ENGELANDS LAGERHUIS BIJEEN
D£ ÈEMLANDEÏÏ
BMiteelamdsclh
Overzicht
BELANGRIJKSTE NIEUWS
BIJKANTOOR
SOESTERKWARTIER
S0ESTERWEG 107
JOH. DE HEER
Woensdag9 September 1931 j Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 30e Jaargang No. 61
MACDONALDS GR00TE
REDE
T.U.C. CONTRA HET
NATIONAAL BEWIND
BESTRIJDING VAN DE
WERKLOOSHEID
LICHT
8 uur 7 min.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
L. J. LUYCX ZOON
Piano's, Orgels, Radio
P.Nierop
AMERSFOORTSCfi DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS pc' 3 maanden voor Amersfoort f 2.10, per maand I 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/*
PÖs"rEKE»01 «rCr,r P°" 3 3- AfcoodeHijke nummer, f 0.05
POS. REKENING 47910 TELEFOON 1NTERC. 515
DDI IC nFR AnVFRTFNTIF'ftl van :-4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer
UCn MUTCniulllul elkercgcl mcer f0.25. Liefdadlghclds-advertentifcn voorde
helft van den prijs. Kleine Advcrtentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1 5 regels
50 cen^ elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—Bewijsnummer extra f 0.05
De revolutionaire beweging in
Chili. Economische lactoren
speelden een belangrijke roL
Van al de Lalijnsch-Amerikaansche sta
ten werd tot dusver Chili als dc best be
stuurde en georganiseerde beschouwd. Na.
onlusten van korten duur, die tot den val
van den president en dictator Ibanoz leid
den, heeft de muiterij der vloot te Coquimbo
dc crisis aanmerkelijk verscherpt. Uit de
talrijke en elkaar dikwijls tegensprekende
berichten kon nochtans worden afgeleid,
dat dc Chilccnschc vloot tegen dc nieuwe
rcgccring is opgestaan, omdat dc officieren
en manschappen geen genoegen wilden ne
men met een bescheiden Korting op hun
salarissen. In beginsel is dit niet onmoge
lijk, want in verschillende Latijnsch-Amo-
.vikannschc staten hebben om dezelfde re
ilen al meermalen muiterijen van afzonder
lijke iroepcndcelcn plaats gehad. Alleen in
Chili bevreemdt de houding der vloot
ccnigszins, daar het tot dusver aan de lei
ders van leger en vloot gelukt was de ge
wapende macht cenigszins buiten den strijd
der partijen te houden. Dit was echter ge
deeltelijk slechts mogelijk, doordat degenen,
die deel uitmaakten van dc weermacht
bizonder hoog bezoldigd werden, vcrgcleaon
bij dc overige ambtenaren.
Terwijl de Chilcensche burgerlijke ambte
naren 6inds langen tijd zich flinke kortin
gen op hun inkomsten moesten laten wel
gevallen, bleven dc 6alarisscn bij leger en
vloot zeer hoog. Dc ernstige economische
toestand, waarmee Chili heeft te worstelen
(salpetercrisis), noodzaakte de nieuwe re
geering ook bij dc weermacht tot salarisver
lagingen over te gaan. Daartegen heeft nu
gelijk wij opmerkten, de vloot, die in den
loop der bloedige botsingen echter het
onderspit heeft gedolven, zich verzet.
Xaturlijk is het mogelijk, dot communisti
sche invloeden een zekere rol hebben ge
speeld, waarbij niet vergeten mag worden,
dat in Latijnsch Amerika ieder, die niet op
dc hand der regecring is. als zoodanig
wordt voorgesteld, maar volgens de D. A.
is volkomen onjuist dc voorstelling, die in
een Berlijnsch democratisch blad wordt ge
geven. al6of dc vloot zich voor en het leger
zich tegen den verdreven dictator Ibancz
zou hebben verklaard. En liet democrati
sche blad is er alweer volgens de D.A.Z.
geheel naast, wanneer het beweert, dat
een overwinning der Chilcensche viool een
waarborg zou hebben bctcckcnd voor dc be
stendiging der pro-Duitscbc politiek van
Chili. De Chileen houdt - aldus wordt be
toogd - van alle Latijnsch-Amerikanen van
den buitenlander liet allerminst, al is liet
*;cn feit. dat hij afgezien van de Engcl-
schen de voorkeur geeft aan Duitschers
hoven dc vertegenwoordigers van andere
naties. Juist is het. dat er tusschen leger
en vloot in Chili ccn zekere rivaliteit be
staat en ook is bet juist, dat op dc vloot
Engelschc instructeurs werkzaam zijn ge
weest. terwijl Duitschc officieren als leer
meesters in het leger zijn opgetreden, maar
daaruit af te leiden, dut dc Duiische bc
langen door Duitschc officieren, die zicli als
landsknechten hebben verhuurd, gevaar
ïoopen. noemt dc D.A.Z. zoo absurd, dat er
gewoonweg niet over kan worden gedis
cussieerd. Het blad besluit:
,.Dc schrijver van het commentaar in het
democratische blad. die zich zekere verdien
6ten heeft verworven door een bock over
dc ontwapening, meent den cisch te.moetci
stellen, dat Duitschland alleen zulke of/i
eieren in 't genot van pensioen moet stel
len, die de voorwaarde aanvaarden, dat zij
dit pensioen in Duitschland zullen opma
ken. Wij zijn van oordeel, dat dc verrich
tingen der Duitschc legcnnstructeurs in
Chili verre uitrijzen boven dezen bekrom
oen cisch en zouden in beginsel nadrukkelijk
willen waarschuwen tegen een vermenging
van binncnlandsch-politieke wrok met poli
tieke gebeurtenissen in staten, die nauwe
vriendschapsrelaties met Duitschland on
derhouden".
Het is de plicht van ht
kabinet, op zijn post
te blijven"
\t
Het pond sterling is onaantastbaar
L oude li, 8 September. (V.D.) Hedenmid
dag is het Engelsche Lagerhuis bijeengeko
men. Nadat dc speaker dc zitting voor ge
cpend had verklaard, las hij een boodschap
van den koning voor, waarin deze de nood
zakelijkheid van dc bijeenroeping voor ccn
extra-zitting erkent en het parlement ver
zoekt een supplctoire begrooting op te stel
len en door bezuinigingen aan de moeilijke
financieelc positie van het land tegemoet
te komen.
Nadat op voorstel van Mac Donald, Sir
Dennis Herbert benoemd was tot voorzitter
van dc Werkcommissie en de oppositie af
gezien had van haar recht om over deze
kwestie stemming te vragen, nam de pre
mier het woord voor zijn niet spanning te
gemoet geziene redevoering.
Macdonald zette allereerst het werkpro
gram der regcering uiteen en deelde mede
(lat dc minister van Financiën, Snowden,
Donderdag zijn nieuwe belastingvoorstellen
zal bekend maken, terwijl Vrijdag dc bezui
nigingsvoorstellen in tweede lezing in be
handeling zullen komen.
Komende tot de gebeurtenissen der laat
ste weken, verklaarde Macdonald dat hij
den S Augustus, tijdens zijn verblijf in
Schotland van de Bank of England een me*
dodecling had ontvangen, waarin zijn aan
dacht werd gevestigd op het dreigend ge
vaar van de voortdurende goudafvlociingen
en hij cr op opmerkzaam werd gemaakt dat
liet mogelijk zou zijn dat een ernstige finan
cieelc crisis zou intreden.
Den daaropvolgcnden Maandag is Macdo
nald naar Londen1 teruggekeerd waar hij
zich onmiddellijk met dc- leiders der andere
partijen heeft in verbinding gesteld. Tus
schen 13 en 30 Juli. aldus-Macdonald, heeft
de Dank of England ongeveer 34 millioen
pond sterling verloren en de crcdictcn die
werden opgenomen om de afvloeiingen te
compcnscercn, waren in dé derde week van
Augustus geheel opgebruikt. Op dezen
grond bleek een nieuwe lccning noodzake
lijk ten einde het pond sterling op goud ba
sis te houden. Met dc oude socialistische
rcgccring kon Macdonald niet tot overeen
stemming komen, weshalve hij de opdracht
van den koning een nieuw kabinet te vor
men, aanvaardde.
Voorts verklaarde Macdonald dat allo
problemen, dat wil zeggen, die van het
bapkwezen, dc oorlogsschulden en de her
stelbetalingen aan een nieuw onderzoek
moeten worden onderworpen, zoödra de
huidige crisis ten-einde is.
De wereldcrisis met de werkloosheid, wel
ke er het gevolg van is, heeft het deficit
op do staaisbegrooting veroorzaakt En;
land moet op zijn hoede zijn, wil het niet
gedwongen worden om zijn invoer uit zijn
kapitaal of met in waarde verminderd pa
piergeld te betalen, .want deze crisis heeft
bewezen, dal zelfs het groote internationale
geldecnirum Londen is blootgesteld gcwces
aan dc pretenties van het buitenland.
Noch de houtc-finnncc noch dc andere or
ganisaties hebben het recht de politiek van
een natie beslissend te beïnvloeden. Aan
den anderen kant evenwel kan men ook
niet van dc bankiers eischen dat deze uit
politieke motieven methoden toepassen,
waardoor zij hun eigen graf delven.
."V
MACDONALD.
Dc mogelijkheid van een grootere. werk
loosheid in den winter, benevens ccn aan
zienlijk tekort op dc begrooting, verzwakt
dc positie van Engeland.
Indien Engeland c-cn leening wil aangaan
moet zijn begrooting ih evenwicht word-
gebracht en de steun aan dc werkloozen op
een gezonde basis slaan. Indien men eeni
weken geleden gemeend tnochi hebben, dat
Engeland geen leening noodig heeft, zou d
crisis Engeland don nek hebben gebroken.
Macdonald besprak vervolgens in liet korl
dc bezuinigingsvoorstellen der regcering. Hij
zeidc hierbij zelf liever 1000 tractc-ment
minder te ontvangen, dan toe ie z*cp dd de
Engelschc valuta ineenstort.
Er is niet direct sprake van een gebrek
aan nationale geldmiddelen, doch van een
direct gebrek aan vertrouwen.
De minister-president beëindgde zijn rede
met het Huis te verzoeken de regcering bij
haar vvorkzaamheden te steunen. Het is do
plicht van het kabinet op zijn post te blij
ven en het is dc plicht van het Huis het
kabinet aan het bewind te laten tot de
wereld cr cans to meer van overtuigd
dal hel pond sterling onaantastbaar is.
TOEPASSING VAN KLEUREN IN
BLOEMPERKEN EN BLOEMGROEPEN.
Men onderscheidt warme cn koude klem
ren. 'i'ot de eerste behooren rood, oranje
geel, tot de laatste blauw, violet cn
groen. Ook heeft men ze wel cons den naam
gegeven van actieve en passieve kleuren.
iJczc benamingen berusten op den indruk,
dien dc kleuren op ons maken. Ze zijn dus
liet zonder reden van bestaan. Bij het com*
oinccrcn ervan dient men dc grootst moge*
iijke voorzichtigheid in acht te nernen, want
de macht van de warme kleuren over dc
koude is zoo groot dat bij het vermengen
of bij elkaar plaatsen dc eerste licht dc
laatste ovcrhcerschen. Slechts Vio or.njc is
voldoende oni met y/io blauw of violet ccn
narmonisch geheel te vormen. Om een juist
overzicht van dc kracht der kleuren te krijs
gen plaatst men dc drie hoofdkleuren, rood.
geel cn blauw of gelijken afstand van elkaar
in een ring cn voegt daartusschcn dc sameiis
gestelde, oranje, groen cn violet. Dc warme
kleuren vormen nu dc bovenste helft van
de schijf terwijl dc koude dc andere helft
innemen. Tegenover elkaar vinden wc nu
rood cn groen. Naast het groen, blauw cn
daar tegenover oranje. Hiernaast geel
daar tegenover paars. Het paars grenst dan
weer aan het rood en is dc kring gesloten.
Met waterverf of krijt kan ccn ieder het
gemakkelijk doen. Tegenover elke hoofd*
kleur staat dan een samengestelde kleur.
Men noemt deze paren complementaire
kleuren. Bij het rangschikken van bloemen
in den tuin of in bouquetten verkrijgt men
dc mooiste combinaties door het bijeen*
brengen van dc beide complementaire klcu*
ren. Een mooi effect maakt zoo b.\. rood
met groen cn oranje met blauw enz. Dc
verschillende genoemde combinaties doen
elkaar uitkomen cn winnen in combinatie
met elkaar in lichtkracht.
Dc warme kleuren komen op een afstand
naar voren, de koude trekken zich terug.
Wendt daarom meer koude dan warme
kleuren aan, om een niet al tc onrustig effect
te krijgen, zooals ik hl het begin reeds
schreef.
Wit, wat eigenlijk geen kleur is, heeft ccn
verblcekcr.dc invloed cn kan dienen ter
tempering tusschen tc veel warme kleuren
geplaatst of als overgang van warm naar
koud. Zwart of ook wel heel donker
groen, doet dc kleuren donkerder schijnen.
Men krijgt een mooie combinatie door wit
tc voegen bij donker rood cn blauw, niet
bi.i geel, maar wel als contrast bij violet.
Rood gaat in het plantenrijk meestal ver*
gczcld van groen cn voldoet daarom in alle
tinten.
Rood krijgt steeds dc overhand als het
veel voorkomt, bij andere kleuren. Andere
kleuren leveren minder gevaar van tc veel
tc worden toegepast. Blauw is dc lievelinge
kleur van velen. Deze kleur is te teer dan
dat men cr te veel van kan gebruiken. Het
voldoet uitstekend bij geel cn ook bij oranje,
zijn complementaire kleur. Ook op wit
komt bet goed uit. Violet is wel de minst
gewilde kleur voor bloemen, ook geel wordt
voor bouquetten cn perken weinig gebruikt,
omdat het met groen licht in strijd komt
Over het algemeen houde men zich aan
heldere tinten, cn vermiide tc veel gc*
mengde cn matte schakccringcn. Deze
mogen in ieder geval matig bij het schik
ken der bloemen gebruikt worden.
J. O. W. 1-. RENS.
'el wordt beweerd, dat zij bet gevolg zijn
van een verkwistend socialistisch kabinet,
doch dit is niet waar. De oppositie kan twee
bezuinigingsmaatregelen nooit goedkeuren,
nïé inmenging in de sociale diensten cn ver
mindering van den levensstandaard der ar
beiders door besnoeiing van de uitkeerin-
gen aan do werkloozen. De vroegere arbcï-
dersrcgcering heeft voorloopige bezuini
gingsmaatregelen tot een bedrag van
-0.000.000 aangenomen. Een dag daarna
erd medegedeeld, dat nog 25 a 30 millioen
pond sterling bezuinigd moest worden, wat
in hoofdzaak ten laste van dc werkloozen
zou moeten komen. Hier interrumpeerde
Macdonald cn verzocht nadere inlichtingen.
Ook sir Herbert Samuel, de minister van
binncnlandschc zaken, sprak deze bewering
an Henderson tegen.
Wie in zijn tuin verlangt
Naar Bloemenpracht
Het gansche jaar maar door
Z,egt, dat is de KWEEKERIJ
„HORSE WEIDE
Die zorgt daar dan wel voor
BUITENLAND.
Grandi als ontwapenaar.
(Eerste Blad, pag.
MacDonalds rede in het Lagerhuis.
(Eerste Blad. pag.
Kritiek op de houding der inten
nationale bankiers
Het vakvcreenigingscongres c
nationale bewind in Engeland.
'Ecrsto Blad.
1.)
liet
pag. 1.)
Het Fransche bezoek aan Berlijn.
(Eerste Blad pag
BINNENLAND.
Por
L o n d e n, 7 Sept. (V.D.) Ifet 3Gste vak
vcreenigingscongres is hedenmorgen tc
Bristol geopend. Op dit congres zijn 587
gedelegeerden aanwezig. Het aantal leden
der vakverenigingen is teruggeoopen tot
3.719.401, hetgeen een vermindering van
25.000 is, vergeleken bij bet vorige jaar.
Twee groote radevoeringen werden ge
houden door den president van het con
gres Arthur Havday en dsn secretaris ge
neraal Walter Citrine. Hayday legde in
zijn rede een uitvoerige verklaring af in
zake dc afwijzende houding der socialis
tische oppositie nopens de voorgenomen be
lasting- cn bezuinigingsmaatregelen der ra-
geering. terwijl hij de meening uitsprak,
dat de schuld aan de huidige Engclsche
financieelc crisis uitsluitend veroorzaakt i6
door de internationale bankiers als gevolg
van do Engelschc financieelc en binncn
landschc politiek. Deze geheime krachten
hebben cl3 arbeidersregeering verslagen en
dc nationale regecring op het kussen ge
holpen, teneinde op deze wijze een aanval
te kunnen doen op do h. i. t3 hooge 6oeialc
uitgaven en den levensstandaard van het
Briischc volk te verlagen.
De secretaris-generaal van hel T.U.C.,
Walter Citrine, die indertijd de bcspr3king
in dc ambtswoning van den premier inzake
de vorming van een nationale regcering
hooft bijgewoond, gaf vervolgens een uit
voerige uiteenzetting over de wijze waarop
met dc vertegenwoordigers van het vakver-
3ënïgings congrps is onderhandeld.
Nooit, aldus verklaarde Citrine, heb ik
een groep verantwoordelijke mannon ont
moet, die. men zoo heeft behandeld. Niet
temin is dc algemeene raad van dc vakver-
2cnigingën niet voornemens de regeering
een steen in d'cn weg tc leggen, doch zal hij
slechts die politiek der regecring bestrijden,
s\ elke hij als ?en gevaar beschouwt.
Na dezo redevoeringen nam het T.U.C.
een resolutie aan, waarin met. algemeene
stemmen het optreden van den algemeenen
raad werd goedgekeurd. Dc bijeenkomst
werd vervolgens verdaagd lot morgen.
Het rijk cn het wegenvraagstuk.
conferentie met minister Reijmcr.
(Tweede Blad, pag. 3).
Een onderhoud met Dr. Bcndicn.
(Tweede Blad, pag. 1).
Nationale herdenking 18301832.
(Tweede Blad, pag. 2).
Onthulling Lorcntz-Monument.
fTwecde Blad, pag. 2).
STADSNIEUWS.
De bebouwing van dc Leusderheide.
(Eerste Biad. pag. 3.)'
Terstond na Macdonald nam Henderson
het woord, die verklaarde dat hij in dc 28
jaar van zijn parlementaire loopbaan zich
nooit met een grootcr gevoel van verlegen
heid tot het huis
heeft gewend dan
thans. Zij, dié dc ar
beiderspartij hebben
vferlaten, hebben de
partij een groot
verlies berokkend.
Dc tegenwoordige re
geering kan niet als
een nationale re
gecring worden be
schouwd. Zoolang
dit kabinet aan het
bewind is, zullen hij
en zijn collega's de
oppositie vormen en HENDERSON,
niets.zal hen daarvan weerhouden. Indien de
begrooting in evenwicht moet worden ge
bracht, moeten wij ons wenden tot lien, die
het meeste hebben en niet tot lien, die het
minste bezitten. Ik hen cr trotsch op, aldus
Henderson, dat ik de leider deroppositie
ben, die tegen een verlaging van dc uitkee-
ringen aan de werkloozen is. Ik hel) drin
gend voor een samenkomst van de regee
ring met de arbeiderspartij gepleit, toen de
toestand ernstig werd, doch de eerste mi
nister is nooit samengekomen met hen, die
het hom mogelijk hebben gemaakt, zijn po
sitie te bckleeden. Een dergelijk iets is nog
nooit vertoond. Dc. fiancieelo moeilijkheden
hebben hun oorsprong niet in Engeland.
Binnenlandsche kolonisatie
voorgesteld
Berlijn,*7 Sept. (V.D.) liet rijkskabinet
heeft hedenavond een zitting gehouden, die
verscheiden uren duurde. Volgens berich
ten in de Berlijnschc bladen was, het
grootste gedeelte der beraadslagingen ge
wijd aan de eerste bespreking van een plan
dat in het kader van het win terprog ram
van dc rijksregeering de onderbrenging van
100.000 werkloozen mogelijk moet maken.
Volgens nadere berichten zouden in de
nabijheid van steden kleine kolonies wor
den geslicht, wolk-s in eerste instantie zou
den dienen voor werkloozen. Op deze wijze
hoopt men voor het volgende voorjaar
100.000 werkloozen tc hebben ondergebracht
cn daarmede 70 millioen rijksmark ondar-
stcuningsgelden tc besparen. Dc totale kos
ten zouden 250 millioen rijksmark bedra
gen. Elke arbeider zou 2 tot 4 morgenland
krijgen met een houten huis van 2 tot 3 ka
mers en een stal.
GRENSINCIDENT TUSSCHEN
BOLIVIA EN PARAGUAY.
N e w-Y or k, 8 Sept. (V.D.) Naar uit Bue
nos-Aircs wordt gemeld, heelt Maanda
aan de grens tusschen Bolivia en Paraguay
een botsing tusschen troepen van beide
landen plaats gehad, waarhij vijf soldaten
wevden gedood en verschcidenen gewond.
DE BEZUINIGINGEN IN PRUISEN.
Berlijn, 7 Sept. (V.D.) Het financieel
resultaat van de door de Pruisische regee
ring td nemen bezuinigingsmaatregelen zal.
naar verluidt, ongeveer 150 tot 200 millioen
mark bedragen; 40 millioen mark zal hier
van gevonden worden door bezuinigingen
op het lager onderwijs.
Hoogste Barometerstand:
76G.9 te AkureyrL
Jjiagste Barometerstand:
718.5 te Haparanda.
Verwachting:
Zwakke tot matige winden,
uit W. richtingen gedeeltelijk
bewolkt, weinig of geen re
gen, iets zachter.
Medegedeeld door
Bilt.
het K. N. M. I. te Dé
D 2 verdeeling van de luchtdrukking toont
weinig verandering. Over het algemeen na
men de luchtdrukvenschijn6clcn af, vooral
de depressie over Spanje is na zware regen
uit Zuid-Frankrijk stork afgenomen. Alleen
hier te lande hoeft een uitlooper van de
N O. depressie ccnige windvermeerdering
veroorzaakt. Groota veranderingen schijnen
niet te worden verwacht. Alleen cle geleide
lijke verwarming van de koude luchtmassa
uit het N.Wwier snelheid verminderde,
belooft eenigc verbetering. Ofschoon in
Scandinavië de temperatuur over het alge
meen iets staeg is plaatselijk (Sama) door
een helderen, windstillen nacht, de ochtend-
temperatuur tot onder het vriespunt ge
daald. In Z.O. Frankrijk viel 2030 raM.
regen.
Voor het Soesterkwartier kun
nen abonnementen, adreswijzigin
gen en advertenties opgegeven
worden aan ons Bijkantoor:
Langestraat 49-51 Tel. 190
In lederen handschoenen
staan wij nog steeds VOORAAN!
Varkensmarkt 5 Tel. 1309
Billijke Stemabonnementen
Vakkundig stemmen.
Wij leveren onze haarden ook op
gemakkelijke conditiën met kleine
verhooging.
Z-tuvo-E «r». QJiU^Z83