
'n trouvaille".
„En verder?"
„Het repertoire werd reeds gepubliccord".
Maar cr zijn enkele stukken waarvan ik
veel verwacht. Allereerst Brückncr's Elisa
beth von Engeland. Dat heeft veel van mijn
vacantic gekost en, ik voer dc regie
Er zijn echter moeilijkheden. Niet alleen
het optreden van een actrice welke deze
zeer zware rol kan vertolken. Ik geloof
er wel in geslaagd te zijnNee, de
naam moet nog onbekend blijven Juist
ook toen ik met het in-elkaar-zetton een
aardig eind op dreef was kreeg ik een twee.
de uitgave toegezonden van den auteur,
waaruit bleek dat hij in de eerste 52 pa
gina's gccoupcord had. Do eersto was onte
genzeggelijk te lang, de tweede tc kort. Ik
kon dus opnieuw beginnen. Maar het is
een gced en een merkwaardig stuk. En dan
mag geen moeite te veel zijn. Verder komt
ook dit seizoen: Neumann's De Patriot, een
stuk van Vicky Baum Pariser Platz 18, Jos.
Janssen's ..Do Koning drinkt Noel
Coward's Private Lifes, wij spelen het on
der den titel ..Intimiteiten", Molnare De
Cor v. d. Lugt Melsert.
Goede Fee, André Birabeau's Cotc d'Azur,
het heet bij ons De Blauw»: Trein, Martinez
Sierra's Do Kloostertuin (het hoeft momen
teel in Parijs veel 6ucces), Alexci Fajko's
,.Dc man met de acte-tasch'', spoelt in Sov
jet-Rusland. Dan komt in het begin van
den winter Bernard Cantor's Dc reizende
Komedianten. Een zeer geestig on fijnzin
nig spel. Als ik er een lcgendo om spon
van een oud manuscript, ergens ln de con
of andere bibliotheek opgescharreld, dan
zou Je eens wat beleven. Met andere Hol
landers hen ik nog in gesprek. Ik heb
wnt zoo dikwijls gezegd wordt-niets tegen
Hollandsch werk, maar het publiek komt
er niet voor. De mensóhen doen het een
voudig niet
„En het tableau de la troupe?"
..Veel veranderingen heeft liet niet on
dergaan. Ik heb wat moeten inkrimpen.
Dat is natuurlijk altijd erg vervelend, maar
het kon niet anders. In tijden als deze.
En nu nu kom ik toch tot iets wat ik
wel heel graag eens naar voren zou willen
brengen cn wat voornamelijk de jongere
garde aangaat. Als ik ze zoo eens aankijk
en denk aan den tijd dat ik jong was en
ik zie hoe een groot aantal van hen adem
loos en meestal te laat op de repetities ver
schijnen om onmiddellijk den schouwburg
weer uit te vliegen, dan schijnt het mij
v/cl eens toe, dat hun aandacht overal el
ders vertoeft behalve dóAr waar zij moest
zijn: bij hun vak. Stel eens 'n enquetc in
onder de jongeren om er achter tc komen
wie er nu van hen m zijn vrijen tijd nog
wel eens werkt, studeert. Het zijn cr wei
nige. Toch zal cr dit jaar iets gebeuren,
waarmee ik hoop dc belangstelling wakker
tc maken."
„Wat dan?''
„Wel, zoodra we even door de eerste
drukte heen zijn zal ik beginnen met het
instellen van literaire matinée's speciaal
om dc jongeren een kans te geven cn daar
bij werk te kunnen fep el on, waarvoor het
publiek 's avonds toch niet komt. Er ligt
al een cn ^ndor klaar. Alleen: deze kunnen
alleen 6lagcn, wanneer er onder do spelers
voldoende enthousiasme leeft. Een enthou
siasme dat hopelijk overslaat op dc toe
schouwers
„Het zou dus 'n soort studio worden, waar
meo-oxporimenten worden aangedurfd?"
„Zoo ongeveer. Heolcmaal uitgewerkt zijn
do plannen nog niet. Maar al te lang za.'
het toch niet meer duren."
Eén vraag nog. Waarom hebt U bij de
opvoering van Do Wonderdancing voor een
van de hoofdrollen een Duitsch acteur ge
ëngageerd?"
„Waarom vraagt U dat?"
„Wel, omdat ik het, waar zooveel Hol-
landsche acteurs werkloos rondloopen, iet
wat zonderling vind!"
„De jonge Duitsche acteur Staudte speelt
in „Dc Wonderdancing'' de danseur, een
der voornaamste rollen, maar het is min
der zonderling dan het op het eerste ge
zicht lijkt. Natuurlijk heb ik maar niet 1-
2-3 een Duitschor genomen. Ik heb wel de
gelijk van te voren onder de Hollanders
rondgekeken. Dc man, die ik zocht hij
moest mooi zijn aLs Ramon Novarro, dansen
als La Argentina, zingen als Mariene Diet
rich heb ik niet gevonden. Er waren cr
enkelen, die ik desnoods had willen enga-
gccren, maar zij hadden reeds gecontrac
teerd.''
„Verwacht U iels van dit 6tuk?''
„Eerlijk gezegd jai We zijn ermee in
Rotterdam geweest en deze week brengen
wij het dan in Den Haag. Daarna dc an
dere steden. In bepaalde opzichten is hot
e8n experiment. Er wordt in gezongen en
ir. crcdanst En men /.al dus al spoedig ge
neigd zijn het onder de operette of dc revuo
tc rangschikken —tóch is het een toonecl-
stuk waarin heel fijne en vooral krachtige
scones voorkomen. Het is rnijn bedoel ng
dat het publiek aan deze voorstelling een
werkzaam aandeel neemt. Zoo hoop ik van
dc autoriteiten gedaan weten tc krijgen dat
er ih de zaal gedanst mag worden. Het
hcclc stuk speelt in een dancing, waarbij
het publiek dc rol van het publiek speelt.
Er zal ook 'n hartje zijn, waar men wat
kan drinken. Ik ben werkelijk benieuwd
of hot publiok mcc zal doen. En dót
dat is dan wel vooriooplg zoo'n beetje het
voornaamste."
fk nam afscheid en liet den onvormoe!-
den Cor van der Lugt Melsert met zijn plan
nen alleen.
Straks rijst het doek B
