AM EOS FOORXS OH DAGÖ1AD
NIEUW PARIJS
Nieuwe Hoeden
AAN HOLLANDSCH PRODUCT VOORKEUR!
Fa. B. KRAAL
Zaterdag 19 September 1931
-DE EEMIATSDER"
30e Jaargang No. 70
DE REGEERING ZEGT
STEUN TOE
Uit de begrooting van
Arbeid, H. en N.
BOODSCHAPTASSCHEN
Dr. DE FURUCKER IN ONS
LAND
Het doel van zijn tournee
00K BORSAUNO
LANGESTRAAT 26
BRAAKENSIEK GAAT
RUSTEN
Na 45 jaar spotternij
Lijstenmakerij en Kunsthandel
VIERDE BLAD
BEGRAFENIS MR. P. W. DE
KONING
Voor een reclamecampagne van
„Nederlandsch Fabrikaat"
Aan de memorie van toelichting van de
begrooting van Arbeid, Handel en Nijver
heid, wordt het volgende ontleend:
Waar niet bekend is. wanneer de reor
ganisatie der afdcelinj? Handel en Nijver
heid in verband met den Economi6chen
Voorlichtingsdienst min of meer volledig
in werking zal kunnen zijn, doch wel vast
staat, dat dit later zal zijn dan 1 Januari
1932, is het aangevraagde bedrag uit dien
hoofde te hoog. Evenwel kan thans worden
geraamd, wat voor materieele uilgaven noo-
dig zal zijn. liet ligt in de bedoeling, zoodra
do feitelijke kosten kunnen worden over
sion en dus ook een splitsing in personeels
en materieele uitgaven mogelijk is, bij 6up-
pletoirc begrooting de groepccring der ar
tikelen nader,,to regelen.
Voorloopig is met het oog op bovenge
noemde reorganisatie op dit artikel een be
drog van 150.000 uitgetrokken.
Voor subsidie aan het instituut der sa
mengevoegde Emigratie Centrale Holland
en Ned. Ver. Landverhuizing wordt f 40,000
uitgetrokken.
Voorts is een subsidie op de begrooting
geplaatst voor de Nederlandschc Vereeni-
ging A.V.O.
Omtrent deelneming van Nederland aan
het in 1931 te Buenos Aires te houden in
ternationaal koude-congres is nog niet be
slist, doch op de begrooting is met een gun
stige beslissing rekening gehouden
Als subsidie ten behoeve van het Econo
misch Instituut van den Middenstand is
36,000 uitgetrokken.
Is het in normaio tijden reeds van groot
belang te achten, dat in Nederland zoo
veel mogelijk aan Nederlandsch product de
voorkeur wordt gegeven boven de producten
van vreemden oorsprong, dit wordt nog
van veel grooter belang in tijden van alge-
mcene depressie als de tegenwoordige,
waarin de Nedcrlandsche industrie een
zwaren strijd heeft te voeren eenerzijds te
gen verminderden afzet als gevolg van de
slechte tijdsomstandigheden, anderzijds te
gen de steeds zwaardere concurrentie van
uit het buitenland ingevoerde artikelen. Het
is dan ook geen wonder, dat den laatsten
tijd steeds luider en vaker stemmen op
gaan om het verbruik van Nederlandsch fa
brikaat te bevorderen en evenmin, dat de
regeering een dergel ij ken oproep gaarne
zint cn harerzijds gaarne zooveel in haar
vermogen ligt, wil steunen. Zoo heeft do re.
geering thans ook een haar door de vereeni-
ging „Nederlandsch Fabrikaat" voorgelegd
plan in beschouwing genomen, om op rui
mer schaal dan de beperkte middelen dezer
vereeniging toelaten, propaganda to maken
voor het meer algemeen gebruik van Ne
dcrlandsche producten. De vereeniging
tracht financicelen steun te verkrijgen voor
een in aansluiting aan haar gewone be
moeiingen te organiseeren intensieve ad
vertentiecampagne cn de vervaardiging en
vertooning op grooter schaal van mdustri-
eele films.
Over dit voor de Nedcrlandsche industrie
van groot belang zijndo plan beeft de re
geering den nijverheidsraad gehoord. Deze
is van oordeel, dat het aanbeveling ver
dient, met alle daartoe geëigende midde
len het Nederlandschc volk te doordringen
van de wensche'ijkheid om Nederlandschc
producten te gebruiken, waar en wanneer
dit maar even mogelijk is en de Raad heeft
de overtuiging, dat niet alleen de gewone
afnemer, maar ook bestuursorganen en lei
ders van ondernemingen zulks in het alge
meen nog veel te weinig beseffen, althans
veel te weinig consequent in deze hande
len.
Wanneer door middel van een adverten
tiecampagne het woord advertentie in
deze niet in te engen zin genomen ge
tracht zal worden hierop dusdanigen in
vloed uit te oefenen, dat met grond ver
wacht mag worden, dat een juist begrip tot
de groote massa doordringt, dan is daar
voor een groot bedrag vereischt en do Raad
meent, dat de regecring in deze ook een
groot bedrag beschikbaar mag stellen, om
dat het hier niet betreft het bevorderen
van de belangen van een bepaalde groep
personen, doch omdat het hier gaat om nel
bijbrengen van gezonde begrippen aan het
Nederlandschc volk in het belang van
iedcren Nederlandsehen producent van wolk
artikel ook en bchoorende tot welken 6tand
van producenten dan ook. Het geldt hier
een algemeen volksbelang.
Met deze zienswijze kan de regeering zich
vereenigen, zoodat zij in beginsel bereid is,
om. mits ook van rcchtstreeksch belangheb
bende zijde een naar de meening der regee
ring behoorlijk bedrag voor dit doel worde
bijeengebracht, voor dc beoogde campagne
een bijdrage uit 's Rijks schatkist beschik
baar te stellen; welke naar haar meening
den vorm zou moeten verkrijgen van oen
subsidie in de kosten. Overwogen wordt om
voor deze aangelegenheid een commissio in
liet leven te roepen, welke in nauwe samen-
werking met de vereeniging Nederlandsch
Fabrikaat de beoogde plannen kan uitwer
ken en voor de financieele regeling verant
woordelijk za! moeten zijn. Het subsidie uit
t? Rijks kas zou dan ook aan zoodanige
commissie zijn uit te keeren.
Nederland voert een belangrijke hoeveel
heid ruw ijzer uit, terwij' dc grondstof voor
de 6taal- en walsproducten verwerkende in
dustrieën moeten worden ingevoerd. Door
oprichting van productie-ccnhcden in het
buitenland cn prohibitieve invoerrechten
wordt de export van ruwijzer zeer bemoei
lijkt, terwijl door kartellcering in het bui
tenland dc walsproducten verwerkende in
dustrie de grondstof duur moet inkoopen
en eindproduct in vrijo concurrentie moei
worden verkocht.
Het is do taak der regeering, ernstig te
doen nagaan, of het mogelijk is ons land de
outillage te verschaffen, die het zoo noodig
zal blijken te hebben voor een verderen
cvcnwichtigen uitbouw van zijn ijzer- en
staalwerken-industrieën. Een post is uitge
trokken ter bestrijding van de kosten van
dit onderzoek; het voornemen is, dat de re
gecring in samenwerking met de directie
der N.V. Kon. Ned. Hoogovens en Staalfa
brieken aan de werkzaamheden leiding zal
geven.
Leer in div. uitvoeringen
LANGESTR. 35 TEL. 308
Dr. do Purncker.
Een onderhoud met den
theosofischen leider
'sGravenhage, 18 Sept. Dezer dagen
is hier Ijr stede aangekomen dr. Gottfried
do Puruckcr, leider van het Theosophisch
Genootschap, welks hoofdkwartier geves
tigd is te Point Loma in Californië.
Dr. de Puruckër
maakt een tournée
door Europa hij
heeft daarbij dj
voornaamste 6tedcn
in Engeland be
zocht en is vervol
gens overgestoken
naar Zweden, waar
hij in de Theosophi-
sche vestiging op
het eiland Visingsö
en van verschillen
de universiteiten
voordrachten hield.
Vandaar vertrok hij
naar I-Ielsingfors cn
naar Duitschland.
Na in verschillende steden opgetreden te
zijn. bezocht hij nog Bern en is thans in
Holland. Een reeks voordrachten staan op
het programma. Zoo zal dr. dc Puruckër
optreden in Bussum, in Hilversum, in
Amsterdam, Rotterdam en den Haag.
Hedenmiddag hadden wij een onderhoud
met den Theosophischen leider in hotel
Vieux Doelen.
Dr de Puruckër vertelde in dj eerste
plaats iets van het doel van zijn tournée.
Tusschcn de verschillende Theosofische
vereenigingjn was ten aanzien van vele
onderwerpen meeningsverschil. Daardoor
bestond niet die samenwerking, welke wel
gewenscht was en welke ook wel mogj-
lijk zou zijn Door zijn reis cn het contact,
wat hij daardoor met de verschillende
stroomingen had verkregen, hoopte dr. dj
Puruckër er toe mee te kunnen werken,
dat er meer eenheid zou ontstaan, een meer
begrijpen van elkanders standpunt cn bo
venal ^en meer waardeeren van elkaar.
En de eerste resultaten waren van dien
aard, dat dr. de Puruckër van een succes
kon spreken.
Theosophie is, volgens hjm, hetgene wat
do wereld noodig heeft. Thans gaat het
met de menschheid door een verschrikke
lijke diepte. Maar er zal een nieuwe aera
aanbraken. „Ik voel", aldus dr. dc Puruc
kër, „dat een nieuwe orde zich bezig is
te vormen. Een wereld zal ontstaan, waar
de mcnschcn elkaar beter begrijpen, waar
geweld en haat niet meer zullen hjerschen,
doch waar alles geleid en bestuurd wordt
door het heerlijke menschelijke gevoel: de
liefde.
Maar voordat de liefde op aarde zal hcer-
schen, zal er nog hïcl veel geleden moeten
worden. Toch twijfel ik er niet aan, om
dat er in ieder mensch een verlangen is
naar licht cn een zoeken naar de waarheid.
De menschheid heeft een aangeboren zin
voor rechtvaardigheid cn dszc zal dan ook
uiteindelijk triomfeeren.
Vee; mcnschen streven naar een betere
wprcldorde; echtjr doen zij dit niet altijd
volgens juiste wegen. Het communisme is
een prachtige filosofie, haar aanhangers
zijn idealisten, maar één ding vergeten zij:
dc menschheid is niet volmaakt cn daar
om blijft hun 6ystjem dan ook een filo
sofie. Ditzelfde geldt ook van het anar
chisme.
ITet spiijiti6me bergt eveneens veel idea
lisme in zich. Maar ik kan niet gelooven,
dat dj dooden naar ons toe komen. Wel
ben ik er van overtuigd, dat wij, door
een onpersoonlijke, hoogere liefde onze
dooden in den geest kunnen bereiken."
Ook kwam het gesprek nog even op den
persoon van Krishnamurti. ,Ik h;b niets
togen dezen Hindoe-boy; hij heeft geen en
kele connectie met ons. In Amerika be
schouwen wij hem dan ook niet als theo
soof
Wat de toekomst der theosophie betr?ft,
was hij zeer optimistisch. Theosofie bevat
alle elementen van godsdienst, wijsbegeer
te en wetenschap, het behelst alle doctri
nes voor de toekomst.
„Wij 6trevjn naar wercldsohe vriend-
raillioenennota aangekondigle salarislcor-
ting der Rijksambtenaren.
Ernstige ontstemming wjrd uitgespro
ken over dit Regceringsvoornemcn, te
meer waar bet personeel nog gebukt gaat
onder de invoering der pensioenkorting on
de salarisverlaging van 1921.
Besloten werd tegen deze maatregelen
actie te voeren cn de overige centraijs van
Overheidspersoneel tot een bespreking uit
te noodigen, om tot een gezamjnlijk op
treden te geraken.
Nederland moet zijn spotprenten in
„De Groene" missen
De bekende teekenaar Johan Braakensiek,
die gedurende een halve eeuw wekelijks
twee politieke platen in „De Groene Ara
sterdammer" teekende, zal met 1 November
a.s. met pensioen van zijn welverdiende
rust gaan genieten. (Tel.)
Braakensiek met pensioen? We wrijven
onze oogen uit. Het staat er. hoe moeilijk
het ook te gelooven valt. Nog altijd was zijn
geest even frisch, waren zijn vondsten even
spontaan, niettegenstaande hij gedurende
Arnh. weg 32 s-s Tel. 1069
Het adres voor cadeaux.
Steeds iets aparts tegen
billijke prijzen.
schap en broederschap. Internationale ont
wapening is ook onze wensch. Een politie
macht, ter handhaving van de orde, niet
voor den oorlog, achtèn wij voldoende.
Echter kan ik mij niet verienigén met
dienstweigering, de wetten des lands moe
ten gehoorzaamd worden, ook al eerbie
dig ik de persoonlijke overtuiging deranti-
militairistjn. Wij leven ehtcr in een tijd
van ver doorgevoerd Individualisme en
het is noodig dat wij begrijpen, dat onze
individueele overtuiging ook wel eens on
dergeschikt moet worden^ gemaakt aan de
overtuiging van andtren, "aan die van de
regecring van ons land
PRINSES JULIANA ONDER HAAR
OUD-STUDIEVRIENDINNEN.
Een boottocht met de no-
vleten van de L.V.S.V,
Leiden, 17 Sept. Prinses Juliana schijnt
haar studententijd moeilijk te kunnen ver
geten. Althans heden was zij weer te Leiden
en maakte do boottocht mede welke de le
den der vrouwelijke Studentenvereniging
met de novieten naar de Kagerplassen heb
ben ondernomen waaraan tevens een pic
nic op één der eilanden verbonden was. Na
het terugkeeren heeft de prinses nog ge-
ruimen tijd in het gebouw der vrouwelijke
Studenten vertoefd en voorts in gezelschap
van enkele oud-studievriendinnen in en
kele winkels inkoopen gedaan.
DE GEARRESTEERDE NEDER.
LANDSCHE AUTODIEVEN.
Nog meer op hun kerfstok.
De vier te Gent gearresteerde Nederland
schc autodieven worden ook nog van ver
scheidene te Gent en elders gepleegde dief
stallen verdacht. Na door den rechter van
instructie te zijn ondervraagd, zijn zij in het
huis van bewaring opgesloten. Twee der
vier, P. S. en M. II., woonden te Schevenin-
gen; de derde. C. B., te Voorburg; de vierde.
H. de V., te Delft.
Na voor het Belgische gerecht te zijn ver
schenen en hun straf te hebben uitgezeten,
zullen de vier autodieven aan de Neder
landsche autoriteiten worden uitgeleverd.
AANPASSING LANDBOUW AAN DE
GEWIJZIGDE TOESTANDEN.
Een prijsvraag uitgeschreven
De afdceling 's-Gravcnhage der ITolland-
sche Maatschappij van Landbouw heeft be
sloten de volgende prijsvraag uitgeschreven:
„Welke wegen dient de Nederlandsche
Landbouw in te 'slaan om zich zoo snel
mogelijk aan te passen aan de gewijzigde
toestanden."
Zij stelt voor die beantwoording drie prij
zen beschikbaar, onderscheidenlijk groot
zeven honderd en vijftig gulden, twee hon
derd cn vijftig gulden, en een honderd gul
den.
Dc door dc afdeeling benoemde commissie
van uitvoering bestaat uit de heeren Th.
J. Mansholt, voorzitter; V. R. Y. Croésen;
Prof. Dr. G. Mindcrhoud; Dr. K. II. M. van
der Zandc, secretaris, Huize „Dc Terp", Ben-
nekom.
CENTRALE VAN NEDERLANDSCH
OVERHEIDSPERSONEEL. (C.N.O.P.)
De salarisverlaging der Rijks
ambtenaren.
Hjt bestuur der Centrale van Nedcrl.
Overheidspersoneel (C.N.O.P.) kwam Vrij
dag bijeen ter bespreking van de Jn de
JOH. BRAAKENSIEK.
een halve eeuw wecK in. week uit, zijn werk
voor „de Groene" leverde. Met fijne humor
en satyre wist hij de dagelijksche feiten te
illustreeren. Zijn teekeningen gaven aan de
politieke gebeurtenissen een fleurige glans
en zijn oorspronkelijkheid was steods een
nieuw genot. Zelfs de meest verstokte niet
politieker werd door ziin platen voor een
oogenblik met de politiek verzoend.
Een diep menschelijk gevoel sprak uit
zijn werk als hij een onderwerp had ge
kozen, dat het medeleven van zijn volk op
riep met een ernstige ramp, met een cata
strofe, maar bijtend kon zijn sarcasme zijn
als er onrecht was geschied of als de meest
elementairo gevoelens van menschelijkhei
en recht werden getraot.
Ministers en staatslieden, kortom ieder
die aan den weg timmerde, was blootge
steld aan zijn teekenstift,- maar niemand
duidde het hem euvel, omdat men achter
zijn werk een weldadidge monschelijkheid
en humor vond. En het wil iets zeggen
45 jaren lang spontaan cn waarachtig te
zijn en iedere week opnieuw het leven met
humor te zien...
Johan Coenraad Braakensiek werd 1858
te Amsterdam geboren. Hij stamde uit een
teekenaarsfaniilie zijn vader, zoowel als
zijn oudere broer waren teekenaar en
het is dan ook niet te verwonderen, dat ook
Johan zich tot de kunst aangetrokken ge
voelde. Hij werd opgeleid aan de Acade
mie voor Beeldende Kunsten te Amsterdam
cn vestigde zich als kunstschilder en tee
kenaar. I-Ijj was eerst werkzaam aan het
Geïllustreerd Politienieuws en -sedert 1885
aan „Dc Amsterdammer," Weekblad voor Ne
derland". Hij illustreerde voorts werken van
Justus van Maurik, Kapitein Marryat en
Kneppelhout (Studentenleven en -typen),
Niet alleen in het binnen- maar ook in bui
tcnland werd zijn kunst bewonderd.
De Groene zal dus voortaan zonder plaat
van Braakensiek verschijnen. Wij vragen
niet meer: „Wat heeft Braakensiek er
over?"
Het ooliticke leven heeft aan fleurigheid
ingeboet
MET VITRIOOL GEWORPEN.
Arnhem, 17 Sept.- Zekere W. M. H. had
te Hei no een vrouw vitriool in het gezicht
geworpen.
De Rechtbank te Zutphen had hem des
wege tot 6 maanden gevangenisstraf ver
oordeeld.
In hooger beroep gelastte het Gerechtshof
te Arnhem onderzoek naar de geestvermo
gens van den dader, die thans werd veroor
deeld tot een voorwaardelijke gevangenis
straf van zes maanden, eventueel door te
brengen in een bijzondere strafgevangenis
en tot betalen van een schadevergoeding
aan het slachtoffer van honderdtwintig
gulden.
Dr. Aug. Borms spreekt aan
de groeve
Amsterdam, 17 Sept. Onder buitenge
woon groote belangstelling, vooral ook van
ie zijde der Vlaamsche beweging, is heden
middag het stoffelijk overschot van mr. P.
W. de Koning, o.m. bestuurslid der Neder
landsch Zuid-Afrikaansche Vereeniging,
voorzitter der afdeeling Volksvoordrachten
an de Maatschappij voor den Werkenden
Stand, voorzitter der Vereeniging tegen «ie
Kwakzalverij, oud-rechter-plaatsvervanger,
ttunstbeschermer en -beoefenaar en last not
ieast O'verig propagandist voor de groot-
Nederlandsche gedachte en de Vlaamsche
Zaak, op „Zorgvlied" leraarde besteld
De droeve plechtigheid werd o.m. bijge
woond op volledigheid mogen wij geen
anspraak maken door dr. August Bonus
uit Antwerpen, dr. J. W. Leijds, oud-staats
secretaris der Transvaalsche Republiek,
prof. dr. J. W. Pont, voorzitter der Nederl.
Zuid-Afrikaansche Vereeniging, prof. J. H.
Scholte, voorzitter der Nederl. Zuid-Afri
kaansche Vereeniging, prof. J. H. Scholte,
voorzitter van de Commissie voor Beheer en
Toezicht over de Tooneelschool, prof. mr.
Hijmans. prof. dr. H. Burger, dr. J. te Win
kel Jr„ de heeren C. G. 't Hooft, voorzitter
cn Van Raalte, bestuurslid van „Arti". de
heeren mr. B. Goedhuis, H. Boekman, en W.
J. Bijleveld namens het Dietsch Studenten-
erbond, staatsraad mr. Cort van der Lin
den, zwager van den overledene, alsmede
door vele belangstellenden uit kringen van
Je rechterlijke macht en door kunstenaars,
o.w. Louis de Vries en Simon Maris.
In de nieuwe aula 6tond de ki6t onder oen
schat van bloemen en sransen opgebaard.
Nadat de aanwezigen zich er, terwijl het
orgel treurmuziek ten gehoore bracht, in
een kring om geschaard hadden, trad sis
eerste uit de rij van sprekers naar voren dr.
Minnaert uit Utrecht, die het woord voerde
namens de leden van de Nederlandsche
Unie.
De heer Ursi, sprekende namens de
Vlaamsch-Hollandsche Vereeniging „Guido
Gezelle" te Amsterdam, wees op het vele,
dat mr. de Koning voor deze vereeniging
gedaan heeft
Namens het hoofdbestuur van het Dietsch
Studentenverbond getuigde hierna mr.
Goedhuis van de vaste belofte der laden van
Gezen Bond, om den geest en het werk van
mr. de Koning in de toekomst uit te dra
gen.
Do heer J. J. F. de Freese, sprak namens
ie afdeeling Volksvoordrachten der Maat
schappij voor den Werkenden Stand.
Prof. dr. J. W Pont sprekende namen9
'iet hoofdbestuur der Nederlandsch-Zuid
Afrikaansche Vereeniging. schetste de over-
edene vervolgens als een man van groote
toewijding, van hartelijk medeleven en van
:nnig en diep gevoel.
Vervolgens 6praken de heeren J. E. Ger-
zon namens de afdeeling Arasterdam van
het Algemeen Nederlandsch Verbond, van
welke afdeeling mr. de Koning voorzitter
is geweest; dr. Lind die beloofde dat de
Vereeniging tegen de kwakzalverij haar
werk in den geest van den overledene zal
voorzetten, en die vervolgens als vriend van
mr De Koning het woord voerde; dr. W. N.
S. Ten Haaff als secretaris der 6tudiever-
eeniging voor Physical Research en René de
Clercq, onder-voorzitter van den Diet6chen
Bond.
Dr. A. Borms uit Antwerpen, hierna het
woord voerende, zeide dat Vlaanderen hem
gestuurd had om den overledene een laat
ste groet te brengen en hem te danken voor
do liefde en steun, die hij heeft betoond aan
de slachtoffers van het schrikbewind; aan
allen, die voor Vlaanderen lijden en strijden
Onze uitgeweken broeders aldus spr.
hebben in U een vader gevonden, die veel
leed heeft gelenigd. \Vij zullen uw werk
met al onze krachten voortzetten en voort
durend toenadering bewerken tusschen het
volk uit het Zuiden en het broedervolk uit
het Noorden. Vlaanderen gedenkt u, het
vrome Vlaanderen bidt voor u!
Nog spraken de heeren Brijs namens do
Hollandsche Vereeniging „Hou ende Trou"
tc Den Haag, Vervoort namens de Vlaam
sche jeugd en mr. P. W. J. H. Cort van der
Linden namens de oude moeder en de ove
rige familie van mr. de Koning.
Nadat het orgel Schumann's „Ruht in
Frieden aller Seelen" ten gehoore gebracht
had, werd dc kist met het stoffelijk over
schot grafwaarts gedragen.
Nadat zij in de groeve was neergelaten,
dankte de heer A. B. B. de Koning, een broer
van den overledene, voor de betoonde be
langstelling.
DE VLOOTSCHOUW.
Ook prinses Juliana aan
wezig.
H.K.H. Prinses Juliana heeft het voorne
men H.M. de Koningin te vergezellen bij
het bezoek aan den Vlootschouw van do
Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor
Nederland cn koloniën op 29 September a.s.
De escadrilles van den Marine Luchtvaart
dienst en van de Luchtvaartafdeeling te
Soesterberg, welke zullen deelnemen aan
den Vlootschouw, staan respectievelijk on
der de bevelen van den luitenant ter Zee
le klasse G. Tetenburg en den kapitein W«
C. J. Versteegh.
