Voor Schorten fa. RAMSELAAR
PIANO'S
GRANDI ALS ONTWAPENAAR
BERICHT
EEN STILSTAND IN DE
OORLOGSTOERUSTING?
ENGELANDS KONING GEEFT
HET VOORBEELD
MARKIEZEN
ZONSCHERMEN
I
M. H. van Raalte
9
9
M. H. van Raalte
BI
HET FRANSCHE BEZOEK
AAN BERLIJN
VREDESCONFERENTIE
IN CHILI
LAATSTE BERICHTEN
Fa. R. VAN DEN BURG
GRANDI.
Voorstel ter voorbereiding
van de ontwapenings
conferentie
Genève, S Sept. fV.D.) In de heden ge
houden zitting van de Volkenbondsverga-
dering heeft de It-aliaarischc minister van
buitenlandeche zaken, Grandi, een groote
rede gehouden, in welke hij zooals wij
reeds in het kort meldden de vraagstuk
ken inzake ontwapening en schadevergoe
ding en den grondslag van de samenwer
king tusschen de mogendheden ter oplos
sing van de wereldcrisis uitvoerig behan
delde.
Grandi verklaarde o.a. het volgende: De
Volkenbond berust op de noodzakelijkheid
van internationale samenwerking, die voor
-'p .'■■si alle volken drin-
rSl „enc| noodig is.
Wanneer het
pact van den
Volkenbond zijn
ware beteekonis
moet behouden,
dan moeten alle
geschillen langs
vreedzamen weg
worden opgelost.
Dc Volkenbond
staat thans aan
den vooravond
van de ontwape
ningsconferentie.
Daarom is het
noodzakelijk, dat
elke regeering
openlijk haar po
litiek bekend maakt, die zij zich voor ue
ontwapeningsconferentie heeft uitgestip
peld. Het pact van den Volkenbond berust
vanzelfsprekend op de veiligheid der staten
en deze veiligheid is eenerzijds van de ont
wikkeling der vreedzame bijlegging van ge
schillen en anderzijds van een algemecne
vermindering der bewapening afhankelijk.
Het afzien van oorlog en de vermindering
van de militaire strijdkrachten tot een zoo
klein mogelijke macht zijn de dringendste
cischen van dezen tijd. In werkelijkheid
bestaat er geen veiligheid, die onafhanke
lijk is van ontwapening en arbitrage. Wan
neer in de internationale betrekkingen de
mogelijkheid van oplossingen door geweld
niet meer bestaat, dan moet daarmede ook
het probleem der veiligheid ophouden te
bestaan. Het probleem der veiligheid be
staat slechts zoodanig als de mogelijkheid
voor een verderen wedloop in de bewape
ning blijft bestaan.
Vóór den oorlog werd aan den eenen kant
gewerkt aan het denkbeeld der arbitrage,
aan den anderen kant duurde de wedloop
in bewapening steeds voort en deze leidde
tenslotte tot den wereldoorlog. Met het oog
op deze tragische erv.° ngen moet gecon
stateerd worden, dat hei pact van den Vol
kenbond den volken de verplichting tot ont
wapening oplegt. Doch de verplichting tot
ontwapening is niet alleen gebouwd op het
pact van den Volkenbond. Sinds twintig
jaar bevindt Europa zich voortdurend in
een toestand van onru6t. Het economische
leven der staten is in zijn grondvesten aan
getast en de arbeidersmassa's hebben geen
werk. Er is geen staat, hoe goed deze ook
uitgerust en georganiseerd is. of hij onder
vindt de invloeden van de crisis. Het be
wustzijn van solidariteit tusschen de lan
den is thans veel sterker geworden. Het
optreden van president Hoover en van de
Amerikaansche regeering zal nooit verge
ten worden. Gedurende de laatste maanden
hebben nog meer gebeurtenissen in de
richting van de samenwerking tusschen de
landen plaats gehad, in het bijzonder tus
schen volken, die vroeger tegenover elkaar
stonden. De groote financieele offers, die
men thans in alle staten den volken op
legt, mogen niet tot nieuwe uitbreiding dor
bewapening leiden.
Grandi wees verder op het groote vraag
stuk van den voortgezetten tariefoorlog.
Het is thans noodig rust in Europa te bren
gen. Dc machtige staten moeten de minder
machtigen het gevoel van algemeene vei
ligheid geven. De economische isolementen
zullen dan vanzelf verdwijnen Wanneer
eerst de militaire bewapening verdwenen
is, zal ook de economische oorlog ophou
den.
De Italiaansche regeoring is van mee
ning, dat de ontwapening het uitgangspunt
voor vele oplossingen is. voor een algemeen
systeem, voor een betrouwbare samenwer
king tusschen de volken en voor het her
stel van het algemeen economisch beginsel.
Dit is het groote program voor den Volken
bond. Het oogenblik i6 thans aangebroken
moed, uithoudingsvermogen en gezond
verstand te toonen. Elke regeoring is thans
verplicht, onder terugstelling van eigen be
langen, de bewapening tot een minimum le
beperken, voor zoover met de nationale
veiligheid vereenigbaar is en daarmede do
in rtikel 8 van het pact van den Volken
bond aan alle mogendheden opgelegde ver
plichtingen eindelijk na te komen.
Grandi besprak vervolgens het 6chade-
vergoedingsvraagstuk en zeide. dat op het
oogenblik nog niet is te overzien wanneer
de verdere onderhandelingen over deze
kwestie tusschen de belanghebbende regee
ringen zullen beginnen. Het 6taat echter
va6t, dat binnen enkele maanden hierover
onderhandelingen moeten plaats hebben,
hetgeen verder afhankelijk is van de uit
voering van het Hooverplan. De Ttalïaan-
sche regeering heeft reeds haar eerlijken
en oprechten wen9ch uitgesproken, dat een
rechtvaardige regeling der internationale
schulden en der schadevergoeding op een
voor alle staten bevredigende wijze zal
kunnen worden verkregen. De Volkenbond
kan dit door zijn werkzaamheid op het
gebied der moreele samenwerking verge
makkelijken.
Aan het slot van zijn rede heeft Grandi
een voorstel gedaan, om ter voorbereiding
van de ontwapeningsconferentie tusschen
de regeeringen besprekingen te openen over
een stilstand in de bewapening. Dit zou den
volken een eerste voorbeeld van den goe
den wil der regeeringen toonen en zou ver
der voor de ontwapeningsconferentie een
eerlijke en betrouwbare politieke, zoowel als
psychologische sfeer scheppen, welke meer
dan welke principieele verklaring ook zou
bijdragen tot het 6lagen van de ontwape
ningsconferentie.
De Volkenbondsvergadering heeft met
algemeene stemmen een resolutie aangeno
men. waarbij Mexico wordt uitgenoodigd,
toe te treden tot den Volkenbond.
Rede van minister Bselaeits.
In de namiddagzitting van den Volken-
bondsvergaderinj bracht een Engelsch
voorstel om een internationale hulpactie te
organiseeren ten gunste van de door de
overstroomingscatastrophe zwaar geteister
de Chinccsche provincies sympathiebetui
gingen \oor China teweeg. Een resolutie,
waarin een dergelijke actie bepleit wordt,
werd met algemecne stemmen aangenomen
Hierna werden de debatten inzake de werk
zaamheden van den Volkenbond in het af-
geloopcn jaar, voortgezet.
De Nederlandsche minister voor buiten-
landscho zaken, jhr. Beelaerts van Blok
land. wees er op. dat het noodzakelijk is in
verband met de wereldcrisis de noo.lige
maatregelen te overwegen. Spr. stolde vast,
dai de gemeenschappelijke nood :1e naties
dwong tot meerdere samenwerking. Minis
ter Beelaerts gaf toe. dat de toestand ern
stig is, doch .'lij is geenszins hopeloos. De
Volkenbond heeft de taak er voor te zor
gen, dat alle maatregelen genomen worden,
die verlichting in den toestand kunnen
brengen. Ten aanzien van de komende ent
wapcningsconfercntio vroeg minister Bee
laerts onvoorwaardelijk positieve resulta
ten, daar anders het prestige van den Vol
kenhond ernstig geschaad zal worden.
De gedelegeerde van Esthland. Pusta dien
de een ontwerp-resolutie in. waarin ge
zegd wordt, dat de Europeesche studiecom
missie thans onverwijld moet aanvangen
met de constitueerende werkzaamheden
van een ontwerp voor een toekomstige
Europeesche statenunie
Bezuiniging in Engeland een
noodzaak
Londen, 7 September (H.N.) De koning
van Engeland ontving vandaag den eersten
minister, wTen hij zijn voornemen te kennen
gaf om zijn civiele lijst met 50.000 pond te
doen verminderen. Voorts verklaarde de ko
ning, dat hij persoonlijk zal meewerken tot
een vermindering van alle uitgaven. Te
vens deelde hij mede, dat ook de koningin
en de overige leden van het koninklijke
huis, die recht op een apanage hebben, ccn
vermindering daarvan wcnschen.
Macdonald betuigde de koning cn de ko
ninklijke familie zijn dank voor dit besluit.
Ook de prins van Wales heeft, hoewel hij
geen civiele lijst heeft, Macdonald laten we
ten, dat hij een bedrag van 10.000 pond aan
de staatskas ten goedj wil laten komen.
Fa. J. W. v. ACHTERBERGH
WESTSINGEL 10-11-1!-lï
TELEFOON 823
1
Langestraat 3436
AFD. STOFFEN en BONNETER1E
Wollen Mantelstoffen
- Bontkragen
Mantel-Voerings - Knoopen
Ceintaars Gespen
Wollen Loden-Stoffen
In moderne Ruiten
Tweed, Bouclé, Crêpe Al'gha,
Serge-drapé
V de nieuwe stoffen voor
NAJAARS-JAPONNEN
Zijden en Wollen Kantstoffen
voor middag- en avond-japonnen
CLYDELLA'S ViYELLA'S,
9
f
FLANELLEN
Zijn er moeilijkheden gerezen
De correspondent der N. R. Ct. te Genève
meldde gisteravond:
Naar ik verneem, schijnt de Duitsche re
geering ernstig te overwegen met het oog
op de oppositie van de nationaal-socialisti-
schc cn andere rechtsgczinde kringen in
Duitschland tegen het bezoek van Laval cn
Briand aan Berlijn, aan de Franscho regee
ring voor te stellen niet naar Berlijn, doch
naar Baden-Baden te komen. Dc Duitsche
regeering zou natuurlijk niet gaarne Laval
en Briand aan protest-manifestaties van
Duitsche nationaal-socialistische organisa
ties bloot stellen. Naar ik van Fransche
zijde verneem, zou een dergelijk verzoek
door de Franscho regeering weinig welwil
lend word in' ontvangen. Het is zelfs zeer
goed mogelijk, dat Laval zou weigeren naar
een andere stad in Duitschland clan Berlijn
te reizen Ofschoon ook in Parijs tal van
chauvinisten wonen, zijn Brüning cn Cur-
tius toch uiterst hoffelijk te Parijs ontvan
gen. De Fransche regeering zal zich waar
schijnlijk op hit standpunt stellen, dat het
thans de plicht van de Duitsche regeering
is, ook te Berlijn voor handhaving der open
bare orde te zorgen, indien de Fransche
ministers daar aankomen. Indien dc Duit
sche regeering zich niet in staat zou ge
voelen bij een Fransch bezoek aan Berlijn
voor een beantwoording der hoffelijkheid
te zorgen, dan zou dit er op wijzen, dat da
tijd voor een bezoek van Fransche minis
ters aan Berlijn nog niet rijp is, zoodat het
bezoek heter zou kunnen worden uitgesteld.
Berlijn, 7 Sept. (Il.N.) Staatssecretaris
vori Bülow, die vanavond uit Berlijn naar
Genève i6 vertrokken, is door dr. Curtius
ontboden in verband met de voorbereiding
van het bezoek der Fransche ministers.
Naar aanleiding van de geruchtan, dat dit
bezoek, dat op 26 September zou plaats heb
ben, uitgesteld zou worden, wordt van be
voegde Duitsche zijde verklaard, dat men
ccn uitstel onwaarschijnlijk acht, doch dat
in ieder geval het resultaat van de bespre
kingen tc Genève moet wordt afgewacht.
P a r ij s, S Sept. (V. D.) De Figaro weet
te melden, dat de Duitsche nationaal-socia-
listen het voornemen hebben de Fransche
ministers bij hun bezoek aan Berlijn uit te
fluiten en een demonstratie togen hen te
organisccren. Het blad stelt dc vraag of
de Fransche ministers onder deze omstan
digheden toch aan hun plan, om naar Ber
lijn te zullen gaan, vasthouden. Het blad
meent, dat het bedoek van Brüning aan
Parijs, dat het verkrijgen van een leaning
ten doel had, geen tegenbezoek noodzake
lijk maakt.
Nu de opstand gedempt is
Ncw-York, 8 Sept. (V.D.) Uit Santiago
de Chili wordt gemeld, dat eon vredescon
ferentie tusschen de regecring en de leiders
van den opstand is vastgesteld.
Het is waarschijnlijk dat in deze confe
rentie het lot der rebellen zal worden be
paald. In vooraanstaande kringen verluidt,
dat de regecring alle leiders van den op
stand voor den krijgsraad zal brengen.
Bizonderhcden over het lucht
bombardement.
Londen, 8 Sept. (V.D.) De Times publi
ceert aanvullende berichten over den op
stand der matrozen in Chili. Volgens deze
berichten wilde dc meerderheid der matro
zen zich niet bij den opstand aansluiten,
doch zij werden door den radicalen agita
tor aan boord van de Almiranlc Latorre
daartoo gedwongen.
Aan het luchtbombardement op de mui
tende vloot hebben 80 vliegtuigen deelgeno
men. E enduikboot werd tot zinken gebracht
en tv/ce torpedojagers werden buiten ge
vecht gesteld. Verscheidene kruisers kre
gen eveneens treffers. Dc strijd had zoo
dicht nabij de kust plaat' dat de inwoners
van Coquimbo het vc. -jp van den strijd
van den oever af konden volgen. Het groot
ste gedeelte de vloot, die zich weer in han
den der regeering bevindt, is reeds tc Val
paraiso binnengekomen.
Het bestuur der spoorwegen is door de
regeering overgenomen. De stations worden
door militairen bewaakt, daar men het uit
breken van een algemeene staking vreest.
De regeering heeft voorbereidingen getrof
fen om het grootste deel der wcrkloozcn in
concentratiekampen onder to brengen om
hen tegen de communistische propaganda
te beschermen. Alle door de ministers ge
vangen genomen officieren zijn in vrijheid
gesteld. Vela zakenlieden tc Sanriiago de
Chili hebben goud, juweelen en automobie
len ter beschikking van de regeering ge
steld om de revolutie zoo spoedig mogelijk
te onderdrukken.
COMMUNISTISCHE ACTIE IN
SPANJE.
P a r ij s, 7 Sept. (H. N.) Volgerts een be
richt uit Madrid hebben de communisten
getracht te Bilbao en te Sevilla de gevan
genissen en te Dona Mencia de kazerne der
gendarmerie te bestormen. Hun pogingen
zijn echter mislukt.
ZAKKENROLLERS IN DE RESIDENTIE
In den laafetcn tijd is in den Haag do
zakkenrollerij, blijkens het grooto aantal
gevallen clat ter kennis gekomen is van
de politie, sterk toegenomen. Zo heeft zulk
een omvang gekregen dat dc politic het
noodig acht de ingezetenen cn hen die in
Den Haag voor kortoren of langoren tijd
verblijven met don moesten nadruk te
waanschuwen.
Het is gebleken dat in den Haag cenigo
zeer geroutineerde zakkenrollers hun be
roep uitoefenen.
Waarschijnlijk zijn het internationale
misdadigers die thans dc residentie tot ope
ratiebasis hebben gekozen. Zij gaan daar
bij volgens een bijzondere methode te werk
Bij bankinstellingen in de binnenstad wordt
de wacht gehouden, komt een persoon dan
geld halen die min of meer „geëigend" is
om gerold te worden, dan wordt hij ge
volgd. Heeft 'nij het ongeluk van een tram
gebruik tc maken dan is hij al6 het ware
voorbeschikt om „gerold" te worden. Wan
neer de man op het voor of achterbalcon
blijft staan te midden van eenige mcnschen
dan zal hij 6lechts zeer zelden aan bet-
dreigend gevaar ontsnappen. Reeds vele
gevallen zijn ter kennis van de politie ge
bracht en in al deze zaken was de wijze
van werken vrijwel dezelfde. Gister stond
iemand op het achterbalcon van een tram
Hij had een portefeuille met 100 in een
binnenzak van zijn vest. Bij zijn thuis
komst bemerkte hij, dat zijn vest openge
sneden was en de portefeuille gerold. Meer
dergelijke gevallen zijn voorgekomen. Van
daar dat de politie het publiek aanraadt
uiterst waakzaam en voorzichtig te zijn.
GROOTE FABRIEK UITGEBRAND.
Memel, 8 Sept. (V.D.) In den nacht
op Woensdag heeft een geweldige brand te
dezer stede een groote fabriek in de asch
gelegd. Het vuur schijnt in dc machine
kamer te zijn uitgebroken en heeft met
groote snelheid om zich heen gegrepen, zoo
dat de onmiddellijk gewaarschuwde brand
weer zich moest beperken tot het bcschcr-
mon van de belendende gebouwen. Eerst
nadat om 1 uur in den nacht nog verster
king van de brandweer was gearriveerd,
slaagde men er in het vuur tot zijn haard
te beperken. De aangerichte schade bedraagt
bijna twee honderd duizend R.M.
EDISON OPNIEUW ERNSTIG ZIEK.
New York, 9 Sept. (V.D.) Do beroemde
Amerikaansche uitvinder Edison, die ccni-
gen tijd geleden ernstig ziek was, doch
daarna hersteld scheen, is ppnieuw inge
stort.
BECHSTE3N
BLüTHNER
GROTRIAN-STEINWEG
IBACH
Officieele vertegenwoordiger.
Arnh. straat
DUITSCHE LANDBOUWMARKTEN
Berlijn, 8 September 1931
Groenten: In Berlijn: tendenz kalm. Holl.
tomaten zelfde prijs, n.l. 18—20; Holl. kom
kommers vaste prijzen met langzamen han
del; Holl. bloemkool minder aan den
markt, Erfürter domineert, prijzen onveran
derd. handel sleepend; Holl,. spruitjes 20—
25. Leipzig: stug; natuurtomatcn 8—10.
Dortmund: zeer kalm; bloemkool I. 25
30 per 100 st.; witte kool 1—1.50; roode kool
23; savoys kool 22.50; spruitjes 2225;
biet 35; kaskomkommers I. 515, kropsla
5G; andijvie 610 beide per 100 st.; toma
ten 10—13. Keulen: langzaam; bloemkool 10
30 per 100 st.; witte kool 1.302, roode
kool 23; savoye kool 1.50—2; spruitjes2225
Holl. tomates 1620. Duitsche natuurtoma
tcn 8—13; Bremen kalm. Holl. bloem
kool 1229 per 100 stuks roode kool
3203.80; komkommers 10—16 per 100
st.; Holl. tomaten 11—9. Frankfurt a. M.:
sleepend: bloemkool 1010 per 100 st.; na
tuurtomatcn 516. Op de veilingen in Kre-
fcld, Fischcmicli, Roisdorf, Opladen cn Meers
werden alleen voor sperciebooncn hooge prij
zen bereikt; op de 3 eerste veilingen
heerscht een goede stemming. In Oplader»
was de tendenz zwak, in Meers matig. Fi-
schemich meldt voor kaskomkomm. 1.1521
per 100 st. Natuurtomatcn brachten in Krc-
fcld 1213.50 in Fischemich 8.40—12, in Op
laden 512. De hoogste vcilingprijs voor
bloemkool was 20—30 per 100 st. in Fische
mich.
Fruit: In Berlijn wordt dc aanvoer van
druiven nog steeds grooter. Alle soorten be
halve Holl. alicante en champion kwamen
iets lager. Holl. alicante was van prima
kwaliteit en tros. De hoogste prijs van 83,
de doorsnee 6570. Holl. champion maxi
mum 110. Meloenen gingen uiterst lang
zaam voor denzelfden prijs.
Boter: Goede vraag van de consumptie.
Üe vaste tendenz in het buitenland, voor
al in Engeland, werkt stimuleerend. Deon-
sche boter begeerd, ook voor Zweed9Che is
meer belangstelling. Holl. ófferten vast. Het
dringende aanbod der Randstaten heeft op
gehouden. Berlijn noteert: onveranderd I.
126, II. 116, afwijkend 102.
VOETBAL.
GECOMBINEERDE GOOISCHE EN
AMERSFOORTSCHE ZATERDAGMIDDAG
COMPETITIE.
Voorloopige competitie-in-
deeling.
Ie afdeeling:
Excelsior, Blocmenkwartier, S.V.V., C.J.
V.V., Rood-Wit, Climax, Zuidvogels, D3 Vos
sen. Kameleon,
lie afdeeling:
Excelsior 2, Bloemenkwarticr 2, S.V.V. 2,
C.J.V V. 2 cn 3, Rood-Wit 2, Climax 2, Zuid
vogels 2, Kameleon 2, E.S.V.AC
Junioren:
Afdeeling 1:
H.V.C A, Hilversum A, B.F.C. A, A.W. a„
't Gooi A.
Afdeeling 2:
H.V.C. B, E.S.V.A.C. A, Hilversum B en C,
't Gooi B en C, Amsvorde, Baarii, C.J.V.V. a.
Adspiranten:
1? afdeeling:
H.V.C. a, Hilversum a, 't Gooi a, B.F.C. a,
A.W. a.
2e afdeeling:
H.V.C. b, E.S.V.A.C. b, Hilversum b, c en
d, A.W. b, 't Gooi b.
(Sportleven).
VOETBAL
UIT DEN U.P.V.B.
Het competitie-programma voor
Zondag 13 Soptember.
le klasse:
Am. BoysB.V.C. (voorloopig).
E.S.V.A.C.—Bredcrod es.
Reserve le klasse:
Sopla 2Donar 2.
B.V.C.Hilversum 4.
H.V.C. 3—St. Boys 2.
Z.N.C. 2—'t Gooi 4.
Reserve 2e klasse C:
Amersf. Boys 2Hilversum 5 (12 uur).
Quick 2—'t Gooi 5.
AmsvordeLaren 2.
A.P.W.C. 2—E.S.V.A.C. 2.
(Sportleven).
NEDERL. JAARBEURS.
Ledenvergadering.
Gistermiddag heeft in het Administratie
gebouw der Jaarbeurs aan het Vreeburg te
Utrecht de gewone jaarlij ksche algemeene.
vergadeiing plaats gevonden van dc Vor-
eoniging tot hot houden van Jaarbeurzen
in Nederland, onder presidium van haar
voorzitter, den lieer F. H. Fcntener van
Vlissingen.
De Voorzitter deelde mede, dat het H. M.
de Koningin behaagd hoeft aan de Vereen i-
ging het praedicaat Koninklijk tc verleénen.
Vervolgens werd het jaarverslag uitge
bracht en werden de Balans cn Verlies- cn
Winstrekening over het jaar 1930—1931
goedgekeurd.
De periodiek aftredende leden werden'al
len herkozen, terwijl in de vacature prof.
mr. H. W. F. Trcub gekozen werd mr. L.
J. A. Trip, voorzitter van den Ondernemers-
raad voor Ned.-Indié.
De datum van de voorjaarsbeurs 1932
werd vastgesteld van 15 tot en met 24
Maart.
Zij, die zich per 1 October als
k w a r t a a l-abonné voor het
Amersfoortsch Dagblad opge
ven, zullen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis
ontvangen.
DIRECTIE A. D.
KENNISGEVING.
Hinden, Dl
B. en W. van Amersfoort brengen ter
openbare kennis, dat bij hun besluit van
4 September 1931 op het verzoek van de
firma B. van Dijk, d.d. 6 Februari f931, om
vergunning tot het oprichten van een steen
houwerij en liet daarin plaatsen van 6 elec-
tromotoren in totaal van iV/: P.K., tot het
aandrijven van een armurzaag, twee car-
borundumzagen, een pomp cn twee polijst-
machines op het spoorwegemplacement aan
den Berkenweg, kadastraal bekend Sectie
C, no. 647. 3031. 3030 ged. afwijzend is be
schikt.
Amersfoort, 5 September 1931.
De Secretaris, De BurgemN—
K. KAAN Jzn. v„ RANDWIJCK.
