DE EEMLANDEü HISTORISCHE RIJKSDAGZITTING VOORNAAMSTE INHOUD SOESTERKWARTIER F. H. LOMANS SOESTERWEG 107 Woensdag 14 October 1931 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemsehepoortwal 2a 30e Jaargam No. 91 REGEERINGSVERKLARING VAN Dr. BRÜNING Het bedrijfsleven gezond 1 m IIHlfcibü 5 uur 31 min. BUITENLANDSCH WZER3ERICHT L. J. LUYCX ZOON Piano's, Orgels, Radio PHILIPSLAMPEN Electro Techn. Bureau ABONNEMENTSPRIJS pe' 5 "atodca vooi Amc'lfoon I 2.10 pei maand 0.75. per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) I 0.17'/j. Binncolaod Iranco per poet per 3 maanden (3.-. Afzonderlijke nnmmers 10.05. POSTKEKENING «7910 TELEFOON 1NTERC 51J DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES vaQ regels f 1.05 met inbegrip van een Dewiisnummee elke regel meer 10 25 Llefdadighelda-advertentién voor da helft van den pn|s. - Kleine Advertentltn „KEITJES bl) vooruitbetaling 1-5 regelt 50 een» elke regel meer 10 cent, driemaal plasties f 1.— Bewijsnummer extra I 0.05 Bzüning heeft gesproken. De Duitschc Rijksdag is dan bijeengeko men tot het aanhooren van Brünings re- gecringsverklaring, na de wijziging in de samenstelling der regeering. De rede van Brtining, die wel een oogenblik onze aan dacht mag bezighouden, is er een van een regeerder, die weet wat hij wil. Zonder omwegen, duidelijk en klaar, heeft hij ge zegd, waar het op staat, heeft hij in de eer ste plaats de noodverordeningen en de fi nancicelc maatregelen verdedigd. Wij heb ben ons, zoo zeide de Rijkskanselier, snel ler aan den toestand aangepast dan andere landen. Hij ontveinsde zich niet, dat zijn regeering zich weliswaar eerder impopulair heeft gemaakt dan andere regeeringen, doch zij hoeft het volk daardoor gespaard, en voorkomen, dat het volk geheel onverwacht voor geheel revolutioneerende maatregelen kwam te 6laan. En Briining oogstte luiden bijval, toen hij met stemverheffing uitriep- waar zou Duitschland hebben gestaan, wan neer ik dezen zomer had toegegeven, en een moratorium of een uitstel van betaling had aangekondigd? Inderdaad, hier stond de Rijkskanselier zeer sterk. Wanneer in de afgeloopen maan den de Rijksregeering tot zulke financieele maatregelen ware overgegaan, zou het leed niet te overzien zijn geweest, zoowel voor binnenland als voor buitenland. Belangrijk was ook, wat Brüning zeide over een eventueelc nationale regeering die, evenals in Engeland, in dézen tijd voor Duitschland zeer gewenscht zou zijn Helaas, gezien de politieke verhoudingen in Duitschland is de vorming van zulk een regeering onmogelijk, daar de partijen niet tot samenwerking bereid zijn, en liever el kaar blijven bestoken. Vandaar, dat Brü- ning zijn kabinet nog onafhankelijker van partijen en fractiebesluiten heeft gemaakt, dan het tot. nog toe was. Met andere woor den: het kabinet is vast besloten zijn min of moer dictatoriale positie te handhaven niet alleen, maar eventueel nog te verster ken. En als de Rijksdag deze dagen hel zijne heeft gezegd van de Kabincts-wijziging en de rcgeeringsvcrklaring, mag hij weer naar huis gaan. Tenzij -natuurlijk een motie van wantrou wen mocht worden aangenomen. Dan gaat Brüning terstond heen. Is daarop werkelijk kans'?" De recntsché "oppositie rekent er be slist op, dat zij, met' behulp van de com munisten, deze regeering ten val zal bren gen, inaar zoo heel zeker is dat nog niet temeer niet, waar de sociaal-democratische fractie het besluit heeft genomen, de regee- ring te steunen. Voor de zooveelstc maal in de jongste geschiedenis neemt dc S.D.P deze houding aan, daarmee onze Hol- landsche 60c. democraten mogen daaraan een voorbeeld nemen Duitschland red dende van den chao6. Het is niet onbekend, dat dit standpunt van de partijleiding in bepaalde kringen der socialisten ontstem ming heeft gewekt, maar desondanks zijn de soc. democraten zich hun verantwoorde lijkheid ten deze ten volle bewust. Dat is dus voor Brüning een krachtige ruggesteun jn deze moeilijke dagen, een steun, die hij overigens uitstekend kan gebruiken, want feit is, dat het kabinet niet erg stevig 6taat. Het zal zich, naar is uitgerekend een meer derheid kunnen verschaffen van ongeveer 15 stemmen, die alle afkomstig zijn van dc kleinere partijen, omtrent wier houding op •het oogenblik nog niet veel te zeggen valt. Ook Schacht heeft van Brüning een veeg uit de pan gekregen, die niet mis is, zulks naar aanleiding van diens rede te Harzburg. „Wanneer men een paniekstemming veroor zaakt over den toestand van de Rijksbank, dan vernietigt men ook den grondslag van een komende regecring", zoo betoogde de Rijkskanselier, en hij voegd? er aan toe, dat hij afwijst alle uitlatingen, die het geloof van het volk in zijn valuta kunnen doen wankelen. En duidelijk deed hij uitkomen de inflatie-liefhebbers mogen het zich gezegd houden dat de gouden standaard in Duitschland zonder eenig voorbehoud zal worden gehandhaafd. Al met al een zeer krachtige rede, die niet zal hebben nageiaten indruk te maken, niet het minst op de weifelmoedigcn, van wie ten slotte een voortzetting \an de tot nu ge volgde politiek afhangt. Ook naar het bui tenland zal zonder cenigen twijfel dit regce. ringsprogram een gunstigen indruk hebben gemaakt. DE DUITSCHE OCEAANVLIEGERS THUIS. Hamburg, 14 Oct. (V.D.) Dc drie Oceaan vliegers Johansen, Rodi j en Veiga zijn te Hamburg aangekomen. Een grootc menigte had zich bij den 6tciger „Wilhelm- haven" verzameld om den geredden vlieger te begroeten. Johansen verklaarde voorne mens te zijn ae Oceaan vlucht zoo spoedig mogelijk tc herhalen. EEN AARDBEVING. Londen' 14 Oct. (V.D.) Op Malay ta, een eiland van de Salomongroep, heeft een he vige aardbeving groote 6chado aangericht Bijna alle woonhuizen van Europeanen een groot deel der andere gebouwen, cn een deel van de haven inrichting werden v i woest. De eerste erichteu hierover heeft jiysn draadloos te Sidney ontvangen van Buitengéwone omstandigheden eischen buitengewone maatregelen Berlijn, 13 Oct. (V. D.) Dc belangstel ling voor dc eerste zitting van den Duit- schen rijksdag na het zomerrccès cn na de door politieke oorzaken gevolgde verdaging was buitengewoon groot. Tegen kwart vóór drie was de zittingzaal bijna geheel gevuld. Dc publieke cn gere serveerde tribunes waren tot de laatste plaats bezet In de diplomaten-loges zag men vcrscheideno vertegenwoordigers van de buitcnlandsche mogendheden. Op de plaats van den gedurende bet reces overle den nationaal-socialistisclmn afgevaardigde Gemeinder prijkt een met rouwfloers om hulde ruiker rozen, terwijl ook op de plaats van den overleden Centrum-afgevaardigde Kerp roodc rozen zijn neergelegd. Op de regeeringsbanken hebben de rijks kanselier en alle leden van het. rijkskabinet plaats genomen. Aanvankelijk zijn er nog slechts weinig leden der nationale oppositie, Duitsch-nati- onalen cn nationaal-socialisten in de zaal. terwijl do communisten in het geheel nog niet aanwezig zijn. De opening door Loebe. Tn drie uur precies laat president Loebe den hamer vallen en verklaart de zitting voor geopend. Hij herdenkt dc beide overle den afgevaardigden Gemeinder cn Kerp, waarbij de leden zich van hun zetel verhef fen. Voorts deelt hij mede, dat zes rijksdag afgevaardigden gedurende het recès hun hun mandaat hebben neergelegd en door andere afgevaardigden zijn vervangen. Een communistisch voorstel van orde, dat alvorens met de gewone agenda 'te begin nen, in behandeling komt om het rijksdag gebouw van poTitie te zuiveren, wordt ver worpen. Verklaring van dr. Bruening over het nlenwe kabinet. Vervolgens was, overeenkomstig de agen da, het woord aan dr. Bruening. Dr. Brue ning begon met het voorstellen van de nieuwe rijksregeering. De leiding van de buitenlandsche politiek aldus dr. Bruening zal in mijn hand liggen. Ik zal dc politiek dio tot uiting is gekomen in de besprekingen van dc laat ste maanden en speciaal bij de jongste Duitsch-Fransche besprekingen tc Berlijn, voortzetten. De ÜUitsche regeering verwacht niet alleen heil van internationale onder handelingen, doch ook van buitcnlandsche hulp voor Duitschland. Aan eigen lijf heeft men gevoeld dat de onopgeloste politieke vraagstukken der gcheele wereld den bin- nenlandschcn nood heeft opgedreven tot aan de grens van het dragelijke, waardoor alle lagen der bevolking met wanhoop zijn vervuld. Daarom heeft Duitschland het recht een beroep op de volkeren der wereld te doen orn de pogingen om tot solidaire samenwerking io komen, eindelijk in een practische daad om te zetten. Ik geloof aldus de rijkskanselier dat deze gezind heid in de afgeloopen maanden een zekeren vooruitgang heeft geboekt. De, diep gaande ontreddering van het crc- dietwezen der gehcclc wereld heeft de rijks regeering van week tot week voor nieuwe opgaven gesteld Wat maanden lang bij de beoordeeling van de economische en finan cieele positie van een land juist was, werd na korten tijd door dc uitwerking van de crisis in andere landen achterhaald. Het was dc taak der rijksregeering cn het zal dc taak der nieuwe regecring zijn, alle rc- gecringsmaatrcgeleh zóó elastisch tc ma ken. dat zij zich bij de optredende ver schijnselen van de wereldcrisis kunnen aan passen. I)c rijksregeering beschouwt het voor zich zelf al6 een succes, dat zij fijdig cn als eer ste in dc rij van grootc mogendheden met doeltreffcndo bezuinigingsmaatregelen voor dc openbare uitgaven en met de verlaging der productiekosten, is begonnen. Alleen hierdoor is voorkomen, dat dc gezonde grondslagen van het Duitschc volksleven onaangetast zijn gebleven Het voorbeeld der rijksregeering hoeft in do gehecle we rcld navolging gevonden. Men heeft erkend, dat zij zich moedig heeft aangepast aan een moeilijke toekomst. De rijksregeering was door besluiten, die hard cn impopulair wa ren. in staat juist in dezen tijd tot redding van het particuliere bedrijfsleven voor bijna drichondcrdmillioen mark aan vlottende schulden terug te betalen De val van het Engclsche pond heeft de rijksregeering en de rijksbank voor een nieuwe taak geplaatst Nog sterker dan in de afgeloopen maanden is een aanpassing van economische financioele en sociale po litick aan elkaar en een aanpassing van productiekosten cn prijsniveau aan de eco nomieche ontwikkeling noodzakelijk. In overleg met den rijkspresident heeft de rijksregeering besloten, een adviseerenden cconomischen raad te benoemen, die haar terzijde zal staan. In overleg met dezen Raad zal zoo spoedig mogelijk een econo misch program Voor dc komende maanden worden uiige werk L Als eerste voorwaarde Zal dit program hebben de handhaving van de stabiliteit van dc valuta, waaraan on der geen enkele omstandigheid getornd mag worden. Van beslissend belang is dé uitvoe ring van een plan tot delging van de schul den op korten termijn en oen definitieve re geling van het hcrstelvraagstuk. Overblijf selen uit het verleden in den cconomischen opbouw van Duitschland moeten 6neller dan tot nog toe worden opgeruimd. De hui dige maatregelen hebben er toe geleid, dc zelfkosten der industrie te verminderen, de openbare uitgaven te verlagen en de aan de verkeerde beleggingen van kapitaal ver bonden gevaren voor dc toekomst te beper ken. De crcdietverschaffing, juist voor den middenstand, de kleine cn dc middelindus trie, moet ook bij de bankpolitiek in de toe komst oen der voornaamste opgaven zijn Landbouw, grondbezit cn industrie lijden onder te hoogo rentelast. Vermindering daarvan is eveneens een middel tot verla ging der productiekosten, cn zal noodzake lijk zijn indien men niet tot een geheele ineenstorting van het bedrijfsleven wil ko men. Slechts in dit complete kader zal het mo gelijk zijn te voorkomen, dat het Duitsche volk te gronde gaat aan zijn sociale poli tiek; de sociale politiek moet zich aanpas sen aan de economische en financieele moeilijkheid. Daarbij kan men het grond wettig vastgelegde medezeggenschapsrecht der arbeiders niet voorbijgaan. Dit geldt vooral voor het denkbeeld van tarieven, dat op zichzelf gezond is cn behouden moét worden, doch dat een g-'ootcre elasticiteit in zijn toepassing noodig heeft. De tarieven moeten sneller aan de veranderde verhou dingen worden aangepast Do grondgedach te van een goede sociale,.po1 iliek moest juist in den huidigen noodtoestand arbeiders en werkgevers den plicht doen erkennen, hun aangelegenheden gemeenschappelijk en on der zoo groot mogelijke»eigen verantwoor delijkheid, met zoo gcrii& mogelijke inmen ging van den staat, te regelen. De rijksregeering is zich er van bewust, dat noodverordeningen cn politiemaatrege len alleen niet voldoende zijn, doch slechts den weg kunnen vrijmaken. Zij heeft daar bij de toegewijde hulp van een tot offers bereid en onder moeilijke omstandigheden plichtsgetrouw ambtenarencorps noodig. Van overwegend belang is de ethische wil tot nationaal zelfbehoud, tot vrijheid, doch ook tot zelfbedwang cn offerlicfde voor het vaderland. Het dekken van dezen wil acht dc rijksregeering haar voornaamste taak Het volk en vooral de j-jugd moeten be schermd worden voor de invloeden van ver nieling en vervuld worden met een geest van vaderlandsliefde en offervaardigheid Dc rijksregeering zal al haar krachten in dienst stellen van deze haar voornaamste taak tot redding van het vaderland. Toelichtende rede van dr. Bruening Deze verklaring van den rijkskanselier werd door een deel van den rijksdag niet luid applaus toegejuicht. Eenige malen was hij onderbroken door interrupties van de inmiddels in de zaal verschenen commu nisten als: „I. G. Farben in de regecring'" „Militaire dictatuur4', enz. Als toelichting verklaarde de rijkskanse lier na voorlezing van zijn verklaring, dat het noodzakelijk wa6 opheldering te geven voor eenige gebeurtenissen van den laatsten tijd. De verscherping van de crisis heeft tot een toestand geleid, die dc moderne geschie denis der economie nog nooit heeft gekend. Overal zag men in dat de wereld zich in een buitengewonen toestand bevond. Buitenge wone toestanden cisehen buitengewone maatregelen. Wij hebben ons aldus de rijkskan selier sneller aan den toestand aan gepast dan andere landen. De Duitschc re geering heeft zich wel is waar eerder im populair gemaakt dan andere regeeringen, doch zij heeft het volk daardoor gespaard, dat het onverwachts voor geheel revoluti- onneerende maatregelen kwam te staan Men heeft gezegd dat ik geaarzeld heb. maar ik vraag u waar ons. volk thans had gestaan, wanneer ik in den zomer had toe gegeven en een moratorium óf een uitstel van betaling had aangekondigd (bjivnl) Ik laat mij liever eiken dag voor land verrader uitschelden, dan dat ik mijn be zinning verlies cn afwijk van den weg dien ik heb ingeslagen. Op den dag waarop dc Rijksdag dat van mij eischt, zal ik terstond af tred an. (Bijval). In dezen moeilijken tijd zou het een na- tionaal belang zijn, dat een regecring van alle hun verantwoordelijkheid bewuste par tijen gevormd zou kunnen word an. Helaas is de vorming van zulk een regeering uit gesloten. In dc moeilijkste tijden zijn onze partijen niet tot samenwerking bereid, doch richten zij zich liever tegen elkaar in plaats van in eenvoudige plichtsvervulling voor geheel Duitschland naast elkaar te staan. Daarom heb ik besloten een regeering te vormen, die nog onafhankelijker van par tijen en fractiebesluiten 16 dan de vorige. Hat volk ie In dezen moeilijken tijd niet gediend door de vormen van politieken strijd, die zich op het congres te Harzburg hebben getoond en die ook niet de kans van slagen van een andere Rijksregering kunnen waarborgen Wanneer men een pa niekstemming veroorzaakt over den toe- SYLVESTER MATUSCHKA, die gearresteerd is in verband met den spoorwegaanslag bij B>a Torbagy (Honga rije) en een gedeeltelijke bekentenis heeft afgelegd. stand van de Rijksbank, dan vernietigt men ook den grondslag van een komendo re geering (bijval). Ik wijs alle uitlatingen af die het geloof van het volk in zijn valuta kunnen doen wankelen. De Duitsche Rijks bank heeft niets te verbergen. Het zou ver leidelijk voor de regeering zijn de eischen van rechts te volgen, wanneer zij zich po pulair wilde maken. Een regeering, die d3 mark afhankelijk maakt van de ontwikke ling van het Engelsche pond, heeft geen noodverordeningen noodig. (Een interrup tie van di communisten: „Maak de mark liever afhankelijk van de Sovjet Roebel", veroorzaakt groote vröolijkheid). Bij het aanvaarden van het ambt van rijkskanse lier aldus gaat dr. Brüning voort heb ik tot een economisch d?skundige gezegd: „Ik weet dat de taak, die ik thans op mij neem,'.voor 90% verloren is." Dat was niet de schuld van het kabinet Hermann Mul ler, doch schuld waren de fouten, die dc openbare lichamen en een del van het particuliere bedrijfsleven hebben gemaakt Er is een creüiët-inflatie uit het buitenland ingetreden, die hat gezonde mcnschenver stand heeft beneveld en een sluier over alle dingen heeft gespreid. Wanneer door eenige organen der 'rechterzijde da schuld «aan de bankcrisis zelfs op de regeering wordt geladen, zou ik hierop willen ant woorden. „Woest voorzichtig, want anders zou ik van doze tribüne af wel aens zeer duidelijke taal kunnen spreken" (Interrup tie der communisten: Wat Ifèbt u dan voor geheimen met de rachterzijde?) Wanneer de rechterzijde tegen dc Noodverordening storm loopt aldus vervolgt dr. Brüning zou het mij van politiek standpunt be zien z?er interessant voorkomen te aan schouwen, hoe de Nationaal-socialisten een verwerping der Noodverordeningsbepa lingen inzake dc bankcontróla of de ver laging der hooge pensioenen zouden willen verantwoorden. Aan den anderen kant moet ik, ter cere van de Duitsche banken verklaren, dat men niet haar organisaties of haar bdrijf verantwoordelijk kan stel len voor dc bankcrisis. Wanneer in een tijd van buitengewonen nood een algemee- ne run op dc banken begint, dan 16 zelfs het gezondste instituut daar niet tegen op gewassen. Tn saneering van het bedrijfs leven is een werkgemeenschap noodzakelijk van werkgevers en werknemers. Beide groepen moeten haar program daarvoor indienen. Het is zeer zeker niet wensehelijk, wanneer het bedrijfsleven aan zijn plan een program verbindt, dat er toe zou kunnen leiden dat de werknemers zich daartegen in een eenheidsfront ver eenigen. liet gaat niet aan, dat men slechts en uitsluitend een saneering verwacht van steeds verdere loonsverlagingen. Het is thans zoo. dat mijn taak niet meer voor 90 verloren is, maar dat de verhouding van slagen en falen reeds 50 tegen 50 is De partijen moeten zich éénmaal, slechts voor enkele maanden, met elkaar verstaan, tot door een internationale oplossing een kalmeering is ingetreden. Indien dat niet mogelijk zal zijn, is de regecring besloten haar politiïk te verdedigen, cn wel niet meer dan zij haar in de afgeloopen winter maanden heeft moeten verdedigen. Met ver heugenis kan de Rijksregiering zeggen, dat dc volgende winter onder alle omstandig heden zal kunnen worden doorgekomen. Hit bedrijfsleven is in haar wezen gezond. Voor de financiën zijn voorzorgen getrof fen cn het zou wel merkwaardig moeten loopen, indien het volk dezen winter niet zou doorkomen. Wij zijn besloten dc din gen door te zetten tot het oogenblik waar op door een internationale samenwerking datgene komen moet, wanneer niet de ge- hecle wereld in den ;_iod ondergs_t. Door crittek, verwijten en kwaadspreke rij aldus besluit de rijkskanselier laat ik mij niet van de wijs brengen. Ik 6ta voor u, ik heb u mijn program uiteengezet. Gij, de partijen, draagt thans de verant woordelijkheid voor wat komen zal. (Le vendige bijval bij de partijen van hit mid den. Dc communisten roepen in koor Rood front). Vervolgens werden de beraadslagingen verdaagd tot Woensdagmiddag 12 uur.. Dan zullen de debatten aanvangen ovsr de Re geer i ngsverk 1 ari n g. B UITENT» A wn Historische zitting van den Rusdag. (Eerste Blad, pag. 1). De Volkenbondsraad bijeen gekomen ter behandeling van het conflict in het Verre Oosten. (Eerste Blad, pag. 2). Stuurt de Duitsche grootindustrie op in flatie aan? (Eerste Blad, pag. 2). BINNENLAND. Roofoverval te Amsterdam. (Tweede Blad, pag. 2). Zitting der Tweede Kamer. (Tweede Blad, pag. 1). Het congres van de federatieven bond van Overheidspersoneel te Rotterdam. (Tweede Blad, pag. 3). De Katholieke journalisten uit dén Ned. Journalistenkring. (Tweede Blad, pag. 1). STADSNIEUWS. Propaganda-avond van de K. R. O. in de Markthal. (Eerste Blad, pag. 3). Ernstige aanrijding op den Utrechtsche- weg. (Eerste Blad, pag. 3). Hoogste Barometerstand: 777.S Valencia. Laagste Barometerstand: Y45.8 Vardö. Verwachting: Matige tot zwakke N. W. tot N. wind, meest half be- olkt, weinig of geen regen. -Weinig verandering in tem peratuur. Medegedeeld door het K. N M. I. Geheel Scandinavië en Noord-Duitschland hebben buiig weer met krachtige tot storm achtige N.W.-winden onder invloed van de aftrekkende depressie in N Skandinavië en het sterk toegenomen hooge drukgebied over de Britsche eilanden die ook hier te lande krachtige windstooten en een weinig regen brengt. De voortgaande ontwikkeling en uit breiding in N. oostelijke richting van de hooge drukking belooft afnemende bewol king voorloopig nog met lagere temperatuur dan de vorige dagen overdag Op de Brit sche eilanden zal onder invloed van de nieu we, denressie od de oceaan, die haar cen trum bij IJsland leeft. de temperatuur weer gaan stijgen; in Zuid-Frankrijk handhaaft rich hpt fraaie herfstweer. Langestraat 49-51 Tel. 190 Mooie sorteering WOLLEN en CHENILLE MUTSEN. Varkensmarkt 5 Tel. 1309 Gemakkelijke betalingsvoorwaarden, KOOPT UW bij het UTRESHTSCHESTRAAT 15. Vraagt daar advies over het verbruik. Voor het Soesterkwartier kun nen abonnementen, adreswijzigin gen en advertenties opgegeven worden aan ons Bijkantoor:

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1931 | | pagina 1