BRIEVEN VAN EEN| BRABANTSCHEN BOER DË EEMLANDEU BELANGRIJKSTE NIEUWS Ëuitenlandscb PLAATSBESPREKING JAN VAN RIEMSDIJK-AVOND JOH. DE HEER Maandag 9 November 1931 Uitgave: VALKH0FF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 30e jaargang No. 114 DR. COLIJN'S MEENING OVER DE ENGELSCHE HANDELSPOLITIEK COMMUNISTEN CONTRA FASCISTEN GRANDI NAAR AMERIKA VERTROKKEN ALGEMEENE STAKING TE ALGECIRAS Morgenochtend 10 uur in „AMICITIA" a f 0.10 per persoon (niet per telefoon) Piano's, Orgels, Radio EHHZI!H35!Q LICHT OP 4 uur 53 min. L. J. LUYCX ZOON DOOR A. A. L. GRAUMANS AMERSFOORTSCH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort f2.10, per maand 10.75, per wcck (mct gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17V,. Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-» Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOQN 1NTERC 513 DPI IC nFR AnVFRTFNTIFrJ van 1-4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummt* UC" W¥cnicniltl1 elkcregcl mc4r f0.25. Llefdadighdds-advertentlën voord, belft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJESbij vooruitbetaling 1—5 regela t 50 cen^ elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f J.—Bewijsnummer extra f 0.05 Zijn Exc. dr. Colijn, de leider van dc Anli- Rc\olutionnaire partij, de man van inter nationaal groot gezag op economisch ge bied, ons Tweede Kamerlid cn oud-minis ter, was zoo welwillend ons j.l. Vrijdag in een der spreekkamers van het Tweede Kamer-gebouw tcwoord te slaan in verband met de vraag, wat Nederland te wachten heeft van de door Engeland in de naaste lockomst te volgen handelspolitiek. De hén* Colijn begon met. 'fc oen voordeel 'to achten, dat mr. Walter Runciman is ge worden: hoofd van den „Board of Trade", minister van Handel. COLIJN. Exc» 'dr. Colijn verklaarde mr. Runciman Keer goed te kennen. In beginsel i6 deze overtuigd vrijhandelaar, wat op de Econo mische Conferentie van Mei 1927 wel zeer [duidelijk aan den dag is gekomen. Hij is een van dc candidaten der Natio nale liberale partij in Engeland, die geacht .wordt in te stemmen met het voornemen om geen enkelen maatregel, die de stabili satie van het pond kan bevorderen van Ie voren reeds terzijde te schuiven. Vóór dc verkiezingen heeft mr. Runciman fcclfs gepleit voor invefór-verboden op weel- dc-artikelen of prohibitieve rechten daarop. „Zou een dergelijk denkbeeld tot uitvoe ring komen"; zcide dr. Colijn, „dan moeten wij er inderdaad voor bevreesd zijn, dat onze bloembollenhandel op Engeland wel eens ernstig schade kon lijden „Van-den anderen kant", ging dr. Colijn voort, „verwacht ik van Runciman niet, 'dat hij spoedig zal komen met belemmeren de maatregelen t.a. van den invoer van voedingsmiddelen. Dit zou een gevaarlijk expediënt zijn. Immers, op den duur zal zich dc depreciatie van het pond sterling wel voelbaar maken op liet prijs-nivcau. En 'dus: op zichzelf reeds een tendenz voor loonsverhooging in het leven roepen. Zou 'daar nu nog bijkomen een stijging der prij zen van levensmiddelen, die Engeland moet invoeren, wijl het die zelf niet produ ceert, dan zal er zeer spoedig drang naar loonsverhooging onstaan, maar: als dez niet gepaard gaat met een grootere gocde- ïenproduCüe in Engeland zelf, dan zou men daarmèe inflatie hinnen-halen, welke men jui6t buiten dc deur wil houden. „Natuurlijk", zei dr. Colijn „ga ik luit van dc onderstelling, dat liet nieuwe En- gelsche Kabinet de zaken met een nuchter oog zal bezien. Maar: de mogelijkheid is niet uitgesloten, dat de drang van dc vol- hloed-protecticnisten sterker zal blijken dan ide nuchtere economische redeneering".... Do benoeming vail Neville Chamberlain lot minister van Financiën geeft volgens Exc. Colijn aanleiding tot het vertrouwen, dat de zaken rustig zullen worden bezien. Mr. Chamberlain was steeds een bezadigde figuur onder de protcctionisten. Verder mojt men afwachten wat 10 No vember zal brengen. „En nu", vroegen wij dr. Colijn, „wat de industricclc artikelen betreft in onze komende economisch-mercantiecle ver houding tot Engeland*?....' Onze Anti-Rcvolutionnairc groot-econoom en -financier zei: „Voor de. industrieele arti kelen verwacht ik wél belemmerende maat regelen. Of dat gebeuren zal in den vorm van een Algemeen Tarief in den geest van het onze dan wel in den vorm van ver scherpte „safe-garding", daarover valt nu moeilijk iets te zeggen, ,,'t Komt rnij voor", besloot dr. Colijn. ,tdat men zich daar omtrent in Engeland zelf nog geen klare voorstellingen heeft gevormd Zelfs een man als dl*. Colijn kon natuur lijk niet in bijzonderheden vooruitloopen op hetgeen, in Albion zal gebeuren op het ge bied der handelspolitiek. In groote dankbaarheid nam ik afscheid van den Anti-Revolulionnaircn leider na dc inlichtingen en voorlichting mij zoo welwil lend door Z.Exc. verstrekt. De radicaal-socialisten cn de ontwapening. Een belang, rijke resolutie. Op het congres van de radicaal-socialisten heeft Herriot, die Vrijdag herkozen is als partijleider, een rede gehouden, waarin bij al zijn best deed om zijn partij tegen de verwijten van rechts te verdedigen. In dc eerste plaats heeft Herriot vastgesteld, dat het dc radicale partij is geweest, die dc nor male betrekkingen met Duilschland weer heeft hersteld cn die zonder druktcmakerij cn zonder Roerbezetling vijf cn twintig mil liard franken aan Duilschc betalingen in dc 6taatska6 van Frankrijk heeft doen vloeien, hetgeen voor een niet onbelangrijk gedeelte heeft bijgedragen lot dc stabilisatie van de frank. Desniettegenstaande werpt men den ra dicalen telkens opnieuw liun concessiepoli tick legvnover Duilschland voor de voeten. Herriot vraagt zich echter af wat men met de. pcb'ti'ck; die op geweld is gebaseerd, heeft bereikt: voigc'ns hem vóór dc kartelregoc- ringen heclemaal niets cn naderhand ook niet veel meer: in dc plaats van het plan Dawes heeft men het plan-Young moeten invoeren. Spreker liet duidelijk uitkomen, dat on danks alle kritiek cn verwijten de radicaal- socialisten aan de politiek van verzoening cn internationale solidariteit, die zij hebben ingeleid on die door Briand is voortgezet, zullen vasthouden. Intusschcn vergeten dc radicalen niet „den plicht der nationale ver dediging". Zij zijn de opvatting toegedaan, dat het in de tegenwoordige crisistijden wer kelijk verderfelijk is de bcgrootingen te be lasten met al te hoogc bcwapeningsuitga- ven. Zoolang er echter in de wereld al dus Herriot gevaarlijke krankzinnigen zijn, vind ik het verkieslijker, dat dc loop graven aan de grens beschermd worden door de doodc massa's van beton dan door het levende vleesch onzer kinderen. Als resultaat van dc discussies op buitcn- landsch-politick gebied werd met algemee- ne stemmen een resolutie aangenomen, waarin van de Franschc regeering een posi tiever ontwapeningspolitick wordt geëischt. De meening wordt hierin verkondigd, dat reeds onder dc tegenwoordige omstandighe den, wal de internationale veiligheid betreft. Frankrijk best een vermindering der bc- grootingsuitgaven voor dc bewapening van vijftien tot twintig percent aan dc hand zou kunnen doen. Mochten dc voorwaarden voor de veiligheid echter nog beter worden als uitvloeisel van de bespoediging der arbitra geprocedure, door verscherping der sancties cn ten slotte door de schepping van een in ternationale Volkcnbondsmacht, dan zou zelfs een volkomen gelijkheid op liet stuk der ontwapening kunnen worden verwerke lijkt, zelfs tegenover de landen, die op grond van dc vredesverdragen hebben moeten ont wapenen. Als practisch programma ter bereiking van dit doel zou Frankrijk op dc ontwape ningsconferentie te Geneve, die voor de deur staat, het volgende kunnen voorstellen: in- lernationuliseering van dc bandelslucht- echecpvaart; het Ier beschikking stellen van dc militaire luchtscheepvaart aan den Vol kenbond in den vorm van een Volkenbonds macht, die, indien een aanval mocht plaats hebben, de partij, welke daarvan het slacht offer mocht worden, Ic hulp zou kunnen ko men; internationaal verbod om zoowel zwa re kanonnen als tanks te bouwen; verbod van wapen- en munitieaanmaak door parti culieren; verbod van den wapenhandel; in- »ternationalisecring der spoorweg- cn scheep vaartlijnen; instelling van een scherp Vol kenbondstoezichi, opdat'de punten van dit programma worden nageleefd. Een vechtpartij te Londen Londen, 7 No v. (V. D.) Op een verga dering van de Engelsche fascistische liga, die Vrijdagavond onder voorzitterschap van generaal Blackcncy te Londen werd gcliou den, kwam het tot hefige scènes. Toen de secretaris der liga Arnold Lccsc ccn rede wilde uitspreken, werd hij reeds bij hetbc gin door dc communisten overschreeuwd De communisten zetten de Internationale in en spoedig kwam het tot een gevocht in dc zaal, waarbij sloelpooten als wapens werden gebruikt. Een groot aantal personen werd gewond, van wie velen ernstig, voor dat dc politie de zaal kon ontruimen. De vechtpartij werd op straat voortgezet, zoo dat de strijdenden tenslotte'door de politic moesten worden uiteen gedreven. Verschel dene personen werden gearresteerd. Rorne, 7 Nov. (V.D.) Dc minister van buitcnlandschc zaken, Grandi, die tijdens een langdurig onderhoud met Mussolini nog de laatste instructies voor zijn verblijf in Amerika or.-tvangen heeft, is hedenmor gen met zijn echtgenootc cn begeleiders naar Napels vertrokken. Na ccn bezoek aan dc opgravingen te Pompei heeft Grandi zich aan boord begsven van den Conté Grande, die tegen 15 u. het anker lichtte Hier heeft de minister r.og de vertegen woordigers van de Amerikaansche dagblad- den ontvangen en tegenover hen zijn ge noegdoening uitgesproken over zijn.bezoek aan Amerika. Grandi zal 16 November in New York aankomen, zal elf dagen in do Vei-. St. blijven cn op 27 November weer naar Italic vertrekken, waar hij. te Napels, op 6 December weer zal aankomen. Dc Romeinsche bladen keeren zich legen het pogen van zekere Franschc bladen om het bezoek van Grandi als onbelangrijk voor te stellen. Inzake dc te houden besprekingen van Grar.4i te Washington schrijft de Tribuna dat het fascistische Italië het probleem van dc schulden tussclicn de staten ook ge scheiden zou kunnen behandelen van do vastgevroren credietcn, al moet erkend worden, dat het probleem der vastgevroren credietcn een radicale oplossing cischt van de schulden lusschen de staten, teneinde to vermijden, dat men tot een regeling komt die onmiddellijk weer moet worden her zien. GROOT AANTAL MISDADIGERS ONTSNAPT. Londen, 7 No v. (V. D.) Uit dc gevan genis in Sao Paolo zijn lieden 36 ernstige misdadigers ontvlucht. Dc meesten van hen waren wegens moord veroordeeld tot lang durige gevangenisstraffen. Onder hen be vindt zich een gevangene, die 30 moorden op zijn geweten heeft. L o n d c n, 7 N o v. (V D.) Volgens een telegram uit Gibraltar is in Algeciras op nieuw ccn algcmecne staking uitgebroken Verscheidene vakvereenigingslciders wer den gearresteerd. Dc winkels en de hotels zijn gesloten, zoodat velen, die geen levens middelen kunnen krijgen, naar Gibraltar komen, liet tramverkeer ligt stil; 500 vrou wen omsingelden het rcgecringsgebouw en eischtcn dc vrijlating van dc gearresteerde vakvcrecnigingsleiders. Voor verwarming met Gas, Eiectri citeit of Kolen is 90J*l-280 Uw Installateur. Varkensmarkt S Tel. 1309 Franco levering huis. BINNENLAND. Roofoverval op den kassier der boeren leenbank te Schipluiden. (Tweede Blad, pag. 1). Bizondcrhcdcn omtrent den moord te Go- rinchcm (Tweede Blad, pag. 2), j STADSNIEUWS. Feestavond van Xeptunus. (Eerste Blad, pag. 3). liet conflict in de meubelindustrie voor komen. (Eerste Blad, pag. 3). Dc Invaliditeitswet. (Eerste Blad, pag. 3). liet Militair Tehuis 30 jaar. 1 (Eerste Blad, pag. 3). SPORT. H.V.C.—Volew ijekers ----- 43 (Tweede Blad, pag. 3). A.P.W.C.—Soest 2— (Tweede Blad, pag. 3). Dc Amersfoortsclic Boys winnen. (Tweede Blad, pag. 3). Culemborg—Amsvortle 2—2 (Tweede Blad, pag. 3). Dc eerste nederlaag van Quick. (Tweede Blad, pag. 3). De Hockeyclub wint wederom. (Tweede Blad, pag. 4). De Ivorfbalvereen. Amersfoort verliest met 3—1. (Tweede Blad, pag. 4). Hoogste Barometerstand: 762.S te Memel. Laagste Barometerstand: 729.8 te Blacksod. Verwachting: Matige, wellicht toene mende" Z. tot Z. W. wind, zwaar bewolkt tot betrok ken. tijdelijk regen, aan vankelijk weinig verande ring in temperatuur, later iets kouder. Langestraat 49-51 Tel. 190 HANDSCHOENEN Nappa en Suede Gevoerd of met pelsrand Moderne kleuren en modellen Uhcnhout, 3 November 1931. Mcnicr, Laankzonikcs maar zeker, eiken dag 'n paar menuutjes vruuger, schuiven me dn duster in. Om vijf uren is 'l op dc velden al zoow donker, da ge 'r gin mandje kunt zien staan; dan motie zuigen, da g'oew spullckes op d n kruiwagel hedt zitten, veur de thuisreis. Waant keb nergens zoow d'n duvel aan gezien, dan dat de geriedschap- pen 's nachts in 't natie laand blijven slin geren cn d'n aanderen dag verroest cn be dorven zijn. Ja, d'n avond vaalt in dcuzen tijd, veural zoow onder oew werk, rap. As gc dan 's 'ji paar keeren in ocw oogen liet gevreven, omda-d-cl is of 'r 'n vlieske veurzit, dan ki ijgdc ineens in dc galen dat d'n dag vcur- bij is en dan is 't dikkcls al net te laat 0111 ,veur d'n donker g cried te zijn. Boeren moesen katlcnoogen emmen, liè'k wel 's gezeed, da zouw ons goed van pas komen. Waant wij kunnen gin laampke op steken in ons „atteljee". 't Is er te groot veur. Ja, keb wel altij 'non zaklantèèrn in m'nen zak zitten, zo'n ronde, nikkelen pijp. om ondcrweuge bier en haar s bij tc lichten oadcr 't gaan, maar daar kunde nic bij wiccn, rooien en uilplaantcn. Zo'n laampkc- n-is sjuust net genogt. om nic midden in 'nen sloot te stappen mee ocw lijf cn0111 'nen masjcsec te „vangen". Da lukte me vcrlccjen weck nog. 'k Hak mee m'11 zaklantècrnljc liicr 011 daar nog wa bijmekcar gezocht cn d'n ak ker lag vol uitgedane peeën, die 'k nie gèrc vertrappen wouw, cn zoow had ik dus m'n lantéériitje wa laanger gebrukt as gewoon. En net stap 'k 't vonderke-n-over 't laand af, zoow d'n binnenpad op, of krijg ik '11 straal Jicht in m'n oogen, zóów fel da'k er effen van schrok. „Rijksplicsic", zeeën ze achter die straal. „Ok goeienavond," zee ik. „Mee d'11 lichtbak uit. vroog d'11 aandèrc die 'k nog nic gezien had. „Lijk as da ge 't noemen wilt, bccremiUs", zee ik. „Wa gevangen?" „Ja," lachle-11-ik: „maar 'k lust 't bcesjc nic, kammeraad. „Wa-d-eddo gevangen, zeg op zee van Ledderom. „'Nen masjesce," zee ik: „011 as ge per- sies wil weten hoe 't beest er uit ziet jouw!" „Gin lottejes, lie", trad ie op. Lolletjes," vroeeg ik: ,'nicc zo'n magere vaangsl? Ga maar naar oewen baas terug, jonk cn zeg maar dat d'n Dré oew nie lust Toen nam ik mijn lantèèrntje uit m'nen zak en lichtte hum ok 's bij. ..Kek, kek, zee ik lachende: „da's ouwe kennis! Gij zijt dieënzelfste, die mijn 's opgeschreven lice g'ad veur 'n lioskc of kcrnijnljc, wa was 't k al weer „'11 Kcrnijn," zce-t-ic gewichtig. „Gc hedt zekers nic veul pcrscs-vanbalen meer gemokt,' vroeg ik: „da gc 't nog zoow oed wit of heddo gij zo nen koeien kop vol harsens." „Ja", zcc-t-ic verwaand. „Da zoude ok nic zeggen op '1 eerste ge zicht," nam ik 'm. „Gij mot 'nen amblencèr in funksie nic belcedigen, horro," dreigde-11-die: „dan gade weer op dc bon, vader cn dan zijde nog nic gelukkig." loen hong ik gaauw de bordekes aanders- om en asof ik heel kwaad was zee ik: „maar gij mot mijn nie belcedigen „Ik? lklie? IIoczoow?" schrok ie. „Deur legen mijn vader tc zeggen liicw ik m'n eigen goed: „Del hedaankt veur zo'n zeuntje, brig!" Toen schoot je toch ok in d'n lach, en vertelde asdat er mcc mijn nic tc pralen viel. „Da zee Trui vannacht nog." gaf ik 'm trug: „seluu cn 'k nam m'n kruiwagel- tje-11-op cn liet 'm staan. Ja, amico, as gc eenmaal d'n naam hedt van vruug opstaan, dan kom-de nooit te iaat. Die mannen emmen mijn nouw ééncn koer tc grazen g'ad en nouw kunnen ze d'n schaduw van m'n klompen nog nie zien. of 'f vet lopt al van d'rcn baard af, bij de ge daclitc aan 'n nuuw perscskc. Affijn. 'k neem 't niks kwalijk. E11 as ze braaf zijn, krijgen zo mcc Sunderklaas van mijn 'nen schooncn haas.... van moppen- deeg! Iedere merisch doe z'n best om deur d'n tijd tc komen; d'n eene mee 't maken van schoenen, d'11 aanderc mee *t maken van persessen vanbaai, en '11 aandcr weer mee Tiks-doéli, En die lesten emmen 't soms nog 't drukste. Maar 'k wil maar zeggen, asdat d'11 avond vruug vaalt in deus tijen. 't Is 'n triest tijdsmoment. Allerzielen lee-d-op eerde. Stillckcs staat d'11 builen in triest ge peins. Dc blaaikes tranen van de kruinen neer mee zwaren tik op d'n stillen weg. Flocrskens haangen 0111 dc lichten 's avonds van d n killen daanip, die deur 't durp nevelt. E11 as '1 zuiver van 't maantje witte kon- toeren trekt laanks dc kale, zwarte takskes; as er '11 zulverig waas deur d'11 diepen dus- ter op dc verlaten velden zeeft-, as 't bosch nouw cn dan van uit de verte z'n; zuchten heüren lot, dan is er rouw, zware rouw in dc schepping. En (oen d'n Allerzielenavond t kerkcklokskc 's avonds luidde, mee snus- kes deur 't zwartc-zulvcr da-d-ovcr ons durpke en over de velden hong, toen wier ik koud in m'nen nek cu m'n gedachten trok ken naar 't vcrlcjen. Ollce, as gc 'n zestig jaren zij gaan tel len, as allerzielen al 'n zestig keeren laanks oew is gecirkeld in steeds kleinere kringen... dan zijn er zooveul om oew' henen verdwe nen, da g'op zo'nen oogenblik wel efkes kicpevcl van weemoed krijgt. En efkes gluurde dan in d'ccuwigheid. waant 't vcrgannkclijke van alles op" dein wcareld, veural onder deus stervende na tuur, slaat dan as '11 bliksemlicht zoow 6chcrp deur oew harsens. As 't klokske dan, deur blijft luien, z'n klaanksnukskcns tikkend deur d'11 duster over d'n wijen omtrek, dan buigen oew knieën, d^n zakken oew schouwers, dan haangt oew lioofd zwaar naar omlaag en as ge dan oew oogen sluiten mot van d'n groo- tcn deemoed, die uit. dio lioogc locht kwam. huiveren, dan vuulde de zwaarte van lieel de schepping effe-n-op ocw kleine zielcment wegen. Maar nice 't. leste klokkeklaanksko gaat da gewicht, gaat die kollesale zwaarte van ocw af cn dan.... clan vliegde naar Truië naar ocw liuske cn dan pakte oew wefke nog 's vast of ge twintig was cn zoude ocw grijze, stoppelige, \erslcten Trui nie willen missen veur de schonste vrouw van dc wea- reld mee de grotste rijkdommen. Waant sa-> men, samen zijde dan toch da-d-ééne leven, da geleefd hedt op deus weareld. Samen zijde dan da-d-ééne afge tobde leven veur ocw kinders, die nouw' stcuvig, op twee starke becnen deur de wea- reld gaan. wa-d-oew grootste trots is al zeg de zoow iets dan ok nic alle dagen. As ge dan mekare nog 's diep, heel diep in de oogen leekt, waarin 't blaauw pèèrlc- inoorl van ouwerdom, dan.... dan is allerzielen op mcmcnl: opsiaan- dig. Dan zoem:, er urgelmuziek deur oew lius- ke uit glazen urgelpepkes, heel even kekte dan samen deur '11 heel klein gotje, in d'n geweldigen en schooncn hemel. Waar 'k 't veur deus week bij laaf. Veul gioeten van Trui cn as altij gin Kor- ke minder van oewen toet a voê DRc.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1931 | | pagina 1