DE EEMLANDEU
BELANGRIJKSTE NIEUWS
JOH. DE HEER
SOESTEE! KWARTIER
S0ESTERWE6 107
Vrijdag 18 September 1931 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
30e Jaarganq No. 69
ANTI-SEMIETISME
TE BERLIJN
VERLENGING VAN HET
HOOVER-MORATORIUM?
Piano's, Orgels, Radio
DE AANSLAG OP DEN
D-TREIN
Rouwpiechtigheid voor de
slachtoffers
BEVRIJDING VAN HET
ENGELSCHE JUK
BR1AND WEER IN
PARIJS TERUG
DE BASKEN ROEREN ZICH
MUSSOLINI ZAL DEN
PAUS BEZOEKEN
lïniil'HilHild
LICHT OP
7 uur 49 min.
BUiTENLANDSCH WEERBERICHT
L. J. LUYCX ZOON
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS pc' 3 "aandco VOO! Amersfoort I 2.10. per maand 0.75. per
wetk <mel gratl» verzekering tegen ongelukken/ 1 0.17'/-.
P" pM 3 masodtn 3- Wz°"<i«lljke O»™/// f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC. 513
PRIJQ HER ADVERTENTIES van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer
m.uo elke regel meer f0 25 Llcfdadighdds-advertentito vcx>r de
helft van den pnjs. Kleine Advertentlën „KEITJES bij vooruitbetaling 15 regelt
50 een*, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
Worden er spoedig nieuwe
verkiezingen in Engeland
gehouden? Er bestaat
dienaangaande nog steads
onzekerheid.
Verschillende conservatieven in Engeland
leggcD den laatstcn lijd oen grootc bedrij
vigheid aan den dag; velen hunner Ira rh-
ton het erop aan to sturen, dat zoo spoedig
mogelijk nieuwe verkiezingen voor het par
lement worden gehouden. Zij verwachten
hiervan een belangrijke varsterking van
bun positie in het Lagerhuis en hopen op
nieuw aan het bewind te komen. Het trekt
de aandacht, dat zij vooral protectionisti
sche leuzen aanheffen en laten uitkomen,
dat Engeland alleen er weer boven op kan
komen, wannaer een krachtige bescher-
mingspolitiek wordt gevoerd. Zelfs zijn er
liberalen, die, wat het ijverig aangeprezen
protectionisme betreft, ovsrloopen naar hot
kamp der conservatieven; tot hen behoort
onder meer de bekende liberaal John Si-
rnon, die do lsuze der conservatieven tot
de zijne heeft gemaakt.
De laatstcn wijzen er den laatstcn lijd
meermalen op, dat de gezondmaking van de
begrooting reeds een overwonnen stadium
ië en dat het Engelsche bewind zich nu
moet concentreercn op de bestrijding van
de werkelijke crisis. Hiervoor is evenwel
noodig, dat 3r een regcering is, die eens
gezind is en door haar macht in staat
om te handelen, een regcering kortom, die
algemeen door het volk wordt goedgekeurd
en die dus in het parlement kan beschik
ken over een ferme meerderheid. Deze kan
bereikt worden, meenen de conservatieven,
wanneer binnen een kort tijdsbestek ver
kiezingen worden gehouden.
Ondsrtusschen voelt de oppositie in het
Lagerhuis zich een beetje onbehagelijk, nu
met zooveel nadruk een lans wordt gebro
ken voor een vervroegden stembusstrijd.
Zij wenscht den strijd nog een tijdje te zien
uitgesteld, tsmeer daar de oppositie, die in
bet Lagerhuis wordt, geleid doo»* Hc-ndv-
son, den laatsten tijd tactisch zich in een
minder prettigen toestand bevindt. Het. ge
wist en geruzie tusschcn de aanhangers
van de ministens, die het kabinet hebben
verlaten en' zij, die daarin liun'plaats 'heb
ben behouden, over dc vraag, wie nu eigen
lijk verantwoordelijk is voor de impopu
laire bezuinigingsmaatregelen, is feitelijk
geëindigd ten nadecle van Henderson en
diens volgelingen.
Het kan toch niet worden ontkend, lat
dé feiten hebben uitgewezen, dat inder
daad hot grootste deel van het tegenwoor
digs noodprogramma (naturlijk met uit
zondering van dc vermindering der uitkee-
ringen aan de werkloozen) door het vorige
kabinet, waarvan ook Henderson deel uit
maakte, werd onderzocht en goedgekeurd.
De impopulariteit van dit noodprogramma
treft dan ook niet in de laatste plaats cc
Labour Partij als geheel.
Overigens moet hieraan terstond worden
toegevoegd, dat ook in het conszrvatiove
kamp het oordeel over dc doelmatigheid
van spoedige verkiezingen nog al uiteen
loopt. De Fr. Ztg. wijst erop, dat vooral
de nog steeds afwijzende houding van d-3
city, die van dc ontbinding van 't parle
ment ernstige stoornissen verwacht, een
factor van onzekerheid is. Ook Churchill
heeft zich in het Lagerhuis uitgesproken
tegen verkiezingen; als motief voerde hij
aen en verschillende anderen vallen hem
hierin bij dat er op het oogenblik een
meerderheid is voor de invoering van be
schermende rechten en dat bijgevolg dc
tegenwoordige regeering zeer goed bij
machte is een economische politiek op lan
gen termijn te voeren. De Times echter, die
tot dusver gepleit had voor een lang leven
van het noodkabinet, is plotseling van ge
dachten veranderd cn verklaart thans, dal
de taak, die Eng?land thans wacht, een
duurzame rcgecring noodzakelijk maakt en
het daarom de .voorkeur verdient zoo spoe
dig mogelijk voorbereidingen te treffen voor
het houden van verkiezingen.
Onwaardig gedrag der
nazi's
Men meldt uit Berlijn aan dc N.R.C.:
Drie en veertig nationaal-socialisten, die
in verband met de anti-semietischc relletjes
van Zaterdagavond in hechtenis zijn geno
men. zullen nu toch voor den snelrechter
verschijnen en wel Vrijdag
Der Angriff, het orgaan van de Berlijn-
sche nationaal socialisten, die eerst geen
woord over de incidenten van verleden Za
terdag had gerept, beweert nu. dat het voor
namelijk communisten waren, die Joodsche
voorbijgangers hebben mishandeld. Het is
wel is waar mogelijk, dat zich ook natio
naal-socialisten op den Kurfürstendamm
bevonden, beweert 't blad verder, maar die
zijn daar heen gelokt Het blad verzekert
namelijk, dat onbekenden de nationaal-so-
cialistischc lokalen hadden opgebeld met de
mededeeling, dat op den Kurfürstendamm
nationaal-socialisten door communisten
werden aangerand. Daarom trok men naai
den Kurfürstendamm om de bedreigde
partijgenootcn te bevrijden!
Het feit. dat de meeste arrestanten natio
naal-socialisten zijn cn reeds bekend heb
ben slechts te hebben gehoorzaamd aan de
instructies van hun leiders, wordt door het
nazi-orgaan wel wijselijk verzwegen. Trou
wens is het verhaal van de onbekenden,
die de nalionaal-socialistischo lokalen zou
den hebben opgebeld, natuurlijk een ver
zinsel, daar deze lokalen in geen enkel te
lefoonboek vermeld staan.
In een Maandag gehouden nationaal-so
cialistische vergadering heeft een zekere
Keiler het woord gevoerd over het gebeul
de op den Kurfürstendamm. Spreker wist
klaarblijkelijk nog niet wat den volgenden
dag in zijn partijblad der Angriff zou
staan, want hij ontkende geen oogenblik,
dat de nationaal-socialisten bij do inciden
ten de hand in het spel hadden gehad. Men
had hier, beweerde hij, te doen met jonge
geestdriftige, oprecht nationaal-gezinde
mcnschen, die eens uiting hebben willen
geven aan hun verontwaardiging over de
houding der Joodsche pers. Deze jongelie
den hebben werkelijk uit zelfverdediging
gehandeld. „Indien de Joodsche leugen
pers," vervolgde Keiler, „onze leiders vor
der belcedigt. zou het wel eens kunnen ge
beuren, dal wij, zooals de communisten het
na den moord op do twee officieren van
politie hebben gedaan, tot den Berlijnschen
hoofd-commissaris zullen moeten zeggen
„Wij hebben dc massa onzer aanhangers
niet langer in bedwang kunnen houden.
Wij kunnen niet langer borg voor hen
staan. Het Nieuwjaarsfeest is voor do Jo
den een beetje onaangenaam gewocsl (ze
vieren spoedig Groolen Verzoendag), nu,
dan wenschen wij hun, dat ze zich allemaal
met hun voorvaderen in de andere wereld
mogen gaan verzoenen". Geestdriftig ap
plaus.
Frankrijk toont weinig
geestdrift
Varkensmarkt 5 Tel. 130:4
Ook voor piano's het
goedkoopst adres.
HAARDEN met onafbrandbare lak
Fabr. Becht Dyserinck
Prijzen vanaf f 121.50 compleet
geplaatst.
Een stuk ecrasiet gevonden
Gandhi zet Indies
eischen uiteen
Londen, 17 Sept. (H X.) Gandhi heeft
voor een vergadering van de Engelsche ar
beiderspartij gesproken over het doel van
dc Indischo onafhankelijkheidsbeweging.
Hij verklaarde, dat Indië dezelfde vrijheid
als Engeland verlangt n.l. volledige con-
trolo over het leger cn over de buitenland-
sche politiek. Van deze eischcn kan niet
worden afgeweken. Een onafhankelijk In
dië is peen bedreiging tegen eenig ander
ras Indié wil van het Engelsche juk wor
den bevrijd en zijn onafhankelijkheid zoo
spoedig mogelijk bereiken, omdat het niet
wil verhongeren. Het Engelsche bestuur
cn het Engelsche leger zijn zoo duur. dat
do bevolking nog slechts weinig over blijft
om te kunnen leven. Gandhi besloot zijn
rede met de verklaring, dot Indië moet
overwinnen of ondergaan Voor den onder
gang wil hij Indië eclitr-- <elioeden.
DE ELLENDE IN CHINA NEEMT TOE.
Moskou, 17 Sept. (V.D) Naar uit Sjang
hai gemeld wordt, breidt do overstrooming
zich nog verder uit. Alle nieuwe dijken zijn
bezweken. De bedreigde gebieden worden
tot groote meren. Meer dan 100.000 perso
nen zouden zijn omgekomen in de provin
cie Anhwei.
ERNSTIG ONGEVAL ©jyiET DIENST-
PISTOLEN.
Bocholt, 17 Sept. (V.D.) In het nabu
rige Suderwich heeft in den nacht op Don
derdag een ernstig ongeluk plaats gehad.
Drie douane-beambten, die dienst deden,
wilden in de nabijheid van do Noderland-
sche grens hun dienstpistolen controlccren.
Toen do beambte Brewo zijn pistool wilde
nazien, ging de haan onverwacht over.
Eenige schoten vielen. Do man viel zelf op
slag dood neer, terwijl een zijner colloga'6
zwaar gewond in het ziekenhuis moest
worden opgenomen. Voor diens leven
wordt govreesd.
Parijs, 1"» Sept. (V.D.). De jongste be
richten uit Washington, dat door Amc
rikaanschc bankiers druk op president Hoo
ver wordt uitgeoefend oni het. moratorium
met vijf jaar uit tc breiden, heeft bij ver
schillende Parijschc bladen onrust gewekt
Het Journal schrijft, dat een dergelijk
voorstel den opmerkzamen toeschouwer van
de conferenties te Parijs en Londen cn van
het bezoek van Slimson aan Berlijn nauwe
lijks zal verrassen. Amerika heeft met op
zet zijn vrijheid van handelen voorbehou
den. Niemand kan het b"lettcn, dat hel
een nieuw initiatief neemt. Het eerste Ame
rikaanschc initiatief heeft Frankrijk zorgen
genoeg veroorzaakt, zoodat het, wanneer hel
daartoe in staat is, een tweede dergelijk"
verrassing zal verhinderen.
New-York, 16 Sept. (V.D.) Nu dc toon
aangevende bankiers in het gehcclo land
druk schijnen te gaan oefenen om een einde
tc maken aan de op het oogenblik heer-
schcnde onzekerheid cn president Hoover
er toe tc brengen het moratorium te verlen
gen, staat het schuldenprobleem weer in het
middelpunt van dc belangstelling. Do Sun
is van mcening, dat Hoover heimelijk ervan
overtuigd is, dat het moratorium voor het
afloopen moet worden verlengd. Ook
heersebt do meening, dat Hoover dc verlen
ging van het moratorium bij de a.s. ontwa
peningsonderhandelingen als troef wil uit
spelen, teneinde bijzondere Fransche con-
tessics los te krijgen. De Evening Post is
van mecning, dat Frankrijk bij een voort
durende crisis zekerlijk in de herstel- cn
ontwapen ingsproblemcn toegevender zal
worden.
London. 17 Sept. (V. D.) He Times
merkt op, dat een verlenging van het be-
talingsuitstol voor de oorlogsschuldcn een
kwestie van levensbelang is, wanneer men
de internationale crediettoestanden op een
verstandige basis wil stellen en zoo dc ver
strekking van credieten en lecningen aan
Duitschland wil aanmoedigen.
Boedapest, 17 Sept (V. D.) Ilct politie
onderzoek naar den spoorwcgaajisla'g bij
Bia Torbagy heeft tot resultaat gehad, dat
men definitief kon vaststellen, dat dc beide
op de plaals van de misdaad gevonden elee
trische zaklantaarns in een winkel te Boe
dapest. waren gekocht. Daarentegen acht
men het waarschijnlijk, dat dc anderhalve
kilogram ecrasiet uit het buitenland naar
Hongarije is gesmokkeld. Voorts is geble
ken, dat do daders op den dag van den
aanslag in vier garages te Boedapest ge
tracht hebben een vrachtauto te krijgen
zonder dat zij in het bezit waren van een
rijbewijs.
Boedapest, 17 Sept. (H. N.) Bij een
nieuw onderzoek van de politie, bij Bia
Torbagy ingesteld, is onder een stvuik
den vont, van den spoordijk een stuk ecra
siet in staafvorm gevonden, zooals dat in
den mijnbouw wordt gebruikt. De politie
neemt aan. dat. dc daders daar ter plaatse
de helsche machine in elkaar hebben gezet
en het stuk ecrasiet daarbij verloren heb
ben. Voorts is gebleken, dat de twee Duit
sclie studenten, die gearresteerd waren on
der verdenking, dat zij bij den aanslag be
trokken waren, daarmede niets iutstaande
hebben. Zij waren uit Stuttgart gekomen
en door een familie te Bia Torbagy uitge-
noocligd eenigen tijd bij haar te logeeren.
Dc studenten zijn dan ook weer op vrije
voeten gesteld.
Rouwpiechtigheid voor <le
slachtoffers.
Boeü a-p est, 17 Sept (H. X.) Een werk-
loozc chauffeur deelde dc politic mede, dat
de vorige weck twee arbeiders hem aan
geboden hebben tegen een goede bclooning
deel Ie nemen aan den spoorwegaanslag.
Het waren een zekere Szakacsy en een ze
kere Rezner. Beiden werden daarop gear
resteerd. Ilct bleek, dat beiden communis
ten zijn. In den zak van Szakacsy werd een
notitieboekje gevonden, waarin zich een si-
tuaticteckcning van de spoorbrug bij Ujpest
bevond, beuevens chemische formules vpor
de vervaardiging van schietkatoen en an
dere ontplofbare stoffen. Szakacsy verklaar
de bij zijn verboor, dat hij communist uh
overtuiging is en plannen had gemaakt
om cIc spoorwegbrug van Ujpest met zich
zelf in de lucht te laten springen, teneinde
de aandacht op de ellende van dc arbeiders
te vestigen. De politic stelt thans een on
derzoek in, waar zij gedurende den tijd van
den aanslag hebben vertoefd.
Vanmiddag vond op de algemeene weide
te Boedapest, die anders voor militaire
oefeningen en parades wordt gebruikt, de
rouwpiechtigheid voor de slachtoffers van
den aanslag plaats. Duizenden waren opge
komen, om van de plechtigheid getuigen te
zijn. De regcering was door den minister
president cn verscheidene ministers vei le
gen woord igd. Op dc weide waren de dood
kisten opgesteld, getooid met dc Hongaar-
schc vlaggen cn dc vlaggen der eigen natio
naliteit. Om 3 uur zette het muziekcorps
van dc stedelijke politie den trcurmarsch
van Chopin in, waarna de minister van jus
litie de rouwrede hield. Hij betuigde in de
eerste plaat6 de deelneming der regeering
met de slachtoffers en hun nagelaten be
trekkingen en geeselde vervolgens den
aanslag, dien hij een daad van krankzinni
gen noemde, welke een waarschuwend
Menc Tekcl voor de geheoie wereld is. Van
de plechtigheid werd door de Hongaars che
omrocpmaatschappij verslag gegeven. De
geestelijken der verschillende gezindten
zogenden daarop de lijken, waarna do kis
ten op dc rouwwagens werden gezet, om
naar het kerkhof van de stad te word m ge
bracht; Dc gemeente heeft ccregraven voor
dc begrafenis ter beschikking gesteld.
Parijs, 17 Sept. (V.D). De minister van
buitenlandsche zaken Briand, die gister
middag uit Genëve is vertrokken, is gister
avond tegen elf uur in de Fransche hoofd
stad aangekomen. Aan het Gare de Lyon
wachtte een grootc menschenmenigte tever
geefs, want Briand had te Melun, het laat
ste station voor Parijs, den trein verlaten en
was per auto naar Parijs teruggekeerd He
denmorgen zal hij deel nemen aan dc ka-
binct6zitting. die in het Elysée wordt ge
houden.
BUITENLAND.
Anti-semietismc te Berlijn.
(Eerste Blad, pag. 1).
Briand te Parijs teruggekeerd.
(Eerste Blad, pag. 1).
Mussolini zal den paus bezoeken.
'Eerste blad, pag. 1).
De kwestie der verlenging van t Hoover-
moratorium.
(Eerste blad, pag. 1).
BINNENLAND.
Vergiftiging door blauwzuurgas te Rot
terdam. (Tweede blad, pag. 2).
Geen sluiting van de beurzen.
(Tweede Blad, pag. 3).
Het voorontwerp bedrijfsraden behandeld
door den R.K. Middenstandsbod rij fsraad.
(Tweede blad, pag. 2).
OMTREK.
Opening der Emma-kerk te Soest.
(Tweede Blad, pag. 3).
Sarrasani's première te Utrecht.
(Tweede Blad, pag. 3).
STADSNIEUWS.
N.V. Amersfoortsche Radio
Uitbreiding
Centrale.
Openbare zitting van het Kantongerecht.
(Eerste Blad, pag. 2).
Gemeente-avond van de Vcrecniging voor
Vrijzinnig-Hervormden.
('Eerste Blad, pag. 2).
Gespannen toestand
te Bilbao
M a d r id, 17 Se p t. (V. D.) Dc civiele
gouverneur van Bilbao heeft ontslag uit zijn
functie genomen, aangezien hij z:ch niet in
staat acht dc Baskischc nationale beweging
op de juiste wijzj tegemoet tc treden. Ge
wapende personen vormen optochten in dc
straten vail Bilbao onder dc leuze „leve de
Baskischc republiek, weg met Spanje". Ver
scheidene hunner zijn gearresteerd. Ook te
San Scbastiaan ontstonden ernstige onlus
ten, doordat Baskischc pamfletten weiden
verspreid en dc Baskischc vlag werd gc-
heschen, die door een deel der bevolking
met gejuich werd begroet
BANDIETEN OVERVALLEN EEN
RIJDENDEN TREIN.
Boekarest, 16 Sept. (V.D.) Gemasker
de bandieten hebben op het station Tinrs
gepoogd een rijdenden trein te overvallm.
Er ontspon zich een kort revolvergevecht.
De machinist gaf ten slotte vol stoom, zoo
dat de trein ontkwam. Bij da schietpartij
werden vier passagiers licht gewond.
Rome. 17 Sept. (V.D). In verschillende
kringen doet het gerucht dc ronde, dat de
mogelijkheid zeer groot is, dat Mussolin
liet lang van te voren aangekondigde bc
zoek aan het Yaticaan vandaag of één uct
volgende dagen van deze weck zal bren
gen. Dat zal dan dc eerste maal zijn. dal
Mussolini den paus zal ontmoeten, sedert
beiden bun huidige functie bekleeöen. In
werkelijkheid hebben beiden vroeger gerui
men tijd te Milaan gewoond, doch het ie
niet bekend, of zij elkaar toen reeds hebben
ontmoet.
BETCQGSNDE RENTiH;;ERS.
Boekarest, 16 Sept. (V.D.) In Czïrn>
witz is het tot groote demonstraties geko
men van de renteniers, die sedert J;?li j.l
geen rente hebben uitbetaald gekregen. On
geveer 1000 personen drongen het gioouw
van het departement van financiën oinnen,
waarbij het tot wanordelijkheden kwam
De politie heeft dc orde slechts met gToote
moeite kunnen herstallen.
DE INTERNATIONALE FINANCIEELE
TOESTAND.
Ontmoeting aanstaande tus
scken Harrison en Montague
Norman.
New-York, 16 Sept. (V.D.) Montague
Norman, do gouverneur van de bank van
Engeland, heeft zijn terugkeer naar Enge
land, die aanvankelijk was vastgesteld op
Maandag j.l., uitgesteld om, naar men al6
vaststaand aanneemt, een ontmoeting te
hebben met den gouverneur van de New
Yorksche Federal Reservebank, Harrison
De bespreking zal aanvankelijk te Mon
treal worden gehouden en tot onderwerp
hebben den internationalen financleelen toe
stand en in het bijzonder do uitwerking
daarvan op Engeland cn Amerika.
Eerste Blad. pag. 2).
Hoogste Barometerstand:
769-5 te. Valentia.
Laagste Barometerstand:
73 L7 te Yan Ma ven.
Verwachting:
Zwakke wind, meest uit
W_ richtingen, nevelig tot
half of licht bewolkt, weinig
of geen regenweinig ver
andering in tenmeratuur.
Medegedeeld door het Kon. Ned. Met. Ihfil.
te Dc Bilt.
De gister aangekondigde versterking van
het hooge drukgebicd in het W. zet zich
andaag nog voort en heeft zich ook over
onze omgeving uitgebreid.
Terwijl gisteren bijna overal lichte re
gen viel is nu weer wat meer zonneschijn
te wachten, al zullen de morgens wel mist
geven. Een lichte koude inval op «IJsland
met sneeuw tc Isafjord juist op een onder
breking van dc reeks depressies in het Noor
den, waarvan de laatste te Yan Mayen den
barometer onder 735 m.M. deed dalen cn
op IJsland storm brengt. Op het vaste
land is het overal rustig weer met veel
mist en lichte regen in Zuid-Duitschland.
Ook in Z. Frankrijk steeg de temperatuur
bijna tot normale waarde.
Langestraat 49-51 Tel. 190
Specialiteit
Corsetiert, Corselettes, Buikbanden
Deskundige bediening.
Voor het Soesterkwartier kun
nen abonnementen, adreswijzigin
gen en advertenties opgegeven
worden aan ons Bijkantoor:
DUITSCH VLIEGTUIG NEERGESTORT.
Berlijn. 17 Sept. (V. D.) Een Duitscli
Wiegtuig VD. 1812 van de Beicrschc Fnig-
zeugwei'ke) is, naar gemeld wordt, beden
tegen den middag in de buurt van het Vire-
meer in het district Joenkoeping (in Zwe
den), noergestort. De vier inzittenden wer
den op 6lag gedood. De lijken zijn onher
kenbaar verminkt. Op twee van de veron
gelukten zijn papieren gevonden waaruit
blijkt, dat deze uit Beyern afkomstig zijn.
Uit bun paspoorten blijkt, dat zij den Slslcti
luli te Malmö in Zweden zijn aangekomen.
