0. van DUIN
TROUW- en
VERLOVINGS
RINGEN
OCTOBER RECLAME-MAAND
PRACHTIGE ROOKTAFEL
A. H. VAN NIEUWKERK N.V.
18 en 14 KARAATS
PRACHTIGE ROOKTAFELS CADEAU
HET TEKORT OP DE RIJKSBEGROOTING
EEN DEKKINGSPLAN VAN
Dr. J. Th. DE VISSER
HEVIGE BRAND TE MEPPEL
RUN OP EEN BANK TE URK
Rustig verloop
DE KOERSDALING VAN HET
POND STERLING
Om nog meer bekendheid aan onze fabrikaten te geven
zullen wij in de GEHEELE MAAND OCTOBER aan elke
kooper van minstens fl. 50.00 CADEAU geven een
Bezichtigt onze Etalages en Toonzalen, deze bieden
U een enorme keuze
De rooktafels zijn in onze Etalages geëxposeerd
BEEKSTRAAT TEL. 543 BEEKENSTEINSCHELAAN
UW ADRES VOOR COMPLETE MEUBILEERING -Pi
HUMORHOEKJE
PERSOVERZICHT
Verlichting van den druk op
het tegenw oordige geslacht
Wij lezen in bet Handelsblad
Met bescheidenheid zegt dr. J. Th. de
Visser in een artikel van zijn hand, op
genomen in het Nederlandsch Weekblad
(c.-h.), dat het aan ieder staatsburger past
zich te bezinnen op de middelen, die moe
ten worden aangewend om aan de moeilijk
heden van deze crisisperiode het hoofd te
bieden. Tal van voorstellen zijn door de
staatsburgers dan ook reeds gedaan. Er
zijn er die de belastingen willen verhoogen
er zijn er die méér in den staatsdienst be
zuinigen willen, er zijn er die in sterkere
mate de overgespaardo overschotten over
vorige dienstjaren verkregen, willen aan
tasten.
Het voorstel van dr. J. Th. de Visser be
treedt een anderen weg. Natuurlijk is ook
de gedachte van do verschuiving van den
druk niet geheel nieuw, maar de uitwerking
is zeker wel nieuw. In dezen vorm is geen
voorstel nog gedaan. En dan, dr. De Visser
stelt enkele vragen, die misschien in het
Kamerdebat kunnen worden overgenomen
en welke de regeering dan nog kan beant
woorden. Het voorstel lijkt ons belangrijk
genoeg om ook onder de aandacht van onze
lezers te brengen.
Het is wel opmerkingsvvaard, dat ook dr.
Do Visser allereerst constateert, dat het
heffen van invoerrechten en verlaging van
rijks-ambtenaren-salarissen de laatste
niet gepaard gaande met salarisverlaging
voor het geheele overheidspersoneel en
semi-overheidspersoneel tot gegronde be
zwaren (en niet van politieken aard) aan
leiding geeft. Het zijn juist deze „oplossin
gen" der regeering welke dr. De Visser wil
vervangen. Het hierdoor ontstane gat van
18 19 millioen moet echter worden gedicht
en zoo moet worden gezocht naar een bate
van 18 19 millioen ten behoeve van den
gewonen dienst-1932.
Hoe daarin te voorzien k 'f -
Dr. De Visser schrijft dans 'i.
En wanneer wij dan ook een anderen
maatregel in overweging geven, ge
schiedt dit met de bescheidenheid, die
een eenvoudig lid der gemeenschap
past.
Het is namelijk bekend, dat, geheel
los van onze Nationale Schuld, er nog
een andere, eigenlijke oorlogsschuld
19141918 bestaat, die afzonderlijk
wordt beheerd in een „Leening-
fond s."
Dit fonds heeft middelen, welke het
fonds voeden, en waaruit uitgaven wor
den gedaan als rente en aflossing. De
opbrengst dier middelen, die in afzon
derlijke onderdeelen der Nedcrlandsche
belasting-wetgeving zijn aangewezen, is
voor 1932 geraamd op 56.5 millioen. Dit
bedrag vloeit dus aan dit fonds toe. Nu
zouden wij willen vragen of niet een
deel dier middelen in deze moeilijke
tijden, tot een bedrag van 19 millioen
te goed geschreven kunnen worden aan
de gewone middelen der Rijksbegroo-
ting Natuurlijk zal daarvan het ge
volg zijn, dat dc uitgaven van het fonds
niet meer op dezelfde wijze als tot dus
verre kunnen worden gedaan, omdat
de inkomsten van het fonds dalen. De
ernstige vraag luidt derhalveWelke
zijn de gevolgen van deze vermindering
van de inkomsten van 't Leeningfonds'?
Het voordeel er van is, dat dc bcgroo-
ting van 1932 sluitend zou worden, zon
der verhooging der invoerrechten en
zonder verlaging der salarissen, omdat
de 19 millioen gevonden zijn, die hc!
Rijk behoeft.
Dc nadeelen zijn ten eerste, dat, ter
wijl volgens de bestaande wetgeving tot
1943 aan het Leeningfonds de bovenge
noemde middelen onverkort worden toe
gewezen, ook na 1913 nog eenige jaren
deze middelen ten volle zouden moeten
worden doorbetaalden ten tweede dat
de aflossingen, die nu tot 1960 moeten
worden gedaan, nog enkele jaren moe
ten worden verschoven. Voor degenen,
die aan den Staat geld gegeven hebben,
kan dit echter geen bezwaar opleveren,
omdat zij hunne stukken altijd vrij
willig kunnen verkoopen tegen 100
Overwegend komen ons evenwel deze
nadeelen niet voor.
Wij zonden daarom deze vraag willen
stellen Wanneer over de jaren 1932,
1933, 1934 en 1935 eens 19 millioen per
jaar aan de inkomsten van het Lee
ningfonds werden onttrokken en over
gebracht naar de gewone middelen van
3e Rijksbegrooting, hoevele jaren lan
ter zou de burgerij dan nog die inkom-
iten van het Leeningfonds moeten be
talen dan waarop nu is gerekend
En bovendien hoevele jaren zou de
iflossinzz schuld worden verscho-
a. uit de belastingpenningen die aan hel
leeningfonds zijn toegewezen; maar ook
b. uit een voor elk jaar bepaald deel van
het voordcelig saldo van het Leeningfonds,
hetwelk op 1 Januari 1931 nog 210.8 mil
lioen bedroeg en op 1 Januari 1932 177
millioen zal bedragen. Dit saldo neemt elk
jaar af; in 1943 (het jaar ook door dr. Ds
Visser genoemd) houdt hot overschot van
het Leoningfonds geheel op.
De hoffingen uit den belastingplicht der
burgerij zijn echtor ook nog belangrijk.
Over 1930 werd door de burgerij betaald
61.4 millioen; over 1931 moest betaald wor
den 56.2 millioen en over 1932 zal betaald
moeten worden 56.5 millioen. Dit loept zoo
door tot in 1943 de heffing ineens belangrijk
wordt verlaagd van 59 millioen tot 46 mil
lioen.
Hier haakt nu het voorstel van dr. De
Visser aan. Van 194-4 tot en met 1958 zal de
belastingbijdrage der burgerij, ondanks dat
in 1943 do uitkcering uit het batig slot op
houdt, belangrijk blijven boneden de belas
tingbijdrage over de jaren 19311913.
Het voorstel van dr. De Visser beoogt nu
allereerst dezo belastingbijdrage ln 1943
niet te verlagen, maar haar ook nog na
1943 te doen doorloopcn. Hoe lang, dat hangt
van de crisis af. Wanneer over de jaren 1932,
1933, 1934 de door de regeering verwachte
bate uit invoerrechten en salarisverminde
ring (die slechts voor drie jaar zoude gelden)
wordt gemist, maar zij toch wordt verkre
gen door overschrijving van de middelen
an het Leeningfonds over die drie jaren,
dan moet het Leeningfonds na 1943 sterker
w-orden aangevuld dan nu in het aflossings
plan is voorzien.
Er is nog een tweede middel. Ook hot
aflossingsschema kan om zoo te zeggen,
worden „uitgerekt."
Dr. Dc Visser onderstelt nu ook het geval,
dat niet wordt volstaan met het doorbetalen
der belastingen over de jaren 19411959 tot
een hooger bedrag, dan- waarop nu is gere
kend (n.l. 46 millioen per jaar), maar dat
deze verzwaring van belastingdruk gepaard
gaat met een verlenging van den aflossings
termijn zelf, na het jaar 1959, zoodat ook,
anders dan nu is voorzien, na 1959 nog be
lastinggeld in het Leeningfonds kan vloeien.
Omtrent de mogelijkheden, welke in de
zen gedachtengang zijn verscholen, worden
vragen gesteld.
Wij hebben niet anders willen doen dan
dc voorstellen en vragen, in het Neder
landsch Weekblad gedaan, ook aan onze
lezers niet te onthouden.
ast
5&,
Lompenfabriek in
vlammen
Wij willen 'de vragen hierboven gesteld
nog iets nader toelichten. Het Leening
fonds 1914 is geen gemakkelijke materie.
Jarenlang had het Leeningfonds aan in
komsten uit belastingen een zóó groote
bate, dat de uitgaven rente en aflossing
van oorlogsleeningen verre werden over
troffen. Zoo ontstond een belangrijk over
schot in het Leeningfonds en op dil'oogon-
blik is, sedert -Je heffingen ten behoeve van
het fonds belangrijk z-jn verlangd, de toe
stand deze, dat dc uitgaven van don gewo
nen dienst van het Lseningfond-t worden
be stredea
M c p p c I, 2 Oct. In den afgeloopen nacht
heeft een hevige brand gewoed in de fabriek
en opslagplaats van de firma Wellage en
Zoon aan de Smildcrvaart te Meppol. De
fabriek waarin groote voorraden wol, vellen
cn lompen, enz. waren opgeslagen brandde
geheel uit. Alleen de muren bleven staan.
De brand werd om half 3 ontdekt door den
heer Nyland.
De brandweer werd gealarmeerd en nog
geen kwartier later gaf de motorspuit reeds
met twee stralen water. Om ongeveer 4 uur
was men na hard werken het vuur nage
noeg meester.
Om half 7 kon de brandweer inrukken.
Het fabrieksgebouw en de voorraden wa
ren op beurspolis verzekerd doch in Engcl-
sclie ponden, zoodat tengevolge van dc koers
daling de firma aanzienlijke 6Chade lijdt. De
fabriek wordt naar wij vernemen weer op
gebouwd. Het personeel wordt voorloopig te
werk gesteld bij filialen en pakhuizen der
firma in andere plaatsen.
De oorzaak is vermoedelijk broeiing of
kortsluiting.
DE SPECHT OP SCHIPHOL GELAND
Amsterdam, 2 Oct. Het uit Indié
tcrugkeerende postvliegtuig van de K.L.M.
„de Specht" is om 12.55 uur op Schiphol
geland.
DE OOIEVAAR UIT BATAVIA
VERTROKKEN.
Aneta-Vaz Dias meldt dat bij de K.L.M.
bericht is binnengekomen, dat de Ooievaar
bemanning Soer, Kress en Stolk. mecani
cien cn Pasman, telegrafist, om 6.15 uur
uit Batavia is vertrokken en om 9.05 uur
te Palembang is geland. Vandaar vertrok
het toestel om 9.50 uur en landde om 15.25
uur te Medan.
UIT DE TEXTIELINDUSTRIE.
Beperking van de werk
zaamheden.
De textielindustrie in de Geldersche Ach
terhoek werkte tot heden nog geregeld
door, maar ziet zich thans genoodzaakt dc
werkzaamheden te beperken.
Aan de gehuwde vrouwen, werkzaam bij
do fa. ter Hoopen te Ncede is ontslag aan
gezegd. Terwijl de fa. Ter Wecmo te Nee-
de voornemens is voorlaan 2 weken in de
rnaand te werken en haar nevenbedrijf te
Borculo te sluiten.
SLEEPKAAN VASTGELOOPEN.
A 1 p h e n a.d. R ij n, 2 Oct. Gisteravond
is het scheepvaartverkeer tusschen Amster
dam en Rotterdam zoowel als tusschen
Leiden cn Utrecht gedurende uren ge
stremd geweest tengevolge van het klem-
raken van een groote Duitsche slecpkaan in
dc groote brug bij Gouwesluis, welke onder
de gemeente Alphen aan den Rijn de ver-
JUWELIER Utr.straat 23 OPTICIEN
TEGEN ZEER V00RDEELIGE PRIJZEN.
binding vormt tusschen Oudenrijn, Gouwe
en Aa-kanaal. Te ongeveer half 4 in den
namiddag bleek dc zwaar geladen kaan bij
het doorvaren van de sluis to zwaar, waar
door do voorsteven klem raakte in do daar
bij gelegen brug. Eenige sleepbooten, welke
werden gerequireerd, waren niet in staat
de kaan los te trekken, daar do kabels te
zwak bleken. Intussclien lagen zoowel in
dc Oudenrijn als in de Gouwe 19-tallcn
schepen op doorvaart te wachten, daar
slechts de kleine vaartuigen de aangren
zende kleine brug konden passceren. Tegen
half een 's nachts slaagde eindelijk een ter
assistentie geroepen sleepboot van de fa.
Pannevis uit Gouda er in de kaan, welke
ernstig beschadigd was, vrij te maken.
Eerst tegen den ochtend was het scheep
vaartverkeer weer normaal.
Men meldt aan het Handelsblad:
De Kamper Nutsspaarbank heeft in 1917
te Urk een bijkantoor gesticht onder toe
zicht van ccn raad van plaatselijke com
missarissen, van wie burgemeester Grave-
stein het voorzitterschap bekleedt. Het bij
kantoor heeft zich voorspoedig ontwikkeld,
doch zeer ongelcidelijk en met perioden
van teruggang wegens de wisselende en
ongestadige inkomsten der visschersbevol-
king. Zoo hadden de Urker spaarders einde
1927 te vorderen 93.000, in 1928 131.000,
in 1929 117.000 en aan het einde van het
voordcclige jaar 1930 160.000. Het getal
der inleggers was echter geregeld toege
nomen. Het bedraagt tbas 850 op een be
volking van ruim 3000 zielen.
Na het faillissement van de Kamper
Bank annex Boaz-spaarbank, was het be
grijpelijk dat do onrust der Kampcr-cliën-
tcn van de Nutsspaarbank (die door de di
rectie binnen twee dagen bedwongen was)
zich ook zou meédeêlèn aan de Urker be
volking, welke nauwe relatie met Kampen
onderhoudt en te dien einde werden reeds
de noodige maatregelen getroffen, waar
voor voldoende tijd was, daar aan het bij
kantoor per weck slechts twee avonden zit
ting wordt gehouden. En die maatregelen
zijn dringend noodig gebleken, maar te
vens doeltreffend cn naar allen schijn al-
doende.
Reeds gcruimen tijd vóór het aanvangs-
uur der jongste zitting verdrong zich voor
het bankkantoor een groote groep perso
nen, waarin hot vrouwelijk clement sterk
in de meerderheid was. Het was al dadelijk
opvallend, dat ook in deze omstandigheden
do aard van de Urker bevolking zich niet
verloochende, Er was geen sprake van hel
angstige min of meer vijandige, dat elders
het optreden van „runners" pleegt te ken
merken. Zoo werd al aanstonds de ver-'
schijning van de plaatselijke directie cn
een paar liccron uit Kampen door de scha
re met opgewekte gezichten en kwinksla
gen begroet, wat op gelijke wijze werd be
antwoord. Dadelijk daarop begonnen do te
rugbetalingen, waarbij ook hier met vol
komen terzijdestelling der reglementaire
opzegtermijnen aan do aanvragen tot ieder
bedrag onmiddellijk werd voldaan. Dc
eerslkomcnden waren bijna allen vrouwen
van leeftijd in den bekenden dracht met
de bonte borstdoeken cn brecde schorten
en de mutsen, nauwsluitend om het smal
le gezicht. En in hun eigenaardig dialect
met hooge stemmen trachtten zij aanvan
kelijk toe te lichten, dat zij het geld toe
vallig dringend noodig hadden, om echter
bij het waarnemen van lachend ongeloof
gul en blozend te bekennen, dat men haar
bang had gemaakt. Aan de dringende aan
maning van natellen werd meestal slechts
vluchtig gevolg gegeven. Geld cn boekje
werd in liet voorschoot gerold cn dc draag
ster verdween met herhaalde dankbetui
ging en vriendelijken groet. De jongere
vrouwen vatten do zaak allesbehalve tra
gisch op en toonden zich zeer vatbaar voor
humor. De oudere mannen traden binnen
met rustigen groet en een greep naar de
karpoetmuts. De vrouwen kregen de schuld
en zij gaven aan den drang met tegenzin
gevolg. En dat dit niet geveinsd was, be
wees een oude rob door na de uitbetaling
het gcldbundeltjo bruusk toe te reiken aan
een der Urker bestuurders met de woor
den: „Daar, doo me plcizicr en berg het
maar weer voor mo op!" aan welk verzoek
vanzelf niet werd voldaan.
Inmiddc! was het gedrang in en vóór
het gebouw zoo groot geworden en het ru
moer cn gejoel van het jonge volk onder
de wachtende menigte en daaromheen zoo
oorverdoovend, dat dc plaatselijke politie
twee rijksveldwachters en hun gemeen
telijke collega het noodig achtte, in te
grijpen, den toeloop te regelen en buiten
de orde te handhavon. Alles verliep verder
geregeld en vlot Er werd doorgewerkt tot
elf uur. Toen de laatste klant het kantoor
verlaten had, bleek, dat een bedrag van
nagenoeg 50.000.— 35 over 120
posten was uitbetaald. Volgens hen, die de
Urker mentaliteit verslaan, zou dc spaar
bank hiermee aan alie onrust ter plaaiso
afdoende een einde hebben gemaakt.
ONTEVREDEN ARBEIDERS
TE HARLINGEN.
II a r 1 i n g e n, 1 Oct. Op bet haven
terrein alhier was het hedenmiddag te
twaalf uur nog al rumoerig. Er is namelijk
een conflict uitgebroken onder de afdeeliug
transport-personeel van de Handel- en
Steenkolen Maatschappij alhier. De afdee-
ling bestaat uit dertig man, wolke dertig
een vast loon vragen van 18 por week.
De maatschappij heeft evenwel doen weten
dat zij slechts vijftien arbeiders in vasten
dienst noodig heeft. Aan deze vijftien
wordt een woekloon van 25.aangebo
den. Vier arbeiders gingep met de regeling
accoord. Do anderen weigeren.
HET NATUURMONUMENT
WAALENBURG.
Nog 10.000 noodig.
Wij vernemen, dat de Vereeniging tot
Behoud van Natuurmonumenten in Neder
land te Amsterdam het benoodigde bedrag
voor den aankoop van ccn vogelbroed-
plaats op Texel nog niet bijeen heeft kun
nen brengen. Haar ontbreekt thans nog
een bedrag van ongeveer 10.000.doch
zij verwacht, dat vele kleine giften in de
eerstvolgende dagen dit tekort aanzienlijk
zullen doen afnemen. Postgiro 32391.
AUTO TE WATER.
Viar dames gered, doch Ucht
gewond.
A1 p h e n a. d. R ij n, 2 Oef. Donderdag
avond laat kwam een auto, waarin vier da
mes uit den Haag gezeten waren, vanaf
den Schoordijk do Hoogo Brug te Zwam-
merdam afrijden. De dame, die aan het
stuur zat, vergat blijkbaar tijdig hot stuur
naar links te wenden, met het gevolg dat
dc auto regelrecht de Voorwetering inreed.
De chauffeusc wist zich door de verschuif
bars kap van de auto het eerst te redden.
Door onmiddellijk toegeschoten hulp wer
den daarna ook de andere dames op het
droge gebracht. Het bleek, dat alle lichts
verwondingen haddon opgeloopen. Per auto
is het gezelschap naar den Haag overge
bracht.
VERSCH BROOD BIJ HET ONTBIJT.
De directeur van „Suisse" weer
geverbaliseerd,
Amsterdam, 2 Oct. Naar het Han
delsblad verneemt is de heer Staal, direc
teur van hotel „Suisse" in dc Kalvcrslraat,
hedenmorgen geverbaliseerd wegens liet
verstrekken van versch brood voor tien uur
'6 ochtends aan de gaston.
Dit is het twsede proces-verbaal. De vo
rigs maal was de hoer Staal geverbaliseerd
wegens het niet hebben van een arbeids
lijst, zooals voor een bakkerij is voorge
schreven. Kantongerecht en Hof hebben den
hsor Staal vrijgesproken op grond van de
overweging, dat een hotelkeuken geen bak
kerij is. Blijkbaar wil de arbeidsinspectie
het nu over eon anderen boeg gooien.
Een vergadering van hef Verbond
van Nederl. Werkgevers
Overeenkomsten in vreemde valuta
Amsterdam, 2 Oct. Hsden hield het
Verbond van Ncderlandsche Werkgovcrs al
hier een zeer druk bezochts vergadoring
van leden, die belang stollsn in de problc-
mon, die verband houden mot do koersda
ling van het Engelsche Pond.
In zijn inleidend woord verwelkomde dc
algemcene voorzitter, do heer H. R. Gelder-
man C.M.zn. den heer F. K. J. Heringa,
chef van do afdeeling Handel en Nijverheid
van lret Departement van Arbeid, Handel
en Nijverheid.
Vervolgens schetste hl] de moeilijkheden,
waaronder de Ncderlandsche industrieelen
in de laatste jaren gebukt gingen en de
mate, waarin deze door de jongste gebeur
tenissen in Engeland in ernstige mate zijn
verscherpt, Spr. verbond hieraan een waar
schuwend woord voor alle verantwoordelij
ke personen en lichamen in Nederland om
uit de hervatting in Engeland leering to
trokken en mitsdien hier te lande tijdig da
tering naar dc nering te zetten.
Hat vertrouwen, door de Nederland6che
Bank in ons nationaal ruilmiddel uitge
sproken, is ten volle gerechtvaardigd en
moet in de toekomst gehandhaafd blijven.
Daartoe mede te werken, is zeker allerserst
do plicht van do overheid, maar ook de in
dustrieelen van Nederland moeten daartoe
hun vollo medewerking verlcenen.
Daarna gaf mr. A. F. Visser van IJzen-
doorn uit Den Ilaag, daartoe door het be
stuur uitgenoodigd, een overzicht van do
Ncderlandsche jurisprudentie in betretkking
tot de afwikkeling van overeenkomsten in
vreemde valuta gesloten.
Naar aanleiding hiervan ontspon zich een
levendig debat. Aan den inleider werden
verschillende vragen gesteld, waarna de
voorzitter kon constateeren dat deze gedach'
tenwis6eling tot verheldering van inziohten
had bijgedragen.
Nadat de heór Gelderman den heer Vis
ser van IJzcndoorn voor de door hem ge
nomen mooite had bedankt, deed hij nog
een beroep op de vergadering om het be
stuur in zijn onder de gegeven omstandig
heden moeilijke taak te steunen, waarna de
vergadering werd gesloten.
DE VALK.
Amsterdam, 2 Oct. Het uitgaande post
vliegtuig de Valk is Vrijdag te 6.45 uur uit
Boedapest vertrokken en te 12,58 uur to
Athene geland. Alles is wel aan boord.
Morgen wordt de reis voortgezet.
■k
TT
t
f Mevrouw„Heb je er bij den melkboer over geklaagd
dat de melk zuur was?"
Dienstbode„O net mevrouw, dat kan lk de eerste
dagen niet doen. Hij heeft beloofd me mee naar de
bioscoop te nemen." iPasslng fihow).
