AHEDSFOOPTSCIH DAGBLAD
MR. TRIP'S FINANCIEELE INZICHTEN
Donderdag 8 October 1931
.DE EEMLANDEET
30e Jaargang No. 86
DERDE BLAD
JAPANSCHE SCHEPEN AAN
HUN LOT OVERGELATEN
GROOTE SPANNING TE
WASHINGTON
Een groot bankiersfonds
HET LAGERHUIS
ONTBONDEN
HANDHAVING VAN DEN
GOUDEN STANDAARD
K00LM0N0XYDE-
VERGIFTÏGING
BRUNING'S KABINET
AFGETREDEN
BOMONTPLOFFING ONDER
EEN TRAMWAGEN
NIEUWE NOODVERORDERING
Beveiliging van het economische
leven
Strüd tegen politieke buitensporigheden
Be 1 ij n, 7 O c t. (V. D.) De derde noodver
ordening van den rijks-president ter bevei
liging van het economische leven en ter
bestrijding van politieke excessen, is heden
morgen gepubliceerd. Zij beslaat dertig pa
gina's van het Reichsgesetzblatt en bestaat,
behalve de slotbepalingen uit zeven deelen.
Het eerste deel behandelt de wijziging in
de verordeningen van den rijkspresident
van 1 Dec. 1930 en 5 Juni 1931 inzake de ta
baksbelasting, salarissen en Joonen, rijksbe
moeiingen, verlaging der sociale lasten der
gemeenten en de financieelc gelijkstelling.
Het tweede deel behandelt de werkloos
heidkwestie en de crisisregcling.
Het derde deel regelt de begrootingen en
6chulden van landen en gemeenten, de
ambtenarensalarissen, de pensioenstorting
en de opstelling der begrooting.
Het vierde deel houdt ziclt flezig met den
woningbouw en het vestigen van kolonies,
werkverschaffing in den landbouw, in de
voorsleden, het beschikbaarstellen van tui
nen voor vvcrkloozcn enz.
Het vijfde deel bevat maatregelen betref
fende den handels-en financieelc politiek, de
spaarbanken en- giro-in6tellingen, de ge
meentelijke crediet-instcllingcn, de vermin
dering van kapitaal, verlaging van den
overmatig hoogen rentestandaard, garantie-
leeningen en machtigingen tot het sluiten
van leeningen, vergemakkelijking van den
verkoop van den aardappeloogst, verplichte
contrólo op bedrijven in openbaren dienst,
enz.
Het zesde deel behelst maatregelen en
richtlijnen voor het verkrijgen van vereen
voudiging en bezuinigingen.
Het zevende deel bestaat uitsluitend uit
bepalingen ter bestrijding van politieke ex
cessen.
De slotbepalingen hebben betrekking op
de buitengewoon belangrijke bui ten werking
stelling van het tweede deel van art. 48 der
rijksgrondwet, dat een aantal rechten be
vat, die thans voor den duur der noodver
ordening buiten werking zullen treden. Het
zijn de artikelen 114 (onschendbaarheid van
de persoonlijke vrijheid), art. 115 (onschend
baarheid van de woning), art. 117 (onschend
baarheid van het briefgeheim), art. 119 (het
recht van vrije mecningsuiting door middel
van woord, geschriften, drukwerk of boek),
art. 123 (het recht van vergadering zonder
voorafgaande opgave en zonder vergun
ning), art. 124 (het recht van verceniging en
vergadering) en art. 153 (het waarborgen
van het eigendom door de wet).
vDe strafbepalingen.
Berlijn, 7 Oct. (V.D.) Het ze6dc deel
van de nieuwe noodverordening bevat be
palingen inzake de rechtspleging bij over
tredingen. Wanneer bij overtredingen, dio
onder de bevoegdheid van een kantonge
recht vallen, een voor-onderzoek noodig i6,
zijn de gewone strafkamers bevoegd. De ter
mijn van dagvaarding kan worden vermin
derd tot vierentwintig uur. Tot vervolging
zal slechts worden overgegaan, wanneer
het publiek belang zulks eischt. Wanneer
bij civiele zaken de schuld van den aange
klaagde slechts gering is, kan de rechtbank
besluiten de procedure te staken. De rechts
middelen tot het verkrijgen van revisie van
een vonnis van de landsgcrechten zullen
beperkt worden.
Het zevende deel bevat bepalingen tegen
politieke excessen. Met gevangenisstraf van
ten hoogste een jaar wordt gestraft hij, die
met voorbedachten rade of ten gevolge van
nalatigheid drukwerken doet verspreiden
van politieleen inhoud, die niet voldoen aan
de opgaven van den uitgever of welker in
houd strafbaar is. Het uitgeven van nood-
uitgaven in de plaat6 van verboden druk
werken wordt gestraft met gevangenisstraf
van minstens drie maanden. Paragraaf ze6
van dit deel brengt tevens een wijziging in
de film-wetgeving, waardoor ook het in go-
vaar brengen van de belangen van den
staat door middel van de film strafbaar i6.
Verder kunnen volgens paragraaf acht lo
kaliteiten, die gebruikt worden als verza
melplaats of uitgangspunt voor geweldda
den, gesloten worden, evenals drukkerijen
waar verboden geschriften worden gedrukt
of andere plaatsen, waar verboden hande
lingen plaatsvinden. Aan café's en herber
gen kan in een dergelijk geval voor een
tijdvak van drie maanden de vergunning
ontnomen worden. Verder bevat dit hoofd
stuk nog nieuwe strafbepalingen tegen
overtreding van hot vergaderverbod van 28
Maart 1931. Tot nog toe was door dit ver
bod het deelnemen aan verboden vergade
ringen strafbaar. Voortaan zal ook het deel
nemen aan niet volgens het nieuwe voor
schrift van tevoren aangekondigde vergade
ringen strafbaar zijn.
De noodverordening Inzake
de begrootingen en schulden
van landen en gemeenten,
B e r 1 ij n. 7 Oct. (V.D.) Het derde deel van
'de nieuwe noodverordening regelt o.a. de
begrootingen en schulden van landen en
gemeenten.
Gemeenten hebben voor het opnemen van
lecningen van te voren de toestemming van
de landsregeering noodig. Alleen kleine cre-
dicten in zeer beperkte mate voor het ver
zekeren van den regclrnatigen gang van za
ken binnen hot kader van de loopende bc-
grooting kunnen worden opgenomen zon
der deze voorafgaande toestemming. Ook
de gemeentelijke giroinstellingen en crcdiet-
institutcn hebben voor het opnemen van
leeningen, die op een openbare markt ge
plaatst worden, deze toestemming noodig.
die voor pandbrieven echter weer niet geldt.
Voor het converteeren of vervangen van
schulden op korten termijn door gemeenten
en landen wordt een speciale commissie
gevormd door het rijksministerie van finan
ciën, waarin behalve dit departement ook
de rijksraad, de regeering van het betrok
ken land, do rijksbank en do betrokken
particuliere bank- en hypotheek-instellin
gen vertegenwoodigd zijn. Dit kan geschie
den door de beslaande schuld te vervangen
door een schuld op langen termijn met
vaststelling van de dclgingstc-rmijnen. Ge
meenten kunnen in verband hiermede tot
bepaalde maatregelen verplicht worden,
zooals bijv. verhooging van de tarieven
voor gas, water, electriciteit, tram enz.
Een speciale alinea is gewijd aan de be
perking van de openbare uitgaven. Tot 31
Maart 1934 mogen geen nieuwe administra
tiegebouwen voor bedrijven in openbaren
dienst worden gebouwd. De landsregeerin-
gen zijn gemachtigd om door middel van
verordeningen voor te schrijven in welke
mate persoonlijke en andere uitgaven van
do onder hen staande corporaties vermin
derd moeten worden, waarbij zij van de
bestaande regelingen kunnen afwijken.
De bezoldigingswet voor ambtenaren van
16 December'1927 wordt op vele punten ge
wijzigd en de gewijzigde voorschriften tre
den terstond in werking. De salarissen van
leeraren aan clc scholen voor leger en ma
rine zullen verlaagd worden. Verder wor
den pensioenen en wachtgelden van amb
tenaren met een diensttijd van minder dan
10 jaar verlaagd. Wachtgeld zal voortaan
ten hoogste 75% bedragen van het wacht
geld tijdens den dienst genoten bij tijdelijke
non-actiefstelling. Het artikel bevat nog
verschillende afzonderlijke bepalingen in
zake verlaging van wachtgelden en pen
sioenen in allerlei gevallen.
Moskou, 7 Oct. (V.D.) Uit Shanghai
wordt gemeld, dat de Chineeschc organisa
ties van kooplieden besloten hebben, alle
Japansclie goederen te boycotten.
Maatregelen zijn getroffen om den gehee-
len invoer van Japansche waren in China
stop te zetten cn om de Japansche kolonies
in China te dwingen door middel van cco-
nomischen boycot China te verlaten. Verder
zal men trachten Japan de scheepvaart in
de Chineesche wateren onmogelijk te ma
ken.
Officieel wordt gemeld, dat zich acht Ja
pansche schepen op de Yangtse bevinden,
zonder levensmiddelen en kolen, aangezien
de Chineezen weigeren de Japansche sche
pen van deze goederen lo voorzien.
Protestnota van Japan.
Tokio, 7 October. (V.D.) Het Japansche
kabinet heeft den minister van Buitenland
sche Zaken opgedragen een nota te rich
ten tot de Nanking regeering waarin Japan
protesteert tegen de anti-Japansche bewe
ging welke den laatsten tijd in China wordt
gevoerd. De Japansche regeering eischt in
deze protestnota dat de Centrale regeering
direct alle maatregelen zal treffen ter be
scherming van de Japansche belangen.
Hoover confereert met de leiders
van 't congres
Washington, 7 Oct. (V. D.) Een toe
stand, veel gelijkende op dien in de oorlogs
dagen, heerschte Dinsdagavond laat in
Washington, toen president Hoover in con
ferentie ging met meer dan twintig leiders
van het congres, aan wie hij de voorstellen
voorlegde inzake een wetgeving, welke be
oogt den ernstigen financieelen toestand
niet nog' erger te doen worden. Tot hen,
die met den president confereerden, be
hoorden senatoren en afgevaardigden van
beide partijen. Onder de senators waren
Borah, Bingham, Watson, Reed, Walsh, Ro
binson en Glass.
De conferentie is Dinsdagavond 9 uur
Amerikaansche tijd (Woensdagochtend 2.20
uur Amsterdamsche tijd) aangevangen en
duurde tot na middernacht. Kort na mid
dernacht werd een communiqué uitgege
ven over de conferentie in het Witte Huis,
in den vorm van een officieele verklaring,
waarop nog een uitvoerige bekendmaking
van president Iloover zal volgen.
Londen, 7 Oct. (H.N.) Na afloop van de
conferentie van president Hoover net de
politieke kopstukken der beide pa-lijen
werd verklaard, dat bij de beraadslagingen
algemeene overeenstemming was gebleken.
Naar verluidt, is overeen gekomen, dat pre
sident Hoover bij zijn besprekingen mït La-
val vooral de kwestie der verlenging van
het moratorium en het beschikbaar stellen
van credieten door Frankrijk en de Vereen.
Staten zal behandelen. Volgens andere be
richten is een omvangrijk programma be
sproken om liet cconomiscne leven der V'jr-
eenigde Staten weder tot bloei te brengen
en stond de buitenlandsche politiek bij de
besprekingen op den achtergrond.
Nadere bizonderheden over Hoo
ver's verklaring. Stichting
van een groot bankiersfonds?
N c w Y o r k, 7 Oct. (V.D.) Bij do gister
avond op het Witte Huis tc Washington ge
houden conferentie heeft president Hoover
een uitvoerige verklaring afgelegd, waarin
hij o.a. zegt, dat de crisis tengevolge van
de gebeurtenissen in Europa cn de daling
der goederenprijzen in Amerika een vrees
hebben veroorzaakt, die, gezien do rijke
hulpbronnen van het land, in het geheel
niet is gerechtvaardigd. Een gemeenschap
pelijke actie van bankiers en regeering is
noodig om het vertrouwen te herstellen.
Hoover stelt daarom voor. dat de bankiers
der Verecnigd© Staten een fond6 van ten
min6te 500 millioen dollar bijeen zullen
brengen, ten einde de bankaccepten te dis-
conteeren, die tot nog toe door het disconto
van de Federal Reservebanken niet waren
toegelaten. Do voornaamste New Yorksche
banken zijn bereid de leiding hiervan op
zich te nemen cn de City Clearing House
Association heeft besloten 150 millioen dol-
klar bij te dragen. Ook andere gTOote bank
instellingen hebben reeds toezegging ge
daan. Hoover zal de conferentie voorstellen
de wet op de Federal Reserve Banken zoo
danig uit te breiden, dat de activa dier ban
ken grootcre bewegingsvrijheid zullen krij
gen. Voorts overweegt Hoover de vorming
van een financieringsconcern tot steun van
het credietwezen, in vorm en werkwijze
overeenkomend met do vroegere War fi
nance corporation. De leden van het con
gres, die Hoover hierover had geraadpleegd
gingen, naar hij verklaarde, met deze voor
stellen accoord.
De verklaring zegt verder, dat Hoover tij
dens het bezoek van den Franöchcn minis
ter-president Laval de maatregelen zal be
spreken, noodig voor het treffen van een
regeling der internationale schulden. Hier
bij zal Hoover den door zijn moratorium
aangegeven weg in principe blijven volgen.
Aanpassing is thans meer noodig dan ooit
en'waar men ertoe in 6taat is, zal men
6teun aan anderen moeten verleenen.
Hoover doet ten slotte een beroep op het
Amcrikaansch volk om gesloten te staan in
den strijd tegen de huidige moeilijkheden
cn om een voorbeeld te geven aan de ove
rige landen.
Washington, 7 Oct. (H.N.) Na afloop
der conferentie ontving de president de
pers, aan wie hij een uitvoerig overzicht
over het behandelde gaf. Hoover heeft vol
gens zijn eigen verklaring aan de partij
leiders een plan voorgelegd, dat als een po
ging moet worden beschouwd om de eco
nomifiche moeilijkheden, welke zich thans
ook in de Verecnigdc Staten doen gevoelen,
te overwinnen. Beoogd wordt o.a. door de
stichting van een fonds van ongeveer 500
millioen dollar bevroren credieten liquide
te maken. Het doel hiervan is de discon
teering van incourante spoorwegobligaties,
pandbrieven enz. mogelijk te maken. Het
fonds zal door de federale reservebanken
en de staatsbanken worden bijeengebracht.
Het voornemen is hiervoor 2% der deposi-
o's van de banken te bestemmen. Het be
heer over dit fonds zal worden opgedragen
aan een commissie van banken of aan een
nieuw in het leven te roepen bond6lichaam
Hoover is ook voornemens de strenge be
palingen voor het disconteeren der federale
reservebanken elastischer te maken, ten-
pinde het mogelijk to maken een groot©
hoeveelheid papier, dat thans niet te ver-
disconteeren is, liquide te maken en op deze
wijze weer middelen ter beschikking van
het bedrijfsleven to stellen. De waarde van
dit papier wordt op 4 milliard geraamd,
Ten slotte zal nog de positie van den farm
board worden versterkt.
Londen, 7 October. (V.D.) Bij konink
lijke proclamatie is hedenmiddag het La
gerhuis ontbonden.
In deze proclamatie, welke der traditie
getrouw, in het Hoogerhuis. waarheen zich
de Lagerhuisleden hadden begeven, werd
voorgelezen, wordt o.m. verklaard, dat de
betrekkingen van het Britsche Rijk met de
vreemde mogendheden ook verder van
vriendschappelijken aard zijn geweest. De
koning spreekt vervolgens de hoop uit dat
de hervatte beraadslagingen der Ronde Ta
felconferentie tot resultaat zullen leiden.
Nopens de financieelc en economische cri
sis verklaarde do koning dat hij de maat
regelen door de regeering genomen, heeft
goedgekeurd en spreekt Z.M. het vertrou
wen uit dat alle burgers zullen samenwer
ken ten einde de welvaart der natie te her
stellen.
Na de voorlezing van deze proclamatie in
het Hoogerhuis verzamelden de Lagerhuis
leden zich weer in het parlementsgebouw,
waar de speaker mededeelde dat den 27en
October as. nieuwe verkiezingen zullen
worden gehouden.
,fAlles zal er op gericht zijn de
stabiliteit van onzen gulden
te handhaven"
Op den weg naar een blijvend
lager niveau
's-G r a v e n h a g o, 7 October. In den
loop van den middag heeft de nieuwe pre
sident van de Ncdcrlandsche Bank, mr. L.
J. A. Trip een kort onderhoud toegestaan
aan een redacteur van het Nederlandsen
Correspondentiebureau.
Er liep een gerucht, dat mr. Trip, toen
hij nog president van de Javasche Bank
was, zich als een tegenstander van de
handhaving van den gouden standaard
had uitgelaten. Dit punt werd in het on
derhoud in de eerste plaats aangeroerd.
Mr. Trip antwoordde daarop het volgen
de: ,Ik begrijp niet hoe men aan dit ge
rucht komt. Alleen kan ik u zeggen, dat
ik het als mijn plicht beschouw den gou
den standaard te handhaven. Toen men in
Indië in 1925 tot den gouden standaard te
rugkeerde, heb ik in een mijner jaarver
slagen gezegd, dat er misschien in een ver
re toekomst een verbeterd stelsel t© vin
den zou zijn, doch dat dit op het oogen-
blik zeker nog niet gevonden was. Met
al mijn krachten zal ik dan ook onzen
muntstandaard handhaven omdat ik er
van overtuigd ben, dat de wereld een
C o s e 1, 7 October. (V.D.) Woensdagmor
gen vroeg werd de uit 5 personen bestaande
familie Zereslka uit Kochanietz door kool-
monoxyde vergiftigd op bed gevonden. De
vader en drie kinderen, meisjes van 5 tot
9 jaar, waren reeds dood. Pogingen om de
levensgeesten der moeder we.er op te wek
ken, werden met succes bekroond.
MR. L. J. A. TRIP.
chaos zou worden, wanneer het goud geen
standaardmunt meer was".
Gevraagd naar de toekomstige politiek
der Nederlandsche Bank, zeide mr. Trip,
dat deze in geen enkel opzicht eenige wij
ziging zal ondergaan. „Alles zal er op ge
richt zijn de stabiliteit van onzen gulden
te handhaven. En dit zal ongetwijfeld luk
ken: alle voorwaarden zijn er voor aan
wezig. Maar er moet ook vertrouwen zijn.
In de vestiging van dit vertrouwen moet
niet alleen het streven zijn der regeering,
maar ook van de Nederlandsche Bank cn
bovenal van het Nederlandsche publiek".
„Ziet u tegen uw moeilijke taak op in
Amsterdam?,"
„Neen, moeilijk is het wel, maar het
werk aan een circulatiebank heeft altijd
mijn volle sympathie gehad. En er is geen
twijfel aan, dat wij door de moeilijkheden
heen komen, wanneer het Nederlandsche
publiek zijn naam van rustig cn kalm
maar hoog houdt. Dan kunnen er geen on-
lukkcn gebeuren en zal het aanpassings
proces zich kunnen voortzetten. Want wij
leven naar mijn meening niet in een cri
sis, welke weer door een boom-periode ge
volgd zal worden, maar wij zijn veeleer op
weg naar een blijvend lager niveau. Het
eenige wat nog moeilijkheden meebrengt
is, dat de kosten van levensonderhoud, de
detailprijzen, zich nog niet voldoende aan
passen bij de groothandelsprijzen".
Nog enkele andere vragen werden den
nieuwen president gesteld; hij wenschte
hier echter niet op in te gaan. „De wereld
heeft alleen maar behoefte aan rust en
vertrouwen en niet aan lange verklarin
gen".
Alleen verklaarde mr. Trip nog: „Ik ben
een groot voorstander van internationale
samenwerking tussehen de landen, waar
het goud gehandhaafd is gebleven. Hoe de
ze samenwerking zich echter concreet zal
uiten, weet ik op dit oogenblik nog niet".
Mr. Trip is voornemens Zaterdagochtend
naar Bazel te vertrekken tot bijwoning der
vergadering van de Bank voor Internatio
nale Betalingen, welke op 12 October ge
houden wordt. Mr. Vissering zal den heer
Trip dan vergezellen en hem in den Raad
van Beheer der B.I.B. introduceeren. Mr.
Vissering blijft dan in Zwitserland ter
voortzetting van zijn onderbroken kuur.
In verband met zijn benoeming tot pre
sident van de Nederlandsche Bank zal mr.
L. J. A. Trip aftreden als voorzitter van
den Ondernemersraad van Ned. Indië. Zoo
lang nog geen opvolger is benoemd, zal
het presidium waargenomen worden door
mr. Philips, vice-president.
Berlijn, 7 Oct. (V. D.) Na beëindiging
van de werkzaamheden inzake de nieuwe
noodverordening kwam het rijkskabinet
hedenmorgen in vergadering bijeen onder
voorzitterschap van den rijkskanselier dr.
Brüning. Nadat de besprekingen over de
jongste zitting van den volkenbond te Ge-
nève waren geëindigd, kwam de geheele
politieke toestand ter sprakö. Met het oog
op de ontslag-aanvrage van den rijksminis
ter van buitenlandsche zaken dr. Curtius,
besloot het rijkskabinet op voorstel van
den rijkskanselier den rijkspresident te
verzoeken het geheele rijkskabinet ontslag
te willen verleenen. De rijkskanselier dank
te dr. Curtius mede namens de andere
rijksministers oprecht voor den moeizamen
en opoffcrenden arbeid, die hij in de afge-
loopen VA jaar had verricht.
Vervolgens begaf de rijkskanselier zicli
naar rijkspresident von Hindenburg, ten
einde hem verslag uit te brengen van do
kabinetszitting en hem het ontslag der
rijksregcering aan te bieden.
B e r 1 ij n 7 Oct. (V. D.) Nadat dr. Brü
ning de ontslagaanvrage van het rijks
kabinet aan rijkspresident von Hindenburg
had overhandigd en deze was aanvaard,
belastte de rijkspresident dr. Brüning,
zooals reeds gemeld, met de vorming
van een nieuwe regeering. De opdracht tot
haar formatie werd gegeven aan dr. Brü
ning als persoon, los van de partijen. Dr.
Brüning heeft in dezen vorm de hem ge
geven opdracht aanvaard.
De Fransche pers over de Duit*
sche regeeringscrisis.
P a r ij s, 7 Oct. (V. D.) In verband met
de aanstaande reis van Laval naar Ameri
ka en het bezoek van lord Reading aan
Parijs wijden slechts eenige groote bladen
uitvoerig aandacht aan de gebeurtenissen
in Duitschland. Eenstemmig zijn zij van
meening, dat het aftreden van dr. Curtius
sedert het mislukken van het Duitsch-Oos-
tenrijksche tolplan geen geheim meer was.
Het Journal séhrijft, dat zich uit de huidi
ge crisis zeer makkelijk gebeurtenissen
kunnen ontwikkelen, die de huidige econo
mische en financieele basis volkomen doen
wankelen. De oppositie heeft de positie van
Brüning ernstig ondermijnd en de taktiek
van Hugenberg en Hitier heeft sucqes ge
had. De nationalistische Figaro vreest, dat
de nieuwe regeering-Brüning nog minder
vertrouwen zal wekken dan de oude.
De Volonté verklaart, dat men voor de
toekomst in het belang van de Fransch-
Duitsche betrekkingen 6lcchts kan wen-
schen, dat Brüning zelf de portefeuille van
buitenlandsche zaken overneemt. Hij is de
eenige persoon in Duitschland, die Strese-
raann daadwerkelijk kan vervangen. De
toestand van het Duitsche rijk en van de ge
heele wereld kan er slechts door verbeteren.
Ber 1 ij n, 7 Oct. (V.D.) In de Frankfurter
Allee is hedenmiddag ter hoogte van per
ceel nr. 62 onder een rijdenden tramwagen
een bom ontploft, waardoor een kind ern
stig en een vrouw licht gewond werden.
De tram, lijn 89, reed in de richting Lich
tenberg, toen plotseling onder den motor
wagen een luide knal werd gehoord. De
vrouw en het meisje, die nabij de trambaan
stonden, vielen neer. Het politieonderzoek
wees uit, dat men te doen had met een ex
plosieve lading, die op de tramrails was ge
legd en door de wielen van de tram tot
ontploffing was gebracht. De politie kon
nog eenige stukken van het omhulsel terug
vinden. Tot nog toe kon niet worden vast
gesteld of men hier te doen heeft met een
ernstiger bedoelden aanslag, of met een
kwajongensstreek.
